Dr. Sj. Groenman deed intree
in Leidse universiteit
-/f-VAN MENS TOT MENS
VANAVOND
LUISTERT
U NAAR:
Verenigingsjaar begonnen met
filmvertoning in het Vlies
TELEVISIE
JGTVoet
Produktie en afzet bij Leidse
wol verder gestegen
NIEUWE LEIDSCHE COURANT
3
ZATERDAG 6 OKTOBER 1956
Uitdijende werelden
Buitengewoon hoogleraar in de
toegepaste sociologie
IN HET GROOT-AUDITORIUM van de rijksuniversiteit te Leiden heeft
'gistermiddag prof. dr. Sj. Groenman, ter gelegenheid van zijn ambts
aanvaarding als buitengewoon hoogleraar in de toegepaste sociologie, een
rede uitgesproken, die tot onderwerp had: „Uitdijende werelden". Het
hoofddoel van deze oratie was een antwoord te geven op de vraag, of Ne
derland een sociaal geheel is.
Spr. begon met een vergelijking te trek
ken tussen de sociografie en de sociologie.
De eerste wetenschap, het onderzoekend
deel van de sociologie, is geneigd om ons
land als één grote vergelijkingskring te
beschouwen. Maar voor de socioloog bete
kent het maken van een kaart van Neder
land: het zinvol vinden om alle windstre
ken van dit land met elkaar te verge
lijken, om te onderzoeken of de delen
jvan het staatkundig geheel op elkaar zijn
I betrokken. Hierbij is het 'leerzaam, de
vergelijkingen niet te doen ophouden bij
te gaan, op welke wijze de mens dt
wereld om zich heen beleeft en structu
reert. Want sociologie is in wezen d«
studie van de aanpassend handelende men;
In groepsverband.
In dit verband wees prof. Groenman
op de ruimtelijke uitbreiding der velden,
in de mens zijn rollen speelt. De
actieradius is vergroot, omdat de i
aangesloten is bij provinciale of lande
lijke organisaties, of (de boer bijvoor
beeld) te maken krijgt met de landelijke
markt of wereldmarkt. De zuivere dorps
gemeenschap is thans voor een goed deel
verdwenen.
Bq deze ruimtelijke uitbreiding
speelt het forensenwezen een grote
rol, vooral ook op sociaal gebied. Men
werkt niet meer in z(jn woonplaats
en van „wonen" in de zuivere beteke
nis van het woord is geen sprake meer.
„Wonen" wil zeggen, dat men niet al
leen in z(jn huis eet en slaapt, maar
ook en vooral dat men om dat huis
de landsgrenzen, omdat bepaalde ken
merken voor bepaalde Nederlandse ge
bieden niet bij de grenzen ophouden.
Een kaart, waarop voor het gehele land
de geboortecijfers, de vormen van crimi
naliteit enz. zijn aangegeven, laat zien
[dat Nederland op het gebied van cultuur
geen homogeniteit is. Toch is in deze
'verschillen voor de socioloog tevens een
samenhang te ontdekken. Denken wij
bijvoorbeeld aan de politieke groeperin
gen. Op dit terrein is er veel verschil.
Doch de algemene politieke verschuivin
gen sinds de laatste jaren duiden op
een ontwikkeling in deze in het gehele
land. Dus toch homogeniteit.
Wil men onderzoeken in hoever Neder
land een sooiaal geheel is, dan dient men
Een dokter nodig
De zondagsdienst der huieartsen wordt
waargenomen door de doktoren Kors,
Mastenbroek, Veldhuijzen en Van Winger
den. Bij geen gehoor: 22222.
Welke apotheek?
Vandaag zijn 's middags, 's avonds en
's nachts geopend voor het klaarmaken
van spoedrecepten: de apotheek Van Drie-
sum, Mare 110, tel. 20406, de Zuider-apo-
Itheek, Lammenschansweg 4, tel. 23553, en
de Oegstgeester apotheek, Wilhelminapark
8, tel. 26274.
Zondag zijn van 's morgens 8 uur tot
's avonds 12 uur alleen geopend de Zui-
der-apotheek en de apotheek in Oegst-
geest. De nachtdienst wordt van 24 uui
af weer waargenomen door de apotheken
Van Driesum, Zuider-apotheek en Oegst-
geest.
„Schilderijententoonstelling" van
Moussorgsky. (KRO 19.10 u.)
