"Victor-de-robot lacht
verliezers
smadelijk
zijn
uit
INDRUKKEN VAN DE FIRATO
ocl,
Dirk Coster onverwacht
te Delft overleden
Kroniek van 119 dagen zwoegen
Marga Klompé doorbreekt
mannenmonopolie
Democratie stond
machteloos
5
WOENSDAG 10 OKTOBER 1936
(i
K
\Voor personenauto's
is nu ook
wat doet U op
17 oktober
T.L.-verlichting mogelijk
(Van een onzer verslaggevers)
TN HET R.A.I.-GEBOUW in Amsterdam ben ik gistermiddag uitge
I lachen door een robot. Hii tof het') had er alle reden tne. uant il
lachen door een robot. Hij (of het) had er alle reden toe, want ik
lit was even tevoren noemloos verslagen bij het klassieke spel „melk-boter-
ijke tkaas", u weet wel: cirkeltjes of kruisjes zetten in een in ruiten verdeeld
aan jvierkant, waarbij er zo snel
biD10eten staan.
Victor want zo heet de robot lachte me uit. Nu ben ik geen matador
he pijin dit gezuivel, maar degenen om mij heen, die het toevallig wél waren,
vanpverden met dezelfde grondigheid en snelheid elektronisch op de knieën
(gedwongen Want Victor is niet meer of minder dan een door Philips ont-
wikkelde rekenmachine, die speciaal afgericht is op dit spel.
ezwa» De robot reageert op u
ien leen tienduizendste seconde en daar kunt
"ige natuurlijk nooit tegen op. Maar zoudt
dat wel kunnen, dan is gelijkspel toch
^slechts de hoogste eer. Victor faalt na-
melijk niet; zolang de stroomtoevoer niet
^'^onderbroken is, fungeert hij foutloos.
.jZijn geheugen registreert: 1) verloren
p'spel, 2) winst mogelijk, 3) bij de volgende
fjzet zal de tegenstander winnen en 4) in-
idien niet. wat is de beste zet?
Maar degenen, die het apparaat ont-
ierpen hebben het ook mogelijk ge-
ikt, de spelkennis ervan te vermin-
Ten gerieve van de (trage) men-
lijke tegenstander heeft men zijn reac-
lelheid al verminderd tot l/50ste se-
komen daar nu nog de „inge-
akclde tekortkomingen" bij, dan zal
mogelijk zijn Victor te verslaan, al
fabuleuze handigheid onont
beerlijk. En wie het gelukt is, Victor in
te maken, zal het nijdige gebrom van de
ürobot als muziek in de oren klinken.
ogelijk drie gelijke tekens naast elkaat
de markt. De kleinste (22 cm) beeld
buizen zijn er niet meer, de 36 cm-
typen nauwelijks. Een 43 cm buis is
vandaag een kleintje, dan volgen 53
cm en grootbeeldprojectie. Maar re
kent u er maar op, dat u, met an-
tennekosten mee, voor de aanschaf
van een goed T.V.-toestel al gauw
een kleine duizend gulden kwijt bent.
Hoe de televisie werkt, kan men u ge
durende de tentoonstelling voluit laten
zien, omdat de Nederlandse Televisie
stichting extra uitzendingen verzorgt voor
de Firato. Ook de radio heeft iets bijzon
ders: in enkele kamers heeft men een
studio ingericht voor het F.M.-zendertje,
dat gedurende de tentoonstellingsdagen
een programmaatje verzorgt. Zelfs pers-
J Boven het hoofd
Victor vertoonde zy'n kunsten ter ge
legenheid van de Firato-tentoonstelling.
die in het R.A.I.-gebouw wordt gehouden.
Nu is hij „maar" een robot van de lagere
- orde. afgericht op een onschuldig spel
letje. Maar wie doordenkt, komt tot de
beangstigende conclusie, dat de techniek
bezig is de mens boven het hoofd te
blijft het natuurlijk waar, dat
en, die. Victor en zijn
gecompliceerde soortgenoten ont-
Maar dat neemt niets weg van
e omstandigheid, dat er nu reeds robots,
"'elektronische rekenmachines zijn, die op
'''grond van ingewikkelde berekeningen
"beslissingen kunnen nemen, waartoe de
^ontwerpers niet meer in staat zijn, omdat
jzij onmogelijk een zo ingewik&eld com-
Jplex van factoren kunnen overzien.
