CHRISTELIJK
c
I
KANTTEKENING
De zelfstandigheid der
plaatselijke gemeente
ZETHAMETAnv.
Een nieuwe en wijde vorm
van samenwerking
In de Sowjetunie ligt sterk de
nadruk op technisch onderwijs
Gezond jaloers op
.k. studiecentrum
2
Merkwaardige procedurekwestie in Hamburg
Opgesmolten kerkklokken oorzaak van
kerkrechtelijk meningsverschil
Voor het gerechtshof te Hamburg is deze week een begin gemaakt met
de behandeling in hoger beroep van een reeds jaren slepend geding. Het
Noordduitse hoogovenbedrijf heeft namelijk beroep aangetekend tegen een
uitspraak van de Hamburgse rechtbank van 23 november 1955. Volgens deze
uitspraak moest het hoogovenbedrijf aan een commissie, die de Evangelische
en Katholieke Kerk hebben ingesteld en die zich ten doel stelt, de tijdens
de oorlog weggevoerde klokken terug te brengen, 2.500 mark betalen voor
één ton schroot van kerkklokken, die de nazi's in de oorlog in beslag namen.
Dit schroot werd na de oorlog op het terrein van twee Hamburgse hoogoven-
bedrijven gevonden en had een gezamenlijke waarde van één millioen Duitse
Mark.
De president van het gerechtshof ver
klaarde, dat naar de mening van het hof
de voorwaarden voor het voeren van dit
proces nog niet zijn vervuld. In het bij
zonder doelde de president hierbij op de
vraag, of de aanklager, in deze dus het
Comité tot terugbrenging van de klokken,
wel rechtspersoonlijkheid bezit, te meer
daar niet zonder meer aangenomen kan
worden, dat de Raad van de Evangelische
Kerk en de bisschoppenconferentie van
Fulda bevoegdheid heeft tot het voeren
van een proces.
Het gerechtshof Is van mening, dat
alleen de enkele Roomskatholieke en
Evangelische gemeente een proces kan
voeren en stelt zich hierbij op het stand
punt, dat alleen de gemeenten de dragers
van het vermogen der Kerk zijn. Of de
Raad van de Evangelische Kerk in Duits
land en de bisschoppen-conferentie van
Fulda eisen, die gemeenten stellen, aan
zich kunnen trekken, meent het Gerechts
hof te moeten betwijfelen; het meent, dat
de kerkelijke overheid geen bevoegdheid
heeft, het vermogen van een kerkgemeen
schap te beheren, om nog niet te spreken
van het ten gelde maken van eisen.
De rechtsmaterie is zeer gecompliceerd,
zo is het gerechtshof van oordeel, omdat
niet alleen de gemeenten hun aanspraak
op het schroot kunnen doen gelden.
Onder het afval bevonden zich ook
scherven van klokken van instellingen
en bovendien van kerken buiten de
Bondsrepubliek. Het mede-eigendom
die kerkgemeenten aan de gerechtelijk
opgeëiste ton schroot moet eerst onder
zocht worden. „Dat dit mogelijk is, lijkt
mij echter zeer twijfelachtig", zo
klaarde de president.
De mening van het hof over de rechts
persoonlijkheid van de klager en ove
bevoegdheid tot het voeren van een
ces van de Evangelische Raad e
bisschoppenconferentie verschilt volledig
die van de Hamburgse rechtbank,
in eerste instantie beide bevestigd
neeft.
Het gerechtshof maakte nog geen be-
{in met de behandeling van ae zaak zeil.
Lutherkenners bijeen
Te narnus in Denemarxen zijn nj KerK.
;n aogmen-historici van verschillende
kerken en uit alle delen der wereld eer
week in congres bijeen geweest, om at
problemen van de biografie en de theolo.
gie van de hervormer Maarten Luther
te bespreken. Het dongres stond onder
voorzitterschap van prof. dr. W. J. Kooi
man (Nederland i. bisschop dr. A. Nygren
(Zweden), prof. dr. W. Pauck (Ver. St.
en prof. dr. Ea Sommerlath (Duitsland)
Vastgesteld werd dat de gedurende de
oorlog niet alleen door Zweden, maar
ook door Engelse geleerden (Methodisten
en Anglicanen en Amerikanen de studie
van de vele problemen, .die met Luthers
leer en leven samenhangen, verder ge
bracht werd. Tevens bleek, dat thans dp
Duitse onderzoekers weer een eerste
plaats innemen op dit gebied.
Uitvoerig werd gesproken over ver
schenen literatuur, over de studieplan
nen en over de voltooiing van de grote
kritische uitgave van Luthers werken
welke binnenkort 100 delen zal tellen.
Besloten werd iedere vijf jaar bijeen
te komen en een volgend maal ook rooms
katholieke Lutherkenners uit te nodigen.
