BOLS
Kerk van Rijnsaterwoude
uitgeholdgapend gat
een
MAAR DRTE ZOMERSE DAGEN IN
EEN HEEL SEIZOEN
Oud-burgemeester nam afscheid
van de politie
Tussen cle buien door slaagde
het Oranjefeest
Westen des lands levert steeds
groter hoeveelheid olie
V-l LilDSCHE COURANT
4
DONDERDAG 30 AUGUSTUS 1956
Het werk is begonnen
Onder planken en banken zijn al
honderd zerken gevonden
(Van
i onzer verslaggevers.)
TTEBT U HET AL GEZIEN, MENEER? De kerk is helemaal stuk, alle
-"--I banken, stenen en teksten zijn er uit!!" Ja, zo leeft ook de vierjarige
Anneloesje van Soest mee met de kerkrestauratie van Rijnsaterwoude. Zij
doet dat spelenderwijsterwijl zij op de studeerkamer van haar papa ons
haar verhaaltje deed, ter vervanging van vader, die aan de telefoon was
geroepen, kleedde ze de pop maar eens uit, want die moest nodig in bad.
Trouwens, voor ds. en mevrouw Van Soest is al die werkzaamheid rond
het herstel van dé oude kerk ook min of meer een spel, een spel waarvan
zij al van te voren weten, dat zij het zullen
Bij de restauratie van zo'n kerk staat de
leek altijd weer verwonderd te kijken.
Ook wel een beetje verbijsterd. Zolang al
les nog maar op z'n plaats staat, kan zelfs
het interieur van een in vervallen staat
verkerend gebouw nog wel lieflijk en
sterk aandoen. Maar als preekstoel, ban
ken. orgel, vloeren en allerhande betim
meringen zijn weggehaald en het gebouw
zich eindelijk in zijn ware toestand aan
het voor een béétje schoonheid al zo ont
vankelijke menselijke oog vertoont, dan
durf je bij het portaal haast niet verder te
De kerk van Rijnsaterwoude is er eigen
lijk niet meer. Ze is een uitgehold, ga
pend gat geworden, waarin elk spoor van
de intimiteit en de wijding der eeuwen
met een paar forse slagen is uitgewist.
Ieder zou er z'n gang kunnen gaan en
rjiemand zou er wat van zeggen. En waar
het het „huis Gods" betreft, schijnt de
onttakeling des te absurder.
Enige mogelijkheid
Toch is het alleen door dat radicalisme,
dat er van de kerk van Rijnsaterwoude
weer iets goeds kan worden gemaakt. Het
was wel bekend in het dorp. dat dit
eeuwenoude gebouw er slecht aan toe was
en dat men naarmate de destructie vor
derde, zich met des te meer verbazing
zou afvragen, hoe het mogelijk was, dat
de „Wouwse Dom" de laatste jaren nog
moedig heeft getrotseerd. In de rechter-
muur van de kerk zagen we een brede
scheur, die, ware de buitenmuur niet ge
pleisterd geweest, het contact met de bui
tenwereld tot stand zou hebben gebracht.
En de muren van de kerk zijn toch heus
niet zo dun! De foto waarop ds. Van Soest
vuist en arm tot aan de elleboog in een
gat van een vermolmd stuk hout steekt,
krijgt historische betekenis.
Het nageslacht zal zich hopelijk afvra
gen, hoe de voorvaderen het zó ver kon
den laten komen. Dat zou dan een ver
anderde instelling ten opzichte van onze
historische erfenis betekenen. Nü gebeurt
het in het algemeen gesproken nog
al te vaak. dat men pas aan herstel gaat
denken, als daken lekken, ramen als een
zeef voor regen en wind fungeren en mu
ren vuisten en armen kunnen omsluiten
En dan kunnen die gebouwen nog nèt
worden gered, maar vraag niet. hoeveel
het kost en wat er aan vooraf moet gaan.
Offer
Het nageslacht van Rijnsaterwoude zal
echter niet alleen het hoofd schudden,
maar ook verbazing gemengd met eerbied
weten op te brengen voor het feit. dat de
Wouwers zélf zich voor deze kerkrestau
ratie werkelijk ODeeofferd hebben. In het
Oude Testament kan men op verschillende
plaatsen over de dienst van de offerande
lezen, waarbij het moet opvallen, dat die
offers zeker niet aan de bescheiden kant
Wie bedenkt, dat de Hervormde Ge
meente van R"nsaterwoude kan bogen
oo slechts 60 a 70 kostwinners en dat
bil een collecte, die een dag of tien in
beslag nam. een bedrag van niet min
der dan e'fdnigend gulden Ineens werd
binnengehaald, die zal de oud-testa-
mentisehe inslag van de Wouwers op
dit punt op z'n hoogst moeten prHzen.
F:er werd geen collecte gehouden zo
als wii dat woord in de gelikte zin ple
gen te gebruiken, maar een dienst der
offerande langs de onenbare weg en
In de huizen. Verscheidene arbeiders
hehhen een weekloon afgestaan. Een
boer schonk de waarde van een koe.
