CHRISTELIJK
Maatschappelijk Werk gaat
12000 vrouwen enquêteren
De oude belijdenisgeschriften
passen niet op nieuwe vragen
10
Dynamische ontwikkeling staat het
onderling begrip niet in de weg
Moeilijke taak
voor formateur
2 DINSDAG 19 JUNI 1956 tf
Hoe leeft de alleenstaande vrouw?
Verbetering en veraangenaming van
levensomstandigheden is het doel
(Van onze speciale verslaggever)
rirca 12.000 vrouwen van 30 tot 65 jaar. wonend in 20 Neder
landse grote en middelgrote gemeenten, kunnen binnenkort een
enquête-formulier tegemoetzien van de Nederlandse Vereniging voor
Maatschappelijk Werk. Over de moeilijkheden der alleenstaande
vrouwen is al veel gesproken en geschreven, maar eigenlijk weet
niemand, hoe die alleenstaande vrouw nu precies leeft, welke haar
noden en problemen, haar wensen en bezwaren zijn.
Maatschappelijk werk wil .iu een inzicht krijgen in de levensom-
sta» '"*heden van deze categorie die naar zeer globale schatting
uit enkele honderdduizenden vrouwen bestaat.
Het gaat bij deze enquête niet alleen
om de aard van de woongelegenheid,
maar ook om de materiële verzorging, niet alleen staat,
de vrtje tijdsbesteding, de verhouding
Li pp
en en
hart
tot anderen, verzorging bij ziekte etc. Al;
alleenstaand worden gezien oneehuwde
vrouwen, gehuwde vrouwen wier echt
genoten blijvend afwezig zijn, weduwen
en gescheiden vrouwen, die geen in
wonende kinderen hebben Wie bij
ouders of andere familie inwoont wordt
ook als alleenstaand beschouwd, omdat
zij niet. in eigen gezinsverband leeft.
Het doel van het onderzoek is te trach
ten de levensomstandigheden der alleen
staande vrouwen te veraangenamen en
In het algemeen is alleen bekend, dat
zeer vele vrouwen in schrijnende gees
telijke armoede leven. Want wat doe je
met een vrij weekend dat eerlang mis
schien nog weer langer wordt als
je alleen op een kamer zit omdat je in
je omgeving niemand hebt waar Je naar
toe kunt gaan en geen geld hebt om
de stad te ontvluchten naar kennissen
elders in het land? Juist in de steden
knelt het probleem Van de eenzaamheid
dikwijls het meest. Daar leven honder-
Ontstellende leegte ontstellende leegte is, voor wie het werk
alleen een middel is om in leven te
blijven.
Beroe pingstverk
NED. HERV. KERK
Aangenomen naar St. Annaparochie:
H. J. van Leeuwen te Roswinkel; naar
Heilo (toez.): L. Doorn te Berkhout.
Bedankt voor Ede: C. Vos te West
broek; voor Papendrecht: J. van Wier
te Putten; voor Sommelsdijk J. Smit te
Groot-Ammers.
Benoemd tot hulpprediker te 's-Gra-
vervmoer. Leerbroek, Nieuwpoort en
Ter Aa: kand. G. Broere te Oegstgeest.
GEREF. KERKEN
Beroepen te Minnertsga: kand. A.
Corporaal te Zwartsluis.
Aangenomen naar Blokzijl: kand. G.
Harms, die bedankte voor Andel, Hij
ken en Grijpskerke.
GEREF. KERKEN
Aangenomen naar Haarlemmermeer
(O.Z.): H. J. van der Kwast te Kat
wijk-Valkenburg
Bedankt voor Vlaardingen: H. J.
Swarts te Hengelo.
CHR. GEREF. KERKEN
Beroepen te Hoogeveen: B. van Sme
den te Rotterdam-Zuid.
GEREF. GEMEENTEN
Aangenomen naar Rotterdam-West: L.
Rijksen te Middelburg.
Ds. G. A. v. d. Molen
Te Haren (Gr.) is in de ouderdom
van bijna 83 jaar overleden ds. G. A.
van der Molen, emeritus-predikant der
Nederlandse Hervormde Kerk. Hij
stond achtereenvolgens in Vlagtwedde,
Siddeburen, Roderwolde en Leens. Na
zijn emeritaat in 1938 vesügde hij zich
te Haren.
r
EEN
WOORD
VOOR
VAN-
DAAG
In een van zijn vele twistge
sprekken met de Farizeeën, (zie
Markus 7), herinnert Jezus aan
het woord van Jesaja: Dit volk
leert Mij met de lippen, maar hun
hart is verre van Mij.
Door het stipt nakomen van de
overlevering der ouden, hebben de
Farizeeën, naar Jezus' getuigenis,
het woord Gods krachteloos ge
maakt. Hun lippen spreken een
taal, waaraan 't hart vreemd is.
En daarom noemt
Jezus Zijn be
strijders met die
vreselijke naam:
huichelaars!
