Het geheim van het Nieuw geestelijk blad BBD Moeilijkheden en mogelijkheden van de gemengde verloving DR. BILLY GRAHAM SCHRIJFT EEN NIEUW BOEK De bekende evangelist Billy Graham, die nog niets van zijn popu lariteit heeft verloren, heelt een tweede hoek geschreven. Alleen al dat feit is voldoende om het een goede lezerskring te verzekeren en toch is het allerminst belangrijk dat het door hem is geschreven, be langrijker is de inhoud natuurlijk Zijn eerste boek „Vrede met God" was ongetwijfeld in vele delen der wereld een bestseller. Reeds nu is er in Engeland en Amerika een pocketuitgave verschenen en dat is over het algemeen een heel goed bewijs van succes. Later is er nog een ander boek onder de naam Graham verschenen bij een andere uitgever onder de titel „Leven zonder vrees" maar dat was eigenlijk geen boek van hem, het was slechts een Nederlandse bundeling van verschillende van zijn preken. Als men in het nieuws komt is iedereen er wel op uit om er beter van te worden. Toen hij voor het eerst in Nederland zou spreken kwam er zelfs een mu ziekstuk uit onder de titel „Billy Graham-mars". Het was „Voorwaarts christenstrijders". In de Engelse taal is wel een dozijn boeken verschenen over zijn leven of over de campagnes, die hij heeft gevoerd, en dan denk ik nog niet eens aan de talloze bla den, die preken afdrukken, meestal zonder zijn toestemming of mede weten. De grote vraag is zal dit nieuwe boek vlot gekocht, maar slecht gelezen wor den? Zal het een bestseller zijn van deze week. maa" volgend jaar als decor in een boekenkast staan? Reeds het onderwerp van dit boek is ongewoon, misschien niet zozeer in Europa als wel in de Verenigde Staten. De po pulaire titel „Het geheim van het geluk" die zeker trekt, is eigenlijk geba seerd op de zaligsprekin gen uit Mattheus 5 3-10. Deze zaligsprekingen be horen weer tot een ge deelte dat bekend is ge worden onder de naam ..Bergrede". Vooral in de Verenigde Staten is deze Bergrede zeer vaak gebruikt evangelie te prediken dat geen Evangelie is. Men wilde niet in de verzoening ge loven. maar meende in deze Bergrede een andere weg tot God te vinden. Men meende dat Christus daar liet zien hoe wij moesten leven. Men sprak van -de gulden regel als levenswet. Het gevolg daarvan is dat de orthodoxie vooral in deze eeuw de Bergrede links heeft laten liggen. Slechts een enkeling waagde zich er aan, en voor Evangelieverkon diging was hij beslist ongeschikt althans men meende dat. Nu heeft Graham juist deze Bergrede en dan nog maar eigenlijk een heel klein onderdeel (de zaligsprekingent aangegrepen als lei draad voor zijn boek. In de meeste commentaren komen juist deze paar verzen er het karigst af. NIEUW COMMENTAAR? Heeft Graham nu een nieuw, uitvoeri ger commentaar op deze verzen gege ven? Neen. Graham gaat alleen in op wie zalig genoemd wordt, dus: de men van geest, die treuren, zachtm< digen enz. Hij wijdt geen enkele ai dacht aan wat God hen belooft. Het woord zalig vertaalt hij door „gelukkig", wat terecht mag, volgens Thayers Greek Lexicon en hjj laat dan zien hoe wij armen van geest, en dus gelukkig, zachtmoedigen, en dus gelukkig kunnen worden. Ieder hoofdstuk is een brok evangelie verkondiging, is een roep tot bekering. Bij het lezen van het boek, dat een voudiger is dan zijn eerste „Vrede met God" en uit minder gesproken materi aal bestaat, vraagt men zich onwi" keurig af. wat zijn kracht toch wel Men is meer geneigd te zeggen wat het boek niet heeft dan wat het wel bezit. Zegt men niet vaak dat onze prediking meer actueel moet zijn en meer op de problemen van de tijd moet ingaan' Graham bekommert zich er niet om Zijn prediking is