CftRISTFUJK
c
bij
een
Centrale Commissie van de
Wereldraad
Akkoord B.P.M.
en Indonesië
"1
Instructief referaat over de E.K.S.G
Vierhonderd jaar geleden stierf
Ignatius van Loyola
2
I
KANTTEKENING
Voor het eerst achter het ijzeren gordijn
Onafhankelijk van elk politiek stelsel
De Centrale Commissie van de Wereldraad van Kerken is zater
dag onder leiding van dr. Franklin Clark Fry, de voorzitter van
de Verenigde Lutherse Kerk van Amerika, te Galyatetoe in Hon
garije bijeengekomen. De conferentie zal een week duren.
Het is de eerste maal, dat dit voornaamste orgaan van de
Wereldraad, waarbij meer dan 160 protestantse, anglicaanse en
oosters-orthodoxe kerken met naar schatting 170 miljoen volgelingen
zich hebben aangesloten, in een communistisch land vergadert.
de internationale atmosfeer opgetreden,
waardoor de voorbereiding van de bij
eenkomst zeker vergemakkelijkt was.
Na de opening door de voorzitter,
bracht de secretaris-generaal van de
Wereldraad, dr. W. A. Visser 't Hooft,
zijn jaarverslag uit. Hierin zei hij, dat
kerken, die werken in landen met uit
eenlopende regeringsstelsels van elkaar
kunnen en moeten leren. ,,Als wy ons
allen herinneren, dat wü wellicht een
balk ln ons eigen oog hebben, zullen wy
met meer nederigheid vragen naar de
splinter, die wy in het oog van onze
broeder schijnen te zien".
Verwijzend naar een van de hoofd
onderwerpen van de conferentie „de
kerken en de opbouw van een verant
woordelijke internationale orde" ver
klaarde de algemene secretaris, dat de
Wereldraad steeds heeft gesteld, dat de
maatschappij ten aanzien van het wel
zijn van haar leden een verantwoorde
lijkheid heeft en dat iedere persoon in
de maatschappij het recht heeft om als
verantwoordelijk lid aan het werk van
deze maatschappij deel te nemen. De
maatschappij is niet een doel in zichzelf
maar zij is verantwoordelijk tegenover
God. ,,Wij wiilen trachten deze over
tuiging in het internationale leven toe
te passen", aldus dr. Visser 't Hooft.
Het feit, dat de Commissie in Hon
garije bijeen is, noemde hij in over
eenstemming met de wens van
Wereldraad om rechtstreekse per
soonlijke betrekkingen te onderhou
den met alle kerken, niet slechts met
haar leiders doch ook met haar ge
meenten en leden.
Toen de Hongaarse kerken in 1954 de
Wereldraad uitnodigden om in Hongarije
te komen vergaderen, „waren de be
trekkingen tussen de kerken in dit deel
van de wereld en die in andere delen
nog zeer beperkt" Intussen was er
echter een aanzienlijke verandering in
Boek
VAN DE DAG
Het lag voor de hand. dat van het
tweede boek van Frangoise Sagan, „Un
certain sourire", evenzeer als vai. haar
eerste, „Bonjour tristesse", een Neder
landse vertaling zou verschijnen. Z
er thans, en wederom van Hubert Lam-
po (uitgeversmaatschappij A.- Manteau
N.V., Brussel, en N.V. Em. Querido. Am
sterdam). De ster van de jeugdige Fran
se schrijfster (thans 21 jaar» is wel
zeer snel gerezen. Men heeft haar zon
der moeite erkend als een romancière
van uitzonderlijke capaciteiten, niet zo
zeer misschien om de keuze van haar
onderwerpen, als wel om de manier
waarop zij deze heeft behandeld en om
haar duidelijke, bescheiden en tegelijk
doorzichtige taal. Zulke boeken zijn
genlijk alleen mogelijk in het Fra
taaleigen en het is zeker de verdienste
van de vertaler, dat hij dit eigene
de zinsbouw zoveel als maar kon heeft
trachten te bewaren. Hij heeft uiter
aard niet kunnen verhinderen, dat er
ook bij zulk een wijze van vertalen
verloren is gegaan aan oorspronkelijke
schoonheid Daarom kunnen wij het be
grijpen, dat wie daartoe slechts enigs
zins in de gelegenheid is aan de oor
spronkelijke taal de voorkeur geeft.
Maar de belangstelling daarvoor kan
deze vertaling stellig mede wekken.
Door de uitnodiging te aanvaarden
had de Wereldraad opnieuw getoond,
dat hjj volkomen onafhankelijk is van
elk bijzonder politiek of economisch
stelsel, aldus de secretaris-generaal.
De bijeenkomst wordt bijgewoond door
kerkelijke leiders uit vele niet-commu-
nistische landen, terwijl er ook uit
communistische landen, met name uit
China, Hongarije, Tsjechoslowakije, Roe
menië en Polen vertegenwoordigers zijn
gekomen.