Dit woord moet
ons dwingen tot
ernstig onder
zoek. Want laten
maar aan
stonds erkennen,
dat wij aan hetzelfde gevaar bloot
staan als de Joden van zoveel
eeuwen geleden,
Wij spreken wellicht veel over
God en Zijn Woord en over de
Heiland der wereld. Maar is dat
spreken inderdaad een gevolg van
wat in ons hart leeft?
Dit woord van Jezus moet ons
brengen in de binnenkamer, moet
ons nopen tot de bede: Doorgrond
mij, o God, en ken mijn hart.
Dan zullen wij als Petrus vaak
moeten schreien om onze zonden,
ons schamen over onze ontrouw
Gesprek tussen Hervormden en Gereform.
Een nieuw belijden los van
Drie Formulieren
DAT er in kerkelijk opzicht vele zaken
zijn, die Hervormden en Gereformeer
den gescheiden houden, is maar al te be
kend. Dat er evenwel ook veel op te
noemen zou zijn, dat Hervormden en
Gereformeerden verbindt, lijkt minder
de hand te liggen. Toch was het
juist de verdienste van het gesprek tus
sen Hervormden en Gereformeerden, gis
teren gehouden in het Gebouw voor Chr.
Sociale Belangen te Baarn (het Zen
dingscentrum was te klein vanwege de
grote belangstelling), dat speciaal de
sterke bindingen tussen de Hervormden
en Gereformeerden werden geaccentu
eerd.
De bijeenkomst, die bezocht werd door
een groot aantal predikanten van beide
kerkelijke richtingen, was belegd door
net bestuur van het Gereformeerd Stu-
dieverband voor Oecumenische Vragen.
Als sprekers traden op dr. H. Berkhof,
rector van het seminarium der Ned.
Herv. Kerk te Driebergen en prof. dr.
W. F. de Gaay Fortman, hoogleraar aan
de V.U.
Beide sprekers stelden de bezinning
op de taak en de plaats van de kerk
centraal. Dr. Berkhof deed dit met de
oproep, het kerkvraagstuk in gehoor
zaamheid
i Gods Woord, los 1
en verloochening. Zalig de mens,
die 't dan ook Petrus mag nazeg
gen: Here, Gij weet alles. Gij
weet, dat ik U liefheb.
Ja, dan gaan we spreken. Maar
dan is er geen conflict tussen
lippen en hart.
De Nederlandse Vereniging voor
Maatschappelijk Werk heeft deze en
quête opgezet omdat zij wil proberen
verbeterine te brengen in de levensom
standigheden der alleenstaande vrouw
Maar om iets te kunnen doen moet men
eerst de problemen kennen en daar is
bijzonder weinig van bekend, want de
alleenstaande vrouwen vormen een ver
geten groep in een maatschappij, die
Boek
VAN DE DAG
Het onafhankelijk geestelijk blad
..Kracht van Omhoog" heeft het voor
beeld van verschillende buitenlandse uit
geversmaatschappijen gevolgd en is be
zig om een serie godsdienstige ,,poc-
ketbooks" uit te geven. Het eerste werk
je is verschenen De gezellige artikelen
van Jan van Gijs. geschreven voor de
jongere lezers van het blad. zijn in dit
boekje gebundeld Het is frisse lectuur
over alle mogelijke onderwerpen, die
met een persoonlijk geloofsleven te ma
ken hebben. Jan van Gijs spreekt de
taal van de jeugd en schrikt niet terug
voor zinnen, die een oudere nimmer zo
zou gebruiken, maar in de mond van
jonge mensen bestorven liggen zonder En tenslotte is er de belangrijkste
wolen K0et 'S n^et vraa0: Bent u tevreden met
de stijl van de dominee die beweerde „„„i_ u
dat God soms liever een zeeman hoort ~oaJ* het nu
vloeken dan een dominee bidden. Be- u daarvan als de reden. Uit de
langrijker dan de stijl is evenwel de antwoorden zal moeten blijken wat
boodschap, die dit boekje door wil ge- eventueel gedaan kan worden om
ven. Jan van Gijs wil onder de titel alleenstaande vrouwen te helpen. De
„Op zoek naar waarachtig geluk" jan- gedachten gaan daarbij onder andere
ge mensen laten zien wat de hoofhin- i reeds uit naar het oprichten van ont
houd van echt geluk is, en dat dit geluk moetingscentra met huiselijke sfeer,
nimmer losgemaakt kan worden van het scheppen van gelegenheden
zondenvergeving en een overgegeven le- 1de vrouwen met kleine inkomens
HetWboekk,ea"dithten hu" kunnen gebruiken et
- Lugtigheid Ihet organiseren van vrijwillige dienst-
5 ze gezond zijn vinden ze het vaak
de moeite niet waard, om alleen voor
zichzelf een maaltijd klaar te maken en
als ze ziek zijn liggen ze dikwijls dagen
of soms weken onverzorgd op een ka
mer. En er zijn vrouwen, die nergens
lid van zijn, nergens aan mee doen, ner
gens belangstelling voor hebben, dus
wel voorbestemd zijn om In eenzaam
heid te leven.
