CHRISTELIJK
Gen. Synode Chr. Geref. Kerken
hedenmorgen geopend
'1
Nieuw-Testamentici uit allerlei
landen en kerken
C.B.T.B.: strijd tegen de geest van
vermaterialisering
2
KANTTEKENING
Rede van ds. J. H. Velema
Want Gij zijt onze lof
Hedenmorgen is in de Chr. Geref. Kerk te Apeldoorn de gewone
driejaarlijkse generale synode van de Chr. Geref. Kerken aange
vangen. Zij werd door ds. J. H. Velema namens de roepende kerk
van Apeldoorn geopend, waarbij hij als motief nam het woord van
Jeremia: Want Gij zijt onze lof. Spr. herinnerde er aan, dat van de
afgevaardigden naar de vorige synode niemand door de dood wegge
nomen is. Het is de kerk van Apeldoorn een eer niet alleen als gast
vrouw te mogen optreden maar in tegenstelling met 1953 nu ook
roepende kerk te mogen zijn. Spr. releveerde dat Apeldoorn in 1928
voor de eerste maal de generale synode ontving en dat nu voor de
vijfde maal mag doenIn Apeldoorn klopt het hart der Chr. Geref.
Kerken. Hier staat haar Theologische School, op het nauwst aan haar
verbonden. Apeldoorn heeft veel zegen van de School der kerken
ontvangen en niet minder dan drie van haar predikanten zijn tot
hoogleraar aan deze School geroepen geworden. Spr. uitte de wens,
dat de afgevaardigden zich in Apeldooim thuis zullen gevoelen en dat
deze synode van God gezegend zal mogen worden.
Het gaat aldus ging ds Velema ver-
der om drie zaken: buigen voor de
Koning der kerk, staan op de solide ba
sis van de heerlijke Geref. confessie er
ervaren zijn in het verstaan der tijden.
De Geref. belijdenis is een rijpe vrucht
van theologische gelovige worsteling als
een rijke gave door God aan Zijn kerk
in deze landen gegeven. Dit gouderts
gaat in onze tijd verbleken en de kracht
van de belijdenis wordt van binnenuit
verzwakt.
Het loswekingsproces van de Geref. be
lijdenis is in eigen kring ook aan de gang
en daarom pretenderen wij niet aldus
spr.: wij zijn het en wij hebben het.
maar willen wij elkaar er aan herinne
ren, dat de papieren der kerk geen for
maliteit zijn maar in haar leven in
prediking en synodale arbeid hebben
te functionneren. Gereformeerd zijn is
geen intellectueeldogmatische levensin
stelling maar een beslissing van het
hart en daarom een gelovige, bevinde
lijke. existentiële levenshouding.
Het ligt niet op spr. weg om de reële
situatie van het Chr. Geref. kerkelijk le
ven te bespreken. Overtuigd van onze
roeping en doordrongen van eigen be
staansrecht moeten we aldus spr
diep het hoofd buigen wegens het groter
Boek
VAN DE DAG
De Koningsdochter, door Bruce
Marshall. Zevende druk. Uitgeverij
Het Spectrum, Utrecht/Antwerpen.
De Schotten hebben bij ons nogal eens
de naam. zuinig te zijn. Bruce Marshall
is een Schots schrijver. Maar hij is niet
zuinig met zijn humor, die hij met een
milde weldadigheid heeft rondgestrooid
in dit aardige en zelfs mooie boek. Het
gaat over een r. k. priester en tekent
deze man in zijn kinderlijk, oprecht ge
loof, dat ondanks veel van geen wan
kelen weet. Het is een boek geworden,
getuigend van en voortgesproten uit een
grote en warme mensenkennis. Waar
om zouden ook protestanten er niets uit
kunnen leren? De vertaling is van Jan
Oyen. Wij hebben ons weer afgevraagd,
waarom bij de vertaling van de titel zo
ver is afgeweken van het oorspronkelijk
(,,The world, the flesh, and father
Smith").
worden van de kloof tussen ideaal
werkelijkheid, het gaan ontbreken
datgene wat we primair niet kunnen
missen: de levende geloofsverbinding aan
de Drieënige God in Christus, hetgeen
gecamoufleerd wordt door oppervlakkig
heid en zwaarwichtigheid, door valse oe-
cumeniciteit en sectarische tendenzen,
door de roep om iets anders en even
zeer door een star traditionalisme. Daar
om moge deze synode een echt gelovige,
biddende, gereformeerde, katholieke sy
node zijn.
Na gewezen te hebben op de arbeid,
die blijkens het agendum, de afgevaar
digden wacht accentueerde spr. nog eens
dat temidden van de arbeid de afgevaar
digden moeten worden geleid door het:
Gij zijt onze lof. God zegt van een zon
dige. ellendige kerk: Hier wil ik wonen
naar Mijn lust en hier ligt dan ook onze
pleitgrond - Gaat het werklijk om Gods
lof, dan zal Hij ons zegenen. God is
eerst ons vertrouwen en dan onze lof
zegt Haggai en die volgorde is juist. Zo
vergadert deze synode coram Deo
voor Gods aangezicht en zij is geplaatst
op de weg van de wederkomende Chris
tus. Dat moge haar samenzijn stempe
len. Dan is zij synode van Christus'
kerk in het heden, de band met
verleden bewarend en het heimwee
Christus' wederkomst versterkend.