Zo zet Victor, op deze tentoonstelling
chef Van Rijswijk heeft er zijn apparte
menten voor moeten afstaan; doorga?
vindt men hem nu direct bij de ingang,
kleumend in de tocht.
Onder de schaarse nieuwtjes, die ik
ontdekte was ook een T.L.-verlichting
voor auto's. Een zeer grote lichtsterkte
(eindelijk, in het op dat gebied al zo lang
verwaarloosde wagen-interieur),
niet goedkoop: ongeveer tachtig gulden.
Ongeveer de helft kost een voorzetappa-
raat, dat het de bezitters van elektrische
scheerapparaten mogelijk maakt, zich in
hun auto te scheren. Omdat dit toestel
een zuivere, sinusvormige wisselstroom
geeft, geldt dat ook voor eigenaren
Braun-shavers. die wat dat betreft altijd
een beetje in een uitzonderingspositie
hebben verkeerd.
Ook zag ik een zeer eenvoudig
draaien en te verkorten of verlengen T.V^
antenne voor huiskamergebruik. De prijs
was bepaald laag: 28 gulden en men
zekerde mij. dat hiermee in het Westen
van het land een uitstekende televisie
ontvangst mogelijk zou zijn.
Met Victor spelen, uw stem op de
bandrecorder horen (en dan schrik
ken) rustig televisie kijken, zelf een
elektrische trein besturen (en kleine
dan), de grammofoonplaat van v
keuze horen aan de „luister-bar",
nee, vervelen zult u zich op de Firato
niet. Het ziet er dan ook naar uit,
dat na de 97.000 bezoekers van ver
leden jaar, aanstaande maandag als
de expositie wordt gesloten, de zes
cijfers ruim gehaald en overtroffen
zullen zijn.
Ereburger ran de Prinsestad en
doctor honoris causa
Op 69-jarige leeftijd is maandagmiddag .in zijn huis aan de Voorstraat te
Delft onverwacht overleden de literator dr. Dirk Coster. In 1952 werd hem
bij zijn 65ste verjaardag het ereburgerschap van Delft aangeboden en twee
jaar geleden benoemde de senaat van de gemeente-universiteit van Am
sterdam hem tot doctor honoris causa. Vroeger reeds werd hij onderschei
den met het officierskruis in de orde van Oranje-Nassau en het officiers
kruis in de orde van Leopold van België.
Dirk Coster werd 7 juli 1887 te Delft
geboren. Hij trad op jeugdige leeftijd in
dienst van de Nederlandse gist-
ritusfabriek aldaar.
Na enige tijd werd hij daar overge
plaatst naar de bibliotheek, die Van Mar-
•oor zijn bedrijf had gesticht. De liefde
de literatuur, die zich 'reeds in Coster
had geopenbaard werd daar nog aange
wakkerd. Om nog dieper op het terrein
der schone letteren door te dringen ging
hij studeren aan de Rijksuniversiteit te
Leiden.
In 1920 publiceerde hij zijn eerste werk
.Mangnalia", dat in 1948 zijn tiende druk
beleefde.
In hetzelfde jaar publiceerde hij zijn
studie over Dostojewski. Tezamen met
Just Havelaar richtte Coster in 1921 het
tijdschrift „De Stem" op. Voorts publi
ceerde hij „De nieuwe Europese geest in
kunst en letteren" (1920)), Verzameld
proza I" (1925), „Verzameld proza II"
(1927), „Nieuwe geluiden" (1925), ..De Ne
derlandse poëzie in honderd verzen"
(1927), „Schetsboek" (1931), „Het tweede
boek der Marginalia" (1939), „Mensen
tijden, boeken" (1941) en „Het leven en
sterven van Willem van Oranje" (1947,
een toneelstuk).
