GHRISTFLIJK
Christelijke vrijheid lijnrecht
tegenover de dictatuur
Instructief overzicht „van
kleitablet tot wereldboek"
Toegang verkregen tot de twaalf
handschriften van Nag-Hammadi
za"k'
Oud maakt oui
Meubels opknappen?... Prachtbijts
Heerschappij van God over de wereld
(Van een onzer verslaggevers)
J\J EGEN JAAR lang heeft Faulein Iris Felske uit West-Berlijn geen
vader gehad. In 1947 nog was hij huisarts met een normale
practijk, voorzover men in die dagen in West-Berlijn van normaal
kon spreken. Het zinde de communisten echter niet, dat hij weigerde
de zorg op zich te nemen van een aantal door hen aangewezen
patiënten.
Op een dag werd dokter Felske opgebeld met het verzoek, zich
naar een van zijn patiënten te begeven. Onderweg stopte bij hem een
auto. Enkele mannen stapten uit, grepen hem vast en duwden hem
de auto in. Negen jaar lang is van dokter Felske niets vernomen.
Men waande hem al dood. Toen lieten de Russen hem vrij en keerde
hij in West-Berlijn terug, na een lang en niet onder woorden te bren
gen verblijf in gevangenkampen, als slaaf van een totalitair, niets
ontziend regiem.
Deze mensenroof heeft meer plaats
gehad in Duitsland. Wanneer de Ne
derlander ervan hoort, kan hij een ge
veel van beklemming niet van zich af
schudden. Het gevaar is dichtbij. De
Duitsers beseffen dat doorgaans. Voo»
hen speelt dit alles nog erger dan vooi
Daarom is het te begrijpen, dat de
conferentie van Europese protestantse
jongeren in Worms, waar behalve F
lein Felske nog anderen aanwezig
ren, die het communisme van zeer dicht
bij hebben leren kennen, besloten werd
met het aannemen van een resolutie,
waarin de christelijke vrijheid en ge
rechtigheid lijnrecht gesteld worden te
genover het totalitaire systeem, waar
van het Sowjetrussische een voorbeeld
„De heerschappij van God over de
wereld en alle levensgebieden eisl van
ons, dat wij ervoor uitkomen, dat de
staat zich niet aandient als doel-in-
zichzelf, maar de mensen en de men
selijke samenleving dient. Het doel
van de staatsbemoeiing is het instel
len van gerechtigheid en vrijheid."
Uit het vervolg van de resolutie blijkt,
hoe nuchter de jeugd de na 1945 ontstane
verhoudingen in Europa beziet:
„Daaruit, en niet uit mystieke spe
culaties over het herstel van een chris
telijk avondland, komt voor ons in deze
tijd de eis van de aaneensluiting van
Europa naar voren. Slechts dit, en niet
het bestaan van individuele nationale
stalen, doet de handhaving van ge
rechtigheid en vrijheid tegen alle be
dreigingen in verwachten.
Wij verlangen", zo vervolgt de re-
Advertentie
solutie, een definiëring in geestelijk
en politiek opzicht van de taak van de
staat en van de economisch- en sociaal-
politieke verbanden op christelijke ba
sis. Duidelijk moet in het licht worden
gesteld, of en in hoeverre de staat
bovengenoemde levensverbanden voor
het economische en sociale leven
het individu slechts een begrenzende
of ook een vormgevende functie heeft.
Wij zijn van mening, dat voor de be
antwoording van deze vragen de chris.
telijke partijen meer dan tot nu toe
zich moeten bezighouden met proble
men van sociaal-ethische, sociologische,
sociale en economisch-politieke aard."
Dat het de taak van de Europese pro
testanten is, te strijden tegen de totali
taire tegenstander, betoogde op de laat
ste conferentiedag ook het lid van de
Duitse Bondsdag voor de C.D.U., me
vrouw dr. E. Schwarzhaupt. Tegenover
onverdraagzaamheid stelde zU het refor-
matorische beginsel van de vrijheid van
het individu. Bij het boawen aan Europa
hebben de Protestanten de bijzondere
taak, deze centrale gedachte als Leit
motiv te verbreiden, aldus dr. Scharz-
haupt. En zo stelde ook deze spreekster
zoals al haar voorgangers, de verwezen
lijking van de eenheid van het avond
land afhankelijk van het leven over
komstig het christelijk liefdesgebod.
