Tentoonstelling noodzakelijk legt het contact Prins Bernhard heropende het ;er- en wapenmuseum PRIJSWINNAARS EN EERVOLLE VERMELDINGEN 56 MEI WE LEIDSCHE COURANT VRIJDAG 22 JUNI 1956 Leids gebouwencomplex herbergt rijke militaire historie IN ZIJN KWALITEIT van inspecteur-generaal der Koninklijke Land macht heeft Prins Bernhard hedenochtend officieel het Leger- en Wapenmuseum „Generaal Hoefer" aan de Pesthuislaan heropend. Hoewel verbouwing van het complex al geruime tijd gereed is heeft men tot nu toe met de heropening gewacht, omdat het viaduct Pesthuislaan het mu seum toegankelijk maakt voor bezoekers, die niet over eigen vervoermid delen beschikken. Wie aan het station arriveerde moest tot dusver een wandeling van een half uur maken om het voormalige Pesthuis, waarin het museum is gevestigd, te bereiken. ook Na de ontvangst door het bestuur, waar bij de voorzitter, luitenant-kolonel b.d. M R. H. Calmeyer een welkomstwoord sprak, luisterde het in de Indische zaal ge- gezelschap naar de directeur, kolo nel Hartmans, die een historisch overzicht in de wederwaardigheden der ver- lameling. Vóór de oorlog was het museum gevestigd in kasteel Doorwerth bij Arn hem. Het kasteel werd in de Tweede We reldoorlog voor een groot deel verwoest, toen gingen ook heel wat kostbare stuk ken verloren. Nog in de oorlog begon Leiden aan de herinrichting, die sedert 1945 natuurlijk wat vlugger kon geschie den. Nu is men dan zover, dat de niet ge ringe expositieruimte niet alleen geheel is gebruikt, maar dat men zelfs ruimte te kort komt. museum bestaat uit twee gebouwen, het uit 1660 daterende in de vorm van een carré gebouwde Pesthuis, en een stijl loos in 1870 gebouwd complex. Gelukkig is de hal van het Pesthuis zoveel mogelijk de oude staat hersteld, zodat de bezoe ker direct al in dë historische sfeer wordt gebracht. Ontwikkeling Het is uiterst moeilijk een enigszins vol ledig beeld te geven van de velerlei zaken op militair gebied, die hier zijn te zien. Ruwweg kan men zeggen, dat in het Pest huis de ontwikkeling van het oorlogstuig in het algemeen in zijn gebruiksvorm is te zien, terwijl in het nieuwere gebouw kunstig versierde wapens zijn tentoon gesteld, alsmede een verzameling buiten landse wapens. De collectie in het Pesthuis loopt van en vuurstenen dolk van 2500 voor Chris tus tot en met het materiaal, gebruikt in de Tweede Wereldoorlog en daarna. Wie belang stelt in de wijze van oorlogvoeren ;in overoude en oude tijden, vindt hier een :menigte hoogst interessante voorwerpen. jEr staan bijvoorbeeld voetbogen, een uit de hand gesmede steenmortier en allerlei J j stukken kamergeschut. welke benaming j "Bijzonder interent "vonden niet wil zeggen dat deze vuurmonden in Ikrijgsuitrustingen uit het Verre Oosten, De luchtdoelartillerie vertegenwoordigd in het mu seum. Op deze foto ziet men een deel van de bewapening en uitrusting van dit wapen. voorwerpen te versieren en zij gaven daarbij vaak blijk van een hoge graad van kunstzin. De jachtkamer bijvoorbeeld her bergt tal van bijzonder fraaie staaltjes in- legkunst. Ook buitenlandse wapens heb ben hier een plaats gevonden, variërend van de zwaarden van de lijfwacht van de dogen van Venetië tot een Noord-Koreaan in volledige wapenrusting en herinnerin gen aan ons Korea-detachement. De militaire figuurtjes zijn natuurlijk Voor Leldenaars bijzonder belangwek kend is de gieteling, gebruikt bij het beleg van Leiden, en ook is de musket van Jan