MUZIEK
Hoe 1
"toren wij
ZONDAGSBLAD
Cultureel
venster
Jonge Cngelse beeldhouwers
in Rotterdam
KURT WEILL en zijn
misdddigersmoraal
'dBatataika
ZATERDAG 14 JULI 1956
Van een
Muziekmedewerker
Ierier muzika;
geheugen beschikt,
us, die
al ongetwijfeld af i
toe met een zekere weemoed terugdenken
de tijd, waarin de allereerste kennis
making met bepaalde muziekwerken een
waarlijk overrompelende indruk op hem
maakte. De uitdrukking „koude rillingen,
die iemand over de rug lopen", is maar
niet een overdreven zegswijze, maar geeft
een physisch verschijnsel aan, dat inder
daad (en vooral in de kinder en- puber
teitsjaren) ontstaan kan uit een emotionele
belevenis, gewekt door het horen van mu-
Merkwaardig is hierbij, dal deze emotie
lang niet altijd te weeg wordt^ gebracht
door muziek van hoog gehalte. Een dood
gewone opeenvolging van drieklanken,
waar op later lijd niets meer aan te hele1
ven valt of wel het eerste driestemmige
lied op school kunnen een kind tol groot
enthousiasme brengen. De eerste confron
tatie met een bepaalde samenklank van
groot geluk, en een melodische wending,
die het kinderoor eens trof, blijft meerma
len voortleven als een dierbare herinne-
de weg te staan. Het majestueu
ze Es dur Praeludium voor or
gel van Bach zal een muzikaal
mens bij een goede vertolking al
tijd weer in verrukking kunnen
brengen, ook al zou hij in de meesl
deplorabele levensomstandighc-
rkerf
mg.
„O wüszt' ich doek n°8 het langst kan optreden
den Weg zuriick. den verband met de harmonie. Zo rijst scheidingsvermogen, dat hen
Herdenking van
Evert Cornelis
lieben Weg
derland" zong de kin
dervriend Brahms eens in een
van zijn beste liederen. Is er een
weg terug naar dit kinderland?
Zijn wjj als volwassenen nog in
staat, om een van Gods grootste
scheppingswonderen, de muziek,
even intensief te beleven als in de
tijd, waarin wij nog kinderen
dan vanzelf de
verstandig is om kindei
bereid met moderne i
aanraking te brengen. Om de
tegenzeglijk positieve
of het wel staat stelt,
iek i
Goed beschouwd is er maar éér.
ding, dat in staat is ons de ware
vreugde in de muziek te onthou
den. Wij zullen de zaak niet te
simplistisch stellen door ook hier
de zonde als de verstoorder van
Om tot een zo groot mogelijke
beleving der muziek te komen,
moeten wij dan ook maar niet
trachten eerst van onszelf een ge
schikt voorwerp van muzikale ge
nade te maken. Het beste is. naar
irdeel van het grotere onder- de plaats van uitvoering te gaan
m. dat hen in zoals wij zijn. Wanneer wij in op-
i beter overzicht rechtheid tot God bidden om de
n een beter in- ware ontvankelijkheid voor de mu-
en de grote lijn ziek. dan kan deze ons ook ge-
i een compositie te komen. Dit schonken worden zonder dat wij
natuurlijk een factor van niet eerst ons Zondajse jasje hebben
het geheel
betekenis.
issing bij het luisteren leen. de medaille heeft ook hier
ziek zo lang mogelijk te een keerzijde. Het is namelijk zo.
behouden, moet men eigenlijk óat mèt net onderscheidings'
als
kunstenaar ken-
den, hebben on-
getwijfeld steeds WjjsiS
dankbaar beseft
jp hoe veelzijdige A JSk
wijze deze uit-
zonderlijke kunstenaar de muzi
kale cultuur van ons land heeft
gediend. In welke vorm hij dit ook de zgn. positi
deed als pianist, organist of den. die er i
dirigent hij streefde er voort
durend naar alle sleur uit te ban
nen en het kunstwerk te herschep
pen uit de kracht van een volko
men eigen overtuiging. Hij brak
met de traditie der ingeslopen cou
pures in Bachs Matthaus Passion
en hij voerde Handels oratoria
wederom
taal
Evert Cornelis werd op 5 de
cember 1884 te Amsterdam gebo
ren en studeerde aan het Con
servatorium aldaar piano en or
gel. In 1904 verliet hij dit insti
tuut met de Prix d'excellence.