slechts voor één be paald soort mensen actueel, nl. hen die vrede met God zoeken, die i vergeving van zonden en zekerheid het geloof verlangen. Misschien komen daarom zovelen naar hem luisteren, om dat hij in wezen dus wel actueel is. Graham heeft geen bijzondere stijl. Zijn hoofdstukken zitten vol aanhalin gen uit de Bijbel. Gemiddeld worden er in ieder hoofdstuk rond de twintig teksten aangehaald. Maar toch zijn ze zo één met de tekst, dat het in het ge heel niet stoort. Zijn zinnen zitten vol ..tale Kanaans" en vrijwel nergens wor. den Bijbelse termen uitgelegd. Wel ont dekte ik dat hij theologische termen uit legt. die hij over het algemeen ver mijdt. Wij doen het vaak andersom Isaac Newtons getuigenisI j Isaac Newton ivas één der groot- ste geleerden uit de 19e eeuw. Toch was hij tevens een groot gelovige en zei eens: Met mijn telescoop kan ik miljoenen en miljoenen kilometers ver de ruimte in kijken, maar ik kan mijn telescoop terzijde leggen, mijn studeerkamer binnen- gaanneerknielen in ernstig gebed en ik zie dan meer van de hemel en ben dichter bij God dan ik ooit zou kunnen zijn met mijn telescoop en materiële hulpmiddelen op aarde." r eens naar deze zin: „Dit betekent dat God alle vroegere zonde en gebrek vergeeft. Hij veegt onze lei schoon. Hij neemt onze zonden en werpt ze in de diepte der zee en doet ze even ver weg als het oosten verwijderd is van het westen". Uitgezonderd het (ouderwetse) beeld van de lei, zijn de andere beelden puur Bijbels. PURE UITLEG Billy Graham werkt weinig met voor beelden en verhaaltjes. Een enkele keer gebruikt hij een „venstertje in zijn preek" maar meestal geeft hij een pure en bijbelse uitleg van het onderwerp. Als hij evenwel een voorbeeld gebruikt dan pakt het. Als hij spreekt over valse cri- tiek op de medemens schrijft hij: ,,Ik ben eens door een bij gestoken. De an gel deed mij zeer, maar de bij nog meer de bij stierf ten gevolge de beet. maar ik niet". Men heeft hem wel eens verweten dat hij niet inging op de vragen van deze tijd. maar in dit bock spreekt hij zich wel uit over verschillende onderwerpen zoals b.v. ontwapening: „Ik ben e min een pacifist ten aanzien van het internationale leven als in kleine kring. De wet en haar handhaving, hetzij in een stad of in een land. berusten op de Bijbel en daarna op het gezond ver stand. De sterke arm moet de gemeen schap beschermen tegen boosdoeners". Ook aan de sociale aspecten van de boodschap schenkt hij wel aandacht, zij het dat hij de noodzakelijkheid van een persoonlijke bekering voorop zet en hij zonder wedergeboorte geen hoop voor verbeteringen ziet. Als hij spreekt over zalig zijn de barmhartigen". dan is zijn eerste punt: Ten eerste kunnen wij barmhartigheid tonen doordat ons de maatschappelijke noden van onze mede mensen ter harte gaan. Hij der meer: „Hier is één gebied waarop wij gefaald hebben! Wij hebben gerede neerd over religie hebben gedebat teerd over bepaalde punten van de leer, terwijl de wereld stervende was van ellende zonder de noodzakelijkste le vensbehoeften en veelal zonder hoop". Ongetwijfeld zal dit boek, dat vol komen pretentie loos en onopge smukt een eenvou dige heilsboodschap wil brengen velen ten zegen zijn. Ve le kerkelijken zul len het lezen en vele randkerkelij- ken. Of de zonen van de verloren zonen het zullen be grijpen? Waarschijnlijk niet, tenzij de „bekeerde verloren zonen" het hun „Ga voorlopig niet naar Spanje De Bond van Predikantenverenigingen in Duitsland, die dezer dagen in Flens burg bijeenkwam, heeft besloten aan de gemeenten een oproep te doen uitgaan om voorlopig niet de vakan tie door te brengen Spanje, nu de protestant se