Men wil nu ontdekken welke concre
te maatregelen mogelijk zijn om dit
soort „armoede" te lenigen. Hoe dit zal
gebeuren zal afhangen van de uitkomst
der enquête, waarbij telkens ook g<
vraagd wordt welke wensen er bij de
ondervraagden leven, bijvoorbeeld ten
aanzien van huishoudelijke verzorging en
vrije tijdsbesteding. Ook wordt onder
andere gevraagd of men het prettig
zal vinden meer vrouwelijke of i
nelijke kennissen te hebben, samen
anderen de warme maaltijd buitenshuis
te gebruiken, lid te zijn van een club of
sociëteit voor vrouwen en manne
voor vrouwen alleen, gezelschap te
hebben voor besteding van vrije a
den en weekends.
i op grond
tus aan het kruis,
ten geleide heeft
uit Den Haag is 1
gen bij „Kracht
mendaal.
ƒ1.50 te verkrij- verlening voor verzorging bij ziekte.
i Omhoog", Bloe- Enkele van deze voorzieningen be
lstaart reeds in de grote steden.
Melodie en woord
der Ethergolven
WOENSDAG 20 JUNI 1956 1 Instr Septet: 12.56 Gram en act; 13.00 Nws;
1 3.15 Mil Kapel; 14.00 Gram, 15.30 Cello en
Hilversum I 402 m. NCRV 7.00 Nws en Koersen; 17.45 Orgelspel; 18;15 Spectrum van
SOS-ber; 7.10 Gewijde muz; 7.45 Een woord' het Chr Organisatie- en Verenigingsleven
voor de dag; 8 00 Nws en weerber. 8.15caus: 18.30 R V U Dr H Groot: 'Iijdsme-
Gram; 9.00 V d. zieken; 9.25 V.d. vrouw, ting en tijdsbeleving: Klokketijd en door-
9.35 Waterst; 9.40 Lichte muz; 10.10 Gram; leefde tijd-; 19.00 Nws en weerber; 19.10
10.30 Morgendienst; 11.00 Gram; 11.05 De| Viool, orgel, claveclmbel en cello; 19 30 Bul
Krant is Koning, hoorsp; 12.05 Zang en tent'overz; 19 50 Gram; 20.00 Radiokrant:
plano 12.30 Land- en tulnb meded. 12.35 i 20.20 Kamerork en solist; 21.20 Muzikale
lulsterwedstrljd; 21.40 Praktische wenken ln
Puzzel mee
l Samenzang; 22.30 Zigeunerkwint; 22 45 Avond
1 overdenking; 23 00 Nws: 23.15—24.00 Gram.
1 Hilversum II 298 m. VARA: 7.00 Nws; 7.10
I I Gym: 7.20 Gram; 8.00 Nws; 8.18 Gram
3 50 V.d vrouw; 9.35 Gram. 10.00 School
radio. VARA: 10.20 Gram; 12.00 Accor-
deonork en solist; 12.30 Land- eb tuinb
1 meded: 12.33 V h platteland: 12.38 Orgel en
I Hammondorgel; 13 00 Nws; 13.15 Tentoon-
1 steUingsagenda: 13.18 Metropole ork: 13.45
6
•O
i trio; 14.30 V.d. Jeugd: 16.00 V.d. zieken; 16.30
Gram; 17.35 Pianospel; 17.60 Regerlngsultz:
Rijksdelen overzee: Dr. L J. L. Deij: Het
.klimaat in Suriname; 18.00 Nws en comm.
18.20 Gram: 13.40 Act; 18.50 Hammondtrio:
VPRO: 19.30 V.d. jeugd. VARA: 20.00 Nws;
19.10 Bleekneusjes en bellefleuren, klankb
20.05 Coram; 20.15 Lichte muz; 20.45 De geld-
schrover. hoorsp; 21.30 Operaconc; 22.15
Gram, 22.25 Medische kron; 22.35 Instr
'7
'y
35
kwint: 23.00 Nws; 23.15 Gram; 23.50—24.00
Soc nws in Esperanto.
Televisieprogramma-». KRO; 17.00—17.30
V.d kind. AVRO: 20.00—22.00 Wijlen Edwina
Black. TV-spel.
21
Ml
i Hersengym: 12.30 V d boeren; 12.55 Weer
ber, 13.00 Nws; 13.10 Caus; 13.15 Ooggetui
KRUISWOORDRAADSEL
PUZZLE No. 441
Horizontaal: 4 Biljartstok. 7 mening.
10 zangnoot, 11 ongebonden, 12 snavel.
14 gulden. 15 oord, 17 smakel_"v, 20
maanstand. 21 plaaggeest. 22 wijnmaat.
23 dichtbij. 25 hereniging, 26 zwart
agaatsteen.
Vertikaal; 1 Aanhanger. 2 verkeerd.
3 vochtmaat. 5 boom. 6 zuiveren. 8
handje. 9 kuisheid, 13 schel. 16 grote
bijl. 18 wagen, 19 hulde bewijzen, 20
streling 22 opwaarts, 24 tandeloos zoog
dier.
OPLOSSING PUZZLE No. 440
Po.
iep:
si; 6 rissinant, 7 Eli; ode: Lea, 8
eind; arkel, 9 ree; as; farm.
