christfujk 1 God spreekt: Waar is uw broeder? 1 Te weinig wordt de academische studie volledig voltooid Onzinnig en naïef 2 Oostfranse kerkdag te Straatsburg Niet alleen de predikanten zijn verantwoordelijk voor de kerk (Van een onzer verslaggevers) STRAATSBURG, 15 oktober. Omstreeks veertigduizend mensen hebben hier gistermiddag de grote bijeenkomst bijgewoond, die het slot vormde van de eerste .protestantse kerkdag in Frankrijk. Deze veertigduizend hebben tot zich laten doordringen de boodschap van deze kerkdag en zijn ermee naar hun steden en dorpen teruggekeerd: „God zegt: Waar is uw broeder?" Deze grote bijeenkomst was het slot Zoals een Zwitsers hoogleraar het op de kerkdag, die vrijdagavond be- fionnen was. Zij was méér: de voor- opige afsluiting van een arbeid, die zich over een tijdsbestek van vele maanden had uitgestrekt en over alle protestantse gemeenten, in het bijzonder van Oost-Frankrijk. In deze maanden is binnen al deze gemeenten de aan dacht vooral bepaald bij wat het thema van deze kerkdag zou worden: mijn naaste en ik. Zó luidde het slotwoord van deze eerste protestantse kerkdag, tegelijk de kernachtige samenvatting van alle be sprekingen: „Ons hart is vol van dank en blijdschap jegens God voor de kerkdag, die Hij ons heeft gegeven. Ondanks onze ver schillen in taal en maatschappelijke positie, ondanks onze uiteenlopende opvattingen en de spanningen die er bestaan tussen jong en oud, hebben wij ervaren, dat wij in Jezus Christus, die onze broeder is geworden, nu ook elkanders broeders zijn. In Hem zijn wij één. De verantwoordelijkheid die wij hebben in kerk en wereld, is zwaar. Wij bekennen ootmoedig, dat wij dikwijls in gebreke zijn gebleven. Maar Hem danken wij, die ons de ogen voor onze verantwoordelijkheid heeft geopend. Hij schenkt ons ook de kracht en blijdschap, die wij nodig hebben om onze taak op te nemen. Wij zijn beter gaan inzien, dat dominees niet alleen verantwoordelijk zijn voor het kerkelijke leven, maar wij allen, als behorende tot het volk van God. Echter, dan alleen zijn wij broeders, wanneer wij ook werkelijk met de anderen leven, wie zij ook zijn mogen. Deze bekentenis is nog maar een be gin. God wil, dat wij nu ook verder gaan op de weg die Hij ons heeft gewezen. Jezus Christus zelf is ons tot een licht op deze weg. Wat God van ons vraagt, schenkt Hij ook". Onze verantwoordelijkheid van naaste onder naasten: Zy kon, meenden de organisatoren, al dadelijk tot uitdruk king komen Ln het gebruik van twee talen: zowel het Duits of beter: het Elzassische dialekt. dat zo sterk gelijkt op het Zwitserse Duits als het Frans. Ongetwijfeld vergde het gebruik van deze beide talen naast elkaar veel tijd. Alles moest immers worden vertaald. Ook tijdens de slotbijeenkomst, die daardoor een duur kreeg van bijna twee en een half uur. Maar dit paste wel bij de tamelijk omslachtige aard van de Oostfranse bevolking. Trouwens, er ligt bij alle bezwaar in deze tweetaligheid ook iets moois. deze kerkdag tot ons zei: gebruik twee talen schept ook de mogelijkheid om de bedoeling te duidelijker te doen uitkomen. Hij kon het weten; kent in Zwitserland niet het gebruik van talen? Tweetaligheid wjjst in Straatsburg ook op de ontmoeting van twee kuituren. De Elzasser staat tussen belde ln, of, juister gezegd, neemt aan beide deel. En nu is het belangwekkende, dat de organisato ren van deze kerkdag op goede gron den bovendien deze tweetaligheid in rechtstreeks verband hebben weten te brengen met het centrale thema: Is uw broeder? V er gelijkingen Aan wie deze zomer bovendien de Duitse kerkdag te Frankfort bijwoonde drongen zich als vanzelf de vergelijkin gen op. De