JMemue £rihsrl)c WTouranl Residentie in feesttooi ter ere van Prinsjesdag STAATSUITGAVEN WEER HOGER DAN VORIG JAAR Koningin opende voor negende maal Staten-Generaal Mevr, Bonman ontsnapte aan woedend gepeupel Indonesiës streep door sehuld kost een miljard Elfde Airborne-herdenking te Arnhem en Oosterbeek A DINSDAG 18 SEPTEMBER 1956 BUREAUS: Steenstraat 37. ABONNEMENTEN: J 7.per kwartaal; 2.35 per maand; 0.55 per week. Postrekening 58936 ADVERTENTIES: 0.20 per millimeter. (Bij contract belangrijke korting). Familieberichten 0.18 per millimeter Directie. Redactie. Abonnementen- en Advertentie-afdeling: TeL 31441 Zevenendertigste jaargang No 10753 Overval liep op niets uit Directie: F. DIEMER Hoofdredacteur: Dr. E. DIEMER Chef-red.H. W. J. ENSERINK CHRISTELIJKEATIONAAL DAGBLAD Voor Leiden en Omstreken „Staatvasticfi Is ghfbleoen "mynbcrt ia tcgljenspocf ZIE PAGINA 5 GOUDEN KOETS MET DRIE PERSONEN (Van onze verslaggevers) VIJFENNEGENTIG „regeringloze" dagen vermo gen geen schaduw te werpen over een stralende Opening van de Staten-Generaal. De Gouden Staatsie karos, met de vorstelijke last van drie personen. bestijging reed de Koningin, vergezeld van haar prinselijke echtgenoot en ditmaal ook van haar dochter, uit naar de Staten-Generaal, die wachtte geopend te worden. En de troonrede is de sleutel reed toch. Want het is de derde dinsdag in september i waarmee zij haar volk zijn volksvertegenwoordiging en dan ontmoeten vorstin en volksvertegenwoordi- hergeeft, ten bewijze dat zij constutioneel regeert, ging elkaar op het Binnenhof, het hart van staat- j Daarom was het goed, dat dit volk zelf ook op de kundig Nederland, in de Ridderzaal, het hart van de I heen was om de Koningin en de haren, op de korte Residentie. Zo is het telkenjare en telkenjare is het I weg van paleis naar Ridderzaal met zijn aanhanke- zo goed. Voor de negende maal sinds haar troons- lijkheid te vergezellen. De ouderen onder ons zal het mis schien verdrieten, dat het oude paleis aan het Noordeinde in ongebruik is geraakt. Het lag er vandaag dan ook stil en ver laten bij. Een ander paleis, dat aan het Lange Voorhout, heeft zijn smalle deu ren geopend om het koninklijke paar en zijn oudste dochter door te laten bij hun gezamenlijk gaan naar De Opening. Dit Nieuwe Hof is, van buiten gezien wat In getogener, minder paleis en meer huis-in-de-rij. Hier concentreerde zich dus de nigte, die uit alle hoeken van het land gekomen was om zich aan een haast on werkelijke werkelijkheid te vergapen. Want zo'n „Opening" is altijd stralend, zon of geen zon, het kleurengamma dat de opgetuigde stoet die de drie leden het koninklijke gezin op zijn korte vergezelt, laat zich niet ondergeschikt maken door weersomstandigheden. route is slechts kort, maar er is veel te zien (Kneuterdijk - Lange Vijverberg - Korte Vijverberg - Binnenhof). Den Haag, dat zich op deze dag eens Residentie durft te noemen en daar dan zo heerlijk gelukkig mee is, heeft van geweten. Het was meer een drukte van jewelste dan een drukte van belang. Lange rijen autobussen bewogen zich over [de wegen naar de Hofstad en de stations 'stuwden dichte drommen niet-Hagenaars jnaar buiten om, in alle vroegte al, zich jeen plaats te zoeken. Zoals elk jaar wer- ,den de eerste rijen langs de route weer j ingenomen door de duizenden kinderen, die deze schoolvrije dag gebruikten om ,nu eens met eigen ogen te zien hoe een Koningin uitrijdt naar een zaal, voor rid- Jders voorbeschikt, maar het volk tenslotte j toegekomen. Deze kinderen zy mogen dan