CHRISTELIJK
„Moeders moeten eventueel zelf
huiscatechisatie kunnen
geven
Toerusting geestelijke
strijd eerste taak
School, cultuur en verkondiging
Het *aat he~m vanuit het
Waarom moeilijk
2
Zuidhollandse gereformeerde vrouwen bijeen
(Van een onzer verslaggeefsters)
Ruim elf honderd Gereformeerde vrouwen uit de provincie Zuid-Holland
waren gisteren in de Zuiderkerk aan de Lammenschansweg te Leiden bijeen
op de provinciale dag van de Bond van Gereformeerde Vrouwenverenigingen
in Nederland.
Beroepingswerk
NED. HERV. KERK
Beroepen te Leeuwarden (vak.-C. D.
Moulyn): F H van Aalst te Assen.
GEREF. KERKEN
Beroepen te Enschede (derde pred.
plaats): L. J. Boeyinga te 's-Grav\i-
zande; te Oude en Nieuwe Wetering: A.
G. Kornet te St. Annaparochie.
GEREF. KERKEN (ond. art. 31)
Beroepen te Heemse: J. R. Wiskerke
te Schouwerzijl: te Oegstgeest: D. Ded-
dens te Wetsinge-Sauwerd.
Teksten kaatsen
Mejuffrouw G. J. Molendijk, die de
ochtendvergadering presideerde, hield
een korte inleiding over Zacharia 4. De
gouden luchter waarover in dit hoofd
stuk gesproken wordt, verklaarde zij als
het symbool van de in aanbouw zijnde
tempel; God wil hiermee zeggen, dat
de eredienst weer een belangrijke plaats
in de gemeenschap zal gaan innemen.
Wanneer men het in breder verband
plaatst zou men de hele nieuwtesta
mentische kerk hierin verbeeld kunnen
zien. Zij moet lichtdrager zijn. De olie
is de Geest des Heren. De twee olijftak
ken zijn de symbolen voor de ambtsdra
gers. De prediking zal lang doorgaan,
maar ze zal een einde nemen.
Dit is niet om de christenen mismoe
dig te maken. Christus zal zfjn volgelin
gen houden, maar de kerk zal niet al
tijd binnen bestaan, zei mejuffrouw Mo
lendijk. Daarom spoorde zij de aanwezi
gen aan tot Schriftstudie, omdat de tijd
kan komen dat er van de moeders ge
vraagd wordt dat zij zelf huiscatechisa
tie kunnen geven.
Het is nodig het Woord van God niet
alleen te lezen, maar te beleven. Zij
sprak de hoop uit dat God allen met
Zijn geest zou leiden, zodat de geeste
lijke weerbaarheid in die mate verdiept
werd, dat een uiterlijk instituut als de
kerk zonodig gemist kan worden.
Het jaarverslag van de penningmees-
teresse vermeldde dat de afdeling Zuid-
Holland thans 4968 leden telt, verdeeld
Boeh
VAN DE DAG
£R WAS GEEN PLAATS in de her
berg. zegt Lucas duidelijk in
het tweede hoofdstuk van zijn Evan
gelie maar ds. D. J. Couvée weet
het beter: er was wel plaats, maar
de herbergier wilde Maria er niet in
hebben uit overwegingen vanfat
soen. Hoe fatsoenlijk van zo'n her
bergier. De herbergiersvrouw had nog
iets menselijks, want zij, zo vertelt ds.
Couvée in zijn boekje Maria en
haar Kind", dacht aan haar eigen
dochter Martha, gisteren bijna geble
ven in haar eerste kraambed, en hoe
wel ook haar fatsoen in opstand kwam
tegen die soldatenmeid daar op die
ezel. met wie die goeierd van 'n Jo
zef er maar lelijk ingevlogen was,
schoot haar vrouwelijk gemoed bij 't
zien van Maria's bleek verwrongen
trekken vol. Zij deed de deur wijder
open en zei kribbig over eigen gevoe
ligheid: Nou vooruit dan maar, bene
den in de stal!"
Waarom moet de Bijbel altijd
mooier gemaakt worden? Ds. Couvée
bedoelt het natuurlijk goed. Uit
boekje komt een grote liefde nas
ren voor Maria cn haar Kind,
dit mag nooit een reden zijn om de
Schrift meer te laten zeggen dan zij
zegt. Een Bijbelse novelle of roman,
die mee- zegt dan de Bijbel zelf is
gevaarlijke lectuur, daar doen alle goe
de bedoelingen niets aan af.
over 162 verenigingen. Door de afgeleg
de bezoeken en door het geven van raad
bjj interne moeilijkheden werden
banden tussen de afdelingen onderling
verstevigd.
