ZEER KORTE TROONREDE
Achttien landen beraadslagen
over Suezorganisatie
-rfc
Het relaas van
mevr. Bounian
Overval op boerenleenbank te
Eelcle liep op niets uit
Toch een rede
DINSDAG 18 SEPTEMBER 1956
Hare Majesteit Koningin Juliana heeft heden
middag in de Ridderzaal de zitting 1956'57
van de Staten-Generaal geopend met de vol
gende toespraak:
„LEDEN DER STATEN-GENERAAL,
Ofschoon meer dan drie maanden zijn
verlopen sinds de verkiezingen voor de Tweede
Kamer werden gehouden, is het nog niet mogelijk ge
bleken te komen tot de vorming van een nieuw kabinet.
De luchtvaartonderhandelingen met de Verenigde
Staten hebben hier te lande tot nu toe teleurstelling
gewekt. Ik spreek de hoop uit, dat bij de voortzetting
daarvan meer dan tot dusver met redelijke aanspraken
van de Nederlandse luchtvaart rekening zalworden
gehouden.
Het Nederlandse volk heeft zich de laatste jaren
mogen verheugen in een over het algemeen genomen
gunstige economische ontwikkeling Ook thans blijft de
toestand gekenmerkt door een hoge graad van bedrij
vigheid. Intussen treden, zowel in ons land als daar
buiten. geleidelijk meer spanningen op. Maatregelen
tot het tegengaan daarvan vragen in toenemende mate
Het demissionaire kabinet doet op mijn uitnodiging de aandachl, in het bijzonder ook met het oog op de
alles wat het in het belang van het Koninkrijk nood- ongunstiger ontwikkeling van de betalingsbalans in de
zakelijk acht.
Evenwel kunnen u onder deze omstandigheden geen
plannen betreffende het in de toekomst te voeren be
leid worden voorgelegd. Niettemin heb ik er bijzondere
prijs op gesteld de eerste gewone zitting der vernieuwde
Staten-Generaal persoonlijk te openen.
Gij zijt hier voor het laatst, bijeen in het sinds 1887
geldende aantal. De uitbreiding van het aantal leden,
waartoe bij de jongste wijziging der grondwet is be
sloten, zal spoedig tot stand "komen.
verstreken maanden van dit jaar.
De op zichzelf verheugend hoge stand van de werk
gelegenheid in onderscheidene bedrijfstakken komt tot
uiting in een toenemende vraag naar arbeidskrachten,
waaraan, ondanks alle inspanningen, niet kan worden
voldaan.
DIT IS OOK VAN INVLOED op het tempo, waarin
kan worden ingelopen op het woningtekort, dat de
arste nood is. waaronder ons volk lijdt. Alle moge-
Ook
het komende jaar zult. gij gesteld worden lijkheden om in die nood met groter spoed te
diénen te worden aangegrepen. Aan de woningbouw
wordt de,grootst mogelijke prioriteit gegeven.
Ook bij de verschillende takken van het onderwijs
gebouwen tot in-
voor tal van vraagstukken, waarop veelal ook de inter
nationale toestand invloed uitoefent.
)ver het wereldbeeld blijven de schaduwen liggen
belangrijke internationale problemen, welke nog noopt, het tekort aan personeel
steeds niet tot oplossing konden worden gebracht. In grijpende maatreoelen
de laatste tijd bestaat bovendien reden tot bezorgdheid
ondermijning van het vertrouwen, dat althans
het'" de vrije wereld de internationale rechtsregels en
eengebruiken worden nageleefd.
Herstel van dit vertrouwen moet.
.„f^belang worden geacht voor het bereiken
De gezondheidstoestand der bevolking blijft zich
gunstig ontwikkelen. Hoewel nog niet te voorzien is
welke wetsvoorstellen u in de naaste toekomst zullen
bereiken en in hoeverre reeds ingediende voorstellen
het hoogste zullen worden gehandhaafd, staat het vast. dat in het
in stabiliteit komende zittingsjaar weer veel van uw werkkracht zal
nut-in de internationale betrekkingen. Alleen indien de worden gevraagd.