Toen in 1874 door vrienden van de
I architect-schilder Viktor Hartmann een
tentoonstelling werd georganiseerd van
't nagelaten werd van deze op 41-jarige
leeftijd overleden kunstenaar, kreeg
Moussorgsky de inspiratie tot het schrij-
i ven van zijn piano-cyclus „De schilderijen-
tentoonstelling", bestaande uit 10 piano
stukken. Hartmann was een goede vriend
van Moussorgsky geweest en de pi
stukken zijn eigenlijk impressies na
bezoek aan de tentoonstelling. Die
pressies worden met elkaar verbonden
j door een „promenade in Russische stijl"
waarin de toeschouwer van het ene schil-
\derij naar het andere loopt. Deze prome-
1 na de komt steeds terug in een ietww
gewijzigde vorm. Na de inleiding spr ome-
I nade horen we muzikale verbeeldingen
van 1. Gnomusde kreupele dwerg'
I (heel realistisch), 2. „Het oude kasteel'
(stemmingsstuk), 3. „Spelende en bek
vechtende kinderen in de Tuilerieën'
(grappig kinderstuk), 4. „Bydlo. Poolse
ossekar" (stemmingsstuk). 5. „Dans van
de kuikens in de eierschalen" (ook een
grappig kinderstuk), 6. „Samuel Golden-
berg en Schmuyle' (raak geschetst dub
belportret van 'n rijke en 'n arme Jood),
7. „De markt in Limoges" (stemmings
stuk), 8. „Catacomben" (een verbeelding
van een Romeins graf. waarover Mous
sorgsky zelf zei„De scheppende geest
van Hartmann leidt mij naar de schedels
en roept ze aan de schedels beginnen
zacht te gloeien"), 9. „De hut van Baba-
Yaga" (een Russische heks, een stuk Rus
sische sage), 10. „De grote poort van Kiew'
(een uisioen uan Heilig Rusland). Hei
werk is erg moeilijk voor piano geschre
ven, maar Ravel heeft er een meester
lijke orkestatie aan gegeven. In die be
werking hoort U het werk vanavond, ge
speeld door het Berlijns Filharmoniscl
Orkest o.l.v. Igor Markevitsch, als num
mer drie in het programma „Populaire
heen menselijke relaties heeft, met
leveranciers, met instellingen, met ken
nissen, enz. Bij de forens is hier voor
een belangrijk deel geen sprake meer
Nuance
Spr. kwam tot de conclusie, dat het
antwoord op de vraag of Nederland in
sooiale zin een eenheid is, slechts ge
nuanceerd kan zijn. Er is een hoge mate
van overeenstemming betreffende het
aanzien dat de beoefenaren van verschil
lende beroepen hebben, maar het blijkt
daarentegen niet mogelijk de agrariërs op
bevredigende wijze een plaats te geven
in de statificaties. die tot dusver zijn ge
vonden. Ook als arbeidsmarkt is Neder
land een twijfelachtige eenheid.
Tenslotte stond prof. Groenman nog stil
bij de wetgeving, die impliciet veelal
uitgaat van de sociale eenheid van het
land. Hierbij dacht hij aan de werking
van de Zondagswet en aan de verschillen
tussen soorten van gemeenten. Ook wat
betreft de huidige belangstelling" voor d€
z.g. a-socialen dient dit begrip streeks
gewijs te worden geïnterpreteerd, omdat
het hier gaat om afwijkingen van
men, die niet voor het gehele land gelijk
zijn. De regelingen ten aanzien van
kleine middenstandsbedrijf moeten e
eens worden afgestemd op de regionaal
gedifferentieerde sociale encadreringen,
waarin deze bedrijven voorkomen.
Na afloop van de voordracht was er in
de receptiekamer van het universiteits
gebouw gelegenheid, de nieuwe hoogle
raar te begroeten, waarvan velen ge
bruik maakten.
Vereniging voor Pedagogiek
De Vereniging voor Pedagogiek is het nieuwe verenigingsjaar begonnen
met een filmavond in Het Gulden Vlies. In het september-oktobernummer
van Pedagogisch Contact roept de secretaris, de heer M. G. H. den Haan,
de leden op met energie aan de slag te gaan. De schrijver zegt onder
meer: „wij leven in onze pedagogische wereld op een tweesprong, waar
bij voorlichting en verspreiding van inzicht meer dan noodzakelijk zijn.
Deze tweesprong kunnen wij aanduiden met de woorden: dwang en vrij
heid. Te veel dwang betekent naar de deskundigen ons veelal
voorhouden neurosevorming, te veel vrijheid brengt verlies aan nor
men en leidt uiteindelijk tot chaos.