Advertentie
BRUIKBAAR IJZER
VLAARDINGEN
Melodie en woord
der Ether golven
V d jeugd; 12.00 Dar
3 Nv et
12.33 V h pl
Nws; 13.15
of geen
10.15 Kin.M
slag; 11.05 Gram. AVRO: 12.00 Theaterork De twee de
en soliste; 12.30 Sportsplegel; 12.35 Even af- nuten bovei
rekenen. Heren!; 12.45 Gram; 12.55 Wereld- Idem; 17.30
kampioenschappen wielrennen in Kopenhagen; pioenschappi
13.00 Nws; 13.05 Meded of gram. 13.10 V d 18.00 Nws e
militairen; 14.00 Boekbespr; 14.20 Kamerork; 19.00 V d ki
15.20 Joegoslavische volksliederen; 15.45 19 45 Reger
'6.30 Sportrevue. VARA: 17.00 r
>ndtrio; 11.15 Vierhandig pla-
J iz; 12.30
meded.;
d: 12.3B Fianoauo; 1300
middenstand; 13.20 Orgel
n; 14.00 V d vr*
hoorsp; 1540
estig; 16.40 Gl
muz; 17.50 V
Irennen te Kopenhagen.
n 18.20 Act
Oude
suitz, Landbouv
17.20 Voord
lelren
17.41
Kopt
mpioe
10.00 Nw
19.35 Gi
ubriek:
»n hooiberg:
18.05 Sportjoi
18.30 Ned Hei
jeugd, 19.30 Bijbelvertelling. AVF
Nws; 20.05 Gevar muz; 21.00 Voordr;
Graf von Luxe: SM
journ; 22.10 Gl
17.50; 20 45 iJHMBHHg
VPRO:1 21 45 „Afsluiting Har
IKOR19.00 V d Concertgebouworkest.
AVRO: 20.00; schappen
_Jrdr; 21.10 Der Gram; 23.i
operette; 22.00 Radio- —24.00 Gra
23 15 Act c
22.40 Idem; 23.00 Nw
3.25—24.00 Gl
8.151 Gl
m; 7.46 Een
>ord
9 45 Gram. IKOR: 10.00 Radiozon- ken; 9.25
nws; 13 10 Gram; 13.40 Boekbesp
Gram; 14.30 Bariton en piano; 15.
15.20 Concertgebouwork; 15 55 Lie
srber. 8.15 Gra
de daf
9.00
8 00
d zie
le Corinthiërs. caus. KRO
i gewone man; 20.05 Lichti
35 U bent toch ook
•dr; 10.00
orgendienst; 11.00 Pi
list; 11.45 Gram; 12.25 Voor
ichtej boer en tuinder; 12.30 Land- en tuinb it
kathided; 12.35 Lichte muz; 12.55 Gram of a
13.551 13.00 Nws; 13.15 Lichte muz; 13.35 Grai
ram; 114.00 V d jeugd; 14.30 Gram; 14.45 V
muz; vrouw; 15.15-«Gr
ïeref; Bijbellezing; II
ker-| clavecimbel; 17.00 V d klei
lie- muz 17.40 Beursber; 17.45 Regeringsu
Rijksdelen Overzee: Veeteelt in Nleuw-
19.45 N\ys20
muz: 20.25 At..
partij?, caus; 20 45 Gram; 21.10 E<
der kost maar vijf plaste—
Promenade-ork en sol; 22.'
Ut kal; 23.00 Nws; 23.15—24 00 Grai
de| deonork; 19 01
Beroepingswerk
NED. HERV. KERK
Beroepen de Oosterhout - Slijk - Ewijk:
A. C. Honders te Sas van Gent; te Cothen
(toez.): P. Hakkesteegt te Zelhem.
Bedankt voor LJlst: S. van den Bos te
Nijeveen.
GEREF. KERKEN
Beroepen te Guelph, Ont. (Chr. Ref.
Church): J. C. Derksen te Middelstum.
Aangenomen naar Andel: kand. P.
Joosse te Goes, die bedankte voor Bruch-
terveld, Lexmond en voor Zaltbommel-
ameiemHR GEREp KERKEN
Bedankt voor Bunschoten: M. Baan
Dordrecht.
Gasthoogleraren te
Wageningen
Met het oog op de uitbreiding van
de landbouwhuishoudelijke studierich
ting aan de Landbouwhogeschool te Wa
geningen zal gedurende vijf maanden
als gasthoogleraar optreden prof. J. E.
Montgomery, hoogleraar in „Home
economics" aan de Cornell universiteit
te Ithaca (Ver. St.)
Voorts zal tot eind januari prof.
A. Busia, hoogleraar in de sociologie te!ppn anocti0 nrvzpVpr pi-i
Achimota (Goudkust), gastcolleges ge- f
|ken leven.
Heilig huisje
Er zijn van die dingen, waar
wij maar niet liever over praten
en waarvan wij maar liever niets
horen van anderen.