Hierna hield de praeses appèl-n
naai en werden de credentiebrieven
vastgesteld. Vervolgens stelde de voor
zitter aan de orde de verkiezing van een
moderamen, waarbij allereerst die van
een voorzitter van de generale synode.
Beroepingsiverk
NED. HERV. KERK
Beroepen: Te Ede, wijkgem. I (toez.),
J. H. Cirkel te Woudenberg; te Middel
burg (vak.-E. Sneller), toez., W. Dijck-
meester te Etten.
Aangenomen: Naar Roswinkel, W. A.
Bos, vik. te Wieringerwerf, die be
dankte voor IJzendijke; naar Benne-
kom, C. Vos te Westbroek, die bedankte
voor Zegveld en Polsbroek en Vlist.
Bedankt: Voor Oosterwolde (Pr.), J.
A. v.-d. Meiden te Paramaribo.
GEREF. KERKEN
Aangenomen: Naar Sittard, Th. Rienks
te Schoondijke.
Bedankt: Voor Enschede (3e pred.pl.),
J. F. Colenbrander te Apeldoorn.
CHR. GEREF. KERKEN
Beroepen: Te Biezelinge, C. v. d. Weele
te Leiden.
Tweetal te 's-Gravenhage: O. C. Noor-
dergraaf te 's-Gravendeel en H. v. d.
Schaaf te De Krim.
GEREF. KERKEN. ART. 31 K.O.
Tweetal: te Heemse, J. Meilof te Niezijl
i J. R. Wiskerke te Schouwerzijl.
Beroepen: te IJsselmonde-Bolnes-Slik-
kerveer, J. Meilof te Niezijl.
GEREF. GEMEENTEN
Tweetal: te Rotterdam-Zuid, A. Ver-
gunst te Corsica (U.S-A.) enChr. v. Dam
te Barneveld.
VRIJE EVANG. KERKEN
Aangenomen: naar Meppel, kand. M.
Nijkamp te Utrecht.
Onderwij sbenoemmgen
Bidstond
Der traditie getrouw ging aan de sy
node gisteravond een bidstond vooraf,
waarin voorging de voorganger van de
vorige generale synode, prof. W. Kre-
mer, toen predikant te Apeldoorn, de
hoogleraar bepaalde zijn gehoor bij het
woord uit Haggai 1:14-2:1 en sprak over
de ijver voor het huis des Heren die
le opgewekt wordt door het Woord, 2e
leert arbeiden naar het Woord en 3e de
tijd doet verstaan bij het Woord. Na het
gemeenschappelijk zingen van Ps. 86:6
droeg de voorganger de belangen der sy
node in den gebede aan God op.
Na de bidstond vond in het Chr. Geref.
jeugdhuis een begroetingssamenkomst
plaats aangeboden door de kerkeraad
de roepende kerk.
Melodie en woord
der Ethergolven
WOENSDAG 12 SEPTEMBER 19»
m. 8.50 V A
I, 402 m: VARA: 7.00 Nw:
9.35 Wat
VPRO: 10.00 Schoolradio,
m. 11.05 Metropole-
VARA:
12.00 Orgelspel en Icoperkwart. 12.30 Land
en tuinb meded, 12 33 V h platteland. 12.38
Instr trio, 13.00 Nws, 13.13 Tentoonstelllngs-
agenda. 13.18 Instr kwint. 13.45 De wereld
werd ontdekt, lezing. 14.00 Gram, 14.45 V
d jeugd. 16.15 V d zieken. 16.45 Gram, 17.00
Idem. 17 3o Hammondtrio. 17.50 Regerings-
uitz: Rijksdelen overzee: Jeugduitz St. Eus-
tatius. St. Maarten en Saba, door dr. J
I S Zonneveld. 16.00 Nws en comm. 18.20
Act. 18.30 RVU: Elektrische verschijnselen
dierenrijk i
bij
Derde lezing, 19.00 Pianospel,
19 10 De hoge feestdagen, klankb. VPRO:
19.30 V d Jeugd. VARA: 20.00 Nws. 20.05
23.50—24.00 SÖc
Puzzel mee
KRUISWOORDRAADSEL
waardebriefje, 18 laatstleden, 19 teder,
20 bevel, 21 binnen, 22 vissoort 25 in het
jaar onzes Heren, 26 verfplankje, 28
vrucht.
Vertikaal: 2 Niet deelbaar door twee,
3 handbont, 4 dikke pap, 5 te kernen ge-
Italië. 27
Oplossing puzzel no. 12.
Horizontaal: 1 Folder, GLO, 2 aversie,
ei. 3 negen, beer; 4 fragiel, si; 5 antiek,
sta; 6 ra, iets, ama; 7 eg. erjvt. tof; 8 kepi,
Ee. Eos, 9 ala, kerrie.
Vertikaal: 1 Fanfare, ka; 2 over. nagel;
3 legatie, pa, 4 dreg, Ier, ik; 5. es, niet,
wee; 6 rib, ekster; 7 geel, sater; 8 leest,
mooi; 9 oir, is, af, S.E.