Franse bleek goeddeels op dezelfde leest geschoeid. De Franse protestanten hadden zich trouwens door de Duitse laten adviseren. Men kan nu overigens in Duitsland ook wel op de nodige ervaring bogen. Voor een eerste kerkdag mag die in StraatsL 'g bijzonder geslaagd heten. Voor de .veede zal men ook hier stellig profiteren van de nu opgedane ervarin gen. Dat er een tweede komen zal, daar van zijn wij overtuigd. Een merkwaardige zaak Intussen: d€ Duitse kerkdag te Frankfort voltrok zich, dank zij natuurlijk de voortref felijke organisatie, ondanks de massa liteit van de daar aanwezige honderd duizenden, met een opmerkelijke soe pelheid. Alle betogen kenmerkten zich zowel door direktheid als door eer doorzichtigheid van woordkeus er zinsbouw, die bijna Frans aandeed. Maararriu het vreemde: op deze Franse kerkdag te Straatsburg hadden de betogen nog te veel van de logheid en de zwaartillendheid, die wij veeleer van de Duitsers doch blijkbaar ten onrechte hadden verwacht. Ook hier echter zullen de Fransen zich zeker ten goede ontwikkelen Voor het overige stelden mij na deze kerkdag mijn Franse vrienden mij de zelfde vraag, die mijn Duitse vrienden mij in Frankfort hadden gesteld: wan neer komt er een Nederlandse kerkdag? Ik kon antwoorden, dat regionaal al wat beproefd was, maar moest er aan toe voegen, dat een kerkdag op grotere schaal nog niet was gerealiseerd. Keren we echter nog eens terug naar Straatsburg en gaan we na, hoe daar het centrale thema van de kerkdag: „God zegt: waar is uw broeder?" werd uit gewerkt. Dat bewaar ik voor een vol gende brief. Beroepingsiverk NED. HERV. KERK Werkelijk vrij De Here maakt de gevangenen los! lezen we in Psalm 146. Dat dit echt waar is, kunnen zelfs kin deren ons vertellen. Josef, Petrus, Paulus en Silas. En er zijn nog meer voorbeelden in de bijbel. Maar heeft dit woord tot ons, nette mensen in 1956, wel iets te zeggen? Met de gevangenis hebben wij weinig te maken en voor Wijn- Beroepen te Opheusden: maaien te Maartensdijk; te Klaaswaal (toez.): G. J. van der Heide te Reeuwijk. Aangenomen naar Baambrugge (toez.): B. K. W. Dijkstra te Heusden. Bedankt voor Muntendam: J. Bruins- la te Gaastmeer; voor Sommelsdijk: A. A. Koolhaas te Amersfoort. GEREF. KERKEN Beroepen te MolenaarsgraafBrand wijk: kand. T. S. van Leeuwen te Sche- veningen. CHR. GEREF. KERKEN Beroepen te Bunschoten: B. Bijleveld te Noordeloos. Bedankt voor Zaamslag: M. Baan te Dordrecht. Onderwijsbenoemingen Benoemd tot hoofd van de chr. school te Middelstum: F. Hoekstra te Axel; van de herv. school te Emmererfscheiderveen: J. Bljlsma te Emmen. Advertentie Bestrijd UW PIJNEN met: EEN WOORD VOOR VAN DAAG geestelijke verzorging van de stakkerds, die daar opgesloten zitten, hebben we zelfs speciale do minees. U hebt echter al lang begrepen, dat we dit psalmwoord niet zo simpel moeten nemen. Als Jezus in de Hem zo bekende synagoge te Nazareth komt prediken, zegt Hij, dat Hij gezonden is om aan gevangenen loslating te verkondi gen. Dat waren voor de Joden bekende woorden, die ze reeds ge lezen hadden in Jesaja 61. Maar de Heiland voegde er aan toe: Heden is dit schriftwoord voor uw oren vervuld. (Luc. 4 21) We zingen vaak: Ik lag gekneld in banden van de dood. Zo is 't van nature met ons allen. We zit ten allen in 't gevang en niemand is in staat zichzelf of anderen daaruit te verlossen. Dat kan alleen Jezus. De Joden begrepen dat niet, Pessimisten kregen ongelijk Chr isteli j k Overheidspersoneel tien jaar in één bond Grootste organisatie van C.N.W groeit riaUr ledental 40.000 (Van onze sociale redacteur) De fusie tussen de voormalige vier christelijke bonden van overheidspersoneel