Eerst was hij enige tijd verbon-
i de Ned. Opera ;n daar-
Het is niet gemakkelijk
deze vraag een direct en concreet
antwoord te geven. Er zijn ver
schillende factoren, die de ontvan-
kelijkheid van een kind en die var
een volwassene in belangrijke ma
te doen verschillen.
Allereerst is daar de fantasie.
Deze openbaa:
enerzijds in he
tantiëren var
niet goed is in een
muziekwerk, anderzijds
in het idealiseren van
langs wegen van geleidelijkheid
raking gebracht worden
muziek.
aangetrokken. Ten slotte geldt
voor ons allen, wat met een va
riant op Mattheus 18 vers 3 aldus
u«.c u.cl u» u„uC.^..clu...ï;avC1- geformuleerd zou kunnen worden:
mogen ook het verlangen groeit Weer w orden als kindei en, andeis
steeds meer geperfection-
het harmo- neerde uitvoeringen. Wij gaan ten
deze onze eisen op de duur zo
hoog stellen, dat alleen het hoogst
'ivoeringspeil
niebeeld een sterk dissonerend ka
rakter draagt.
Kan iemand, die belangrijke bereikbare
schakels als Chopin, Grieg en naar wij i
Franck heeft overgeslagen, de
wonderen der samenklanken,
waarmede deze componisten het
zich bij kinderen gebied der harmonie hebben ver-
:ich onbewust dis- rijkt, wel ten volle ondergaan,
komen wij het rijk dei
meer binnen, ma?
périphérie steken.
blijvi
dc
an „De Rotterda
'e Witte de Withst
«rdam heeft ontw<
ugvoeren r
CÉSAR FRANCK
ardig verhaal t
tot
drukking komen. iVan-
daar soms de spontane
reactie op muzikale
uitingen van bedenkelijk
gehalte. Muzikale kinde
ren zijn in dit verband
de slechtste muziek-
de oorspronkelijke critici die men zich
maar denken kan.
Verder speelt bij hen het vaak
in sterke mate aanwezige concen
tratievermogen een belangrijke
rol Kinderen leven nu eenmaal in
het heden, laten zich niet spoedig
afleiden door omgeving noch dooi
omstandigheden en gebeurtenissen
buiten het ogenblik en evenmin
vroeg Willem Mengelberg hem door onvolkomenheden in de uit
„i. o„ oeringder muziek. Die nemen
ij wel op de koop toe. Ook heb
ben zij nog geen last van het gees
telijk slijtageproces, dat ouderen
allen in mindere of meerdere
ondergaan ten gevolge van
„00_„.het verlorei
samenklanken, gewaande paradijs. Vinden wij de Franck moge tot slot van dit epis-
U-A weg naar het kinderland niet te-
al dan 7.0U dit In eerste instantie lel d,e»en Na een n,et al le
e wijten zijn aan mogelijke te- fraaie uitvoering door dilettanten
kortkomingen in de ver- van een werk van Franck spraken
tolking. Wij verlangen enkele leerlingen en vrienden van
de uitvoerende kun- de Maitre angélique hierover hun
verontwaardiging uit. Franck was
beslag
De bot
baarheid gezocht wal b
indeling en lichtbrc
Maar hij heeft de terani
nd hor
tcli'
•efd. Daardoc
afin
Iteefl dit
treden als 2e dirigen JIW| SR HM8
het Concertgebouworkest. Daarna zjj wel op de koop
leidde hij verschillende koren tn
orkest. Het Utrechts Sted. Orkest,
het Toonkunstkoor uit Utrecht,
het Toonkunstkoor van Rott
dam, het koor
vereniging, et
noemd koor heeft hij de
de Ned Bach- het herhaaldelijk horen
Met laatstge- zelfde muziek.