Hilversum n, 298 m: NCRV: 7.00 Nw
en S.O.S.-ber. 7 10 Gewijde muz. 7.45 Eei
woord voor de dag. 8.00 Nws en weerbei
8.15 Gram. 9.00 V d zieken. 9.30 V
vrouw. 9.36 Lichte muz. 10.00 Gram. 10.3
Morgendienst. 1100 Gram. 11.20 Romantiek
hoorsp. 11.50 Gram, 12.10 Hollandse lied-
12.30 Land-
Beursber, 17 45 Orgelspel. 18.15 Gra
i blokfluit. 19.30 Buitenl
3.15—24.00 Gra
lilac blooms again, Lov<
ball. Symphony, Amoureuse, rne Agness
waltz; Belle of the ball; Speakeasy; Gipsy
love waltz, The whis.in;; boy; Faith; Die
Schönbrunner waltz. Czardas.
II. Selectie t
Grayson. Ava G
ioat" Kathryn
ird Keel. Mar-
"arfield.
)rkest Adolf Deutsch: Make believe
Why
haltei JM
The yellow rose of Tc
rel, Stars In my eyes. My one sin. Swin
ging on a star
IV. Joe Turner, en Pete Johnson S K. Blue!
Watch that Jive. Johnson and Turner Blue-
Anthony: On the Alamc
EEN
WOORD
VOOR
VAN
DAAG
Chr. Volksond. te
Snel te Ommen; Ch
broek, mej. C. A.
(tijd.); Steven Stemerdingschool 1
dam-Zuid, mej. A. Ahles te
Eben Haëzerschool te Ouderkerk
stel. mej. T. v. d. Kloet te Sua\
J. Schreuder-school te Rotterdar
laan: tot hoofd mej. B. Kamerlir
onderwijzeres mej. E. Verburg en
H. v. d. Berg. allen te Rotterdan
Hij begrijpt ons
„Dan moet je eens met je vader
of met je leraar of met je domi
nee praten", was de goedbedoelde
raadgeving aan een jongmens, die
helemaal in de knoop zat. Maar
't moedeloze antwoord was: „Och,
die begrijpen me toch niet."
Dit is heel erg als we ons met
eens kunnen uitpraten, als we al
léén door 't leven gaan zonder
door iemand begrepen te worden.
Voor dezulken
is maar één goe-
de raad: Ga naar
Jezus! Onze gro-
Hogepriester
altijd thuis,
houdt dag en
nacht spreekuur
en (dat is wel 't
voornaamste) be
grijpt al onze x
moeilijkheden. In
de Hebreeënbrief wordt 't zo ge
zegd: Want wij hebben geen hoge
priester, die niet kan medevoelen
met onze zwakheden, maar een
die in alle dingen op gelijke wijze
als wij is verzocht geweest.
(4:15).
De Here Jezus is „vlees" ge
worden. Dat wil zeggen, dat Hij
ons menselijk bestaan met zijn
zorgen en problemen, vragen en
moeiten, twijfelingen en strijd
heeft gedeeld. Hij is nu in de he
mel, maar dat betekent niet, dat
Hij ons Zijn geboden oplegt zon
der te beseffen wat 't ons kost om
op de moeilijke levensweg staande
te blijven.
Net als wij is ook Hij verzocht
geweest. In Gethsémané werd Hij
dodelijk beangst. Maar ook heeft
Hij ons voorgeleefd hoe en waar
wij die angst kunnen kwijtraken:
Hij bad des te vuriger. (Lucas
2244).
Confereenüe op Woudschouten:
Elk isolement door het éne Boek doorbroken
In de afgelopen week heeft de „Society of New Testament Studies" zijn
jaarvergadering in ons land gehouden. Van 47 september kwam dit ge
zelschap in Utrecht en op het bekende conferentieoord van de N.C.S.V.
„Woudschoten" bij Zeist bijeen. Ongeveer 100 deelnemers, leden en gasten,
waren aanwezig.
De deelnemers waren uit allerlei landen afkomstig: een 30 Engelsen,
20 Duitsers, groepen van 15 uit de Scandinavische landen en Nederland,
Zwitsers, Fransen, Belgen, enkele Amerikanen en een Tsjecho-Slowaak. Nog
bonter dan het spectrum der nationaliteiten was dat de kerken. Het door
liep alle kleuren van rooms-katholiek tot Quaker. Naast twee paters vai:
de befaamde „Ecole Biblique" in Jeruzalem en rooms-katholieke geestelijken
uit België, Frankrijk en Duitsland zag men de eerbiedwaardige gestalte
van de Russische B.T.icus, bisschop Cassianus uit Parijs; er waren Angli
canen, Methodisten, Presbyterianen, Lutheranen, Hervormden, Gereformeer
den. Ze liepen allen dwars door elkaar, zaten in gemengd gezelschap te
eten, waren met elkaar verdiept in dezelfde problemen rond hetzelfde boek
en kwamen 's morgens in de kapel samen in gebed.
De S.N.T.S. werd in principe reeds
voor de Tweede Wereldoorlog opgericht,
maar kon eerst in 1947 zijn werkzaam
heden aanvangen. Het ontstaan is te
danken aan een initiatief, dat onze land
genoot prof. dr. J. de Zwaan (Leiden)
in 1937 nam, toen hij op de Oecumenische
Conferentie van Edinburgh de daar aan
wezige N.T.ici samenriep en het plan
voor een internationaal gezelschap van
vakgenoten voorlegde. Toen de eerste
bijeenkomst in 1939 gehouden zou wor
den, was juist de oorlog uitgebroken.