De afdeling heeft zich ten aanzien van
het land van Altena buiten haar werk
terrein begeven. In dit moeilijk bereik
bare gebied van Noord-Brabant verrich
ten drie leden uit Gorkum pionierswerk.
Het jaarverslag gaf een klein batig
Vóór en nè de causerie: ,,Een
uit de tijd van Calvijn". door
Gilhuis—Smitskamp uit Amsterdam,
bracht mevrouw Rie GrimsStrootman
uit Leiderdorp solozang ten gehore.
Mevrouw Gilhuis—Smitskamp wees
de zwart-wit tekening in de „zogenaamd
historische romans van dertig, veertig
jaar geleden.
De wandaden van de watergeuzen vie
len niet te negeren, maar voor zovei
het enigszins kon behoorden zjj toch
tot het type: ruwe bolster, blanke pit.
Van de papen en Spanjolen viel niets
goeds te zeggen; z(j waren baarlijke
duivels, zonder meer.
Het is duidelijk dat men de opvoed
kundige waarde van dergelijke werken
niet te hoog moet aanslaan; n
staat het met de historische?
Wie historie wil geven moet
tekenen van gelijke beweging als wij
die streden voor iets. en
strijd fouten maakten. Hoewel volledige
objectiviteit in een roman waarir
het element verbeelding een zeer be
langrijke rol speelt niet is te berei
ken, het scheppen van ménsen is eer
onontbeerlijke voorwaarde.
Mevrouw GilhuisSmitskamp besprak
het boek van Jo van AmmersKtiller
,Het scharlaken wambuis'
periode uit de tijd van Calvijn behan
delt. Naast dit boek stelde spreekster de
biografie van dr. Praamsma over Cal
vijn en zij vergeleek de beschrijvingen
van Calvijns karakter en handelswijze
in beide werken, daarbij concluderend
dat Jo van AmmersKüller -
tuur geeft van het Calvinisn
Mevrouw Berghout, die haar functie als
bestuurslid neerlegde, nam afscheid
de afdeling, waarbij zij de léden
spoorde in het ingeslagen spoor verder
te gaan. In de vakature
J. D. van der Ent uit Rotterdam be
noemd.
's Middags hield ds. G. R. Visser uit
Amsterdam een referaat over ,,Een
vrouw is oit klaarSpreker ging
uit van Spreuken 31 vers 10 tot 31,
waarin de lof gezongen wordt v
deugdelijke huisvrouw". De taak
vrouw zag ds. Visser als een indirekte:
een stimulans te zijn voor haar echtge
noot, zodat hij zich tot vollediL
plooiing zou kunnen brengen. Ook in
de telkens terugkerende saaie werk
zaamheden van het huishouden kan zich
het Koninkrijk Gods openbaren. Na
gedachtenwisseling over dit onderwerp
sprak ds G. F. Hajer uit Leiden
slotwoord.
Elke ketter heeft zijn letter. Wie m
mocht, dat het smijten met bijbelteks
ten thuis hoort in een rationalistische
tijd, die we achter de rug hebben, be
merkt zijn ongelijk uit het volgende
verhaal.
ie 31-jarige Roy Eaton, die in Dallas
(Texas) terecht stond wegens bezit
van marjuana, verdedigde zich met
de Schrift in de hand: Romeinen
14 2.3. U weet wel: over de zwak
ken. die moeskruiden eten en
sterken.
Gelukkig trof hij een bijbelvaste open
bare aanklager, die de argumentatr
van Eaton opving, omdraaide en of
gewekt terugkaatste: Romeinen 13 1.2
Ieder mens moet zich onderwerpen
aan de overheden, die boven hem
staan. Wie zich tegen de overheid ver
zet. zal een oordeel over zich brengen.
Dat oordeel, zo voeigt het persbure
waaraan we dit bericht ontlenen,
wat cynisch aan toe. was twaalf
een half jaar gevangenisstraf.
Conferenties
Melodie en woord
der Ethersolven
officieel erker.de christelijke midden
standscursussen inspecteert en in sa
menwerking met haar zusterorganisa
ties via het bureau Stichting Midden
standsexamens het middenstandsexa
men organiseert, houdt op 1 november
haar jaarlijks congres voor de lera
ren van de aangesloten handelsavond
scholen en middenstandscursussen
De Pietersberg te Oosterbeek. De
specteur van de centrale, de heer A.
S. de Boer, zal op dit congres een
serie houden over het rapport va
middenstandsonderwijscommissie:
middenstandsvak- en handelsonder
wijs."
