rrx
Slechte
gang van
Leiden zelf te
zaken was
wijten''
aan
iZowel Ben W. als gemeentewerken
z schoten meermalen tekort
Thans geen aanleiding
meer tot maatregelen
Elfde internationale congres in
groot-auditorium
Rol van het nationalisme in het
nieuwe Europa
Haagsche Comedie bracht wrang
stuk goed voor 't voetlicht
NIEUWE LEIIXSCHE COURANT
3
DINSDAG 25 SEPTEMBER 1956
Rapoort commissie ad hoe woningbouw
V
E. MEESTER
J. G. HAGENS
WOUDSTRA H. VAN WELZEN
A. VAN DIJK
ke;Raad werd soms fout en dan weer
d
k; onvolledig voorgelicht
'N DE LEIDSE DAGBLADEN werd op 8 oktober 1955 een interview op
genomen, dat de wethouder van Openbare Werken, de heer A. J.Jonge-
ien, aan enige Leidse journalisten had toegestaan. De wethouder luchtte
^jJaarin zijn hart over de trage gang van zaken met de Leidse woningbouw
jn maakte daarbij verwijten aan het adres van hogere instanties. Zowel
[ij de raad als bij de burgerij ontstond verontrusting over dit interview,
vijf fractievoorzitters vroegen een interpellatie aan, maar zij kregen
Jeen bevredigend antwoord op hun vragen. Daarom besloot de raad in de
lerste plaats B. en W. te verzoeken, zich namens de raad te wenden tot de
Minister van Wederopbouw en Volkshuisvesting en tot Ged. Staten, met
jdjjet verzoek op korte termijn inlichtingen te verschaffen over de oorzaken
„3Jan het niet verlenen van goedkeuring aan de in 1955 door'Leiden inge-
liende bouwplannen. Bovendien werd besloten een commissie ad hoc in te
lellen om een onderzoek te verrichten naar de ingetreden achterstand.
stJet rapport van deze commissie is thans verschenen en we laten de voor-
)S0±amste inhoud hier volgen.
a h«Wat nu de gang van zaken betreft m
kkefc correspondentie tussen B. en W.
ïmissie enerzijds, en tussen B.
hogere organen anderzijds, kom<
n van de commissie ad hoc met h
dat B. en W. de stukken ni
adiljdig hebben versterkt ook stukken
iea«bben gestuurd die met de zaak hele-
jaal niets te maken hadden. En da'
adat B. en W. een maand de tijd hadden
3Ussthad om de benodigde stukken te ver
I hiRuim twee maanden na de gedane
y^aanvraag zijn de stukken pas gearri-
jyeerd. Over de late beantwoording, die
'S^het werk der commissie ernstig heeft
t bkrertraagd, wil de commissie thans ook
zjlin het openbaar ernstig protesteren.
IjNa ontvangst der stukken heeft de com-
Issie onder meer nadere correspondent»
jvoerd met Ged. Staten, uitvoerig»
jearings" gehad met een belangrijk aan-
I hoofdambtenaren der gemeente, eer
spreking gevoerd met de hoofd-
genieur-directeur van de Wederopbouw
i Volkshuisvesting in Zuid-Holland
.iarna slot een bespreking plaats had
it de wethouder van Openbare Werken,
it e^t onderzoek werd door de ingetreden
ïm fcantieperiode helaas vertraagd.
emef Cijfers
en Ter realisering van het bouwcontigent
*®*t4 ten bedrage van 627 woningen
willde loop van 1953 voor 113 premie'
- del) plannen gezonden naar de provin-
y dc directie voor de Wederopbouw
'akshuisvesting.
ar °fen aanzien van de woningwetboi
s, drd het eerste plan pas op 3 februari
loetf1 naar de provinciale directie doorg»
iciefden' Het raadsbe9luit hiervoor w;
jia een jaar tevoren genomen. En dit
re®ren dan nog maar de 99 woningwetwo-
is bgen van De Tuinstadwijk bij de Lage
vofsweg.
ilgende plan, 199 woningen in
werd pas omstreeks december
bij de provinciale directie ingediend,
ie mam daarna in de raad en werd op 9
komprt 1955 in gewijzigde vorm
(ediend, vergezeld van een opi
Jbouwsojn.
