CHRISTELIJK
Kerk zal gemeenschap na
moeten streven
Boek
Protestanten in Polen kleine
achteruitgezette minderheid
Suggesties voor de onderlinge
wisseling van predikanten
J
1
ÏE®dk]k
i
r
DAN
MAAR ZO!
Hoogtepunt
KANTTEKENING
Voorbereidingen voor de „Kirchentag"
Uitstekende documentaire over de
problemen van de kerk
(Van onze correspondent)
ONN, 19 juli Voor de televisie van de Hessische Rundfunk in
Frankfurt-am-Main heeft ds. Werner Hess, voorzitter van het orga
nisatie-comité, over de voorbereidingen van de 7e Duits „Kirchentag", die
van 8 tot 12 augustus a.s. in Frankfurt zal worden gehouden, gesproken.
Ds. Hess legde er de nadruk op, dat de Kerk het niet zoekt in de richting
van massale cijfers, noch in „moment-bekeringen" a la Billy Graham. „De
Kerk houdt zich verre van deze middelen. Daarvoor i6 zij trouwens te
nuchter en te realistisch", aldus ds. Hess.
De laatste decennia hebben zich, al
dus ds. Hess, ook in het kerkelijke
leven grote veranderingen voorgedaan.
Dit blükt o.m. al uit het werk en de
doelstellingen van de zg. „Evangelische
Ak&demleën". Eeuwenlang is het Evan
gelie vooral gericht geweest op het
individu. Thans richt het zich op de
maatschappij. Het individu alleen kan
niet meer op tegen de talloze en grote
problemen van de moderne tyd. Daar
om streeft ook de Kerk de gemeen-
Gedurende de komende „Kirchentag"
zullen gelovigen uit Oost- en West-
duitsland te zamen komen met vele
gasten uit het gehele Westelijke Avond
land. In zes werkgroepen zullen de
voornaamste problemen dezer tijd wor
den besproken, de „Problemen 1956",
die de Christen van vandaag nood en
zorg geven en die de Kerk voor nieuwe
opdrachten plaatst.
„Problemen '56" was ook de titel van
een uitstekende documentaire film over
de „Kirchentag", die door de camera-
lieden der Hessische Rundfunk is ver
vaardigd Tot deze problemen behoren
voor Duitsland dat van de hereniging
VAN DE DAG
zien door ds. J. J. Poort. Uitg
Ned. Ver. tot Bescherming van
Dieren. Den Haag, Prinses Made
straat 40.
IN zijn Kirchliche Dogmatiek III/4
wijdt Karl Barth een achttal pagina's
aan het handelen van de mens met het
dier. Uitgaande van Schweitzers ethisch
motto: Eerbied voor al wat leeft, biedt
hij hierin enkele theologische kantteke
ningen bij dit probleem.
Ds. J. J. Poort heeft deze passage
vertaald en van aantekeningen voorzien
en de heer G. Nieuwenhuijsen heeft het
met een korte inleiding opgenomen in
de reeks geschriften, die thans over
soortgelijke onderwerpen bij de Ned
Ver. tot Bescherming van Dieren het
licht ziet.
Het is een zeer waardevol boekje ge
worden. Beknopt van omvang, maai
aanzienlijk rijker van inhoud; het leert
ons het boek Genesis op theologische wij
ze te lezen. Barth is een Scheppings
theoloog in een zeer pregnante zin: hij
kan de zuchtende creatuur nimmer los
zien van de Verlossing en de Voleinding
Eén citaat met „vurige" letters: „Over
al waar de mens heerschappij oefent
over het dier, en wel allereerst boven
elke jachthut, boven elk abattoir, boven
elke plaats waar vivisectie wordt
richt, zouden in vurige letters de
woorden van Paulus moeten staan uit
Rom. 8 19 want met reikhal
zend verlangen wacht de schepping op
het openbaar worden der zonen Gods).
van het in tweeën gedeelde land
in beide delen weer rekruten de
kazernes betreden en nog lachend ir
gelid staan en waar straks weer parades
zullen worden afgenomen. Daartoe be
horen ook de problemen der herbewa
pening en ontwapening, der coëxistentie,
der atoomwapens, der onderdrukte lan
den die voor hun vrijheid strijden, der
meningsvrijheid die in vele landen
gevaar verkeert, de problemen van
opvoeding der moderne kinderen
van het moderne huwelijk. In 1956 zijn
in West Duitsland 380 000 vrouwen van
hun mannen gescheiden. 700.000 echt
paren leven gescheiden van tafel en
bed. „Dat zijn problemen, die ons al
len aangaan'", aldus de tekst-spreker
van deze documentaire. „Wij weten
veel van elkaar en daardoor veel
weinig. Wij leven naast elkaar, doch
zijn geen buren, in steden, dorpen en
bedrijven. Er zijn verdedigingsorgani
saties in West iN.A.V.O.) en Oost
(Warschau-Pakt). Er zijn bewapenings
organisaties. Er zijn economische orga
nisaties (de K.S.G.).