In 1926 kreeg hij de „Van der Hoogt-
prijs" van de maatschappij der Neder
landse Letterkunde en in maart 1953 de
„Marianne Philips-prijs".
De begrafenis van het stoffelijk over
schot van Dirjc Coster is bepaald op vrij
dag a.s. op de algemene begraafplaats
Jaffa te Delft.
Op verzoek van de familie zou het be
richt van het overlijden van Dirk Coster
eerst worden bekend gemaakt na de
teraardebestelling. Daar alle publicitcits-
organen dit embargo reeds gisteren heb
ben verbroken, geven ook wij vandaag
het bericht. Op de betekenis van Coster
komen we nog terug.
BUISMAN
verhoogt het koffiegenot
en verlaagt de kosten.
Ook bij Nescafé en andere soorten oplosbare
(coffie doet een betfje BUISMAN wonderen.
<0 A A 6*5. mtf
!nw_ Een voorbeeld van de moderne
ml: vormgeving, waaraan zich dit
oi jaar meer fabrikanten van ra-
d n: dio- en T.V.-toestellen gaan
g: bezondigen.
dividuidelijk alleen voor verstrooiing be
doeld, de bezoekers toch nog wel eens
ieven aan denken,
nste Wie een Paar uur lanSs de vele stands
ado; geslenterd heeft, kan na een bezoek de
;vj]jbalans opmakende, tot de conclusie ko-
lollsmen dat er toch nog steeds vorderingen
sne] worden gemaakt, nok in een jaar. dat
iepeg?en revolutionaire ontwikkelingen te
zien gaf. Uit de reclame voor de radio-
jQjien televisietoestellen en grammofoons
ersi |V00r niet-deskundige op deze exposi-
e« "e belangr'jkste zaken) kan men dui-
n° delijk afleiden, waar op het ogenblik
r accent gelegd wordt. Het is zonder twij-
g'eI de °Pvoerir,g van de geluidskwaliteit,
n0D die in het middelpunt van de belangstel
ling staat. De geschiedenis herhaalt zich:
>ber waren wiï sinds een jaar of twintig van
*29'! de losse luidsPrekers af- °P het ogenblik
is het de hoogste mode, om ten minste
één van de bij radio, T.V. of grammofoon
'EB horende luidsprekers buiten de kast van
trkhet toestel te houden.
T.V. is volwassen
Men ziet ook, dat de televisie de
1 puberteit duidelijk te boven is. Iede
re radiofabriek, die zichzelf respec
teert, brengt een serie toestellen op
beroemde
geneesmiddelen
in 1 tablet
doen wonderen!
Chefarine „4'
Dc ambassadeur van Zweden. Sven W.
Dahlman, de Cubaanse gezant dr. Rafael
Montoro y de la Torre en de ambassadeur
van Griekenland, Ion Alexandre C. Tzi-
ras, zullen morgen op Huis ten Bosch door
Koningin Juliana voor de overhandiging
va nhun geloofsbrieven worden ontvan-
Eerste vrouw in ministerraad
1
(Van onze parlementsredacteur)
NU MEJUFFROUW DR. M. A. M. KLOMPé het departement van Maat
schappelijk werk gaat beheren, is onze ministerraad niet langer meei
een mannenmaatschappij. Een vrouwdie door hard werken in acht jaar
tijds is opgeklommen tot de hoogste trap op de politieke ladder, heeft het
mannenmonopolie doorbroken. Met Marga Klompé doet een vrouw haar
intrede in een Nederlands kabinet, die bekendheid geniet tot ver buiten
onze landsgrenzen. Want zij was niet alleen (gedurende acht jaar) een
vooraanstaand lid van de Tweede Kamer der Staten-Generaal, maar ook
lid van de Raadgevende Vergadering van de Raad van Europa, van de
parlementaire vergaderingen van de West-Europese Unie en van de Ge
meenschappelijke Vergadering voor de Europese Gemeenschap voor Kolen
en Staal. In dit laatste parlement was zij ook de enige vrouwelijke af
gevaardigde. En zij deed het goed. Gezien deze ervaring kan men veilig
aannemen dat zij zich in de Nederlandse ministerraad als enige vrouw best
op haar gemak zal voelen.