Het evangelie naar
Thomas
de France, heeft dinsdag te Cairo
dedelingen gedaan over de in 1946 in
Opper-Egypte ontdekte, 1600 jaar oude
gnostische handschriften, waarin zich
een volledige verzameling van tot nu
toe onbekende gezegden bevindt, die
toegeschreven worden aan Christus. Deze
gezegden staan vermeld in een evan
gelie naar Thomas", dat opgetekend
staat in een van de dertien in leer
gebonden delen, die volgens prof. Puech
deel uitmaken van de bibliotheek ene."
gnostische gemeenschap in de derde en
vierde eeuw. Prof. Puech zeide, dat dit
evangelie afkomstig is uit de eerste
helft van de derde eeuw na Christus.
Beroepingsiverk
NED. HERVORMDE KERK
Beroepen te Amsterdam (wijkgemeen-
te Slotermeer-Geuzenveli1W. M. Maas
te Vlissingen; te Koudekerk aan den
Rijn: A. Oliemans te NooidJaren; te St.
Maartensdijk: J. C. Stelwagen te Hille-
gersberg.
Bedankt voor Zuid-Beijerland: L. A.
Klootwijk te Raamsdonk; voor Bruchem-
Kerkwijk: M. Ottevanger te Leiden.
Oosterend.
CHRISTELIJKE GEREF. KERKEN
Tweetal te Bussum; N. de Jong te Kat-
wyk aan Zee en J. C. van Ravenswaaij
te Scheveningen.
GEREF. KERKEN (OND. ART. 31)
Beroepen te 's-Gravenhage-Zuidwest;
J. van der Haar te Emmen; te Oud-
Loosdrecht; kand. H. van Ommen te
Aangenomen naar Aldergrove, Brits
Columbia (Can. Ref. Church): D. van
den Boom te Alkmaar.
Verborgen wegen
Toegegeven dat ons bidden ge
hoord en op Gods tijd misschien
ook wel verhoord wordt maar
blijft 't bidden niet een moeilijk
stuk van ons geloofsleven?
De dichter van Psalm 42 smacht
naar God gelijk een hinde naar
waterbeken Maar toch voelt hij
zich getergd door die sarrende
vraag van zijn belagers: Waar is
uw God? En heeft ook Jesaja niet
gezegd: Voorwaar, Gij zijt een God,
die zich verborgen houdt? (45:15).
Wat kan dat
onzeker en be-
benauwd maken:
een God, die zich
verborgen houdt.
De wereld is vol
onrust. We hopen
er 't beste van
en laten we er
vooral ook om
bidden maar
we zijn er ons bewust van dat
,die wereld" niet is te vertrouwen.
Ze staat in vuur en vlam eer we
er erg in hebben. EnGod houdt
zich verborgen
Als een woord in de Bijbel door
ons niet aanstonds verstaan wordt,
dan moeten we dóórlezen: Psalm
42 eindigt met de jubel: Hoop op
God, want ik zal Hem nog loven.
En in de naam des Heren betuigt
EEN
WOORD
VOOR
VAN
DAAG
Dordtse première van Bijbeltentoonstelling
„Van kleitablet tot wereldboek" heet de door de afdeling propaganda
van het Nederlands Bijbelgenootschap georganiseerde Bijbeltentoonstelling,
waarvan Dordrecht op het ogenblik de première beleeft. Het is een ten
toonstelling, die zowel door vorm als door inhoud, uitermate belangwekkend
is en dan ook aller interesse verdient. De expositie, welke vier dagen in
de Dordtse Grote kerk wordt gehouden en dan op tournee gaat door
Nederland, laat op instructieve wijze iets zien van de geschiedenis, de ver-
spreding en het doel van de Bijbel, bet nog steeds meest gelezen boek ter
wereld. Daartoe zijn elf stands ingericht, stuk voor stuk interessant. Het
geheel kwam tot stand in het Bijbelhuis te Amsterdam.
Karakter en opbouw van de expo- constateren, dat het Nederlands Bijbel-
sitie maakt het mogelijk, tiidens de
tournee wijzigingen aan te brengen,
zodat ze als het ware altijd nieuw
blijft. Verheugend is het te kunnen
Jesaja: Ik heb tot het nakroost
van Jakob niet gezegd: Zoekt Mij
tevergeefs.