Aan dit congres voorafgaande houdt de
Vereniging van leraren voor christelijk
handelsonderwijs cp woensdag 31 ok
tober in hetzelfde conferentieoord haar
jaarvergadering.
Onderivijsbenoeminpen
chr. nat school t
EEN
WOORD
VOOR
VAN
DAAG
Niet de naaste weg
Hebt u wel eens een kaart ge
zien van de tocht der Israëlieten
door de woestijn? 't Lijkt wel een
tekening, waarmee onze kinderen
bezig zijn, als zij langs allerlei om
wegen van 't ene punt naar het
andere moeten zien te komen.
Als we zo'n kaart met aandacht
bekijken, dan zeggen we af en toe
tot onszelf: Nu
gaat 't goed, nu
schieten ze flink
Maar dan
komt er opeens
weer een gewel
dige omweg en
zijn ze verder dan
ooit van het doel
verwijderd.
't Is zo: dat was
een straf voor hun zonden. Maar
ook bleek er Gods trouwe zorg uit.
Dat staat uitdrukkelijk vermeld
reeds bij 't begin van de 40 jaar
lange tocht: Toen Farao het volk
had laten gaan, leidde God hen
niet op dé weg naar het land der
Filistijnen, hoewel deze de naaste
was. (Ex. 13 17)
Gods leiding in ons leven is niet
anders. Ook onze levensweg loopt
wel eens heel anders dan wij ge
dacht, gehoopt en gebeden hebben.
Een bekend spreekwoord zegt: de
naaste weg is altijd de beste. Maar
als zo dikwijls trekt God zich van
al onze mooie spreekwoorden niets
aan. Hij overziet ons hele leven,
waar wij slechts enkele voetstap
pen vooruit zien.
God neemt vaak niet de naaste
weg maar wel altijd de beste. Voor
hen, die Hem liefhebben, moeten
alle dingen medewerken ten goe-
Wandel daarom maar stille-
kens achter Hem aan. Want
Hij gaat vooraan.
Voorzitter Bond MULO-besturen over chr. onderwijs:
De heer H. Algra bepleitte eigen plaats
voor MULO bij voortgezet onderwijs
OP de jaarvergadering van de Bond van besturen van chr. (M)ULO-
scholen, gisteren in Esplanade te Utrecht gehouden, verklaarde
de voorzitter, dr. H. J. Langman, Ned. Herv. predikant te Amsterdam
in zijn openingsrede, dat het bij het chr. onderwijs niet in de eerste
plaats gaat om het opleiden voor een examen, maar om het meegeven
van wat er nodig is in de geestelijke strijd van het leven
Het onderwijzend personeel zal daartoe nauw onderling contact
moeten onderhouden en de schoolbesturen zullen daar achter moeten
staan. Wil men werkelijk chr. school blijven en niet aan het wezen
hiervan ontzinken, dan moet dit in praktijk worden gebracht, anders
is de zaak van het chr. onderwijs met een schijnoverwinning toch
verloren, aldus dr. Langman.
lager onderwijs gelijkgeschakeld
werd, aldus spreker.
Spreker toonde zich erkentelijk voor
het K.B. van 9 april jl., waarbij de Mulo
salarissen werden opgetrokken. De door
stroming van L.O. naar Mulo is hierdoor
bevorderd en het vertrek naar M.O. en
V.G.L.O. geremd.
Advertentie
•rlo F. J Keuper
t de Bijbel te Sellin
l.o.-school te Wee
school te Noord
e Schipholï-Zljderveld,
Geef Uw keel het beste!
Gebruik regelmatig Wybert,
het beproefde middel ter
bescherming van de gevoelige
slijmvliezen in mond en keel.
tevens memoreerde de voorzitter het
werk van de heer H. H. Broekstra uit
Herenveen, die het hoofdredacteurschap
van Ons MULO-blad heeft moeten i
leggen.
In de vacature mr. G. Benthem werd
tot hoofdbestuurslid gekozen de heer G.
Bramer, burgemeester vart Den Ham.
Vervolgens refereerde de heer
H. Algra te Huizem over: Voort
gezet onderwijs in een nieuwe tijd.
Hij vroeg om verdere doorwerking
van de pacificatiegedachte voor
het voortgezet onderwijs, nu de
scholingsperiode van iedere Neder
lander gemiddeld is gestegen tot
9^ jaar en de gemiddelde werk
periode nog slechts 33 jaar be-
igt. In dit verband behoort het
MULO-onderwijs bij het voortge
zet onderwijs gerubriceerd te wor
den, hoewel het voorheen ten aan
zien van de pacificatie met het
Synode van Enschede
dinsdag bij een
De Generale Synode der Gereformeer
de Kerken (ond. art. 31), die onlangs
een nieuwe commissie van rapport
over de zaak-ds. Goossens benoemde
en daarna uiteenging, om deze nieuwe
commissie te kunnen laten werken, zal
dinsdag 16 oktober te Enschede bijeen
komen. Aangezien de kwestie rond ds.