>rtuiging aanwezig is. dat de regels van het inter-
nationaal verkeer in acht worden genomen, zal de
'oPmogelijkheid blijven bestaan om ernstige conflicten te ziekenfondsverzekering
Naast de begrotingen zullen reeds dadelijk de ont
werpen betreffende pensioenregelingen en inzake de
bejaarden i
voorkomen door tijdig in vreedzaam overleg een i
tijen aanvaardbare oplossing te zoeken.
aLTvERS
RSCHILLENDE GEBEURTENISSEN in Indonesië
de loop van dit jaar hebben geleid tot een ont-
nuuwikkeling in de verhouding tussen ons land en deze
komen voor behandeling. Tiidige afdoening daarvan is
overwegende betekenis in verband met de wet op
lgemene ouderdomsverzekering.
H
ET BEROEP. DAT OP VELEN
voor de vertegenwoordiging
publiek, die wij betreuren. De zorg der regering blijft supranationale parlementaire instellingen, zal
Nederlanders in Indonesië, die aldaar
moe'''ikheden verkeren, en naar hen. die zich vandaa
Nederland vestigen. De ontwikkeling van de situatl
het midden-oosten heeft de wereld voor nieuwe en
d gevaarlijke problemen gesteld.
Het bezoek, dat miin man en ik het vorige jaar aan
Suriname en de Nederlandse Antillen hebben gebracht,
stemde ons tot grote vreugde. Wij bewaren een dank-
>are herinnering aan de talloze blijken van aanhanke-
ïeid. die wij daar ontvingen en die duidelijk de koming
terke band met het Koninkrijk aantoonden.
De openlegging van Nederlands-Nieuw-Guinea gaat
Daarbij wordt gestreefd naar toenemende
ïakeling van de autochtone bevolking bij de ont-
ckeling van eigen land. Een werkcommissie is in-
teld, die tot taak heeft een algehele herziening van
Bewindsregeling-Nieuw-Guinea voor te bereiden.
uitbreiding ondergaan. Binnenkort zal de raad
gevende interparlementaire Beneluxraad voor het eerst
de situatie bijeenkomen. Ik vertrouw, dat hij een nieuwe impuls
nieuwe en zal geven aan de samenwerking van de Beneluxlanden.
die een bijzondere betekenis heeft in het geheel van de
vormen van samenwerking tussen de vrije volkeren,
waaraan Nederland deelneemt.
Het overleg tussen de zes landen, die deel uitmaken
van de Kolen- en Staalgemeenschap, inzake de totstand
en verdrag over de gemeenschappelijke
markt en over-de kernenergie zal bij welslagen aan dit
geheel een nieuw en belangrijk element toevoegen.
Moge God u'wijsheid en kracht schenken voor de
vervulling van uw veelzijdige en verantwoordelijke
taak.
Hiermede verklaar ik de zitting der Staten-Generaal
voor geopend."
In Londen
i
yANDAAG beginnen in Londen de
a£ge» besprekingen tussen vertegen-
kgAvoordigers van achttien landen
ille gebruik makend van het Suez-
canaal ovef' het plan van de wes-
nsda elijke Grote Drie tot vorming van
wee:en „gebruikersvereniging", die haar
Trfga chePen onder de hoede van haar|
g'av igen loodsen door het kanaal zal
turen. Of het werkelijk zover zal ko
er ei nen, is een tweede. Het is niet alleen
wa* o, dat Egypte zich fel tegen dit plan
»Ckon'ee^ g^eerd. °°k andere landen
vergijn minder enthousiast bij de ge-
lachte, dat wellicht over enkele da-
75 ren een nieuwe westelijke uitdaging
Is lasser kan prikkelen tot het nemen
ro'an tegenmaatregelen.