van der Does bewaard gebleven. Via het bronzen veldgeschut, soms zelfs op een grote kruiwagen gemonteerd, belanden we bij het verzet tegen de Fransen en de slag die door hun schrikaanjagend uiterlijk de de psychologische oorlogvoering oud bestempelen. Wilde eendjes lieten tram stoppen Even voor het viaduct kwam de tram uit Noordwijk gister middag met een schok tot stil stand. Tientallen jonge eendjes waren op verkenning uitge gaan en wandelden rustig tus sen de rails, zonder zich om het lawaai en de signalen van het op hen aanglijdende voertuig te bekommeren. Geholpen door omstanders en reizigers zetten de conducteurs daarom de jacht maar in en eerst nadat alle heftig tegenspartelende diertjes weer in de naast de weg lopende sloot waren gede poneerd, kon de tram zijn weg naar de Sleutelstad vervolgen. 7J Kinderverlamming te Leiden goedaardig j Over de kinderverlamming hebben de j laatste dagen te Leiden allerlei geruch ten de ronde gedaan. Met. de meeste stel-1 ligheid kunnen wjj, ter geruststelling van de ouders, deze geruchten tegen spreken. In Leiden doen zich thans elf gevallen j in kinderverlamming voor. waarvan er I deze week één en de vorige week twee zijn geconstateerd. De kinderen, die hei 1 door deze ziekte werden aangetast I zijn thans zo goed als hersteld. Men meent de verwachting te mogen l uitspreken, dat de ziekte, die gelukkig goedaardig karakter draagt, zich verder niet aanzienlijk zal uitbreiden en epidemie kan stellig niet worden gesproken. De geruchten wilden, dat er enkele kin- deren aan kinderverlamming zouden zijn overleden en dat verscheidene scholen gesloten. Noch het een noch het I ander is het geval. De laatste maanden is te Leiden geen enkel kind aan kin- j derverlamming gestorven en ook is geen enkele lagere school of kleuterschool ge- Niettemin blijft het vooralsnog ge- enst, extra zorg te besteden aan de al gemene hygiëne. Daarom worden op de e Leidse scholen de kinderen dage lijks geïnspecteerd op reinheid. Vooral op schone handen en nagels wordt toe gekeken •endien is het noodzakelijk, dat de kinderen niet abnormaal vermoeid ra- j en niet abnormaal belast worden I lichamelijke en geestelijke Inspan- j ning. Daarom gaan de meeste school reisjes dit jaar niet door Laat uw kin- echter gewoon buiten spelen en i lal hun gang gaan. Men vermijde alleen overmoeidheid. In Leiderdorp zijn de vorige week twee gevallen van kinderverlamming gecon- stateerd, evenals in Delft. In Jacobazaal van de Burcht VOORLICHTINGSAVOND G.A.B. OVER NIEUW-ZEELAND Het Gewestelijk Arbeidsbureau te Leiden hield gisteren in de Jacobazaal van de Burcht een voorlichtingsavond met film over Nieuw Zeeland. De heer H. v. d. Linden gaf een inleiding op de film. Het bevolkingsvraagstuk wordt steeds groter in Nederland. Een middel tot oplossing hiervan is de industrialisatie. Het is evenwel de vraag of het Nederlandse volk in de toekomst de enorme bedragen die hiervoor nodig zijn kan opbrengen en de wereld bereid zal zijn de stroom van goederen, die worden geproduceerd af te nemen- dienst jhr. Röel, mr. Kruis en baron Van Voorst tot Voorst de zoon van de stichter luseum, dr. Hoefer, de burge- flnpnine meester en vertegenwoordigers van han- upening,del en jndustrje. Om elf uur kon genera-al Calmeyer een; Minister Staf deelde mee, dat de direc- zeer groot gezelschap genodigden ver-wel-jteur van ihet museum, kolonel b.d. C. A. •komen. Onder hen bevonden zich de mi-! Hartmans, bevorderd