De kerken van communistisch China
zijn vertegenwoordigd door bisschop
Ting van de Anglicaanse Kerk van
China. Uit Sowjetrusland is niemand
aanwezig. De Russische Orthodoxe Kerk
is geen lid Van de raad.
Bisschop Albert Bereczky, de voor
zitter van de Hongaarse oecumenische
raad, deed een beroep op de kerken om
„met hernieuwde kracht een standpunt
in te nemen" voor een overeenkomst
inzake ontwapening en het verbod van
proeven met kernwapens teneinde
De regeringsraad voor economie ei
planning en de B.P.M. de Royal
Dutch Shell in Indonesië hebben in
beginsel overeenstemming bereikt
de toekom?*, vata de oliebronnen
Noord-Sumatra.
De overeenkomst voorziet in de
ploitatie van de bronnen door
NIAM de Nederlands-Indonesische
Aardolie Maatschappij en moet nog
door het Indonesische kabinet worden
goedgekeurd.
De NIAM is een gezamenlijke onder
neming, waarin de Indonesische rege
ring en de B.P.M. deelnemen voor elk
50 met een drie tot twee Indonesi'
sche meerderheid in de directie.
Auto reed in sloot
De 23-jarige heer H. Dijkgraaf, uil
de Lisbloemstraat te Rotterdam, is zon
dag kort voor het middaguur op de Klei
weg bij de spoorwegovergang de macht
over het stuur van zijn auto kwijt ge
raakt en in een sloot gereden.
De man liep een sleutelbeenfractuur
op en klaagde over pijn in de borst.
Hij werd in het Bergwegziekenhuis
bonden en daarna naar zijn woning
overgebracht.
Melodie en woord
der Ether golven
DINSDAG 31 JULI
18.00 Nw:
18.30 R.V.U.: Bijbelse (igui
8.15 Gram
AVRO: 7.00 N'
7.10 Gym; 7.20 Gram. VPRO: 7.50 Dag-1 19.00 P;
-- _jj- Y*- Zang; 20.00 Nws: '20.05 jJSS
am: ,31.00 Gram; 21.10 Klaver
0.00 21.45 Gram: 22 30 Bas en plar
1 23.15 Beursber en New York
oI gram; 23.30-24.00 Grai
opening. AVRO: 8.00 N>
9 00 Gym; 9.10 V d vrouw; 9.15
9.35 Waterst; 9.40 Morgenwijding.
Gram, 10.50 V d kleuters; 11.00 Amui
jcltal: 12.00 Dansmuz; 12.30 A<
Inb meded; 12.33 Opcrettemi
ln de litera-
,rn Saalbi
parle; 19.05 Gram; 19.45
,15 Zl
Land- en
13.00 Nw
ork en solist: 15.00 Manege der stokp
Ks; 15.45 Gram: 16 35 V d jeugd;
e dierenwereld eti wij. caus; 17.30 Th.
13.251 Illlve
rd-1 7.1( -
Puzzel
i Gram; 9 00 V
t.uö V d kleutei
10.39 Radio Phllh
Beroepingswerk
NED. HERV. KERK
Beroepen te 's-Gravenmoer: kandidaat
L. Doppenberg te Putten.
Benoemd tot vikaris te Schiedam (voor
Nieuwland): kand. Th. A. C. Drunen te
Valburg; tot yikaris te Utrecht (Ook in
Al): mejuffrouw G. A. van der Hout te
Fijnaart; tot vikaris te Warnsveld: kand.
P. de Ruiter te 's-Gravenhage; tot vika-
e Zeist: kand R. H. Wissink te En
schede; tot vikaris te Herbayum (Fr.):
kand. P. Houtsma aldaar, die deze be
noeming heeft aanvaard.
GEREF. KERKEN
Beroepen te Kampen (3de pred.plaats)
W. H. Melles te Wijhe; te Uithoorn G.
G. van Wilgenburg te Ulverstone, Tas-
EEIV
WOORD
VOOR
VAN
DAAG
DOOPSGEZINDE BROEDERSCHAP
Onderwij sbenoemingen
Rijnsburg:
Harderwijk
oord wijk aan
Met de daad
Praten,.en doen zijn twee ver
schillende dingen. En naar de
kerk gaan, geduldig luisteren en
ja knikken en dan weer ge
woon verder gaan zijn ook
twee verschillen
de dingen. Het
een klopt niet op
het ander. De be
kering, de „om
mekeer" ont
breekt eraan.
Johannes heet
,de apostel der
liefde". Maar zijn
liefde gaat niet
zover dat hij de zaken niet heel
duidelijk stelt. In hoofdstuk drie
van zijn eerste algemene brief
schrijft hij over de liefde. „Wie
niet liefheeft blijft in de dood!"
zegt hij. Maar even verder ook:
„Wie in de wereld een bestaan
heeft en zijn broeder gebrek ziet
lijden maar sluit zijn binnenste
voor hem toe, hoe blijft de liefde
Gods in hem?"