Ze gaan niemand iets aan, ons
zelf alleen. We worden kribbig,
als men er toch over spreekt, want
het houdt meestal verband met
iets waarvan we eigenlijk wel
weten, dat het fout is, maar ja.
moet ieder
N
EEN
WOORD
VOOR
VAN
DAAG
zwijgen, ook de
predikant mor
gen, ook de Bij
bel. Die leggen
wij het zwijgen
op, door alleen
„passende" stuk
jes uit de Schrift
te lezen. De rest
willen we niet
horen, want dat gaat over
„heilig huisje": Hier moogt ge
niet meer profeteren, want dit is
een rijkstempel (Amos 7 13)
In dat hoofdstuk wordt de straf
aangezegd aan hen, die het best
vinden als het Woord uitgaat,
zolang het maar niet hun eigen
willig tempeltje aantast. Die straf
betekent: ontluistering van het
leven. En dat is nietf zozeer een
straf, dan wel een noodzakelijk
gevolg. Ban God uit uw leven en
het verliest zijn luister, het wordt
,gebro-
Houd God uit uw
De taak van de Nationale Raad voor het Onderwijs
Ouders, onderwij sinstanties en de
maatschappij zoeken nieuwe wegen
Bij de voorbereiding tot de stichting van een Nationale Raad
voor het Onderwijs, waarover wij onlangs iets meldden, hebben de
initiatiefnemers, die in dit stadium nog onbekend wensen te blijven,
zich laten leiden door de gedachte, dat het voor ons gehele volk
een steeds dringender noodzaak is geworden, zich te beraden op
de richting, waarin ons onderwijs zich dient te ontwikkelen tegen
de achtergrond van de nationale en internationale situatie, zo deelde
men ons van de zijde van het voorbereidend comité mede.
ieiding i
toe werden de instanties, die
jeten geven aan de ontwikke-
....D het onderwijs, hoofdzakelijk
bijgestaan op juridisch-administratief ter
rein, o.a. door de Onderwijsraad. Er be
staat behoefte aan een breder opgezet
orgaan, dat enigszins parallel aan het
werk dat de Onderwijsraad verricht in
het wetgevende vlak ten behoeve van
het gehele onderwijs zal voorzien in de
lacune op organisatorisch en paedagogisch
terrein en dat zowel de overheid als de
onderwijsinstanties van advies kan dienen.
Er zijn de laatste jaren tal van moge
lijkheden voor de onderwijsvernieuwing
aangegeven. Het is echter dringend nood
zakelijk, dat thans het volle accent komt
te liggen op de realisering van bruikbare
plannen, waardoor waardevolle, reële ver-
heilig huisje en u kunt niet echt
Gods huis meer vinden. Dat is
de les van Amazia, de priester
van Bethel.
Vredesleuzen tot diep in de steppen van Azië
fws en weerber; 19.10 Or
■am; 20.00 Radiokrant: 20 20
Nederlanders, vrachtvaar-
3, klankb; 21.30 Metropole
oor; 22.20 Bilderdijk tegen
AUGUSTUS I conc; 22.45 Ave
KRA; 7.00 Nws; 7.10 23 15—24.00 Grar
ws; 8.18 Gram; 8.50
9.40 Gram VPRO; Engeland, BBC
10.00 Voor de oude dag. caus; 10.05 Morgen- i
wijding. VARA: 10.20 Metropole o
MAANDAG
733 Gram; 8.00
Puzzel mee
Horizontaal: 2 Clown, 7 verfrissing. 9
vod, 10 vruchtennat, 12 insekt. 13 bloei-
wijze, 15 jalouzie, 16 mandje, 17 vetlaag.
19 flink, 22 bijwoord, 24 vochtig, 25 kuis
heid. 27 gezinslid. 28 zuilvoet.
Vertikaal: 1 Voedsel. 3 reeds, 4 be
stemming. 5 junior, 6 stram. 8 plaag
geest, 11 hazardspel. 12 uitheems dier.
14 japon. 15 afval. 18 vacht. 20 manl.
dier, 21 roede. 23 dwaas. 25 maanstand.
26 zangnoot.
OPLOSSING PUZZEL NO. 499
Horizontaal: 3 Egard. 5 woest. 6 sport,
9 reis. 12 te. 13 por. 14 S.S.. 16 trek.
18 kwart, 20 arena. 21 praam.
Vertikaal: 1 Zwart. 2 demi. 3 ets. 4
dot, 7 port, 8 rose, 10 eeuw. 11 spar. 15
skaat. 17 roet, 18 kip, 19 tam.
14.10 Sport
Sporl
16.15 Lichte mu:
Weerber; 18.00 Nw
[eland BBC Light
15.30 Caus;
17.00 V d 1
18.15 Sport; 18.20
0 Ork conc: 20.50
c conc; 22.00 Hoor-
23.08—23.13 Koer-
247 m. 12.30 Sport: 13.35 Gram; 13.45 V d
kind; 14.00 Caus: 14.15 Gr~
15.00 Sport; 15.45 Lichte n
le's Dagb; 16.30 Klankb;
17.30 Sport; 18.35 Lir'*"
14.45 Voordr.
16.15 Mrs Da-
17 00 Org
(Speciale correspondentie)
MOSKOU, augustus.