Goossens het laatste punt van het sy
nodaal agendum vormt, valt te ver
wachten. dat de synode hiermee haar
laatste zittingsperiode ingaat.
VRIJDAG 12 OKTOBER 1956.
NCRV: 7.00 Nwi
muz; 7.30 Gram.
Een woord voor de dag; 8 00 Nws en u
11.00 M<
act; 13.00 N'
gram. 14.06
Metropole
11.30 Gra
I Gewijde i
8.15 Grar
.40 Omr
18.16' Zigèt
15.15 Litteraire kron;
16.00 Kleine heesters vi
16.15 Gram; 16.30 Radio
17 00 Voordr. 17.20 Voca.
17.45 Gram; 18.00 Sti
tubriek: Verklar
20.00 Radio!
20.20 Gram: 20.30 De Jeugd vliegt uit. hc
21.00 Orpheus, opera
23.45—24.00 Gra
i schoonheid.
VARA: 7.00 Nws:
Gram. 10.30 V
11.30 Pianore-
»ng; 12.30 Land-
prognose; 12.50
1315 Meded en gram:
Puzzel mee
ord- 20.4: Het onderwijs
ty Count: 14 40 Gram; 15.00 V d sc
16.00 Gevar progr; 18 30 Orkestcc
17.30 Voordr: 18.00 V d kind; 18.55 W<
K—19.00 Nws; 19.15 Town and coun
Sport; 20 00 Gevar progr: 20 45 Klar
Lichte muz: 22.00 Nws: 22.16 Caus: 2
r progr; 23.15 Recital; 24.00 Nws;
Koersen,
geland, BBC Light
i 12.00 Nws en voc
dagb; 12.30 Lichte
Orkestconc: 1.
brouw; 16 00 Nw
17 15 Mrs Dale's d.
18.00 Hoorsp: 19 00 Gevi
12.15 Mrs Dale's
14.45 V d' kleuters; 15.00
20.25 Sport; 2030 Gev
«ram; 21.15 Discussie: 22
13.00 Nw:
23.15 Caus
015 Gevar
0.55—1.00 Nws.
11.45 Gram; 12.30
13.00 N^
15.45 Pil
Gevar muz:
7 45 Gi
1311 Gi
orecltal; 16.00
00 Nws; 17.10
16.05 Idi
22.00 Nws; 22.11
Aspecten van het christelijk onderwijs IV
(Van een medewerker) r~
Wie gaat spreken over TT.7 7 I
Sr»«.c»o"a»°..n*óöS; Historische verkenning
laten gaan een historische I j
verkenning. Die geven wy in V»
len in een volgend ïr
deze week te geven. 2
icipiële positiebepaling
derde artikel.
tueel ma.w. de adem van
het ogenblik geeft leven en
vorm aan de cultuurgestal
te der school.
Hoedemaker, die in de
kerkelijke ontwikkeling zo
als deze zich uitte in 1886
een sektarische actie zag.
J Wat Kuyper van Groens
denken niet accepteerde,
was voor Hoedemaker een
bezielende gedachte: de the-
practisch toe, krachtens oeratie, die geldigheid bezit
plaats in. Deze betekent bij te gaan gebruiken op het naast de theocratische visie
E HUIDIGE problematiek Kuyper de strijd tussen het terrein der organisatie. oolc de beïnvloeding
1 het kwade, het ge- Langs deze weg komt hij ue ia Saussaye'
et ongeloof, de zon- dan tot de ..verchristelij- Christendom,
de genade. Hij maakt king" van het maatschappe- uiting kwam'
de ge- lijke, culturele «u-«~
D rondom karakter en goede
undering der christelijke loof en het ongeloof, de
school kan men niet zien de en de gei
os van de geschiedenis en onderscheid
ifhankelijk van grote the- mene genade, waarvan het orgamsatieleven.
>logen en cultuurfilosofen doel is het voltooien der
lit het verleden en heden, cultuuropdracht en de par
ticuliere genade,
onbewust
dat ook tot
in Van der
politieke Brugghens idee rondom 1857.
Tegenover Kuyper gaat het
bij Hoedemaker om „heel
heel het volk",
r dan een leus,
geloofsopdracht.