En in vers 18 dan de conclusie:-
„Kinderkens. laten wij liefhebben,
niet met het woord of met de
tong maar met de daad en in
waarheid!"
Voor u blijft deze vraag: „Hoe
bent u de week begonnen? Als
praters of als daders?" Daarvan
hangt het nl. af of Gods liefde
in u blijft!
Rectores Rijksuniversiteiten
Hh0 a! Bij Koninklijk Besluit zijn de rectores
school1 magnifici der rijksuniversiteiten voor
R'dam; de komende cursus benoemd. Het zijn
,u-ck ide hoogleraren dr. P. A. H. de Boer
al- H 'Leiden), dr. H. w. Obbink (Utrecht)
Baarn. en dr. J. Ariens Kappers (Groningen).
Laatste dag Zomerconferende C.H.U.
Nederland kan niet op eigen benen staan
(Van één onzer verslaggevers)
Op de laatste dag van de Zomerconferentie der Christelijk-Histo-
rische Unie heeft de Europese Gemeenschap voor Kolen en Staal in
het centrum der belangstelling gestaan. Naast vertoning van de film
Het zwarte goud -was- er het referaat van de heer F. A. Kraaijeveld,
directeur van het Beambtenfonds der Staatsmijnen en vice-voorzitter
van de Unieraad der C.H.U.
De heer Kraaijeveld wees erop, dat de C.H.U. voorstander is van
internationale samenwerking op economisch, financieel en militair
gebied, zo nodig zelfs met inperking van de werking van een of
ander onderdeel der souvereiniteit. Daarom is de Unie ook zeer
interesseerd in de E.K.S.G., die beschouwd kan worden als
prachtig stuk werkelijkheid van Europese samenwerking.
De heer Kraaijeveld betuigde zijn in- waardoor ons land steeds
stemming met het standpunt van mil
ter Zijlstra, dat het streven naar i
voortgaande integratie in West-Europa
onder de huidige omstandigheden een
zaak is van hoge urgentie. Daarbij gaat
het niet alleen om economische voor
delen. aldus spr. Achter dit streven ligt
het vraagstuk van de positie, die West-
Europa in de toekomst zal innemen.
Daarom heeft de CHU oog voor het
feit, dat we als klein land niet geïsoleerd
op eigen benen kunnen blijven staan.
Ons lot wordt mede bepaald door de
politieke en economische toestand
ons omringende landen.
Uitvoerig ging spr. in op het ontstaan
1 de organisatie der E.K.S.G., die nu
weer vijf jaar werkt. Van de ge
noemde cijfers geven wij die van de
bij de E.K.S.G. tewerkgestelde arbei
ders. Voor de kolenindustrie bedroeg
dit 980.000 en voor de staalindustrie
426-000. Voor Nederland afzonderlijk zyn
deze cijfers over 1955 resp. 54.000
7000.
Hieruit blijkt duidelijk, dat Nederland
als land van geringe betekenis op
het gebied van kolen en staal onmo
gelijk afzijdig had kunnen blijven. Door
de inwerkingtreding van een gemeen
schappelijke markt zijn de douanerech
ten voor kolen en staal afgeschaft en
kunnen deze produkten vrijelijk worden
in- en uitgevoerd. Voor de Nederlandse
industrie, die voor een belangrijk deel
van haar kolenbehoefte op het buiten
land is aangewezen, betekent dit eer
veiligfer voorzieningsmogelijkheid. Dil
klemt temeer, omdat de groter worden
de kolenbehoefte lang niet door de Lim
burgse productie kan worden gedekt,
1620 ZiekenJof;
im; 17 "I
Rijksdel.
17.30 Gram; 17.
Koersen; 17.45 Re-
Overzee: J J van
Overzee; 18.00 Vd
16.30 Koorzang;
19.15 Uit het Boek
3.15-24.00 Gra
N.T.S. 20.00 Journ
Wat „Rooms" is, is in wezen Jezuïetisch
jy[ORGEN is het vier
honderd jaar gele
den, dat Ignatius van
Loyola, de stichter van jompagn,i1eI(
J t deze millu.«v
de orde der Jezuiten, gans de bedoeling
te Rome overleed.
het Christelijk Lyceum in
het Haagse Bezuidenhout,
heeft bij H Veenman'en Zo-
onder de titel: De or-
de de
en in 1814 werd zU weer toegela- h
ligt ten en kwam tij terug ster-
hun ker en beter berekend i
ete
1495
laten verschijnen,
•in een uitnemend por-
s-"" - uet getekend wordt van Ig-
ordc opgesloten. Zij wilden haar taak dan voorheen. natius. en. zijn orde. Met een
goed gedisciplineerde solda- Ontstaan in de tijd der Re- opvallende .objectiviteit zijn
formatie, toen de R.K. Kerk hierin de lotgevallen in ver-
felle strijd om leden en heden weergegeven.