Ja zeker, voor ons menselijk be
grip houdt God zich vaak verbor
gen. Zijn wegen zijn anders en
hoger dan de onze, en wij kunnen
Hem niet narekenen. Was Zijn
weg ooit méér verborgen dan bij
de gang van Zijn Zoon naar Gol
gotha? Hij hield zich ook toen ver.
borgen, zodat Jezus klagen moest
van Zijn Vader verlaten te zijn,
Maar door die verlatenheid kun
nen en mogen wij tot de Vader
gaan om nimmermeer van Hem
verlaten te worden.
Melodie en woord
der Ethergolven
DONDERDAG
OKTOBER 1950
17340e<KoeJ
402 m. KRO: 7.00 Nws; 7.10] Kamerork en solist: 18.35 Gr;
8.15 Gram: 8.50
V d zieken; 11.45 Grar
Instr Octet. 12.20 Gra
land; 12.35 Land- en t
muz; 12.55 Zonnewijze
00 V d jeugd: 17.30 Gram:
17.43 Negro-spirltuals; 18.05
19.00 Nws
.00 Radiokrant; 2oIo
i ens; 21.45 Gram; 22.00
22.10 Orgelconc; 22.35
loverdenklng; 23.00 Nws;
De gnostische bibliotheek uit Opper-Egypte
rrykt i
Volkom
kapitale betekenis
onafhankelijk va
elkaar en beide malen don
een gelukkig toeval werden i
Palestina en Egypte twe
De Codex-Jung
gaat terug
loof,
zijn familie terugkeren,
wordt dus wederom aan
Egypte als bezit aangebo
den. Het is reeds gebleken,
dat enkele pagina's van het
„Evangelie der Waarheid",
|U« ontbraken. In Egypte
vond- £5 aanwezig zijn evenals een
aantal bladzijden van het
vierde geschrift uit dit
handschrift.
Ook heeft men blijkens de
i dit dichtbij Palesti- Van enkele stukken beston- eerste berichten van prof.
Frankrijk gedeelte- Quispel een begin kunnen
otografiën. Aan de maken met de bestudering
het licht De eerste enigszins betrouw- hand daarvan was het prof. van het volledige „Thomas
kennis komt pas ca. Puech gelukt vast te stel- evangelie."
jen dat jiet 2gn Thomas- Verder ligt het in de be-
evangelie van deze collectie doeling, de hele collectie te
een complete verzameling fotograferen, opdat aan de
„Woorden van Jezus" be- hand van deze afdrukken de
worden en een steeds pijn- vatte, waarvan resten in de bewerking door verschillen-
jaartel- lijk gevoelde witte vlek op oorspronkelijke Griekse de geleerden ter hand geno-
- vorm reeds sinds 1892 uit men kan worden. Voorzover
papyri bekend waren. In thans bekend zijn deze hand
een nog ongepubliceerde schriften in uitstekende
mededeling, die de Pa- staat bewaard en behoeft
het rijse geleerde daarover ter men hiervoor niet zo te puz-
>or- gelegenheid van het "Utrecht- zelen als voor vele van de
se lustrum in april van dit Dode-Zee-manuscripten. Het
jaar daarover deed, opper- is zeer waarschijnlijk, dat
de hij pok de mogelijkheid, ook van Nederlandse zijde
- dit
bibliotheken
merendeel volkomen onbeken
de geschriften
gebracht. bar
Over de vondsten bij de 180 na Chr. Door deze bi-
Dode Zee. die ons het leven bliotheek van Nag-Hamma-
en streven van een Jood- di zal, mag men hopen,
se secte in Palestina uit de veel nieuw licht geschonken
eerste eei
het begin
ling onthulden, is reeds veel de kaart van de kerkge"-
geschreven. Wie daarover sohiedenis worden ingevuld,
in het Nederlands een over- Ongetwijfeld zal daarbij ook
zicht wenst, kan dat vinden wel het een en ander voor
.„in het mooie,boek van wij- de interpretatie van
len prof. Edelkoort, al is Nieuwe Testament te
sinds de verschijning van schijn komen,
de laatste druk van dat
werk al weer heel
NU ONGEVEER 3 jaar ge- Yet - -
leden heeft deze vondst 1 sommi8e woorden op een een stevig aandeel i
door. Voor onze kennis van staan, omdat toen mijn
het Joodse leven in de ambtgenoot Quispel bekend
•nieuwtestamentische tijd is kon maken, dat één van de
de onthulling van Qumrans handschriften van deze col-
geheimen geweldig groot, iectfe" voor'de wetenschap- oorsProng zijn.