was tot officier in rsde orde van Oranje-Nassau. Hij speldde J-I'hem de onderscheiding op d< in j meester-geweermaker De, nister van oorlog, ir. Staf, dë van de Eerste en Tweede Kamer, Klaassesz, Commissaris der., HonÊ bij Waterloo. De militaire schilder J.Zuid-Holland, prof. mr. R. P. Cleveri-ngaj de heer H. J. Schmidt, ontving de zilve- Hoynck van Papendrecht heeft heel wat namens de rector-magnificus, generaal; ren medaille, behorend bij de orde van deze tijd gewijd, en het mu- B. R. P. F. Hasselman, chef van de gene-1 Oranje-Nassau. Om -half twaalf arriveerde j rale staf, vice-admiraal H. H. L. Pröpper, prins Bernhard stukken Een grote zaal staat helemaal vol met j chef van de marinestaf, •luitenant-gen. D. j"het nieuw ingerichte museum. In d: allerhande militaire wagens, en daarachterC. Buurman van Vreeden, Ned. territo-l groepen hebben de genodigden de o bevinden zich de ruimten met de voor-riaal bevelhebber, de. generaals buiten! iectie bezichtigd. lopers van het moderne geschut. Een grote afdeling is gewijd aan ons leger uit 1940.1 zaal ingeruimd voor de mili- I taire luchtvaart, waarin ook het befaamde' luchtdoelkanon uit Leidschendam is opge steld, dat 12 Duitse vliegtuigen heeft neer gehaald en waarvan de hele bezetting j sneuvelde. In de Indische zaal treft men vele her inneringen aan uit de nu afgesloten perio de Oost moest worden gepaci ficeerd. De collectie wordt afgesloten met een portret van wijlen generaal Spoor. Een tweede middel is emigratie. Op het ogenblik is de situatie zo, dat we geen bouwvakarbeide-s aan dc emigratie kun- verliezen. Maar anderzijds helpt de emigratie mee het woningprobleer Nederland op te lossen, doordat er w gelegenheden vrijkomen. Men zou dus kunnen zeggen, aldu heer v d. Linden, dat emigratie een alge- ;n Nederlands belang is. Het is echter t altijd een persoonlijk belang; er zijn Nederlanders die beter niet hadden kun- emigreren omdat zij in het eigen land meer succes gehad zouden hebben Spreker waarschuwde ervoor dat emigre- betckent banden verbreken met he vaderland en in het nieuwe land aanpas sing zoeken. Voorts werden de zeden en gewoonter /an Nieuw-Zeeland besproken, het kli maat, dat bijzonder gunstig is en dal door de regelmatige verdeling van de regenval een grote vruchtbaarheid aar Eindexamen H.B.S.-A Burggravenlaan Voor het eindexamen HBS-A Burggra venlaan zijn geslaagd: J. J. F. de Cler, A. M. den Haan, H. L. Hartman, Eva T. Hekster (Oegstgeest), R. A. Hoogervorst, Luc. J. Kern, A. F. Marks, Kitty de la Rie, W. van Roijen (Oegstgeest), M. P. Viool (Katwijk aan Zee), J. A. Weinberg (Al- pihen aan den Rijn), P. B. Berkel. Afge wezen 1. Waar niet anders vermeld wo nen de geslaagden in Leiden Burgerlijke stand van Leiden GEBOREN: Pieter Frederik Arend, t v P. G. Ottenhof en W. Teijn. Johan, z v J. A. van Elburg en A. C .Oudshoorn, Maria Petronella, d v N. van Leeuwen en M. v. d. Linden, Pieter, z v W. v. d Sluijs en J. Groeneveld, Martin David, z v D. Bonnet en M. A. v. d. Linden. ONDERTROUWD: A. Steenbergen en C. Keijzer, J. W. Rutte en H. van Breu- kelen. J P. Sand en S. M. Dabruel d* aglio, H. C. F. van Loenhout en P. D E. Zwartelé, B. H. ter Kuile en E, M. v Eek, P. C. v. d. Sleet en P. J. M. Flaman. A H Slierings en A. Monfils, G. J. van Alphen en G. M. v d Heijden, A. Anneeze J. M. Rijsbengen, F. A. Otgaar en A. v. d. Mark, M. P. Roeland6e en C. v. Es, J. van Sandijk en L. A. Vermond, H. de Wetering en E: C. van