H'ilo
De restauratie van kerk en toren kost.
alles bij elkaar. 43n 000 gulden. Het rijk
wilde eerst met 50 procent subsidiëren
maar maakte er na verscheidene bezoe
ken van Rijnsatm-wouders aan Den Haag
65 procent van. Fen prachtige verhoging,
die voortvloeide uit begriD voor de moei-
liike situatie en uit waardering voor het
aandeel van de Wouwers zélf. De eemeen-
te gaf ooi» 10 procent voor de kerk en de
provincie zal met 15 procent wel volgen
Om de ciiferrll nu maar meteen af te
sluiten, bet bedrag dat de Hervormde Ge
meente zélf moet opbrengen als haar aan
deel in de restauratie en straks voor de
inrichting van bet kerkgebouw is f 61 °50
Een schriftelijke actie met 5000 folders
naar alle kerkeraden van Nederland en
naar n'id-F"nsater\i.0'idor* In binnen- en
buitenland hracht tot dusver ongeveer
15.000 op. Er is nog méér binnengeko
men. Hoe de stand precies is, dat wilde
ds. Van Soest ons liever niet zeggen. Maar.
het aandeel van Rijnsaterwoude zélf is
voor meer dan de helft bijeen!
De predikant hoopte alleen, dat de:
mededeling niet tot afneming van de ai
tiviteit zou leiden. Wij zeggen: zijn eigen
persoon, gestimuleerd door zijn enthou
siaste vrouw, is er borg voor, dat zoiet!
nooit gebeurt. Op 14 en 15 september
wordt in het Nutsgebouw een grote bazaar
gehouden, waarvoor al een massa goede
ren binnen is.
Vondst
Een restauratie van een oude kerk
behalve ontnuchterend ook Interessant.
Er komen altijd dingen te voorschijn,
waarvan het huidige geslacht weinig of
helemaal geen weet had.
Zo is ds. Van Soest in het koor
kerk voor de aardigheid op zoek ge
weest naar eventuele aanwijzingen, die
zouden kunnen leiden tot het vinden van
het graf van ene pastoor Van der Plaat,
die ten tijde van de Contra-Reformatie in
deze streek een betekenisrijke figuur moet
zijn geweest. De kerk van Rijnsaterwoude
was een van de hoofdkerken van dt
streek, vandaar dat er ook mensen zijl
begraven uit Rijpwetering. Oude Wete
ring. Roelofarendsveen en Oudshoorn.
Bij het zoeken naar deze aanwijzin
gen stuitte h|j op een
op
steen bleek te ziin. Naar z
zou het annbevéling verdiei
koor der kerk graafwerkza;
verrichten.
van bak-
n mening
en, in het
uitceslo-
dat daar iets -
1065 zo it worden ter
de architect is daarc
Onder planken en banken ziin wel r
de kanel
revonden. Met
r al contact op-
De kerk van Rijnsaterwoude
er eigenlijk niet meer. Ze
een lelijk gat geworden,
waarin elk spoor van de in
timiteit en de wijding der
eeuwen is uitgewist. Maar
over een paar jaar zal dit
„huis Gods" herschapen
oorspronkelijke schoonheid, de
eeuwen weer kunnen door
staan.
Eigen foto
De firma De Waal is nu bezig met het
in de grond persen van de betonnen palen.
In verband met de toestand van het ge
bouw kan niet worden geheid. Er moeten
in totaal 60 palen de grond in, aan de
buiten- en binnenkant. De buiten- en bin-
nenpalen worden .verbonden en daarop
komen dan de muren te rusten. Er zijn
palen waarop een druk van veertig ton
komt te staan.
De restauratie van de toren geschiedt
door de gemeente. Wie naar de toren op
ziet. ziet de misvormineen en verkeerde
steensoorten onmiddellijk. De tekeningen
tonen een prachtig bouwwerk in oor
spronkelijke stijl. Zoals het gehele werk
maar één doel heeft: Rijnsaterwoude weer
een sterke kerk te geven en te laten zien
hoe het vroeger is geweest, vóórdat men
senhanden onoordeelkundig repareerden,
wat de tijd had aangetast. Die tijd heeft
in déze tijd niet meer het laatste woord!
Op de valreep vroegen wij ds. Van
Soest, wanneer hij weer met toga de kerk
kan betreden. ..Als het over 2 jaar is. dan
zeg ik: .Dat is vlot": als het over 3 jaar
is. dan zeg ik: „Dat valt me toch niet
tegen".
De aard van zulke werkzaamheden is
inderdaad zo, dat mededelingen over
eind meestal voorlopig zijn.