weten, dat tweeënvijftig jaar geleden in deze izaal zich de plechtigheid voor de eerste maal voltrok. Voor 1904 werd de opening op niet minder plechtige wijze afgewik keld in de grote vergaderzaal der Tweede Kamer, maar in dat jaar was de restau ratie van de deerlijk gehavende en treu rig vervallen „grote zale". de huidige Ridderzaal, voltooid. Sedert de derde dinsdag in september van dat jaar werd ze de traditionele plaats van samenkomst voor de opening van de zitting van het parlement. Slechts eenmaal in 1907 werd de samenkomst nog eens in de grote vergaderzaal van de Tweede Kamer ge houden. In dat jaar vergaderde in de Ridderzaal namelijk de tweede Vredes conferentie en die wilde men niet onder breken. Er zijn op deze dag kinderen "én geno digden. Een verschil is, dat de laatsten tribunes tot hun beschikking hebben om zich boven het kind te kunnen verhef- Genodigden, met kaarten, hoeven zich ook niet zo te haasten, zij zijn ver- Raket van 23 meter - Ook de Duitsers houden zich bezig met berekeningen en proeven voor het afschie- 5.50. ten van aardsatellieten. Op het terretn >aar van de Westberlijnse industriële jaarbeurs aas, staat voor het „George Marshall pavil- 29 joen" een 23 meter hoge raket opgesteld i voor het afvuren van een dergelijke satelliet. zekerd van hun plaatsen. De tribune het paleis Lange Voorhout is een lelijk ding. zoals die voor het Mauritshuis dat ook is. Maar je kunt er, zelf opgedoft zijnde, de opgedofte stoet in vogelvlucht zien en dat is ook wat waard. Naast de officiële tribunes, die weldoortimmerd zijn, zijn er nog de particuliere, soms wrakke houten gevallen. Bankiers en den van andere zakenhuizen ontvangen hierop hun geachte cliëntele. Als die nog al uitgebreid is, wat bij goede huizen nogal eens voorkomt, worden de onder geschikten uit de pergoneelsgelederen voor het gemak naar de dakgoot verwe zen, die deze last hier en daar maar nau welijks dragen kan. Wachten gehort TTET WACHTEN DUURT lang, als men langs de weg staat. Al hebben zij die al bij het ochtendkrieken met hun zetetó kwamen, er hun gemak bij genomen. Zij hebben zich breeduit geïnstalleerd. De klapstoeltjesverkopers moeten het dan ook hebben van degenen die pas na elf uur arriveren en de kreet „Hier kan ie de Koningin mooi zien, koop deze ko ninklijke klapstoel voor een guldentje" is niet voor dovemansoren geslaakt. De tin- gel-tangels van de straatmuzikanten, die eveneens in drommen komen opdagen, korten ook nog een stukje van de wacht tijd. En verder luistert men naar elkan ders verhalen. Naar wat oude Hagenaars zo nog van vroeger weten bijvoorbeeld. Vroeger ging het nog veel mooier, zeggen ze. Ze heb ben het ook alleen maar van horen zeg gen, maar Willem II, soldaat en knap ruiter, reed te paard naar de opening, omringd door een schitterende staf. Dat was nogeens een tfjd. Willem III echter haalde de vergulde glazen koets weer voor de dag en zo kon men deze Oranje vorst, met oom Frederik, broeder Hen drik en beide zonen naar het Binnenhof zien rijden. De middelen van vervoer mo gen dan verschillend zijn geweest. het Binnenhof was toch altijd het reisdoel van de Oranjes op de dèrde dinsdag van Op het Binnenhof TIAAR KOMEN DE KIJKERS ook dit maal ogen tekort. Nog niet afgeloste listers schreden of reden naar de Rid derzaal en Kamerleden met hun dames deden op niet minder indrukwekkende wijze hun intocht te voet. Het toppunt kijkvreugde werd tegen het middag genoteerd, toen de in goud en blauw schuilgaande grenadiers van het garde regiment Grenadiers met