JJET BELANG van het depa
mannen zullen nog wel eens last van
haar hebben; zij is een doorzet®ter, vooral
als het gaat om Europa's eenwording. Als
in K.V.P.-kningen soms klaagt over
de zwakke bezetting van enige posten, dan
kan deze klacht moeilijk betrekking heb
ben op mej. Klompé. Zij is 'n vrouw, ge
wend op de voorgrond te treden. Nauwe
lijks was zij op 12 augustus lid der Twee
de Kamer geworden of zij viel op door
haar voortreffelijke redevoering vooral
de buitenlandse politiek. Maar als
echte vrouw had zij daarnaast wel dege
lijk belangstelling voor andere onderwer
pen. Meer dan eens heeft zij het woord
gevoerd bij de begrotingsbehandeling
Maatschappelijk Werk. Maar haai
vele internationale parlementaire functies
drukten deze belangstelling naar de ach
tergrond. Zij is nl. ook enige malen lie
geweest van de Nederlandse delegatie
de Algemene Vergadering vat
Verenigde Naties.
Minister Klompé is van 1932—1949 lera-
!6 geweest in de natuurkunde en schei
kunde aan het lyceum „Mater Dei" te Nij
megen. Zij studeerde aan de rijksuniver
6iieit te Utrecht (hoofdvak scheikunde).
zij in 1941 promoveerde. In 1942
deed zij bet aanvullend dootoraal exam
scheikunde.
/~kNZE volksvertegenwoordiging telt
risten en economen bij de vleet. Maar
Marga Klompé (zoals men haar in parle
mentaire kringen wel zal blijven noemen)
heeft wel een zeer specifieke wetenschap
pelijke opleiding achter de rug, die haar
overigens best van pas komt bü de be
studering van kernenergetische proble-
nen. Wat dat betreft heeft zü een strcep-
c voor op de meeste Kamerleden. Ma;
reel wil zü daarvan niet weten, omdat
gewend is ook de atoomvrnagstukki
in de eerste plaats van de politieke ka
uit te benaderen. Toen z\j in de Tweede
Kamer kwam heeft zij zich vooral o
Europese kwesties geworpen, omda
voelde dat ook de vrouwen een gewich
tige rol kunnen spelen bü de totstand
koming van de Europese integratie. Haai
opleiding was daar niet op afgestemd. Het
enige wat aan internationale dingen doet
denken is het feit dat zü draagster ïs
het Gouden Kruis van Verdienste van
Roode Kruis.
Dal wijst op een gaafheid van karakter
die juiet bü het departement van maat
schappelijk werk van onschatbare waarde
kaïn zijn. Dit departement gaat nu zijn
tweede parlementaire periode in. De eer-
minister, Van Thiel, heeft het lang
niet altijd gemakkelijk gehad. Minister
Klompé zal er nu iet6 van moeten maken.
De visie op het maatschappelijk werk is
volop in bewéging. Het zal van belang
zijn dat het departement onder de indruk
vandaan komt dat het niets anders doet
dan subsidies geven. Natuurlijk zal het
departement van maatschappelijk werk
de particuliere organisaties moeten steu-
maar de wijze waarop zal reeds veel
sn wijsheid vergen.
maatschappelijk
schatten. En daarom heeft
pé een moedige daad ve
departement te willen bsht
taak op haar te wachten
een vrouw buitengewoon i
zijn. Maar daarnaast kan men weten dat
Marga Klompé haar veelzijdige belang
stelling zal blijven behouden. In de minis
terraad zal men dat nog wel eens merken,
maar het zal ongetwijfeld niet zo zijn dat
één vrouwelijke minister twaalf manne
lijke collega's te erg zal z\jn Mej. dr. Klom
pé moge dan soms ren politieke hardloper
zijn men moet niet vergeten, dat zij
tot dit hoge ambt is geroepen, omdat zij
zich door hard werken en kennis van
zaken heeft onderscheiden van tientallen
mannelijke collega's. Zij is het levende
bewijs dat een vrouw het ook in de
De langste kabinetscrisis in de Ne
derlandse parlementaire geschiede
nis strekt zich uit over drie jaarge
tijden: lente, zomer en herfst. En zo
grauw en triest de zomer van 1957
was, zo somber en donker was ook
vaak de politieke hemel. Na 120 da
gen is dan eindelijk de zon doorge
broken .Maar laten we eerlijk zijn:
hij heeft meer van een bleek, wa
terig herfstzonnetje dan van een
stralende, verkwikkende zomerzon.
