„noxv? Zuur getuigenis over zoete vrucht Tomaat drijft druif in de p hoek, zegt „ome Jan" Ds. Hasper 14 sept. 70 jaar NAVO is geen vodje papier 'EffiSlllllSll SKELPÜN VELPP*® R0XY ruiken is ROXÏroken! ja graag! WOENSDAG 5 SEPTEMBER 1956 Druivenfestival met hijsmaakje y* (Van onze speciale verslaggever.) /~VME JAN, de ongekroonde koning van het Westland, keek gistermiddag met wat afgunstige blik naar de prille druivenprinses Jantine. Die was nd< even tevoren feestelijk ingehaald voor het kleurige Naaldwijkse raadhuisje. Zij mag dan de hele week de edele vrucht via haar charmes en die van haar hofdames propageren, de thans 76-jarige Jan Barendse uit Poeldijk heeft j q dit zijn leven lang al gedaan. Alleen ontbraken hem daarbij uiteraard de et hartveroverende middelen, die Jantine in welhaast onbeperkte mate ter beschikking staan. Voor de druif is haar niets te dol, deze week. Dbi v Als ere-gast van de Broederschap van de Blauwe Druif stond de oude Barendse daar in het eerste gelid om de prinses, die nog maar juist via een wentelwiek voet op druivenbodem had gezet, te ver- re> welkomen. En Jantientje, even verstan- j0, dig als lief, greep grif de gelegenheid 1. aan om bij deze in tuinbouwkringen be- j! faamde oude heer te rade te gaan. Het et is in het Westland algemeen bekend: bij „ome Jan" kom je wijzer vandaan dan je jel er gekomen bent. Er is in Poeldijk zelfs een laan naar hem genoemd. Dat kun je zo hebben als je nestor bent en nog bij de pinken. Men had er voor hetzelfde geld zijn. standbeeld kunnen plaatsen, ware het niet dat deze eer al te beurt viel aan pas- Itoor Verburch, de eerste Westlandse pas toor na de Reformatie, die te boek staat als de geestelijke vader van de West landse drulventeelt. Iets dergelijks is het althans wel. Tomaat op Mars J^IJ OME JAN NU is het zo gesteld: je' neem je ten overstaan van hem het ls" onderwerp druif In de mond. dan is er ta' geen houden meer aan. Dan loopt het sap je langs de kin, zo weet de in de druiven- ®J teelt vergrijsde maar nog geenszins ver- 0' zuurde oude baas er over te vertellen. Hij :e' heeft de druif heel duidelijk lief. Het nl moge wat overdreven klinken, maar het zijn echt zijn troetelkinderen. Altijd al geweest trouwens. En daarom ziet juist u" hij met lede ogen de bijkans revolutio- naire opmars van de tomaat aan. Het K< verschijnsel tomaat eigenlijk. 8' in Deze winstgevende vrucht wint hand over hand veld In het Westland en dreigt daarbij de edele druif zonder veel pardon naar de achtergrond te dringen. Daar zlt- it ten duidelijk gevaren aan. meent bezorg- n- de Jan Barendse. die dit niet helemaal b- verkroppen kan. Hij begrijpt overigens heel ii goed de voorkeur voor de tomaat. Maar die tomaat is altijd speculatief en dat is uC ZPKt hy frenctlck- HU her- u*"" eens nadrukkclUk: de drui- een cultuur die hier thuis om moet het handjevol drui- nog rest zorgvuldig gekoe- haalt het noi vencuituui hoort en d sterd Meen nu niet, dat oude Jan Barendse een uitgesproken druivencultuur-pessi- mist is. Hij, de doorgewinterde tuinder- van-huis-uit zegt bv. ronduit zich eer tijds lelijk te hebben verkeken op de af- HOOFDPIJN WEG HOOFDPIJN! Het bodempensioen Het Centraal Sociaal Werkgevers-Ver bond heeft een nuttig werk verricht door de complete tekst van de Algemene Ouderdomswet te publiceren met artikels gewijs commentaar In een boekwerk, dat voor leden 3 en voor niet-ledon ƒ4,25 kost. Hoe uitvoerig het commentaar is, blijkt wel uit het feit. dat het boek 136 pagina's telt. Het bodempensioen is een aangelegenheid, waarbij miljoenen Ne derlanders