HET WIL NIET MET ONZE ZOMERS DE VRIJGEZELLEN TROKKEN VERDER De Deweging van altijd beween na weg>nevm ai- mL de man temidden ft van alle gerucht ZONDAGS BLAD BRIEVEN AAN DÉ' Hieuw; Cciïisrlic QToiiranl ZATERDAG 4 AUGUSTUS 1956 Uit een groot aantal brie- ven, dat wij ook ditmaal weer uit onze lezerskring mochten ontvangen, moeten wij voor deze week een keus H doen. Het valt ons telkens opnieuw op, dat de reacties H binnenkomen over de meest uiteenlopende onderwerpen. Zo schreef de heer H. O. uit Rotterdam ons het vol gende: Grevenbicht telt zijn ge'd j Er heeft een ander zijn auto dwars achter de mijne geparkeerd, zodat ik niet wegkan. En daar sta ik dan, in de late, zeer late avond in een van muziek, gezang en ge schreeuw daverend Grevenbicht citadel der vrijgezellen. Er leunt een tweetal niet al te nuchtere boerenjongens te gen de gewraakte auto en ik ga naar ze toe. uitsmijters gegeten en mijn glaasje bier gedronken. Wat zoe ken ze hier? Waarom komen die achthonderd? Vanwege de faam? De Engelse Sunday Mirror stuurde een verslaggever en een fotograaf, er waren twee F anse journalisten. Ze keken elkaar eens aan en zeiden ..Rather disap pointing" tamelijk teleurstel- Want zij verwachtten een groot congres, door een minister ge opend, met moties aan de rege ring, met bestuursverkiezingen en een program van actie. En ze vonden een kermis, met 25 vaat jes bier in café Aurora, met deel nemers, die 's morgens óm twaalf uur al niet helemaal fris Diezelfde be- •3 «3 tijd was er ook, toen onze foto graaf keek naar het boeiende schouwspel van water-in-onrust. In één weinig bete kenend, maar allesomvattend onderdeel van seconde bracht hij dat perpetuum mobile tot stilstand. Hij had het oog van de camera heel even een blik gegund op dat nooit onderbroken, beweeglijke en grillige spel van licht op water. hier veuls te leuk. En toen de Sunday Mirroi-foto- graaf een foto wilde maken v; (hoofdzakelijk vrouwelijke i ge hoor bij een causerie in de con grestent. hielden alle dames op de voorste rij giechelend de handen voor het gezicht. Waarom? En toen we verschillende deel nemers naar de drijfveer om dit congres bij te wonen, vroegen, ant woorden ze: ..Ja. Waarom?" Het „maske" Verlmten uit Brussel. Fraulein Prömis uit Düren, monsieur Thémine uit Pa rijs, miss Vandersluis uit Mombassa. gospodin Furtzel uit Okrud, mister Cordick uit Onta rio en Mriet Perrera uit Willem stad ze kijken elkaar aan: „Tja. waarom....?" In de donkere kamer kwam pas tevoorschijn wat in dit ene i ogenblik in de zoeker te zien was geweest: een machtig I beeld van de hartader van grote stad. In één oogwenk t die harteklop van de haven ge vat op een klein vierkantje I film. En het werd niet slechts i een foto om trots over te zijn Ook het in beeld gebrachte gaf i daar voldoende aanleiding toe: Rotterdams Nieuwe Maas onder een sombere, grijze wolken-j zonten. De gezichtseinder lucht met langs de oevers sche- zo'n sleepboot is beperkt pen van alle zeevarende tan-1 reikt niet verder dan het den der wereld, die nergens.zo uitgestrekte gebied van ét., anders een vlottere bediening\der belangrijkste wereldhavens krijgen dan juist hier en dan die Rotterdam heet. Voor een op het voorplan van dit boei-werkpaard. ligt daar al vol- ende toneel een voortploegend\doende emplooi. Gelukkig meer sleepbootje, dat roetige rookldan voldoende Maarwas het vroeger zoveel beter? (Van onze weerkundige medewerker) Als men niet over steekhoudende cijfers zou beschik ken, dan was er geen ontkomen aan, of men moest zich in onze tijd wel zeer gedupeerd gaan voelen