Over de tweede vondst, pelijke wereld toegankelijk
waarop hiervoor gezinspeeld gemaakt was.
werd, is tot heden toe veel
minder bekend, omdat het Dit handschrift, de zgn.
gaan en wel authentiek kun
nen zijn. Trouwens, het is IIJANNEER hiervoor pe
rn.i zeer waarschijnlijk, dat sproken werd over
z"^,irc.hkSs5^„i,e„-»««p ••""-
uit, dan mene men niet,
dat daarmee reeds de
TN DE LOOP van de laatste voor de deur
jaren zijn diverse pogin- stoot- De vertaling van
aangewend om de deze Coptische documen-
materiaal veel minder toe- Codex Jung was 'n.l. langs Egyptische autoriteiten er ten met hun
gankelijk is. Hierbij doel ik allerlei wegen buiten het ge-
op de ontdekking van eqn heel van de verzameling ge- -
grote bibliotheek met gnosti- raakt. En terwijl vrijwel al- schappelijke wereld toegan-
u- i j.. je stuicjten j,j jjej coptisch kelijk te maken. De moei-
lagen, ja J(ÉM
sche handschriften,
1945 door een aantal boe-
in Nag-Hammadi (Op-
dit document met vier toe behoeven hier niet
toe te brengen, deze hand- verbijsterende
weten- acrobatiek is een verre
lijkheden op de weg daar- heel veel overleg
niet compleet bewaarde ge
schriften buiten Egypte te
recht gekomen en door de
kosten eer een behoor-
Egypte
plano; 13.45 Gi
NCRV: 14.00 Gram; 14.45 V d
Surinaamse volksmuz;
Bijbellezing: 16.3T
Viool, viola da gamb:
12.03! Gram; 22.45 Ai
i het] 23,15 Sportultsl; 23 20—24.1
Hilversum II, 298 m. AVRO: 7.00 Nws-
7.20 gram. VPRO: 7.50 Dagope-
is is nYnRP,:, 8 00 Nws; 8:16 Grarn: 9.00
15.15 Gym; 9.10 V d vrouw; 9.15 Gram; 9.40 Mor
genwijding; 10.00 Gram; 10.5 V d kleuters-
11.00 Kookpraatje; 11.15 Amus muz; 1145
Caus over Tsjechoslowakije; 12.00 Twee pia
no s; 12.25 In 't spionnetje; 12.30 Land- en
tuinb meded; 12.33 Dansmuz. 12.50 Uit het
bedrijfsleven; 13.00 Nws; 13.15 Meded of
gram; 13.20 Metropole-ork; 13.55 Beursber;
14.00 Gram; 14.05 Paul Vlaanderen en het
Mysterie, hoorsp;. 14.45 Piano-
16-00 Gram: 16.15
Jeugd:
OPGAVE PUZZEL No. 38
4 zang-
41V,UW 0ischap, 7
leer. 10 rivier, 12 rivier in Nederland.
13 Eng. voertuig, 14 klein persoon,
16 bevel, 18 voorzetsel, 19 vruchten
nat. 20 ernstig. 22 vogel, 23 uitbouw.
25 bijgevolg. 26 geheel de uwe, 27
kamer.
Vertikaal: 1 goedaardig man. 2 knol
vruchtje. 3 wagen. 4 kaartspel. 5 vuil
gele kleur, 8 bijwoord. 3 eenjarig
dier. 11 vuurroer. 15 stukje karton,
17 uitbouw, 21 pers. voornaamwoord.
23 godin. 24 grof.
OPLOSSING PUZZEL No. 37
Horizontaal: 1 pot, 3 ba, 5 om, 6 be
derf. 9 nap, 11 pel, 12 over. 13 Aa,
14 aks. 16 alm, 17 Aa, 18 aker, 19 Eli.
20 ako, 22 domino, 23 e o.. 24 eg.
25 ris.
Vertikaal.' 1 ponjaard, 2 oma, 3 be
perking, 4 ader. 7 el. 8 framboos, 10
pos. 13 al. 15 ka. 16 ara. 18 Alie. 19
Em. 21 kei.