Vertikaal: 1 Zander; eer. 2 Orion; olie,
3 ris; eosine. 4 gat; Zr.; soda, 5 Eire:
Midas. 6 lee; la; nerf, 7 op; ma; pal; ka,
8 op; e.a.; sneer, 9 sol; rit; alm.
termezzo. 15.35 Rep
1555 Intermezzo; 16.'
17.00 V d kind; 17.!
18 15 Sport; 18.20 Dt
Caus; 22.45 Pari
18.00 Nt
19.00 Gei
klankb; 20.00 Caus; 20.15
s; 21.15 Ork conc;
{eland, BBC Light
47 m. 11.30 Lichte
134)0 Lli
4 00 V i
12.15
muz; 13.40
15.00 Lich
16.15 Mrs Dali
Nws; 19.25 Sport;
20.30 Vooi
22.15 Act
dr; 23.15
—24.00 N'
z; 18.45 Hoorsp; 19
30 Gram; 30.00 Hoors
21.00 Gevar progr; 22 00 Nw
23.15 Dl
Nws.
sel, 324
11.45 Gl
12.34 Gram; 13.00 N-
king. 14.00 Schoolradlt
12.30 3
13.15 Mozar
18.00 Koers<
16.02
16.30 Amus ork; 17.00 N>
iuz; 17.50 Boekbespr; 18.00 Cat
Mijlpaal in Gereformeerd evangelisatieiverk I
P> EEDS enkele jaren
was er een zeker
onbehagen waar te
nemen in gereformeer
de evangelisatiekringen.
Vele medewerkers in
de arbeid van de Kerk
naar buiten verkeerden
in onzekerheid ten aan-
Vertrouwen nodig
DE gereformeerde jeugd
zorgorganisaties vormden
in landelijk verband de
Stichting Evangelisch Her-
stel en Opbouw. Hoewel
een nauwe samenwerking
Clubhuizen de Jeugdhaven. A LLERLEI vragen en pro- verkregen werd met de een-
Aanvankelijk werd het A blemen vroegen in de trale leiding van het gere-
werk gevat onder de naam jeugdzorg om een oplossing, formeeide evangelisatie-
a"jeugdwerk", maar al Sociologische en psycholo- werk. was de ontwikkeling
spoedig is deze hatelijke gische gegevens moesten van deze nieuwe stichting
naam losgelaten en alge- verwerkt worden om een zo dynamisch, dat de in-
rneen spreekt men thans verantwoorde methodiek te vloed zich al spoedig deed
j rfa^rtlrtdo van ..jeugdzorg". Het is de vinden. Hoe z,al door de lei- gelden ver buiten het direc-
zien van de gevoigae Rooms.katholieke groepe- ding van een clubhuis de te jeugdzorgwerk. Het wa-
methodiek. Men vroeg ring, die ons deze naam be- Evangelie-boodschap ge- ren vooral de vragen rond-
7ich af of Hp evanseli- zorgd heeft- We *iin daa,[ bracht worden, wanneer om de verhouding van
Zien ar Ol ae evangen dankbaar voor Naast het men de jeugd en de gezin- woord en daad. van de aan-
satiewagen Zich voort- werk van de jeugdvereni- nen ternauwernood kent. spreekbaarheid van de
hpwoog OD dood SDOOr. gingen, van de „jeugdbe- intuïtief werd verstaan, dat mens tot wie de Evange-
6 r weging", heeft de jeugdzorg het Evangelie het genele lie-boodschap zich richt, van
Jeugd- en volwassenen- ziob jn ons volksleven een leven doordringen moet en de verhouding tussen de di-
werk lectuurversprei- belangrijke plaats veroverd, dat het alleen moglijk is recte en de indirecte evan-
'v,,,;cKQ7oob- ctmat Vooral ook in Rotterdam. de boodschap door te ge- gelisatie van de „aanpas
sing, hUlSbeZoeK, Straat Algemene waardering Ven, wanneer er eèn ver- sing" aan het milieu van
prediking en eigenlijk heeft h^t werk van „De trouwensbasis is. de buiten-kerkelijke wereld.