5. Dt Men verwacht daarom, dat in Londen
d* ooral gesproken zal worden over de
'n- raag of een dergelijke uitdaging onder
enk e
huid ge omstandigheden verantwoord
rna s. En zo ja, wat gedaan moet worden
ad«rl Idien Egypte weigert, de schepen van
Ie gebruikersorganisatie door het kanaal
m laten varen'
Bjj zjjn vertrek naar Londen heeft de
lerikaanse minister van buitenlandse
Dulles, duidelijk laten weten, dat
Ver. Staten er niet op uit ziin. een
lycot van het Suezkanaa! door te dr\j-
anbod voor financiële steun
de Amerikaanse export-importbanb
I dan ook alleen maar gelden ingeval
i werkcliik gedwongen zou zijn.
i meer olie uit de Ver. Staten
lela te betrekken. In verband
t deze mogelijkheid wordt de produk-
i al opgevoerd,
j Zowel Eisenhower als Eden hebben
i gisteren schriftelijk tot premier Neh-
van India gewend, vermoedelijk om
in te lichten over de jongste vor-
ringen bij het oprichten van de ver-
•uikersorganisatie. Nehroe's persoonlijke
^fgezant. Krisjna Menon. had gisteren
i onderhoud van twee uur met nresi-
int Nasser en ook vandaag zou Menon
i met Nasser spreken, voordat hij naar
i vertrekt. Men m'ag aannemen, dat
i poging betreft, de kloof tus-
1 Egypte en het westen te overbruggen
Sgypte heeft er gisteren schriftelijk bii
de Veiligheidsraad op aangedrongen, ..een
waakzaam oog" te houden op de crisis
rond het Suezkanaal. Het eiste, dat er
einde zou komen aan de Britse en
Franse pressie, die een ernstig gevaar zou
Drmen voor de internationale vrede en
eiligheid.
Medegedeeld wordt, dat 21 landen het
Egyptische voorstel tot een conferentie
de oprichting van een onderhande
lingscomité hebben aanvaard. De nota
wijst erop, dat sedert de naasting 2216
schepen het Suezkanaal zijn gepasseerd
tegen 2103 schepen in de overeenkomstige
periode van het vorige jaar.
enJ Nieuwe Griekse
ij ambassadeur
I
Naar we vernemen is bjj het ministerie
- buitenlandse zaken agrément aange-
ifhebWvraagd voor de heer A. Tziras als ambas-
ivondgadeur van Griekenland bjj het Neder
landse hof.
De heer Tzira6, die op het ogenblik
elauto^Werkzaam is aan het miniserie van bui-
botsüjknlandse zaken te Athene, heeft ver-
diplomatieke functies vervuld,
unt G-o a- in Kairo en Moskou. Den Haag echter
ambassadeurepost zijn.
Nog deze maand verwacht men. dat
Tziras naar Nederland zal vertrek-
unt a >n
rfW
West-Duitsland
Vrije democraten
binden zich niet
De Westduitse bondskanselier dr. Kon
rad Adenauer, de leider van de christen
democraten, heeft ten huize van de Keul
se bankier Pferdmenges voor het eerst
sedert de breuk van de christen-demo
craten en de vrije democraten een onder
houd gehad met dr. Dehler, de leider var
de laatste groep. Dr. Dehler verklaarde
na afloop, dat er voor de verkiezingen in
1957 geen sprake is van èen nieuwe
litie tussen de beide partijen. De vrije
democraten wensen zich elk recht vc
te behouden. Zaterdag heeft dr. Dehler in
een toespraak te Kiel gezegd, dat een
eventuele samenwerking met de sociaal
democraten niet onmogelijk is, hoewel hij
het op het ogenblik geheel een6 is met
het economisch beleid van de huidige mi
nister Erhard.
SS
met melk meer mans
(Vervolg van pag. 1)
Toen ik er in geslaagd was in een kleine
kamer te vluchten, zag ik door het raam,
dat Willem Mooijman buiten poogde de
menigte te weerhouden mijn kamer bin
nen te gaan. Ten slotte liep hij weg.
waarna de demonstranten hem volgden.