Tussen dwang en vrijheid ligt ergens
ïn grenslijn. Helaas is deze grens niet
wetenschappelijk te bepalen: aard, mi
lieu, karakter, intelligentie, verhoudin
gen in 't gezin, aard van het onderwijs,
instelling van de opvoeders, kortom een
groot aantal factoren spelen hierbij een
Voor elk opgroeiend mensenkind
liggen deze dingen anders: daarom, de
ideale opvoeding bestaat nietr wij ko-
len er nimmer mee klaar.
De schrijver vraagt zich af: „Kunnen
ij er dan niet beter mee ophouden?"
Toch niet, want „ziet om u heen", ver
volgt hij, „let op gezinnen, waar men
Van der Luit
HAAGWEG 31 - LEIDEN
^BegraleniAóeH
praktisch niet meer opvoedt, nimmei
toegekomen is aan echt opvoeden. D<
wrange vruchten van deze „opvoeding'
zijn nu niet bepaald geschikt om geëta
leerd te worden."
Twee geluidsfilms met Nederlands ge
sproken tekst werden vertoond; de film
„Feeling of Hostility", beschikbaar ge
steld door bemiddeling van de Nationale
Federatie voor de Geestelijke Volksge
zondheid, en de film „Shyness".
De eerste film geeft de geschiedenis
van een intelligent jong meisje weer,
door minder gunstige omstandigheden
haar jeugd haar persoonlijkheid niet tot
volledige ontplooiing heeft kunnen bren
gen. De film „Shyness vertelt over drie
leerlingen uit eenzelfde klas, wier
richtingen worden gadegeslagen,
leven van de hoofdpersoon uit de beide
films wordt nauwkeurig geanalyseerd
zoals het is verlopen. Daarbij geeft het
gesproken commentaar aan waar fouten
in de opvoeding werden gemaakt. Ten
slotte wordt in beeld gebracht hoe deze
fouten voorkomen hadden kunnen wor-
GEMEENTE LEIDEN
Officiële publikaties
Schouw van wegen, lanen enz.
Burgemeester en Wethouders van Leiden
brengen ter openbare kennis, dat te be
ginnen op maandag 15 oktober 1956,
krachtens het bepaalde bij artikel 17 der
verordening op wegen, lanen, straten, enz.
wateringen en sloten, schouw zal
plaats hebben over alle wegen, lanen,
paden, straten, kaden, pleinen, hofjes,
stegen, sloppen of poorten en gangen,
benevens de daarin gelegen of daartoe be
horende bruggen en andere kunstwerken,
voorzover die bijzonder eigendom zijn,
en zonder verhindering door of vanwege
rechthebbenden voor het publiek verkeer
openstaan, alsmede over alle wateringen
en sloten en de riolen ter vervanging
daarvan gemaakt, benevens de daartoe
behorende sluizen, duikers, buizen, toe
gangskokers en dergelijke werken, voor
zover die bijzonder eigendom zijn.
Leiden, 6 oktober 1956.
Provinciale dag
in Leiden
De afdeling Zuid-Holland van de bond
van Geref. vrouwenverenigingen in Ni
derland houdt woensdag een provinciale
dag in de Zuiderkerk te Leiden. De dag
begint om kwart over 10. Mevrouw Gil
huis—Smitskamp te Amsterdam houdt in
deze bijeenkomst, waarvoor een gevari
eerd programma is samengesteld, eer
„Een roman uit de tijd
Am-
Modeshow in Het
Gulden Vlies
De Leidse afdeling van de Ned. Bond
van Huisvrouwen hield gistermiddag
modeshow in Het Gulden Vlies. Ditmaal
werd een grote collectie van Amerikaan
se en Zwitserse import getoond. Vi<
mannequins toonden op voortreffelijke
wijze de verschillende modellen, hoewel
zij in het dagelijkse leven de huiselijke
plichten waarnemen. Een welverdiende
bloemenhulde was voor deze dames dan
ook zeer op zijn plaats.
De make-up en de coiffures van de fir
ma Van der Blom gaven aan het geheel
een aardige glans, terwijl Messchers mode
huis zorgde voor een zeer aparte hoeden-1
en handschoenenverzameling. De firma
De Groot toonde met haar elegante
kostuums, japonnen, rokken en vestjes
aan, dat ook voor een redelijke prijs een
gedistingeerd geheel tot stand te bren
gen is.
GANGETJE 12
MERCEDES BENZ - Type 190
Benzineverbruik 1 op 10. Snelheid
140 km. Prijs: 11.995.
