fan van Delft had
geen animo
w voor zijns vaders beroep
Rijnsburgse jongen ging schepen
uitreden voor de Oost
5
Vrijdagavond moet agenda van
18 punten worden afgewerkt
Vivisectie eist ruim twintig:
miljoen dieren 'sjaars
WEINIG INTERESSE VAN JEUGD
VOOR HET LOODGIETERSVAK
Politie bijna in
gracht geduwd
56 NIEUWE leidsche courant
WOENSDAG 13 JUNI 1956
Sprookje uit de vorige eeuw
IN KATWIJK-BINNEN woont een familie, die zoals dat zo
\\t- dikwijls gebeurt zich verheugen mag in het bezit van een antieke
j \ifamiliebijbel. Het is inderdaad een prachtstuk, en hij draagt op de buiten-
Mtijde de naam W. BLOK, juist zoals wij die schreven, in Hoofdletters, met
♦k1 flaaronder het jaartal 1784. Op het schutblad is bovenaangeschreven-
[j. van Delft geboren te Rhynsburg den 29 Junij 1806 Willemina Blok.
geboren te Waddingsveen den 26 Meij 1807" En hier begint dan het
O levensverhaal van die Rijnsburgse jongen, Jan van Delft, van wie nu nog
Jtrjrerteld wordt in de familiekring, dat hij helemaal geen ambitie had om
het beroep van zijn vader landbouwer tot het zijne te maken. „Om-
Lj [dat-ie knollen moest plukken voor z'n vader met het koude weer, is Jan
Hip zee gaan varen!", zeggen ze nu nog in Rijnsburg. Hoe dit ook zij, feit
dat het hart van Jan naar zee trok. Toen hij twintig jaar was. moest
lij loten voor de militaire dienst, maar hij lootte vrij me* zijn nummer 24.
Intussen wa6 Jan niiet van plan zijn
tie leven voor de mast dwz ala
jatroos te blijven vanen, maar om ho-
e.-op té komen kon hij studie niet ont-
leren. En het was voor die etudie. dat hij
Étetekend terecht kon bij de Rijnsburgse
phoohneeeter, annex koster, voorganger
nnex bidder, Areliis van Marlon, die zo
imfitreeke 1810 het schoolmeesbershiuds van
HJnsburg, ter plaatse waar thans het
eadhuts staat, terzijde van de Hervorm-
kerk. had betrokken Immers, deze
ne«6ter Van Marion wa6 de eerste, diie
Rijnsburg zeevaartkundige lessen
tocht te geven. Hij kon 'e avonds, ter-
rij! zijn vrouw en dochters bij een pomp-
Ichtje zaten te naaien je ziet dde oude
ijd vóór Jei zo echt gezellig en huise-
ijk op het blad van de houten tafel met
i stukje krijt bezig zijn problemen uit
rekenen! Hij heeft ook het genoegen
nogen smaken, do eerste lessen met be-
rekWng tot de stuurmanskunst bij te
irengen aan de jonge IeaSc Fransen van
ie Putte, dezelfde die later minister van
Colondën was in het tweede kabinet-
Thorbeeke 11882-1866), dezelfde ook wie
boord van een schip van Van Hobo
ten, varend onder mijn overgrootvader,
de kapitein H. Poort, met behulp van een
Éndje touw gevoel voor orde en diselpld»
ingeprent moest worden! Welnu, bij
deze Rijnsburgse schoolmeester met zijn
[«vaart-wiskundige knobbel verzamelde
nok dat buitenbeentje onder de Van Delf-
zijn theoretische kennis, om echter
de mast té kunnen komen.
Intermezzo
Het is moeilijk, bij het noemen van de
caam van meester Van Marion niet even
langer stil te staan bij deze Rijnsburgse
;f.guur. Immer», het komt niet zo heel
(dikwijls voor, dat een schoolhoofd mag
(terugzien op een werkzaamheid van bijna
|ten halve eeuw in één zelfde plaats. Het
'kan dan ook nauwelijks verwondering
Ibaren, dat deze figuur, die zowel door
{tijn werkzaamheden afls door de Langdu-
irgheid. van zijn verblijf-lm' hun midden
jzich bemind had-weten te maken bij. vele
jRijnsburgers, op een bijzondere wijze zijn
'afscheid geaccentueerd heeft. Hij reikte
op de laatste dag in actieve 6chooldlenst.