De Sowjetunie is een land, waar
120 talen worden gesproken en
waar evenzovele nationale ver
schillen het leven in alle wind
streken een andere kleur geven.
Eén ding draagt echter overal in
de Unie hetzelfde stempel: wat
gedaan wordt voor de vorming
van de jeugd tot een goede staats
burgerlijke houding in de zin der
Sow jet-ideologie en voor haar op
leiding tot het bekleden van be
langrijke functies in het alles
omvattende staatsapparaat.
Overal in het land ontmoet me
honger naar wetenschap cn een
naar gespecialiseerde opleiding,
wordt de nieuwe garde reeds vanaf
haar prille jeugd in de pionierskampen
en ..cultuurpaleizen" ingepompt en zij
strekt zich door middel van vaak .ge-
improviseerde spoedcursussen ook tot
de oudere generatie uit. Geen kosten
en inspanningen zijn de Sowjet-staat
blijkbaar te veel om het kader van spe
cialisten, waarop haar groeiende indus
triële apparaat moet steunen, zo snel
mogelijk uit te breiden. Niet voor niets
krijgt men bij het betreden van Mos
kou' s monster-universiteit dezelfde in
druk van een welhaast verkwistende
overdaad als bij het afdalen van de lan-
se roltrappen van een metro-station.
Overal waar wij met officiële iieden
over deze onderwerpen konden spreken
werden wij met miljoenencijfers beko
geld. De leiders van de jeugdinrichtin
gen verzuimden nooit te vertellen hoe
veel miljoen roebel de staat in deze in
stellingen had gestoken.
Cijfers waren zelfs het antwoord toen
wij in het verre en hete Tasjkent
een gezelschap van professoren van
Centra al-Aziatische Staatsuniversiteit
het thema „vrijheid der wetenschap"
ter sprake brachten. Ziehier de argu
mentatie waarmee onze gastheren
langs onze stellingen heen redeneerden:
„Het feit dat er in het in bevolking
geringe Oezbekië (7,5 miljoen
165.000 studenten zijn. bewijst,
mogelijkheden tot een vrije beoefening
der wetenschap groeien Nooit hebben
wij zulk een vrijheid gekend. Of wil
is beweren, dat de wetenschap
kunnen zijn zo lang slechts een
paar procent der bevolking alfa beet
is?" De vorming van een wetenschap
pelijk kader in een betrekkelijk kort
tijdsbestek was naar het oordeel van de
Tasjkentse hoogleraar in de wijsbegeer
te, prof. Moeminow, het beste bewijs,
dat deze vrijheid in de Sowjetunie in
derdaad bestaat. Het feit, dat de uni
versiteit voor iedere begaafde zonder
financiële complicaties bereikbaar is,
werd in alle gesprekken op de voor
grond geschoven.
Studieloon
19.25 Sport
toe
ristenschepen uit Bulgarije en Roeme
nië meren en waar in de zoele avond
de gondels met fakkels en bengaals
vuur dobberen, ontmoetten wij een
groepje van acht jonge meisjes, die in
de laatste der tien klassen van de la
gere school zaten. Het waren dochters
an boeren, spoorwegarbeiders, een
rts en een ingenieur. Zeven van de
cht zeiden, dat zij zouden gaan stu
deren, vier voor ingenieur, drie
De studie voor ingenieur is veruit het
leest gewild. Zelfs meisjes gaain vaak
in die richting. Bij de medische studie
domineren de vrouwen volkomen: in de
polikliniek van een groot bedrijf, dat
wij in Moskou bezochten, waren 105
de 120 artsen vrouwen.
kader te vormen versteend in de ko
lossale Lomonosow-universiteit, hel
eerste der wonderen van Moskou, dat
elke Westerse reiziger te zien krijgt,
verschillig of hij per trein of per vl__„
tuig arriveert. Tweemiljard roebel heeft
het regiem er in de jaren 1949 tot 1952
aan ten koste gelegd en iedere stu
dent. die er binnen gaat is de overtui
ging ingeprent, dat deze investering al
leen al de vredeswil van de Sow jet
regering bewijst. Dit is een weids aan
gelegde studentenstad met 37 gebou
wen en brede, bloemrijke plantsoenen,
overheerst door een torenhuis van 32
verdiepingen.
De universitaire gemeenschap werkt
hier niet alleen, doch zij
Vijfhonderd hoogleraren en zeshonderd
docenten hebben hier een voor Moskou-
se begrippen ideale woning. Vijfduizend
studenten bewonen er voor bijna niets
(22 roebel per maand) een geriefelijke
In deze specialistenfabriek worden
thans 16000 studenten opgeleid,
neer men afziet van de 6000 jongelie
den, die van hieruit in schriftelijke
sussen worden klaar gestoomd.