Roo.vakkers' Automobielhandel
Leidse straatweg 1 - Oegstgcest
AGENDA VOOR LEIDEN
Zaterdag
Stadsgehoorzaal, 8 uur: feestavond per
soneelsvereniging „De Spil", textielfabrie
ken Van Wijk.
Kerkewerk Hervormde Gemeente, onder
werp: „Mozes en de betekenis van de
bijbelse wetten".
Maandag
Hooglandse kerk, 10 uur v.m.: plaatsing
gerestaureerde haan op toren (hoogste
punt van restauratiewerkzaamheden).
De Doelen, Rapenburg 8 uur: Leidse
amateur-fotografenvereniging, onderwerp:
„Boekentitels of spreekwoorden in beeld".
Rehoboth, 7.45 uur: afdeling Leiden van
Chr. Boerinnen- en Plattelandsvrouwen-
Bond, show door firma Warnecke.
Het gulden Vlies, 8 uur: jaarvergadering
A.R. kiesvereniging Wijk I, inleiding van
Chr. van den Heuvel over de verkiezings-
Rapenburg 8, 8 uur: afdeling Leiden
Oegstgeest Vereniging voor Internationale
Rechtsorde, G. de Koning over „Het leven
van de Berbers in de Hoge Atlas van
Marokko".
Dinsdag
Stadsgehoorzaal, 7.30 uur: uitvoering
van The Messiah van G. F. Handel door
Chr. Oratoriumvereniging „Con Amore"
(met afscheid van Annie Woud als con
certzangeres).
Tentoonstelling
Lakenhal, 10—5 uur: „Wie was Rem
brandt?" (tot 8 oktober).
Tussen
de
bladzijden
De man in het donker
grijze pak
LUXOR. Moet een mens altijd en
onder alle omstandigheden volkomen
eerlijk zijn? De film „De man in het don
kergrijze pak" behandelt deze vraag. Dit
bijzonder interessante gegeven is uitge
werkt op een wijze, die niet anders dan
bewondering kan afdwingen. Dat zoiets
ook in Hollywood mogeujk is geeft de bio-
scoopganger-uit-noodzaak weer een klein
beetje moed.
Tom Rath is uit de oorlog teruggekeerd
als een ander mens. Hij trouwt weliswaar
met het meisje, dat al die jaren trouw op
hem heeft gewacht, en het is ook wel een
gelukkig huwelijk, maar na tien jaar blijkt
er toch iets niet helemaal te kloppen. De
oude vechtlust heeft Tom verlaten. Hij is
voorzichtig geworden, nu hij een vrouw
en drie kinderen heeft te verzorgen. Hij
stelt zijn positie niet graag in de waag
schaal. En als hij een hetere baan krijgt
is hij geneigd die te verdedigen met mee
te zingen in het koor van lieden, die de
directeur naar de mond praten.
De onzekerheid van Tom blijkt terug
te voeren tot een oorlogsherinnering. Tus
sen twee veldtochten in had hij in Rome
een meisje leren kennen. Hij was toen diep
neerslachtig en vreesde heel spoedig te
sneuvelen. Dat feit heeft hij altijd voor
z'n vrouw verborgen gehouden. Het
hoogtepunt van de film komt wanneer
Tom besluit ook hierin volkomen eerlijk
lüUJJ.'J/J
We willen wel bekennen deze rolprent
met meer dan gewone interesse te heb
ben gevolgd. Hier wordt niets meer of
minder gedaan dan één van de beste
christelijke deugden in de praktijk toe te
passen. Dit gevoegd bij het voortreffelijke
spel van Gregory Peck en Jennifer Jones
maken deze CinemaScopefilm tot een
uiterst waardevol produkt.
(Geslaagd pogen belangrijke levens
vraag te beantwoorden.)
Politie zonder wapens
LIDO. Met „Politie zonder wapens"
wordt Scotland Yard bedoeld die op het
witte doek van het Lldotheater dezer
dagen enkele gehaaide inbrekers ontmas
kert. Natuurlijk gaat dat allemaal niet
vanzelf en moeten de mannen van deze
Engelse recherche talloze malen dedu
ceren en combineren alvorens de lieden,
die sleutels van een bepaald merk brand
kast voorhanden schijnen te hebben,
kunnen worden ir prekend.
Het zou de sp-hning verminderen en
dus niet aardig zijn om hier precies te
vertellen, hoe de detectives te werk gaan.