is volledig geslaagd. Wij hebben* Gode zij dank, in onze grote organisatie onze principiële taak zij het met veel gebrek, dat aan mensenwerk kleeft kunnen volbrengen, omdat bij allen, die in onze bond arbeiden en bij allen, die leiding geven, de overtuiging leeft, dat ons werk allereerst en allermeest dienstbaar moet zijn aan de reformatie van de samenleving op de grondslag van het Woord Gods en het Evangelie van Jezus Christus. Wij hebben, met dit doel voor ogen, in de sector van het overheidspersoneel, maar ook daarbuiten, gearbeid en gestreden om de verhoudingen in de overheidsdiensten te beïnvloeden. Ook voor goede intermenselijke verhoudingen, opdat de mens geestelijk en moreel geen schade zou worden toegebracht en hij niet belemmerd zou worden in het volgen van zijn eeuwige bestemming. By het constateren van deze feiten lag wel het zwaartepunt van de rede, welke de heer P. Kapinga hedenmiddag hield, toen in een bijzondere bondsraadsverga- dering KANTTEKENING want als Abrahams nageslacht waren ze immers altijd vrij ge weest? Maar zij en wij en alle mensen ontvangen van de Heiland dit antwoord: Alleen wanneer de Zoon u vrij gemaakt heeft, zult gij werkelijk vrij zijn. (Joh. 8 36). Melodie en woord der Ethergolven I 8.18 De ontbijtclub; 8.50 V d v •ndien; 10.00 Schoolrai I Idem 11.30 Show i tulnb meded; 12.33 V 1 te muz; 13.00 Nws- 10.05 agenda: 13.18 Dar platteland; 12.38 I 13.15 Tentoonstel]! 13.50 Medlsc kror 6.30 Gram; 17.00 Orgelspel; 17.20 Lich- 17.50 Regeringsuitz. Rijksdelen C A. Heyer: Journalistiek. vroeg« 12.30 Land- en tulnb meded; 12.33 Vocaal! ter ens en solist; 12 53 Gram of act; 13.00 N« zee 13.15 Prot Interkerkelijk Thuisfront; 13.20 nu, Ljpi Lichte muz; 13.45 Gram; 14.30 Kamerork; Hammondtrlo; 18.40 Act; 18.50 Gram: 18.50 15.30 Fluit en clavecimbel: 15 40 Meisjes-1 Gram: 19.00 Liedjes v d jeugd; 19.10 Voordr lto.00 V d Jeugd; 17.20 Gram; 17 40 met muz. VPRO: 19.30 V d jeugd. VARA: Beursber; 17.45 18.15 Spec" en veren Pos: De geestelijke sche volkeren. Twee weerber; 19.10 Orgelcc R.V.U.: Ds. A. 21.20 Geestelijke liederen; 21.50 Muzikale caus; 22.10 Lichte muz; 22.35 Rep uit Cyprus; 22.45 Avondoverdenking; 23.00 Nws; 23.1£ Zaalsportuitsl23.20—24.00 Gram. Hilversum n, 298 m. VARA: 7.00 Nws; 7.10 Gym; 7.23 De Ontbijtclub; 8.00 Nws; 20.00 Nwi 1.15 Grs Televlsieprogr. AVRO: 17.00—17.30 V d kind NTS: 19.30—20.30 Eur- - - 2030 ..Gat in de mi Engelai ïrber; 19.00 Nws; 19.15 Stad ansen; 20.00 Gevar.prog City; 2100 Symf.-ork; Puzzel mee OPGAVE PUZZEL No. 43 Horizontaal: 2 nauwkeurig. 8 hulde blijk, 8 heerlijk, 9 dokter. 10 pers. voornaamwoord, 12 niet goedkoop, 13 bloem. 15 wel. 16 kindergroet 18 waarnemer, 19 kleedje, 21 wijnhuis, 22vSrlikaaï: 1 dierenverblijf, 2 hoog gaan, 3 metaal. 4 zangno» edelgesteente. 7 klaar. 9 zitplaats, 11 uit te voeren werk, 12 goudvis, 14 gevangenis. 17 drank. 19 graafdiert:- 20 voorzetsel, 21 uitroep. OPLOSSING PUZZEL No. 42 muis. haas. duif, haai. Promoties zijn niet te duur schap en de intentie van de hier moet degenen, die naar dc uni- oorzaak wellicht versiteit gaan het „ie- ken in de lange ren van een vak". Dat be- studie tekent dus, dat de student de universiteit ziet als een opleidingsinstituut, een vi sie, welke voor de univer siteit onaanvaardbaar is. eindigen hun studie op de wijze, die in het Neder lands universitair bestel eigenlijk als normaal zou moeten gelden, namelijk door als doctor in een der wetenschappen de universi teit te verlaten." Deze klacht kwam dit jaar tijdens de rectoraats overdracht uit de mond van de aftredende recor mag nificus der R.K. Universi teit te Nijmegen, prof dr. A. G. M. van Melsen. Zij