Het aantal studerenden aan de 34
universiteiten en 770 hogescholen
de Sowjetunie bedroeg vorig jaar
miljoen. Meer dan de helft daarvan
ren meisjes, die in alle beroepen i
leidende plaatsen klimmen. Studenten
zijn in de Sowjetunie in vele opzichten
bevoorrecht, tenminste zolang zij op
goede studieresultaten kunnen bqgen.
Het aantal studenten, dat op eigen
kosten de universiteiten bezoekt, is. mi
nimaal. 96 procent der studerenden ge
nieten een toelage, die varieert var.
300 tot 450 roebel per maand. Daarbij
heeft men nog soortgelijke aanmoedi
gende systemen als ook in de fabrieken
worden toegepast. Bijzonder goede stu
die-resultaten worden namelijk met
tra uitkeringen beloond. Daarentegen
kunnen mislukte examens de studen-
doctorstitel willen doorgaan, wordt
roebel per maand (het gemiddelde
loon van een fabrieksarbeider) gegt
In veel betere doen geraakt de
telligentsia", wanneer zij zelf gaat do
ceren. Dan kan zij op honoraria
drie tot zesduizend roebel per maand
kenen. Met fabrieksdirecteuren, arties
ten, hoge ambtenaren en journalisten
behoren de mannen der wetenschap tot
de best bezoldigde krachten in de Sow-
jetmaatschappij. De maandelijkse sala
rissen van leden van het presidium van
de academie der wetenschappen In een
veraf gelegen republiek (Oezbekië) lig
gen boven 10.000 roebel. De president
kreeg zélfs 20.000 roebel.
EEN VOORBEREIDING op en een sti
mulans tot studie, vooral in de tech
nische vakken ontvangt de jeugd i
le steden in de meestal zeer goed uit
geruste tehuizen der jeugdorganisaties.
Het begint reeds met de „pioniers'
jongste maatjes tussen zeven en vijf
tien, die men alom in het land aan hun
ode halsdoeken kan herkennen. Zij hui
len in gebouwen die altijd de naam
„paleis" dragen en die vaak ook oude
paleizen zijn. De inrichting is gelijk in
alle delen van het land. evenals die van
de pionierskampen, die buiten de gro
te steden bestaan. Beeltenissen
Sowjetgroten en aanmaningen tot
stige studie sieren of ontsieren er
en lanen. Zeer verbreid is eei.
roep van Molotow „Leve de pioniers, die
houden van werk en studie, maa:
ook kunnen zingen en spelen".
Zelf gebouwde mechanische en elek
trische installaties. miniatuur-sporen,
fabrieksmodellen. zweefvliegtuigen,
foto-ateliers, schilderateliers, boetseer-
kamers. aquaria en herbaria, leeszalen,
bioscopen en sportvelden behoren
de standaarduitrusting van deze huizen
der jeugd. Alles schijnt er op te zijn
gericht de jongelieden reeds zo vroeg
mogelijk vertrouwd te maken met de ge
heimen der techniek en hun belangstel-
voor verdere studie te doen ontlui-
En overal vindt men dit alles door
drenkt met leuzen, die de jeugd de
voortreffelijkheid van de Sowjetstaat
moeten inpompen. Vredesleuzen spe
len daarbij een grote rol. Men ziet zt
hier en overal, tot in de voortreffelijk
onderhouden parken van de badplaat
sen aan de voet van de Kaukasus.
waar zij tussen palmen en vruchtloze
bananenbomen prijken, en tot in de
steppen van Azië waar het woord
„mir" (vrede) de tractorstations der
kolchosen siert. Voor de nieuwe elite
van de Sowjetunie heeft dit woord
een magische klank en wa
haar ontmoet bespeurt men, dat deze
leuzen de echte overtuiging hebben
gewekt, dat de Sowjetstaat de vrede
zwingen sneller en beter dan tot
in het onderwijs geïntegreerd kunnen
worden.
Hier en daar experimenteert me:
de paedagogische centra der drie onder-
wijsgroeperingen verrichten baanbrekend
werk in eigen kring, vooral op het ge
bied van de didactiek en de dagelijkse
schoolpraktijk, maar van een goed ge
fundeerd, vooruitziend, gemeenschappelijk
onderwijsbeleid is nog geen sprake. Er
ook te weinig band tussen de onder-
ijsgroeperingen. te weinig bezinning op
het gemeenschappelijk streven en te
nig samenwerking met de organen
het maatschappelijk leven en met de
officiële instanties.
Daarnaast is voortdurend overleg nodig
met vertegenwoordigers uit de kringen
der ouders en der „schoolbestuurlijke"
organisaties, die verantwoordelijk zijn
voor de praktische uitvoering van de op
voedkundige taak, die uit de in de grond-
vastgelegde vrijheid van onderwijs
voortvloeit.