vaandel opmar cheerden, voorafgegaan door de Konink lijke "militaire kapel, die het kleurrijke HE muzikale en martiale escorte van de Ko ningin in de stoet zouden vormen. Direct daarna trok het voorrijden van de hof- rijtuigen. die het gevolg van het Konink lijk paar naar het paleis brachten, de aandacht. Een bonte mengeling van zwarte, van onder tot boven glimmende, karossen met gepruikte koetsiers en rij knechts en fraai getuigde paarden. Even later golfde op het Lange Voor hout die onweerstaanbare beweging door de menigte die in de wandeling deining heet, ten teken dat de eersten het stra lend middelpunt van de koningsstoet, de gouden koets, in het vizier hadden ge- De spanning was ook in de militaire gelederen merkbaar. Het garderegiment Jagers, dat voor het paleis de wacht had betrokken, werd nog even aan een laat ste inspectie onderworp^! en toen was het grote ogenblik daar: de in gulden schijn blinkende koets reed voor. WAS ZOVER. De gouden koets is i lang geval. Acht paardenkrachten drijven het barokke rijtuig aan. Het moet licht werk zijn, voor de paarden uit de koninklijke stallen deze gulden koets met zijn drie inzittenden te trekken. Voor de koetsier-majoor op de bok is het wel licht wat moeilijker het achtspan in toom te houden. Naast elk paard gaat echter nog een koetsier-te-voet. Vier wltgekous- de en gekuitbroekte lakeien hebben aan elke zijde van de koets postgevat. Zij die hoger te paard zitten aan het hof, rijden er op hun rossen naast. De paleisdeuren weken en lieten Koningin, Prins en prinses Beatrix door. De kelen der tienduizenden, die langs het middenpad van het Voorhout geschaard stonden, lieten vreugdekreten los toen het hoge ge- j elschap zijn plaatsen had ingeno- j nen en de stoet zich in beweging zette. De jubel zette zich voort langs Kneuterdijk en Lange Vijverberg, volgde de fraaie lijn van het Korte Voorhout en verhief zich op het Bin nenhof tot een apotheose van hulde. En de Koningin werd niet moe te bui- ;n en te wuiven en de Prins salueerde aar alle kanten en vond tijd zijn gemalin en dochter te wijzen op verschillende groepen langs de weg stonden: de blonde en don kere haag van kinderen, de knapen en isjes die de tramhuisjes beklommen, drommen achter de vensters en op de daken en het publiek op de tribunes, de bordessen TIE STOET, een bonte mengeling van uniformen en kleuren, zag er uit als elk jaar, maar bood toch steeds weer een nieuwe, boeiende aanblik. Voorop gingen weer een rijknecht-majoor en twee rij knechten te paard in wit en rood. Een detachement Koninklijke mare chaussee volgde. Het eerste rijtuig vervoerde de ceremo niemeester, jhr. D. G. de Graeff, gezetey in een rijtuig met twee paarden bespan- Vier kamerheren en vier groot-officie ren volgden hem in twee rijtuigen. Die kamerheren waren: jhr. A. D. Laman Trip, H. A. A. baron Collot d'Escury, mr. R. Romer, jhr. mr. W. W. Feith; de groot-officieren: mr. W. C. baron Snou- ckaert van Schauburg, vice-admiraal b.d. N. A. Rost van Tonningen, mr. J. C. ba ron Baud en ir. F. C. C. baron van Tuyll van Serooskerken. (Zie vervolg pag. 4) Prins Bernliard naar Tanganyika Prins Bern-hard is voor een verblijf van ongeveer één maand naar Tanganyika vertrokken. Van welingelichte zijde wordt vernomen dat hij ongeveer midden ok tober naar Nederland zal terugkeren. Vijf doden Bommenwerper in de V.S. neergestort Vyf militairen zyn om het leven geko men, doordat een grote Stratoford B 52 van de Amerikaanse luchtmacht in Cali- fornië is neergestort. Twee inzittenden, waaronder