Waarom zou er ook geen kerkelijke
organisatie kunnen zijn? Oude grenzen
zijn verdwenen, nieuwe zijn geschapen
zonder dat de mensen daarover iets te
zeggen hebben gehad. Hoe kan er onder
deze omstandigheden orde op de wereld
heersen? En toch moet er een oplos
sing zijn. De komende Kirchentag
Frankfurt zal trachten daartoe
steentje bij te dragen".
Op de internationale Kerkelijke
Conferentie in Arnoldshein (in het
Taunus-gebergte) verklaarde intussen
prof. Hromadka, decaan van de Theo
logische Faculteit aan de Universi
teit van Praag, dat het de plicht der
Christelijke kerken in de landen ach
ter het IJzeren Gordijn is om binnen
het raam van de socialistische maat
schappelijke orde de vrijheden er
rechten te behouden, zonder welke
de mens niet kan leven.
Prof. Hromadka is een der meest
vooraanstaande vertegenwoordigers d<
Protestantse Kerk in de Oostblok staten.
Hij sprak als zijn overtuiging uit, dat
de Christenmens de Communistische
gedachte nimm-er zal overnemen. De
Christenen in de door de Russen be
zette Oostelijke zone van Duitsland heb
ben er veel toe bijgedragen, begrip
te wekken voor de houding der Kerk
tegenover de communistische leer
regering, een houding die hem -
zeide hij „vaak op een wonder heeft
Advertentie
Melodie ee woord
der Ethergolven
is:
ZATERDAG 21 JULI
Hilversum I, 402 m. VARA: 7.00 Nws
7.10 Gym; 7.23 Gram; 8.00 Nws; 8.18 Di
Ontbljtclub; 8 50 V d vrouw; 9.35 Waterst
9 40 Gram; VPRO: 10.00 Tijdelijk
keld. caui
10.20 V d aroeiaers m ae
11 35 Oude muziek: 12.00 Gi
en tuinb meded; 12.33 Gram; 13.00 Nws;
13.15 Varavarla; 13.20 Hawananmuz; 13.45
Sportpraatje; 14.00 Politlekapel; 14.35 West-
fries progr; 15.00 Mannenkoor; 15.20 Speel
tuinwerk In Nederland, caus; 15.35 Radic
Phil ork en aolist; 18.15 Boekbespr; 1830
Lachte muz; 17.00 Radioweekjourn; 17.30
Dansmuz; 18.00 Nws en comm; 18.20 Rltm
muz. 18.50 Gram; 19.00 Artistieke staalkaart;
VPRO: 19.40 De Bijbel in het Kerkelijk
uitgescha-
10.05 Morgenwijding; VARA
ïubedrljven;
PUZZEL No 468
Horizontaal: 3 Bedrag, 5 vermogen.
8 Argentijns werkman. 9 elektrisch ge
laden deeltje, 12 onderwijs, 13 hoon. 14
klaar. 16 zangnoot, 17 onbedorven. 19
voorzetsel. 21 onbep voornaamwoord, 22
schijf. 24 vogel, 25 bedorven. Vertikaal:
1 Lepelkost, 2 mager, 3 vogel. 4 opge
wekt. 6 vertragingstoestel, 7 gramschap.
10 gehoororgaan, 11 steensoort, 13 voet
afdruk. 15 elfenkoningin. 18 vloeistof.
20 speelbakje. 22 dwaas. 23 aanzien.
OPLOSSING PUZZEL No 467
Horizontaal: 1 Kookboek. 7 vore, 8
dreg, 10 rups, 13 van. 14 sik, 15 is. 16
non. 17 P.K., 18 kap. 19 mok. 20 slap.
21 rare, 22 paar. 24 schamper. Vertikaal:
2 Oven. 3 oog. 4 Kr.. 5 berin, 6 advies.
9 ras. 11 uk. 12 sikkel. 14 sop. 16 nappa,
17 por. 18 ka, 19 mare. 21 rap, 23 AJ4.