15.15 V c
16.30 Lichte i
tegeringsuitz: ..Nederland
v h Nederl Bel
gisch cultureel akkoord, door mr AL Schnei
ders; 18.00 Nws; 18.15 Sportproblemen; 18 25
Theaterork en solist; 18.55 Gesproken brief
21.00 De K;
22.20 Ami
23.00 Nwi
ierna: Onj
leiden; 23.25-
Televisieprogr. NTS: 20.00
V d
arb; 1
14.15 Gevar
14.10 Meded.
16 30 Hoorsp;
21.15 Caus; 21.30
22.15 Forum; 23.00 Gram;
Gram; 24 00 Nws: 0.08—0.
geland, BBC Light Pi
.00 Caus; 20.15
ar progr: 22.00
23.15 Rep;
12.15 Mrs I
12.30 Variété-ork; 13.15 Orkest
Vmus muz; 14.45 V d kleuters;
rouw; 16.00 Nws en Amus muz;
muz; 17.15 Mrs Dale's Dagb;
les; 14.45
Gram: 15.51
17.15 V d kind:
15.00 Schoolradio;
-7.00 Nws: 17.10
.15 Meisjeski
15.55 Idem; 17.00 Ni
V d kind; 18.15 Mei
d sold. 19.00 Nws; 19.30 Rep; 19.
- 00 Ven
.11 Intei
13.00 Nws: 14.15 Gram;
15.30 Gram; 16 05 Lichte
17.15 Gram: 17.30 Zang en
19.30 Nws; 20.00 Hoorsp
Idem.
BBC. ultz voor Ncderlai
Londens Radiodagb en
geschiedenis (Op 224 en
per-Egypte) gedaan werd.
De Gnosis (letterlijk: ken
nis) of Gnostiek is een ge
deeltelijk buiten-christelij
ke, gedeeltelijk christe- te
lijke theosofie geweest, die mÊ
vooral in de 2de eeuw een De Nederlandse lezer zij de uiteindelijke openbaar-
geweldige verbreiding gehad daarvoor verwezen naar het making leidon zal, een be-
heeft en waarmee de kerk boek van H. C. PuechG.
een strijd op leven en dood Quispel. Op zoek
heeft moeten voeren. Evangelie der Waarheid.
Deze beweging, die juist Pe bewerking van deze zeer
voor de ontwikkeling v?n de ingewikkelde tekst, niet in
christelijke theologie zoveel *Let Grieks, maar in een
betekenis gehad heeft, om- Coptische -ertaling, heeft geschiedt onder de auspi- nis van *}ei l^nristendom
haald te worden. Een daar- lijke uitgave klaar
het feit, dat er in Maar men kan er ver
proces over het zekerd van zijn, dat het
ïn de laattte w"ke"afs ZZL"" 20
gelukkig op de weg die tot gelukkig door samenwer-
J- king verkregen is, ener-
giek zal worden aangevat
langrijke stap voorwaarts en doorgezet.
het gedaan. Op 27 sept. j.L Voor de kennis van het
is m Cairo een mternatio- godsdienst
:,t? "S3* Romeinse
dat deze laatste zich er te- veel tijd en moeite gekost,
gen moest afzetten, was tot veel meer dan het onge-
voor kort slechts bekend uit; duld van vele popelende on
de aanhalingen van tegen- derzoekers hoopte. Het kost- het Nijlland maken
standers en enkele zeer duis- baarste stuk van deze eollee- comité o.a. deel uit de
tere en onverstaanbare tie, het apocriefe „Evange-
boeken. be der Waarheid".
- opdracht van de speciaal in de 2de eeuw
Egyptische regering. Be- zal de publikatie van dit
£a}vfTJ,nke!e geleerden uit „Corpus Grwsticorum"
dit waarschijnlijk geen revo-
comité
reeds genoemde hoogli
voor Puech en Quispel. die
Deze situatie is nu opeens verschijning gereed. Het is genwoordig tot de beste betekenis
als bij toverslag veranderd, ook voor de bewerkers
want door de vondst J
ischatbare
Daarom
kenners van de Gnosis ge- mag men dankbaar zijn,
jrekend mogen worden en dr. dat de Egyptische regering
het merendeel se uitgever het reeds enige Walter Till te Manchester. zijn toestemming verleend
onbekende originelen opge- tijd geleden afgedrukte werk een leidende figuur op het heeft m de„ inter„atio.
jTT-e,.oiot nn? nipt hppft latpn verschn- tprrpm van Hp Cnntisf-hs
Het is een van de merk- Maar dit is slechts één m
waardigste raadsels uit de de dertien handschiften! De laatste jaren in Zürich
oudste geschiedenis van de andere twaalf lagen ontoe- zal weer in de kring
De Codex Jung, die de stand gekomen is.
ich was.