KOVDEKF.RK AAN DEN
RIJN
Afscheid en installatie
Volgende week woensdag half 8 word",
in de koorzaal van de Hervormde kerk
een bijeenkomst gehouden voor ouders,
leden en anderen ten afscheid va
heer Bloem, die naar Amersfoort
trekt. Tevens zal dan het nieuwe hoofd
van de Hervormde school, de heer Kou-
denburg te Terkaple, worden geïnstal.
leerd. De bijeenkomst wordt geleid door
ds. Poort van Oosterbeek.
Vrachtwagen in sloot
Dinsdagmiddag half vier kwam
vrachtwagen met aanhangwagen var
firma B. te Leiden ter hoogte vai
boerderij van de heer Koot aar
Hondsdijk, toen de bestuurder moest uit
wijken, in de sloot terecht De bestuurder
viel met het hoofd tegen de rand van het
reohterportier en klaagde over hoofdpijn.
Om half 7 begon men met een kraanwa
gen de wagens uit de sloot te hijsen. De
belangstelling was vanzelfsprekend groot.
Een triest record
Weinig kans op een
mooie september
TAE afgelopen zomermaanden hebben
twee zomerse dagen opgeleverd, in
mei ééns zodat op 1 september het aantal
zomerse dagen in De BiM drie bedroeg,
een aantal dat sind6 het begin van de
temperatuurwaarnemingen in 1848 nooit
zo laag is geweest. Het kleinste aantal zo
merse dagen bedroeg tot dusver zes.
waargenomen in 1882 en 1891
Hoewel men een nog vrij warme sep
tembermaand met mogelijk ze'lfs nog meer
zomerse dagen dan er tot nu toe in 1956
zijn voorgekomen, niet onmogelijk acht.
Alphen aan den Rijn
Het is bekend, dat burgemeester Witschey zich er van bewust geweest is,
hoofd van de politie te zijn, en dat hij persoonlijk aan het korps steeds
hoge eisen stelde. Daar staat tegenover, dat hij zich ook heeft beijverd om
voor zijn mensen het beste en meeste te bereiken, wat voor een gemeente
van deze grootte mogelijk is. En het gaf de heer Witschey voldoening, dat
van de zijde van het korps zelf tot hem het verzoek werd gericht, apart af
scheid te mogen nemen. Waarvoor men gisteravond in de trouwzaal van
het raadhuis dan ook bijeen was. Ook de mannen van de reserve-politie
waren er.
De korpschef, inspecteur N. G. Groot-
uijse, hield een toespraak, waarin, hij de
■kentelijkheid van het korps uitsprak
aor het feit. dat burgemeester Witsdhey
in dit afscheid toestemde. Hij zag hierin
dan een geste. ml. een bewijs va
nooit aflatende belangstelling van de bur-
ïmeesfer voor het korps.
Gereleveerd werd, hoe de heer Witsdhey
darect nadat hij hier was gekomen,
voor de onvoldoende sterkte va:
politie in Alphen en met succes geijverd
heeft voor de uitbreiding daarvan. Onde:
zijn leiding kwam een vergoeding voo
srwerk tot stand, nu algemeen geldend
1950 nog niet. De uitrusting werd ver
beterd en mag nu gezien worden. En dat
de huisvesting van de politie onvoldoende
daarvoor treft burgemeester Witschey
geen verwijt, die toch de verbouwing.
iardoor de politie wat betere lokalitei
ten krijgt, typeerde met: „Het is niks!"
Inspecteur Groothuijse zei, dat men
met voldoening en dankbaarheid mag te
rugzien op de jaren waarin de heer Wit
schey hoofd van de politie was. Ook in
dit opzicht heeft hij zijn taak niet licht
genomen. Aangeboden werden een elek
trische klok en een groepsfoto.
Namens de mannen van de reserve-
politie sprak de heer C Dusoswa. Dez<
i.m.. dat het contact met deze groep
minder was dan dat met de beroeo»-
politie, maar men had toch mogen bemer-
ken, dat de belangstelling ook voor her
niet ontbrak. Daarvoor wilde men dank
brengen.
Eigen gebouw
Na zijn erkentelijkheid voor dit afscheid
te hebben uitgedrukt, zei de heer Wit
sdhey, dat de politiezaken, zowel hier al6
in zijn vorige gemeente, zijn volledige be
langstelling hadden. Hij heeft getracht
voor het korns te bereiken, wat mof
was. maar niet alles wat gewenst
is tot stand gekomen In een gemeente als
honderd
de oudste dateert uit het jaar 1588 Een
vóór-reformatorische zerk is er dus niet
bii. Lang niet alle zerken zijn meer gaaf.
Hoeveel er bij de restauratie zullen wor
den gebruikt, staat nog niet vast. De mo
geliikheid bestaat, dat ze niet alleen in de
vloer, maar ook tegen de muur (van het
koor dan) komen.
In de koorafsluiting is een nis ontdekt,
die vóór de Hervorming bij het opdragen
van de mis een functie heeft gehad.