Steenber gen, *J. M. H. van Zandwijk en N. E Kedjzer, C. Schouten en A. C. den Os, P T. Mizee en C. van Putten, W. Springer G. E. van Hees, P. R. v. d. Kolk en van Dorp, F. v. d. Zeeuw en M. C. J. Meerburg. OVERLEDEN*. P. v. d. Veilden, man 76 Jaar. de grond geeft. Ook gaf spreker een uit eenzetting van de situatie op kerkelijk en cultureel terrein en op het gebied van het onderwijs. Ten slotte werd nog het een en ander verteld over de vakbekwaamheid, de so ciale voorzieningen en de toelatingseisen, waarna de film ..Dit is Nieuw-Zee'.and" werd vertoond, die een beeld gaf van leven en werken in dit land. Rij zelf (Advertentie) Van Oldenbarneveltstraat 37 Telefoon 21583 AGENDA VOOR LEIOEN Vrfldag Lakenhal, 8 uur: K. en O., rondleiding tentoonstelling „Rembrandt als leer- Oud-Hortuszicht, 7 uur: 3-oktoberver- enlging, inschrijving jeugdige deelnemers aan optocht (10-14 jaar). raad. Zaterdag Bordes N.S.-etaMon, 13.55 uur: Ned. Ohr. Reieverend-ging, wandeling van Noordwijk naar Noordwijkenhout. Stationsplein, 14.05 uur; Kon. Ned. Na tuurhistorische Vereniging, excursie naar het vuidstortingsterrein aan de Zijl. Leiderdorp, Acacialaan, 9 uur: itotocht ouden van dagen. Oegstgeest, koetshuis Oud-Poel geest. 4 uur: cabaret-weekeinde Interna tional Friendship League. Maandag Rapenburg 6. 8 uur: VIRO en Unesco- >mité, prof. dr C. C. Berg over: De Phl- ie I des r Schouwburg, 8.15 uur: stichting kunst manifestatie Holland Festival, Ned. Co- medie met „Lucifer". Tentoonstellingen Lakenhal, 106 uur (donderdag ook balf 8half 10): ..Rembrandt als leer meester" (tot 3 september). Rijksmuseum voor volkenkunde. 108 uur: ..Van klei tot pot" (tot 1 oktober) Boerhaavezalen (Lange Vrouwenkerk- steeg), 25 en 7—9 uur: expositie „Jeugd en Rembrandt" (t.m. 14 juld). Burcht (tot zonsondergang),' open luchttentoonstelling hedendaagse beeld houwkunst (tot en met 26 augustus). Nachtdienst apotheken Apotheek Kok, Rapenburg 9, tel. 24807, apotheek Tot hulp der Menschheid, Hooi gracht 48, tel. 21060, en apotheek Oegst geest. WiQhelminapark 8, tel. 26274. Binnen plaats Op de historische binnenplaats, waar vroeger een sloot de afscheiding vormde tussen mannelijke en vrouwelijke pestlij ders, zagen we ook uit de Middellandse naar boven gehaalde kanonnen van schepen, die vermoedelijk deel hebben uit gemaakt van de vloot onder De Ruyter. Voor kunstlievende bezoekers valt in het nieuwere gebouw heel wat te genieten. Onze voorauders hielden ervan gebruiks- Prins Bernhard heeft vandaag het Nederlands leger- en wapenmuseum te Leiden geopend. In deze vitrine zag de Prins ook zijn generaals uniformen liggen, en wel v.l.n.r. het groot-tenue der gele rijders, het generaals-tenue van de cavalerie en het veldtenue 1946. Jeugd en Rembrandt in Boerhaavezalen Bezichtiging brengt bezoeker vele sensaties Dat de volwassenen vaak niet méér van Rembrandt weten, dan dat hij een groot schilder was en de „Nachtwacht" maakte (die men dan van de be ruchte koektrommeltjes kent!?), is toch eigenlijk te wijten aan het feit, dat de jeugd niet nader met hem in contact wordt gebracht, met hém en met andere grote kunstenaars uit verleden en heden. De subcommissie „Jeugd en Rembrandt" van de commissie „Herdenking geboortedag van Rem brandt" heeft die gaping in de vorming van de jéugd van heden trachten te overbruggen. Het resultaat is te bezichtigen in de Boerhaavezalen, waar vanmiddag een tentoonstelling is geopend, die het resultaat is van