is- in algemene trekken, juist (al zal men het per- J|J| RjüüP H centage Iets hoger moeten raalstudie'Tó^lang stellen). De universiteit be- zwaar is dat velen het hoort de beoefening van de daarbij laten, temeer, om- wetenschap te bevorderen, dat het bedrijfsleven legen- Het sluitstuk van de univer woordig een aantrekkelijke sitaire studie behoort de start geeft Hiertegenover promotie te zijn. En men staat dan weer, dat ditzelf- kan van de universiteit, de de bedrijfsleven- vandaag die middel belichaming van de weten- met goede salarissen, het zichzelf, schap, ook moeilijk een an- de employé gemakkelijker dere _yi_sie_ verwachten. En maakt, aan een promotie te Werken- dan vroeger het log slechts 6 procent ligt dat getal tu: de 8 en 16 procent, i d? faculteit der letteren e wijsbegeerte promotie blijven doorploe teren op een minimaal sa- larisje als wetenschappelijk ambtenaar, dat zij in het bedrijfsleven misschien zou den kunnen verviervoudi gen. Als je deze mensen helpt met een voorschot of een beurs, beleef je er ple in principe kan iedereen, die de capaciteiten en de aanleg voor een studie heeft ook studeren. Opvallend is, dat juist een groot aan tal promovendi voórtkomt uit de groep der „gesubsi- „Er zó percentage sedert 1947 eerste generatie studen- wetenschappen ten de culturele en univer- gemiddeld sitaire achtergrond de vroegere intellectu ele milieus. Dit is beslist niet waar. Doorslaggevend alleen, of het gezin, de cent. Hier is dus ook het verschijnsel, dat de stu- geen doel in 5.3 pro- ouders vooral, ling hebben 1 de praktijk van vandaag, geval Zou de universiteit wel con cessies doen zoals inci- Er moet daarbij nog t denteel geschiedt bij het sprookje uit de wereld Er zijn naast de hierbo ven genoemde nog meer oorzaken ook, meende oorzaken as wijzen voor het gering te promoveren. Zo Gunstig hiervoor zijn vooral de plattelandsgezin nen. Zo zien wij vaak deze volgorde: overgrootvader •- boer, grootvader onderwij- vader leraar, zoon pro- i- fes: baccalaureaat in enkele fa- Óen geholpen, namelijk, dat zijn daar de kosten: pro- zij het bedrijfsleven culteiten dan - zichzelf verlagen tot het nige zuigkracht op de pas daar staat tegenover- da' peil van opleidingsinstituut, afgestudeerden uitoefent, zowel het ministerie dat zij van een promotie onderwijs, kunsten or Hoe in de praktijk? Men afzien, zou bijvoorbeeld dit kunn.n zeggen: Zij- die promove- Dit is beslist onjuist: de ren, zijn degenen, die een grote bedrijven verlangen beroep hebben, dat hen °}e}, 'n de eerste plaats spe- noodzaakt een voortdurend clalisten, zij verlangen we- contact met de wetenschap tenschapsmensen. „Een van de mogelijkheden t» onderhouden. specialist maken wij wel hetzij een renteloos De cijfers wijzen dit uit: ^an kern, maar hi-l moet schot te ontvangen- hetzij studie. Aan de andere kant blijkt i duur. Doch dat slechts De milieus waaruit in de grote steden de nieuwe generatie studenten komt zijn vaak het minst gunstig. Men heeft daar geen be langstelling voor de studie," is de ervaring van de heer Kreykamp. Men kan samenvattend de meeste promoties vindt de grondslagen men in de faculteiten der tenschappelijke wis- en natuurkunde en der "If meebrengen", letteren en wijsbegeerte, neert men daar. HS.ÜS,.