Ijle commissie kan niet andei
'OU^lieruit de conclusie trekken,
de b
VOr4WB6-
vafet vol8
et bij de
ew«cl inuiKi „t\VK veiur/i \^u
t jyAlaria Virgine" (Wees gei
jtip lichaam, geboren uit
eveIria) is door Mozart pecorr,
duidve Veruir Corpus" van Mozart,
binel (AVRO 19.05 uur)
e/et motet „Ave Verum Corpus, natum
gegroet, waar-
gecomponeerd op
ijn «uni 1791 tn Baden bi> Wenen. Waar-
e vdtaüjfc is dit beroemde werkje pe
rn zfeven VOOT het Sacramentsfeest en
jedragen aan de koorregent Stoll te
ikeH|cn De tekst toont ons de met een lans
in brboo rde, gekruisigde Christus („Cujus
an perforatum unda fluxit et sanguine,
zek<? nobis praegustatum in mortis exa-
je" Uit wiens doorboorde zijde wa-
te yen bloed vloeide; ga ons voor in het
rdeülissend uur van de dood). In de stil-
pog&moedige en droeve loon is deze ver-
t>estafc'n0 'dcaal voor dit bee'd. In een
Jrspel van slechts twee maten wordt
3 vocale inzet door de instrumenten
toe }el en strijkers) op bijzonder fraaie
aanfe voorbereid en niet minder schoon
itwoéf zachtwiegende beweging, waarmede
jie zangstemmen omspelen. Dit motet,
v elke zaterdagavond ook voor de KRO
t beluisteren als opening van het pro-
Gesuflma; luiden de zondag in", is
Is re#' zijn eenvoud een der schoonste pa-
eutzb* uit de gehele muziekliteratuur, een
cholo^? uo'niaa'c£ taerk van een jong, maar
Baar]?8 in stervenstijd zijnd componist. De
Amsjoerinp geschiedt tijdens een geheel
^'^jprt-programma door het Ned. Ka-
kskunfoor en het Ned. Kamer-orkest o.l.v.
de Nobel.
voorbereiding van de woningwetbouw
voor 1954 onvoldoende is geweest.
Terloops wtyst de commissie er nog op.
dat het cijfer van 627 woningen voor
1954 het enige juiste cijfer is. Van de
zijde van B. en W. zijn herhaaldelijk
andere, lagere cijfers genoemd.
Het moet de gemeente als fout worden
aangerekend, dat de gemeente de plan
nen voor de woningwetbouw, de bouw
waarop zij zelf de meeste invloed kan
uitoefenen, niet eerder heeft ingediend of
niet heeft gezorgd, dat meer plannen
daarvoor werden voorbereid voor het ge
val een of ander plan niet zo vlot de
goedkeuring kon verkrijgen.
Veertig procent
Uit een gedetailleerd overzicht, opge
nomen in het commissie-rapport, blijkt,
dat rond 1 september 1954 plannen waren
ingediend voor 340 woningen, terwijl het
contingent op dat ogenblik 577 bedroeg.
Leiden had op dat ogenblik dus nog con
tingent beschikbaar voor 237 woningen en
moest dus nog plannen indienen voor ruim
40 procent van zijn totale contingent. De
:ommissie vindt het daarom helemaal
liet verwonderlijk, dat Ged. Staten op 31
augustus 1954 aandrongen op het indie-
len van meer plannen.
Wanneer de wethouder van Openbare
Werken in de raadsvergadering van 24
oktober 1955 zegt. dat het college ver
moedt dat de slechte gang van zaken
is ontstaan doordat men in Zuid-Hcl-
land verschillende gemeenten heeft
aangespoord plannen voor het gehele
contingent 1955 en 1956 in te dienen,
brandmerkt de commissie deze uitla
ting als onjuist. Ged. Staten heb
ben uitdrukkelijk gedoeld op het
ntingent 1954 en het contin-
een surplus aan plannen i
gen was ingediend. Dit w»
tendeels voldoende voor h
kende contingent 1957.
Bljjkt het in het ene
gelijk voldoende planner
voor datzelfde jaar, het
i plai
Hoezee
t de
ichaal i
nder»
ingbouw in
vorderljjk
Lei-
slaat. Dit leidt tot oi
tinuiteit. Voor de won
den kan dit weinig bi
den geacht.
Het rapport vervolgt met een uitvoe
rige bespreking van de verschillende in
gediende bouwplannen en komt herhaal
delijk tot de conclusie, dat B en W. oj
onderdelen hiervan een zwak beleid heb
ben gevoerd. In het bijzonder is haar op
gevallen de trage wijze, waarop van de
zijde der gemeente de correspondentie is
gevoerd.