.00 Nws: 20.05 Promenade ork, Omr koor
sol; 20.55 Cabaret; 21.25 Socialistisch
ïm: 21.40,Gram; 22.25 Schimmenspel op
hoorsp; 22.45 Gram; 23.00 Nws; 23.15—
Hilversum II, 298 m. KRO: 7.00 Ni
7.10 Gram; 7.15 Gewijde muz; 7.45 Morgen
gebed en lit kal; 8.00 Nws en weerber;
8.15 Gram. 9.00 V d hultvr; 10.00 V d
ters; 10.15 Gram; 10.30 Ben Je zestig?;
11.00 V d zieken; 11.45 Gram; 12.00 Ange'
12.03 Zang en orgel: 12.30 Land- en ti
meded; 12.33 Gram; 12.55 Zonnewijzer; I
Nws en kath nws; 13.20 Lichte muz; I
Gram; 14.00 Boekbespr; 14.10 Lichte n
[orlaanse zang: 16.30 Metropole ork
17 00 V d jeugd; 17 40 Mus
rk: 18.00 Lichte
overz; 18.40 Gram; 18.45 Regerlngsuitz:
lantlsch Allerlei. Een en ander over de
landen, aangesloten bij het Atlantisch Pa
19.00 Nws; 19.10 Gram; 20.00 Lichtbak
20.20 Act; 20.35 De gewone man; 20.40
en voordr: 2130 Caus over de Ronde
Frankrijk; 21 40 Gram; 22.00 Klankb over
- de Oost-Prlesterhulp
NTS: 15.00—17.00 Eurovisie; Rep v
denraces op Ascot;
VARA: 17.00—17 40 v d Kind;
NCRV: 20.00 Journ en weerber; 2>
kenderwijs; 20.18 FUmimpressies; 20.2
20 38 Gevar progr, 21.15 Muz en
21.50 Dagsluiting
NTS: 22.15—22.30 Eurovisie: Film
de Ronde van Frankrijk.
Engeland, BBC Home Service. 330
Sport; 12.30 Gevar progr; 12.55 Weerbi
Nws: 13.10 Gevar progr; 14.10 Spoi
eert; 16.30 Cai
Weerber; 18.00
18.45 Ai
„Wij betreuren deze
Hervormde gemeente Apel
doorn over Nieuw-Guinea-
oproep
De centrale kerkeraad van de Neder
lands Hervormde Gemeente te Apel
doorn is in spoedvergadering bijeen ge-
t naar aanleiding van een schrij-
van een veertigtal leden inzake de
oproep over Nieuw Guinea van de
Generale Synode.
Met algemene stemmen werd beslo
ten tot het zenden van een schrijven
aan de Generale Synode, waarin erop
wordt gewezen, dat de kerkeraad het
nog eens zou kunnen zijn met de Synode
als deze had willen zeggen, dat ons
volk Nieuw Guinea weer als een pro
bleem moet gaan zien. voor de oplos
sing waarvan alleen Nederland verant
woordelijk is en waarvoor misschien
internationaal een initiatief zou moeten
worden genomen.
De kerkeraad betreurt het echter, dat
in de oproep meer staat, waardoor een
onoverzichtelijke situatie en verwarring
zijn geschapen.
De kerkeraad betreurt het verder, dat
de oproep uitging nog voor kerk en
zending op Nieuw-Guinea hun oordeel
hadden kunnen kenbaar maken.
En u terechtwijzen....
Het ligt ons, Nederlanders, niet
zo erg ons aan „tucht" te onder
werpen. Niet dat we een bande
loos volk zijn, maar we vinden
dat we het beste zelf kunnen uit
maken wat we doen en laten
moeten. Daar moet een ander zich
zo min mogelijk
mee bemoeien.
En een ander
moet ons zeker
geen standjes
EEN
WOORD
VOOR
VAN
DAAG
geven! In zeker
opzicht staan we
zo ook tegenover
de kerk en tegen
over de ambts-
dragers. Goed, de
kerkelijke tucht en de tuchtmaat
regelen op ergerlijke zonden, die
willen we wel erkennen. Maar
die ambtsdragers moeten zich niet
teveel met ons leven-van-alledag
bemoeien, want dat hindert ons!
Paulus denkt hier heel anders
over. In het laatste hoofdstuk van
zijn tweede brief naar Thessalo-
nica (vers 12) wekt hij de ge
meente op „hen die u leiden in
den Here en u terechtwijzen, zeer
hoog te schatten in liefde, om hun
werk".
Laten we erkennen dat de fout
bij ons ligt. We zijn lidmaten
van Gods kerk en we hebben
ons te ohderwerpen aan Gods ge-
Rooms-Katholieken zijn erkend maar:
POLEN is de enige volksdemocratie waar een R.Katholieke „par
tij", die erkend wordt door de staat aan het openbare leven
deelneemt", zo wordt in het Franse weekblad Réforme gezegd in een
artikel over de situatie van de Protestantse minderheid in Polen.