21 december 1860. nl.. een gedicht van
eigen hand uit aan al zijn leerlingen. Een
ged.eht, dat we U toch niet onthouden
willen.
j Hier is het:
'f Ia schier een halve eeuw geleden.
Dat Uc In deze School mogt treden,
j Ter onderwijzing van de jeugd.
Tot deze taak mij opgedragen,
Wou 's Heeren gunst mijn krachten
I Hu was mijn steun bij leed en vreugd.
Bij dat woordje leed zullen zijn gedach
ten ongetwijfeld teruggegaan zijn naar die
dagen, toen zijn zoon Phildppu6 Hendrikus
Marion hem terzijde stond al6 onder
meester, om echter nauwelijks veertien
dagen later door de dood weggenomen te
worden
Maar het gedicht gaat nog verder:
Nu mij de krachten gaan begeven
Verlang *k naar een stiller leven,
I Tot meer volmaking van mijn heil.
Do zij den Heer: want zijn genade
Kwam mij steeds m m*1n werk tte stade:
Zijn hulp was zonder maat of peil.
Doch in mijn stil en vreedzaam leven,
Zal mi) de liefde niet begeven.
Die ik vóo- U, o Kinderen, voed.
Blijft gij den meester steeds gedenken.
Dan moge U God zijn zegen schenken:
Dan ga 't XJ nu en namaals goed.
Ziedaar het afscheid van een.. 77-jarige.
Man en vader
Na dit Intermezzo keren wij echter
haastig terug naar onze Jan van Delft
Hij was gaan varen. Bij de koopvaardij
Een jongeman van 1 el. 5 palm en 9 duim
lengte (bij aanneming van de nieuwe el
of meter dus 1 m 59 om). Kort van stuk
dus, ietwat gedrongen. Een lang gezicht,
«en plat voorhoofd, waaronder bruine
ogen, spitse neu6, kleine mond en ronde
tón. De kleur van haar en wenkbrauwen
staat aangegeven als bruin. In het certi
ficaat van de Nationale Militie
Maar behalve varen kon Jan nog wel
iets andere, ral. het hof maken aa
dochter Willemina van de Waddingsv
houtdnaaier Jan Blok Een man
bloeiend bedirijf. immers daarvan
de inventaris getuigenis af Hij beschikte
or over een werkschuw, een werf.
houtzolder, waar bij zijn overlijden
niet minder dan f 1500.- (let wel,
guldens van 1823!) aan houtwaren lag; hij
beschikte over een grote turfschuur.
stal met drie koebeesten en
schaap dus hij boerde er ook nog wat
'bij en leverde naar alle mogelijke
plaatsen, waaronder Zierikzee, Amster
dam, Hoorn, Alkmaar, Dordrecht en Gor-
kum. Na zijn dood had de weduwe het
bedrijf voortgezet. En het was dus met
haar dochter, dat de ondernemende Jan
Delft toen nog te boek staande
als „koopvaarder" op 2 september 182(
in het huwelijk trad.
Helaas, erg gelukkig is hij met dit hu
welijk niet geweest Weliswaar werd hem
een zoon geboren, Kornelis van Delft
in Rijneburg later beter bekend als ..Keee
van de kap'tein" J maar vier en. 'n halve
maand later gaat Jan van Delft die
Inmiddels gebracht had bot „stuurman
koopvaardij", zoals de overlijdensacte
aangeeft, en dlie klaarblijkelijk J.n die. da
gen thuis was, tepamen met een zwager
de droeve plicht vervullen van het
gi'fte doen van het overlijden van zijn
w (18 jan. 1834).