Na enige ogenblikken ontdekte ik een
deur naar een kleine aangrenzende bu
reauruimte, waarin ik mij achter een kast
heb verborgen. Ik hoorde buiten mensen
hard lopen en luidkeels schreeuwen
„waaV is zij?".' I'k hoorde ook dat er
meubilair werd vernield en dat er met
stenen gegooid werd. Niemand kwam
echter in de kamer waarin ik mij bevond.
Iemand opende de deur van de kamer
die ik had gesloten, doch doorzocht de
kamer niet. Ik stond te beven, terwijl
ik wachtte dat de man die in de kamer
was binnengekomen, weer zou verdwij
nen. Ten slotte werd het stil. Ik waagde
buiten de kamer te kijken en zag mr.
Bonn die over de halve deuren van de er
tegenover gelegen rechtszaal keek. Ik
begaf mij daarheen en na enkele minuten
zag ik politiemensen die bezig waren de
deuren van de rechtszaal te sluiten.
In deze tussentijd ging de jouwende en
tirende menigte haar gang. De heer
Menke voegde zich evenlater in de rechts
taal bij ons. De commandant van de po-
itie, die intussen op het toneei was ver
schenen, zeide ons, dat wij konden ont
snappen aan de achterzijde van het ge
rechtsgebouw.
springen van anderhalve meter hoogte,
naar ik kan u de verzekering geven dat
ik in staat zou zijn geweest over een nog
hogere muur te springen als dit nodig
>u zijn geweest om te ontsnappen.
Mevrouw Bouman glimlachte b\j deze
deze laatste opmerking
Moedig
De heer H. Menke. hoofd der politieke
afdeling van dè Nederlandse vertegen
woordiging werd door de volksmenigte
ingesloten, onmiddellijk nadat de me
nigte het gebouw was binnengedrongen.
Een beambte nam de heer Menke onder
zijn hoede en bracht hem in zijn kantoor
;n veiligheid. De heer Menke zag dat de
Nederlandse journalist Willem Mooyman
zich naar mevrouw Bouman spoedde. De
heer Bonn zei: zonder de moed van Mooy
man had mevrouw Bouman nu gedood
kunnen zijn. Door zijn moedige houding
leidde bij de aandacht van de menigte
af van haar voornaamste doel, de woe
dende demonstranten volgden hem toen
hij wegliep uit de richting van de kamer,
waar mevrouw Bouman zich had verbor
gen.
De heer Bonn werd met stenen beko
geld, toen hij, enkele ogenblikken nadat
de menigte het gerechtsgebouw had
overstroomd.'voor de kamer stond, waarin
mevrouw Bouman verbleef, had hij
schrammen op zijn linkerarm. „Mooyman
heeft gevochten als een leeuw", aldus
de heer Bonn.