Omdat deze vrijheid grote beperkingen
oplegt aan de overheidsbemoeienis, dient
zij naast haar wetgevende taak, die
rechtstreeks het onderwijs en zijn orga-
ie tot voorwerp heeft, te bevorde-
dat het volk zélf zich op de eigen
verantwoordelijkheid bezint en de ct
quenties daarvan aanvaardt.
Daarvoor is een nieuwe en blijvende
arm van samenwerking nodig, aldus het
comité, tussen onderwijs- en schoolorga
nisaties, ouders en onderwijsdeskundigen,
zodat zij gezamenlijk de vormgeving
het onderwijs binnen het kader var
wetten kunnen zoeken.
Tevens zal dan de weg kunnen worden
gevonden naar een verbeterde onderwijs-
strqetuur en nieuwe werkwijzen op de
scholen, waarbij men op paedagogisch
verantwoorde wijze rekening moet hou
den met de gerechtvaardigde eisen
de moderne maatschappelijke samenleving.
Een nieuwe en wijde vorm van
samenwerking heeft zich hier dus
afgetekend: een samenwerking,
die betrekking heeft op de belan
gen en de behoeften van alle bij
het onderwijs betrokken groepen.
Deze taak nu zal kunnen worden
vervuld door de Nationale Raad
van het Onderwijs, die in zijn
samenstelling een weerspiegeling
can het gehele maatschappelijke
leven te zien zal geven.
De zaak-Wezep
CLASSISBESLUIT
TERUGGENOMEN
De classis Harderwijk der Gerefor
meerde Kerken onderhoudende art. 31,
die enige tijd geleden besloot de kerk
van Wezep niet langer als tot het kerk
verband behorende te erkennen, heef',
nu in overleg met deputaten naar art
49 der kerkorde een nadere beslising.
De classis nam haar uitspraak terug
en heeft de kerk van Wezep uitgenodigd,
weer afgevaardigden te zenden. De zaak,
die van deze affaire de oorzaak was is
hiermee niet uit de wereld; zij zal
een volgende classisvergadering wi
Hammondorgels
afgeraden
Do adviescommissie voor liturgische
zaken van de landskerk van Sleeswijk
Holstein heeft aan de gemeenten af
geraden zich eleclronische zgn. Ham
mond-orgels aan te schaffen.
De commissie heeft niets tegen Ham
mondorgels omdat het geen „gods
dienstig instrument" zou zijn, maar
acht het eenvoudig ongesohikt voor het
doel. Het is nu eenmaal onmogelijk,
op zo'n „orgel" kerkmuziek van Bach
te spelen, althans zo, dat het klinkt
zoals het bedoeld was. De typische
klank van het kerkorgel, die door het
aanblazen van de pijpen ontstaat, is
met een Hammondorgel of met een
harmonium niet te bereiken. De klank
heid. maar als men er aan gewend is.
blijkt dat de klank niet alleen ver
velend. maar ook dood is.
Advertentie
3ram: 15.30 Ki
Gram; 17.00 N'
piano; 18.25 C
17.10 Gl
is; 1830
20.00 Omr
srk; 20.45 Gram; 21.00 KI.-
Nws; 22.15 Gram; 22.55—23.00 Ni
Brussel 484m. 12.00 Gevar; muz.
13.15 Gram; 14.00 Omr ork; 1'
16.05 Lichte muz; 17.00 Nws: 17.15 Gl
.30 V
Oi...
22 00
13.00 N'
is; 18.40
Jnchener Philhar
Holberg-Suite
40; Prelude, i
Rlgaudon. Allegro
nle Orkest. Berlijn
:est van de De«
ooi. Symphonl
radio olv. Mogens Wöldlki
III. Jean Sibelius. 1. D<
de Deense Stai
105.
22ü0 Nwi: 22 15 Soort HiJ was nu een beroemd man en dat zou de
o Voordr;' 23.15 Jazz-1 kleine demon in zijn binnenste hebben bevre-
23.55—24 oo Nws. digd als hij niet te druk was geweest om aan
dacht aan de publiciteit te kunnen schenken.