Jezus zijn-
Op 27 september 1540 werd
Ai'pt hëkend) werd hii als up se^",u j' het bestaan bevond heeft Als men dit boek, dat
fiSL™ .Li» v.n hm1.ordeJoor,d?_p_.uf ta, dezc ordc and Eem de ondeusden. ma
Rome be- nergens de deugden van hei
Pro- Jezuïtisme verbloemt, gele-
jongste uit
gezin
13 kinderen op het slot Loyo
la in Noord-Spanje geboren.
Hij was van adellijke Baski-
sche afkomst en droeg de
veidse namen; Don Inigo de
een bul officieel erkend. De het Kezich;t
Spaanse Pnmn!ima -
cietzs en Ignatius (die zijn pjsch Rooms" vinden is
Inigo naar voorbeeld r
lisschoj
typisch Jezuïetisch. wachten moet. Onwillekeurig
Tnvoln" Als"ione van bissch?P Ig03*1"8 v3*} Dat komt allereerst uit in komt men onder de indruk
nffkder werd hii bij het be- Antlochie _herdoopte)^ werd hun biechtpraktijk. Biecht- van de activiteiten dezer
frontsoldaten der Roomse
officier werd hu.bi) tel be- der orde Een"TaUijd
rech- Reeds vijftien jaar later jangruk onderdeel
kogel ernstig aan ner reen- -r- hlJ;'ptoaelihg,
terbeen gewond, waardoor «jen _trtliolr in
het hem onmogelijk werd ir
de militaire dienst te blij-
galsteenkoliek,
militaire dienst xe unj- [^'"^Je^stervenden^maar6^
i. Tijdens zijn riekt, kwam ten der stervend,
klaard en in 1623 heilig.
hij sterk onder de indruk
van een boek. dat het leven
van Jezus beschreef
sloot hij,
de keizer kon zijn een de voortgang der geschiede-
God- „ic »»n omstreden orde ge-
escnreei en ue- cocirTAC TFStI is de r.k. moraaltheologie met
hij'gLii soldaat D van m2?al h"" '"«.wikkelde casuist,ek.
al» daarbuiten. Ignatius
daar zending te bedrij-
ven onder de Mohammeda- ma^ pr
nen. Van dit plan kwam
evenwel niet veel terecht.
Wel maakte hij een pelgrims-
■ÉMH Palestina,
daarna begreep hu wel. dat dat'"
hy nog veel zou moeten stu- 6 -
deren. Hij bezocht de uni
versiteit van Salamanca, er
de Sorbonne, waar hij geest
verwante vrienden ontmoet-
het kerk, van hun organisatie,
werk der orde geweest. Als hun training, hun gevechts-
biechtvaders der vorsten taktiek, hun volharding, al-
hebben de Jezuïeten grote les gericht op een volstrekte
invloed gehad op het poli- gehoorzaamheid.
[)EZE gehoorzaamheid,
naar Ignatius' testa-
haar ingewikkelde casuïstiek, ment, „als van een lijk,
ethische problemen als van een klein kruis,
spitsvondig dat men zonder moeite
aeneeru, u»r er vuur «I ,5™®
die ook hier „eenvoudig" kan draaien, als van een
willen zijn, slechts de in- staf van een grijsaard,
druk van tweeslachtigheid we-lek deze naar goedvin-
overblijft. Voorts hebben de den gebruikt en daar
wertaaam plaatst, waar het hem
onvoor- 'iet este lÜkt'> m-oge in
drukwekkend zijn, zij is
blijft een gehoorzaam-
omstreden "de ge- worden bekeken
weest. Zowel binnen de kerk, deneerd> dat
praktisch
zijn orde droeg een
zelfde karakter. uvm uhjxv.
De De ordeleden moesten Jezu-jeten c,
alles .goed getra'™J® aandeel gehad
ieder gevecht, dat van hen waardelijke gehoorzaamheid
geëist werd. Daarom hoef- aan de paus in de ontwik_
den zij niet to wnnpn
keling van het dogma der heid aan de paus, uu.t,
klooster, geen habijt pauseiijke onfeilbaarheid. Op meerdere in de orde,
oageiij het concilie van Trente. waar het hoste
de
dragen, geen
verwante vnenaen onxmoex- _„qk„h te hidden eeen uw
te, met wie hij de belofte af- ^«fJfUed "dden, geen de protestantse .dwalingen uadltie
i u«x;r,j;rr;„r. rXor- boetedoeningen ie verricn- veroordeeld werden hadden
het beste geval
:n, die het lichaam teveel zy
veroordeeld werden hadden
grote invloed. Maar ook
der kerk.