belang hebben, zodat het <- -k wel alle aandacht zal trekken. zetmogelijkheden van de tomaat in binnenland. Dat is echter heel anders v lopen dan hij gedacht had. Geen welige teelt venteelt tiert niet meer zo welig in het Westland als weleer. Vandaar natuurlijk iok de druivenfeesten. Jan Barendse nu diep hegaai t het lot Wei landse druif. Als het aan hem lag - om zou het dat eigenlijk niet den alle Nederlanders minstens één kilo druiven per jaar eten. Dan zijn we waar zezen moeten, zegt ome Jan. Dan is >or de tuinder ook wat aan deze zo edel geheten vrucht te verdienen. Het is nu eenmaal zo, dat de druif de hele tuinder en de hele kas opeist. Het geen niet alleen tijdrovend, maar ook geldrovend is. Het zün je troetelkinderen, ar daarnaast tevens nog al te vaak je genkinderen. Dit is geen vonnis dat hier over de druif van eigen bodem ge veld wordt. Het i6 het vaststellen van nuchtere waarheid, waaraan de man in glazen huisjes woont nu eenmaal niet kan voorbijgaan, toch is het bijzon- ;uur te zien, dat steeds meer botte bijlen in het oude druivenhout gaan. Zo groeien we langzaam maar zeker toe naar eenzijdige cultuur, die van de tomaat, dat kan naar de mening van de heer Barendse nooit goed zijn. In moeders mooiste kamer TI/TA AR JA, wat wil men. De tuinder die zich op de tomaat werpt heeft meer dan één kans. Zo heeft hij, het voordeel, dat hij in het voorjaar mee kan doen aan de allervroegste groentecultuur en zulke irtrekjes" kunnen voordelig uitval len. En een kas druiven Is een druiven- kas, hetgeen zeggen wil dat je er niets anders mee doen kunt. er het hele jaar druk meè doende bent en nog maar moet afwachten wat het uiteindelijk zal ople- i. De echte druivenkweker blijft zijn zorgenkinderen trouw, zegt Jan Barendse beell6t. Hij heeft dan het oog op het slag kwekers al6 die van vroeger, die de eer- rossen op zaterdag sneden om ze dan de zondag een ere-plaatsje te kun- geven in de mooiste kamer van het Een serre vol gloedvol rijpend fruit >n lust voor het oog. Het is dat nog steeds, ook al6 met die serre nu de ruime kassen worden bedoeld, waarin de Fran- kenthalere en de Golden Champions en hoe de edele vruchten verder mogen heten, langs kunstmatige en natuurlijke eg naar hun einddoel rijpen. Dat doel ls dan uiteindelijk gelegen in s zin uit de druivenfolder: „geknipt voor w gezondheid". En het is geen leugen, zegt oude Jan Barendse. Geen beter me- di'ijn dan de druif, mijn Jongen. Het sap direct in het bloed opneembaar, dus 1 echt ziekenko6tje. Toen er in Enge land eens een griep-epldemie uitbrak hebben de Nederlandse druivenkwekere dan ook meer verdiend dan de dokter.. Zelfs naar Italië buitenlandse natuurprodukten in de scha duw kan 6taan. Hij slaat Je prompt oir ren met het voorbeeld van de West landse exporteur, die iedere winter eer wagentje of twee van zijn druiven naai het zonnige Italië stuurt. Maar de voor-oorlogse tijd, waarin wt zo'n twintig miljoen kilo druiven per jaai produceerden, is helaas voorbij, verzucht ome Jan. Nu mogen we blij zijn dat we een jaarcijfer van tien miljoen kilo halen Zo praat een man. die geboren is op een tuin waar een druivenmuur stond met het jaartal 1712 er in. Vergane drui- Druiven: geknipt voor 1 zondheid. Deze week, het Westland zich in druiven baadt en er zelfs ■een charman te druivenprinses op na houdt, is er alle reden voor deze foto- besviegeling. Tussen de drui- venboog en de druivenmeiskes ov de praalwagen door zijn de kassen en warenhuizen, waarin de edele vruchten rijpen, nog juist zichtbaar. Dat heet dan te recht Westlands roem! venglorie, uit