wat de zomers van de laatste jaren betreft. Gesprekken al-s: „Ik herinner mij nog heel goed, toen wij vroeger naar school gingen, dat het dagen achtereen warm weer was en wij zelfs in mei al zwommen" of. „Zulke mooie zomers als wij die vroeger hebben gekend treft men in de laatste tijd niet meer aansinds ze die „depressies" hebben uitgevon den" kan men dagelijks beluisteren. Vroeger beter? Nu is die stelregel onder het motto van: „Ik herinner mij nog heel goedhelemaal fout, want wat herinnert men zich nog van vroeger, voornamelijk die din gen (ook van het weer) waarvan men veel plezier heeft ondervon den. De al wat ouderen herinne ren zich bijvoorbeeld dat het in de zomer van 1911 buitengewoon warm was met dagen aaneen tem peraturen van 33 tot 35" C; dat het in de zomer van 1921 bijna niet wilde regenen: dat de van 1932. 1933. 1934 voor stuk zonnige en mooie zo mers waren, maar wij vragen ons af is men dan al vergeten, hoe koud de zomer van 1909. 1913, 1919 en 1922 bleef en hoeveel regen er in de zomer van 1927, 1930, 1931 en 1942 is gevallen. De werkelijkheid is echter, dat er in de periode van 1925 tot 1940 (15 jaren) 11 mooie zomers zijn voorgekomen, tegen slechts vijf mooie zomers in de daarop volgen de periode van 15 jaar (19401955 Dit betekent, dat wij er gemid deld genomen, met de zomers in derdaad de laatste jaren op ach teruit zijn gegaan, maar daarbij mogen wij toch ook weer niet ver geten. hoe zonnig en warm de zo- mer van 1947 was. hoe weinig re gen er in de zomer van 1949 viel en wie herinnert zich het vorige jaar niet meer. toen men het van 10 juli tot in september bijna zon der regenjas heeft kunnen doen. Wie een hond wil slaan kan al tijd wel een stok vinden en zo is het ook met onze zomers. De volksmond wil het doen voorko men, alsof wij al jarenlang geen mooie zomer meer hebben gehad. Men vergeet daarbij een zeer belangrijk ding en dat is hoe de zomer gemiddeld in ons land is. Men vergeet, dat ook warme, dro ge en zonnige zomers, zoals iede re vakantieganger zich, zodra de winter voorbij is. al voor zich meent te zien. even abnormaal zijn als een zomer met dag in dag uit regen. Zo laat een periode van 30 jaar in ons land zien. dat er in De Bilt gemiddeld in de drie zomer maanden (dit zijn wel geteld 92 dagen» op 48 dagen régen valt, totaal 220 mm, dat er op 28 da gen maar hcei weinig zon voor komt en het op 15 dagen on weert. En.dat de gemiddelde maximumtemperatuur 21.8 gra den C bedraagt. Normaal gespro ken is daarom onze zomer nooit zo prachtig. 1956 Ongunstig Dit neemt niet weg dat de zo mer van 1954 bijzonder ongunstig is geweest en dat de zomer van 1956 tot 1 augustus ook zeer on gunstig is uitgevallen. Tot 1 augustus werden in De Bilt drie tegen normaal 16 zomer se dagen (warmer dan 25 graden C» waargenomen, terwijl het aan tal uren zonneschijn abnormaal klein is gebleven. Zowel juni als juli behoorden tot de drie som berste maanden, die er in de laatste 55 jaar in de zomer zijn voorge komen. Een klacht over het ongunstige zomerweer is tot heden dan ook zeker niet misplaatst, alleen moe ten wij voorzichtig zijn met te beweren, dat het vroeger in de Oorsaak onbekend oorzaak van dit alles dan zeggen wij het niet te weten, maar haas ten ons er aan toe te voegen hier zeker geen invloeden van atoom explosies te zien. Dan had de zo mer van het vorige jaar, om maar een simpel voorbeeld aan te ha len, ook somber en regenachtig Wanneer wij de gemiddelde zo- mertemperaturen over een perio de van 250 jaar nagaan, dan zien wij steeds schommelingen, maar ook op perioden met wat