geloofsgenoten in da- land nog steeds op aller lei wijzen worden ge plaagd. vervolgd en al: minderwaardige burgers worden beschouwd e handeld Het is te hopen, dat deze oproep enig succes heeft en dat de Spanjaar den dan maar eens zien. dat er minder vreemdelingen naar hun land komen dan vorig jaar. Er zullen getwijfeld protestantse Duitsers zijn, die de raad van hun predikanten zullen op- Er zouden ook (heel wat) protestant se Nederlanders moeten zijn, die di land mijden zolang hun geloofsgenoten daar met een zeer kwalijke vinger den nagewezen. Het seminarium te drid is nog steeds gesloten en in de of ficiële houding tegenover de protestan ten verandert niets. Hoe men dit in r.k kringen in ons land dan ook wil noe men: in Spanje vormen de protestan ten een onderdrukte minderheid. ZATERDAG 11 AUGUSTUS 1956 in de Verenigde Staten Het fundamentalisme ontwaakt voor wetenschappelijke waarde Verlies of winst? Teruggekeerd van de conferentie van het Convent van Christelijk Sociale Or ganisaties, kwam ds. W. Wiersinga de volgende mededeling bij zijn meente Bleiswijk aan: „Iemand telde op deze conferentie, dat hij Drief- wisseling voerde met een Oost-Duitser. In deze brieven had hij zijn medege voel geuit met de Oostduitser in ver drukking. Maar het antwoord luidde: Heb geen medelijden met ons, maar met uzelf Want. zo schreef deze christen in Oost- Duitsland: Toen Constantijn het chris telijk geloof tot staatsgodsdienst ver klaarde. kreeg de kerk drie dingen, die drie verzoeken voor haar bleken te zi namelijk 1) ze werd een vorm in maatschappij: 2) ze kreeg bezit; 3) verwierf populariteit. Al deze drie dingen werden de kerk in de Russische zone ontnomen. Maar ze ontving de drie gaven van de oude kerk der eerste eeuwen weer. nai lijk: 1) Gods woord; 2) het gebpd 3) het getuigenis. Kunnen wij er misschien iets uit le- (Centraal Weekblad). Onlafigs schreef Chr W J Teeuwen in „De Strijdende Kerk" een artikel onder het opschrift „Kerkelijk Persprobleem". Het schenkt aandacht aan het feit, dat in de gereformeerde kringen nog steeds dezelfde vooroorlogse versplintering van de pers te zien is. Met verlangen kijkt hij dan naar het blad „De Hervormde Kerk", dat in 10 jaar ongeveer 80.000 abonnees heeft gewonnen en hij spreekt de wens uit dat de gereformeerden ook eens zover zullen zijn. Ook in het bilïtenland kent men deze versplintering, vooral in de Verenigde Staten. Terwijl de vrijzinnigen het zeer goed geredigeerde en alom gelezen blad „Christian Century" hebben, kennen de orthodoxen een groot aantal bladen, zoals Moody Monthly (oplage 85.000), Chris tian Life (60.000). The Sunday School Times (65.000), Christian Herald <300.000). maar al deze bladen richten zich tot de „kleine luyden", hebben geen van alle enige invloed in de wetenschappelijke wereld. Juist onder de orthodoxie is evenwel een versteviging gekomen van het we tenschappelijk werk. Meer en meer gaat men zien. dat een universiteitsopleiding grote waarde bezit en er is zelfs een stroming, die de vrijzinnigen naar de (wetenschappelijke) kroon willen ste ken. Het onlangs gestichte Fuller Theo logical Seminarium heeft zich in enkele jaren reeds een zeer belangrijke plaats veroverd in de wetenschappelijke we reld. Het is geen wonder dat men dus is gaan denken in de richting van een we tenschappelijk verantwoord blad. dat werkelijk invloed zou kunnen uitoefenen en een antwoord zou kunnen geven op vrijzinnige vragen. Billy Graham heeft reeds lang met dit idee rondgelopen en hij stond aan ock geheel achter de plan nen om tot de stichting van een derge lijk, orthodox, wetenschappelijk, inter kerkelijk blad over te gaan. Toen de plannen