Twee jaar geëist tegen
marihuana-handelaar
De procureur-generaal bij het gerechts
hof te Amsterdam heeft gisteren in
hoger beroep twee jaar gevangenisstraf!
net aftrek van voorarrest geëist tegen de
54-jarige Surinaamse koopman L S. R. H..
verdacht van het roken van marihuana-
sigaretten en het handelen u. andere ver
dovende r..tddelen. H. had zelf geen hoger
beroep aangetekend De Amsterdamse
rechtbank had hem (hoewel de eis enkele
Jaren luidde) slechts zes maanden met af
trek opgelegd, maar de officier nam hier
Been genoegen mee én ging in appèl Met
iranen in de ogen bezwoer verdachte het
gerechtshof, dat hij „nooit 'emand kwaad
deed", alleen graag zelf marlhuana-siga-
retten rookte en soms andere verdovend»
middelen gebruikte, maar dat hij er nooit
m gehandeld had Zijn verklaring werd
door het hof echter nogal sceptisch ont
vangen Op L.'s strafblad prf-jkten uit 1948
en 195] veroordelingen wegens verboden
handel
Na afloop van de zitting deed zioh nog
«en Incident voor. dat ook twijfel deed
rijzen omtrent verdaohte's goede inborst
»Ili wil voor Jou 20 jaar ondergaan." riep
hij dreigend uit tegen rechercheur Hou-
"eling van de Amsterdamse politie. dW
taak heeft de handel, in narcotica t<
bestrijden en die bij L. thuis onder eer
«tapel waseoed drie bldl.Jes marihuana-
tabak aantrof.
Nieuwe liefde
Meer dan tien jaren van varen gingen
nadien voorbij. In 1838 zien wij hem
vermoedelijk omdat hij de rang yan 1ste
stuurman bereikt had aJ6 lad toetreden
bot de Maatschappij tot Nut der Zeevaart:
m Delft Cz., met al6 regietratiei
R 160. Ditzelfde nummer zou
straks ook in zijn kapitelnsvlag gaan
Mapr vóór het zo ver was, gebeurde
er nog iets anders. Was het gekomen,
doordat hij bij bezoeken aan de ouderlijke
woonplaats nog wel een6 binnengewipt
was bij zijn oude leermeester, meester van
Marion.-...? Was het misschien gekomen,
doordat de zoon van de schoolmeester.
Arelis Martinus (geb 1830) contact mei
hem zocht, omdat ook hij zijn hart ver
pand had aar de zee en het zeemansle
venHoe het ook zij. er bloeide bij
Jan vam Delft een nieuwe liefde open
de schoolmeestersdochter Elisabeth
Zelfs het schilderij, waarop zij op mdddel-
baire leeftijd is afgebeeld laat ons r
zien, dat zij in haar jeugd Inderdaad e
schoonheid geweest moet zijn. Maar.
trouwen met een weduwnaar, en dan e
weduwnaar, die ail een zoon van bijna 7
jaar had, en dat. terwijl zijzelf nog pas
23 lentes teldedaar moes» eerst ge
ducht over worden gepraat
Elisabeth wilde we! de zeekapitein,
aar niet het kind. Toen hakte Jan de
knoop door: „Heb daar geen zorg O'
zei hij, „Kee6 breng ik wei onder bij mijn
ouders". Zo gezegd, zo gedaan, en daarna
kon op 5 Juli 1840 In Rljn6burg het hu
welijk worden voltrokken, met de 58-ja-
rlge vader en de 28-jarige broer Klaas
an Delft als getuigen.
Uit dit huwelijk zagen negen kinderen
hpt levenslicht, en bij menage geboorte
aangifte treft ons de aantekening, dat de
vader, koopvaardijkapitein, afwezig
of ietwat nauwkeuriger, zoals op 25
juld 1851 bij de geboorte van-een dochter
Grietje- vader Jan van Delft sedert drie
maanden op reis naar Nederlands Indië
Aanvankelijk bleef het gezin wonen in
Rijnsburg. En Jan van Delft placht steeds
van Rotterdam af te varen voor zijn verre
reizen. Zo vond en wij in een courant u it
die dagen een annonce van ongeveer de
volgende inhoud. Kapt. J van Deif» Czn
snelzeilend barkschip Johannes Mari-
nus, ligt in lading te Rotterdam en i6 28
mei zeilklaar De annonce dateert van
begin mei 1845.