ÏU.ll£.U*"SUhff OsUkmt ook. dat bij- wetenschappehjke ^mbto- voortjeeld de jurist die als i„ietteMIN Adirectie-secretaris in dienst 1> kleine ero- beurs. Het grootste ge- wordt in de opleiding jeelte promoveert op eigen schap nog rede- kosten, hetgeen verklaren is uit de goede overheid en salarissen bij de industrie de afsluiting in de industrie, die werk de stof voor proefschrift vinden. Zo de leraar en de philosoof, die populair gezegd blijft een kleine groep mensen, die hebben voor de directie-secretaris in dienst treedt, weinig behoefte heeft alles aan de doctorstitel. De ju ridisch studie was voor vele gevallen heer Kreykamp, hoofd gepromoveerd, terwijl door bedrijfsleven •an een stu die met een dissertatie wordt 'aangemoedigd. Zó ongunstig als door lXra,HtPfenfpgt, i7 slechts een middel. "De zonder doctorstitel mets is. ferg wijzen dit trouwens lagen Men kan het ook zo stel- ook uit. Gemiddeld promo dus niet al moet afdeling Rijksstudietoe- toegeven dat de klacht der an het ministerie, hoogleraren over het gering nog steeds jonge aantal promoties van hun zijn, die, vaak ge- standpunt bezien, volkomen en vader, tot hun juist is. De dag van 16 oktober 1946, toen de vier organisaties, van belastingambte naren, postpersoneel, personeel in blieke dienst en ambtenaren, elk met eigen historie (begonnen met de stichting van de Christelijke Bond van Belas tingambtenaren op 26 december 1904) met een eigen geaardheid, besloten voortaan in één organisatieverband hun arbeid voort te zetten. De heer Kapinga ging de ontwikkeling na, die liep via het in 1917 gestichte Permanent Comité van Christelijke organisaties van overheidspersoneel, via een rapport in 1933. dat concludeerde, dat het ideaal nog niet kon worden be reikt en via de bezettingstijd, toen de heer A. Stapelkamp zich zeer voor dit punt interesseerde en het besluit onder gronds werd genomen, naar de stichting, ruim een jaar na de bevrijding. Er waren pessimisten, maar de opti misten op dit punt hebben geiyk gekre gen. Belastingambtenaren en postambte naren, bestuursambtenaren en de man nen van de gemeenteiyke reiniging, bur gemeesters en verpleegsters, polderper- soneel en hooglareren, ambtenaren van de sociale verzekering en corveeërs by de kazernes, sociale werksters en gevangen, bewaarders, mannen van het loodswezen en hogere en middelbare technici voelen zich in de bond thuis. Dank bracht spr. aan de leden het hoofdbestuur, van de bondsraad, de groepsraden en vooral van de afde lingen en aan het personeel van de bond die het mogelyk hebben gemaakt hei verantwoordelijke en veelomvattende werk voor de leden te doen. Begonnen met rond 20.000 leden, waarvan men toen meende, dat aantal van 35.000 in de toekomst niet te hoog gegrepen zou zijn, is het le dental thans plm. 38.150. Het naaste doel is, oni op' de algemene vergade ring van volgend voorjaar de 40.000 te bereiken. Maar dit behoeft niet de eindstreep te zijn, want van de 216.000 rijksambtenaren zijn er maar 91.000 georganiseerd, van wie 17.000 bij de N.C.B.O. Van de 56.000 P.T.T.-ambte- naren heeft hij er 6000 en va 147.000 gemeenteambtenaren slechts 14.000. Het overheidspersoneel, zo wees de heer Kapinga aan verkeert in onze tiji weivaart nog steeds in nadelige positie ten opzichte van de werkers in het par ticuliere bedrijf. In dit verband betreurde hy het, dat de invoering van moderne loontechnieken op de basis van classificatie met tarifiëring, merit rating, toeslagen e.d. veel tijd vergt, zodat van een snelle oplossing geen sprake is. Een tweede belangrijk punt is de afschaffing van de gemeenteclassificatie. Na enkele mooie successen aangestipt te hebben, vroeg spr. alle aandacht voor de herziening van de pensioenwetgeving in verband met de aanpassing aan de toe komstige ouderdomsverzekering. Zijn be zwaren en wensen heeft de N.C.B.O. in middels aan de bevriende kamerfracties kenbaar gemaakt. Er leven by alle organisaties bezwaren tegen de huidige werking van het geor ganiseerd overleg, waarby zich gevallen voordoen, waarby van overleg felteiyk geen