DAPPERE HOU DUS G KASSIER EN ASSISTENTE
de kassier
e Eelde en
n diens assistente, heeft gistermiddag
a brutale poging tot roof doen misluk-
n. Kort na half drie eiste een indrin-
r de geldtas op van de kassier. Deze
igerde, stapte achteruit en dekte zirh
achter de brandkastdcur. terwijl de 22-
ejuffrouw W. Boenna zich op
de grond liet vallen en de alarmschei in
drukte. De rover vuurde twee schoten
af uit een stengun, maar raakte noch
mcj. Boerma, noch de kassier, de heer
A. Hartlief.
Direct nadat hij had geschoten, vluchtte
de overvaller naar buiten, waar hij ach
tervolgd werd door de naast de Boeren
leenbank wonende heer H. Hoven, een
bekend atleet en schaatsenrijder. Door
Bewaking gevraagd
De Nederlandse vertegenwoordi
ger in Indonesië heeft verzocht om van 7.90
een onmiddellijke speciale politiebe-| Het
waking voor de woning van me
vrouw Bouman. De auto, die de de
monstranten vernielden, nadat Ma-
noppo er de eerste steen tegenaan
Uitspraak Fabo-kartel
nietig verklaard
De Amsterdamse rechtbank heeft de
uitspraak van een commissie van het
tabakskartel Fabo (waarbij zes grote ta
baksfabrikanten zijn aangesloten) volgens
welke een grossier in Heusden tot drie
duizend gulden boete was veroordeeld,
omdat hij de bepalingen van het contract
Fabo had overtreden, ongeldig ver
klaard.
,De werkwijze van deze commissie
draagt het stempel der onredelijkheid en
onbillijkheid en is in strijd met de be
ginselen van elk behoorlijk .proces," zo
wordt in het vonnis gezegd.
,Getuigen"-grossiers werden buiten te
genwoordigheid van de gedaagde door de
commissie gehoord en hun namen warden
iet onthuld.
Voorts werd bij tabakswinkeliers in het
rayon van de grossier door inspecteurs
(die zich echter niet als
zodanig identificeerden) geïnformeerd bij
welke grossier zij goedkoper (dan vol
gens het Fabo-contract was toegestaan)
„terecht konden". Enkele winkeliers heb
ben toen de naam van de betrokken gros
sier genoemd, die echter niet van dit
rapport in kennis werd gesteld.
Andere grossiers hebben reeds stappen
ondernomen om de maatregelen, die de
commisie tegen hen heeft genomen, on
gedaan te maken.
Europees record
Henk Visser sprong
bijna acht nieter
De Nederlander Henk Visser heeft gis
teren een nieuw Europees record ver
springen gevestigd door tjjdens de inter
nationale atletiekwedstrijden in Boekai
slechts twee cm onder de acht meter te
blijven.
Het nieuwe record van 7.98 m vervangt
het curopcse dat in 1937 gevestigd werd
de Duitser Lutz Long met een sp
opnieuw te dreigen met zijn wapen, kon
over ontkomen in zijn Peugeot, die
tweehonderd meter verder geparkeerd
stond. Een voorbijganger probeerde
geefs het nummer van de wagen op te
Nog diezelfde middag zijn de kassier
i zijn assistente naar Leeuwarden ge
bracht ter confrontatie met een man, die
was aangehouden. Hij voldeed ech-
lict aan het signalement van de om
streeks 40 jaar oude overvaller, die ge
kleed was in een bruin kostuum met
bruine hoed en beige regenjas, en een
zonnebril droeg.
Vannacht had de Groningse recherche
echter meer succes, toen zij de 36-jarige
G. S. arresteerde, die reeds eerder
de politie in aanraking is geweest. Het
signalement van deze man was volkomen
bekend. Na confrontatie met de kassier
zijn assistente heeft hij bekend de ov
val te hebben gepleegd.
verspringen, v
Fransen op Cyprus veilig voor
de Eoka
wal gaan van Franse troepen op Cy-
wat zij een „positieve bedreiging"
achten van de internationale vrede en
eiligheid in het betreffende gebied.
Franse troepen hebben voor de eerste
keer sinds hun aankomst, twee weken
geleden, een stad op Cyprus bezocht. Zij
vulden de bars, café s en nachtclubs van
Famagusta, de havenstad aan de Oostkust.
In tegenstelling tot de Britse troepen
wandelden zij ongewapend door de stra-
en zowel op straat als In de café's
konden ze het goed vinden met de bur
gerbevolking.
Nóg geen 24 liur geleden had de Eoka
een pamflet verspreid, gericht tot de
Franse soldaten, waarin Dighenis. de le
gendarische leider van de opstandelingen,
verklaarde, dat de Eoka in conflict was
met de Britten maar niet met de Fran
sen en dat hij bevel had gegeven dat de
Fransen geen enkel kwaad mocht ge
schieden.