Het R.Katholicisme is in Polen een macht gebleven. De kerken
zijn vol. Soldaten en officieren rn uniform communiceren. De R.K.
kerk heeft ongetwijfeld een bevoorrechte positie. Zij zal zich even
wel ongetwijfeld ten slotte aanpassen aan het socialistische regiem,
zoals zij dat deed aan het rijk van Caesar, aan de feodalitiet en aan
de kapitalistische democratie.
Op het ogenblik is er nog algehele
vrijheid tot het houden van godsdienst
oefeningen De naar buiten tredende
manifestaties van vroomheid doen
sommige steden denken aan die
Ierland en Italië. Toch...wan: er
toch de activiteit op godsdienstig
ïd van de geestelijkheid is uitslui
tend beperkt tot de eredienst en het
boden ja, het moet ons een
vreugde zijn daarnaar te leven
En als we die regels overtreden
dan worden we terecht gewezen
door hen die door God geroepen
zijn ons te leiden.
Kleven er aan dit alles vele
menselijke fouten? Natuurlijk!
Maar om dit alles te verbeteren
dient men toch heus bij zichzelf
te beginnen!
Oude dominees krijgen te weinig een kans
lijkheden, die aan
het beroepen van pre
dikanten en nog meer
aan het niet beroepen
worden van de herders
der gemeente vastzitten,
schrijft ds. F. L. Bos in
„Enigheids des Geloofs"
Interessant betoog van
ds. F. L. Bos
Intussen straft deze „zon
de" zichzelf. Daar predi
kanten boven de veertig
bijna en die boven de vjjf-
enveerag helemaal geen
een interessant artikel, kans hebben op een nor
dat wij hieronder (enigs- maal beroep, blijft elke
zins bekort) overnemen. I""1' haar rt"
„Van het
Algemeen Kerkelijk Bureau.
Vertrouwelijk.
kerken
Zuid-Holland
beroepingscommissie,
staande uit acht ouderlin
gen, gedurende een
jaar met chauffeurs
stenotypisten zondag
zondag stad en land af-
kerk steeds met haar oude
predikanten zitten.
Gefingeerd _..b
persbericht zich moet het n0g lan" het beroepingswerk
Ker 20 tuele predikantenwisseling.
in de grote
de provincie (rejingeerae
heeft een dagboeknotities
meente, of een stads
kerk?
2. Heeft u bijzondere in
teresse voor evangelisa
tiewerk, ziekenhuiswerk,
jeugdwerk, werk in een
industrie-centrum?
3. Is het in verband met
uw gezinsomstandighe
den van belang, dat u
woont in de buurt van
bepaalde onderwijsin
richtingen en zo ja wei-
Hooggeachte Dominee,
Het Algemeen Kerkelijk
Bureau heeft nu ook de 4. Hoe hoog is uw tracte-
taak ter hand genomen, be- ment met emolumenten?
0°k taer dringt <te middeling te ve.-lenen bij 5. Is het voor u in ver-
band met uw gezin
„Vandaag ben ik vijf-
vo1 tig jaar geworden. Ze heb- eventueel
De bedoeling is, keikeraden
die voor hun beroepings
werk aan ons bureau orn
inlichtingen vragen een zui
ver formeel gehouden ad-
te verstrekken
overwegend belang, dat
ge financieel vooruit
gaat of op ongeveer
hetzelfde peil blijft?
catechetisch onderwijs De opvoeding
van de jeugd, de maatschappelijke steun
zijn het terrein van „Caesar"
EN de protestanten'' Zij vo
Polen een zeer kleine minderheid,
ongeveer 200.000 gelovigen. De oude
tegenstellingen tussen verschillende
fessies bestaan niet meer in Polen; het
Protestantisme daar heeft al in 1570
het voorbeeld gegeven toen de Boheemse
broeders, Lutheranen en Hervormden
zich aaneensloten op de synod-
Sandomir.
De Lutherse bisschop van Warschau
medkte in een gesprek met de
pondent van Réforme op: Degenen,
die niet ophouden met de antireligieuze
onverdraagzaamheid van onze regering
te becritiseren zijn vaak dezelfden die
hun bijval betuigen met de kerkelijke,
autoritaire staten. Ik wilde dat alle
Protestanten in Spanje, Portugal
paalde Zuid Amerikaanse staten dezelfde
vrijheden genoten als de Rooms Katho
lieken hier.