Kin om"aaf™enS ToÏÏd.n afmatten. ZU beboet- - ^wbiSi der d^tie 7d7 domheid
bedrijven. den s^ec^lts de volksvroomheid) zijn de Je- Woord van G<
Zo werd in de
hei
„studentenvereniging
voor Mohammedanen!
ding" de kiem gelegd van _»n
latere Jezuïetenorde. In het £^ts£*drkten j
voorjaar 1539 besloten de RK- tt-erx.
vrienden by elkaar te biy- Dit wek
ven en verplichtten zij zich orden scherp verzet
alles te doen wat hun K
paus zou bevelen en
elk land te gaan,
hun heen
te leggen van armoede,
gehuwde staat en---- 8e" weest
,n_ hoorzaamheid, voor het ove- gaven
de rige moesten zij de 3Ctie^® verregaande aanpassing
*__i van de gebruiken en levensge
de „Compania de Jesus", de opgeheven,
volksvroomheid) zyn de Je- Woord van God en zij kan
zuïeten de gangmakers ge- daarom de onze nimmer
weest en bij hun missiewerk zijn. Het Woord van God,
gaven zij altijd blijk van een dit leert men wel uit de
n levens- 'ezin9 Vatl dr- ^UttOrps
woonten der heidense vol- waardevolle boek, is het
Dit wekte bU de oudere ken. Voeg hierbij hun acti- emge afdoende Protes-
„.den scherp verzet en zo Is viteiten op opvoeding en on- stantse antwoord aan de
de weg der orde binnen de derwijs en men weet. dat Spcietas Jesu. Voor het
zonder S.J. de huidige Room- overige kunnen wij in
se kerk niet denkbaar is. veel van hen leren en ver_
L. C. SUTTORP. leraar dienen zij in menig op-
de geschiedenis aan zicht zelfs ons respect.
DRi„
waardoor on
kelijk wordt
liggende landen.
In dit verband stond spr. stil bij de
toenemende behoefte aan energie. Als
het verbruik in 1954 op 100 gesteld
wordt, schat men dit voor 1957 op 166T
Ook al houdt men rekening met eei
groter olieverbruik en met de steun vai.
de atoomwetenschap, dan nog blijft het
zeer noodzakelijk de Europese kolenpro-
ductie op te voeren. De heer Kraaije
veld achtte de E.K.S.G. de aangewezen
organisatie om dit door juiste bundeling
van krachten tot stand te brengen.
Bij de discussie wees spr. er op, dat
de hoge kolenprijzen mede bepaald wor
den door de zware belastingdruk. Van
de winst over 1955, groot 57 miljoen
gulden, moesten de staatsmijnen er 33
miljoen aan de fiscus betalen, terwijl de
staat aan dividend nog eens 13Vz "mil
joen ontving. De volksvertegenwoordi
ging zou dienen na te gaan, of een la
gere winst in het beleidsbeheer verant
woord zou zijn, waardoor de kolenprijs
lager zou kunnen zijn.
Aan het slot van de conferentie, di<
door goed 200 personen werd bezocht,
kon de heer Tilanus terecht gewagen
van een geslaagd begin op Woudschoten,
waar men anders in Lunteren confereer-
ial voortaan wel Zeist blijvi
Jeugdtverk
Men kon zich nauwelijks een
tieker decor zoeken voor zijn wee
moedige gedachten dan het zojuist
door de jongeren verlaten kampter
rein in de stille uithoek van het ruige
landgoed. Het was goed er nog even
te toeven: de barak, waarin luidruch
tige magen gevoed waren, het veld
met de vlaggemast, waaromheen altijd
wel iets gebeurde, de keuken, u
'e corvee zich zingend om jam
ruchtenhagel verdrong verlaten
n schoon („het terrein achterlaten
zoals men het heeft aangetroffen")
althans redelijk netjes, maar vooral
stil ligt dat alles tussen de snel opge
schoten berken: nu nog even rond
lopen en de inventaris controleren ei
dan maar weggaan, voor we senti
menteel worden.
Twee trucks denderen het paadje af,
het veld op als apen slingeren man
nen zich uit de cabines één h It
terug, draait ergens aan en even
ter klinkt ver in het ronde het lied
Johnny. Aan het eind van
middag 'ziet het eens zo ideale terrein
7 Uit: de vlaggemast is geheel
ringd door tenten, die het speelveld
geheel onbruikbaar maken; het hand-
balveld wordt bedekt met een ge
wéldige circustent; in de barak schijnt
een grossierderij in snoepgoede-
gevestigd te zijn; enige oud-ach-
tige heren lopen in korte broek jeugd
te leiden; het peld is opgetuigd met
lichtmasten alsof het een gevaarlijk
kruispunt was: en (het ergstevoor
'n achter de barak hangen luidspre
kers en uit die luidsprekers vraagt
Max of Eddy of Karei uit het veld
geslagen of jij nog wel een beetje
beetje, beetje van me houden wilt.