Wel kan worden gezegd, dat de oplossing,
behalve verrassend, toch vrij logisch is,
ook al hebben de speurders de medewer
king van vrouwe Fortuna dan af en toe
Als men ten slotte in het oog houdt, dat
het politieleven en ook dat van de figuren
uit de onderwereld, wal een beetje al te
romantisch wordt voorgesteld, kan de
spanning van de rolprent zeker enige
ontspanning geven.
(Detectives van Scotland Yard ontwar
ren ingewikkelde zaak)
Safari
In de gisteren gehouden algemene
deelhoudersvergadering van de Leidsche
Wolspinnerij N.V. te Lelden, werden
jaarstukken goedgekeurd. Na een i
voerlge discussie over de dividendpolitiek
werd, met de stemmen van 300 aandelen
van de aanwezige 4764 stemmen tegen,
het voorstel goedgekeurd om 13 procent
dividend uit te keren, waarvan 3 procent
in contanten en 10 pet naar keuze in con
tanten of gewone aandelen (vorig boek
jaar waren deze cijfers resp. 16, 3M en
1214 procent).
Van verschillende zijden werd waar
dering uitgesproken voor de leiding van
het bedrijf en de wijze waarop de uil-
stekende resultaten in de jaarstukken
werden belicht. De vrij hoge voorraden"
post op de balans omvat, blijkens mede
delingen van de directie, grondstoffen
die hoofdzakelijk in Zuid-Amerika wer
den aangekocht. In de toekomst zullen
nieuwe investeringen plaats hebben, zo
wel voor de vernieuwing van het produk-
tie-apparaat. als voor eventuele uitbrei"
ding daarvan.
Ten aanzien van de winstdeling werd
namens een groep houders van 300 aan
delen bezwaar gemaakt tegen de thans
op de beurs niet verwerkbare stockddvi-
denden, waardoor de koers der aandelen
wordt gedrukt en de aandeelhouders
worden benadeeld.
Van directiezijde werd echter de
keur uitgesproken voor een stabiele divi
dendpolitiek, die de belangen van de
deelhouders/beleggers dient en niet in' de
eerste plaats die van de aandeelhouders/
speculanten. De algemene dividendpoli
tiek kan moeilijk gewijzigd worden op
grond van de belangen van die aar
houders, die eens een gokje willen
wagen, in plaats van de belanghebbenden
in de industrie zelve. Overwogen zal
worden of het wenselijk is binnenkort,
mede in verband met eventuele ni
investeringen, met certificaten van
delen uit te komen. Sinds het afsluiten
van het vorige boekjaar is vergelijken
derwijs weer een toeneming van de pro
duktie en afzet geboekt, doch in verband
met de wisselvalligheid van het bedrijf
kan geen betrouwbare verwachting
het hans lopende jaar worden uitge-
Drama I
"INREED Z A AM naderde maandag
avond uit de richting Roelofarends-
veen een autobus de vertrouwde licht
jes van Leiden, toen plotseling een si
nister gekraak en de kreet „Kind onder
de bus!" iedere gedachte aan vlug
thuis-zijn in rook deed opgaan. In de
bus bleef het enkele ogenblikken dood
stil en toen begon een vrouw tegen
een mannetje, dat als versteend op
zijn plaatsje gemetseld zat, te gillen:
„Jan, je gaat er niet uit! Ik wil het niet
hebben; je kunt niet tegen bloed." Het
mannetje demonstreerde niet de minste
ambitie om de bus te verlaten en hier
in vertoonde hij een treffende gelijke
nis met de overige buspassagiers.
Rampzalig keek men elkaar aan en
zo nu en dan blikte men voorzichtig
naar de duisternis aan de andere kant
van de raampjes om weer schielijk het
binnenste van de bus op te zoeken,
alsof Dantes Hel in optima forma bui
ten stond uitgestald.
De chauffeur, die onmiddellijk na
het gekraak zijn bus tot stilstand had
gebracht, pakte met een ongelukkig ge-
zaklantaarn en begaf zich met, thuiskwamenwerd er een deputatie
sicus gezonden, die begon
iendelijk verzoek en ein-
sn dreigemeent. dat ge-
knikkende knieën naar buiten.