,lla - nrm van pvanPP- Arend en De Zeemeeuw, Een door mij op de gerefor-
aiie rOrm van evange van de centraie Hervorm- De kerk kan een vertrou- meerde predikanten-confe-
lisatiewerk begon in de Jeugdraad, van het Sint wensposltle ln de bulten-ker- rentie gehouden referaat
ctprVp matp tp liiden Franciscus' Liefdewerk en kelijke volkswijken alleen bracht opnieuw de gemoe-
sterKe aie te j ook van De Jeugdhaven. De verkrijgen door daar op alle deren in beweging. Vooral
aan bloedarmoede, uve- moderne jeugdraad met het terreinen van het leven door eenzijdige weergave
riopne trnuwp kerk- Anker-werk de Volkshuizen noodlenigend aanwezig te in de pers ontstond hier en
j j en enkele kleinere organisa- zijn. daar een zekere verontrus-
leden weigerden meae- {jes spannen zich eveneens ting. Inmiddels was reeds
werkine te verlenen. Zij tot het uiterste ill om een De niet-kerkelijke mens een afspraak gemaakt tus-
u u verantwoorde bijdrage te ie- vraagt meer naar daden dan sen het bestuur van Evan-
gevoelden zien in nel veren in de vorming /an naar woorden. Als de nood- gelisch Herstel en Opbouw
werk niet thuis. Vaak duizenden jongens en meis- lenigende daad de eerlijke het Verband van Evangeli-
nnK0,,,nct rnchtpn 7P ies uit de overvolle stads- open ontmoeting tot stand satie-commissies en Gene-
onbewust zocnien wijken. De Rotterdamse gebracht heeft, is er ook raje Evangelisatie-deputaten
een ander klimaat. Hier Stichting Ongeorganiseer- plaats voor het woord, dat om jn een tweedaagse Con
or. Aaar wprden DOSin- de Jeu«d is het gespreks- de daad begeleidt en duide- ferentie eens grondig met
en aaar weraen yugi i centrum van al deze orga- lijk maakt. elkaar over de vraagpunten
gen aangewend om tot nisaties. Ook in 's-Graven- door te spreken,
vprnieuwine te komen, hage, Leiden. Dordrecht en Ten aanzien van de Deze conferentie is de vo-
v j andere steden vinden we jeugd betekent deze nood- rige week in het conferen-
maar een bredere tneo- ditzelfde werk en een soort- leniging in de eerste plaats tie-oord van Evangelisch
logische en kerkelijke gelijke overkoepeling. Het er voor zorgdragen, dat Herstel te Lunteren gehou-
fundering bleef ont- |tmS,.enm™ wétenschaooS de jongeren op hun weg ^er v*
breken. subsidieert en stimuleert naar de vojwassenheid^de ^rden.
Een volledig begrip van
de onderscheiden stand
punten werd verkregen
en met volledige en alge
instemming werden
een aantal stellingen vast
gesteld, die tezamen als
mijlpaal gezien mogen
bij dit werk be- worden in de uitbouw van
u- trokken. Want het Is geble- De jeugdzorg ontdekte het gereformeerd evan-
rden ontdekt ken, dat dit sociaal-paeda- wonden, die slechts met de gelisatie werk.
De ontwikkeling van de gogische vormingswerk het uiterste zorgvuldigheid be- Deze stellingen kunt u
gereformeerde jeugdzorg in ®n,Ke middel is om als handeld en genezen kunnen morgen Dp deze plaats
Nederland is in belangrijke kerk weer een plaats te worden. Maar tegelijkertiid vindcn
mate bepaald door de ont- verkrijgen In de hoofden *f"H* v aen'
wikkeling
Rotterdam.
dit werk vanuit de afdeling mogelijkheden ontvangen
Jeugdvorming en Volksont- die het jeugdleven be-
Naast de reeds jarenlang wikkeling. Ook de gemeen- hoeft. Een eigen clubhuis,
bestaande takken van tebesturen zien hier een be- ruimte voor sport en spel,
dienst ontstond na de twee- I»n«r.|k_e overhe.dsta^_ De moaelijkhedev
tebesturen i
langrijke i
de wereldrnrlog^een rneuwe rhfn' omgang met elkaar en met
fcde volkswijken van onze van kerkelijke en particu- volwassenen dte liefde
grote steden en in de in- liere organisaties. begrip voor de jeugd
dustrie-ceretra ging de evan- Vooral de^ kerken zHn toeten op te brengen.
gelisatie zich intensief met
werd de vraag steeds klem-
de bewoners mender of ook in andere kelf opmerkingen, die de
De kerkeraad van de oude volkswijken, takken van evangelisatie- stellingen hier en daar
de Gereformeerde Kerk Voor de kerk Is dtt werk werk niet dezelfde kernpro- „verklaren en toelichten"
riep een aparte stichting K1~~~
het leven, de
J. M. VAN KRIMPEN.
tradities, opnieuw te stellen. Hij meende,
dat De Cock en Kuyper ten tijde van
de Afscheiding en de Doleantie niet
anders gedaan hadden. In de huidige
veranderende wereld dient opnieuw ge
zocht te worden naar een nieuwe gestalte
het kerk-zijn en dan zowel dooi
Hervormden als Gereformeerden. De Ge
reformeerden hebbben de afgelopen
honderd jaar weliswaar een eigen bed
ding gegraven, maar beide kerkelijke
groeperingen staan thans voor eenzelfde
taak. Er is thans behoefte aan eer
kere nadruk op de „weltlichkeit" i
kerk, de solidariteit met de wereld
andere geworden.
"«EN aanzien
beide kerkt..
onderscheiden zogenaamde traditionelen
en experimentelen. Op vele punten blij
ken de experimentelen van beide kerken
t eens te zijn (werk onder studenten,
het leger, op het zendingsveld etc.). De
experimentelen van beide kerken begrij-
en elkaar dikwijls zelfs beter dan de
aditionelen en de experimentelen van
dezelfde kerk. aldus spreker.
Wat betreft de modaliteiten bracht dr.