de commandant, konden zich met parachutes redden. Het toestel vloog in de lucht in brand, verloor een vleugel en stortte neer vlak bij een hoofdverkeersweg, waar brokken van het vliegtuig een autobus raakten. Er werd echter niemand van de inzittenden gewond. Politie was niet aanwezig Nederlandse vertegenwoordiger met stenen bekogeld DAAR IS ZE, gryp haar, gryp haar" schreeuwde Manoppo, gerechtsgebouw zou verlaten. Ik rende weg om mjjn leve de rechtszaal in en probeerde door een ander deur te ontsnappen. Maar jouwende jongeren hadden tegen de tyd, dat ik daar was, die andere deur bereikt. Zy sloegen mij op mijn schouder en op mijn achterhoofd, ik viel van de trappen, toen ik probeerde de aangrenzende kamers te bereiken. Maar ik bewaarde myn evenwicht en het ge lukte mi) In Best (N.Br.) werd gisteren het monument onthuld ter nage dachtenis aan de Amerikaanse soldaat Joe Mann, die zijn leven gaf voor zijn strijdmakkers. Op de foto links de burgemeester en daarnaast de ouders van Joe Mann. 5it aangrijpende relaas over haar ont snapping aan een woedende menigte vertelde mevrouw Bouman gisteren aan de Nederlandse diplomatieke vertegen woordiger mr. E. Bonn, nadat het gepeu pel in Djakarta haar op ergerlijke wijze had gemolesteerd. „Na het sluiten van de 61ste zitting in de z9ak-Schmidt verliet ik de rechts- 1 en klom op een bank om Schmidt in politiewagen te zien instappen, waar mede hij naar de gevangenis zou worden gebracht. De politie maakte zeer krachtig vrije doorgang voor de wagen, maar toen de auto ongeveer honderd meter was, was er in het gebuuw nog maar Prinsjesdaganders dan anders pRINSJESDAG 1956 er is maar één karakteristiek voor anders A dan anders. Wel was er de duizendkoppige menigte langs straten en pleinen van Den Haag en wel was er de gouden koets en het tot de verbeelding sprekende ceremonieel maar ditmaal golden de toe juichingen niet slechts ons vorstenpaar maar ook de vorstentelg, prinses Beatrix, die voor het eerst met haar ouders meeging op deze traditio nele tocht naar het Binnenhof. Ook was er een Troonrede gelijk andere jaren maar het was geen staatsstuk waarin beleidslijnen stonden uitgestippeld. Van een demissionair kahinet kon en mocht men dit immers niet verwachten. En tenslotte: wel was er een miljoenennota. Met voorgaande jaren had dit stuk gemeen dat de miljoenen tot miljar den zijn uitgegroeid. Maar de minis ter van financiën ontbrak letterlijk en figuurlijk. De excellentie Van de Kieft is onderweg naar de Ver. Sta ten. Maar ook al was hij aanwezig geweest, dan nog zou er iets aan deze miljoenennota ontbroken hebben: er, worden in dit stuk wel gevaren ge signaleerd, maar de wegen om die gevaren het hoofd te bieden, worden niet aangewezen. Uitdrukkelijk wordt gesteld dat dit de taak zal zijn van het nieuwe kabinet. 70 kan het nieuws dat deze dag bracht in een paar punten worden samenge- En dan allereerst de miljoenennota: De gewone dienst geeft een saldo van 725 miljoen, de buitengewone dienst I en het landbouw-egalisatie- fonds laten een tekort over van resp. 131 en 159 miljoen en het tekort op .de buitengewone dienst II bedraagt 903 miljoen. Zodat de gehele begroting een nadelig saldo te zien geeft van 468 miljoen gulden. Daarnaast heeft minister Van de Kieft nog een optelsommetje gegeven van uitgaven die vrijwel zeker ge daan zullen moeten worden en die nog niet in'de begroting zijn opgeno men. Het betreft een inhaaltekort op de militaire uitgaven van 141 mil joen en een tekort van f 177 miljoen als gevolg van in