een tijd toen het glas nog geen tuindlensten verrichtte en de win gerd recht van de muur afgroeide. Een e tijd misschien en van muur tot modern warenhuis is een hele stap. En dan nog, zegt Jan Barendse, op die oude druivenmuren. waarvan er nog genoeg zijn, hoef je niet laatdunkend neer Jantina ~~V jes in haai •rentle schijn rie glinsterende steentjes in haar kroon. Ze was een tikkeltje ner veus. Jantina. en haar vingers in de lichtaele handschoen trilden wal toen zij het met linten versierde papier openvouwde. Maar haar stem klonk vast toen zij met een vrien- delijke glimlach haar oasten ver welkomde Jantina, een eenvoudioe jonge vrouw uit hetWestlandse 's-Gra- venzande. die zich voor enkele da gen prinses mag noemen, druiven prinses. En dat betekent een luch- 23-jarige niettemin een zekere spanning is verbonden Als dochter van een kweker ben je over 't al gemeen niet gewend in een ruisen de japon te „schrijden". Laat staan dat je ooit met een kroontje wordt getooid. Maar dat gebeurde dan gisteren toen ztj haar feestelijke entree maakte. Toen zij op een dag in haar kan toor van achter haar boekhoud machine opstond, omdat zij bii de directie werd geroepen, had zij er geen idee van dat de uier heren die de directiekamer vulden speciaal voor haar waren gekomen. Deze kleine commissie wist al spoedig Jantina Hofman wordt dit jaar de druivenprinses. Maar Jantina schrok toen het haar werd voorge steld en het duurde wel even eer zij aarzelend ..ja" zei. Haar huwelijk met Dick Veld kamp waarvan de datum al was vastgesteld, wilde zij echter voor deze gebeurtenis niet verschuiven. En enkele wekengeleden trouwde zij met hem, dus zouden wij van daag eigenlijk over mevrouw Veld kamp moeten spreken. Doch voor ons is zij Jantina, de druivenprin ses, die in haar gele robe met fraai borduurwerk een bijzonder cachet geeft aan het druivenfeest in het Westland. (Nieuwe psalmberijming) te zien. De poreuze steen straalde ook 's nachts warmte uit en die druifjes kon den in het pikkedonker dan soms ver schrikkelijk hard groeien. Als je de zon overdag tenminste mee had. Als het niel zo best wilde, moest jonge Jan echter ook wel eens de kilometer-lange druivenmuur van zijn vader ontluisteren door alles af te snijden en achter de muur te gooien. Het is nu eenmaal niet alles edel wat er blinkt aan de trossen. Na een heel leven in druivenland krijg je er wel kijk op. Daarom lag het gistermiddag ook zo voor de hand. dat de 76-Jarige oude heer door Jantientje vriendelijk genodigd werd haar te assisteren met het onderzoek naar het zoetgehalte van de druiventros, die aan het lint hing dat de toegang tot de gigantische' druivcneetgelegenheid (een heuse broeikas op het Wilhelminanléin) versperde. Met de refractiemeter in de hand las ome Jan het zoetgehalte vlot af moest minstens 14 procent zijn, maar het haalde ruim 16 procent, zoals te voor- was. „Een pracht keus," zei de oudi daarbij in het midden latende of hU Jantine dan wel de gekeurde troi J~)S. H. HASPER. de man van de Psalm- berUming, hoopt vrijdag 14 september 70 jaar te worden. Geboren in Emmatil studeerde hij aan de Vrije Univeri theologie en werd op 12 oktober 1912 de eerste Gereformeerde predikant Schiermonnikoog. In 1917 vertrok hU Oldeboorn, waar hem in 1923 om studie redenen emeritaat werd verleend. Hij vestigde zich metterwoon in Heemstede en ging in 1927 over naar de Gerefor meerde Kerken in H.V.. voor welke kerk hij In 1928 beroepen werd tot predikant te 's-Gravenhagc. Bij de hereniging van Hersteld Verband en de Hervormde Kerk ging ds. Hasper in 1946 als Hervormd predikant met emeritaat. Ds. Hasper kreeg in 1912 contact met wijlen prof. dr. H. Th. Obbink waarbij het ging om verbetering van de kerkzang over de gehele linie. Zo ontstond de „Stichting Geestelijke liederen uit den schat van de kerk der eeuwen" waarvan ds. Hasper voorzitter is. In 1934 zag een studie van ds. Hasper het licht ..Het Rhythme in den zang der gemeente bij der Protestantse kerken". 