Het spreekt natuurlijk vanzelf, zo voeg
de hij er aan toe, dat de verantwoordelijk
heid van het gezin ten aanzien van d<
godsdienstige opvoeding veel groter ii
geworden clan vroeger". Naar aanlei
ding van geruchten, dat het onmogelijk
herdruk van de Bijbel te ver
zorgen, toonde dezelfdï bisschop een in
1952 gedrukte Bijbel, een psalmboek en
eatechisatieboekje van 1950.Op
het ogenblik worden er gemiddeld in
Polen 120.000 Bijbels per jaar verkocht
Ook verschijnt er een kerkelijk blad.
„Maar", zo voegde de bisschop er
tan toe, „al geeft de regering ons af
>n foe een glimlach, haar gunsten
••chenkt zij aan de R.K. Kerk." De
Protestanten hebben voor de weder
opbouw van hun kerken veel minder
steun gekregen dan de Katholieken.
hun ge- tendei
oen me allemaal gefeltct- meente beschikbare predi- woonplaats' van die prerii-
teerd. Maar ik krijg het kanten, en om dominees in kanten, die gezien de gege-
omstandig- vens van de vertrouwelijke
de laatste tijd benauwd, gelijkwaardige
heden, die nog wel eens enquête, voor een. beroep
zouden willen wisselen, met van hun gemeente in aan-
elkander ln verbinding te merking komen. De gege-
brengen. Wat het laatste vens zelf zullen aan de
betreft, stellen wy ons voor, kerkeraden niet worden
gereisd om een geschikte Vijftien jaar sta ik
dominee te vinden. Gedu- mijn gemeente en ik heb zouden willen wisselen,
rende die tijd werden met liefde en dunkt mi
drie beroepen uitgebracht, 0ok niet zonder vrucht ge
waarvan hei 'natste met werkt. Maar als ik eraai.
gunstige uitslag werd be- denk, dat ik dat, als dc dat. indien twee predikan- meegedeeld.
kroond. De kosten van dit Here me het leven spaart, onderling wel
beroepingswerk, ofschoon nog vijftien jaar zal moe-
20 laag mogelijk gehouden ten doen, weet ik niet,
liepen in de duizenden. wat ervan terecht komen
Di. belch. coU me. vele SpSTSJZS bëbb»
tientallen soortgelijke be
richten uit het afgeiopen
den willen wisselen, zij eens Vragen alleen in fe vullen
een zondag met elkander door hen, die wel eens
ruilen, en daarna voorzich- zouden willen wisselen:
tig nagaan, hoe zij in el- l. Wat is het type van
j nemoonto w„, kanders gemeenten hebben uw exgen kerk wxjk
de a'meente. Wat voldaa„. Is de aan m w«ke oni„^smo_
«.isf nog graag eens beide kanten gunstig, dan gelijkheden biedt uw
jaar zijn te vermenigvuldi- wisselen. Andere mensen, kunnen zij de zaak met hun woonplaats
zen. En de vraag dringt een andere omgeving, een kerkeraden bespreken en,
rich hoe langer hoe meer nieuwe aanpak, voor de indien dit in goede aarde 2. Zijn er bijzondere om-
aan ons allen op: moet het gemeente frisse preken.... valt, een onderlinge samen- standigheden welke V»*-
nog langer j
Gefingeerde bij
kerkeraadsnotulen Er kunnen in
,„„_j pastorieën soortgelijke dag- tot de beroeping
Zonder discussie werd boeknotities gemaak-, wor- kaars dienaren des woords.
besloten om in de bestaan- den Er zit mels tufi8en do_ Gm een en ander te kun
de predikantsvacature te mjnee en gemeente. Alleen nen bewei
voorzien door het beroe- de iange tijd doet beiden zoeken wij
pen van een jonge pred» snakken naar vernieuwing, vragen te
kant, liefst beneden de Het zou oo't voor beiden indien u hetzij
dertig. Als uiterste limiet beter zijn. Met wisseling gewone beroeping alleen, j>
werd de leeftijd van veer- zouden zowel de predikan- ook voc~
tig jaar gesteld". ten als de gemeenten gebaat wisseling
Dergelijke notulen bevin- zijn. Maar
seling voor u wenselijk
maken? Zo ja, welke?
overeenstemming 3 Hoe hoog js uw tegen.
woordig tractement en
zou een financiële ach
teruitgang zeer be
zwaarlijk zijn?
bewerkstelligen.