Op deze wijze wil Kuyper
hrlstus' krmlnimr.hnn nn al- -
waarbij Christus' koningschap op al- n f
-* Ie terrein hervestigen. Het
- der christelijke organisatie, Vehbond om de eehele natie.
de heerschap- doch om de ere Gods. Vol-
Christus op alle le- gens Kuyper is de school
ook in de cul- het tweede middel (de Kerk
Wie kennis neemt van de- het essentiële is het her-
ze worsteling op hoog ni- scheppingswerk in Christus, gaat Knyper niet
veau ontmoet steeds weer Hoewel het Kuyper J
de namen van Van der
Brugghen, Groen van Prins-
terer, Kuyper, Hoedemaker
en anderen. De strijd om de tuur, brengt zijn anti-these gaat vooraan), dat strekken wel in Kuypers, niet in Hoe-
school is de strijd om en leer en zijn kerkbegrip hem moet om Christus' koning- demakers lijn. Hij eist, als
in de cultuur, ook omdat de voor ontzaglijke moeilijkhe- schap in het midden der aanhanger der christelijke
verbond om de gehele natie.
Een gelijkberechtigdheid
geloof en ongeloof ligt
hervormde
school een cultuurtaak heeft. den. In Kuypers kerkbegrip
Cultuurtaak betekent cul- (organisme en instituut) is
tuur-overdracht. Scheppend geen plaats voor de Hoede-
werken zonder overdracht makeriaanse,
van de resultaten ervan is volkskerk-idee.
niet mogelijk. Wanneer de Zijn gedachten
school dus een cultuurop- staat en de politiek doen
dracht heeft, in de zin van hem afwijzen de theocratie,
het meehelpen die voor- de revolutionaire
waarden te scheppen, waar- volkssouvereiniteit
door menselijk leven op aar- staatssouvereiniteit.
de mogelijk is, dan betekent In de strijd om de Chris-
dit tevens dat de school in
deze opdracht gebonden
de tijd.
7ANUIT
staatsidee, dat alle officiële
instellingen het christelijk,
protestants gereformeerd
Het best ls zijn gedachte
de komt men tot de vrije kerk
en de vrije school in de
vrije staat. Het is daarom uitgedrukt: „Nederland
de revolutionaire idee der bijv. geheel In Kuypers lijn, moet bestuurd worden als
de dat de synode der Gerefor- een christelijke staat in pro-
meerde Kerken in 1905 ar- testantse zin." Op het ter-
tikel 36 der Nederlandse Ge- rein der cultuur betekent dit
telijke cultuur neemt
ostrijd om de school een De-
De culturele langrijke, zij het niet alleen-
taaie der 'school is altijd ac- beslissende plaats in. Van-
de loofsbelijdenis niet i
be- aanvaardde omdat het
„een fatale uiting van
eeuwenoud stelsel."
het idee der christelijke cul
tuur vanuit de kerk, zodat
we hier weer uitkomen bij
De heer Algra zag hel bedrijfsleven
s een eenzijdige gevaarlijke adviseur
oor het onderwijs. Wat men hier vraagt
_ou niet de wezenlijke vorming van de
leerling raken. Het Mulo-onderwijs wilde
spreker indelen volgens drie concentri
sche cirkels. Binnen de binnenste cirkel
valt dan de godsdienstige zedelijke vor
ming. Daaromheen groepeert zich de al
gemene vorming, met als verplichte vak
ken: Nederlands, Engels (emigratie),
aardrijkskunde, geschiedenis en kennis
der natuur. Tot de derde zone behoren
de gerichte vakken, die een mogelijk
heid bieden tot grotere variatie. Bii
een bepaald schooltype kan zo meer vrij
heid verkregen worden. Bij een groter
aantal keuzevakken en een geringer aan
tal verplichte vakken zou variatie in
diploma's ook moeten toenemen.
In kleinere plaatsen met bijv. een
school voor nijverheidsonderwijs, een
MULO'Schöol en een V.G.L.O.-school
zou gestreefd moeten worden naar
soort symbiose. Over het algemeen is
onderling beraat een kwestie van
dringende noodzaak, waarbij men moet
proberen uit te komen boven allerlei
minder- en meerderwaardigheidscom-
plexen. De grote betekenis van de
MULO-school zag de heer Algra in de
funstie van tussenstation tussen lager
onderwijs en M.T.S. etc. en in de func
tie van eindonderwijs, zoals Thorbecke
zich indertijd de H.B.S. dacht. Er zou
dan echter een vierde MULO-klas
moeten komen met een sterke diffe
rentiëring.