En nu de schepen en de reder», die Jan
van Delft diende.
Schepen onder R 160
Het eerste schip, waar boven de groen-
wit-groene kapitelnsvlag met het registra
tienummer R 160 woei ten teken, dat het
gevoerd werd door Jan van Delft u
Rijnsburg, was een bescheiden barkji
genaamd de „Jonge Cornells" Wij wete
ran een zwaar beschadigde water
verftekening van de hand van Jacob Spin
uit het Jaar 1840 Van de fokkemast -
beetje vreemd, want meestal droeg di
rederevlag waait de kapiteins vlas
van de grote mast de naam wimpel rood
met witte lettere Het schip is weergege
ven. terwijl het de Hollandse kust achtei
zich laat
Het volgende schip, dat gevfcerd werd
door Jan van Delft was de ..Johannes
Marinus". een bark van 320 last. dat hij
zo nieuw van de blji onder de
ten kreeg. Het was in 1841 aan het
hout gebouwd en voer aanvankelijk
de Rotterdamse rederij Hoogewerf en
Chabot. In 1843 kwam het schtp in handen
van F H von Lindern uit Alblasserdam
nadat het eerst nog een jaar voor één van
de bekende Smitten aan de Kinderdijk
gevaren had. Tot en met 1857 heeft Jan
van Delft het bevel gevoerd over dit
schip, dat In 1857 in Batavia werd afge
keurd en geveild Het is vermoedelijk
deze dirlemasrtbark die bij één van zijn
familieleden in Rljnsburg, vereeuwigd op
een grote waterverftekening, in over
heersend blauw ©n zwart, nog aar. de
wand hangt De bark voert de reeds eer
der genoemde kapitelnsvlag en op de
wimpel laat zich duidelijk de naam Jo
hannes aflezen
Op 11 mei 1849 liep bij de Gebroeders
het Elshout van stapel de 330 li
metende bark ..Koninklijke Nederland
se he Yachtclub", eveneens voor reki
i Lindern Twee Jaren
Delft hierop als gezagvoer
der; enkele jaren later zien we er nog eei
Lindern, vermoedelijk zoon vai
de Albiasserdamse reder, op varen al
Klaarblijkelijk was de Indiëvaart voo
on Lindern (en zijn medereders: mei
kende in die dagen de partenrederij) ri)
kel(jk succesvol, want op 5 september '5
•ordt bij de scheepsbouwer C. Smit te
Alblasserdam voor zUn rekening ander
maal een nieuwgebouwde bark te watei
gelaten de „Souburg" met een maat var
381 last En wie wordt uitverkoren, oir
dit nieuwe schip de zeedoop te doeti on
dergaanJan van Delft! Het mai
meld worden,
dat Van Delft klaarblijkelijk bekend stond
uitmuntend kapitein, en derhalve
ook bij zijn superieuren uitstekend stond
aangeschreven Tenslotte was het toch ti
onderscheiding in die dagen om als kapt
tein een nieuw schip in zee te mogen
brengen Daarnaast heeft het ons gefrap
peerd. dat w(j tot nu toe ln geen enkel
notarieel archief ook maar één protestacte
konden vinden, zoals de kapiteins in die
dagen gebruikelijk waren op te doen ma
ken in de haven van aankomst, na opge
lopen averij aan schip of lading Hij moet
wel gelukkig gevaren hebben!
Vaarwel
Somtijds gingen de reizen van Von Lln-
denms schapen ook nog wel wat verder
dan Oost-Indië, zoal6 blijken kan uit het
levenseinde van de bark „Souburg" Acht
Jaar raa zijn stapelloop voer het schip on
der zekere kapitein H B L. Evers, de
opvolger van Jan van Delft; het was
toen kort tevoren van Soerabaja vertrok
ken met bestemming Ghanamaar ter
hoogte van Próbolingo werd de bark door
een ongeluk getroffen en zorak door niet
nader vermelde oorzaak.