W. C. VAN UNNIK.
genootschap alles in het "werk heeft
gesteld om vooral de belangstelling van
de jeugd te wekken. Dat ze hierin is
geslaagd moge biyken uit het feit
eerste instantie al ruim negen-
lar de
Op hel openingspaneel wordt de
naam van de tentoonstelling in beeld
gebracht. Er zijn verschillende afdruk
ken van kleitabletten te zien en ^er is
zelfs een afgietsel van een Babylonische
kleitablet aanwezig.
De eerste stand laat de bezoekers
de Bijbel in handschrift zien waar
van de Dode-Zeerollen en de Codex
Sir cu» bijzonder belangrijk zijn.
Van groot belang voor de versprei
ding van de Bijbel is de boekdruk
kunst geweest. Hiervan krijgt men een
indruk in de tweede stand, die iets
laat zien van de Gutenberg-hiibel en
van andere historische drukken. Des
te interessanter is het, te weten, dat
het Nederlands de zesde taal was,
de Bijbel werd vertaald, als
i 1 er ongeveer 2500
itstandkoming
men bedenkt,
talen bestaan. De
de Statenbijbel in 1637 wordt Tn de
derde stand in beeld gebracht.
Vele kunstenaar* "zijn door de
eeuwen heen door de Bijbel geïnspi
reerd. Het is vooral de grote meester
Rembrandt geweest, die het onder
werp van vele van zijn werken ont
leende aan een Bijbelverhaal. De vierde
stand legt hiervan getuigenis af. Zoals
men weet kwam in 1951 de nieuwe
Bijbelvertaling hat stand. Het is geen
wonder, dat men aan deze recente
gebeurtenis ,op de tentoonstelling grote
aandacht heeft geschonken. In de vol
gende stand zijn foto's aangebracht
de professoren, die aan de nieu-
vertaling hebben meegewerkt.
Voorts worden hierin de redenen uit
eengezet waarom men de Eijbel op
nieuw vertaalde. De daaraan grenzende
stand toont de Bijbel in de Friese taal
onder meer blijkt hier, dat reeds
de dertiende eeuw een Bijbelge-
Ite in de Friese taal vertaald was.
Ook zyn stands ingericht met be
trekking tot enkele andere landen,
zoals Indonesië, Afrika en West-Indië.
Veel waardering hebben we voo
aardige stand, waarin Bybeis iets
hun .-even" vertellen. Hoe de Bijbel
de wereld ingaat toont de stand
waarin een grote serie aanplakbiljet
ten uit alle delen van de wereld zijn
opgehangen. Tot slot laat het Bijbel-
abini
om
ltse grot
wij het i
HOOFDPIJN
WEG HOOFDPIJN
28 oktober:
Nieuw-Guinese kerk
wordt zelfstandig
De eerste synode van de Evangelische
Christelijke Kerk van Nieuw-Guinea zal
op zondag 28 oktober te Hollandia bijeen
komen.
Zoals men geruime tijd geleden in
blad heeft kunnen lezen,- werd op
twee jaar geleden gehouden proto-synode
kerkorde in concept aanvaard. Dit
ept is door de grondvergaderingen
van de Nieuw-Guinese kerk besproken
eri geamendeerd en zal thans ter defini
tieve vaststelling in bespreking worden
genomen.
De groeiende zelfstandigheid va
E.C.K. zal dus zondag over drie weken
haar afsluiting vinden.
Dit betekent o.m., dat de Nederland
se Hervormde Kerk. 'de Gereformeer
de Kerken en de Doopsgezinde ve:
ging tot evangelieverbreiding niet i
zelfstandig zendingsarbeid op Nieuw-
Guinea zullen bedryven, maar nauw
zullen samenwerken met de jonge
kerk, die ruim een eeuw na aankomst
van de eerste zendelingen haar zelf
standigheid vond.
Nederlanders, die naar Nieuw-Guinea
vertrekken, zullen zich aan kunnen slui
ten bij de Nederlands-sprekende gemeen
ten, die tezamen een eigen classis vor
men. De Gereformeerde Kerk (ond. art.
31) van Hollandia blyft echter by haar
Nederlands kerkverband behoren.
14i.