'g Vrnrklanrdm Uitzicht Jong geleerd, oud gedaan. De oude heer op de voorgrond is de 76-jarige Jan Barendse, de ere-voorzitter van het centraal bureau van de tuin bouwveilingen, de nestor tevens van de Nederlandse tuinbouw. Drui venprinses Jantine staat hier op het punt de druiveneetgélegenheid in de broeikas op het Wilhelminaplein te Naaldwijk te openen. De drui ven, die bij de ingang aan het persperrende lint waren opgehangen, werden door de prinses en de oude heer Barendse eerst op hun zoet gehalte getaxeerd. „Prachtige keus", zeiden beiden. In -933 had ds. Hasper zijn Kerstgave Gezangen geestelijke liederen" aangebo den. Datzelfde jaar zag een zangboek met liederen het licht. In 1935 verscheen zijn „Geestelijke liederen uit de schat var de kerk der eeuwen" (640 liederen) en eer jaar later „Het boek der Psalmen", waar psalmen van Israël op de oorspron kelijke melodieën uit de 16de eeuw op nieuw naar het Hebreeuws bewerkt. Voor de mobilisatie 1939/40 werd voor alle gemobiliseerden in 400.000 ex. eer boekje met psalmen, gezangen etc. mei morgenwijdingen en dagsluitingen gereed gemaakt. Op de dag dat het afdrukken aanving viel de Duitser in Nederland. In 1941 kwam van Hasper „Een reformato risch kerkboek" uit en in de bezettings jaren heeft ds. Hasper alom in den lande zangavonden geleid. Toen na de Jananse oorlog alle Maleise kerkboeken bleken verloren of tigd gaf de stichting 160.000 ex. zangboek in het Indonesisch. De nieuwe Nederlandse psalmberijming die in 1936 als eerste proeve verscheer werd in 1948 in overleg met een advies commissie uit het Ncd. Bijbelgenootschap herzien en de definitieve tekst ii vastgesteld. Thans is van ds. Hasper ter perse het eerste deel van een uitgebreide studie „Calvijns beginsel voor den zang in i eredienst verklaard uit de H. Schrift uit de geschiedenis der kerk. welks e ste deel meer dan 750 pagina's bevat. In rlke studie de auteur het bewijs levert t de Psalmmelodieën niet over n van het straatlied, doch verband hou- n met de vóórreformatorische kerkzang daarmede met synagoge en tempel. De Geref. kerken hebben gelijk bekend 1949 zich voor de eredienst achter Has- pers psalmberijming gezet, maar zijn daarop min of meer teruggekomen. Tegenslagen zijn ds. Hasper niet be spaard gebleven. Bij het bombardement het Bezuldenhout op 3 maart 1945 gingen al zijn bezittingen in vlammen op. De belangrijke bibliotheek van ds. Has- alle dossiers en het kaartsysteem, kortom al zijn schriftelijke arbeid van 19121945 ging verloren. Maar onverdro- ds. Hasper opnieuw aan het werk getogen en na stichting reeds Was ds. Hasper eerst voornemens or 14 september ultstedig te zUn, zjjn vrien den hebben hem er van overtuigd, ds hU daaraan verkeerd zou doen. Daaroi zullen allen, die deze vitale 70-Jarlge op zU'n verjaardag de hand willen drukken, houtscweg 250 ook kunnen vinden. TVE WEKELIJKSE vergadering van de NAVO-raad. welke vandaag te Parijs is gehouden zou, zo is aangekondigd, in het teken van het Suezkanaal staan. Vier ministers van buitenlandse zaken zouden aanwezig zijn en de Britse minister Sel- wynn Lloyd zou rapport uitbrengen over de conferentie van Londen. Deze