In 1852 was bij de scheepsbouwmeester
F Kloos een bark. groot 373 last. in aan
bouw Op de 10de november vond de
stapelloop plaats, waarna het schip onder
de naam „Voorwaarts" .in de vaart ge
bracht werd op naam van de reder C G.
van der Lee te Alblasserdam Drie Jaren
van 1852 tot 1854 Met Jan van Delft
zijn kapiteinsvlag van de kruis-mast
waaien. Toen hij van de verre reiö in
het laatste jaar terugkwam raa-m hij een
moeilijk besluit: Jan van Delft zei de zee
vaarwel; geen schip zou meer zijn kapl-
teinevlag voeren. Jan van Delft werd
kapitein-a f. Waf nog niet zeggen wilde,
dat hij ook voor goed met de schepen
brak.
Daarover nog iet» in een volgend
Tienjarenplan voor
Antwerpse haven
Nog deze week wordt bij de Belgische
Senaat het tienjarenplan voor de haven
van Antwerpen ingediend Minister-presi
dent Van Acker heeft gisteren op een
plechtige bijeenkomst in het raadhuis van
Antwerpen officieel de wijziging aange
kondigd van de buitengewone begroting
de financiering van het eerste
i dit plai
tlkel.
W. A. POORT, reikt.
De aanleg van een vijfde havendok
moet in 1958 zijn voltooid. Geleidelijk
volgen dan de uitbreiding van het laad-
bruggenbedrijf, de bouw van het zesde
havendok en de verwezenlijking in twee
fazen van het nieuwe noordelijk zeeka
naal. dat als eerste stap op Belgisch
grondgebied naar de aanleg van het
Moerdijkkanaal wordt beschouwd. Van de
4.2 miljard franc, die met de uitvoering
van het plan zijn gemoeid, neemt de
3.5 miljard voor zijn rekening. Van Acker
zeide verder, dat de regering ernaai
zal streven, in het kader van het tijds
bestek van de verwezenlijking ook de op
lossing van de Rijn verbinding te bewerk
stelligen.
Zij is verder van plan de aankoop in het
buitenland van tweedehands schepen te
subsidiëren om de tonnage van de Belgi
sche koopvaardijvloot van 450.000 op on
geveer 750.000 te brengen.
In deze bijeenkomst zei de heer Lebon.
schepen van de haven, dat Antwerpen niet
zijn rechtmatig aandeel kreeg ln de ge
weldige stijging van het na-oorlogse goe
derenverkeer. Volgens hem halen de
concurrenten Antwerpen als lijnhaven
vlug in, zodat deze stad haar eerste plaats
als stukgoedhaven dreigt te verliezen.
Champignonteelt in ons
land toegenomen
Als onze champignon-telers het alleen
van de Nederlanders moesten hebben, zag
het er lelijk uit, want wij gebruiken nog
geen 50 gram per hoofd per jaar
champignons. Toch wordt er in ons land
1.000 000 kilo van deze edelzwammer
teelt en wel hoofdzakelijk voor de export
naar België en voornamelijk ook in Mid
den- en Zuid-Limburg.
De totale wereldteelt bedraagt 75 mil-
ioen kilo, waarvan de V.S. er 30 er
Frankrijk 20 miljoen produceren. De teelt
is in de laatste vijf jaar ln ons land ge
weldig toegenomen. Thans heeft de Ned.
Organisatie voor Zuiver Wetenschappe
lijk Onderzoek aan het laboratorium voor
microbiologie te Wageningen een subsidie
verstrekt voor het onderzoek naar stik
stofverbindingen in de champignons-voe
dingsbodem.
dr. L. G. Kortenhorst
De voorzitter van de Tweede Kamer,
dr. L. G. Kortenhorst, is door de Koning
der Belgen benoemd tot Grootkruis ir
de Orde van Leopold II.