een wedstrijd. Deze wedstrijd stond open voor de jeugd van alle typen scholen en jeugd werk in Leiden. De leeftijden varieerden van 6 tot en met 22 jaar. De opdracht luidde: geef één van de onderwerpen, die Rembrandt interesseerden, in eigen vormentaal weer. Er mocht getekend worden en geboetseerd, geschilderd en geplakt, geknutseld met ijzerdraad en karton en gefotografeerd. De onderwer pen resulteerden uit een verhaal van het leven van Rembrandt, dat de Jepgd werd verstrekt. Het waren er 14, waaraan werd toegevoegd het onderwerp „Rembrandt- herdenking 1956". Voorbereiding Half Februari van dit Jaar werd met de voorbereidingen begonnen. In grote een dracht werkten beoordelings- en tentoon stellingscommissie samen: mej. A. B. W. Jonquière, mej. H. Filippo, mevr. Lucia Steinbach en de heren P. J. J. van Weer- lee, H. Kors, F. Erens, E. J. Joppe, W. Hulsteijn, L. J. Mac Lennan, J. B. Vol kers, H. Renia en G. Steinbach. De heer H. Kors maakte het ontwerp van de ten toonstelling, de affiche verzorgde Lucia Steinbach, de centraal gehouden foto's etc. zijn van de heer H. Renia en het tim merwerk werd verzorgd door de firma B Rosdorff. Het resultaa van al dit belangeloze Puzzel-P röminenten 1. C. W. de Rijk, Korevaarstraat 21, Leiden; 2. G. Zandbergen, Her mansstraat 27. Rijnsburg; 3. H. C Spierenburg, Berkenkade 25. Lei derdorp. werk is een expositie, die In vele opzich ten de moeite van het bekijken overwaard is. In de voornaamste zaal, waar alles represensatief is gerangschikt, zijn de winnaars ondergebracht tesamen met hen, die in de vóórselectie een plaatsje kregen. Er werd nl. zoveel mogelijk naar gestreefd van iedere Inzender i e t s te exposeren. Zodoende moest er een twee de zaal bijgetrokken worden, waar du» niet-geklassificeerd werk is te zien. Anders èn eend& De bezichtiging van het werk brengt de bezoeker vele sensaties. Hij ondergaat de intens-krachbige werking van het Bijbelse onderwerp, dat zowel Rembrandt als een jongen of een meisje van 1956 pakte. Hij staat voor de reproductie van een por tret van Rembrandts moeder en consta teert. dat de huidige moeders óók op de tekeningen! dan een stofzuiger mo gen hanteren, maar dat zij in feite de zelfden zijn gebleven. Het menselijke blijft altijd eender, ook al draagt een bruidje van heden een witte jurk en een sluier en de bruidegom een lange broek en een hoge hoed. De zwerver van van daag heeft slechts ogenschijnlijk een an der sïlhoue dan die van het begin van de zeventiende eeuw. Het interieur was vroeger een teer punt in het Hollandse leven en het is dat ook nu nog. En de schutters van nu mogen dan In vlieg tuigen zitten, ze Inspireren de jongt nét zo als de sierlijke kerels met fc laarzen, sjerpen en kragen van toen. quetten, kijkdozen, plakboeken, foto en boetseerwerk. Niet de artistieke prestatie op de allereerste plaats heeft daarbij de doorslag gegeven, maar de Intensiteit van de beleving, de originaliteit van de op vatting en de uitvoering, de liefde, waarme werd gewerkt. Dat moest trou wens ook wel, want de leeftijden varieer den zó sterk, dat een vergelijking in kwa liteit niet wel mogelijk zou zijn geweest Wat niet wil zeggen, dat er geen opval lende artistieke prestaties te bewonderen zouden zijn. Integendeel, vooral bij de linoleumsneden, de zelfportretten en de poppen Is veel, dat beloften inhoudt. Zelfs wanneer wij bedenken, dat dit werk blijkbaar onder zéér goede leiding tot stand.kwam. En hoe ontroerend is ander zijds ook weer het simpele werkstukje van een b.l.o.