Voor zover uit het verloop van zaken
vertraging is ontstaan ligt de schuld daar
voor bij de gemeente.
De conclusie luidt, dat de situatie op 8
oktober 1955 in wezen minder zorgelijk
40 procent van het contingent
jesten worden ingezonden. Voorts
de commissie, dat de ondervon-
len bezwaren een gevolg zijn van het in
n 1954 in gebreke blijven der gemeente.
Achtergronden
Zeer uitvoerig blijft het rapport stilstaan
bij de achtergrond van de moeilijkheden.
De commissie komt daarbij tot de slotsom,
dat de organisatorische verhoudingen met
en in de dienst van Gemeentewerken te
wensen hebben overgelaten, Zij acht het
onjuist, dat het bij deze dienst organisato
risch mogelijk bleek, dat de afdeling Volks
huisvesting zicht geruisloos aan haar eigen
lijke leiding onttrok en dat dit èn door de
directeur èn door het college werd geaccep
teerd. De taakverdeling bij de dienst was
allerminst efficiënt en dit heeft ten nadele
gestrekt van de vervulling van de eigenlijke
taak der afdeling Volkshuisvesting.
Voor de commissie staat het vast, dat
deze afdeling te kampen had met tekort
aan personeel, maar deze mening wordt
merkwaardigerwijs niet onderschre
ven door de technisch hoofdambtenaar.
Deze technisch hoofdambtenaar heeft zich
zelfs meermalen verzet tegen extra uitbrei
ding van personeel, hoewel vaststaat, dat
verscheidene werkzaamheden langer bleven
liggen dan wenselijk was.
Daarnaast is het de commissie opgeval
len, dat bij de dienst zelden of nooit staf-
besprekingen werden gehouden, ook niet
ten aanzien van de woningbouw. Dergelijke
besprekingen zijn, aldus de commissie, nood
zakelijk om de nodige coördinatie te be
werkstelligen.
Het persoonlijke contact van de betrok
ken wethouder met de dagelijkse leiding
van de afdeling Volkshuisvesting van
meentewerken bracht ook met zich het
praktisch uitschakelen van de secretarie-
afdeling Openbare Werken. De wethouder
behoorde zich daardoor van de hulp
het administratieve apparaat, dat geroepen
is toe te zien op de regelmatige voortgang
van voorbereiding en uitvoering van bouw
plannen.
Een gedeeltelijke reorganisatie van
meentewerken omstreeks de jaarwisseling
19551956 heeft aan enkele bezwaren
een einde gemaakt, terwijl thans ook de
secretarie-afdeling voldoende is ingescha
keld.
Ook is, wat de uitbreidingsplannen be
treft, een afzonderlijke afdeling Stedebouw
ingesteld, zodat perspectieven zijn geopend
dat Leiden op dit punt eveneens uit het
moeras zal raken.
Deze gebreken van organisatorische
aard zjjn dermate ernstig, dat de com
missie meent dat het college veel eer
der had moeten ingrijpen en met de
nodige voorstellen had moeten komen.
De raad heeft hier wel op gewezen en
trok uit de antwoorden de conclusie,
dat het college hieraan de nodige aan
dacht besteedde. Het komt de commis
sie echter voor, dat nagelaten is de
raad in dit opzicht een goed inzicht te
verschaffen over de vrjj grote omvang
van de bestaande bezwaren.
Tot slot keert de commissie zich tegen
het denkbeeld, dat de woningbouw mocht
worden vertraagd om gedupeerde tuinders
nieuwe grond te helpen. Een op 29
september 1947 door de raad aanvaarde
over deze materie had men nimmer
op deze wijze mogen interpreteren.
Commissie ad hoe concludeert
Voor houden persconferentie in 1955
bestond geen reden
AAN HET EIND van het rapport der commissie ad hoe uit de Leidse
raad, die de gang van zaken met betrekking tot de woningbouw in
1954 en 1955 heeft onderzocht, vat zij' de conclusies samen, waartoe dit
j onderzoek heeft geleid. Volgens haar is komen vast te staan, dat B. en W.
in de voorbereiding van de realisering van het bouwcontingent 1954 zijn
tekort geschoten, waarbij het college onder meer niet positief heeft gerea-
geerd op de aanwijzing van Ged. Staten om de plannen in het vervolg
I eerder in te dienen.
t 1955.