14 JUNI: H.M. de Koningin ontvangt op
Huis ten Bosch de voorzitters van
Eerste en Tweede Kamer, de heren
J. A. Jonkman en dr. L. G. Kortenhorst
en de vice-president van de Raad van
State, dr. A. A. L. Rutgers. Anti-revolu
tionaire Tweede-Kamerfractie kiest prof.
dr. J. Zijlstra tot fractievoorzitter.
16 JUNI: H.M. de Koningin geeft dr. W.
Drees opdracht een kabinet te vormen,
dat geacht mag worden het vertrouwen
van het parlement te genieten.
19 JUNI: Eerste gesprek tussen forma
teur Drees en minister Staf over het peil
van de defensieuitgaven. Geen overeen
stemming.
21 JUNI: K.V.P. wijst huurbelasting af.
22 JUNI: Alleen P.v.d.A. voor huurbe
lasting en tegen verhoging defensiepla-
25 JUNI: Bespreking tussen vijf fractie
leiders en dr. Drees. Geen overeenstem
ming over defensieuitgaven en huurpro-
27 JUNI: Dr. Drees verzoekt minister
Witte van advies te dienen over de prak
tische uitvoering van de verschillende
denkbeelden over de huurkwestie. Dr.
Drees ontvangt S. D. Duyvermam, direc
teur-generaal van het ministerie van oor
log.
28 JUNI: Bespreking tussen minister
Staf en dr. Drees. Geen overeenstemming
bedrag, dat in 1957 voor de defensie
moet worden uitgetrokken.
2 JULI: Formateur spreekt met vijf
fractieleiders over huurrapport-Witte en
defensieuitgaven. Geen beslissingen nog.
Dr. Drees wil f150 miljoen op de defen-
bezuinigen. 9 I
3 JULI: Dr. Drees brengt op Huis ten
Bosch aan H.M. de Koningin tussentijds
rapport uit over de kabinetsformatie. Ook
mr. J. A. Jonkman en dr. L. G. Korten
horst bij de Koningin. Formateur polst
luitenant-generaal b.d. Calmeyer voi
portefeuille van oorlog naar aanleiding
van diens artikelen in ojn. de Nieuwe
Haagsche Courant van 30 mei j.l.
6 JULI: Fractieleiders weten de forma
teur van zijn voornemen af te brengen
om de opdracht terug te geven. Compro
mis t.g.v. huren: per 1 juli 1957 gaan de
huren met 25 'In omhoog. De helft daar
van wordt geblokkeerd. Rente 3
11 JULI: Defensiecompromis tussen
Drees en Staf: x Vijfde bijeenkomst tus
sen Drees en fractieleiders. Ontwerp-
regeringsprograma ter sprake.
13 JULI: Afsluiting gesprek Drees-frac-
tieleiders. Geen onoplosbare moeilijkhe
den, wel enkele „knelpunten": Nieuw-
Guinea, staatsbouwbedrijf, invloed
overheid op het bedrijfsleven enz.
17 JULI: Prof. Romme eist tijdens
derhoud met dr. Drees, departement
financiën.
13 JULI: K.V.P.-fractie wijst ontwerp-
regeringsprogram-Drees van de hand.
Ernstige bezwaren tegen paragrafen over
bezitsvorming, pacificatie Hoger Onder
wijs. Nieuw-Guinea en verhouding tussen
staatsuitgaven en nationaal inkomen. Dr.
Drees brengt op Huis ten Bosch aan H.M.
de Koningin tussentijds rapport uit.