In de middagbijeenkomst refereerde
r. J. J. R. Schmal, adjunct-directeur
bij de gemeentelijke dienst van sociale
belangen in Den Haag, over Maatschappij
school. Hij benaderde de verhouding
1 beide van sociologische zijde,
maakte duidelijk voor welke grote pro
blemen het chr. onderwijs staat, gezien
de algemene geestelijke ontwikkeling.
Spreker tekende het moderne gezin,
waarvan de leden onderling steeds
minder afhankelijk van elkaar worden.
De functies van de gezinsleden wijzi
gen zich en de gemeenschap van hel
gezin wordt bedeigd.
De invloed van de kerk is gedaald. De
met de dynamische ontwikkeling ver
bonden groepen van de bevolking zijn
grotendeels voor de kerk verloren ge
gaan. De kerk heeft een sterke binding
gekregen aan een bepaalde .groep, met
name de middenstand. Te laat heeft
de kerk de sociale noden onderkend.
Het aantal functies van de school is aan
zienlijk uitgebreid. Er is medische ver
zorging gekomen, melkvoorziening,
spaaractie, schoolclubs etc.
De reactie van de individuele mens op
de moderne ontwikkeling is het aan
nemen van het nuttigheidseffect als
norm voor alles. De naastenliefde heeft
plaats gemaakt voor eigenbelang, voor
verzakelijking en vereenzaming, aldus
mr. Schmal, die hiermede illustreerde
hoe groot de verantwoordelijkheid
het onderwijs is bij de opvoeding
de jeugd in deze moderne tijd.
De kerkdag in
Straatsburg
m tien
afstemt, hoort
u vanuit Straatsburg de klokken die de
kerkdag van de Oostfranse kerken in
luiden. Omstreeks die tijd zullen de
klokken van alle protestantse kerken
In Elcas en Lotharingen luiden. Er
onder dat klokgelui begint dan de kerk
dag.
Ook deze regionale kerkdag heeft zijn
buitenlandse bezoekers. Er komt zelfs
een Fins ambtsdrager; het aantal Ame
rikanen, Engelsen, Nederlanders, Zwit
sers en Duitsers, dat aanwezig zal zijn.
is niet gering.
Zondag spreekt een Engelse leraar,
de heer Gibbs uit Manchester op de
jeugdsamenkomst.
Zes radiozenders zullen zondag de
kerkdienst die op het terrein van de
jaarbeurs om tien uur gehouden wordt
uitzenden.
De gehele volgende week is er
cultureel bij-programma, dat eindigt
met een concert, dat in het Lijzonder
aan de leden van de Raad van Europa
zal worden aangeboden.
>5 Idem; 17 00 Nws: 17.15 Gr»
19 30 Nws; 20.35 Kamerro
22 35 Chansons: 22 55 Nws.
OPGAVE PUZZEL No. 39
Horizontaal: 1 dier 6 zangnoot,
kunstenaar, 9 oploopje, 11 tandeloos
zoogdier, 12 rijstbrandewijn, 14 beun.
Vertikaal: 1 landsman. 2 zangnoot.
3 broeder, 4 plakbrief je, 5 Chin maat.
6 dik. 8 wervelwind. 10 over tijd, 13
humeurig, 15 plant, 20 kleur. 22 ge-
OLPOSSING PUZZEL No. 28
Horizontaal: 1 strak, 4 si. 6 aaks, 7
leder. 10 Aa. 12 Rijn. 13 cab, 14 uk
16 sta. 18 te. 19 sap 20 erg. 22 ka.
23 erker. 25 ergo, 26 t.t., 27 salon.
Vertikaal: 1 sul, 2 radijs. 3 kar,
4 skaat. 5 isabel, 8 er. 9 enter. 11 mus
ket. 15 kaart. 17 arkel, 21 ge 23 Eos.
J.4 ruw.
Phll-
Robert Weede.
b. Cortigianl.
nier1: La
Callas, sop
Tulllo Sera
V. Ermann'
Ferdinand Leltner.
ma vineitor, Christel Goltj
hener Phllharmonlker olv.
b. Mara. MUnchener Philhar-
Leopold Ludwlg. b. Mars. MUn-
armonlker olv, Leopold Ludwlg.
e Ponchlelll. Uit „La Glocon-
mar. Nlcolal Gedda. tenor. Phil-
•kest olv. Alceo Galllera.
Gordano. Uit „Andrea Che-
lamma morta. Maria Meneghlni
aan Philharmonia Orkest
Wolf-Ferrari. Uit „I giolelli
Intermezzo l. Intermezr
Stuttgart
145.
l burger gevangenis.