evenwel bijna klaar waren, heeft hij toch gemeend zich te moeten terugtrekken. Hij werkt samen met alle kerken, maar zeer zeker zou hy zich over verschillende dogmatische kwesties moe ten uitspreken in een dergelijk blad en dus aan Invloed verliezen. Hij wil zijn evangelisatiewerk niet op het spel zet ten. De plannen van zijn schoonvader L. Nelson Bell (a fighting presbyterian een vechtende gereformeerde) en Carl Henry, professor van Fullers Semina rium, die zijn leeropdracht teruggegeven heeft om als hoofdredacteur te kunnen optreden gaan echter door. Op 15 okto ber van dit jaar zal het eerste uitkomen. Meer dan 250.000 geestelijke leiders in de Verenigde Staten. Canada en in alle delen der wereld zullen een gratis jaarabonnement ontvangen. Het blad heeft naast de vier redactieleden 48 medewerkers die regelmatig bijdra gen zullen geven. Onder hen bevinden zich de bekende professoren Wilbur M. Smith, Bernard Ramm, G. C. Berkouwer (Amsterdam) en F F Bruce (Engeland). Bovendien zullen de 43 correspondenten, die over de gehele wereld verspreid wo nen regelmatig voor nieuws zorgen. On der de correspondenten bevindt zich voor Nederland prof. Brillenburg Wurth uit Kampen. In het eerste nummer schrijft Billy Graham een artikel „De autoriteit van de Bijbel in de Evangelieverkondiging", terwijl in de komende nummers prof. Berkouwer een artikel wijdt aan het veranderde theologische klimaat in Europa. Bovendien wordt reeds een ar tikel van prof. H. van Riesen uit Delft aangekondigd: „De Kerk en het sociale probleem." Dit laatste artikel laat alleen al zien dat de orthodoxie van Amerika ook aandacht wil gaan schenken aan de sociale aspecten van de boodschap van de Bijbel. Brillenburg Wurth zal een artikel wijden aan de Theologie van Niebuhr. dat hij ook reeds deed in het blad Ad Fontes onder de titel „Het zon deprobleem in de theologie van Niebuhr". Dit blad, dat in de eerste plaats be stemd is voor de geestelijke leiders van de Verenigde Staten wil meer bereiken, nl. een spreektrompet worden van de orthodoxe geestelijke leiders in de we reld. Zal het slagen? De hoofdredacteur staat in Amerika bekend als een „high brow" (spotnaam voor mensen uit de hogere wetenschap) en de vrees werd reeds geuit dat hij ver over de hoofden heen zal schieten. Het is in ieder geval een interessant experiment van de or thodoxie. Co-existentie (I) worden om een vreedzaam u_ kaar leven van Oost en West te be schrijven. Met Oost en West wordt dan niet de Europese beschaving be doeld en de oosterse uit Azië, maar christendom en communisme. Rus land en Amerika (met Europa als bufferstaat), democratische volkeren en volksdemocratie. In de afgelopen weken kwam het woord evenwel naar voren in de ver houding tussen de roomse kerk en het communisme, tussen Vaticaan en Moskou. De Sowjetregering is name lijk bezig om via de rooms-katholieke kerk in Litauen een overeenkomst te treffen met het Vaticaan. De commu nisten hebben geprobeerd om in Li tauen een vrije nationale katholieke kerk te stichten los van Rome. maar het is niet gelakt. Nu echter wordt Litauen aangeprezen als een land van godsdienstvrijheid en men wil een soort vrede met het Vaticaan berei ken. Het Katholiek Nederlands Pers bureau. dat dit bericht doorgaf, laat echter voldoende doorschemeren, dat er onmogelijk sprake zal kunnen zijn van een co-existentie. Atheïsme en ge loof kunnen niet naast elkaar bestaan. Communisme en katholicisme zijn bei de autocratische bewegingen, die op wereldrevolutie uit zijn. Zij zullen altijd water en vuur zijn. Maar het zelfde geldt van het protestantse ge loof. Nimmer zal de Kerk van Chris tus kunnen toestaan, dat