21 JULI: Formateur geeft te kennen
laandag 30 juli zijn opdracht aan H.M.
de Koningin te zullen teruggeven. By de
kleinere fracties blijkt wel bereidheid te
bestaan het formatiegesprek met dr. Drees
voort te zetten.
23 JULI: Prof. Zijlstra bemiddelt tus
sen K.V.P. en P.v.d.A. Geen posities
sultaten.
Romme
24 JULI: Dr. Drees geeft opdracht
rug. Prof. Romme kabinetsformateur.
26 JULI: Overeenstemming tussen Staf
Romme t.a.v. defensieuitgaven (6250
miljoen voor komende vier jaar).
30 JULI: C.H.Ut stemt in met ontwerp-
'geringsprogram-Romme, dat ook op de
liberalen geen ongunstige indruk heeft
gemaakt.
31 JULI: P.v.d.A. wijst program-Romme
Is onaanvaardbaar van de hand.
1 AUGUSTUS: Prof. Romme geeft op
dracht terug. Wil niet zonder de P.v.d.A.
Turft is het zo
DE ECHTE EILANDEN
754) Eilanden hebben
verbeelding der mensen
kunnen in bet midden laten, wat hier
van de psychologische achtergrond is,
maar bü de eerstvolgende gelegenheid
'rkeiijk eiland kennis-
altyd tot de diepte van de oceaan plotseling een oorsprong) hut
esproken. We stukje land opduikt, dat we als een sticht, waarvan
heerlykc onderbreking in de overwel- vlakke eilandjes
digende uitgestrektheid van water niet in Oceanië et
anders dan met vreugde kunnen be- leerden kenner
inkt,
i die
ichten
•rberldingskraeht i
Verreweg
eilanden in dr de
Hoewel die eilanden aan alle kanter
docfr water zyn omgeven en dus vol
doen aan de definitie die voor ell
eiland geldt, kunnen we ze toeh on
mogelyk tot de werkelyke eilander
rekenen.
Neen, tot de werkelyke eilander
zouden we die eenzame stippen mid
den in de oneindige wyde oceaar
kryging van dit besef deden
beroep op uw verbeeldingskra
ie het mogelyk, dat uit de
el alge
oniën hebben ge
de resultaten als
e talryke archipels
Indische Oceaan
regel, dal eilander
-ulkai
oorsprong zyn, of door koraaldiertjes
zyn g.-l.ouwd. Dit kunnen dc uit zee
opgedoken horsten en dc boven de
zeespiegel opgedoken bergkammen zyn
van onderzeese plooiingsgehergten.
waartoe de ten zuiden van Java gelegen
Cocoseilanden en wellicht ook het
wcstcly'-c van Sumatra gelegen Simaloer
behoren. Het boeiendst zyn in dit
opzicht echter dc Rotsen vnn St. Paul,
een rotsmassa tussen Brazilië en Afrika,
die van de oceaanbodem omhoogsteekt
en welks hoogste punt zich niet meer
20 m boven de zeespiegel
De
este gcnlo!
eilandjes
het
staan, behoeven we
tellen. Van w.t er
van vulkanische
'ormt. II bevindt zich hier dus op de
op van een berg, die vanaf dc bodem
ran de oceaan ten minste 3 km omhoog
s gestuwd.
Een mooie gelegenheid er eens op
7 AUGUSTUS: Prof. Lieftinck krijgt
H.M. de Koningin opdracht een onderzoek
in te stellen naar de mogelijkheden .die
er zijn tot het vormen van een kabinet,
dat geacht mag worden het vertrouwen
van het parlement te genieten.
11 AUGUSTUS: Prof. Lieftinck spreekt
met prof. Romme en prof. Zijlstra en doet
de heren Romme en Burger zeven
middelingsvoorstellen toekomen.
13 AUGUSTUS: P.v.d.A.-fractie
vaardt de bemiddelingsvoorstellen
prof. Lieftinck. K.V.P-fractie. maakt
behoud t.a.v. het voorstel betreffende de
bezitsvorming.