Geen reactie
Het heeft de commissi»
troffen, dat in Leiden vai
tie op deze brief elk spoor ontbreekt.
Aan deze brief heeft het college hoe
genaamd geen aandacht geschonken.
De commissie constateert dan ook, dat
1954 een zwart jaar is geweest voor
de woningbouw. „De slechte gang
van zaken" is geen gevolg geweest
van de brief van G.S., maar van het
feit, dat de situatie, zoals die in Lei
den bestond, deze brief noodzakelijk
maakte en dat Leiden niet positief
hierop heeft gereageerd. De commis
sie beschouwt dit als de kardinale
fout.
Te laat
De commissie roept de behandeling van
de begroting 1955 in de herinnering terug.
Op 17 december 1954 nam de raad een
aan. waarin hij 700 woningen als
noodzakelijk minimum kenschetste.
De raad zou mogen verwachten, dat B.
W. deze motie zo spoedig mogelijk ter
inis van G S. hadden gebracht. Ge
bleken is echter, dat het college dat pas
>p 10 februari 1955 heeft gedaan, en dan
ïog min of meer terloops. De commissie
>egrijpt wel. dat dit lange wachten te
verklaren is uit het feit, dat het college
loeilijk om meer bouwvolume kon vra-
ïn. nu het niet in staat was geweest het
contingent 1954 tijdig te realiseren. Het
i, zo zegt het rapport. aanbeveling
diend als het college dit bij de be-
dslaging over deze motie ruiterlijk had
hl 195 5
Vervolgens behandelt het rapport de
mg van zaken met het contingent 1955
t en met 24 oktober 1955, de geboorte
datum der commissie. Op die datum be
droeg het contingent 369 woningen, ter
wijl het niet verwerkte deel van het con
tingent 1954, zoals bekend, 288 woningen
Dmvatte. Tot 24 oktober waren plannen
ngediend voor 792 woningen, dus be
langrijk meer dan het contingent voor dat
bedroeg. Voorts zijn tot 25 januari
1956 nog plannen ingediend voor 469 wo
ningen. totaal 1266 woningen In totaal
voor 1955 en 1956 worden gerekend
op 806 woningen, zodat begin 1956 dus
Voorts is gebleken, dat een en ander
een gevolg is geweest van de wijze, w
op deze voorbereiding in en met de dienst
van Gemeentewerken is geschied.
De commissie stelt vast, dat indien de
situatie van de woningbouw er rond 8 ok
tober 1955 de datum van publikatie der
persconferentie ongunstig had voorge
staan, er geen enkele aanle'iding was an
dere dan Leidse instanties daarin iets te
verwijten, zeker niet Ged. Staten en c
provinciale directie van de Wederopbou-
en Volkshuisvesting. Deze instanties heb
ben daartoe geen aanleiding gegeven.
Ook andere factoren, die het college
heeft aangevoerd, zoals het niet gereed
zijn van uitbreidingsplannen en het ont
breken van grond kunnen zo zij al be
stonden deze instanties niet worden
Anderzijds is gebleken, dat de toestand
van de woningbouw te Leiden rond 8 ok
tober 1955 juist belangrijk minder slecht
was dan bijvoorbeeld een jaar tevoren. Er
bestond niet de minste aanleiding tot het
houden van een persconferentie als toen
heeft plaats gehad. Daarentegen staat wel
vast, dat had Leiden zijn plannen snel
ler ingediend de situatie van de wo
ningbouw zelfs zeer gunstig had kunnen
zijn.
Samenvatting
De commissie vat haar conclusies als
volgt samen:
1. De achterstand in de woningbouw te
Leiden, die in 1955 aan de dag is ge
treden, is een gevolg van de onvoldoen
de voorbereiding van de realisering van
het contingent-1954.
2. De oorzaak van de onder 1 bedoelde
onvoldoende voorbereiding is hoofdza
kelijk gelegen in een onjuiste organi
satie van die voorbereiding.
3. Het college van B. en W. heeft in de
gebreken van deze organisatie niet
tijdig ingegrepen.
4 Er was geen aanleiding om in een pers
conferentie tot andere dan Leidse in
stanties verwijten tc richten.