koele en regenachtige zomers zullen weer zonnige en droge zomers vol gen. mogelijk in 1957, want dan wordt een zonnevlekkenmaximum verwacht en de ervaring heeft ge leerd, dat dit dikwijls met war- gepaard gaat, waar van de i beeld is geweest. Het ontbreekt ons ook deze zo mer aan hogedrukgebieden boven het vasteland van Noord, West en Midden-Europa, waardoor de depressies te veel vrij spel heb ben. Waarom nu die hogedrukge bieden niet verschijnen, dat is nu een vraag waar honderden kundi ge meteorologen niet anders dan de schouders over kunnen opha len om deze dan weer moedeloos te laten zakken. Het lijkt dat wij soms al veel van het weer en zijn ontwikkeling afweten, maar het is in werkelijkheid nog zo bitter wei nig. Misschienmaar goed artikel over de diorama's uit Haarlem. Daarin stond, dat zy doteerden uit 1938. Naar ik meen, is dot een vergissing, want ik weet vrijwel zeker, dat ik do diorama's in Haarlem reeds vóór 1929 heb bezocht. U hebt gelijk, heer O., maar wij ook een beetje. Lang vóór 1938 werd met het maken van de collectie begonnen, maar pas in ge noemd jaar kwam de vol tooiing van de complete col lectie, zoals die thans te ehkel opzicht moeten hinderen by dc uilvoering van hun „on- srhuldig spel". Brengt u de pad vinders niet in diserediet? J. F. S. Th. Bij de auteur zat het in diserediet brengen-zeker niet voor. Hij schreef toch, dat j die padvinder zich vergiste. Hij dacht, toen hij de tas roofde van Drievoet, dat hij met de tot zijn padvinders- groep behorende „vermomde staatsman" te doen had. En dit, geachte lezers, moet het dan weer zijn voor deze week. De ruimte is vol. Tot de volgende week! REDACTIE ..Is dat uw auto? Ja? Wilt u hem dan even wegzetten, dan kan ik naar huis Maar de mannen grijpen me gemeenzaam bij de schouders en stuwen me hun bier-adem in het gezicht. Jij gaat helemaal niet naar huis, jij mot blij've. het is hier veuls te leuk "Ze hebben daar on mogelijk veel plezier over en her halen die woorden eindeloos. Er staat een veldwachter te doezelen voor het geïllumineerde raad huisje van Grevenbicht en ik ga naar hem toe. Hij belooft me te later is er om de twee tegen de auto leupende vrij gezellen een groep van heftig debat terende mensen. Ik zie drie rijks- politiemannen, ik zie de burgemees- het Dat wordt de burgemeester te bar. Hij treedt op, zoals dat heet en dan. na een half uur heet debatteren en halve handtaste lijkheden. bekennen de twee vrolijke kwanten, dat de auto helemaal niet van hen is. We blijven verslagen achter, terwijl ze met de armpn om eikaars schouder zingend het dorp weer inwaggelen, in een baaierd van luidsprekermuziek en verwante LIJDELIJK Grevenbicht verdraagt het al lemaal lijdelijk, dat jaarlijkse vrijgezellencongres. dat door gemeentesecretaris/vrijgezel Gar Greyn op poten is gezet. Want Grevenbicht vaart er finan cieel wel te verstaan wél bij. De kastelein van café Aurora geeft het graag toe, rondkijkend in zijn totaal ontredderde zaak, waar de stoelen door elkaar lig gen en de tafelbladen ..drijven" van gemorst bier. sigaretten peukjes en broodkruimels. ..Nor maal schenk ik per jaar vijftig vaatjes bier, meneer" hij veegt zijn tapkast schoon en verzamelt de huur-kelners als stoottroepen om zich heen. ..Maar in de vier dagen an het congres tap ik er alleen al 25 uit Voor mij mogen ze ieder jaar te rugkomen!" GOEDE ZAKEN De kruideniers winkel, de bakker en de manufac turenwinkel van Grevenbicht denken er net zo over: voor hun winkels verkopen ze op straat allerlei handige zaken en in een café, waar we moedeloos een uitsmijter