Inrichting
De preekstoel, het koorhek en enkele
banken (alles van historische waarde) zijn
opgeborgen in een graanpakhuis in het
dorp. terwijl het orgel. koDerwerk. oude
offerblokken en archiefkisten een plaats
op de schoolzolder hebben gekregen
Het kerkelijke archief, waarin zich als
oudste stuk een boek van 1654 bevindt,
wordt ook gerestaureerd. De heer Van
Zwieten, conservator van het historische
museum te Alphen aan den Rijn, houdt
zich er toegewijd mee bezig. Het archief
krijgt misschien een plaats in het koor
Aan het orgel zullen ook bepaalde voor
zieningen worden getroffen. Mechanisme
en uiterlijk veranderen daarbij. Volgens
de tekenineen vtfn architect Van der
Sterre wordt het front heel anders en
komt de organist ln de nieuwe toestand
via een zichtbare wenteltrap op zijn in-
Het koor wordt niet bij de overige kerk
ruimte getrokken, zo is nu besloten. Dat
wil echter niet zeggen, dat er in de kerk
van het koor niets te zien zal zijn. Als ge
deeltelijke afsluiting zal het koorhek
dienst doen. De preekstoel komt in het
midden vóór het koorhek. Aan weers
zijden van de preekstoel worden de oude
banken geplaatst. De ramen van de kerk
krilgen gewoon glas. De ramen van het
koor worden versierd met steentracerin-
VOORSCHOTEN
Schaakclub
Vanavond om 8 uur wordt ln „Het wa-
Den van Voorschoten" de jaarlijkse alge
mene ledenvergadering gehouden van de
schaakvereniging „Voorschoten"
De agenda vermeldt onder meer be
stuursverkiezing en opstelling van tiental
len voor competitie en wedstrijdrooster.
Morgc-n muziek
Morgenavond half acht maakt Benve-
nuto een rondgang door het dorp. ter ge
legenheid van de verjaardag van prinses
Wilhelmina. Om 9 uur volgt eer. -oncert
ln dc tent op de Voorstraat.
Ter Aar
Alle sombere vooruitzichten ten spijt, wat betreft de weersomstandig
heden. heeft Langeraar toch, tussen de buien door, een geslaagd Oranje
feest kunnen vieren. Niemand had dit durven verwachten. Woensdag, tij
dens de volksspelen, kwam een vriendelijk zonnetje er voor zorgen, dat
deze spelen onder goede omstandigheden plaats hadden en ook veel be
langstelling trokken.
Dinsdag wa6 het de feestdag van de
kinderen. Al in de morgenuren trokken
zij uitgedost met sjerpen. 6trikken en
mutsen naar de speelplaats van de school
Hier werd de jeugd, die toen al de feest
stemming te pakken had, getracteerd. Na
de tractatie werden de kinderen in een
lange rij opgesteld om In optocht naar het
feestterrein te gaan. Onder de feestklan
ken van ,-Arti" ging het Oranjecomité
Juliana met de honderden kinderen door
Langeraar naar het terrein, waar allen
enkele malen gratis gebruik mochten ma-
van de diverse vermakelijkheden
Hoewel er dit Jaar geen wedstrijd in ver
sieringen was voor de kinderen, zoal*
heen, had toch een groepje jongens
de „grote brug" nog gezorgd voor
aardige attractie. ZIJ hadden het ln
hun hoofd gekregen om bij gelegenheid
dit feest de oude schutterij te doen
hjerleven. Wekenlang hebben zij gewerkt
het maken van trommen en een vaan
del en vlag waarop met trotse letters
prijkte: „De kleine schutters". Ook had
den zij nog een mooie wagen gemaakt
een grote trom van bloemen Dapper
hun marsen slaande trokken zij mede en
:ongen: „Daar komen de schutters aan!"
Geen wonder dat het groepje veel bekijks
had.
On de middaguren werden verschillen
de kinderspelen gehouden op het feest
terrein De uitslagen hiervan zijn ais
volet:
Vlaggetje planten voor meisjes van 7—0
Jaar: le prijs Gerda Egberts, 2e prijs An-
Sassen, 3e prijs Marg v Leljden; hard
lopen met bal op een presenteerblad voor
jes van 9—14 jaar: le prijs Wil Mou
nts. 2e prijs Annie Kroft 3e prijs Truus
d Zwaan; hardloDen met hindernissen
or jongens 7—9 jaar: le prij6 Hennia
PieterSp 2p Dr Gerard Bosman. 3e pr
And ré v d Ploeg: ha-dopen voor Ion
Sens 9—14 Jaar: le prijs Ben Koelman.
2e pr. Wim v. d. Hoorn. 3e pr. Thiis
Kleün.