5. De situatie van de woningbouw was ten
tijde van de persconferentie, gepubli
ceerd in dc plaatselijke bladen van 8
oktober 1955, niet van dien aard, dat
het houden dier conferentie gewettigd
heeft kunnen con
stateren, dat intussen het beeld van de
woningbouw belangrijk is verbeterd, mede
als gevolg van een reorganisatie van de
dienst van Gemeentewerken, ziet zij geen
noodzaak thans maatregelen voor te stel
len om tot verdere verbetering te geraken.
De commissie volstaat dan ook met de
raad voor te stellen bovenstaande con
clusies te aanvaarden.
Aangezien het rapport in een
openbare raadsvergadering zal wor
den behandeld, stellen wij het leve
ren van commentaar hierop tot na
die behandeling uit. - Red. N.L.C.
Ds. Ottevanger opnieuw
beroepen te Brucliem
en Kerkwijk (Geld.)
Na enkele weken geleden voor de toe
zegging van beroep van de Hervormde
Gemeente te Bruchem en Kerkwijk (bij
Zaltbommel) te hebben bedankt, heeft ds.
M. Ottevanger te Leiden thans het offi
ciële beroep van deze gemeente ontvan-
Op 3 oktober
Minder-validen weer
naar optocht
De afdeling Leiden van de Algemen*
Nederlandse Invalidenbond deelt ons
mede, dat ook nu weer de minder-validen
in de gelegenheid zullen worden gesteid
de 3-oktober-optocht te zien. In de om
geving van de sociëteit Minerva aan de
Breestraat worden voor hen stoelen ge
reserveerd, zodat zij rustig, zonder in het
gedrang te komen, alles kunnen gadeslaan.
Het publiek wordt verzocht zich in ver
band hiermee niet op te stellen aan de
noordzijde in de Breestraat vanaf de
meisjesschool op nummer 80 tot het be
lastingkantoor op nummer 40.
Zij, die niet of zeer moeilijk kunnen
lopen, worden thuis afgehaald en weer
teruggebracht, indien zij de wens daartoe
kaarten. Een eenvoudig briefje is voldoen
de. De kaarten kunnen worden gehaald
op vertoon van een bewijs van invalidi
teitsrente, ongevallenwetrente, lidmaat
schapskaart van de An:b of zuster-organ
satie en op een bewijs van een arts. De
kosten bedragen 25 cent.
Afhalen van plaatskaarten kan geschie
den op vrijdag 28 september 's avonds var
7 tot 9 uur in Ons Centrum, Hooigracht
84. Inlichtingen worden verstrekt aan hel
secretariaat, v. d. Duynstraat 19, telefoon
21855, 's avonds na 7 uur.
De duiven vlogen
De postduivenvereniging „Het Oosten'
heeft een laatste wedvlucht met oude en
jonge duiven van Maastricht af gehouden
Er waren 61 vogels in concours, die om
12.30 uur met een noorden wind werden
gelost. De eerste duif, die met een gemid
delde snelheid van 1084,80 meter per mi
nuut had gevlogen, bereikte zijn hok om
15.15.50 uur. De laatste prijswinnaar (ge
middelde snelheid 1002,82 meter per mi
nuut) werd om 15.24.30 uur geklokt.
De uitslagen luiden: J. v. Wezel 1, 2, 3,
4, 5, 7; D. Zwaan 6; A. ter Haar 8, 9; J.
Roest 10, 11; H. v. d. Vecht 12.
Kampioenschap navluchten: 1. J. van
Wezel met 300 punten; 2. J. Roest met
155.77 punten; 3. D. Zwaan met 147.12 pun
ten.
Kampioenschap generaal: 1. J. v. Wezel
met 1447.53 punten; 2. L. Burgers met
1213.86 punten; 3. J. Roest met 1079.56 pun-
„Société d'histoire des droits l'antiquité"
In aanwezigheid van de rector magnificus der rijksuniversiteit te Leiden,
prof. P. A. H. de Boer, en vele Leidse hoogleraren is gistermorgen in het
groot-auditorium der universiteit het 11-de internationale congres van de
„Société d'histoire des droits de l'antiquité" geopend. Een congres, waar
aan geleerden uit vrijwel alle'landen van Europa deelnemen. Na het wel
komstwoord van prof. De Boer hield de minister van justitie, tevens het
oudste lid van de Leidse juridische faculteit, prof. mr. J. C. van Oven, een
korte rede, waarin hij verklaarde, ondanks zijn vele andere werkzaam
heden gaarne het voorzitterschap van het congres op zich te willen nemen.