eten. ontwaren we een marskramer, die met feilloze intuïtie aan een tafeltje oudere vrijgezellen kaartjes stopwol, handige naaigarnituurtjes en elastiek staat te verkopen. Het mopje: ,.De pastoor is hier óók vrijgezel, is dat niet toeval lig? ""doet de ronde, en in de gro te feesttent en de even kolossale congrestent is altijd wat te doen. En temidden van het gewoel en de muziek, het geschreeuw en het lawaai komen enkele tiental len serieuzen bijeen in de con grestent eerst, in het patronaats gebouw, waar het rustiger is. la ter. En daar staat een spreker en die spreekt over de problemen, de vreugden en verdrietelijkheden van de vrijgezel, daar staat een spreker, die vertelt over de vrij gezellen in het buitenland, in de historie en de toekomst. En als onder één van deze lezingen een tweetal Utrechtse vrijgezellen hier, beschonken en per ongeluk binnengezeild wat rumoerig en lastig wordt, staat de burgemees ter persoonlijk op om ze er eigen handig uit te zetten. Het wordt even een gewoel, er wordt ge schreeuwd en geworsteld en dan liggen de onruststokers buiten en kan de lezing verdergaan. TEGENWERKING Gemeentesecretaris Ger Greyn, gemoedelijke Limburger. ver stokte vrijgezel, kwam vier jaar geleden op het idee in zijn dorpje Grevenbicht, tussen Julianaka- naal en Maas in midden-Limburg een vrijgezellencongres te organi seren. En hij ontmoette al di rect tegenwerking, o.m. van en kele pastoors, die als argument van hun onwil opgaven: ..De dorpsisolementen mogen niet doorbroken worden." Maar Ger Greyn zag er wel iets in, Ger zijn" dorp halen, en het eerste vrij gezellencongres ging door en ..werd een succes" zoals dat Er kwam een tweede, een der de. en dit jaar het vierde, op een lang weekend in dit kleine, rusl.- ge dorpje. Achthonderd vrijgezel len arriveerden er. tenten en tent jes verrezen, er groepeerde zich een complete consumptie-indus trie rondom de middenstand, en het programma vermeldde ka nonschoten, openingsplechtig heid, vlaggenparade. koffieta fels, soirées dansantes, verkie zing van de vrijgezellenkoningin, folkloristische optocht, lezingen, koningsvogelschieten, huldiging V3n de jongste, de oudste.' de verst-komende, kapconcours. en een dubbel slotfeest. En ik heb wat verbaasd en later ook wat verdwaasd rondgelopen, mijn GERUCHTEN Wie aan de weg timmert, wordt publiek eigendom. Als één Nederlander dat ondervonden heeft, is dat Ger Greyn wel. Hel begon al, toen het congres enkele uren oud was. „Ger Greyn gaat trouwen. Er viel een schaduw over de vrijgezellen, solidair als ze zijn. ook in het pretmaken in dat kleine Limburgse dorpje. ..Maar Ger Greyn blijft het con gres organiseren" het vermocht de zon niet te doen schijnen. „Meneer Greyn, gaat u trou wen?" Welnee jongen, hoe kóm je erbij... Iedereen was weer ge- Even later. „Ger Greyn gaat trouwen, het stond in de krant, hij had het zelf verteld..." „Me neer Greyn, gaat u trouwen?" Weineen... En nog diezelfde avond: „Ger Greyn gaat trou- Wat zegt hij er zelf over? Niets, helemaal niets. Hij geeft geen af doend antwoord. zegt links en rechts eens: „Hoe kom je erbij?" en wandelt verder, temidden van de geruchten. Niet alleen geruchten dwarre len om Ger Greyn en zijn con gres. ook vreemde vogels, zeer vreemde. Daar is dc man. die in eens in het raadhuis een expositie inrichtte onder de titel: „Vrijge zellen kijken u aan....", een ver zameling caricaturen van vrijge- zellentypen. Een slechtbezochte expositie, tussen haakjes, en daarom reproduceren we twee van die caricaturen maar eens tussen het verhaal, dat deze pagina opent. POPPEN