Ter bevordering van de „team spirit" maakte de
R.A.F- nooit de namen van zijn „aces" bekend,
maar telkens wanneer er weer een bericht in de
kranten verscheen over een jachtvlieger zonder
benen, wist de pers drommels goed wie daarmee
werd bedoeld. Bader zelf leefde uitsluitend in de
kleine, afgesloten wereld van zijn wing, het ge
vecht en de tactiek. Hij was zich bewust van het
uitstekende moreel van zijn mensen, maar be
sefte nauwelijks dat hij zelf daar in belangrijke
mate de oorzaak van was; ze beschouwden bem
als een super-mens en zouden hem in een zwerm
van duizend 109's zijn gevolgd. Hij wist kenne
lijk veel beter dan ieder ander wat hij in df
lucht deed, en er brandde een vuur in hem dat
heel wat meer was dan luchthartig zelfvertrou
wen Op 24 september kwam het bericht dal
aan Dickie Cork het D.F.C. was verleend er
Bader was even blij als de gedecoreerde zei'
niet alleen omdat hij de man had voorgedrager
maar ook omdat het bij zijn weten de eerstf
maal was dat een marine-man een R.A.F.-onder
scheiding had verworven. Hij had er een
machtig plezier in dat zijn wapen de Marine
voor was geweest en was altijd bezig Cork er
toe te brengen zijn Marine-gewoonte te vervan
gen door R.A F -gebruiken. Hij had hem nu L'
ver gekregen dat de jongen weliswaar marine-
knopen aan stuurboord op z'n uniform droeg
maar aan bakboord had hij van boven naar
beneden gezien een R.A.F.-knoop een Poolse
Luchtmacht knoop (zilver en niet verguld), een
DAN
PAUL BRICKHILL
ïD
de 3e liji
Grieg L Coi
P
Allegro
op 16; Allegro
;enlied; Ein Schwar
miker olv
e Rieger
Poco adagio: Rond<
idberg
Largo) - Alle-
"*"i; Rondo, Al-
Menuhin. vi-
ilandia. sympho-
rtonie Orkest v
Erik Tuxen.
MAAR ZO!
Canadese Luchtmacht-knoop en een Tsjechische
Hun vruchteloze patrouilles duurden tot 27 sep
tember. Die dag werd de wing in de middag voor
een patrouille boven Noord-Londen uitgezonden
..Vijfduizend meter," had Woodhall gezegd. Ba
der wist dat het bevel van 11 Groep afkomsti-
was en steeg daarom tot 8000 meter.
Toen ze in de lucht waren, meldde Woodhall
,Er is een groep van dertig plus Zuid-Oostf
'ijk van de Theems-monding 't Schijnt niet d?
:e landinwaarts zullen komen
Bader voerde zijn formatie boven Canterbury
naar zag niets. Hij ging door tot boven Dover
Iraaide naar het Westen, tot Dungeness, en keer
ie toen terug. Woodhall bleef maar praten ove'
oandieten, die uit het Zuid-Oosten kwamen. Be
neden hen was de lucht bezaaid met wolken al
stukken papier die door de wind door een pari-
werden gejaagd; voor de re.-.t was de lucht ver
laten. Woodhall riep hem op „In orde, Douglas
tk denk nou wel dat de lunchtijd voorbij is
Ik zou maar terugkomen."
.Nog even, Woodie." antwoordde Bader. „Ik
'.ou nog graag één bochtje willen maken
Toen ze weer boven Dungeness draaiden om
op huis aan te gaan, zag hij beneden zich op
6000 meter iets glinsteren en weldra kon hij een
wanordelijke zwerm van zo'n dertig 109's boven
Dover zien cirkelen.
HOOFDSTUK XVII
„Nou, lui," riep hij. „Dit doen we heel rus
tig. Val niet aan voor ik het zeg." Als een ja
ger, die schichtig wild heeft ontdekt, begon hij
ze te besluipen en bracht de wing naar het Zui
den boven zee, zodat ze uit de hoog aan de hemel
staande zon konden duiken. De 109's waren zo
verspreid dat het een gevecht van man tegen man
zou moeten worden. Nog altijd scharrelden de
Duitsers ongedisciplineerd als een troep spelen
de konijnen rond. Hij riep: „Nu! Verbreek de
formatie! Val aan!" Toen dook hij steil omlaag
en draaide achter een 109 aan. Doordat de toe
stellen dezelfde snelheid hadden, was het alsof
le Duitser roerloos in zijn vizier hing. Een vuur
stoot van twee seconden, en opeens kwam er een
jotlood van witte rook uit de 109 Plotseling werd
lie rook een wolk en rolde de kleine jager op
s'n rug; de neus richtte zich naar beneden en
verticaal omlaag stortend trok de Duitser een
ange, witte streep van de wolken tot aan de
■elden van Kent.
Een andere 109 joeg voor hem langs, rolde
•lug op z'n rug en dook omlaag. Bader ging er
ichteraan, maar de 109 was sneller en ver
grootte zijn voorsprong. Van vierhonderd meter
sfstand gaf Bader op goed geluk een lange vuur
stoot en er spoot een straal rook uit de 109. Hij
scheen snelheid te verliezen Bader vuurde op
nieuw »n nog eens en zag toen de vlammetje?
van kogels die doel troffen.
IWURDI VERVOLGD
JN DE HERFST van het vorig jaar be
stond het Centrum voor Staat
kundige Vorming tien jaar. Achteraf
heeft het bestuur in een thans in druk
ersehenen geschrift verslag gedaan
an de verrichte werkzaamheden. En
opnieuw zijn wij jaloers geworden.