Prof. dr. F. de Vlsscher dankte de orga
nisatoren van het congres, de hoogleraren
Feenstra en Hbetink, en wees op het be
lang van het hoofdonderwerp, dat op het
congres zal behandeld worden: het pro
bleem der codificatie van de rechten in
de oudheid. Van het vergelijken der stu
dies. die vele geleerden van dit onderwerp
hebben gemaakt en die het congres wor
den voorgelegd verwachtte spr. belang
rijke resultaten.
Prof. Feenstra opvolger aan de Leidse
Universiteit van prof. Van Oven bood
namens prof. mr M. David, die niet aan
wezig kon zijn en namens andere geleer
den prof. Van Oven een fragment uit een
aan de Romeinse jurist Pauls gewijd boek
werk aan. als huldeblijk aan deze Leidse
Romanist, die in november 75 jaar hoopt
te worden.
Vervolgens hield de grote Italiaanse ge
leerde Arangio Ruiz de eerste wetenschap
pelijk voordracht van dit congres, waarbij
hij de aandacht van zijn gehoor vestigde
op een in het demotisch op papyrus ge
schreven codificatie, die in 1938 in Toune
el Gebel (Middèn-Egypte) werd gevon
den. In deze vondst, die waarschijnlijk
dateert uit de 3de eeuw v. Chr., zag spr.
een aanwijzing voor het bestaan van een
codificatie in de pharaonische tijd, vele
eeuwen daarvoor.
Hierna nam het congres een voorstel
van de Belgische geleerde prof. Bréaux,
aan, waarin wordt aangedrongen op de
spoedige uitgave van de belangrijke teks
an de hierboven genoemde papyrus.
In de middaguren waren er enkele be
langrijke voordrachten in het Juridisc
Centrum, het Gravensteen, waar o.a. pro'
Volterra uit Rome de rechtspositie van d:
„incensus" besprak (ee
iemand, die door de ce
der Romeinse burgers v
Ontvangst
Conferentie op Oud Poelgeest
Elk jaar beraden zich op het vormingscentrum Oud Poelgeest gasten uit
diverse landen over de integratie van Europa. Op 15 september arriveerden
35 Duitse en Nederlandse studenten voor een ontmoeting van een week
over „De rol van het nationalisme in het nieuwe Europa". De week begon
met een uiteenzetting van „De situatie in Nederland" door dr. K. E. H. Op-
penheimer, studentenpredikant te Leiden.
In enkele forse lijnen schetste dr. Op-
ïnheimer door de historie van ons land
ontwikkeling van de volksziel. Hij be-
eedde bijzondere aandacht aan de ge
beurtenissen in de Hervormde kerk tij
dens en na de oorlog en aan de lang;
groeiende gedachte van de oecumenische
•bondenheid der Kerken in Neder
land. Vorige week zondag namen de con
ferentiegangers deel aan een Avond
maalsdienst in de Haagse Adventkerk. Zi
en ontvangen door de kèrkeraad ei
gemeenteleden van die wijk.
In de serie sprekers over de vragen, die
st nationalisme aan de volkeren
Europa stelt, voerde als eerste op ir
dag het woord prof. dr. Th. J. G. Locher
Leiden over „Nationale staat en Euro
pese ordening" Hij liet zien, dat enkele
talen een poging is gedaan tot een Euro
pese ordening te komen, maar politiel
eenheid steeds een torso geblei
Merkwaardigerwijs heeft het woord
„natie" later een politiek aspect geki
gen. Na 1920 heeft het nationale zelfbe-
mmingsrecht bijgedragen
orde in Europa en de vraag is nu hoe de
tionale rechten moeten worden gecom
bineerd met de Europese ordening, die
illeen door een te scheppen
:an worden verwezenlijkt.
Na een bezoek aan Amsterdam op
linsdag leidde ir. G. Swier van Rijks
waterstaat 's avonds het Deltaplan in. I
den lichtbeelden vertoond en ee
i over de watersnoodramp van 1953.
Psychologie
Prof. dr. E. H. P. Baudet, de kortge
leden in Groningen benoemde hoogleraar
hield woensdagochtend een rede over „De
psychologische achtergronden van hei
nationalisme". In de negentiende eeuw
kreeg het nationalisme zijn moderne,
massale karakter, doordat steeds groter
bevolkingsgroepen deel kregen aan het
staatsleven. Het zich deel weten van een
grotere groep geeft een zeker gevoel van
veiligheid en bescherming, temeer waar
de staatsmacht als beschermer optreedt.