Wij hebben daar geen antwoord op ge
geven Het bleek ons, dat een grote
portbond (een koninklijke!) het plan
had odgevat zijn junioresleden
..vrettige vakantieweek" aan te bie
den, vermoedelijk- in verhand met- de
zogenaamde klantenbinding. Onge
twijfeld hebben ze een heel mooi
kamp gehad
Zpnrlings?eininarie der
Broedergemeente
Aan het seminarie van de Evange
lische Broedergemeente te Zeist zijn
zeven studenten, allen uit Suriname, die
gedurende viif jaar aan de Seminaria
te Paramaribo en te Zeist theologie
hebben gestudeerd, geslaagd voor de
graad baccalaureus theolo-
2 i a e Deze graad komt overeen met
dip van bachelor of divinity
(B.D.) in de Angelsaksische landen
De geslaagden zijn voornemens 17
augustus weer naar hun vaderland, terug
te keren om daar hun kerk te gaan
Het seminarie te Zeist zal worden
voortgezet met studenten uit Suriname
en Europa en waarschijnlijk ook uit
Oost- en Zuidafrika. Aan het seminarie
zijn als docenten verbonden de predikan
ten dr. J. M. van der Linde, die .als
rector optreedt, dr. W. Lutjeharms,
dr. J. M. van Minnen, dr. P. L. Sehoon-
heim. dr. J. Voorhoeve, de heer H. A.
van Wieringa en de cantor Mees van
Huis.
82.
PUZZEL No. 476
Even zwegen ze, toen zei West: ,,In elk ge
val, majooróf we krijgen onze spullen, óf
we krijgen een nieuwe squadron-commandant!"
*.n eiana un«, nome service jju m I 1=>e °P het radiogram liet niet lang op
i225Bv*da,arb°Ci2.r5°^eer"eV!1Cn.ooJUNws:| zich wachten. Die avond speelde Bader met zijn
13 io Hoorsp: 13 40 All in the day's work; vliegers biljart in de mess, toen een soldaat
;?;55isX'S!: i"£ S3X) Stil dat er telefoon voor
17.00 v d kind; 17.55 Weerber; 18.00 Nws, I hem was. Hij pakte de hoorn op en hoorde een
18.15 Sport; 18.20 Revue ork: 19.00 Gevar; majoor (bevoorrading) van het hoofdkwartier
v!?8prog9rf 2?^Nw^'^MS^CMseriel^*I Ja8er Commando op strenge toon vragen:
2145 Rep- 22 15 Tenor en piano; 22.45 „Majoor Bader, wat betekent dat zonderlinge
23.00 Nws en weerber; 23.08— telegram dat u ons vanmiddag hebt gestuurd?"
I „Precies wat er staat," zei hij kortaf. ,,Wp
"®35 orkhebben geen gereedschap en geen onderdelen
oo Interv; 14.15 en ik hou dit squadron met-operationeel tot ik
DAN
MAAR ZO!
23.13
BBC Light
ins'ekt,Sport 18.35 liet
7.00 Dans
13.554.00 Nwi
profeeet, 12 zouteloos. 13 parvenu, 15
binnen. 16 vogel, 17 onbep. hoeveel
heid, 19 kleine vrucht, 20 familielid, 22
vee:kracht. 24 zuidvrucht,
27 telwoord.
VERTIKAAL: 1. Hevig. 2 voorzetse',JJJ»* Qg- .oo|
3 steen. 4 droge sloot, 6 pers. voor 22.20 Jazzmuz: 23.00 v<
naamwoord, 7 priem, 9 vloeistof. 10.2353 Progr-overz; 23 51
werkplaats, 14 vruchtbare plek. 171 Brussel, 324 m.: 11.45 Gri
vloeistof, 18 vreemde munt. 21 pers. i snel: 12.30 Weerber; 12.34
voornaamwoord. 23 varkenshok, 25 zang- Grim; lTJoOrk c
noot. 16 02 Orgelspel; 16.30 Kaï
OPLOSSING PUZZEL No. 475 nllO Zing en piano;
I 18.00 Ork conc; 18 30 V d
HORIZONTAAL: 1. Verboden. 6 ros.19 40 Gram: 19.50 Syndicale kron;
7 kim. 8 P.K.. 9 mark. 11 muts. 13 el. C,ram 21 00 Idem; 22.00 Nws; 22 15 1
ic -10 10 on U-o 1 mui: 22.45 Gram: 22.5523.00 Nws.
12.30 Orgelspel;
16.00 Koersen,
17.00 Nws;
17.45 Boekbespr;
21.00 Iden
14 Eva. 15 ai. 16 niet, 18 nors. 20 ka.'
21 kip, 22 ree. 23 speurder.