sprake is. De N.C.B.O. denkt als het gaat om het salarisoverleg aan eer guur, waarby de organisaties met de antwoordeiyke personen, die namen regering optreden, samen de zaken bereiden en beslissingsryp maken. Spr. stelde op dit punt het Centraal Overleg met de gemeenten aan het ryk ten beeld. Bij die vraagstukken zal het gaan om de vraag, of het Woord van God en het Evangelie van .Jezus Christus grondslag en norm zal zijn. Daarom riep spr. op tot trouw aan dat Woord, aan elkander, aan de Christelijke organisatie, die slechts middel is en geen doel, maar nodig, om de strijd te voeren. 22.00 Nws; 22.1: Voordr; 23.45 Rep; 24.00 Nw 13.00 Nw 16.00 Ko« 16.15 Licht ork; 17.00 N Boekbespr: 18.00 Gram 16.01 .17.50 18.30 V.d.sold; 19.00 19.40 Volkszang; 20.00 Or 22.15 Gri WOENSDAG 17 OKTOBER VAN 18—20 UUR 1. Orkesten Marcel Feijoo, Max Greger. gostas. Pom pl dl poi Mambo Jambo Czardas Tango. Amoi S.V.P. Mambo Italiano lbo; In Spain they say si fours La Cuoaracha. Tu me connai II. Trio ..Los Paraguavos": Galopera Viva la vida icho; Carlocina; Po learing Quintet: Cuban Car i the moon; So this is Cuba ■t Edelhagen: Bolero ln Bop; Rhapsody; Lilll-Boogie. Verwondingen waar vuil in komt. kunnen ernstige gevolgen hebben. Doe op wonden en wondjes Kloosterbalsem V die ontsmet en geneest J I waker naar y I ve-been te h 149. Een der R.A.F.-gevangenen, Lorne Weloh, een expert op het gebied van gliders, kreeg een waar lijk fantastische inval. Hij ontwierp een zweef toestel om daarmee van de hoge burchtwal te vliegen. Twee van z'n vrienden, Morison en Best, hielpen hem bij de bouw ervan en Bader werd als hoogste R.A.F.-officier in het kamp als adviseur in de arm genomen. Uit beddeplanken bouwden ze een houten skelet, dat ze met la kens dachten te bespannen; het hele geval moest in elkaar worden gezet met lijm, die ze uit aard appelen zouden maken. Zodra een onderdeel klaar was, verstopten ze dat, er op vertrouwend, dat als de Duitsers een stuk vonden, ze geen notie zouden hebben waarvoor het moest dienen. Om de glider vaart te geven, wilden ze gaten dwars door alle vloeren maken; van het dak zou den ze dan een enorme steen aan een touw door die gaten naar beneden werpen en de ontzaglijke ruk, wanneer het touw aldus gespannen werd, zou de glider met geweld van de borstwering sleu ren en vaart geven. Het zou een twee-zitter wor den en Bader hoopte maar dat hij een der plaat sen zou kunnen boeken. Het feit dat het een nacht vlucht moest worden, gaf het plan nog een ex tra charme. Ze hoopten dat het toestel zo'n 400 meter ver zou zweven, al zou het in werkelijk heid nooit meer dan 100 meter en dan lood recht naar beneden hebben gehaald. Gelukkig kregen ze geen gelegenheid het waagstuk te on dernemen. Toen hij op een keer van een hongertocht te rugkwam, gleed Bader's linkervoet uit. Opeens was de voet verdwenen en viel hij voorover op zijn handen. Hij zag tot zijn verbazing dat het been vlak boven de enkel was gebroken. Toen hij de sok omlaag trok, zag hij dat het metaal vol komen was doorgeroest, vermoedelijk tengevolge van het zweet, dat zich in het holle been had verzameld. Er zat niets anders op dan een be- het kasteel te sturen om zijn reser- halen. DAN MAAR ZO! De levenigeschleder De bewaker kwam terug met de trouwe Ross, vel gegeven dat naar buiten, waar hij Thunderbolts in de nabij heid van het kasteel een doel zag mitrailleren Na een tijdje verdwenen ze, maar toen hoord' hij andermaal motorgeronk. Hij meende dat de Thunderbolts waren teruggekeerd, toen plotse ling iemand schreeuwde: „Tanks!" Alles holde naar de ramen in de buitenmuren en ze zagen, zo'n twee kilometer achter de rivier en aan