De regeringen van Syrië en Libanon
hebben maandag in een gezamenlijk
schrijven aan de voorzitter van de vei
ligheidsraad der V.N., de Cubaan dr.
De viezenbeperki n gen
voor reizigers door
Duitsland opgeheven
Met ingang van 15 oktober worden in
het reizigersverkeer door West-Duitsland
de laatstè deviezenbeperkingen opgehe
ven. Duitse en buitenlandse reizigers mo
gen bij het binnenkomen en verlaten van
West-Duitsland dan onbeperkte bedragen
aan alle soorten valuta meenemen.
Duitse reizigers mogen het geld gebrui
ken voor hun reisuitgaven in het buiten
land en er geschenken voor kopen tot
maximaal 500 D M. of andere goederen tot
eenzelfde bedrag, mits deze goederen niet
voor wederverkoop bestemd zijn. Duitse
reizigers mogen naar het buitenland mee
genomen valuta echter niet gebruiken
voor het doen van investeringen in het
buitenland of voor het vormen van te
goeden aldaar.
Nunez-Portuondo, geprotesteerd tegen het
De Syrische en Iibanese regeringen me
nen dat het „van belang is, dat zo spoe
dig mogelijk een einde aan deze troepen
landingen wordt gemaakt" en zij behou
den zich hun recht voor om daartoe, in
overeenstemming met het handvest der
V.N., stappen te doen.
had gegooid, bleek niet de auto
mevrouw Bouman te zijn, doch eigen
dom van de Nederlandse vertegen
woordiging in Indonesië.
Partijsecretaris in
Poznan afgezet
De eerste
tische partij in Poznan is afgezet, daar
hij er niet in geslaagd is, oen einde te
maken aan de opstand van de arbeiders in
juni en niet heeft voorkomen, dat leden
van de partij hieraan deelnamen, zo moldi
een Pools dagblad.
sterk be
zet. Na de winnaar Visser, eindigde de
Pool Grabowski op de tweede plaats met
7.68 meter, een nieuw Pools record, ter
wijl de Rus Feodobiev eenzelfde afstand
bereikte, hetgeen evene
nationaal record betekent.
Met de Japanner Chuhei Nambu staat
Visser op de zevende plaats van de we
reldranglijst, die wordt geopend door de
wereldrecordhouder Jesse Owens met
8.13 méter, behaald in 1935 in Ann Arbor.
Het Nederlands record stond op naam van
Visser met 7.52meter, behaald in juni
1953 in Rijswijk. Op 3 juni van dit jaar
bracht Visser het record op 7.76% meter
tijdens wedstrijden in Rotterdam, welke
prestatie nog niet als record is erkend.
De sprong van 7.98 meter is de beste
seizoenprestatie in de hele wereld. Het
vorig jaar bereikten twee Amerikaanse
verspringers de 8 meter-grens, maar dit
jaar heeft nog geen enkele atleet een
sprong van 8 meter of meer kunnen no-
Nederlands elftal
voor morgen ziet
er zo uit:
Het Nederlandse amateur-elftal, dat
morgen in Bocholt tegen Duitsland uit
komt, is als volgt samengesteld:
doel: Wetzel (Maurits, Geleen)
achter: Van Bruggen (DFC, Dordrecht)
en Claus (Helmondia, Helmond);
midden: Van Ham (Zeeburgia. Amster
dam), Blom (WW Winschoten), Ten Braak
(HRC, Den Helder);
voor: Elfring (Robur et Velocitas, Apel
doorn), Fabels (Be Quick, Groningen),
Verhoeven (Lugdunum, Leiden), Bakker
(UW, Utrecht) en De Kreek CFeyenoord,
Rotterdam).
Reserves zijn: Van der Lee (HFC, Haar
lem), Bouwens (AFC, Amsterdam), Winter
(HFC, Haarlem) en Van Gaans (MOC '17,
Bergen op Zoom).