15 AUGUSTUS: Prof. Lieftinck v
klaart tegenstellingen tussen P.v.d.A.
K.V.P. inzake de bezitsvorming „onov
brugbaar" en brengt op Soestdijk eind
verslag uit
17 AUGUSTUS: Prof. Lieftinck krijgt
(nieuwe) opdracht tot het onderzoeken
van de mogelijkheid tot het vormen
een kabinet, dat het vertrouwen van het
parlement zal kunnen verwerven; deze
ruimere opdracht sluit de vorming
een extra-parlementair kabinet (prigiair
op brede baste) niet uit,
18 AUGUSTUS: Rechtse fracties tonen
zich weinig enthousiast over de nieuwe
informatie-poging van prof. Lieftinck.
K.V.P.; niet Lieftinck "informateur maar
Zijlstra. C.H.U. wijst rechtse coalitie van
de hand.
20 AUGUSTUS: Prof. Lieftinck op zoek
aar kandidaat-ministers; denkt zich de
volgende zetelverdeling: P.v.d.A. 4, K.V.P.
4, A.R. 1, C.H. 1, V.V.D. 1 en 1, partijloos
(buitenlandse zaken). De P.v.d.A. krijgt
het minister-presidentschap.
21 AUGUSTUS: Prof. Lieftinck bij H.M.
de Koningin voor het uitbrengen van een
tussentijds rapport. De „rechtse" kandi
daat-ministers Van Kolfschoten, Zijlstra,
Witte en Staf weigeren zitting te n<
:n het door prof. Lieftinck geprojecteerde
kabinet en wel voornamelijk op grond
de zetelverdeling.
De Gaay Fortman
22 AUGUSTUS: Prof. Lieftinck begeeft
zich naar Soestdijk voor het uitbrengen
eindrapport over de mogelykhe-
let vormen van een kabinet, dat
het vertrouwen van het parlement zal
kunnen verwerven; H.M. de Koningin ont
slaat de informateur van zijn opdracht
verzoekt de anti-revolutionaire prof.
W. F. de Gaay Fortman een onder
zoek in te stellen naar de mogelijkheid
tot samenstelling van een kabinet.
24 AUGUSTUS: Prof. De Gaay Fort-
an ontvangt fractievooi-zitters (behalve
de heer Burger, die met vakantie is)
spreekt met dr. Drees. Informateur zal
laatste poging doen brede basis te redden.
?5 AUGUSTUS: Onderhoud De Gaay
Fortman—Burger in Zwolle.
AUGUSTUS: Informateur spreekt
linister Suurhoff en wint ambtelijke
adviezen in. Meningsverschil in socialisti
sche kring (met name tussen de heren
Drees en Mansholt) over de landbouw.
30 AUGUSTUS: Informateur verzoekt
e gouverneur van Suriname J.
Tilburg per snelste gelegenheid
Nederland te komen.
31 AUGUSTUS: Informateur spreekt
et dr. Drees, minister van sta;
R. H. van Schaik, prof mr. L. J. C. Beau-
de heren dr. Pos en Lampe, resp.
gevolmachtigde ministers van Suriname
de Nederlandse Antillen. Prof. De Gaay
Fortman beoogt zelfde zetelverdeling als
dr. Drees: 5, 5, 2, 1, 1.
5 SEPTEMBER: Brede-basis-poging
van prof. De Gaay Fortman mislukt. Be
stuur P.v.d.A.-fractie wijst program en
zetelverdeling van intormateur van de
hand.
7 SEPTEMBER: Informateur voert oriën
terende besprekingen met prof. Zijlstra,
prof. dr. F. L. Polak, directeur Centraal
Planbureau, en prof. mr. W. C. L. van der
Grinten.
Dr. Dirk Coster, de bekende Delftse
literator, is op 69-jarige leeftijd
overleden.
overbruggen, mislukt Prof. De Gaay Fort
man werkt aan extra-parlementair kabi
net zonder socialisten. Polst K.V.P.-er
W. J. Andriessen voor ministerschap van
sociale zaken.