VERTIKAAL: 1 Vormen. 2 briket,
3 oom. 4 Ds.. 5 nektar. 7 Kr.. 8 pu, en 19.05 Gr
10 alikas. 11 manier. 12 sisser. 17 e.a.. Gram; 22.00
19 op, 21 keu, 22 re. I Nws.
16.05 llc
1; 14.0C
te muz; 17.00 Nw:
19 39 Nws; 20.45 e
21.15 Lichte mu
15:00 Sport; ze krijg."
„Maar u hèbt toch gereedschappen!"
„Ja, twee moersleutels en een schroever
draaier."
Ernstig betoogde de man aan het andere eindt
van de lijn dat de tijden moeilijk waren en da'
er een ernstig gebrek aan gereedschap en on
derdelen bestond. Hij had de allergrootste moei
te uitrustingsstukken te krijgen en was er var
overtuigd dat Bader als handig squadron
commandant heus wel kans zou zien de nodigt
dingen te lenen en de boel 00 gang te houder-
tot aan zijn verlangens kon worden voldaan. Bo
vendien bestonden er voorschriften voor hel
aanvragen van uitrustingsstukken en als ieder
een die maar aan z'n laars lapte, zoals majoor
<0 Bader dat beliefde te doen, dan werd het een
!j chaos.
I „Ik heb de voorgeschreven procedure gevolgd
an dat heeft niets uitgehaald," snauwde Bader
„Ik ben er van overtuigd dat u kunt opereren
met wat u heeft."
„Luister's even. Vertelt u mij niet wat ik doen
tan! Ik zeg u wat ik nodig heb en zolang ik het
liet krijg, blijft dit squadron niet-operationeel!"
„Het schijnt u niet te kunnen schelen wat voor
•en moeilijkheden u veroorzaakt," blafte de of
icier van bevoorrading terug. „Goed, laat ik u
ian vertellen, dat dat radiogram u een hele
loop narigheid zal bezorgen. De opperbevelhebber
x er razend ovsr.'
En toen werd aan het andere einde de tele
oon zo driftig neergekwakt dat Bader het ge-
oel had dat 't ding op zijn oor was terechi
gekomen.
In do ochtend landde een verkeersvliegtuigje
p Coltishall en Leigh-Mallory stepte er uit-
„Ik kwam 's kijken hoe je-het maakte," ze»
hij tegen Bader en begon pas over „die andere
kwestie", toen hij halverwege z'n inspectie was
Ze verbeten do ■"nst°lp!='-tc c li°per -^rr de
hangar voor ondr rho-"!. toen hij eo gew on
zei: „Dat radiogram van jou heeft een kle.nr
Bader deed hem uitvoerig het hele verhaal
en toen inspecteerde Leigh-Mallory zelf de arm
zalige kleine collectie gereedschap, die het squa
dron had weten te lenen en sprak hij onder
vier ogen met West. Later liet hij Bader weer
bij zich komen.
„Nou, je hebt je heel wat op je hals gehaaid,
maar ik kan me nu begrijpen waarom. Ik denk
wel dat je bij de baas op 't matje zult moeten
komen in verband met dat radiogram Vertel
hem dan precies wat je mij nu hebt verteld
Trek 't je maar niet te veel aan; hij blaft meer
dan hij bijt
De volgende dag kwam het bevel dat Bader
zich in Stanmore moest melden. Hij vloog naar
Hendon en liet zich vandaar naar Bentley r'riory
rijden, het prachtige oude gebouw waar hel
hoofdkwartier van Jager Commando was geves
tigd. Toen hij wachtte om binnen gelaten te wor
den, had hij geen greintje spijt van hetgeen hij
had gedaan, maar wel was hij zich er pijnlijk
van bewust dat hij „maar" een waarnemend
squadronleader was Een korporaal kwam hem
zeggen: „Hij kan u nu ontvangen, majoor."
Achter een keurig opgeruimd bureau zat de
schrale generaal Sir Hugh Dowding, de ogen
koud en streng onder borstelige wenkbrauwen,
de mond een strakke lijn in het verweerde ge
zicht. Ze noemden hem „de nijdas" omdat hij
erg nijdig kon worden en hij keek Bader strak
aan terwijl hij hem meteen op de man af vroeg:
„Wat hoor ik over uitrustingsstukken en een
radiogram van jou, Bader?"
(wukjjl vtkwlciu,
Zaak van zekerheid
en van vrijheid
JLJET IS wel vanzelfsprekend, dat in
deze weken van kabinetsformatie
de vraag weer in discussie is, hoe
eigenlijk een kabinet behoort te wor
den samengesteld. Dat is in ons land
een tamelijk ingewikkelde aangelegen
heid en het is begrijpelijk, dat het
bij onze nationale aanleg tot dogmati
seren bovendien een kolfje is naar de
hand van de staatsrechtgeleerden. 1
Men ziet dan ook weer allerhande
termen opduiken, als parlementaire
kabinetten, extra-parlementaire ka- 1
binetten, koninklijke kabinetten,
zakenkabinetten en zelfs intermezzo
kabinetten.