dit laatste stuiten wij op
dat tot
noema kout neen nij cie gone gij
Bachlraditie, die-Johan Schoon- problr
derbeek in Naarden had opge
bouwd, tot internationale
gebracht.
Zijn veelzijdigheid deed hem ziekwerk leidt
strijden zowel voor de kunst van beter begrip.
Bruckner als voor de toen mo
derne Franse toonkunst, voor Die-
pcnbrock zowel als voor de jon
gere Nederlanders.
Vrienden, leerlingen en vereer
ders van Evert Cornelis hebben
i comité opgericht, d;
zeker dua
lisme („Zwienatur", zoals de
Duitsers zeggen) aanleiding geeft.
Grotere bekendheid met een mu-
het algemeen tot
jral ten opzichte
_.i samenstelling. Dat
is stellig een winstpunt. Maar hei
geheel of gedeeltelijk tj
wanneer hij tevoren reeds bij De- beslo;
bussy. Ravel of zelfs Bartók werd te zi
bepaald?
Wanneer scherpe prikkels in de
vorm van sterk dissonerende ac-
coorden hun werking al beginnen
te verliezen, hoe zal dan de dis
sonantwerking in harmonieën, die
slechts in een vroegere periode als
geavanceerd golden, zich nog als
een verrassende belevenis aan
ons voor kunnen doen.
Uit het voorafgaande zou mis
schien de conclusie z.jn te trekken,
dat muzikale kinderen bij het luis
teren naar muziek wel sterk be
voorrecht zijn boven ouderen, en
wel door hun in het algemeen gro
tere fantasie, hun groter concen-
stenaar, dat hij de volle
honderd procent van zijn
reproductief vermogen
geeft en steeds, wat men
noemt, gedisponeerd is.
Maar zijn wij als luiste
raar dit zelf wel altijd?
En zo wij ons al bewust
zijn, dat dit niet het
geval is. bestaat dan
niet veelal de neiging
om onze persoonlijke
eringen als de obstakels
e zien. die ons de weg terug
'ersperren?
verbaasd. Hij had van de on
volkomenheden van de uitvoering
weinig of niets gehoord en volop
van zijn eigen compositie genoten.
Zo was de grote Franse meester,
die een hele dag blij kon zijn als
een kind, wanneer hij een mooie,
nieuwe accoordverbinding had ge-
3.500.000
gulden kosten. Het gebouw is
geprojecteerd op dc liock tan
de P.C. Hooftlaad in Kind- S-
fiore». H-i hpofig-bouio
recht:
vel kolof
rust en lenigheid behouder
Op de witte zijkant van liet
hoofdgebouw zal een groot
symbolisch relief worden aan
gebracht.
üirüirtrairü-trüirü-ttirtrirkirtrtrtrtrtrtrttir
inbrandt, zijn
kort geleden
bij de Wereldbibliotheek de 4e
druk beleefde, hoopt 23 juli a.s.
J in Maarden zijn 70ste verjaardag
g tc vieren.
Ite populaire Franao ch.n.onnière
Juliette Urc.ro is geëngageerd om
de hoofdrol te spelen in een
Dccoin, getiteld „Le feu aux
'lllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll!
(linkervleugel) u-
44 m breed e
werkgedeelte
uordt 70 m
irtitctctctziiictcliicbictrtrtctctctctrtcblci
GF.LIKSVOGEI.
edewerkten, ja dan zou
den wij als volwassenen hetzelfde
geluksgevoel wel eer deelach
tig worden, dat wij in onze kin
derjaren bij het luisteren naar
muziek hebben gekend. Zo denken
Zonder het belang van een zo
goed mogelijke weergave der mu
ziek te willen onderschatten, geloof
irschijnsel.