op één plaats in de wereld het Evangelie niet in zijn volle kracht gepredikt kan wor den. Iedere nieuwe generatie van lid maten heeft een verantwoordelijk heid jegens de gehele wereld. Nim mer kan zij daarom er in toestem men, dat bepaalde delen van de we reld gesloten zijn. Al kan zij dan niet strijden, de kracht van het gebed zal de muren omver moeten werpen. Juist daarom verga dert de Wereldraad achter het ijze ren gordijn. Zij heeft daarmede wil len zeggen: Wij nemen geen genoe gen met een in tweeën verdeelde we reld. Ook als wij ons niet één kunnen voelen met deze groep kerken, moe ten wij deze les van haar aanvaar den. Als christen en als kerk heb ben we maar één taak: niet de ker stening van de wereld, want dat zal volgens de Bijbel nooit plaats vinden, gehe" dC verkondiging van het Evan- Co-existentie (II) Op het terrein stelling 1958 sprake zijn Dei' an de wereldtentoon- Brussel zal er wel co-existentie tussen katholicisme, want st het paviljoen „Ci- de rooms-katholieken Rusland toegewezen. Rusland In hel atelier voor gebrandschilderd glas van de N.V. A. N. de Lint te Delft wordt thans geiverkt aan twee gebrandschilderde de kerk Kri ngen, beeld door een ge zin op het dak van een bedreigd huis. '.ede zal de redding voor stellen. De glazenier W. L. Wagemans staat hier b\j zijn schepping. ,Want die getrouwe Heer..." Een vreemde vrouw is in de kerk gelopen vanmorgen, even voor het zegenwoord. Zij had geen zondagsmantel kunnen kopen maar had van buren Jezus' naam gehoord De koster had er overheen gekeken en even ergens anders op gelet ze zocht langs vreemden en het had geleken of hier het evangelie stalles kende en parket Zo had ze banken afgezocht, een teken, een vage hand gaf haar een plaats te leen en dankbaar was ze daar dan neergestreken net op 't moment dat satan ook verscheen En al haar vreugde werd tot waas verweven toen naast haar koud een stem verwijtend sneed: „U zit op 't kussen van een ander, leest u even: „Gereserveerd"ik weet niet of u 't weet" Toen koos de vrouw de uitgang langs de toren haar wijze ogen vroegen maar niet meer. En buiten kon zij d'anderen horen zingen: „God heb ik lief, want die getrouwe Heer Jonge mensen tussen de kerkmuren (I) Mag de kerk de liefde tussen twee jonge mensen in de weg staan? Deze vraag dringt zich telkens weer op, wanneer een jongen en een meisje uit verschillende kerken elkaar vinden. Vele jongeren van vandaag menen, dat de kerk dit maar goed moet keuren. In ieder geval zijn ze niet van plan aan de dominee te vragen of het mag. Ook al „mag" het niet ze laten elkaar niet los. In hun jonge leven openbaart zich dan de tragiek van kerkelijke verscheurdheid. Is er een uitweg? De gemengde verloving is geen theoretisch begrip; het is een werkelijkheid waarmede el ke zielszorger dagelijks in aan raking komt. Moderne christen- jongeren laten zich door de kerk niet voorschrijven van welk meis je ze precies mogen houden. Trouwens wat kun je er als jongeman aan doen, wanneer je ontzettend veel gaat houden van een meisje, dat er een andere geloofsovertuiging op na houdt? Moet je soms beginnen te vra gen of „ze" Hervormd is of Gereformeerd, of Chr. Gerefor meerd. of Gereformeerd (onder houdende art. 31 K.O.voor je een avondje met haar uitgaat? Wanneer het dan blijkt, dat dit het meisje is, dat bij je past. de vrouw waarvan je gedroomd hebt, moet je het dan uitmaken, omdat je familie in opstand komt of omdat een ouderling een zuur gezicht zet? Deze en dergelijke overwegin gen werpen vele jongeren ons voor de voeten. Is het hun schuld soms, dat de christenen zo ver deeld zijn? Moet zodoende alle ellende van de vroegere gene raties