verga dering heeft zulk een bijzondere bete kenis. omdat hier verdragspartners bijeen zijn, die zoals reeds gebleken is. aanmer kelijke verschillen van inzicht hebben over een te volgen tactiek. Engeland en Frankrijk hebben onverbloemd tal van militaire maatregelen genomen om hun strijdmachten gereed te maken voor een gewapend conflict, mochten deze landen in de kwestie rondom het Suezkanaal niet bevredigd worden. Amerika heeft duide lijk doen blijken geenszins bereid te zijn deel te nemen aan een dergelijk conflict. Griekenland zal er om geheel an dere redenen volslagen afkerig van zijn der geneigd Egypte te steunen, heeft het door afwezig te blijven in Lon den vermeden hierover een uitspraak ie moeten doen. Nu zal de NAVO. die in verdragsvorm de solidariteit der veertien Noordatlanti- sche landen heeft vastgelegd, moeten be- n werkelijke verdragsorganisatie te zUn en niet alleen een gesprekcentrum. waarin zoals de Verenigde Naties de bot sende meningen zich kunnen uiten. TAIT BETEKENT, dat de NAVO-landen moeten trachten tot één lijn van han delen te komen. De Franse en Britse stappen, die steeds meer een dreigende houding vertonen maken het niet gemak kelijker tot een oplossing te komen. De verantwoordelijkheid welke deze landen hiermede op zich laden, is bezonder groot Zij hebben werkelijk niet alleen het lot van eigen volk in handen. Een gewapend conflict is een wel zeer milde uitdrukking voor het doen ontbranden van een Derde Wereldoorlog, die opnieuw miljoenen levens zal kosten. Bovendien wordt de kracht van de westelijke vrije wereld, die in staat bleek te zijn, tegenover de drei ging van de Sowjetunie zich tot één sterk blok te verenigen er volledig door in stuk ken gereten. Drie Wijze Mannen moesten onderzoeken in hoeverre de NAVO een taak buiten het militaire vlak op zich kon nemen, opdat de wereldvrede gediend zou worden. Een dergelijke opdracht is een slag in de lucht, wanneer de eerste taak. de militaire eenheid en solidariteit, reeds onmogelijk blijkt. FRANKRIJK EN ENGELAND, beiden belast met ernstige moeilijkheden zullen hopelijk op de bespreking j In Parijs dit alles klaar voor ogen zien en i il dan althans duidelijk kunnen wor-1 den. dat een verdrag meer is dan een ge- sprekcentrum en dat de verantwoordelijk- j heid als verdragspartner ook inhoudt, dat j litalre maatregelen in gezamelijk over- leg worden genomen, omdat de conse-1 quenties evenzeer gezamelijk gedragen I moeten worden. De conferentie van Parijs zal kunnen bewUzen, dat de bittere uitspraak als zUn verdragen niet meer dan „vodjes papier" niet juist is. EEN PAAK OUDE SLOTEN 731) Sloten en g oudheid even gewo In het Hooglied wordt gesproken vi op de gre Nehcr (3 cis waren in de voorwerpen tegenwoordig hebben cn le tegenwoordig, ook het gebruikte materiaal was afwjj- Salomo (5 5) kend, maar daar blijft het dan bok by. loeiende myrrhe Want de werking van die sloten, hoe i grendel droop, prim de sleutel bevinden, lichten een stel tstiften in het slot omhoog, waar- r de breckiyn van alle stiften samen- met het bovenvlak van de schoot. jrdt rtcld feite SenaS die de Vispoort herbouwden en daaraan deuren, sluit- balken en grendels aanbrachten en in Richteren (3:23) wordt gezegd dat Ehud de deur van het bovenvertrek met een grendel achter zich had toegesloten. Het welsprekendst is in dit opzicht echter de passage in Jesaja (22 22) op dezelfde pril i de sleutel te duwei rek- als de tegenwoordige Lipsslote „En ik zal den sle, i het huis ichouder leggen". Wel sprekend, omdat hieruit de afmetingen blijkt van de destijds gangbare sleutels, die ook thans nog in het Oosten ge- Tijder lotamië heeft Bi uit de oudheid gevonden van h zoals ook heden in die streken bruikt wordt voor het afsluit stadspoorten. Dit oude Egyptisch i wordt vastgehouden heen arden bewogen, zodat de deur ;n bewogen. En omgekeerd, a, na de schoot in de sluit- arht, de .