Eerst toen het weer mogelijk bleek het
verbroken contact te herstellen, werd
de zaak werkelijk goed aangepakt, v
bij aanvankelijk de Engelse N.T.ici sterk
overwogen. In de afgelopen jaren heeft
een voorspoedige groei plaatsgevonden.
In 1954 werd besloten de bijeenkomsten
afwisselend het ene jaar in Engeland,
het andere op het „Continent" te houden.
Na Marburg (1954) was thans Utrecht
aan de beurt.
Dinsdag werd de bijeenkomst geopend
met een ontvangst in de Universiteit te
Utrecht. Namens het college van cura
toren sprak mr. des Tombe een harte
lijk welkomstwoord. In zijn antwoord
onderstreepte de president van de
S.N.T.S. prof. Jeremias (Göttingen) hoe
Inderdaad: Laten wij daarom
met vrijmoedigheid toegaan tot de
troon der genade!
(Van c
s sociale redacteur)
TNDIEN de Prot. Christe-
I Hjke boeren en tuinders
van het begin af voldoende
hadden meegewerkt, zouden
we in ons land sinds 1896,
een interconfessionele Ned.
Christelijke Boerenbond
hebben gehad. Nu is de or
ganisatie van deze naam
een aantal jaren terug om
gedoopt in Kath. Ned Boe
renbond. Toch zijn er vele
jaren lang ook Prot.-Chris-
teiijke Boeren lid van ge
weest en traden op congres
sen ook sprekers van hun
richting op.
In „Boaz" werd al spoe
dig in 1894 een speciaal co
mité voor de zaken van de
landbouw gevormd, dat ook
wel nuttig werk heeft ge
daan, maar aan allerlei ver
schijnselen kan men consta
teren, dat men lange tijd
niet wist, hoe men ten aan
zien van de boerenorgani-
satie moest handelen: blij
ven in de landbouwcomité's,
meegaan in de N.C.B., of
een eigen organisatie stich
ten. De practijk weet hier
de weg en in 1914. dus vier
jaar vóór de oprichting van
de Christelijke Boeren- en
Tuindersbond, ontstond in
Groningen reeds een
„eigen" organisatie.
Toen in 1918 de C.B.T.B.
werd opgericht, had deze
direct de wind mee. Hij
werd onmiddellijk volledig
erkend. Hij had ook het gro
te voordeel, dat hij van de
drie patroonsorganisaties di
rect het meest het karak
ter van een vakorganisatie
droeg. Er was een afgeba
kend terrein van optreden.
Het ledental liep vrij snel
over de 3000.
Toch was er een zekere
aarzeling. Men durfde geen
grootse aanpak aan. Het
gewone verschijnsel in pa
troonsorganisaties: de la
ge contributies,
r
Christelijk Sociaal VI
zelfs een lening aan de
C.B.T.B. verstrekken!
Een reorganisatie in 1928,
waarbij aan de provincia
le organisaties groter zelf
standigheid werd gegeven,
bracht uitkomst. Vijf jaar
later liep het ledental al
over de 10.000. Mei 1934
waagde men het de weg op
te gaan van een eigen bu
reau en een bezoldigd se
cretaris! Nog vóór de oor
log waren de 20.000 leden
benaderd. Na de oorlog zet
te deze groei zich verder
door, zodat de 30.000 leden
in zicht zijn.
FEITELIJK is geen enkele
boer lid van de Neder
landse CBTB. Die telt
slechts 9 leden, de provinciale
organisaties, die weer afde
lingen hebben, waarvan de
boeren en tuinders lid zijn.
Op één wijze is deze pro
vinciale organisatie min of
meer doorbroken. Ten slotte
valt ook het boeren- en tuin-
dersbedrijf uiteen in een aan
tal „vakken"; akkerbouw,
veehouderij, tuinbouw, sier
teelt, fruitteelt, enz. Ook
zijn er een aantal speciale
belangen te behartigen:
pachtzaken, coöperatieaan
gelegenheden e.d. De
C.B.T.B. heeft de oplossing
voor de behartiging van die
specifieke problemen gezocht
in de instelling van vaste
(„vak"-) commissies, die
regelmatig met de daarbij
betrokkenen vergaderen.
De vraag Is, of dit op de
duur voldoende zal zijn. Op
het gebied van de land- en
tuinbouw werken een aan
tal, wat men dan noemt
.technische organisaties'
speciaal vakbelangen
behartigen. Juist bij de uit
bouw tot bedrijfsorganisa
tie, die op dit gebied ver t
gevorderd is, zodat het piële verschillen duidelijk
Landbouwschap het eerste
bedrijfschap kon zijn, dat
ai stevig gefundeerd is, is
gebleken, dat er ten aan
zien van de representativi
teit een zekere tegenstèK
ling is tassen wat men dan:
belieft te noemen de
„standsorganisaties" (waar
mee dan de centrale boe-
renorganisaties bedoeld
worden) en de vakorganisa
ties, die hier dan „techni
sche organisaties" genoemd
worden. De vraag rijst zo
hier en daar, of de centra
le organisaties niet meer
moeten gaan in de richting
van vakorganisatie.