Nijdig zei hij: ,,r
Ik blijf hier niet!"
«Maar.... alstublieft. U moet hier blijven,
wing commander, anders kom ik in de grootste
moeilijkheden. Weest u nu zo goed hier te blij
ven." De Sonderfuehrer was helemaal in de war.
„Ik vertik het. Ik ben officier en krijgsgevan
gene en u kunt me niet in een gevangenis voor
misdadigers zetten." Hij begreep nu hoe je Duit
sers moest aanpakken en riep: „Ik wens de be
velvoerende generaal van dit district te spre
ken."
Schuchter zei de Sonderfuehrer: „Ik geloof
niet, dat hij thuis is."
Het klonk zo idioot, dat Bader het spel bijna
bedierf door in lachen uit te barsten
„Ga die vent dan zoeken!" zei hij.
Wanhopig wendde de Sonderfuehrer zich tot
een grimmige Feldwebel, die een soort chef de
réception in de gevangenis scheen te zijn. Toen
keerde hij zich weer tot Bader. „De Feldwebel
zegt. dat als we u uw kamer mogen laten zien.
u wel bereid zult zijn om te blijven."
Er was geen andere keuze; vroeg of laat zou-
Iden ze hem toch dwingen en dat zou alleen maar
del- vernederend zijn Hij liep de kans dat ze zijn
olv.I benen c>ok nog zouden wegnemen. Maar hij had
1 zijn plezier aan dit geval beleefd en iets van
DAN
PAUL
MAAR ZO!
ichiedanls van Douglai Bader
zijn zelfrespect
om snauwde hij
en eens kijken."
Op zijn dooie gemak lopend ging hij met zijn
bewakers het hek door en een gang in, waar
deuren met kijkgaten op uitkwamen. Voor een
ervan hielden ze stil. Bader keek in een wit ge
kalkte cel, zo nauw, dat hij met uitgestrekte ar
men beide wanden kon aanraken. Een smal bed
nam vrijwel alle ruimte in beslag en hoog in
de muur was een klein tralievenster.
Hij snoof: „Ik verdraai het om daar in te
gaan!"
„Alstublieft, wing commander," soebatte de
Sonderfuehrer. „U zult zien dat het er heel com
fortabel is en we zullen goed voor u zorgen.'
„Nee!"
„Maar u moet! Ze zullen me doodschieten,
wanneer u ontsnapt."
Hij was werkelijk angstig en volkomen in de
war.
Bader keek hem hoopvol aan- „Is dat werke
lijk zo?"
„We zullen u een oppasser geven." De man
stond warempel te transpireren.
„Wat nog meer?"
„We zullen de deur open laten."
(Dat hielp hem niet veel, want het hek aan
het einde van de gang zou toch op slot worden
gedaan).
„Ik wens ook een tafel. Met een kleed er op.
En thee."
„Goed, wing commander. Wilt u dan binnen
gaan?"
„Nee. Breng eerst die oppasser cn de tafel."
De Feldwebel verdween en kwam even later
terug met een kleine man in een witte jas, die
een tafeltje droeg. Prachtig, dacht Bader, dat
zal wel een Belg zijn.
Eindelijk alleen, schoof hij het tafeltje onder
het hoge raam, zette er de kruk op en klom
toen omhoog tot hij, gevaarlijk balancerend, bo
ven op deze stellage stond Hij greep de tralies
beet en trok zich er aan op om naar buiten te
kijken. Hij kwam met zijn ogen ter hoogte van
de tralies, maar doordat de muur erg dik was,
kon hij niet zien wat er onder het raam was.
WUHUi VhKVULUD.
WAAROM blijkt ten onzent een
kabinetsformatie steeds meer een
moeilijke zaak te worden. Als eerste
oorzaak noemde prof. dr. J. J- de Jong
in zijn uiteenzetting een dezer dagen, j
het probleem, hoe ten onzent de uit- j
slag der verkiezingen bevredigend te i
analyseren.
In Engeland ligt dat heel wat een-
voudiger. Daar kent men twee par
tijen, van welke er een duidelijk alt
overwinnaar en de ander even duide- f
lijk als verliezer uit de bus komt. Bij i
ons is dat heel wat minder gemakke
lijk.
Bij de jongste verkiezingsuitslag zal
:n socialist en stellig met reden
wijzen op de socialistische winst
die behaald werd. Maar een niet-
socialist zal stellig ook met reder
de aandacht vestigen op het feit, dai t.
toch maar de grote meerderheid van g
ons volk van het socialisme afkerig ii
gebleken.