Berkhof naar voren, dat de Gereformeer
de Kerken bij de Geref. Bond geen voet
aan de grond krijgen. De Geref. Kerken
worden als te veel verwant gezien met
de midden-orthodoxie. Hier blijken de
Drie Formulieren van Enigheid toch
ig te betekenen voor de eenheid
belijden en beleven. Dr Berkhof
vroeg echter geduld, omdat ook de Geref.
Bond in vele gemeenten reeds ge-
ongen wordt nieuwe wegen
slaan. Theologisch is hier toch ook de
V.U. en Kampen van grote invloed, zo
meende dr. Berkhof.
De midden-orthodoxie zal waarschijn-
jk meer weerklank vinden bij de Geref.
Kerken, wanneer de thans wat „vro
lijke" geest plaats gaat maken voor een
komende diepe verlegenheid, die wel
licht nog gepaard zal gaan met ondank
baarheid over het verkregene tijdens de
-oorlogse ontwikkeling. Alle ressenti
ment zal dan verdwijnen.
Voor de praktijk van vandaag bepleitte
dr. Berkhof het oprichten van commissies
plaatselijke contacten, het bezoeken
kerkdiensten door wederzijdse ouder
lingen, het samenwerken op gebied van
maatschappelijk werk, zondagsscholen,
massajeugd, evangelisatie etc.
elkaar binden, noemde prof. De Gaay
Fortman, het sterk gericht zijn op de
wereld, in politiek, radio, universiteit
c., de samenwerking van beide groe-
?n in de Chr. organisaties en de ge-
eenschappelijke houding tegenover
Met kracht keerde prof. De Gaay Fort
ran zich tegen de nog wel voorkomende
opvatting, dat de Geref. Kerken de enige
legitieme kerk vormen. De Doleantie if
niet ontstaan omdat het legitieme kerk
type in geding was (ondanks talrijke
vrijzinnigen), maar omdat persoonlijke
daden gevraagd werden, die men in ge
weten niet verantwoorden kon. Calvijn
wat betreft de belijdenis tot
grote concessies bereid in zijn gesprek
Herv. Kerk te richten omdat deze groe
pen zich toch niet laten lospellen
dat er dan van officiële Hervormde zijde
geen lust meer zal bestaan
gesprek deel te nemen.
Als praktische middelen
held te komen noemde prof. De Gaay
Fortman o.a. de benoeming van deputa-
ten door de synode, die zich dan moeten
bezinnen op een nieuw belijden: niet op
basjs van de Drie Formulieren, want het
is gebleken dat dit niet gaat. Bovendien
blijkt tussen kerken, die deze basis heb
ben, nog geen eenheid mogelijk. Op de
nieuwe vragen, waarvoor God de kerk
In deze tijd stelt, passen onze oude be
lijdenisgeschriften niet meer. Ook moeten
er speciale deputaten komen, die zich
bezig houden met dingen, die gezamen
lijk gedaan kunnen worden: verklaring
Nieuw Guinea, preambule grondwet en
andere kwesties. Voorts afvaardigingen
eikaars synodes, samenwerking van
de wederzijdse maatschappelijke Instel
lingen en een gecoördineerde Evangeli
satie en dat alles ln de geest van Phillp-
pensen 2.
Als de centrale principiële kwestie, die
het grootste struikelblok vormt, stelde
prof. De Gaay Fortman, de waatheids-
vraag. Mogen de grenzen van de kerk
ruim zijn, dat predikanten de Kerk
orde kunnen weerspreken en de Drie
eenheid van God loochenen? De vraag
de grenzen der kerk achtte spreker
oneindig belangrijker dan de kwestie
de Chr. organisatie.
de dr. Berkhof, dat de Hervormde
Kerk na vijf jaar kerkorde nog niet
staat is de Waarheldsvraag ten volle te
beantwoorden en de grenzen van de kerk
te trekken. Hier is evenwel een voort
gaande ontwikkeling.
Prof. Brillenburg Wurth maakte be
zwaar tegen het woord experiment. Dit
is te vrijblijvend en de kerk wordt hier
gewaagd aan de ideeën van enige theo
logen. Wel wilde hij de Geref. kerk
slechts zien als een noodwoning.
Met grote nadruk keerde deze spreker
•zich tegen het bagatelliseren van de
waarheidsvraag. noch de Hervormde
Kerk noch de buitenkerkelijken wordt
hiermee een dienst be-
45.
Wat voor hem de zaak zoveel erger maakte,
was dat Freddie West, die in de vorige oorlog
het Viotoria Cross had gekregen en een been was
kwijtgeraakt, op dat ogenblik in Wittering een
opfnssmgscursus volgde en elke dag solo mocht
vliegen. En Freddie liep nog wel met een stok!
Bij wyze van troost beloofde de instructeur Ba
der een vrij weekend en hij schreef Telma dat
hij naar Londen zou komen. Hij kreeg een hof
felijk briefje terug. Ze zou graag meegaan en
misschien had hij lust 's middags thee te komen
drinken. Hij moest bij de familie Addisson zijn.
dat was de naam van haar stiefvader.