de rand van een bos, mondingsvuur en even later de tanks. Een fascinerend en verrukkelijk ge- zicht. Daar waren ze dan eindelijk! De S.B.O., Willie Todd, verscheen in de deur opening en eiste hun aandacht: „Luister even, allemaal! De kommandant heeft zo juist het be- die het been droeg, maar óók met een Duitse officier. Toen de officier zich zorgzaam naar hem over boog om hem bij het verwisselen van de benen te helpen, schoot het Bader plotseling te binnen dat zodra hij zijn broek liet zakken de man de gevulde graanzakken in de gaten zou krijgen. Dat zou onherroepelijk het einde van hun hongertochten betekenen. Zijn hersenen werkten snel; hij zei „Nein, nein" tegen de officier en deed zijn uiterste best als een verlegen meisje te blozen. Nagestaard door de verraste Duitser, kroop hij achter een bosje, verwisselde daar heel kuis van been en toen was ook die crisis voorbij Eindelijk werd het voorjaar en stormden de geallieerde troepen over de Rijn. De illegale ra dio volgde hun vorderingen in de nieuwsuitzen dingen en binnen de muren van het oude kasteel was het ongeduld nauwelijks meer te dragen Op 13 april hoorden ze dat een Amerikaanse speerpunt tot op slechts enkele kilometers van het kasteel was doorgedrongen, en die avond gin gen ze opgewonden naar bed, wetend dat de el- iende nu bijna voorbij was, maar nog niet in staat het zich te realiseren. Het duurde uren eer ie mand kon slapen Al vroeg werd Bader gewekt door geronk van motoren. Hij bond zijn prothesen onder en keek tien uur het kasteel moeten verlaten. Hij zegt dat we tot achter de Duitse linies moeten marcheren. Meteen viel er een verslagen stilte. Niemand had aan de mogelijkheid gedacht dat ze gedwon gen zouden worden af te marcheren, al had het gerucht de ronde gedaan dat Hitler van plan gijzelaars achter te houden. Woedend barstte Bader uit: „We vertrappen 't om mee terug te trekken." „Kalm aan maar," zei Todd. „Dat ga ik hem nu zeggen, ik wilde jullie eerst even waar schuwen. Dan kun je je gereed houden als hij zijn mannen op je afstuurt om jullie naar buiten te drijven." Vol spanning wachtten zij, terwijl Todd met de kommandant sprak. Het scheen dat een S.S.-divisie voornemens was stellingen te verde digen achter een heuvelrug in de buurt; en dat het kasteel daarbij in de vuurlinie zou komen te liggen. De divisiecommandant was bang dat de burcht en zijn inwoners hem bij deze ope ratie last zouden bezorgen. Todd wees de kom mandant er met nadruk op dat een evacuatie van het kamp hem door de geallieerden uiterst kwalijk genomen zou worden en de kommandant trok zich terug om hierover na te denken en contact op te nemen met de divisiekommandant (WURD1 VERVOLGD, 'J'OEN op 13 juni van dit jaar het Duitse weekblad „Der Spiegel" zijn sensatieverhaal publiceerde over moeilijkheden in en rondom ons Ko ninklijk Huls en daarmee het sein gegeven leek voor de wildste geruch ten, hebben wij ln een beschouwing hierover de zaak zo gesteld: dat het huiselijk leven, ook dat van koningen en prinsen en allen die in hoogheid zijn gezeten, slechts dan zich in volle harmonie kan ontplooien als de bui tenwereld ook inderdaad een buiten wereld blijft en zich niet in dat privé- leven gaat mengen. En dat geldt dan heel bijzonder als er in een gezin moeilijkheden zijn. Ieder huis heeft zijn kruis het geldt ook voor paleizen. Het geldt ook voor ons koninklijk paleis. Men kent die moeilijkheden zo langzamerhand wel: een moeder die zich, om gene zing voor haar kind te verkrijgen, tot een vrouw wendt die over bijzondere krachten heet te beschikken. De po gingen van die vrouw hebben geen succes en de vader keert zich teleur gesteld van haar