Voor ae volksspelen, waarmede dt
tweede dag begon bestond grote belang
stelling, zowel wat deelnemers als toe
schouwers betreft. Het was wel de moeit«
waard, wani men was getuige van aller-
vermakelij'kste toneeltjes Er heerste dl
ook een goede stemmint
De uitslagen der volksspelen ziin:
sprietslaan voor heren: le prijs C. v. d
Hoorn Johz.. 2e pr. Theo Pieterse. 3e Dr
J Bülemeer; blaastrappen voor dames: le
prijs Bets Volgering. 2e pr mevr Pie-
terse-D.sseldorp, 3e pr. Lenie Rekelhof:
hardrijden op de loopfiets voor heren: le
prijs J v. d. Hoorn Johz.. 2e pr. Leo Eg
berts. 3e pr. Leo v. Emmerik; hardrijden
op de loopfiets voor dames: le prijs Toos
v. d'. Boogaard, 2e pr. Corrie v d.
Boogaard, 3e pr. Miep. v. d. Boogaard.
Het Julianacomité kan terugzien op ge
slaagde dagen
ALKEMADE
GEBOREN: Johannes B. C., z v B J
Bouwmeester en W. J. Bocxe; Johanna
M. C., d v M A Markwat en C P Ver
sluis; Helena C. M„ d v A. Th. Engel en
Th. M. v d. Klugt; Anna E. M., d v
J. P. v. d. Meer en M. Th. Haverkort;
Petrus G. J.. z v G G Tersteeg en A. P
Vink; Yvonne A. M G.. d v J. A. Dobben
en J. v. d. Meer; Eric F., z v G. F
Mars en L. E. Greene.
ONDERTROUWD: F. J. Verhaar en G.
W. Olijerhoek; J. J. v. d. Poel en J. C.
v. d. Poel; L. J. v. d. Frits en C. A M.
Heemskerk; J. de Blanken en M P. H
Deters.
GEHUWD: A. C. van Dijk en J. A.
Klijn; Th. J. M. de Jong en G. A. M. de
Jong.
OVERLEDEN' Apolonia Verhaar, e v.
.1 Verhaar. 76 j Martfha van Kins w v
D. Dongelmans, 85 J.
Alphen, die in de komende 15 a 20 jaar.
naar wordt verwacht, een grote vlucht zal
maken, moet het politie-apparaat de ont
wikkeling bijhouden. De heer Witschey
heeft veel waardering voor het raadhuis,
maar dat men indertijd de politie in het
sou/terrein gestopt heeft, is een ernstige
fout geweest. Het gezagsapparaat behoort
over een eigen centraal gebo---v te be
schikken. In verband met de nood op wo-
ninggebied, heeft SDr. het niet met zijn
verantwoordelijkheid in overeenstemming
geacht, de bouw hiervan op de begroting
te brengen, maar hij hoopte, dat zijn op
volger hier ook een taak zal zien.
Als via een betere salarisregeling geen
betere levensvoorwaarden tot stand kun
nen komen, zet dan uw schouders onder
het werk. studeer en tracht zo promotie
te maken, aldus spreker
De oud-burgemeester bracht de mensen
van de reserve-poli'tie dank voor het feit,
dat zij zich in hun vrije tijd willen be
kwamen. Hun werk is vooral zo belang
rijk omdat zij geheel op de hoogte zijn
met de plaatselijke omstandigheden en
daardoor hun taak en plaats kennen.
De heer Witschey maakte nog een ver
zuim goed, door de verzekering te geven,
dat een geruime tijd geleden toegezegde
beker voor schietwedstrijden nog deze
week zal worden verstrekt.
Jongen in wijk Hoorn
aangereden
Woensdagavond omstreeks zes uur hac
in wijik Hoorn op de rijksstraatweg, tei
hoogte van de Hoornstraat, een verkeers
ongeval plaats waarbij de zevenjarigt
Gerard Schuurman, wonende in dezt
straat, ernstig werd gewond. Nadat dok
ter A. J. Zwartendijk de eerste hulp had
verleend. i6 de jongen per ziekenauto
naar het Academisch Ziekenhuis te
den overgebracht.
Het ongeluk gebeurde doordat het jon
getje op een step, komende uit de Hoorn-
straat. zonder op het venkeer te letten',
de rijksstraatweg op reed, juist toen uit
de richting van het centrum van ALphen
aan den Rijn een personenauto naderde
De bestuurder van de wagen, de heer P.
de H. uit Wassenaar, kon ondanks krach
tig remmen een aanrijding niet voorko
men. Het jongetje werd door dg auto
gegrepen en enkele meters voor de wa
gen uit weggeslingerd. Met in- en uit
wendige verwondingen bleef het liggen
Het had o.a. een bovenbeenbreuk en
zware hoofdwonden opgelopen. Zijn toe-
C.J.M.V. en M.V. een
dag uit
Begunstigd door vrij goed weer maakte
een dertigtal leden van de meiejeovere-
nlging „Opwaarts" en de C.J.M.V „Da
niël" te Gouwsiuie een bustocht. Hoewe
men dicht in de buurt bleef, hebben di
Jongens en meisjes heel wat gezien. De
eerste pleisterplaats was de Aalemeerse
bloemenveiling, waar werd genoten
geur en kleur. Daarna kwam Schiphol
aan de beurt met een rondleiding
de luchthaven In Amsterdam aangeko
men maakten de Jeugdverenigingen
rondvaart door de grachten en werd
bezoek gebracht aan Artis. Ook heeft
men ln de hoofdstad gedineerd. Op de
thuisreis stopte de bus nog eenmaal in
Aalsmeer om de jongens en meisje
gelegenheid te geven de prachtige
lichting te bezichtigen
Feest in Aarlanderveen
De jaarlijkse feestelijkheden in Aar
landerveen. georganiseerd door hel
Oranjecomité, openden e stermiddag me;
een serie kindersnelen. Om 2 uur sDrak
dc- voorzitter, de heer T. Herr. een wel
komstwoord od het Dorpsplein, waarna
direct werd begonnen met het turfrapen
Mede door het eoede weer bestond .er
voor dit feest weer grote belangstelling,
die zich voornamelijk concentreerdi
het centrum.