.de volgende
beantwoorden
den cich li. vele kerkeraads- elkander niet. En gemeen- stellen
eken. ln de meeste staan ten en predikanten 1
cc niet, omdat deze dingen zich bij de toestand
onder de broeders ook stil- Hoeveel tragiet daarachter
zwijgend volkomen zeker- schuil gaat, is niet by be-
heid hebben. Bij de keuze nadering te peilen,
uit een tweetal geeft voor 1° ^ezen dru)£t
de gemeente de leeftijd de vraag het meest; moet net
nog langer zo?
eventu'
aanmerking het meest
zoudt willen komen. Wij bnga wisseling
Met behulp van de ge
gevens van het jaarooekje
wordt door het bureau een
strikt geheim overzicht
gemaakt waaruit naar vo-
treedt welke predikan-
king komen. Het bureau
doet niets ai
aldus gevormde paren met
contact te bren-
doorslag.
Vragen voor het gewone
beroepingswerk:
de I. Gaan uw wensen in de Zo ongeveer stel ik
richting van een kleine, dus de oplossing van
middelgrote dorpsge- moeilijkheden voor.
Advertentie
Krimpen van pijn
door rheumatiek, spit, ischias, hoofd
zenuwpijnen is onnodig. Togal
bevrijdt U snel en afdoende van die
pijnen. Togal baat waar andere midde
len falen. Togal zuivert de nieren, is
onschadelijk voor hart en maag. Bij
apoth. en drog. f 0.95, f 2.40, f 8.88.
Beroepingswerk
W. J. A. van 't Einde te De Meern.
GEREF. KERKEN
Beroepen: te Ternaard kand. F. J.
m der Wal te Utrecht.
Aangenomen: naar Aalten R. Siert-
ma te Sibculo, die bedankte voor Bei-
Beroepbaar: De classis 's-Gravenhage
heeft praep. geëxamineerd en beroep
baar verklaard de heren T. van Leeu-
i, P. Buysstraat 18 te Scheveningen,
d. aan de V.U., en P. van Ooster-
houdt, Fagelstraat 2 te Den Haag, kand.
a. d. Theol. Hogeschool te Kampen, die
beiden een ev. beroep terstond in over
weging zullen nemen.
GEREF. KERKEN (ond. art. 31 D.KO.l
Beroepbaar: de classis Kampen heeft
praep. geëxamineerd en beroepbaar
verklaard de heer P. Kingma, kand.
in de Theol. Hogeschool te Kampen.
CHR. GEREF. KERKEN
Beroepen: te Driebergen B. Bijleveld
te Noordeloos; te Doornspijk F. Bak
ker, kand. te Goes.
Bedankt: voor Groningen (vac. W.
Heerma) M. W. Nieuwenhuijze te Am
sterdam-West.
Geslaagd. Aan de Theol. School te
Apeldoorn zijn geslaagd voor het toe
latingsexamen de heren J. van Amstel
te Huizen en J. P. Versteeg te Amster-
GEREF. GEMEENTEN
Beroepen: te Meiliskerke, Leiden,
Tricht en Werkendam C. Molenaar,
kand. te Dordrecht; te Wageningen en
Middelharnis H. van Gilst te Dirks-
land; te Moerkapelle J. W. Kersten te
Genemuiden.
Advertentie
CAMERAS
FILM
:s: 18.15 Sport; 18.30 Rep;
muz; 19 15 Pari overz; 19.30 In-
00 Gevar progr; 21.00 Nws; 21.15
;eland, BBC Light Pro
17 45 Orgelconc: 18 30 Gram; 18 45
Nws: 19.40 Gram: 20 00 Omr ork; 20.40
Gram- 21.00 Idem. 22.00 Nws; 32.15 Gram
22.3 Idem: 23 00 Nws: 23.05 Gram; 23.30-
24 00 Volksliederen
Brussel. 484 m. 12 15 Gram; 13.00 Nws.
1900 Idem; 19.30 Nw
72.
Doch de torpedoboot jager was er nog en hij
draaide er naar toe om te zien of het schip soms
in moeilijkheden verkeerde. Dat was bepaald
niet het geval;even leek het dat ze naar hem
seinden, maar toen zag hij eensklaps zwarte vlek
ken voorbij schieten en meteen wist hij wat die
lichtflitsen daar beneden waren. Ze kwamen van
een vierling mitrailleur. De Marine nam geen ri
sico in die dagen- Haastig schoot Bader een an
dere kant uit. Hij vond 't vrij onhartelijk van
de Marine.
Het squadron bleef in Hornchurch. Elke mor
gen om 3.15 uur moesten ze op voor de ochtend-
patrouille, gevolgd door andere patrouilles, maar
altijd waren het andere squadrons, die met de
vijand in contact kwamen- Het was om razend te
worden. Het enige wat Bader zag was de achter
hoede van het Britse Expeditie Leger, steeds ir
gevecht gewikkeld en steeds geringer in aantal
wordend, tot bijna 11 uur in de avond, wanneer
de duisternis een einde aan de dagtaak maakte.