ER ZIT op dit punt nóg
een moeilijkheid. Heeft
het standpunt, dat in het
begin van deze eeuw ten
aanzien van de principiële
organisatie voor de boeren
werd ingenomen, reeds
meegebracht, dat een aan
tal Christen-boeren ver
kleefd zit in de neutrale
organisatie, dit geldt juist
ook op het terrein van de
„technische organisatie."
Men heeft, als men daar
lid van is. niet altijd be
hoefte om ook nog lid te
zijn van een centrale orga
nisatie. Daar komt bij, dat
een aantal instellingen op
landbouwgebied, in- en ver
koopverenigingen, coöpera
ties e.d. het lidmaatschap
binden aan dat óf van. de
neutrale organisatie, óf van
een „technische organisa
tie." Ook daardoor blijven
een aantal Christen-boeren
buiten de C.B.T.B.
Er is één terrein, waarop
de scheiding der geesten
duidelijk -blijkt. Dat is het
land- en tuinbouwonderwijs
Daarin komen, in verband
met onderwerpen als erfe
lijkheidsleer e.d., de princi-
aan de dag. Het is dan ook
begrijpelijk, dat juist op
dat gebied de arbeid van
de C.B.T.B., vaak in samen
werking met de Christelijke
Landarbeidersbond. rui
me ontplooiing vond. Toch
staat men ook hier nog voor
bepaalde leemten. Waarte
genover weer staat, dat men
sinds enkele jaren door de
vestiging van een leerstoel
aan de Landbouwhogeschool
te Wageningen (samen met
de N.C.L.B.) ook aan de stu
denten daar principiële voor
lichting biedt op weten
schappelijk niveau. Trou
wens ook de jongerenorga
nisatie en die van platte
landsvrouwen en -meisjes
omvatten duizenden, die
goede hoop geven voor een
gezonde groei en principië
le aanvat van het C.B.T.B.-
werk in de toekomst.
De C.B.T.B. i
i le-
lijkse toogdagen,
Êrovinciale als de landelij-
e. trekken altijd honder
den leden.
Toch leeft ook hier de
klacht, dat dit slechts de
kern is. Dat men plaatse
lijk dc mensen alleen bij
een krijgt, als er zakelijke
problemen behandeld wor
den. Door de opensluiting
van het platteland door de
verkeerswegen en door de
industrialisering die op
zichzelf toegejuicht moeten
worden dreigt veel van
het eigene, dat in het dorps
leven zo lang bewaard Is,
ook van het principieel-eige-
ne, weg te zinken in een
geest van vermaterialise-
Daarvoor zijn leden, zo
mogelijk de gehele boeren
stand, te bewaren, is een
taak, waarvoor men in de
C.B.T.B, een open oog heeft.
Daarin dient de C.B.T.B.
de belangen van ons gehe
le volk op het allerhoogste
vlak.
veel verschillende landen te leggen.
Utrechts prachtige aula liet niet na in
druk op de buitenlandse gasten te maken.
Na afloop van de korte opening was er
een receptie in de senaatszaal, waar ter
stond de stemming van ontmoeting en
kennismaking in volle gang was.
Hierna ging het gezelschap naar
„Woudschoten waar de eigenlijke werk
zaamheden plaats vonden. Dit mooi-
gelegen conferentie-oord bewees weer
eens zijn geschiktheid voor zulke ge
legenheden. Het was een voordeel, dat
vrijwel alle deelnemers daar onder
gebracht waren. Want het samenwoner
verhinderde, dat men na afloop van de
voordrachten uit elkaar stoof en leidde
tot zeer geanimeerde gesprekken. Dank
zij de goede huishoudelijke organisatie
op „Woudschoten" verliep alles voor
treffelijk en werd ondanks de regen
buitjes geen wanklank gehoord.
Geen centraal thema
De vergaderingen van de S.N.T.S
geen conferenties met een centraal
thema of beraadslagingen om tot be
paalde resultaten te komen. Verschillen
de vakgenoten geven de resultaten van
hun onderzoek, die na afloop in het or
gaan van de vereniging de „Journal of
N.T. Studies" gepubliceerd werden. Een
overzicht van de inhoud der lezingen
te geven is daarom onnodig. Als onder
werpen kwamen aan de orde: de rede
van de nieuwe voorzitter, dr. Selwyn
(Winchester) over „het Gezag van
Christus"; van prof. H. J. Cadbury
(Harvard) over: Ik- en wij-stukken
Hand.; Père Benoit (Jeruzalem) o'
Lucas 1. Daarnaast refereerde prof. El-
tester (Tübingen) over de Scheppings-i
gedachte in het N.T.prof. Cross (Ox
ford) over het Joodse en Chr. Pascha,
prof. de Zwaan (Leiden) over Paulus en
het huwelijk, en prof. Parvis (Chicagai
over de N.T.-ische tekst in lectionaria.
In korte mededelingen bespraken prof.
Cassianus „de echtheid van Joh. 21"
(Sr. Andrews) „aanhalingen uit _de|
Evangeliën in het Evangelie van
riaTwee grote ondernemingen op
N.T.-ische terrein vormden het onder
werp van rapport door prof. Parvis (uit
gave van een nieuwe critische tekst) en
ondergetekende (Corpus Hellenisticum
Belangrijker echter dan al deze voor
drachten was het persoonlijk contact.