R. Selling uitvaller
int. motor vier daagse
Tot de a- en b-teams, die nog zondei
strafpunten zijn na de eerste dag van de
nationale motorvierdaagse in Gar-
misch Partenkirchen behoort ook Neder
land. Overigens is er al één Ned. uitval-
Rob Selling, die ais plaatsvervanger
Gerrit Brouwer meereed. Selling
boste tegen een betonnen paal en kreeg
eel schade aan zijn machine dat hij
de strijd maar heeft gestaakt.
De Ned. rijders hebben zich de ei
dag uitstekend geweerd en lieten op het
veld e^n goede indruk achter.
Veel pech hebben de Nederlanders
gehad. Bij de start ging alles vlot. Grote
hilariteit verwekte onze landgenoot Ben
Jansema. captain van het b-team voc
vaaswedstrijd, die verscheen met
grote papieren neus met een dikke pleis-
er over heen. Het gevolg was, da'
alle fotografen op hem af renden en eer
plaatje van hem namen.
zijn enkele ernstige ongevallen ge
beurd. De Bulgaar Iwan Grigoroff kwam
ten val. Hij werd in bewusteloze toestand
naar een ziekenhuis overgebracht, w;
men een hersenschudding constateerde
een blessure aan de linkerschouder. Ook
de Spanjaard Brunet en de Zwitser Ro-
mailler zijn bij valpartijen gewond
Zweden sloegen Ned.
schakers in Moskou
Nederland neemt op het Fide-toernooi
n Moskou na de wedstrijd tegen Zweden,
die eindigde met 12 en een afgebroken
partij, de vierde plaats in in de eersti
kwalificatiegroep.
De stand na zeven 'rondèn luidt:
1. Zweden 17 pt. (1 afgebr. partij); 2.
Oostenrijk 16% pt.; 3. IJsland 16 pt (1);
4. Nederland 15% pt. (1); 5. België 14% pt.
(2): 6. Colombië 14% pt.; 7. Oost Duitsland
12% pt. (3); 8. Frankrijk 12% pt. (2); 9
Chili 12 pt.; 10. Finland 11% pt. (2); 11
Polen 10% pt. (2); 12. Noorwegen 8 pt.
De stand in de finalegrocp na de zesde
ronde is: 1. Rusland 16 pt.; 2. Joegoslavië
15 pt. (en 1 afgebr. partij); 3. Hongarije 14%
pt.; 4. Argentinië 13% pt.; 5. Tsjechoslo-
wakije 11% pt. (2); 6. Zwitserland 11 pt.
(1); 7. West Duitsland 11 pt (1); 8 Enge
land 10% pt.; 9 Bulgarije 10 pt. 2); 10. Roe
menië 10 pt. (2); 11. Denemarken 10 pt. (2):
12. Israël 4 pt. (4).
DE traditie is gehandhaafd: Prins
jesdag is gehouden en er is een
Troonrede uitgesproken. Toen het be
sluit gevallen was, dat het zo gebeu
ren zou, hebben wij reeds onze vol
doening daarover neergeschreven. Een
nieuw kabinet of een demissionair
kabinet: er is een regering in dit land,
de regering van Hare Majesteit Konin
gin Juliana.
Maar een vreemde Prinsjesdag
moest het onder deze omstandigheden
wel worden. Een vreemde Prinsjes
dag met een vreemde Troonrede. Het
begin van een nieuw parlementair
jaar, maar met een kabinet dat de
missionair is.
De Troonrede draagt er alle ken
tekenen van- Nu worden er aan een
Troonrede altijd zware eisen gesteld,
eisen waaraan zij in redelijkheid
nauwelijks kan voldoen. Men wijst er
gaarne op, dat op Prinsjesdag ons volk
een bijzondere belangstelling heeft
voor de wijze van ons staatsbestel. Bij
die bijzondere belangstelling behoort
dan een rede, die meer is dan een
notariële opsomming van plannen en
vooral ook meer dan een schematisch
overzicht van de toestand. Bij die be
langstelling behoort een Troonrede,
die ons volk toespreekt.