■aller sluitstiften we rsponderende gat r de gezakte stiften wordt belet. En i kum allee afkor Khorsabad in Assyrië i de afmetingen die dez le deur, waarop een dergelijk slot be festigd is, bevindt zich ten ovaal gat groot genoeg om cr de arm doorheen io steken, zodat do sleutel aan de bin nenkant van de deur in het slot kan worden gebracht. De pennen, die zich gelicht do het juiste aantal nenncn in dezelfde combinatie en standen als de stiften. dig gebruikt, het nerkwaardigc is dat men dit systeem ivcral ter wereld kan tegenkomen, niet illecn in hel oude Egypte en Assyrië, naar ook bij de bosnegers in Suriname, ip de Faroëreilanden, in Marokko, op le Tanihareilanden. ja. zelfs op de koe tallen in Limhurg zijn houten sloten .-vonden van dit principe. Het moge vreemd schijnen, dat wc van le sleutels op het brandmerken over- pringen, maar toch houdt het enig ver- Wordt dit Niets lijmt zo snel als de snelste Empire-stijl aan de achterzijde: een rood .wollen crêpe cocktail japon met een zwarte „staart". Maak zo'n pakje Roxy eens helemaal open en snuif die heerlijke geur van zon-doortrokken, volrijpe tabakken op. Steek dan op en U weet- waarom steeds meer mensen zeggen: Metz en Co De herfst is in paars gekleed ken, de i de modeshow van de Haags- Amsterdamse firma Metz Co. Van een „lijn" of bepaald mode-beeld Is eigenlijk geen sprake, de pen zijn geïnspireerd op Ideeën van buitenlandse ntturlers, doch hebben en eigen sfeer en bekoring Die bekoring ontlenen de modellen voornamelijk aan de fraaie stoffen. Er was bijvoorbeeld een complét donkergrijze jersey, gecombineerd met natté. zwarte wollen stof van grof weefsel. Heel op vallend was een wijde rok de tinfen groen en blauu». gemaakt van ge- de Shetland wol Het leek wel een dekentje Het was dan ook alleen voor ■ets heel jongs en slanks Paars of aubergine was de kleur plaats was Ingeruimd in de collectie, die wij zagen in de glazen rotonde op het dak van het Amsterdamse gebouw van Metz. Slingers van de dit jaar zo prachtig bloeiende helde decoreer den het zaaltje, en de eer. ste mannequin, die op- kwam In een mantelpak tweed en bruine gemêleer de jersey had zelfs een guirlande van helde om de rand van haar hoer I Maar dat was maar een grapje de óverige hoe den werden met veel ernst oetoond. De meeste streef den omhoog, bestonden soms uit laagjes verschil lende kleuren (blauw zwart-wit) of waren gedra peerd. Bijzonder mooi wa ren de biioux In deze collectie is veel gewerkt met combinaties van verschillende stoffen en kleuren. De manteltjes van de complet* hebben soms een bie* pan de stof en de kleur van de rok. Door de hoge boordjes deed het soms een beetje Russisch (anno 1900) aan, hetgeen bijvoorbeeld ook het geval was met de man tel van zwarte wollen stof, voorzien van een peilerine- achtige kraag, van voren bijeen gehouden door een zijden strik. Er behoorde een mof b\j, die evenals de kraag met tres bestlkt tva». Verrukt zullen de meeste teenagers zijn van de grap pige vilten après-skl jas jes. bestlkt met tres of voorzien van een Rijnsteen- gamering. Losse panden (paneau's) zagen wij bfj vele cocktail- en avond toiletten, en ook bij een ge tailleerde wollen mantel.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1956 | | pagina 5