Voor velen, die elkaar reeds van vorige
vorige samenkomsten kenden, had deze
conferentie iets van een familiereünie,
waartoe de aanwezigheid van een aantal
dames der leden zeer bijdroeg.'Voor
anderen was er dc verrassing vai
ontmoeting niet vakgenoten, wier
men door boek en tijdschrift een beken
de klank waren. Er werd druk gespro
ken over onderzoekingen,waar men be
zig was; plannen voor nieuwe werken
werden besproken.
De gezamenlijke arbeid voor de studie
van het N.T. in allerlei landen en
ken, aan universiteiten en hogescholen
kreeg op deze wijze een zichtbare ge
stalte. Meer en meer gaat een band van
vriendschap over de landsgrenzen heen
op deze manier de N.T.-ici verbinden.
Een isolement van taal of kerkgenoot
schap wordt hier door het éne Boek op
gelukkige wijze doorbroken. Dat er
allerlei opzicht grote verschillen zijn,
duidelijk, maar dewil en begeerte
met elkaar te studeren en van elkander
te leren, wordt hierdoor sterk bevor
derd.
Een geslaagde excursie naar de „Hoge
Veluwe" en zijn prachtig museum
voor vele buitenlanders een grote
rassing en sloot op waardige wijze deze
geslaagde conferentie af.
PROF. DR. W. C. VAN UNNIK
Tweede
Emeritaat ds. J. W. Weenink
Ds. J. W. Weenink, baptisten predi
kant te Haarlem, heeft afscheid geno
men van zijn gemeente om met emeri
taat te gaan. Ds. Weenink, die zijn the
ologische opleiding ontving aan
Spurgeon College te Londen, deed
1911 intrede in zijn eerste gemeente,
Stadskanaal. Hij besteedde daar veel
aandacht aan het jeqgdwerk, dat hij op
een nieuwe wijze aanpakte, een wijze
aanpak, die door vrijwel alle ge-
Nederland is nagevolgd.
secretaris geweest
meenten
Ds. Weenink
van de Unie van baptisten gemeeriten
Nederland en voorzitter van de Broe
derschap van baptisten-voorgangers.
Chloe,
sundov
Orkest Stan Keil
Joe, Harlem Nocturne.
Tenderly, Jump
Televisieprogramma's: KRO: 17.00—17.30 V
kind. AVRO- 20 00 Leer om leer, spel
Engeland, BBC Hot
15.00 Hoe
var progr; 17.00 V i
18 00 Nws. 18.15 Sport, 18.20 Volk
BBC Light Programme, 1500
12.45 Pianospel.
conc, 13.45 V d
kind. 14.00 V d vrouw. 15.00 Nws. daarna:
Gram. 15.05 Race-rep. 15.25 Mexicaanse mu
ziek, 13.45 Lichte muz. 16.15 Mrs Dale's Dag
boek. 16.30 Ork conc. 17.30 Dansmuz. 18.15
Gevar muz. 18.45 Hoorsp. 19.00 Nws. 19.25
Sport. 19.30 Gram. 20.15 Caus. 20.30 Atle-
tlekrep, 21.00 Gevar. progr. 22.00 Nws. 22.15
Brussel, 324 m: 11.45 Gram, 12.30 Weerber,
12.34 Gram. 13.00 Nws. 14.00, 15.00, 1S.5U
en 16.02 Gram. 16.20 Ork conc. 17.00 Nws,
17.10 Gram. 17.50 Boekbespr, 18.00 Caus.
18.30 V d sold. 19.00 Nws. 19.40 Koorzang,
19 45 Viool en plano. 20 00 Hoorsp, 2120
Ork conc. 22.00 Nws. 22.15 Kamermuz, 22.55-
23.00 Nws.
Brussel, 484 m: 12.00 Gram, 13.00 Nws.
13.15 Ork
119.
Hij posteerde er zo'n 200 Spitfires omheen en
zond ze het Kanaal over om een verder in het
binnenland gelegen doel aan te vallen. Toen Ba
der de zwerm jagers, die alle kanten uit scho
ten, in de lucht zag, vond hij dat het precies een
zwerm bijen was- Hij vertelde dat in een confe
rentie van de Groep en sindsdien droeg deze
formatie de naam „Bijenzwerm".
Leigh-Mallory zond de zwerm naar Rijssel om
dat voor de Duitsers belangrijke knooppunt van
spoorwegen te vernietigen. Geheime agenten
meldden dat de Fransen juichend door de stra
ten hadden gerend en met handdoeken hadden
gezwaaid, maar de zwerm was verder getrok
ken om een fabriek te Albert te vernietigen, waar
Messerschmitts werden gerepareerd.
Deze methode leverde resultaten op! De Duit-
DAN
MAAR ZO!
honderd Spitfires, die er beschermend omheen
vlogen.
Op 21 juni ging de Bijenzwerm op St. Omer
af en de Tangmere wing vloog vooruit om de
lucht te „ontluizen". Verscheidene 109's schar
relden boven hen, wachtend op de kans om een
aohterblijver aan te vallen. Bader hield hen aan-
sers werden kwaad. Een Staffel 109's verraste de dachtig1 in de gaten- De Bijenzwerm bombardeer-
Biggin wing en aan beide zijden gingen een paar
toestellen verloren. Toen Bader een tijdje later
van de conferentie der wingcommanders met de
vliegbasiscommandant terugkwam, brieste hij
woedend: „Malan heeft er vandaag twee neer
gehaald en zijn jongens nóg een paar. 't Wordt
tijd, dat wij er ook 's een paar vinden.