Geoffrey Stephenson werd vermist. Ze zeider
dat hij aanval No. 2 van het Jager Commando
had uitgevoerd op een Stuka en dat toen één en
kel machinegeweer zijn motor had geraakt, zo
dat hij de glycol uit zijn toestel stromend
in vijandelijk gebied had moeten dalen.
Op 4 juni gaf de minister-president het beve
tot een laatste patrouille en Bader maakte die
mee. Het strand bij Duinkerken was leeg en de
geteisterde stad lag verlaten onder de rook. Een
enkel jacht met een klein, wit zeil kruiste de ha
ven uit; het moest wel de laatste boot zijn ge
weest, welke Duinkerken verliet en de Spitfires
PAUL BRICKHILL
cirkelden er besohermend boven totdat de brand
stofvoorraad hen dwong terug te keren.
Duinkerken behoorde tot het verleden en Bader
plotseling volkomen uitgeput sliep bijna
vier en twintig uur aan één stuk. Toen hij ont
waakte bemerkte hij spoedig dat een nieuwe,
grimmige stemming zich van Engeland had mees
ter gemaakt.
Aan de gezichten van de vliegers kon men zien
wat ze dachten: wie vechten wilde, zou er nt
zeker de kans toe krijgen. Het was ontnuchterend,
maar toch niet al te ontmoedigend. Zonder zich
aan de harde werkelijkheid te storen, weigerde
Engeland te erkennen dat het verslagen was
Bader ging zelfs nog verder: hij weigenie te ge
loven dat hij waarschijnlijk zou sneuvelen. De
gedachte aan de mogelijkheid daarvan was wel
aanwezig, maar sohoot, als een gedroogde erwt,
nimmer wortel. Geen ogenblik meer kwam de
gedachte bij hem op dat iemand hem nu nog met
medelijden zou bezien of hem als de mindere
zou beschouwen van een man, die wél hard kon
lopen. Hij leefde voor de komende strijd, die
van Groot-Brittannië zowel als zijn persoonlijke
strijd.
Hij kreeg een brief van de rechtbank in Ste
venage met de mededeling, dat hij „schuldig"
was bevonden' en met 2.10 s. was beboet- Nij
dig stuurde hij een briefje dat het hem speet
niet in staat te zijn geweest op de zitting aan
wezig te zijn omdat hij naar Duinkerken had
moeten gaan.
Toen hij een week-end verlof kreeg, reed hij
naar Thelma die weer naar 't Pannendak was
gegaan. Hij moest haar wel vertellen dat Geof
frey Stephenson werd vermist. Toen spraken ze
niet meer over de oorlog.
Het duurde lang voor er weer wat scheen te
zullen gebeuren en de dagen verstreken zonder
enige opwinding met oef en vluchten, formatievhe-
gen, schijnaanvallen en nachtvliegen. Het squa
dron vertrok weer naar Kirton-in-Lindsay en
Thelma bleef in 't Pannendak. Voorlopig, dacht
ze, zag het er niet naar uit dat er wat met
Douglas kon gebeuren.
Op de 13e juni vloog Bader om middernacht
jp 4000 meter boven de rivier de Humber, speu
rend naar een uit de richting Duitsland komend
vliegtuig. Hij zat in de nauwe cockpit rond te
turen, maar kon weinig meer zien dan een paar
bleke sterren; hij wist trouwens dat de kans iets
meer te zien te krijgen maar heel gering
De Spitfire met zijn kleine koepel en lange
neus deugde niet voor nachtvliegen en het zoe
ken naar een indringer in deze duisternis had
evenveel kans op succes als de pogingen van een
geblinddoekte man, die 's nachts in het bos een
konijntje probeert te pakken. Maar er was nu
geen betere afweer tegen vijandelijke toestellen.
„Rood Een, Rood Een," waarschuwde de ver
keersleider door de radio- „Slecht weer op
komst. Keer onmiddellijk naar de basis terug."
WORD1 VERVOLOU)
DE, 28ste algemene vergadering van
het CNV, die deze week gehouden
werd, neemt stellig# als wij haar plaat
sen in de reeks van algemene verga
deringen van het vakverbond sinds
1920, een belangrijke plaats in. Wij
durven het aan, haar een hoogtepunt
te noemen.
Van begin tot eind waren er belang
rijke onderwerpen aan de orde. Geen
ogenblik verslapte de belangstelling.
Hier werd met grote ernst en met
diep verantwoordelijkheidsgevoel ver
gaderd over de zwaarste sociale pro
blemen, die in ons land, maar ook in
de wereld, aan de orde zijn.