BETF.R INZICHT
jitvoering
er echt
büi kan maken met een lied van
Schubert of een strijkkwartet van
Haydn. Ook drukke bezigheden,
zorgen of verdriet behoeven de ont-
muziek niet in
Jonge Engelse beeldhou- Ste generatie, het was slechts een
ii overgangsvorm.
wers van 25 tot 43 jaar ex- De abs,„„,i.
poseren thans enkele hunner dediging
werken in de Rotterdamsche
Kunstkring (Witte de With-
straat 35, Rotterdam). Het
initiatief van deze Kunst
kring om deze kunstenaars
bekendheid in ons land te wiek sterker, mede door de
geven kan niet voldoende
worden op prijs gesteld. De
beeldhouwkunst in Engeland
heeft na' de middeleeuwen gén.
een langdurige inzinking ge- w^keyaint-ress-nt-
kend en het was eigenlijk ^err ho<f
eerst Henry Moore, die op
dit gebied weer plotseling
in Leslie T. Thornton,
bundels dunne staafjes
ijzerdraad een suggestie wil be
reiken. ,,De gehangene" en „Twee
mannen op stelten" heten zijn
werken, die compositorisch zeker
sterk zijn, doch te weinig beel-
dingskracht hebben. In dit op
zicht is de oudere Lynn Chad-
transparante kleur
:er en steenmengsels, de dans
ggererend. Het werk is hoekig
i puntig, doch wat zwaar en
ist de lichtheid van zijn tekenin-
Reg Butler, die hoe lan-
aeer van de abstractie
loskomt en weer de naturalisti
sche vormen gaan hanteren, zij
het dan niet fotografisch getrouw.
de aandacht op Engeland Zijn vroege kopstudie (buiten de
catalogus) is er als
vestigde. Moore heeft met Van zijn ontwikkeling.
bewijs
ontwik-
eel weerstand, keling die ongetwijfeld kan_w
nen nadeel. Ter illustratie
i zou ik het slot van Bachs
de herdenking van de sterfdag orgelkoraal ..O Mensch. bewein'
een blijvende herinnering aan de dein' Sünde grosz" willen noemen,
mens en de kunstenaar wil ver- Zeker, een correcte en door gro-
binden. Het comité stelt zich voor te muzikaliteit gedragen vertol-
een Ned. beeldhouwer uit te no- king op een mooi instrument,
digen een borstbeeld van Evert brengt altijd nog een stille verwon-
Cornelis te maken en dit beeld dering bij deze ongeëvenaarde har
te doen plaatsen
Tivoli, dat in Utrecht zal worden
gebouwd. De onthulling zal zo
mogelijk geschieden door de
voorzitter van het comité tijden,
een herdenkingsconcert door he
Utrechts Sted. Orkest in Tivoli
op 28 november a.s. Om het be
nodigde geld bijeen te krijgen
doet het comité een beroep op
alle muziekminnaars in ons land
een bijdrage te storten op giro
2679 ten name van de Rott. Bank
te Utrecht onder vermelding
..Herdenking Evert Cornelis". De
voorzitter van het comité is jhr
mr. C. J. A. de Ranitz (burge
meester van Utrecht) en de se
cretaresse Elsa Hidde Nyland
(Jan van Eyckstraat 45. A'dami.