af. En dan komt het conflict want de moeder blijft onder de invloed van deze vrouw een vreemde, ongezonde invloed. En de vrienden van het gezin gaan partij kiezen. Zo is er een moeilijke situatie ont staan. Helemaal niet sensationeel en helemaal niet mysterieus alleen maar moeilijk. En de oplossing dient op dezelfde wijze gezocht te worden als men die in ieder ander gezin zou zoeken: men moet proberen elkaar weer te vinden en elkaar te begrij pen. Zo nodig door openhartige ge sprekken met goedwillende vrienden. UELAAS, de buitenlandse sensatie pers heeft dat blijkbaar niet be grepen. Men is aan dat wel tragische maar toch huiselijke conflict allerlei zaken gaan vastknopen die er niets mee te maken hebben en die alleen maar de sfeer vertroebelen en de op lossing bemoeilijken. „Der Spiegel" zag destijds kans in deze situatie een gevaar te onderkennen voor de Noord- Atlantische Verdragsorganisatie de Londense „Sunday Pictorial" heeft het zelfs al tot een „samenzwering" gebracht waarbij dan liefst de moeder van prins Bernhard plus enkele voor aanstaande politici betrokken zouden zijn. „Onzinnig" zo wordt dit geschrijf in het regeringscommuniqué gekwali- ficeerd men kan het ook „misda- dig" noemen als men bedenkt welke wonden dit onwaardige gedoe moet slaan in de harten der betrokkenen. En dat alles is des te erger omdat l de reeds gevonden uitweg uit de J moeilijkheden hierdoor onnoemelijk geschaad wordt. Samen met een drie- tal mannen heeft men op Soestdijk de situatie onder ogen gezien 'en op r 24 augustus lieten Koningin en Prins d aan ons volk weten dat zij de toe- 2 komst weer vol vertrouwen tegemoet zagen. Bepaalde voorzieningen waren getroffen (zo had de Koningin toege zegd het contact met mej. Hofmans h te verbreken) en andere voorzienin- gen zouden nog getroffen moeten 1 worden. Alles heel logisch want men P lost zo iets nu eenmaal niet in één b dag op. Daar is tijd voor nodig en boven alles: rust En als die rust uiet gegund wordt, als de buitenlandse te pers er persé „een kwestie" in wil c< blijven zien die haar lezers interes- jE seert, dan vernielt zij daarmee moed- h< willig het huiselijk geluk dat op Soestdijk niet minder broos Is dan in de woningen van u en van mij! ^AN DIT GESOL met ons konings huis moet een einde komen. En in het geval van de „Sunday Picto rial" heeft men een aanknopingspunt. Men heeft de naam van de verslag- 1 gever en men heeft de naam van zijn zegsman, althans degene die door de verslaggever als zijn zegsman wordt genoemd. Hier heeft men een kans door te dringen tot de (modderige) sc bron van al deze geruchten. Want óf de verslaggever liegt en dan is een aan- g; klacht niet misplaatst of de door hem genoemde zegsman, de kamerheer in de buitengewone dienst van H.M. de ee Koningin, mr. dr. I. G. van Maasdijk, ye heeft niet die zorgvuldigheid in acht wj genomen, die men van een man in zijn V{ delicate positie mag verwachten. En Vr dan zal ook dat aan de kaak moeten zij worden gesteld. en Daarbij valt het op, dat de verkla- iei ring die de heer Van Maasdijk aan w< het A.N.P. heeft doen toekomen, wel nii heel erg naïef is. Op het ogenblik heb- di< ben wij geen reden om aan zijn goede da trouw te twijfelen maar zijn gedrag in deze is dan wel wat kinderlijk ge- dr. weest. De heer Van Maasdijk gelooft gei toch zelf niet dat een speciale verslag- da gever van een Londens blad met een sei oplage van tweeëneenhalf miljoen ve drie uur gaat zitten wachten op een 'ijl ..lift" als hij daarmee niet een bepaal- no de bedoeling heeft. Deze mensen be- P'< on Zie verder pag. 3, kolom 1 vo

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1956 | | pagina 2