Het is alles natuurlijk uitermate in
teressant. In wezen intussen heeft het
minder om het lijf, dan al deze moei
lijke woorden doen verwachten. Want
sinds bijna een eeuw is te onzent 1
kabinet ondenkbaar tenzij het is
een parlementair kabinet, dat wil
zeggen: tenzij het het vertrouwen
heeft van het parlement.
Regeren is in ons land in feite een 1
Temeenschappelijke aangelegenheid 1
'an kroon (koningin plus kabinet)
nerzijds en volksvertegenwoordiging
anderzijds. Zij zullen elkaar toch altijd
op de een of andere manier moeten
zien te vinden.
Er mogen van de regering in engere,
wil men in eigenlijke zin nog zovele
initiatieven uitgaan, voor elk wets
ontwerp is toch de instemming van de
volksvertegenwoordiging onmisbaar
vereiste.
JLJET LIGT voor de hand, dat deze
situatie zich ook doet gelden bij
elke kabinetsformatie. Een kabinets
formateur, die even doordenkt, zal
niet zomaar een kabinet samenstellen
door een program te ontwerpen en op
de basis van dit program een aantal
ministers aan te zoeken. Hij zal zich
op de een of andere manier trachten
te vergewissen van de steun van de
volksvertegenwoordiging.
De speelruimte, welke hij zich daar
bij behoudt, ligt in de vraag, of hij
zelf beoogt een kabinet op smalle
basis, op. brede basis, op misschien
zélfs zeer brede basis en eventueel
op de basis van een coalitie.
Maar ook dan zal hij steeds ge
bonden zijn aan de voorwaarde, dat
hij moet zoeken naar een meerderheid
de volksvertegenwoordiging ter
ondersteuning van het kabinet, dat hij
:ich heeft gedacht.
De gradaties liggen nu in de mate,
waarin de formateur de fracties bin
nen de volksvertegenwoordiging bij
zijn bemoeiingen betrekt. Hij kan zelfs
program ontwerpen, met de
onderscheiden mogelijkheden om dit
hetzij ter loutere kennisneming hetzij
ter amendering aan de fracties te
zenden. Hij kan volstaan met een
raamprogram, dat hij in overleg met
de fracties kan opvullen.
J^)E FACTOREN die hier meespreken
zijn, dat van zijn kant de forma
teur van de volksvertegenwoordiging
de nodige zekerheid wenst voor de
steun welke zijn kabinet straks en
liefst gedurende vier jaren zal be
hoeven en dat aan de andere kant de
ilksvertegenwoordiging zich gaarne
de nodige vrijheid zal voorbehouden.
In die twee elementen: zekerheid bij
het kabinet en vrijheid bij de volks
vertegenwoordiging, zit altijd een
:ekere spanning.
Die spanning komt thans met name
tot uiting, nu prof. Romme als kabi-
ïetsformateur in de vragen, welke hij
ian de fractievoorzitters heeft voor-
relegd, enig onderscheid maakt of
wellicht beter gezegd: constateert
ussen aan de ene kant de P.v.d.A.,
de K.V.P., de A.R.P. en de C.H.U. en
m de andere kant de V.V.D.
Aan de vier eerstgenoemde partijen
heeft prof. Romme gevraagd, het pro
gram te willen bezien dat hij heeft
opgesteld en daaraan heeft hij tegelijk
de vraag verbonden, of zij te zijner
tijd aan personen uit hun kring kun
nen adviseren, op de basis van dat
program een ministersportefeuille te
aanvaarden.
J-JET IS duidelijk, wat prof. Romme
hiermee bedoelt. Een fractie, die
op deze wijze instemming betuigt met
het program, zegt haar steun toe, èn
het program èn aan de ministers.
Hier ligt dan het element van de
'.ekerheid.
Voor de V.V.D. is er een schakering;
ij wenst grotere vrijheid; zij geeft
an een mindere binding van de frac-
ie de voorkeur.
Het blijft intussen de vraag, in hoe-
5rre zulk een mindere binding, hoe
reer op zichzelf wenselijk, in de prac-
tijk mogelijk is. Het is immers weer
Ie oude verhouding, die hier in het
geding is: zekerheid bij de regering,
vrijheid bij de volksvertegenwoordi-
?ing.
Op deze plaats kunnen we dit pro
bleem niet anders dan noemen. Maar
onze lezers weten nu althans, wat er
het geding is. Het moge hun het
volgen van de discussies, voor zover
leze openbaar worden, vergemakke
lijken.