met hun kerkelijke wan prestaties op hun nek geschoven worden? Daar bedanken zij voorHebben zij geen gelijk? Wanneer we in deze artikelen iets willen zeggen over de „ge mengde verloving" is het nood zakelijk goed te onderscheiden Men kan daaronder verstaan het samengaan van, laten we zeg gen: een christelijk meisje en een buitenkerkelijke niet-gelovi- ge jongeman. Het is ook moge lijk daarbij te denken aan het samengaan van een protestante jongen met een katholiek rtei:- je. De derde, meer voor de hand liggende mogelijkheid is dat twee jongeren beiden van pos.- tief christelijke huize de weg naar elkanders hart vinden, hoe wel ze tot verschillende kerken VEEL GEVAREN Wat het eerste betreft, moeten ve met onze hand op de Bijbel 'olhouden, dat dat niet mag Hier liggen onnoemelijk veel gevaren. Het is menselijk ge sproken een lot uit de loterij als het goed gaat. Of staat er soms niet in de Schrift: „Vormt geen ongelijk span met ongelovigen" .Of welk deel heeft een gelovige amen met ppn ongelovige?" (2 Kor. 6 14. 15). De Bijbel schildert ons hier het beeld, dat n één span. of onder één juk bij elkaar gebracht wordt wat niet samenhoort. Daarbij denken we even aan een heel an dere tekst: „Gij zult niet ploe- men." (Deut. 22 10). Ja. zo n on gelijk span, waar bij ieder naar een andere kant trekt hebben we veel te dikwijls in de praktijk Ik denk die gerefor- ;rde vrouw munist. „Hoe bent u aan elkaar gekomen?" En dan komt het verhaal: „Ja, vroeger toen wij verloofd waren wel met mij heeft dit aanvaard. Waar de kerk faalt... De vraag werd gesteld aan een Jonge zendelinge in het hartje van Afrika door een Afrikaanse werkster, -'ie irr-1- ,le'P ki) het huishoudelijk werk- ..Wij kunnen maar niet ontdekken waarom U hierheen gekomen bent om ons te vertellen hoe wij onze proble men moeten oplossen, terwijl U zelf uw eigen problemen nog niet eens od- lossen kunt." F „Wat bedoel je daarmee?" was de ver baasde en enigszins boze wedervraag. Had zij geen groot offer gebracht haar huis verlaten, een moeilijke taai i goed inkomen opgegeven het Evangelie? Bad 's zondags geen geleerd, en dat alles ze niet veel e.. godsdienstonderwijs? I""1" "ntwoordde de vrouw, „U kunt zonder te kib- „Wel' als zendelinge beien in het zendingshuiV samen mei WOnen' hoewei u «1» Chris- ten bent opgegroeid. Hoe zouden wii «iTT/1 Iel°ven dat Uw «odsdienst ons win f'ik.ane,n helpt om samen te wer- Ken en te leven? Deze opmerking kostte haar menige sla peloze nacht en toen ik het vertellen, dacht ik aln mijn eigen h^i selijk leven. Het is SmaSSiikto u ha<i hard gewerkt. Men- ISikt Jk Uw h°ofd «e- zaniict u moet vroeg weg en het e en staat „iet op tafel. Het is te ve" dit maar «oed te falen. i gemakkelijk geïrriteerd voelen. En juist de kleine dingen la ten zien of het geloof wel echt is. Doodslag Iedere zonde, hoe zij ook hete. zon- ons ora zo te zoggen ontglip- p®n- waaraan wij niet denken en die nen en, pnheduidend toeschij nen als een speldeknop iedere „on- rLuf- w .vergieten van het bloed Gods; het is een doodslag, aan Hem begaan. Kohlbrugge. ging hij nog we getrouwd waren. Toen was het uit. En nu ligt ons hele gezin uit elkaar. En wij staan als vreemden te genover elkaar. In het gunstigste geval laat dan de andere partij de christelijke nog vrij in ge loof en kerkgang, maar soms wordt het een stille sabotage of ook een keiharde oppositie Vraag niet waar dan het huwe lijksgeluk blijft. Jonge mensen, die denken dat geloof en liefde niets met elkaar te maken hebben, kijken niet verder dan hun neus lang is. PROTESTANT EN KATHOLIEK Wat zien jongelui van refor matorische huize in meisjes van rooms katholieke overtuiging? Zijn