Verder hebben tal van bekende
musici zitting genomen in het co
mité. o.a. Willem Andriessen. Sem
Dresden. Phons
Flipse. dr. Anth
Rudolf Mengelberg, Wouter Paap
en prof. dr. E. Reeser.
monische wending. Maar het
rassende. als het ware een lichte
schrik veroorzakende moment, dat
wij eens meemaakten, keert niet
meer terug, hoezeer wij ook trach-
door het ten om de ervaring van vroeger
K
VIA NAALD
EN PLAAT
zijn kunst
maar ook veel navolging
vonden. Men kan echter een ten dezer expositie, het i
tegenstander van Moore zijn d'le fSrraes"eJ. Ook ButteS
en toch zijn betekenis in de lithografieën zijn knappe verbeet-
ontwikkeling der beeldhouw- d™*"neth Armilaï,
kunst erkennen. Moore im
mers heeft een totale om lieuuen ecu ucpild,ut.
wenteling bewerkstelligd, massaiiteit.UDeU' groep „Wachtpos-
URT WEILL
i die zow
uit
te beleven.
MELODIE,
HARMONIE, RITME
J^E elementen melodie, harmonie
|E elementen melodi
ritme bezitten voor de
muzikale mens. al naar gelang
van zijn aard, een verschillende
belangrijkheidscoëfficient. Er zijn .111
mensen, voor wie de melodie de druKkingsmiudel.
alles beheersende factor is bij het
ondergaan van de schoonheid ener Laat ik eerst iets over Kurt
compositie, voor anderen geldt WeiU zelf vertellen. Hij werd op
het harmonisch gebeuren als net 2 maart 190o in Dessau geboren
criterium Joij dewaardebepaling als 2Qon van de voorzanger van
j v. 1 1— n de Joodse gemeente. Albert Weill
In 1918 ging Weill naar dé Hoch-
schule für Mus ik in Berlijn.
tijdens als na
regime in Duitsland nogal
veel genoemd is. Niet
zonder reden, want deze Duitse componist heeft met zijn werk
heel wat opzien gewekt. In onze tijd horen we niet zoveel meer
van Weill; we zijn over deze kunst heen gegroeid. Maar histo
risch blijft de muziek van Weill een interessant facet in de
or politieke
„Lotte Le-
n alles wat
liekgcschiedenis, interessant als tijdverschijnsel en als uit-
Dc kanten waaier
Dusch. Eduard der muziek, terwijl liefhebbers
V ri Horst, dr goede jazzmuziek <dit zijn lang
niet altijd de minst muzikale lie
den) zich in de eerste plaats tel
een grote ritmische verscheiden
heid voelen aangetrokken.
Voor de tweede categorie, die
der harmonici, zal slechts die me
lodie waarde hebben, die als het
de harmonie ligt
hij les kreeg
perdinck (de 1
opera ..Hans ei
dolph Krasselt.
koorrepetitor
de
Engelbert Hum-
omponist
Grietje") en tui
Na een poosj'
schouwburgdi
te zijn geweest nam Kurt
Weill nog les bij de befaamde
Busoni. Laatstgpnoem-
zeggen kan. dat het
eenvoudig (in de edele zin van het
woord 1 en zuiver is. Haar bundel
„De Kanten Waaier", met smaak
uitgegeven bij J. H. Kok N.V.,
Kampen, is hiervan een ver
nieuwd bewijs. Hij is opgedragen
aan de nagedachtenis van haar
man. De verzen zijn hecht van
structuur en niet zonder een per
soonlijke toon. Ofschoon lang niet
alle verzen in onmiddellijk ver
band staan met de overledene, aan
wie de bundel is gewijd, toch groe
peert het leed^ om de gestorvi
'alles om een'centrum heen.
dat de bundel de indruk maakt
van een organisch geheel. Het ta
lent van de dichteres is gerijpt en
dit verzenboek kan als representa
tief voor haar talent gelden. Er
is weinig goede christelijke poëzie,
die tevens algemeen verstaanbaar
is. De verzen van mevrouw Van
der Vooren voldoen aan beide
eisen. Dit werk maakt geen ge
rucht. maar zal in stilte genoten
en gewaardeerd worden.