verbindt er allerlei vage religieu ze teksten aan, spreuken en sym bolieken. en geeft de expositie als geheel het motto: „Mens. besef iedere dag. dat ge stof zijt en tot stof zult wederkeren. Ja. dat er in het raadhuis „vrij gezellen u aankijken", en dat in het patronaatgebouw een wat warhoofdige religieuze symboliek wordt botgevierd het heeft met het congres niets te maken, maar het is alles het werk van Ger Greyn, de man temidden van alle geruchten. Ook de man, die ondanks alle dronkelapperij, ondanks alle lol en alle vreemde opvattingen van de zeden, die vier dagen lang in Grevenbicht opduiken, blijft gelo ven in zijn congres. En in het nut, om honderden vrij gezellen ter „bespreking van pro blemen en ook ter ontspanning" vier dagen bij elkaar te halen in de heksenketel, die zijn dorpje setend buien, voeren d drukgebieden zijn, die de depres houden. FOTO BOVEN Ger Greynman temidden van geruchten, organisator van het vrijgezellencongres en gemeentesecretaris van Grevenbicht, is overal bij: de congrestent, bij het ko ningsvogelschieten en bij de feestavond. En hij staat ook vooraan, als er een Vrij gezellenkoningin gekozen is. en het lieftallige meis- ke de kroon op de lokken gedrukt moet worden. Het icas dit jaar Els van Lier uit Leidentrots op en blij met deze onderscheiding. FOTO RECHTS Door het dorp trekt een optocht, en middelpunt daarvan is de organisator Ger Greyn, wel de „koning der vrijgezellen" en „de ideale vrijgezelgenoemd. Hij staat in een wereldbol en roept de vrijgezellen aller landen toe: „Verenigt u... in Grevenbicht" en hij steekt de vingers in een V-teken omhoogwellicht wel de V van Victorie, zeer zeker de V van Vrijgezel Hij zal nu wel weer bij zijn zuster in de tuin zitten, uit puffend van de vermoeiende dagen van „zijn" congres: Ger Greyn, de ideale vrijgezel, organisator van het congres, gemeente secretaris van Grevenbicht. Maar de nu zo rustig een biert je pakkende Ger Greyn wps, toen wij hem in de congrestent op de, derde congresdag bij de kraag pakten, een nerveuze organisator, die overal tegelijk was, die alles zag en alles wist. „Vijf minuten dan. niet lan ger" en haastig nog rondspie- dend of alles wel goed liep, liet hij zich op het kleine vouwstoel tje aan het morsige tafeltje neer, onder het in de wind klapperende zeil van de vreemd en triest le ge tent. „Een tweeledig doel: het bespreken van problemen en dc ontspanning. Niet in de eerste plaats een huwelijksmarkt, want dan zou ik mijn eigen klanten de deur uitjagen. Als er huwelijken van komen, ben ik er blij om, dolblij IEDEREEN Ger Greyn kent iedereen: en iedereen kent Ger Greyn. Ze groepen om hem heen. bestormen hem op straat en zijn verguld, als hij ze groet, of ze op de schouder klopt. Want de positie, die Ger Greyn temidden van de ze bonte verzameling vrijgezellen is gaan innemen, is uniek in dc wereld. „De koning der vrijgezel len..." roepen ze, en dan maakt Ger grijnzend met zijn twee vin gers het V-teken; „De ideale vrij gezel...." prijzen ze, en dan schudt Ger bescheiden het hoofd. En dan ineens, na die vier da gen, wordt hij weer de 42-jarige gemeentesecretaris van Greven bicht, tussen Maas en Julianaka- naal, een dorpje, dat niemand kende, en waarvan de naam nu, na vier congressen, voor heel Ne derland een begrip is geworden. Dat heeft Ger Greyn gedaan, en Ger Greyn is er niet rijk van ge worden. Want van het tientje in schrijfgeld per deelnemer dat is dus deze keer totaal 8000 gul den kun je geen kromme sprongen maken

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1956 | | pagina 9