De passagiers hielden de adem in
en men wachtte op dè noodkreten van
buiten. De lantaarn bescheen de on
derkant van de bus en de chauffeur
ontdekte in het midden een geraamte,
dat met veel fantasie tot fietsonderde
len viel te herleiden. „Waar is dat
kind nou?", vroeg de chauffeur zich
af, terwijl het holle gevoel in zijn maag
met de seconde groter omvang aan
nam, maar toen werd het raadsel op-
„Hè, wat hebben jullie met m'n fiets
gedaan?" klonk het opeens uit de duis
ternis, en een boze meneer kwam als
uit het niets te voorschijn om vervol
gens enkele ogenblikken stilte te be
trachten bij het overleden rijwiel. „Ben
lk even een briefje in de bus aan 't
stoppen en rij-en ze m'n fiets aan dig-
gels!", sprak hij bitter.
De passagiers hadden het gehoord en
leefden helemaal op. Lollige-broeken
kwamen helemaal van hun zitplaatsje
af om door het gat van de deur leuke
opmerkingen te maken en een meneer
begon ernstig en omstandig uiteen te
zetten, wat er wel allemaal had moeten
gebeuren, als er w e1 een kind onder
de bus gelegen had. Hij speelde bij al
deze maatregelen een uiterst actieve
rol en de buspassagiers kregen de ge
ruststellende zekerheid, dat het kind
een goede kans gemaakt zou hebben
nog in leven te zijn.
Toen de meneer zover gekomen was,
vertelde de chauffeur, dat iedereen
moest uitstappen, voor het eindpunt.
Drama II
ZOON is bij de Harmonie",
vertelde de dag na het 3-oktober-
feest een der Leidse flatbewoonsters
aan haar buurvrouw. „Hij heeft een
grote hoorn gekregen en over een
maand mag hij al meelopen!"
„Enig!", antwoordde buurvrouw
meelevend, maar toen ging ze naden
ken: „U bedoelt toch niet, dat hij dat
ding mee naar huis neemt om te oefe-
Als antwoord klonk er plotseling een
hartverscheurend gejammer, dat met
veel moeite aan een getergde hoorn
ontworsteld werd en het afscheid tus
sen de beide dames miste de gebrui
kelijke hartelijkheid.
Enkele uren later was de gehele flat
gewaarschuwd en toen de man
de 1
zien de afstand tussen het flatraam
en de begane grond weinig levens
ruimte voor de musicus overliet.
De volgende dag stond de politie
voor de deur. die het geval voorzichtig
benaderde: „Natuurlijk heeft uw zoon
't recht om kunstenaar te zijn," zo ver
zekerde de agent, „mijn zoon voetbalt,
maar die is dan ook geen kunstenaar.
Voetballen is natuurlijk wel erg gezond
en ik heb eens gehoord, dat het veel
vuldig blazen op een koper-instru-
Een langgerekt gejammer achter in
het flatje werd gevolgd door het ge
krijs van de overbuurman, die in z'n
haast om beneden te komen, praktisch
alle treden van de trap had overgesla-
„En als mijn zoon kunstenaar is, dan
is daar niets aan te doen!", betoogde
de moeder vlug, voordat de luid-jam-
merende buurman gelegenheid had ge
kregen overeind te komen. „De
kunst
Wat er precies met de kunst aan de
hand was, kwam buurman nooit te
weten, want zoonlief wilde zijn moe
der eens een indruk van zijn vorderin
gen geven en hield de hoorn-opening
precies bij haar oor. Deze indruk was
precies voldoende: „Wat denk jij wel
snotneus", stak ma van wal, toen het
rare suizen in haar oren een beetje
verminderd was, ,,je moeder te schan
de te maken voor de buurt, zodat ik
politie aan huis krijg, dan kun je, hè?"
„Waarom ga je niet voetballen, zoals
ale andere jongens; dat is veel gezon
der. Je gaat van die vereniging af: van
dat geblaas op koper wordt je maar
ziek," besloot ze ferm.
Met je vader spreek ik vanavond
nog wel: ga onmiddellijk dat onding
terugbrengen!"
De Harmonie zoekt op het ogenblik
een nieuwe hoornblazer.
91 Land
A LLEMAAL NEP!", zcl de man mis-
troostig, terwijl hij het geweer aan
de baas van de schiettent teruggaf,"
net zoals vanmorgen bjj die fontein op
de Vismarkt. Het hele jaar moet je
wachten voor ze dat kistje eraf halen
en dan zie je een straaltje om van te
grienen. We leven echt In een water
landje: ze hebben nog niet eens water
genoeg om een onnozel fonteintje een
uurtje behoorlijk te laten spuiten, zoals
In Parijs
„Hè, nee, Karei, „voorkwam de hos
sende eega aan zjjn arm, „ga nou weer
niet over Parijs beginnen; we zijn juist
zo leuk 3 oktober aan 't vieren. Hier
heb je een dubbeltje, als je het op dat
doosje sigaren gooit, Is die doos voor
jou." Het dubbeltje vlei precies naast
de doos sigaren en verdween via een
bodem van kippengaas in een ander
doosje, dat de tentjesbaas op gezette
tijden glunderend ledigde.