Dit- werd hem gistermiddag meege
deeld aan de lunch, die door de Belgische
ambassadeur en mevrouw baronesse Van
der Straten Waillet, in hun residentie
werd aangeboden. Baron F. M. J. M. G.
van der Straten Waillet heeft daarbij de
tot de orde behorende versierselen uitge-
Mariken v. Nieumeghen
in Nijmegen
In het 'adhuis tc Nijmegen werd dezer
dagen een persconferentie gehouden in
band met de openluchtvoorstellingen
het middeleeuwse mirakelspel van
zonde en bevrijding „Mariken van Nieu-
meghen" op 1, 2, 3, 7, 8 en 9 Juli a.s. op
het historische Marktplein te Nijmegen.
De toneelgroep „Theater" uit Arnhem,
onder artistieke leiding van Robert de
Vries, zal deze openluchtuitvoeringen ver-
Burgemeester mr. Ch. Hustinx, deelde
mede. dat het te Nijmegen sinds 1933 een
traditie geworden is „Mariken van Nieu
meghen" te doen herleven in het mira
kelspel. In de toekomst zal dit spel op de
Grote Markt om de vijf Jaren worden ge
speeld.
Albert van Dalsum werd met de regie
belast, omdat hij ook ln 1933 de regie
voerde en zelf de rol van Moenen ln het
spel vervulde. Albert van Dalsum gaf zijn
visie op dit middeleeuwse spel van het
volk. In 1933 werd te Nijmegen het initla-
de opvoering van „Mariken van
raieumegen" genomen door ds. Spelberg
wijlen prof. dr. Molkenboer. Het toen-
llge Amsterdamse toneel verzorgde de
uitvoering en vond steun bij het gemeen
tebestuur en de burgerij.
In de heer Henjt Kramer vond spreker
in die tijd, en ook nu nog, een uitsteken
de ass. regisseur. Mede als aanvoerder
van de 250 Nijmeegse medespelenden, die
ook nu weer een actief aandeel zullen
nemen in het spel, waar massaregie te
pas komt bijv bij de markttaferelen. het
waterspel en de scènes te Antwerpen.
Medespelenden zijn Mia Goossens, Frans
van de Lingen, Richard Flink. Jenny van
Maerlant. Henk Schaar, Ad Noyons. Eliso
Hoomans. Robert de Vries. e.a.
Oegstgeester raad
IN VERBAND met de verkiezingen zal de gemeenteraad ditmaal niet op
woensdag, maar aanstaande vrijdagavond vergaderen. Een agenda
van achttien punten moet worden afgewerkt. In de eerste plaats komt
een voorstel ter tafel over aankoop van grond. Voorts zal onder meer een
besluit worden genomen omtrent verlenging van de termijn van ontruiming
van verscheidene onbewoonbaar verklaarde woningen, toekenning van een
subsidie voor het Rijnsburgse bloemencorso, verscheidene grondaankopen,
garanderen van aflossing en rente van een geldlening voor het bouwen
van een noodschool van het Rijnlands Lyceum, verlenging van voor
schotten ingevolge de kleuteronderwijswet en het verlenen van mede
werking voor de aanschaffing van diverse schoolmaterialen.
In de raadsvergadering van 18 april
staakten de stemmen over het voorstel
tot aankoop van een perceel grond aan
de Abtspoelweg. zodat herstemming zou
moeten plaats hebben. Intussen heeft de
fa. de Raad Zn bericht, dat de prijs
van 6000 voor. deze Erond niet Is goed
gekeurd.
Op 28 juli moeten de bij raadsbesluit
van 21 december 1955 onbewoonbaar ver
klaarde woningen Rhijngeesterstraatweg
24. Schoolstraat 2. Deutzstraat 18, Abt-
spoehveg 10 en 12. Haarlemmertrekvaart
1». Hoge Morsweg 58 en 62 en Dorps
straat 45 zijn on ruimd Daar niet te ver
wachten is, dat deze woningen tegen ge
noemde datum leeg zullen zijn, stellen
B. en W. voor de termijn van ontrui
ming met één jaar te verlengen.