kerd, de melodie dus, welke het de experimenteerde toen met
inwendig gehoor niet kan los ma- eigengevonden toonschaalverdelin-
ken van de begele.dend, harmo-
nie, die ei latent mee verbonden jeugd af aan had hij altijd eeq
ls, of sterker nog. waaruit zij is trek naar het ongewone, naar het
ontstaan. Voor deze groep geldl anders - dan - anderen - doen.
dit steil,ook met betrekk.ng tol I", l»4 kl»am ™ei" v"°r J"
eerst als componist in ae aan-
het harmonisch, verticale contra- dacht door de uilV0ering in Salz-
punt (Bach) maar natuurlijk niet burg van zijn ..Frauentanz Op.
ten opzichte van het Gregoriaans. 10. voor sopraan, fluit, altviool,
dat zuiver liitiair gedacht moet cl"™"- h»°™
volgde een aantal opera s. ue
worden. Een dorische psalmmelo- opera trok WeiU bijzonder aan.
die bijv. klinkt streng kerktonaal doch niet de romantische
gevangenen schreef:
nya is het symbool
we liefhadden en v
vochten" Op 5. 6 en 7 juli 1955
maakte ze voor Philips in de
Friedrich Ebert Halle te Har
burg - Hamburg opnamen van 12
thcatersongs van Kurt Weill,
waarbij een orkest o.l.v. Roger
Bean de oorspronkelijke begelei
ding uitvoerde. (30 cm langspeel
plaat met volledige toelichting en
een aantal foto's. B 07089 L).
Kurt Weill's
In
Zijn kunst heeft
wakker geschud, heeft
in Engeland plotseling
doen beseffen dat de
beeldhouwkunst wel
iets anders kan zijn
voel. Deze hele kunst
onmenselijke hardheid en eroti
sche opgeblazenheid. Mag ik even
song citeren uit de Mahagonny-
„Erstens, vergeszt nicht,
kommt das Fressen, dan alleen n
zweitens kommt die Lie he dran, tuurgetrouwe
drittens das Boxen, nicht
vergessen,
viertens das Saufen, solang
man kann.
Vor allem aher achtet Scharf,
das r
een noodzakelijke omwente-
alge- ling zelfs.
suggereert
minder de lenigheid dan wel de
kracht. Zijn beelden, hoe klein ze
ook zijn, hebben een bepaalde
ondoordring
bare muur en werkt derhalve heel
sterk op de verbeelding. Armitage
functie gegevei
bleef hij
de ..Dreigrt
ÜAT NU 0
kunst? L;
paar citaten o\_.
1931 schreef de bekende Duitse 30-er ja
De moraal
schenoper" is ..Der Mcnsch lebt
nur von Missetat allein" en
gen? anders worden diefstal
doodslag als goede zaken aar_
prezen. Was het een wonder dat aantal jongei
die moraal, die voor de meester
isicoloog Hans Mer;
de ..Dreigroschenoper'
hier gegeven wordt gaat z
door gelouterd of gevormd,
maar worden door de kracht van
deze kunst geconfronteerd met de
instincten en drijfveren van hun
eigen bestaan". In 1943 schrijft de
toenmalige Referent in der
Reichsmusikkammer in Berlijn,
dr. Theo Stengel: „In Weill's the
aterwerken toont zich
onden werd, een
..Wat komen? Kurt Weill
el do hebben die reactii
•ckt. En thans
1 Kurt Weill
slechts als een historisch in
sant facet, als een beeld vai
gedegenereerde tijdsstroming, die
we weliswaar hebben overle-'~'
maar die zal trachten terug tc
keren zodra we stijl gaan verlie
zen. Het is dan ook historisch bij
zonder interessant van deze stro
ming nu een uitzonderlijk goed
geharmoniseerd goed. m
begeleidende harmor
Hier dus geen binding t
liefde, verliefdheid of melo-
dramatiek, doch een meer realis
tische opzet. In cor
met de toenmalige zeer avam-
gardistische ..Novembergruppe'
.„oo...0 in Berlijn, zoch Weill naar een
dat dit democratische uitdrukkingswijze
le Symfonie werd geschreven, die
Bruno Walter nog in Amsterdam
met het Concertgebouworkest uit
roeide vóór de oorlog. Voor de
Bloeddruppels van verlangen
branden in de wond der balalaika
het instrument is oud
het heeft de wildheid der steppen verloren
en kent de bekoring der berusting
maar soms marcheren handen over de snaren
en het gedreun van laarzen over zwarte aarde
doortrilt het hart dat het volle pond verlangt
FRANK DAEN
taal voor gans het volk.