„Ik heb 't land," kondigde Karei aan,
terwijl hü zich ontgoocheld van het
tentje afwendde. „Waaraan nou
weer?", informeerde zijn vrouw strijd
vaardig. „Aan 't Land", antwoordde
Karei lijdend.
T raditie
£N NU WE toch in de academiale
sfeer zitten, moeten we nog even
vertellen van het studiehoofd uit War
mond, dat deze week moest intekenen
op de Leidse Alma Mater. De jongen
had een indrukwekkend lijstje vragen
mee naar huis gekregen, waarop hij
moest invullen, hoe hij, zijn vader en
z'n moeder heten, of zijn vader vroe
ger op een universiteit gezeten had en
of zijn moeder een doctorstitel heeft.
Dit waren alflemaal nog erg eenvou
dige vragen, want zijn moeder had
alleen maar een melk-diploma (met
lof) en zijn vader laaf eens per maand
een jongen met middenstandsdiploma
komen om de boekhouding 'n beetje op
pei'l te houden. Toen kwam echter de
vraag: „Maatschappelijke functie of
rang van uw vader (zie toelichting)".
In de toelichting stond, dat het niet
voldoende was om zomaar „koopman"
of „landbouwer" in te vullen, maar
als de vader musicus was, moest daar
bij staan „violist orkest Y" en als de
vader landbouwer was, moest de om
vang van het bedrijf vermeld worden.
Nu was de vader van onze held vee
boer, maar de omvang van het bedrijf
was erg moeilijk te.bepalen: „Er zijn
drie koeien drachtig." vertelde hij ons.
„en dat kan er niet meer bij op dat
papier, als ik alle kippen opgenoemd
heb."
We hebben hem getroost door erop
te wijzen, dat het studeren aan een uni
versiteit-met-traditie best een beetje
moeite waard was.
Tenslotte is zijn inschrijving toch
nog misgelopen, want hij was vóór
1928 geboren en was vergeten om zich
te laten zuiveren door de studenten
zuiveringsraad, die al tien na-oorlogse
jaren een bloeiend bestaan leidt in
Leiden. Hij is nu weer aan een formu
lier bezig, waar de Sowjetrussische
staatspolitie jaloers op zou zijn!
Ontzet
J^EIDEN is van de week dus ontzet,
doch deze ontzetting duurt voor de
meeste Leidenaars slechts één dag. Een
klein legertje kappers is echter veel
langer ontzet, want de inhoud van hun
kasregisters loopt aardig achteruit, om
dat een paar honderd jongelingen niet
langer gedwongen worden hun haar
op milimeterlengte te houden; de Leid
se „groenen" zijn op 3-oktober eerste
jaars geworden en deze status pleegt
met een herstelde haargroei gepaard
te gaan. Omdat 3 oktober nu eenmaal
een volksfeest is, wordt ook een be
paald deel van de burgerij nog maan
denlang in de stemming gehouden: De
gelukkige bewoners van de Burggra-
venlaan mogen alsmaar naar de wit
geschilderde cijfers op hun trottoirs,T
kijken, die dienden om de grote op-\/lET een fietspomp heeft te Vught
tocht in volgorde te krijgen. „Waarom^*-'- Een bok zich opgepompt met
zetten ze daar geen bordjes neer?", lucht
ntri"LTk^ doordrongen
hele jaar beschilderde trottoirs te be-In t water van de vaart gesprongen
wandelenen dat zijn nou stad-Omdat hij bij ploegbaas Blauw
genoten van Rembrandt! Als drijvende bok een baantje wou.
Kabinet
Een grappige Leidenaar belde ons de
ze week op en stelde de vraag, of wij
eigenlijk wel wisten, dat er een kabi
net was. Na ons enigszins verbaasde en
ontkennende antwoord riep hij luid
schaterend uit: „Maar mijnheer, heeft
u dan nog nooit van ons Prentenkabi
net gehoord?"