11 SEPTEMBER: Ir. Staf weigert por
tefeuille van oorlog en marine, drs. Kort
hals (lib.) weigert verkeer en waterstaat,
W. J. Andriessen bedankt voor sociale
zaken, dr. Ebels (lib.), oud-commissaris
van de Koningin in Groningen, voor bin
nenlandse zaken. Prof. Van der Grinten
accepteert aanbod vice-premierschap en
portefeuille van justitie. Informateur polst
A. B. W. Tilanus jr. voor maatschappelijk
werk.
12 SEPTEMBER: Informateur ontvangt
bereidverklaring van ministers Luns (bui
tenlandse zaken) en Witte (wederopbouw
en volkshuisvesting) en K.V.P.-er Van
Campen (financiën). Informateur polst
prof. dr. J. Horring voor portefeuille van
landbouw en C. J. van Mastrigt, tweede
voorzitter C.N.V. voor portefeuille van
sociale zaken.
13 SEPTEMBER: A. B. W. Tilanus jr.
weigert portefeuille van maatschappelijk
werk na onderhoud met lr. Staf.
14 SEPTEMBER: Prof. De Gaay Fort-
an staakt informatiepoging. C. J. van
Mastrigt en prof. dr. J. Horring weige-
portefeuilles van sociale zaken en
landbouw. Meerderheid in C.H.U. blijkt
afwijzend te staan tegenover rechtse
17 SEPTEMBER: Dr. A. A. L. Rutgers
i de professoren Beel, Donner, Kranen
burg en Oud adviseren H.M. de Koningin
de mogelijkheid van een collectieve
opdracht aan de vijf fractievoorzitters
onder voorzitterschap van de vice-presi
dent van de Raad van State. Het advies
luidt overwegend negatief.
Burger
SEPTEMBER: H.M. de Koningin ont
vangt op paleis Soestdijk de fractievoor
zitter van de P.v.d.A., mr. J. A. W. Burger.
21 SEPTEMBER: H.M de Koningin ver
zoekt mr. Burger een onderzoek in te
stellen naar de mogelijkheid tct samen
stelling van een kabinet. Mr. Burger
aanvaardt deze opdracht. Informateur
(t naar extra-parlementair kabinet
op brede basis. Compromis tussen K.V.P.
i P.v.d.A. ten aanzien van de bczits-
orming.
24 SEPTEMBER: Mr. Burger bespreekt
plan tot zetelverdeling met partijgenoten
Suurhoff, Willems en Vermeer. P.v.d.A.
en K.V.P. elk 5 zetels, A.R.. C.H.U. en
V.V.D. 1 zetel. C.H. oorlog en marine, A.R.
economische zaken.
26 SEPTEMBER: K.V.P.-fractie akkoord
met zetelverdeling van mr. Burger, mits
ook de A.R. daarmee kan instemmen.
27 SEPTEMBER: A.R-fractie niet ak
koord met zetelplan-Burger; eist tweede
volwaardige zetel,
28 SEPTEMBER: Mr. Burger polst
V.V.D.-er Korthals voor de portefeuille
van verkeer en waterstaat. De heer Kort
hals in principe bereid in kabinet zitting
2 OKTOBER: Adspirant-formateur
Drees polst prof. De Gaay Fortman (A.R.)
voor portefeuille van overzeese rijksdelen.
3 OKTOBER: Prof. De Gaay Fortman
bedankt voor overzeese rijksdelen.
4 OKTOBER: Ook prof. mr. A. M. Don-
ner (A.R.) bedankt voor overzeese rijks-
6 OKTOBER: Derde anti-revolutionair*
kandidaat voor overzeese rijksdelen, mr.
A. B. Roosjen, bedankt.
9 OKTOBER: Drs. H. A. Korthals,
V.V.D.-kandidaat voor portefeuille van
verkeer en waterstaat, wenst met in kabi
net zitting te nemen. Verkeer en water
staat aan A.R. Informateur Burger brengt
eindrapport uit aan H M. de Koningin.
Dr. Drees formateur.
Kwaliteitsproduct van de Wybert-Fabrieken. 70 en 90 et. alléén bij Apotbekeri en Drogisten