Leigh-Mallory's tactiek begon echter succes op
te leveren, want Goering haalde jagersquadrons
uit Rusland terug en deze verschenen nu in zwer
men van dertig tot veertig toestellen boven
Frankrijk. Oberstleutnant Galland, Duitsland's
beroemdste jachtpilóot, was in St. Omer aange
komen met een volledig Geschwader 109's. De
R.A.F. berekende, dat de Britse vliegers ge
middeld drie Duitse toestellen omlaag haalden
voor een verlies van twee Spitfires, hetgeen gun
stig mocht worden geacht. Zelden ging een Brit
se bommenwerper verloren en dan nog uitslui
tend door luchtdoelgeschut. Een bommenwerper,
waarvan twee motoren in brand waren gescho
ten, werd veilig naar Manston teruggebracht door
de St. Omer en keerde naar huis terug. De Tang
mere wing volgde de bommenwerpers boven de
Franse kust, toen plotseling twee i09's van links
uit de zon omlaag doken op Bader's sectie van
vier. Hij riep: „Naar links" en de Spitfires be
schreven een scherpe bocht
De Duitsers waren bepaald beginnelingen,
want zij verbraken hun formatie, en Bader, die
sneller dan ieder ander kon draaien, zag plotse
ling de buik van een 109 op nog geen vijftig
meter afstand voor zich en vuurde. Stukken
sprongen van de Messerschmitt en het toestel
schoot plotseling als dronken omhoog, gleed af
en stortte in een vrille omlaag.
Toen hij weer op Tangmere was, zette hij vol
daan een sterretje in zijn logboek en schreef voor
het eerst sinds lange tijd een rapport over zijn
„contact" met de vijand. Hij voegde er aan toe:
,,Ik vermeld dit toestel als vernietigd omdat
(a) ik weet dat het vernietigd ;s. (b) luit. Mar-
ples op hetzelfde tijdstip en on dezelfde plaats
een 109 zag vallen, (c) luit. Matchack van 145
een 109 in zee zag storten en (d) ik er zeker
van ben dat het de mijne was."
Daarna werd het leven wat opwindender.-De
volgende dag begeleidde hij met zijn wing de
Bijenzwerm naar Hazebrouck, de dag daarop
gingen zo s morgens en 's middags naar Béthu-
ne, de vierde dag naar Commines. Hij werd ge
troffen door de namen, die hij eerder was tegen
gekomen in de boeken van McCudden, Bishop,
Ball e.a. over de Eerste Wereldoorlog. Nu vloog
hij zelf met zijn jagers boven plaatsen als
Douai, Arras, Hazebrouck, Béthune....
De volgende dag gingen ze weer op 9000
ter hoogte naar Béthune en dit keer nam hij
als z'n No. 2 een nieuwe sergeant-vlieger mee
om hem wat wegwijs te maken (maar weinig
commandanten deden dit; zij prefereerden er
varen No.2's voor hun eigen veiligheid). Toen ze
boven de Franse kust kwamen, scharrelden
groepjes van vier of zes Messerschmitts als be
delaars in het rond. Af en toe kwamen ze dich
terbij, doch ze verdwenen zodra de Spitfires daar
op reageerden; het enige wat ze probeerden was
de buitenste toestellen van de Bijenzwerm aan
te schieten. Geïrriteerd door dat gedoe liet
Bader 161 Squadron op zes 109's onder hen neer
duiken en toen ze uit elkaar stoven, kreeg hij
een er van onder schot. Toen gaf de sergeant
een lange vuurstoot. Bader joeg achter het toe
stel aan en trof liet met het volgende salvo. Hij
zag zijn kógels doel treffen, doch geen spoor van
rook of beschadiging. Nochtans flapte plotseling
een parachute open, want de vlieger was uit zijn
toestel gesprongen en kwam op een kilometer
óf zeven van Graveslines in zee terecht. Bader
veronderstelde minachtend dat de kerel uit angst
zijn toestel had verlaten.
(WORDT VERVOLGDi
yANDAAG is het de tweede dins
dag van september. Volgens de
meest simpele, maar tevens meest on
vermijdelijke tijdrekening dus nog een
week vóór het aanbreken van de
derde dinsdag in september.
De derde dinsdag van september is
in ons politieke leven een soort ma
gische datum. Dan heeft de opening
plaats van de zitting der Staten-
Generaal. Het is een datum, die in de
Grondwet is vermeld, en de Grond
wet voegt daar nog aan toe, dat ter
stond na de opening van de zitting
de rijksbegroting - bij de Tweede
Kamer moet worden ingediend.