naar bevattelijke „Gebrauchsmu-
sik" En ook naar een met de
werkelijkheid overeenkomend li
bretto. Zo kwam hij tol zijn ope-
Der Protagonist".
gekomen chansonnière Lys Gauty schreef
Weill toen nog een heel tragisch
chanson „Au fond de la Seine"
In 1935 vertrok Weill
rika om er zijn nieu-
tragedie ..De eeuwige
Samen
bloernd en onbeheerst de joods- opgenomen plaat
anarchistische tendens. Zijn Be
delaarsopera is een werk met
een onomwonden souteneurs- en
echtbrekersmoraal. met een song-
stijl en een geraffineerd primitie
ve vermenging van koraal, fox-
trott en negroïde jazz". De Duit
se musicoloog Anton Mayer had
in 1933 nog geschreven over dc
..bolsjewistische tendensen" en de
..ongewone, afschuwelijke klan-
bewustwor-
n vormde een
Om Moore heen
oepeerde zich een
ankelijk
met alleen navolgde,
nactie moest maar ook dooc dik en
Bert Biecht dun verdedigde. Daar
mede uitge- echter ook Moores
kunst gezien moet
worden als een facet
in de evolutie op
kunstgebied, bleven
Wjuoo.lu......R, vele jongeren niet bij
hebben overleefd hem stilstaan. Zij- wisten dat er een
„verder" moest zijn, dal Moores
abstracties slechts te beschouwen
waren als een eerste-steen-legging
voor de beeldhouwkundige renais
sance. Die jongeren werden zich
bezitten." ge- door Moores vernieuwing bewust
het grote bronzen beeld
25-jarige Engelse beeld-
r Rosemary Young, thans
gesteld bij dr Rotterdam-
op
deze songs. Wie alle facetten uit langer hoe
;iekgeschiedenis
discotheek wil hebben zal zeker
deze plaat niet mogen vergeten
CORN BASOSKI
uitdrukkingsmiddelen,
akten al werkend hoe heeft geen afbeelding nodig om
pn tot een psychische verbeelding te
komen. Dat hij die werking be-
'ormgeving
Moore En BB
zij tot de eigen taal, die reikt
in de Rott. Kunstkring gehoord liteit.
wordt, een taal die de gemoederen De
niet doet schokken, maar wel doet
beseffen dat Engeland op het ge- beweeglijkheid: hij werkt als
Duit:
..Der Zar lasst
sich
photographierc
De communistisch - georië
teerde literator Bert Biecht kwa
contact met Weill
deze kennismaking werd doorslag- liefdheid, die Weill
gevend voor het verdere succes
van Kurt Weill. Met tekst van
Bert Brecht kwamen toen de ope
ra's „Dreigroschenoper", „Auf-
stieg und Fall der Stadt Maha-
de zangeres Lotte Lenya. ging hij don?-
de mogelijkheid overwegen ',r
een musical-comedy te komen
Amerika. De musicals zijn er
komen en met enorm succes
het Broadway van toen opgevoerd,
o.a. „Peter Stuy
Scene", „Lady in the dark'
.One touch of Venus". De ver
vankelijk
de romantische opera's schuw
kwam in zijn musicals terug.