deze meisjes vlotter, aan trekkelijker, amusanter en vro lijker in uiterlijk en levenshou ding dan jongeren van hetzelfde geslacht aan de andere kant van de streep die protestanten van roomsen scheidt? In ieder geval doet zich vaak het feit voor dat een protestantse jongeman de voorkeur geeft aan een rooms- katholiek meisje, of omgekeerd Moeten wij loving Hoe zal denheid ziin ONDERSCHEIDINGS VERMOGEN NOODZAKELIJK diepst hart, wannee kan bidden? het En hoe zal men dan samen kinderen opvoe den? Dat het nimmer goed ge gaan is zou ik niet durven bewe ren. want het is niet uitgesloten dat de buitenkerkelijke ofwel de ongelovige toch tot het geloof bewogen wordt. Wie daarop ech ter speculeert is een dwaas. Te genover enkele gevallen waarin de verhoring van een jarenlang gebed gevonden werd. staan hon derden gevallen van desillusie tot het einde. Ik denk met groot respect terug aan het vlotte meis je dat hield van een ongelovige jongen. Zij gaf hem enige tijd om tot het geloof te komen en God te vinden in de kerk. Toen bleek dat dit niet ging, maakte zij het onverbiddelijk uit Liever dit verdriet nu dan later het grootste ongelijk. Bravo! geen christe- men? En wan neer twee van hen elkaar vinden, zou hemelse willen trou wen? ..Men moet de dingen toch niet zo zwaar opvatten", hoor ik iemand zeggen. Weet u dan iets van de praktijk af? Herhaalde lijk heb ik in mijn arbeid onder buitenkerkelijke dergelijke huwe lijken gezien. Gevolg? Geen van beiden gaat meer naar de kerk. „Dat kan toch niet", zegt men. „die kerken liggen veel te ver uit elkaar". Er zou dan een scheur in het huwelijk ontstaan naar het bekende spreekwoord; twee geloven op één kussen, daar slaapt de duivel tussen Om deze duivel dan op een af stand te houden doen ze beiden „nergens" aan. En de kinde ren? Neen, die zijn niet gedoopt, want waar zou dat moeten ge beuren? De ene wil niet. dat dit in een roomse kerk gebeurt en de andere voelt niet voor de protestantse doop. Deze mensen en vooral hun kinderen gaan doorgaans voor de christelijke godsdienst verloren. De voorbeel den daarvan liggen helaas voor het grijpen. De religie is dus opgeofferd aan de „liefde" Daar om moet ik een ernstige waar schuwing laten horen. Jonge mensen, weet wat je doet! „JE DENKT MAAR..." Daar komt nog iets anders bij: de absolutistische praktijk van R.K. zijde. Elk huwelijk dat niet in de rooms katholieke kerk gesloten is, wordt, wanneer er een katholiek in het spel is, een voudig niet als huwelijk erkend Een vrouw die rooms katholiek gedoopt is. kan tot haar stomme verbazing de pastoor horen zeg gen: „Je denkt maar dat je ge trouwd bent, maar daar is niets van waar. Je leeft alleen maar met die man en je kinderen zijn buitenechtelijk". Dat mogen wij de pastoor weer niet kwalijk ne men. want dat is nu eenmaal de roomse opvatting. Als consequen tie brengt deze roomse zienswij ze mede. dat als -ie een de an der verlaat er van scheiding geen sprake is. Ze waren im mers niet getrouwd! Waarom zou ze daartoe op een gegeven ogenblik niet opgewekt worden? Daarom dringt de R.K. kerk zo sterk op een kerkelijk huwelijk aan. Maar als een jongeman met een variatie op een bekende historische uitspraak denkt: Ma- wel i ard dergelijke schijnhou- ding katholiek wordt, is dat laf. Als er nog een greintje reforma torisch geloof over is zal hij zich nimmer thuis kunnen voe len bij de Maria verheerlijking. Ellende is het gevolg. De gemengde verloving van jongeren, die beiden uit een re formatorisch milieu komen, ligt vanzelf op een heel ander vlak. Daar komen we volgende week op terug.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1956 | | pagina 13