Daaruit vloeien langzamerhand natio
nale trots, haat jegens andeïen, afgunst
en vooroordeel voort, die worden gepro
clameerd tot „nationale eer".
Ernstig stelde mr. A. W. Kist, directeur
der stichting, de volgende dag de vraag
„Onderwijzen de Kerken de volken nog?
In Europa gaat zich een andere i
individuen, maar gemeenschapsmensen;
de verbeeldingskracht om in collecti
niet de persoonlijkheid uit het oog
verliezen zal moeten worden aangeleerd,
en ook het besef, dat alle existentie co-
existentie is. Spr. zag in de oecumene
deze kans liggen.
Uitwisseling
's Avonds sprak ds. G. Abramzik uit
Wilhelmshafen over „De situatie in Duits
land", waarbij hij een ernstig beroep deed
op de studerende generatie om zich ter
dege van het verleden van Duitsland op
de hoogte te stellen. De conferentie werd
besloten door de heer P. W. J. Steinz uit
Rotterdam, die sprak over „Hoe moet de
pedagogische tegenaanval worden inge
zet?" Hij bepleitte uitwisseling van docen
ten en leerlingen tussen de volken op
ongeorganiseerde wijze. Zo alleen komt
mens tegenover mens te staan.
De week werd besloten met mime en
mee de studenten deze week vele malen
bezig waren geweest. De vrijdagochtend
werd bijgewoond door dr. De Haar, cul
tureel attaché bij de ambassade der Duit
se bondsrepubliek.
Ds. Koolhaas A'foort
in Leiden beroepen
In de vacature van ds.
TS. Kleermaker
De centrale kerkeraad van de Hervorm
de Gemeente heeft gisteravond een be-
oep uitgebracht op ds A. A. Koolhaas te
Amersfoort, in de vacature van ds. N.
Kleermaker. Ds. Koolhaas is een van dc
negen Amcrsfoortse Hervormde predi-
Ds. Koolhaas is veertig jaar oud. Hij
as kandidaat in Zeeland in 1940 en
erd ook in dat jaar bevestigd tot predi
kant te Daarle. Op 31 maart 1946 werd hij
•erbonden aan de Herv. Gemeente te
Amersfoort.
De congressisten zijn 's morgens door de
rector magnificus ontvangen en werden
's middags namens de gemeente door bur
gemeester en wethouders in de burgerzaal
begroet, waar de burgemeester, jhr. mr
FH. van Kinschot, hen toesprak. Aan het
congres nemen 62 geleerden deel. Een ver
heugend verschijnsel is, dat ook landen
van achter het ijzeren gordijn, zoals Joe
goslavië, Tsjechoslowakije en Polen, op
het appèl niet ontbreken. Het congre;
duurt tot vrijdag. Ter onderbreking staar,
vele excursies op het programma, zoals
een tocht door de Amsterdamse grachten
bezoek aan het rijksmuseum te Amster
dam, bezoek aan Noordwijk, bezichtiging
van de bibliotheek van de vermaarde
Leidse rechtsgeleerde wijlen prof. E. M.
Meijers, die in het Gravensteen is onder
gebracht en een bezoek aan het Instituut
voor het Nabije Oosten aan het Noord-
eindsplein te Leiden.
Leids kantongerecht
Hond opgesloten in
nauw kistje
Een i
Goor
d bij de kan-
wnrechter op het matje geroepen, omdat
hij een hondje van zijn woonplaats naar
Valkenburg had laten vervoeren in een
heel klein kistje, waarin het dier zich
nauwelijks kon bewegen. Een politieagent
had het arme beest, dat zonder eten of
drinken was ingesloten, uit zijn benarde
positie bevrijd. De ambtenaar van het
O M. vond het een schande en hij eiste dan
ook 75 boete of 30 dagen hechtenis. Ook
de kantonrechter vond het geval meer dan
ergerlijk. Verdachte werd tot 60 of 20
dagen veroordeeld.