-leerlingl De prijzen werden vanmiddag door de wethouder van onderwijs, de heer J. C. van Schaik, in de Boerhaavezalen aan de Jeugdige winnaars uitgereikt. Eén van hen werd daarbij aangewezen om een vraaggesprekje voor de jeugdradio „Mig non" te houden. De tentoonstelling is tot en met 13 juld a.s. open, alle werkdagen van twee tot vijf en van zeven tot negen. Ook vol wassenen, die niet direct bij de jeugd of het onderwijs betrokken zijn, kunnen er genieten. En wijzer worden! C. Th. Wilbert-Reisberman. De prijzen Er werden ruim 80 prljzt vermeldingen toegekend ui amg van meer dan 1500 i schilderwerk, ongeveer 60 Op de tentoonstelling „Jeugd en Rembrandt" ontbreekt ook de zwer- versfiguur niet. Tekenen en schilderen: (groep 67 jaar): prijzen: Luuk Klinkhamer, Carla Verberg; e.v.: Siem Willems, Dicky Ver zijden; groep 8—9 jaar prijzen: Willy Lunenburg, Lenie Egberts, Liesje Omver- kerk; e.v.: Ansje Breuring, Jan Gerard Buysse, Ellen de Kievit, Paul Boom; groep 10—12 jaar: prijzen: Karei van Weeren, Hanneke de Boer, Leo Kuyvenhoven, Nico Gans, Gert Mohrraann, Rie Nagte- gaal; e.v.: Nelly Heemskerk,, Dick de Wolf, J. Veltman, Bart de Witte, Jaap Holswilder; groep 13—15 jaar: prijzen: A. Timmerman, Joke van Velzen, G. Jan sen, Anneke Jansen, Jan Nagtegaal, Jan Wessendorp; e.v.: Jós Joilie, Maren Bak ker, Dirk Slothouwer, Jacquie van der Velde, Loek Massaar; groep 16—18 jaar: prijzen: J. Struick. Ellen Wijga. L. Nou- wens; e.v A. de Koning, T. Struick; groep 19 jaar en ouder: prijzen: Lies Boersema en Liesbeth Schroder; groeps werk: prijs: Jane v. d. Linde v. d. Heu- vell en Betteke Melse. Fotowerk: prijs: Wim Spiering, 16 Jaar; e.v.: Dini Lammers Boetseerwerk (klei): prijzen Rudy Kuyt, 12 Jaar, en Rinske Jongsma, 15 jaar. Gipsfiguren: prijs: 3 leerlingen van de 3e kl. van de kath. huishoudschool- Poppen: groepswerk, prijs: T. van Leeuwen en E. Eergman (12 jaar); Eve line Kleijngeld en Alida de Jong (13 jaar); e.v.; leerlingen opl. Ie kl. kath. huis houdschool; e.v.: Greetje Jansen, Metje Aribo en Loes Otto. Individueel: 12 jaar. prijzen: meisje T. Leurdijk en Rudy Kuyt; e.v.: Elca Rueb; 13 jaar: prijzen: N Schouten, Marthje v. d. Griendt, T. Buur man; e.v.: Loes Bremmer; 14 jaar: prijzen: Anneke van Mazijk, Henny Broesder. T Huygens; e.v.: Ireen Boer; 16 jaar: prijs: T. Schill; e.v. N. Smittenaar Molens: prijzen: J. v. d. Griend, 11 Jaar; Herman Nortier, 12 jaar. Kijkdozen: prijzen: F.lly Rijsdam. 10 jaar; Henny Koppelaar, 12 jaar; e.v.: Rina Crabbendam, 7 jaar. Maquettes: groepswerk (8—9 Jaar): prijs: Gerard van Albeda, Efraim Min kowsky, Wim Vermeulen. Henk Egberts; groep 11—12 jaar: prijs: Tineke van Dam. Ria Klap, Emy van Zonneveld. E. Bonte; e.v.: Chr. Kweekschool. Individueel: prijs: Nico Gans en Jefke van Beek; Hans Brouwer; Hans Guldemond; Wouter van Vollenhoven; e.v.: Rob van Schle. meisje J. Muijlwijk. Gevels: groepswerk: prijs; 3e kl. eerste Leidse Schoolvereniging. Plattegrond Leiden: groepswerk: e.v.: 3e kl. meisjes ulo St. Barbara. Koets: individueel: e.v.: Elly Smetz. 10 Jaar Tekenwerk: groepswerk: e.v.: b'.l.o. School St. Pancratius. Zelfportret: Noortje Kroon. Geveltje: Jan de Mah. Plakboeken: prijs: Hilde Wybenga en Willy Maaskant .(14 jaar), prijs: Jos van Veen (16 jaar); prijs Eskeline de Ridder (17 jaar); e.v.: Trix Deminint.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1956 | | pagina 3