Royal' Hunt Cup: Zaterdagmorgen ging hij al vroeg met de
M.G. op pad; in z'n koffer had hij een gesteven
hemd en zijn rokcostuum. Hij bemerkte dat
Avonmore Mansions een flatgebouw van zes ver
diepingen was en dat achter de naam Addisson
stond: 6e etage. Er was geen lift. Met zijn kof
fertje in de hand klauterde hij moeizaam naar
boven twaalf trappen, negen en zestig treden:
Hij telde ze en kwam buiten adem en met bon
zend hart boven. Toen hij aanbelde vroeg hij
zich af hoe het er binnen wel uit zou zien. Het
kon hem geen cent schelen dat ze serveuse was.
maar het ergerde hem dat hij buiten adem was
Ze zouden denken dat hij nerveus was. Een
dienstmeisje deed hem open en bracht hem naar
een prettig gemeubileerde zitkamer, waar het
meisje bijzonder aantrekkelijk in een groene
jurk van een divan opstond om hem te be
groeten Hij had haar nog nooit anders gezien
•in nïïi GraF; 25 dan in haar dienstjurk. Ze stelde hem aan haar
2215 Fluïtrecital; 22.55-23.00 Nws. I moeder voor, die er jong en vriendelijk uitzag,
•el, 484 ra. 12.00 Grem; 13.00 Nws.jen aan een lange, schrale man, haar stiefvader,
de luitenant-kolonel Addison Het meisje boog zich
over het theeservies, vroeg met een lachje; „Met
DAN
brickhill
MAAR ZO!
De levemgesehledei
20.00 Ork
21.20 Jazzm
22.00 of zonder melk?'
i dat ogenblik af voelde
hij zich volkomen op z'n gemak.
Later, zich erg chic voelend, nu hij voor het
eerst sinds het ongeluk aijn rokcostuum wéér kon
dragen, nam hij haar in een taxi mee naar een
hotel. Het diner was er uitstekend, het meisje
was alleraardigst en toen ze daar zo met hun
tweeën zaten, en hij z'n benen veilig onder de
tafel had, maakte de pittige muziek nog ge
speeld in het strakke ritme van voor de oorlog
hem bepaald ondernemend.
Hij bracht haar naar huis, nam plechtig af
scheid en reed in de M.G. naar de R.A.F. Club,
waar hij de pijnlijke plekken met kleefpleister
moest behandelen alvorens hij kon gaan slapen
Die zondag nam hij haar mee in zijn M.G.
en heel onopvallend liet ze hem bemerken, dat
ze de grootste bewondering had voor de manier
waarop hij reed en zich met z'n prothesen wist
te redden. Toen hij die avond naar Wittering
terugreed, was hij er zeker van dat hij het idea
le meisje had gevonden.
Het volgende week-end reed hij weer naar
Londen en bracht haar naar de Stoops en Audrey
Stoop, die zeer met de romance was ingeno
men, vroeg hen beiden voor het volgend week
end te logeren.
Die week stuntte hij n Wittering met een
Bulldog, alsof er nooit een onderbreking van
zijn activiteit was geweest, ofschoon hij nog al
tijd werd geprikkeld door de tegenwoordigheid
van een instructeur in de achterste cockpit. Een
paar keer gaf hij daar uiting aan door de i
batiek van de instructeur lawaaiig te becritise-
ren, en hem een paar tips te geven, maar
paar dagen later haalde de instructeur z'n haren
terug toen tijdens het bij zijwind landen
oefening voor noodgevallen) een onverwachte
windstoot de Bulldog omhoog slingerde tot de
instructeur deze afwijking snel met behulp
de roerstang corrigeerde. Hij gaf toen een paar
hartige opmerkingen weg, maar Bader's vlie
gen was steeds zo feilloos, dat er geen twijfel
mogelijk was of hij zou geschikt worden bevon
den om weer zonder enige beperking te vliegen
Daarop vertrouwend ruilde hij de M.G. in voor
een nieuwer model, al moest hij daarvoor
allerlaatste pennies van de bank halen.
Op zaterdag bracht hij Thelma naar de Stoops
en toen hij haar de volgende avond in Avon
more Mansions go.edennacht kuste, wist hij dat
hij van haar hield en dat zij hem op z'n minst
genomen erg graag mocht. Hij zweefde als net
ware naar Wittering terug, zoals alleen
verliefde jongeman dat kan overkomen en had
geen notie van een gesprek dat op hetzelfde
ogenblik in de flat van de Addlsons werd ge
voerd.
Thelma's moeder zei veelbetekenend tegen
haar: „Jij en Douglas zijn erg dik met elkaar.
Is het ernstig gemeend?"
,,Ja, nogal," antwoorde Thelma. „U vindt
hem wel aardig, hè?"
„Ja zeker." zei haar moeder, ,,'t Is een al
leraardigste jongen. Maar om nu te trouwen
met een man zonder benen Heb je daar wel
over nagedacht? Je moet heel zeker van jezel'
(WUKD7 VERVOLGDj
KANTTEKENING
genomen, heeft dr. Drees doen uitko-
en, dat de formatie niet gemakkelijk
iu zijn.