Drijvende bok
TRIANON Tegen de achtergrond van
de Afrikaanse wildernis speelt het avon
tuur van enkele mannen, die, onder voort
durende dreiging door Mau-Mau-terroris-
ten te worden aangevallen en gedood, op
jacht zijn naar een leeuw. Eén van hen,
de gids, heeft nog een andere bedoeling
met zijn tochten door deze woeste natuur
gebieden. Een vroegere bediende is naar
de Mau-Mau-bende overgelopen en heeft
met zijn vrienden zijn zoontje, dat in de
hoede van zijn tante was achtergelaten,"
vermoord. Door haat gedrëven zet de
vader zijn leven voort, in de hoop eens
de moordenaar te vinden. Telkens als hij
hem bijna te pakken heeft ontkomt deze.
Deze dubbele jacht wordt van dichtbij
gadegeslagen door een avontnrierster, die
ter opluistering van het verhaal voor de
„love" zorgt. Het is onvermijdelijk: zij
wordt verliefd op de man-met-het-ge-
kwelde-gezicht, in de gedaante van Victor
Mature, die er echter niet in slaagt op
overtuigende wijze zijn leed en zijn haat
gevoelens uit te beelden.
De bekoorlijke jonge vrouw (Janet
Leigh) weet de man van zijn haat te ge
nezen, en nadat enige honderden mannen
zijn gedood tijdens Mau-Mau-aanvallen en
ook de gezochte leeuw het loodje heeft
gelegd, begint voor hen beiden een
nieuwe toekomst.
Cel 2455
REX In de Noordamerikaanse staat
Californtë wordt sinds 1948 een proces
gevoerd, dat wel als een van de zonder
lingste in de juridische geschiedenis ge
boekstaafd zal worden.
Een misdadiger, beschuldigd van aan
randing-met-beroving, maakte gebruik
van het in Amerika heersende recht, dat
de beschuldigde zijn leven kan rekken
door steeds nieuwe beroepen op andere
gerechtshoven in te stellen. In de doden
cel, waar hij op zijn vonnis wacht, be
gint hij rechten te studeren en thans gaat
hij door als een zeer scherpzinnig verde
diger, die voor zijn leven vecht; de dood
van de griffier tijdens de eerste rechtzit
ting heeft een situatie geschapen, waaraan
de' ter dood veroordeelde zijn verdediging
ophangt en men is, met de Amerikaanse
wet in de hand, tot nu toe nog niet in staat
geweest deze zonderlinge situatie tot een
oplossing te brengen.
Naast zijn rechtenstudie besteedde de
ter dood veroordeelde zijn tijd in de
dodencel aan het schrijven van een auto
biografie; het boek werd een „best-sellerV
die in tientallen talen vertaald werd, en
Hollywood heeft twee jaren geleden dit
boek verfilmd.
Het boek is eerlijk geschreven, hoewel
het de kritische lezer niet overtuigt van
de onschuld van de auteur; de film is
echter een nogal opwindend verhaal ge
worden met veel schieten en „adembene
mende" achtervolgingen, die de sfeer on
geschikt maken om het pleidooi van de
ter dood veroordeelde aanvaardbaar te
maken.
De reacties gisteravond ln het Rex-
theater bewezen ook, dat vele van de
(jeugdige) bezoekers de film meer als een
spannende vondst beschouwden, dan als
het gevecht van een tnan voor zijn leven.
Eevenals het boek geeft ook de film
geen oplossing van het vraagstuk der mis
dadigheid. Tragische jeugdomstandighe-
den brachten Caryl Chessman op het pad
der misdaad, maar miljoenen mensen zou
den in dergelijke omstandigheden de wet
en de stem van hun geweten hebben ge
volgd. Daarom is het laatste woord van
Chessman op het witte doek wellicht een
van de weinige juiste woorden in de film:
„Het is mijn eigen schuld, alleen mijn
eigen schuld". In de wonderlijke opzet
de film gaat de waarheid van deze
woorden echter praktisch geheel verloren.
(Een opwindende film. met tragische
achtergrond; alleen geschikt voor kri
tisch ingestelde toeschouwers).
The Glenn Miller Story
CASINO. De verfilming van het leven
van de bandleider Glenn Miller, „The
Glenn Miller Story", draait voor de zesde
week in Leiden. Ditmaal zegt dit wel iets
de kwaliteit van deze rolprent. Die
is namelijk goed.
(Advertentie)
Klein Rembrandf-palel
Chr. J. W. Teeuwen
Een klein maar fijn boek met vijf
tien platen en het verhaal van
Rembrandts bewogen leven.
In witte kunstlederen band
4.90
bij uw boekhandel.
J. N. Voorhoeve Den Haag