Er werden, hoe merkwaardig het
klinke, in dit congres in feite geen
beslissingen genomen (behalve dan de
formele goedkeuring van beleid en
financieel beheer en notulen), er wer
den geen conclusies vastgesteld. En
toch zou het wel eens kunnen zijn,
dat over een aantal jaren blijkt, dat
deze algemene vergadering van be
slissende betekenis is geweest voor de
verdere ontwikkeling in de Christelijk-
sociale beweging.
J7EN eerste hoogtepunt was de ope
ningsrede. Van een andere struc
tuur dan men gewoonlijk van zulk
een stuk verwacht, stelde zij, gedurfd,
de kwestie van het eigendom-zijn van
de onderneming in het licht van het
bedrijfsgenoot-zijn. Meer dan vroeger
hebben we er oog voor gekregen, dat
ook de moderne onderneming een
gemeenschap is, waarin kapitaal, be
drijfsleiding en arbeiders samenkomen
voor de produktie. Ieder van de men
sen, die tot één' van deze produktie-
krachten behoren, moet zijn gerechte
loon hebben.
Maar hoe moet het, als er dan nog
meer winst is? Die moet in deze tijd
zeker geïnvesteerd worden voor uit
breiding van het produktieapparaat,
dat daardoor hoe langer hoe waarde
voller wordt. Maar wiens eigendom is
die uitbreiding? Van de aandeelhou-
ns aandelen op den duur in
waarde vermenigvuldigd worden, of
moeten de andere produktiekrachten,
moeten ook de arbeiders hiervan me
debezitters zijn?
Deze vraag bevestigend beantwoor
den is nog niet een weg aangeven,
hoe dit moet verwerkelijkt worden. Er
n studiecommissie van het CNV
bezig. Het zal goed zijn, haar rap
port af te wachten. En ongetwijfeld
zal dan nadere discussie, ook in het
Convent van christelijk-sociale orga
nisaties en in breder verband, nood
zakelijk zijn, om tot eenheid van op
vatting te komen.
Zeker intussen is, dat het CNV hier
een enkele trek een grote lijn aan-
if over een onderwerp van de hoogste
importantie, die wijst in de richting
oplossing, beter dan van
welke zijde ook gewezen.
£)AN was een tweede hoogtepunt de
gehele teneur van de „internatio
nale dag"'. Het was een indrukwekken
de dag, waarin het CNV geplaatst
werd voor zijn wereldwijde roeping,
>or zijn missionaire taak.
Geen andere vakbeweging dan de
Christelijke brengt in de wereld de
boodschap van Verlossing, ook op
sociaal gebied. Maar die wereld is zo
groot. En de krachten zijn zo klein.
Toch kan er zijn een aanvat in het
geloof.
En dan het derde hoogtepunt. Dat
was het schijnt vreemd de klacht
over de vertraging in de groei der
christelijke vakbeweging. Ook de vak
beweging lijdt onder de saecularlse-
rende k. ie*"n het huidig leven.
Maar dit was t treffende en daarom
hoogtepunt, dat dit geen aanlei
ding was tot ontmoediging, maar tot
een klemmend woord van de algemene
secretaris, die opriep tot een afschud
den van sleur en dri-^ende verambte-
1 i j king en tot het zoeken van het per
soonlijk contact met de leden, tussen
de leden en met God.
gR spraken twee predikanten, na
mens de beide grootste protestantse
kerken, een begroetingswoord.
Er is meer afstand tussen kerk en
sociale beweging, dan er in het ver
leden wel was. Maar die beide praeses
van synoden gaven in hun woord
hoop, dat men in die beide kerken
toch ook beseft, dat hier gevaren
schuilen ook voor de kerk.
De spreker namens de Gereformeer
de kerken riep op tot het zoeken
van de gemeenschap.
De spreker namens de Hervormde
kerk was duidelijk onder de indruk
van wat hij hier, bij zijn eerste prak
tische aanraking met de christelijke
vakbeweging, aantrof. Hij sprak het
woord zijner kerk. Dit mocht niet an
ders verwacht worden. Maar hij deed
wat andere toon dan wel eens
gehoord werd. En hij besloot met de
bede: ga onder Gods zegen voort met
v arbeid.
Zulk een bede is in feite ook een op
roep. Al wie mèt hem weet: cr is
geen enkel neutraal terrein, maar
overal is Jezus Christus de Heer, is er
overtuigd dat het werk der chris
telijke vakbeweging steun en mede
werking moet worden gegeven.
Als die bede in vervulling gaat, is
de vertraging in de groei van het le
dental der christelijke vakbeweging
voorbij.