Want het Centrum voor Staatkundige
Vorming moge, formeel bezien, een
zelfstandig instituut zijn, in feite is
het georiënteerd op en verleent het
belangrijke diensten aan de K.V.P.
vruchtbaar instituut, als het
Centrum in deze tien jaren is gebleken
verschenen niet minder dan 75
rapporten missen onze protestantse
politieke partijen nog steeds, zulks
.tellig tot haar schade-
Het Centrum voor Staatkundige
Vorming is een studiecentrum. Wie
3e lijst van rapporten doorneemt, in
3eze tien jaar verzorgd, bemerkt
ipoedig, dat het zich heeft gericht op
•en grote verscheidenheid van onder
werpen in de politieke sfeer. Er is
daarbij van dit studiecentrum wel een
zeer belangrijke stimulans uitgegaan.
rjIT LAATSTE lag in de rede. Men
moet de betekenis van zulk een
studiecentrum juist voor de politieke
meningsvorming niet onderschatten.
de politieke besluitvorming
moet de politieke meningsuiting dui
delijk voorafgaan. Zonder menings
vorming geen besluitvorming, al be
hoeft op elke meningsvorming niet een
besluitvorming te volgen. Daarvoor
treedt nu eenmaal bij de besluit
vorming het wilselement naar voren,
tegen bij de meningsvorming het ver
standselement.
In dit gedrukte geschrift, verschenen
na het tienjarig bestaan, is het Cen
trum voor Staatkundige Vorming ver
geleken met een koekoek, een vogel
die zich weinig laat zien, wél laat
horen, en die haar eieren legt in
andermans nest. Zo ook het Centrum.
Het bestudeert onderwerpen en legt
de resultaten van die studie in rap
porten vast, maar de zorg voor de
verwezenlijking van de ideeën wordt
anderen overgelaten. Daarvoor
nu eenmaal de politieke organen
eigenlijke zin.
QP ZULK een vruchtbaar studie
centrum dan mogen de protestant
se politieke partijen wel jaloers zijn.
De A.R. Partij heeft iets dergelijks in
haar College van Advies, maar dit
leidt, helaas, tot nu een veel schueh-
terer en ingetogener bestaan.
Die ingetogenheid wordt wel ver
doorgevoerd. Zo wordt op de algemene
vergadering van dit adviescollege
zelfs de geestverwante pers niet uit
genodigd, zelfs niet ter kennisneming
zonder-publicatie van hetgeen daar
wordt besproken. Niettemin wordt een
belangwekkend referaat, op de al
gemene vergadering uitgesproken,
achteraf wel in het maandblad van de
partij gepubliceerd.
Dit echter ter zijde. Want het a.r.
adviescollege diende als zodanig veel
vruchtbaarder te zijn. Aan de leiding
ligt het stellig niet. Waaraan dan?
Aan een onvermogen in de eigen
ivijde kring om tot gemeenschappelijke
resultaten te komen? Maar dan zou dit
wijzen op een veel dieper liggend en
veel bedenkelijker verschijnsel. In het
practische politieke leven komt het nog
altijd aan, niet op onderlinge discus
sies, maar op bereikbare en straks ook
bereikte resultaten. Zij zijn het, die
ons volk toespreken.
QADELIJK na de uitslag der jongste
verkiezingen, een uitslag die voor
de protestantse politieke partijen wei
nig gunstig moest heten, hebben wij op
de machteloosheid tot besluitvorming
nog eens de aandacht gevestigd als op
iets, dat nodig correctie behoeft. In de
wijde sector van het protestantse
leven in ons land mogen wij beschik
ken over een omvangrijke „brain-
trust" van ter zake uitermate deskun
dige lieden. Zij dienen te worden ge
activeerd en hun bekwaamheden die
nen te worden gebundeld als voor
bereiding op de besluitvorming in de
sector van de politiek.
In deze dagen wordt hier en daar
weer de wenselijkheid geopperd van
een kabinetsformatie in de geest
ener coalitie. Dan rijzen de vragen.
Zijn we daarvoor gereed? Zijn we er
ip ingesteld? Waar liggen de rappor-
'en? Waar liggen de plannen?
In het politieke leven wordt aan de
kleine man voorgehouden, dat hij
moet studeren. Terecht, menen wij.
[Zonder enige studie kan men in het
ingewikkelde politieke leven van van-
3aag beslist niet toe. Maar de studie
's in de hogere regionen niet minder
loodzakelijk. In het politieke leven
•'an vandaag is het minder dan ooit
'«elaatbaar, op mooi weer te spelen.
Deze gedachten en gevoelens werden
'oor de verschijning van het jubileum-
'eschrift van het r-k. Centrum voor
Staatkundige vorming bij ons opge
roepen. Het is niet ongezond, jaloers te
•noeten worden; het is wél ongezond,
'aloers te moeten blijven.
Onderwijsh^n nein in een