's Avonds ODende dokter v. d. Wind
het feest De dokter deelde mee. dat hel
commissielid de heer Verdonk is opge
nomen in een ziekenhuis te Leiden, maar
nu weer herstellende is. De gedachten
eaan ook uit naar het commissielid de
heer Do Groot, met wiens familie de ge
hele bevolking meeleeft, zei spr.
Vanmorgen zijn de feestelijkheden
geopend met trompetgeschal en tromge
roffel van D S S.
Bevordering by de politie
De laatste politieman die een door bur
gemeester Witschey getekend bevorde-
nnssbesluit mocht ontvangen (in de bij-
Komst in het raadhuis) was de agent
v. d. Wilt, die. ingaande 16 juli j.l„ be-
derd is tot hoofdagent
Uitbreiding van bedrijf
iet meer dan 40 laren oude Technisch
Elektrotechnisch Bureau W. den Hertog
a. alsmede de toonzaal en winkel „De
Prins van Oranje" en de Luxor-bioscoop
-'hen aan den Rijn zullen met in-
vcn 1 septemoer .vorden overge-
n en met dezelfde medewerkers en
is de kans daarop to oh
In de eerste plaats i<
koude Noordzeewater.
de
pera/tuur deze zomer niet
boven de 16 gr. C i6 gestegen, een water
temperatuur die abnormaal laag is Vee-
leden jaar had het zeewater voor onze
kust nog een temperatuur van 19 gr. C.
Deze lage temperatuur is er oorzaak van
dat alle lucht die over zee wordt aan
gevoerd belangrijk sterker wordt afge
koeld bij 16 gr. C. dan. zoal6 verleden
jaar. bij 19 gr. C
HAN IS ER NOG een grote vraag en
wel of de hoeedrukeebieden boven
net vasteland van West- en Noord-
Eu-rooa ook nog weer aan bod komen. De
ze zomer nebben ze niets van zich laten
merken met als gevolg, dat wij geheel
aan depressies bleven overgeleverd
Wanneer ook in september geen hoge-
drukgebieden komen ODd3-gen. gaan wij
zonder intermezzo van de ene herfst in
Vroeger was er vaak 6Drake van de zo
genaamde „ouwewijvenzomer of ..Indian
summer", maar na 1947. toen eeDtember
bijzonder warm was. doet september zijn
naam als herfstmaand wel eer aan
Er is echter een gunstig voorbeeld
voorhanden. Ook na de zeer koele zomer
van 1805. welke veel op die van 1956 ge
leek. kwam septerrtber met een aantal
warme da-gen uit de bus. In 1891 en 1929
was het september die het grootste aan
tal zomerse dagen (warme!' dan 25 gr. C)
van de hele zomer bracht. Welk aantal in
1929 zelfs nog tien bedroeg in De Bilt.
Tweehonderd miljoen dollar
Russische hulp
Welingelichte kringen te Djakarta ver
tellen volgens A.N.P., dat Indonesië aan
Rusland voor 200 miljoen dollar techni
sche en economische hulp zal vragen
Officiële bevestiging kon niet worden
verkregen, doch wel wordt medegedeeld
dat de Russische delegatie morgen uit
rndonesië naar Rusland zal terugkeren
om overleg te plegen. De Russen heb
ben zelf geen bedrag voorgesteld doch
Indonesië gevraagd de som te noemen.
Zendeling verdreven
uit Borneo
Een Amerikaans zendeling, die in In
donesië werkzaam is geweest, dr. John
G. Bremar. heeft volgens Ass Press te
Singapore medegedeeld, dat hij door on
dergronds gewroet van de communisten,
Borneo uit moest. Hij wordt niet meer in!
Indonesië toegelaten. De communisten!
hadden namelijk zeshonderd handteke-i
ningen verzameld voor een verzoek-j
sfhri ft om hem niet toe te laten. Thans
is hij met zijn vrouw en aangenomen
zoon, een driejarig Dajakkertje, met ver
lof op weg naar de Verenigde Staten.;
Men dreigde hem dat hij door de stra-|
'en gesleurd en geslagen zou worden.