voorbereiding zijnde pensioenmaatregelen. Hierdoor stijgt het totaal nadelig saldo tot 786 mil joen gulden. Bij de opstelling der cijfers is gere kend op een voortduur van de hoog conjunctuur en de opbrengst der be lastingen is dan ook hoger geraamd dan ooit tevoren. Men hoopt in 1957 een bouwprogram ma van 75.000 woningen te kunnen realiseren n.l. 35.000 woningwetwo ningen, 33.000 woningen in premie- bouw. 3000 herbouwwoningen en 4000 woningen in de vrije sector. Het niet nakomen door Indonesië van zijn lening- en pensioenverplichtin gen gaat ons land in de komende ja ren een bedrag van 1 miljard gulden kosten. Op de opstelling der cijfers voor 1956 en de begroting voor 1957 drukt reeds een deel van deze verza king van plichten. De betalingsbalans baart de demis sionaire regering zorgen. Een poli tiek van-versobering zal waarschijn lijk geboden zijn. In dit verband dient opgemerkt dat er een kastekort ver wacht wordt in het komende jaar van 900 miljoen en dat dit tekort niet gemakkelijk te dekken zal zijn. Er is nog geen datum bekend waarop de voorgenomen huurverhoging van 25 pet zal worden ingevoerd. De PTT werkt met verlies en een verhoging der tarieven zal hiervan waarschijnlijk het gevolg zijn. Per 1 januari 1957 zal de vrijstelling van omzetbelasting voor suiker en textiel vervallen. Uit de Troonrede kan worden gememo reerd dat binnenkort de raadgevende in- terparlementa're Beneluxraad voor het eerst bijeenkomen zal. Over de woning bouw wordt gezegd dat aan „deze zwaarste nood waaronder ons volk lijdt", de grootst mogelijke prioriteit zal worden gegeven. Voor de tekst van deze rede en een uit voerig uittreksel uit de miljoenennota zie men de binnenpagina's. In Oosterbeek Is gisteren weer de tradi-j lij'ke Harmonie begeleidde de zang. Na de tionele Airborne-herdenking gehouden, dienst traden vijftienhonderd Oosterbeek- ditmaal bijgewoond door 260 Engelse fa- se schoolkinderen naar voren om bloemen milieleden en vrienden van de hier ge-1 op de graven te leggen. Het „Onze Vader" sneuvelde paratroopers. Bij de graven volgde, waarna „The Last Post" en „Re- leidde reverend Rowcll een Anglicaanse i veille". De plechtigheid werd besloten met dienst nadat tevoren een mis was gecele- kransleggingen, o.a. namens de Koningin breerd. Secondanten by de protestantse en de Britse regering, dienst waren ds. Ph. W. Bergkotte en ds. In Arnhem is gasteravond de jaarlijkse A. van Egmond. stille omgang gehouden langs het monu- Gezamenlijk bad en zong men, ieder jnjment bij de Rijnbrug, waar bloemen en zijn eigen taal. De Oosterbeekse Konink-Krao5en werden gelegd. Ook hierbij wa- 1 ren de Britse pelgrims tegenwoordig. Gis termiddag luidde voor het eerst de Arn hemse burgerklok, geschonken door de burgerij en overgedragen aan burgemees ter Matser. De klok kreeg voorlopig een plaats in het Velperpleinplantsoen. Nederlands protest bij Indonesië De Nederlandse regering heeft, naar aanleiding van de aanval op mevrouw Bouman, een scherp protest aan Indonesië gezonden. Negerkinderen niet op blankeschool Vier negerkinderen hebben zich maan dag in Clay, een plaats in de Amerikaanse staat Kentucky, neergelegd bij de afwij zing van hun verzoek om tot een school voor blanken toegelaten te worden. De hoofdonderwijzer kwam naar de ingang van de school en las de kinderen een bevel van het schoolbestuur voor, dat hun de toegang tot de school verbood. Het schoolbestuur nam deze beslissing, nadat de procureur-generaal van Ken tucky bepaald had, dat de kinderen op onwettige wijze