Dit „in beraad nemen" is de gebrui
kelijke formulering. De opdracht tot
kabinetsformatie is een daad van de
koningin, feitelijk de enige daad die
buiten de ministeriële verantwoorde
lijkheid valt. De ministeriële verant-
oordelijkheid begint pas bij de aan
vaarding van de opdracht tot kabinets-
formatie. Het „in beraad nemen" valt
daar nog buiten. Vandaar dat de „aan-
vaarding" van de opdracht eerst plaats
heeft, wanneer de formateur in zijn
pogen is geslaagd en hij met zijn kabi
net voor de dag kan komen.
Het stadium van het „in beraad
;men" omvat dus heel wat meer dan
alleen een beraad in engere zin. Het
is integendeel een stadium van activi
teit, die zich overigens om begrijpe
lijke redenen goeddeels achter de
schermen voltrekt. Juist de moeilijk
heden, die bij een formatie moeten
worden opgelost, staan aan openbaar
heid in de weg.
QIT laatste betekent natuurlijk niet,
dat er ook ditmaal over de moeilijk
heden zelf niets bekend is. Er is genoeg
over bekend. We noemen er enkele op.
Daar zijn in de eerste plaats die
vraagstukken, waarvan een afdoende
oplossing onder het laatste zittingsjaar
van het kabinet is uitgesteld in af
wachting van het nieuwe kabinet.
Dit onder meer geldt de defensie
van ons land. Het is bekend, dat over
de toelaatbare hoogte van de defensie-
kosten onder de leidinggevende poli
tici van ons land verschillend wordt
geoordeeld. De laatste jaren bedroeg
de defensiebegroting 1350 miljoen.
Defensiedeskundigen achten, in ver
band ook met de wens van de Nato dat
ons aantal parate divisies op twee
wordt gebracht, verhoging van dit be
drag tot zeker 1600 miljoen onvermij
delijk.
Onder het punt van de defensie is
voorts de kwestie van de burger
lijke verdediging, in verband ook met
mogelijk gevaar voor atoomwa
pens. Wil men zich tegen deze dreiging
althans enigermate zien te beschermen,
dan schijnt versterking van de bur
gerlijke verdediging onvermijdelijk.
£EN ander probleem is dat van de
huurverhoging en in aansluiting
daarop de vraag naar een huurbelas
ting. De socialisten hebben op dit punt l
uitgesproken wensen. Anderen achten
een huurbelasting in beginsel niet
verwerpelijk, doch menen, dat beplei
ting van een huurbelasting bij het
huidige en vermoedelijk bij het in uit
zicht gestelde huurpeil nauwelijks
opportuun genoemd moet worden.
Dan zijn er de hoge kosten, die het
onderwijs in de komende tijd zal gaan
vergen. Hetzelfde geldt waarschijnlijk
de landbouw. Er is verder het ontzag
wekkend probleem van de woning
bouw, waarvan ieder hoopt, dat het in
de eerstkomende jaren toch wat dichter
bij zijn oplossing wordt gebracht. Alles
redenen voor de partijen om bij het
poneren van haar eisen zich te houden
in het redelijke.
Door deze problematiek speelt dan
heen de verscheidenheid van menin
gen over de in te stellen departemen
ten. Wij denken aan de grensomschrij-
ving tussen dat van sociale zaken en
dat van maatschappelijk werk. Wij
denken aan de roomse wens van een
departement voor de publiekrechtelijke
bedrijfsorganisatie. En hoe zal men
straks Nieuw-Guinea departementaal
onderbrengen?
pROBLEMEN dus genoeg. De forma
teur zal het ten overvloede heb
ben bespeurd bij de opstelling van zijn
program.
Ook wat dat program betreft, zijn
naar de vorm weer allerlei moge
lijkheden. Een program kan variëren
van enkele algemene richtlijnen tot
een gedetailleerd uitgegroeid werk
stuk. Beide hebben hun bezwaren.
Wil een formateur latere spannin
gen en verrassingen zoveel mogelijk
voorkomen, dan zal hij aan een uit
gewerkt program de voorkeur geven.
Aan de andere kant is het ondoenlijk,
alle verschijnselen, die zich in een
kabinetsperiode kunnen voordoen, ln
een program te verdisconteren. Samen
werking binnen een kabinet moet be
halve een zaak van een bepaald pro-
tram trouwens ook een zaak zijn van
onderling vertrouwen, van wederzijdse
ivertuigingskracht cn waar nodig van
'nschikkelijkheid zelfs.
Dit laatste geldt de kleinere partijen,
maar het geldt ook de grotere. Het
geldt de grotere des te meer, omdat
haar minder voor de hand
schijnt te liggen. Alleen zó is in ons
naar partijen verdeelde land de natio
nale politiek te realiseren, waaraan
ons volk ln deze moeilijke tijd met
zijn lastige problematiek behoefte
heeft.
Advertentie
Lelijk dik
i onfl.tleu,. m.«r ook ong«.,on<l. 7
kn en eleganter door hel eer.nlwoord»
»K«n melkdiret uil Zweden. C.rrug..-