Dr. Bremar heeft in een telegram Su
karno verzocht tussenbeide te komen.
Hij stond aan het hoofd van een zen-
.-linesziekenhuls en was sinds 1926 in!
'ndonpsië werkzaam Ziin vijanden zijn
Chinese communisten, vertelde hij, ter
wijl de Dajaks hem graag willen.
Abdulgani voor een
speciale commissie
De Indonesische minister van buiten
landse zaken, Ruslan Abdulgani, zal re
kenschap afleggen voor een bijzondere
commissie bestaande uit de eerste en
tweede vice-premier, Moh. Roem en
Idham Chalid, de ministers van justitie!
en voorlichting. Muljatno en Sudibjo, pro
cureur-generaal Suprapto en chef van
politie Sukanto. De commissie zal be-,
slissen of Abdulgani verhoord zal wor
den door het hoofdparket. Abdulgani
geeft zijn inlichtingen aan de commissie
Het onafhankelijke blad Indonesia Raya
kondigt nieuwe onthullingen aan over
roverij en corruptie in de hoofdstad en
daagt de premier uit zijn beweringen
waar te maken, dat sommige elementen
uit waren op politiek voordeel en tracht-j
ten de regering ten val te brengen door
deze affaire. Het nationalistische blad
Merdeka wil maatregelen tegen de per
sonen, die Abdulgani beschuldigen.
Abdulgani Is dinsdag te Djakarta aan
gekomen met geheime'boodschappen van'
Nasser voor Sukarno en premier Sas-tro-
amidijojo.
Hij werd door vele autoriteiten begroet;
en zeide, dat hij met Nasser had gespro
ken over de mogelijkheid van een Azia-j
tisch—Afrikaanse conferentie over hetj
Suezkanaal, Toen men hem vroeg naar
de beschuldiging van corruptie, zeide hij:;
„Wacht maar af". Hij wist nog niet of
hij zich bij het gezelschap van Sukarno
m Rusland zou voegen.
Mijnenveger. Op 7 september wordt lil
Krimpen aan de Lek de kustmijnenveger
Gemert (Dokkumklasse) te water gela-
N.A.M. niet bang voor schade aan
waterwinning in duinen
Neerlands olierijkdom is verrassend groot. Op grond van recente vondsten
in het westen des lands in het bijzonder IJsselmond'e en Den Haag/Was--
senaar kan nu met stelligheid worden gezegd, dat het huidige nationale
verbruik (4,4 miljoen ton per jaar) voor 20 tot 25 percent uit eigen pro-j
duktie gedurende een reeks van jaren gedekt zal blijven.
De produktie van het Schoonebeekveld
in Drente met 275 putten Qoopt lang
zamerhand terug. Nog een vijftail putten
zal daar worden geslagen, doch ov<
jaar zal Schoonebeek geen oliewinning
meer hebben. De achteruitgang vai
produktie (die thans 2900 kubieke meter
per dag bedraagt) wordt in toenemende
mate gecompenseerd door de produktie
in het westen, zo deelt de directie
de Nederlandse Aardolie Maatschappij
ABBENES
Postkantoor vroeger dicht
Met ingang van 1 september is het
postkantoor voortaan 's avonds na half
zeven gesloten. Het laatste loketuur i;
dan van half zes tot half zeven in plaats
NIEIIWVEEN
Gouden huweiyk
Op 19 september hoopt het echtpaar H.
J. FreijeeA. J. Bunnik te herdenken,
dat het vijftig jaar geleden in het huwe
lijk trad. Het echtpaar woont Dorps
straat 56.
Wedvlucht De Wltpcn
Concours met 112 duiven van Roosen
daal, afstand 78 km. Los 8.20 uur, aan
komst le duif 9.00 uur, snelheid 1827 ir
per minuut.
Uitslag: A. Stfaathof 1, 18; C. v. Leeu
wen 2; Bijl-Spring in 't Veld 3, 11, 17:
mevrouw Roovers-Abels 4, 7, 13, 21, 26;
C. v. Bemmelen 5. 6, 15, 20; J. Hooger-
vorst 8. 19. 24. 28; A. Oskam 9, 22; H
Burggraaff 10, 27; J. de Groot 12. 14:
Meyer v. d. Leden 16, 23; A. Akerboom 25
ROELOFARENDSVEEN
Weer eerste aardbeien
Niettegenstaande de winterse zomei
werd aan de veiling Roelofarendsveen
woensdagmorgen weer een voorjaarspri
meur aangevoerd, n.i. ruim 70 doosjes
zlasaardbeien van de z.g. tweede oogst
Zoals bekend, worden deze aardbeien
volgens een speciale methode gekweekt.