Enkele dagen later begonnen ze een gat in
de houten vloer onder een der bedden in de mid
delste barak te snijden en weldra waren ze in
de zwarte aarde aan het graven. Met zijn pro
thesen kon Bader niet goed graven en daarom
stond hij altijd op de uitkijk, terwijl de anderen
de aarde uitschepten en in een bak naar boven
brachten, waarna alles onder de vloer van de
hut werd verspreid. Zoals bij alle tunnels vor
derde het werk maar langzaam en Bader was
een en al ongeduld nu hij de mogelijkheid van
ontsnapping zag; hij kon aan niets anders den
ken. Wat hij zou beginnen wanneer hij eenmaal
buiten de kooi was, stond hem (als ieder ander
die voor de eerste maal een ontvluchtingspo
ging overweegt) slechts vaag voor de geest. Als
gewoonlijk weigerde hij zijn benen als een on
overkomelijke handicap te beschouwen. Het ging
er allereerst om buiten het prikkeldraad te ko
men en dan moest hij zien Zwitserland te berei
keneen auto stelen, zich verstoppen aan
boord van een Rijnschip of ergens op een trein
klimmen. De poging lokte hem ontzaglijk aan:
hij zou z'n wing weer kunnen aanvoeren nu
wetend, wat het voor Frankrijk betekende en
hij zou de Duitsers harde slagen kunnen toe
brengen inplaats van door hen vernederd te wor-
DAN
PAUL BRICKHILL
O
MAAR ZO!
den. Alleen al het feit, dat hij, een man zonder
benen, kans had gezien naar Engeland terug te
keren, zou de Duitsers in de ogen van de we
reld belachelijk maken
Dag na dag, decimeter na decimeter vorderde
ie tunnel. Toen ze veertien dagen hadden ge-
.verkt en vermoedden dat ze bijna onder het
prikkeldraad waren, kwam Eberhardt de kooi
oinnen en ging op Bader af.
„Heer wing commander." zei hij, ,,u meet u
gereed houden om morgenochtend te vertrek
ken. U wordt naar Brussel gebracht om daar
voor een krijgsraad te verschijnen."
Stomverbaasd keek Bader hem aan. „Waarom
moet ik voor de kriigsraad komen?"
„Dat weet ik niet." Eberhardt haalde de schou
ders op. „Maar in elk geval moet u er heen."
Woedend, zowel bij de gedachte aan de krijgs
raad, als omdat hij kans liep de ontvluchtings
poging te missen, vertelde hij het de anderen,
maar hij kalmeerde onmiddellijk, toen één van
hen, de Ier Paddy Byrne, hem een papiertje
gaf, waarop hij een naam en een adres in Brus
sel had geschreven.
„Een prachtkans om er tussen uit te knijpen,"
zei de sluwe Byrne-
„Als het je lukt je bewakers in de luren te
leggen, moet je naar deze mensen gaan. Die
zullen je dan verbergen en je buiten bezet ge-
oied helpen."
Dankbaar gestemd zag Bader nu met verlan
gen de reis naar Brussel tegemoet. Dit keer lie
ten ze hem in de trein zijn benen behouden,
maar een blonde, jonge Sonderfuehrer en twee
gehelmde soldaten weken geen ogenblik van zijn
zijde
's Avonds in Brussel zetten ze hem in een
auto en reden de stad door. Hij hoopte dat ze
hem naar een afgezonderd staand huis met een
kamer op de begane grond zouden brengen,
maar de auto gleed plotseling onder een stenen
boog door en weldra stonden ze in een kille,
stenen hall. Ze kwamen voor een zwaar hek.
waar achter sombere gangen Hij was in een
gevangenis!
(WUKDi VEKVOLGDi
fTfjSRWIJL wij bezig zijn met onj
korte serie artikelen over
oorzaken van de lange duur d(
kabinetsformaties in deze tijd, koQ
hetynieuwe kabinet tot stand. Wij zii(
geen oorzakelijk verband. Ook zondj/
onze artikelen was het gevoelen vol
doende algemeen, dat er eindelij
toch eens een kabinet diende te komc
Het is na deze krisis van 118 dag«
een droef rekord een mertp
waardig kabinet. Merkwaardig vooj|_,
al daarom, omdat het zo veel gelijkt j
nis vertoont met het voorgaand^
Degenen die reeds geruime tijd tgol
rekonstruktie van het vorige kabinjpe
hebben aangedrongen, kunnen de volee;
doening smaken, dat het nieuw"
kabinet inderdaad volop een rekof01
struktie gelijkt van het voorgaand^
Men mag daarin dan tevens i
wijzing zien, dat het vorige kabin
goed uitgebalanceerd lag in om
politieke verhoudingen.