Een redelijke datum. De zomer is -rrr
dan voorbij. Het politieke leven kan
weer op gang komen. En er is al l>]
gaat dit in onze tüd steeds meer jjaa
moeite kosten een behoorlijke kans ger
om vóór het begin van het nieuwe
kalenderjaar met de behandeling van j,ee
de rijksbegroting gereed te komen. jjet
heil
DEZE REDELIJKHEID ten spijt bac]
hebben wij op dit ogenblik, op _E^
deze tweede dinsdag in september, l
nog niet ons nieuwe kabinet. Men j0t c
mag wel hopen, dat de informateur van
zijn onmiskenbare ijver om een kabi- van
net voor te bereiden alsnog bekroond Kj"1
mag zien. De kans daarop lijkt aan-
wezig. En men mag bovendien hopen, fijne
dat hij daarin alsnog tijdig genoeg °et s
slagen mag om juist op de derde
dinsdag zijn ministersgroep aan parle- poor
ment en volk voor te stellen. grtis
Intussen is dan meegedeeld, dat, ftali5
nieuw kabinet of geen nieuw kabinet,
de opening van de Staten-Generaal
ook ditmaal op de gebruikelijke wijze
zal plaats hebben. Wü achten dit een
verstandig en goed besluit, dat trou
wens, naar wij menen, tamelijk voor
de hand lag.
Dit behoeven wij niet te vergetem i
Nederland heeft ook nu een regering.
Sommigen schijnen dat wel eens over j
het hoofd te zien, wanneer ze name
lijk vragen: wanneer krijgen we na
weer een regering? Nederland hééft j
een regering. Het wordt geregeerd i
door onze geëerbiedigde vorstin. Wie
naar een nieuwe regering vraagt,
doet, stellig onbewust, tekort aan de
eerbied, die hem of haar jegens de
Koningin past.
QOK HEBBEN WE nog altyd een
kabinet. Het kabinet-Drees is de-
mlssionnair, maar het is er nog. Het'
houdt, als steeds, zijn kabinetszittin
gen en de ministers gaan dagelijks
naar hun departement.
Dit alles heeft voortgang, zoals veel
in ons politieke leven in feite nor-1
maal voortgang heeft- Daarom was er!
ook geen aanleiding, om de vraag, of
dc zitting van de Staten-Generaal op1
een eenvoudiger manier dan anders!
diende te worden geopend, aan de
orde te stellen. Daartoe was te minder
aanleiding, omdat we als volk toch al üei
zuinig moeten zijn op die staat-onj
kundige vormen in ons staatkundig sie,
bestel, die in staat zijn, ons volk toe
te spreken. WhUril
De opening van de Staten-Generaal meubi
met het bekende, in de goede zinbakke
traditionele ceremonieel, spreekt ons^1^
volk toe. Voor ons is dat bij meer dan^n
één gelegenheid reden geweest te be
pleiten, dat dan ook vooral het nodige
zou worden gedaan, opdat het volk
zich ook werkelijk toegesproken konrEKE
gevoelen. n1'
all
iele
yANDAAR DAT WIJ steeds hebbent/Kali
geschreven: maak van de Troon-idem
rede geen dor en droog stuk; maakjeu* 7
er geen notariële akte van (waarmee^"^;
we natuurlijk niets ten kwade van dericht
notarissen wilden zeggen); maak er'ü al<
een stuk van, dat zich volop lezen?" .Et
horen Iaat. We begrepen, daarmee,,"rmp
een nauwelijks tc verwezenlijken eiskin en
te stellen. Maar de zaak was en is het°P de
waard. Christi
Aan de Troonrede 'iijn we dit jaar""^
nog niet toe. Het is al een wonderlijk ^eh
ding, dat nog volslagen onzeker is.L^f"
onder welk kabinet zij moet wordenrelk(^
opgesteld, onder het demissionnaireeen b(
of onder het nieuwe. Onder het de-vorm
missionnaire moet wel met een uiterstr*1® 8
sober stuk worden volstaan. En onderjjjjj1^
het nieuwe zal ze nauwelijks meernieuwi
kunnen zijn dan een algemene be-«ance,
ginselverklaring. Maar naar de er-olaS6ic
varing heeft geleerd, behoeft dltCJJf
laatste niet uitsluitend verlies te zijn-doorkl
Hoe het zij, er is voor de naderen- dat
de dinsdag ook ditmaal geen reden,
het gebruikelijke ceremonieel af
te wijken. Onder degenen die te dezen
aanzien een beslissing hadden
nemen, is dit ingezien. Voor dit
zicht zUn we dankbaar.
Le
Afscheid dr. K. Runia
Naar
,ndle i
Dr. K. Runia, die benoemd aa,r
?t „theological college", uitgaandfleiden
van de ..Reformed Church of Austra-R*Jnsat
na" te Geelong (vlak bij Melbourne),"staui
heeft afscheid van zijn gemeente tegebracl
Dokkum genomen met een preek overRUnsat
j 13 8 .--Jezus is gisteren en he-ipannli
den dezelfde in eeuwigheid". Spr. zei,togen!
dat hij nu de derde Geref. predikant
Dokkum is. die sedert 1947 naar! Vrijd
het buitenland vertrekt. Dr. J. H. een be
Kroeze ging als professor naar Zuid-De op<
Afrika en ds Feenstra ging verleden; Zoali
jaar als predikant naar Canada. weken
Ds. Pellicaan, met ziekteverlof in Ne-vnrmH.
derland, predikant te Melbourne en di- va h
recteur en president-curator van de the-
ologische school te Geelong, was bij 71 D:
het afscheid aanwezig. dlt aai