Wij zouden hier nog aaD toe willet g
voegen, dat een kabinetsformatii f
pleegt te moeten geschieden op eet m
wel uiterst ongeschikt moment: vial I
na de verkiezingsstrijd, een strijf
waarin de partijen elkander fel heb-
ben bestreden, waarin de verschillet I
behoorlijk zijn opgerakeld. Bij de ka I
binetsformatie echter gaat het erom I
of en in welke mate men elkaar no| I
vinden kan.
j^ATUURLIJK is de uitslag van di
verkiezingen van belang- Mei
hoede zich echter voor de eenvoud vai T
het automatisme. In dit verband moe
evenzeer van het hart, dat al evei
gevaarlijk ls het automatisme, waat
bij de leider van de grootste partij to
formateur wordt aangewezen.
Het gaat er om, dat de Koningii
komt te beschikken over een raad
ministers. Houdt men dat in het oo|
dan behoeft het in het geheel geei^J'"
degradatie te betekenen, wanneer htc,9
niet de leider van de grootste partij -&e
of van de beide grootste partijen fc^01
die met deze taak die een dienend^e;
taak is wordt belast. de
Als tweede moeilijkheid noemd^fl:
prof. De Jong de verwikkelingen ronén'É
het program. Een partijprograms
blijkt in de praktijk van de politiële/
van betrekkelijke betekenis. De kien
heeft er niet dan een matige belan|]an
stelling voor. Maar het zijn juist dme:
partijprograms, die, wat later, de totwa!
standkoming van een kabinetsprogra^®z<
gaan belemmeren. Daarmee is op ziGEgr
zelf niets ten kwade van een partjes
program gezegd. Een moeilijkheid li) H
hier echter wel. J «ël
Y^AN bijzonder belang was wat prd s"b
De Jong aanvoerde als een derilan;
belemmering voor een vlottere kal'ocl
netsformatie: het zwaardere accen*5®
dat de zetelverdeling en de zetelbezej^
ting binnen het te vormen kabiMtra(
heeft gekregen. Hoe is dit zwaarderte
accent te verklaren? hel1
Daar is in de eerste plaats de orgelc
standigheid, dat de betrekkingen tu
sen regering en volksvertegenwooré j,
ging zijn gewijzigd in het nadeel viZw;
de laatste. Regeren is Iangzamerhafeon<
meer een zaak geworden van bestur(V00
dan van wetgeven.
Nu laat wetgeving zich gemakk£e
lijker controleren dan besturen. Igaai
volksvertegenwoordiging heeft daaro l
het gevoel, dat haar steeds meer oteige
gaat. Ze voelt zich machtelozer wordf^
wordt deswege ook argwanend$ap
Ze beschikt ook niet in alle gevall;.tev
over de nodige deskundigheid en inlege
meeste gevallen mist ze bovendien ^or
nodige outillage.
Geen wonder, dat ze zich nu ei^is
interesseert voor zetelverdeling i.De
zetelbezetting. Tc
om
£)AARBIJ komt, dat ook de posifceha
van de individuele minister lren
langrijk is gewijzigd. Een ministerr»volg
was voorheen, vergeleken bij het
derne kabinet, een gezelschap, eenv£jch
dig van samenstelling, kleiner rvan
omvang en met mannen, die hun
nisteriële zaken af konden en dan 1
tijd hadden om voor de departement In
van hun collega's belangstelling
hebben.
Dit laatste is er nauwelijks meer
Een minister is tegenwoordig in
regel al dankbaar, wanneer hij ei|
iepartement naar behoren beheren ki
Hij heeft voor zijn collega's weinig t
en omgekeerd hebben zijn collef
ook voor hem weinig tijd. Hij is 1
zelfstandige grootheid geworden.
Maar dan is het ook begrijpelijk, I Ak
het voor de volksvertegenwoordigi j
een zaak van gewicht is, wie die v
standige grootheid is, die op die mfy
teriële stoel komt te zetelen. Loct
Prof. De Jong noemde nog een defioti
reden, waarom zetelbezetting en ze^et
verdeling voor de volksvertegenwo^"
diging aan betekenis hebben gew%tjn
nen. Het is wat hij omschreef als Merg
.ingroeien van de politieke partij^1') 0
de staat". Dit is al evenzeer een
•chijnsel, dat zich langzaam nu^,,,,,
zeker aan het voltrekken is en <jeug
bijzondere opmerkzaamheid verdi<on"c
A dvertentiën
ache
Aral
Blijf meestei;
over Uw zenuwen. Neem dear
Mijnhardt's Zenuwtablettei^^e
Zij schenken de rust tot herstlrist''