Dwarse weggebruikers
Verder stonden tal van bromfietsers te-
:cht voor ernstige verkeersovertredingen
i er waren ook automobilisten aanwezig,
die gevaarlijke manoeuvres tussen het
drukke verkeer hadden uitgehaald. Een
koopman uit Zoetermeer bijvoorbeeld
meende kennelijk in Engeland te vertoe -
ven, want hij was halsstarrig op de lin
kerweghelft blijven rijden en een Voor-
burgse loodgieter meende ongestraft met
zijn auto een fietspad te kunnen overste
ken. Al deze heren en dames werden IV.
fikse boeten (variërend van ƒ80 tot f 35-
veroordeeld.
Op zee
Een Katwijkse fabrieksarbeider ten
slotte was gedagvaard, omdat zijn zoontje
nderhalve maand lang niet op school was
geweest. De jongen bleek op zee te zijn.
ambtenaar eiste 40 of 10 dagen, doch
de kantonrechter oordeelde wat milder en
Ij maakte er 25 of 8 dagen van.
De militaire mars
op 3 oktober
Ter gelegenheid van de herdenking van
het beleg en ontzet van Leiden zal woens
dag 3 oktober ook de traditionele mili-
'"ire mars-door-de-stad met défilé wor-
•n gehouden. De deelnemende eenheden
n: het tamboerkorps van de Nationale
ïserve, district Den Haag, twee pelo-
ns van de studentenweerbaarheidsver-
'ging „Pro Patria", de kapel van de
Marine-Luchtvaartdienst, twee compag
nieën. samengesteld uit mariniers en per
soneel van de Marine-Luchtvaartdienst
de kapel van de Kon. Luchtmacht, een
kadercompignie en twee dnstruetiecom-
pagnieën van de koksschool en een com
pagnie van de Nationale Reserve uit het
district Den Haag. Al deze compagnieën
zijn 120 man sterk. Voorts nemen nog
detachement van de bewakings
compagnie Leiden ter sterkte van 40 man,
detachement van het 334e transport-
squadron van de Kon. Luchtmacht van 60
2 gemotoriseerde batterijen van
de 939e afdeling territoriale lichte lucht
doelartillerie.
Het défilé wordt om 9.30 uur afgenomen
door de territoriafle bevelhebber West. te
vens bevelhebber le militaire afdeiing,
brigade-generaal G. Dijkstra. Parade-com
mandant is reserve-majoor der intendance
Th. H. Evers.
The great Sebastians
Goed, aangenomen dat. Alfred Pleiter bij de vertaling van „The great Se
bastians" de politiek scherpe kantjes er wat heeft afgeslepen, dan bleef
toch nog wel zoveel milieutekening over, dat niemand zich behoefde af te
vragen, waar dit nu allemaal gebeurde. Het is niet belangrijk of het nu
Tsjechoslowakije is en of de dood van Masaryk aan Howard Lindsay en
Russel Crouse de stof voor hun stuk geleverd hebben, of een ander land.
Burgemeester jhr. mr. F. H. van Kinschot rechts met ambtsketen) in
gesprek met de Italiaanse professor Arengio Ruiz (links vooraan). In
het midden staal de minister van justitie, professor Van Oven, met zijn
echtgenote.
Foto N. van der Horst
Juist door het alleen gebonden zijn aar
die landen en streken, waar de tirann»
heerst bij de gratie van de angst en he
vervangen is door willekeui, is di
stuk voor ons wrang geworden. Een po
litieke satire kan men maken, maar ir
dit geestelijke klimaat brengt de tere
van de geest slechts enkele bloe
men, die niet eens alle de vrucht humor
voortbrengen.
En juist nu wij in deze dagen weer met
de neus gedrukt worden op deze zieke
plekken m de menselijke samenleving.
we. in ons hart bang xijn voor Schmidt en
blij zijn dat mevrouw Bouman in Europa
kunnen we weinig waardering hebben
>r dit Amerikaanse blijspel.
Zeker, onder Paul Steenbergens regie
heeft de Haagsche Comedie er een vlotte
opvoering van gegeven. Ida Wasserman
en Joris Diels, de Sebastians, gingen als
volleerde gedachten]ezers over het toneel.
Ida Wasserman kent het vak bij wijze
an spreken tot in de toppen van haar
ingers. Jan Retèl en Johan Valk deden
toer en stuurs, en bleven daarbij nog
anvaardbaar ook. 't Was allemaal goed
n knap toneel. Dit alles en nog veel
leer goede bedoelingen kon voor ons
evenwel de wrangheid niet wegnemen.
Maar de bloemen hebben we Ida Was-
•rman van harte gegund.
A. C. Bouwman.