Alleen heeft de protestantse
binnen het kabinet als wij l
eens mogen uitdrukken een vei
smalling ondergaan. Dit betreuren
Het resultaat ware intussen poverty
gebleven, indien de antirevolutionairtj
niet op de toewijzing van twee zete!
waren blijven staan. De drie zetel
thans vanuit de protestantse partije
bezet, vormen naar onze overtuigis
wel het minimum, waarop aansprak
mocht worden gemaakt.
J£)AT de samenstelling van het kabl
net zozeer gelijk is aan die va>
het vorige, houdt verband met d
houding der liberalen. Het is steed
wel duidelijk geweest, dat in heel d
duur der formatie de liberalen di
twijfelaars zijn geweest. Een deel vai 1
de liberale pers legde de nadruk O] i
de wenselijkheid van een uiten
gereserveerd standpunt, bij tyder
zelfs overgaande in een advies te H
onthouding, een ander deel bepleitti^,
in toeschietelijker toon medewerking
Overeenkomstig veler verwachti&ged
gen hebben, toen de beslissing voor dire
deur stond, de liberalen zich tocl^j,
teruggetrokken. Zij hebben daarmeiLei
bevorderd, dat het nieuwe kabinet
nauwelijks van het voorgaande verLq
schilt. Daarom geldt van dit kabinet hal
dat het Oud was, die oud maakttrie.
Waarmee wij intussen niet gezegf^j
willen hebben, dat de heer Oud vaióan
dit kabinet dc formateur is. hal
Wij voor ons treuren niet over dilst0'
verloop. Afgezien van het feit, dal
door de liberale medewerking heldoc
vrijzinnige element in de formatie zot
zijn versterkt, pleegt •men van di ma;
liberalen te weinig te weten, wat mei wri
aan hen heeft. De wijze waarop di6en
heer Oud zich tegenover zijn partij- 0i^
genoot Stikker heeft gedragen, zulle! hn
velen zich herinneren. H
De afzijdigheid van de liberate ora
brengt overigens het voordeel mei gel:
zich, dat er straks in de politiek wal vas
meer oppositie zal zijn, al zou mei
zich deze oppositie gefundeerder kun- bei<
nen wensen dan de liberalen haai *ate
plegen op te brengen.
J UIST ook omdat het kabinet zozeei
gelijkenis vertoont met het voor
gaande, lijkt het ons een tamelijk
sterk kabinet. Het vertoont eet
samengaan in verheugende proportie;
van ervarenen en nieuwelingen. On
der de nieuwelingen is voor hei
eerst in ons land een vrouw. Ook
dit mocht wel geacht worden te lig
gen in de lyn der politieke ontwik-
Dat het kabinet tamelijk krachtif
is, achten wij na zoveel verlies aan
prestige en aan respekt een voordeel
temeer. Het zal, vooral na deze uit
zonderlijk lange krisis, zijn tijd wel
uitdienen. Wie zou wagen, het omvei
te stoten, met het risiko dat het weer
118 dagen duurt voordat het overeind
staat? Reeds deze omstandigheid zal
de positie van de regering tegenover
de volksvertegenwoordiging verster
ken.
Het is een kabinet onder het
linisterpresidentschap van de heer
Drees. Formeel is deze er ook de
formateur van. Maar in feite heeft
hfj het weer uit de handen van een D
ander moeten ontvangen. Dat zoiets hee
onwenselijk is, hebben wij in het ver- z"'
leden reeds meermalen betoogd. Men j"5
kan zich trouwens ook afvragen, of dicl
bij ons de figuur van de informateur 1,013
wel een gelukkige Is gebleken.
De krisis is intussen overwonnen, ove
Land en volk verwachten nu, dat er eou
wordt aangepakt. Er is veel te doen ff
en er is veel tijd in te halen. Er zal als
wellicht wat stoom moeten worden 'oe
afgeblazen, maar laat dit nu niet te
veel tijd in beslag nemen. Wij zijn m0
meer benieuwd naar de regerings- hu
verklaring.
De heer A. A. de Jong, benoemd tot
buitengewóón hoogleraar in de ac
countancy aan de Nederlandsche Eco
nomische Hoogeschool te Rotterdam,
zal op donderdag 18 oktober in een
openbare senaatsvergadering in de
aula der hogeschool zijn ambt aan
vaarden met het uitspreken van een
rede.
Ui)