waren ingeschreven, om dat de school niet besloten had om dit trimester al het rassenonderscheid te la ten vallen. Nadat de vier negerkinderen zich had den teruggetrokken, keerden de blanke kinderen, die geweigerd hadden met hen één klas te zitten, naar de school terug. Ir F. C. M. Wijffels te Brumssum, oud minister van sociale zaken en curator van de T.H. in Delft, heeft gisteren uit han den van prof. ir J. H. van den Broek het voorzitterschap van het economisch in stituut voor de bouwnijverheid ontvan- HET WEEK IN EUROPA een bewaking van vijf of zes gewone politiemannen. Op het voorerf ontstond een opschud ding, de kroongetuige k charge Manoppo drong met eenige jongeren het gebouw binnen. Zij droegen een demonstrant, die blijkbaar gewond was, toen de politie ruim baan maakte voor de auto, waar mede Schmidt moest worden vervoerd. Deze demonstrant werd op een bank ge legd vlak bij de plaats, waar ik stond, maar op dit moment zag Manoppo mij. (Zie verder pag. 5) De kabinetsformatie Reconstructie nog niet in het geding (Van onze parlementsredactie) Er is nog geen nieuwe informateur be noemd en het valt niet te verwachten, dat deze reeds hedenavond bekend zal zijn. H.M. de Koningin heeft de dag van giste- besteed aan het bestuderen van de schriftelijke adviezen, die de vyf frac- 'tters haar hebben doen toeko- larnaast heeft zij een onderhoud gehad met de vice-president van de Raad van State, dr. A. A. L. Rutgers, 's Mid dags ontving zij achtereenvolgens de prt fessoren dr. L. J. M. Beel. dr A. M. Don- R. Kranenburg en mr. P. J. Oud inwinnen van staatsrechterlijke adviezen. Dit laatste gesprek gaf aanleiding tot de veronderstelling, dat H.M. de Konin gin zich o.a. heeft laten voonlidhten ovei de mogelijkheid van reconstructie van "hei oude kabinet. Deze zaak heeft de laatste dagen vele pennen in beweging gebracht. Men schijnt in het aanblijven van het zit tend kabinet het enige middel te zien on de impasse te doorbreken. Het „enthou- oor reconstructie is overigens ir de metapolitieke, met name de weten schappelijke wereld, vooralsnog groter sommige politieke kringen, waar 'h maar al te zeer bewust is van de schier onoverkomelijke bezwaren, die hernieuwd optreden van het oude kabinet verbonden zijn. Men wijst daar enerzijds op het feit, dat nog niet alle i-parlementaire mogelijkheden (b.v. /an het „volstrekt" neutrale zaken kabinet) zijn uitgeput, anderzijds op de wenselijkheid, dat de weg naar een parle mentair compromi6-te-elfder-ure nog open blijft. Men mag dan ook aan-| n, dat de reconstructie-gedachte, hoe somber de politieke situatie ook mag zijn, op dit ogenblik nog geen rol speelt. De veronderstelling als zou deze. gedachte gistermiddag op Soestdijk het voornaam ste onderwerp zijn geweest, mist daarom voldoende grond. I 1 i I 1 I richting Snelheid itili Stockholm Zonbew! N\V 2 N 1 ONO 2 1T7 0 16 0 Londen Parijs UfB geh. bcw. zw. bew. geh. bew. ZZO 1 O 4 NO 1 ONO 4 NO 4 13 0.1 17 0 15 0 17 0 21 0 Grenoble geh.' bew. windstil 24 0 Berlijn Frankfort zw. bew' ONO 2 NO 2 13 2 15 0 ZQrich nevel NNO 2 22 0 l.ocarno RomerUCk licht bcw. zw. bcw. O 1 O 4 windstil 24 0 20 0.2 24 0 28 0 .VlaUorca licht bew! NNW 4 30 0 WEERBERICHT Koudere nacht Tot morgenavond verwacht De Bilt: Vannacht en morgen ochtend kouder. Morgen overdag droog weer met wei nig bewolking en ongeveer dezelfde temperaturen als vandaag. Zwakke of matige wind uit oostelijke richtingen. (Opgemaakt te 11,15 uur). ZON EN MAAN

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1956 | | pagina 1