Schaakclub Utile Dulci
De schaakclub Utile Dulci hield haar
jaarvergadering onder leiding van
heer Th. J. Olijerhoek. Na notulen
jaarverslagen werd besloten, drie nieuwe
schaakklokken aan te kopen. De onder
linge competitie zal dinsdag 4 september
beginnen. Nieuwe leden zijn welkom. In
de Pancratiuszaal. Ze kunnen zich ook
opgeven bij het secretariaat, Spoorstraat
14. U D. zal ook dit Jaar weer deelnemen
tn de competitie van de Leidse Schaak
bond
fVOIIRRIICGE
Gaande en komenae man
Ingekomen: A. N T. Doelman. Kort-
steeeksterweg 28. Alphen a. d. Rijn; F. J
van Moll, Losserstraat 4, Schoondijke
Vertrokken: J. Breel, Prins Hendrik-
traat 5 Renkum.
met behoud van de oorspronkelijke fir-
worden voortgezet door de he-
gebrs. J. G.. G. J. en A. Ponsioen,
eigenaars van het eveneens oude Tech
nisch Installatie-Bureau fa Ponsioen en
Alphen aan den Rijn. Hiermede
lat het bedrijf van de hi
■n grote uitbreiding.
(B.P.M. en Standard Oil New Yersey) mee, ei
Hoe groot de uiteindelijke produktie it
het westen zal zijn, is nu nog een cijfeij
met een vraageken. Ons land is echter I
rijk aan aardolie gebleken, zodat na he: J
verlenen van een concessie aan de Neder,
landse Aardolie Maatschappij voor hel
westen van het land, bij verdere boringen
nog verrassingen mogelijk zijn. Men
rekent daar, voorzichtigheidshalve, echter
niet op. Na tien jaar exploratie en expioi-
tatie levert de Nederlandse Aardolie Mij J_
N.A.M. een vijfde tot een kwart van d«
nationale behoefte aan aardolie en haai flt;
aanbieding bedraagt een kwart van d« ac
gasbehoefte, cijfers, waarop men zeel de
trots is. ne
In het westen deed de N.A.M. een goede ki
greep op IJsselmonde bij Ridderkerk ha
waar 20 ton per dag gewonnen wordt. Mer de
hoopt daar op vergunning voor nog drie re
boorterreinen. De putten van Berkel-
Schiebroek, Delft, De Lier, Pijnacker. 2®
Rijswijk en thans ook Wassenaar leveret d
exploitabele hoeveelheden. De ene spui-
ter van Wassenaar belooft zelfs zeer be jn
lamgrijk te worden. Hij levert prachtige he
zwaveflvrlje olie uit zeer mooi oldezand va
De verwachtingen zijn dan ook hoog gé jei
spahnen, wanneer men tenminste verdej en
kan boren. wi
Nieuwe boringen
Bij Monster, Ridderkerk en Zoetermeei
zullen binnenkort ook nieuwe verken-
nings-boringen worden gedaan. In De Lie! Vri
zal men een nieuwe boring tot 3000 mete pri
doen op vermoeden van een diepe, olie coi
houdende anticlinaal. De meeste anden da;
boringen toonden olie op 1200-1300
De Ned. Aardo-lie Mij hoopt, zodra c
gir
-erkregen resultaten met kracht ter haW Du
e nemen. Daarbij is men er zeker vai sle
geen schade aan bewoning, bewoners se)
natuurschoon, landbouw en drinkwater dei
voorziening toe te brengen. Trouwens, d< 1)11
concessievoorwaarden, die men t.z.t. ni stT
advies van Gedeputeerde Staten va: he/
Zuid-Holland, gehoord de inspecteur
generaal van het mijnwezen, van d< hoi
Kroon verwacht, zullen ongetwijfeld o; biji
deze kwesties gericht zijn.
Op pel
bie
Het westen levert °P het ogenblik 11 „vr
percent van de totale nationale produkti:
tegen 8 percent in 1955 en 0,3 percent i( 1fi1<
1953. Het staat nu wel vas-t, dat, ondank 0111
de langzame achteruitgang van Schooné C
beek, de nationale produktie door d' mu
vondsten in het westen minstens op pei wo'
zal kunnen blijven gedurende een reek Het
in tenminste twintig jaar. gev
Het vraagstuk, of de Kroon aan d
N.A.M. concessie in het westen des land d„
zal verlenen, hangt samen met de situati satl
het waterwingebied in de duinstreek e
Zoals men weet staat het exploreren o>, uni
grond van de mijnwet aan iedereen vri; dat
Voor het verlenen van een exploitatie par
stelt de wet o.a. de eis van be der>
trouwbaarheid aan gegadigden. Nu word H
door gemeenten (Den Haag en Wassenaar G
door waterleidingmaatschappijen ij
twijfel getrokken, of exploitatie in en b( San
het duingebied de watervoorziening nie w
zal storen. De N.A.M. verklaart catego hph
risch, dat dit niet het geval zal zijn. Di aut
ganse olie-industrie is immers gebaseert als
°P isolatie van olie-bronnen. Het is d< mat
Pon- ^nst bij het boren en exploiteren om wa. ze
I ter uit de olie te houden. voo