<3?
ZWARE eisen dus. En eisen, waar
aan niet dan ten dele kan wor
den voldaan. Over de Troonrede van
vandaag behoort de kritiek wel mild
gestemd te zijn. Er was ditmaal geen
voorbeschouwing te verwachten. Deze
moest zijn voorbehouden aan het
kabinet, waarnaar we nog altijd uit
zien. Op zijn hoogst was te verwach
ten een nabeschouwing, een tekening
van de situatie, een soort van boedel
beschrijving by het scheiden van de
markt, wil men: lets van een inven-1
tarisatie.
Welnu, dat is zy geworden en de.
omstandigheden in aanmerking ge
nomen, is zy nog niet eens slecht uit
gevallen. Er Is tot op vrij grote hoog
te van gemaakt wat er van gemaakt
zou kunnen worden- Maar zy draagt
wel de sporen van de merkwaardige
situatie, waarin zy is ontstaan.
Deze vijfde Troonrede van een ka
binet, dat zyn bestaan nog zo onver
wacht lang zag geprolongeerd, om
niet te zeggen: gerekt, heeft overi
gens ook niet het karakter van een
al dan niet verkapte sollicitatie van
een kabinet, dat bereid is, al of niet
gereconstrueerd, zyn bestaan nog lan
ger vol t# houden.
T TIT de Troonrede kMnkt wel enige
LJ spyt, dat ar zelfs na drie maan
den nog geen nieuw kabinet kon wor
den gevormd. Dit uitstel is ook daar
om te betreuren, omdat, naar de
Troonrede even later tamelijk uitvoe
rig doet uitkomen, de internationale
toestand In verscheidene opzichten tot
bezorgdheid aanleiding geeft. De in
ternationale paragraaf in deze Troon
rede is, ook verhoudingsgewyze, aan
de lange kant. Wat zy er van zegt, is
overwegend ongunstig.
In dit verband verdient ook de pas
sage over de moeizame luchtvaart
onderhandelingen met de Verenigde
Staten de aandacht.
Gelukkig kon er over de verhouding
met de West veel goeds worden ge
zegd. De paragraaf over Nieuw-
Guinea legt de nadruk op de voort
gaande openlegging van dat land. een
openlegging waarby de inheemse be
volking meer en meer wordt inge
schakeld.
Binnenslands is de toestand, econo
misch bezien, nog altijd gunstig. Maar
er treden geleidelyk meer spanningen
op, in ons land en daarbuiten. Dit
vraagt van de regering waakzaamheid
en gereedheid om, waar nodig, in te
grijpen.
DAT de betalingsbalans ongunstiger
aan het worden is, hebben we
dezer dagen onzerzijds reeds in een
beschouwing doen uitkomen.
De woningnood is nog altyd de
zwaarste nood, waaronder ons volk
lijdt. In de vorige Troonrede deed
onze Vorstin een beroep op allen, lot
het lenigen van deze nood de handen
ineen te slaan. Ook ditmaal wordt
opgemerkt, dat alle mogelykheden
dienen te worden benut om in die
nood met groter spoed te voorzien.
Zo wordt in de Troonrede hier en,
daar een greep gedaan. Zy roert hier
en daar iets aan. Van een testament,
dat deze afsluitende Troonrede toch;
ook is, had men op zichzelf een betcrci
afronding kunnen verwachten. Aan
kondigen kon zij weinig. Het afleggen
van rekenschap doet zij in bescheiden
mate. Ware er een nieuw kabinet op
getreden, dan had zy een regerings
verklaring kunnen zyn.
Nogmaals: de omstandigheden ln
aanmerking genomen, valt de Troon
rede naar opzet en inhoud niet tegen.
Maar de omstandigheden werkten
dan ook wel bijzonder tegen. Daarom
moet de voldoening overwegen, dat
ten slotte toch een rede uit de bus is
gekomen.