sicals zijn Amerikaanse bastaard
n de operette Gangster
otiek en Broadway zijn
:rmengd en dat is het
yé meest geschikte voor Kurt Wzill
e. Op 50-jarige leeftijd is hij in New
jn York gestorven zonder de beste
gonny"
„Der Jasager". Laatst- hartpatiënt
genoemd werk is destijds in Den New York. Zijn weduw
Haag opgevoerd door schoolkinde- Lenya. keerde begin 1955
ziekenhuis te
vruchten le hebben geplukt
Street zi^n veelzÜdi8e begaafdheid".
Vooropgesteld dat ik de econo-
nische en fascine.'mcIc- uitdeuk
ungswijze van Kurt Weill's mu
ziek zeker weet te waarderen
loor zijn gebruik van moderne
dansvormen en de song-stijl heeft
Op hij heel veel begrip bij de grote
gekregen, al voedde hij die
Door de nazi's gezocht
dween Kurt Weill in 1933
Duitsland en vestigde zich
korte tijd in Parijs, waar o.n
Duitsland terug
uit werd daar weer met gejuich be-
•oor groet Een criticus, die geduien-
de de de oorlogsjaren was opgeslo-
dan ook muzikaal hcle-
Lottc .naai niet op de geest van dez...
hc'. nuziek. mede bepaald door de
.ekst. is dermate pessimistisch
an anarchistisch, dat ik me toch
moet distanciëren. Niet uit poli
tieke redenen zoals de nazi's de-
bied der
periode tegemoet gaat.
heid
beeldhouwkunst een schilder met het paletmes. De
hopenlijk vruchtbare natuurlijke vormen houdt hij vast
maar werkt ze niet af. detailleert
ze niet. Zijn „Twee zittende figu
ren" is dan ook meer een typering
maar dan ook bijzonder raak.
Voor het werk van F. E. Mac
William heb ik iets minder waar
dering. Zijn bronzen hebben iets
1 maar direct met de jong-
van de exposanten te be-
:n: Rosemary Young (geb.
arna1echn?sShebeh«r°sta!' 'i'"
wat invloed van haar leraar Reg
Butler (hier ook vertegenwoor
digd), maar loont tevens een heel
zuiver gevoel voor beweging.
Haar bronzen meisjesbeelden
hebben expressie en soepelheid
Uie afbeeld,nt'. De kunst van de geschrikte watervogel'
16-jange Elizabeth Fnnk komt meer dan noniale v
•loed van Moore en invloed
Zadkine, maar oorspronkelijk is
die kunst niet. Veel grootser en
veel sterker is de kunst van Ber
nard Meadows, die mpt enr,
klapwiekende haan'
---■- - .weer uciu geniale „kreeft" een
nog sterker uit de eigen aard der fantastische beweging bereikt. Hii
jeeldhouwkunst te. voorschijn. Dr- suggereert bijzonder sterk "ij
■;SlnhSoM ">ne" *jyjSp£ lleef ff" - «BW tot. «towto
Frink hebben
ve kracht. Nog
semary Young is deze kunst
net innerlijk gericht. Het opval
lende en wellicht verheugende
is dat beide jonge kunstena
ressen in haar werk de natuurvor-
zij het vrij behandeld, be-
n-figuratieve
hielden.
^Elizabeth 'leeJ- FY" "cimuguu vut curecie
- enfTgpcRp verbeelding. Ook de tekeningen
h-.vT hif Rn Zljn van ecn bijzondere vlotheid,
dan bij Ro- in Meadows zie ik een der toe
komstfiguren. Ten slotte is er
nog Hubert Dalwood, die met
twee kleine figuren een wat
zwaar, maar toch wel knap ef
fect bereikt. Alles bij elkaar een
tentoonstelling die niet direct top-
biedt, maar heel - -
r het idioom van de jong- teressant 1
l
CORN. BASOSKI
1