Het corso
Het Rijnsburgse bloemencorso, trekt
ditmaal door onze gemeente Het des
betreffende comité vraagt daarom een
subsidie B. en W. zijn van mening, dat
mede in het belang van de Oegstgeester
bloemenkwekers, een bijdrage van 500
dient te worden gevoteerd.
De heer Van der Geest, wonende in dé
Boterhuispoldcr (aan de overkant van
de Zijl) heeft verzocht de panden 1 en 2
ln deze polder op de waterleiding aan te
sluiten. Het gemeentebestuur van War
mond heeft zich op verzoek van Oegst-
geest bereid verklaard voor deze aan
sluiting zorg te dragen, indien de volle
annlegkosten door Oegstgeest worden ge
dragen. omdat deze leidingen niet renda
bel zijn. B. en W. dellen voor dit be
drag te voteren, temeer daar de heer
van der Geest bericht heeft de helft van
de kosten voor zijn rekening te zullen
Met de polder Oudenhof ls een tien
jarige overeenkomst aangegaan lopende
tot 1 januari 1959 Inzake lozing op het
polderwater. De gemeente heeft het recht
deze overeenkomst te beëindigen, indien
zij mocht besluiten tengevolge van de
totstandkoming van een centraal riole
ringstelsel, niet langer van de diensten
van de polder gebruik te maken. Naar
het zich laat aanzien zal de in aanbouw
zijnde rioolwaterzuiveringsinstallatie in
do loop van 1957 ln gebruik kunnen wor
den gesteld. Daarom stellen B en W
voor de overeenkomst met de polder
Oudenhof op te zeggen.
De gemeente Is ln de gelegenheid drie
percelen grond te kopen Eén dicht bij
het kanaal, één aan de rijksweg en één
aan de Bijdorplaar.. Daar het ln bezit
krijgen van deze prrcelen voor de ge
meente van belang is, stellen B. en W
Voor tot aankoop over te gaan
Garantie
In de vergadering van 18 april heeft
dc raad er zich in beginse mee verenigd,
dat voor een door het bestuur van het
Rijnlands L«ceum :e sluiten geldlening
van ƒ100.000 ten behoeve van een voor
lopig schoolgebouw, d> gemeente garant
zijn voor rente en aflossing. Een
definitief besluit zou echter eerst worden
genomen nadat de naam van de geldge
ver en de voorwaarden bekend zouden
zijn. Thans is bericht ontvangen, dat de
rijkspostspaarbank deze lening zal
strek-ken tegen 3%%. B. en W., die
siellen do gevraagdé garantie te
strekken, delen nog mee. dat het rijk de
garantie overneemt zodra aan het lyceum
rijkssubsidie is toegezegd.
Ter tafel van de raad komt ook
voorstel van B. en W. om de straat w
aan het noodgebouw van het Rijnlands
Lyceum komt te staan, Maarten Har-
pertszoon Tromplaan te noemen.
Eveneens zal de gemeenterekening
over 1954 voorlopig worden vastgesteld.
De gewone dienst geeft aan uitgaven
1 768.901,77 en aan inkomsten
1.813.074,25 te zien, zodat een batig
saldo van ƒ44.172,48 overblijft.-De kapl-
taaldienst daarentegen heeft een nadelig
slot van 112.665.95 met aan uitga
ven 5.174,285,26 en aan Inkomsten
5.061 619,31. De rekening van het grond
bedrijf 1955 zal in deze vergadering wor
den aangeboden met aan baten en lasten
J 22 312.81 en aan kapitaalsinkomsten
-uitgaven ƒ496 565.29.
B. en W. stellen de raad voor de vo
schotten ingevolge art. 73 van de kleu
teronderwijswet op de volgende bedra
gen vast te stellen: Montessorikleuter-
school ƒ2004,50. r.k. Mont. kleuterschool
2858, Duinzicht 1843. Gevers Deutz-
kleuterschool ƒ3410,50 en kleuterschool
Hoge Mors ƒ1681,50.
Het bestuur van de Hervormde school
vraagt de raad medewerking voor
aanschaf van spelmateriaal voor
gymnastiekonderwijs. Het bestuur
de Montessorischool vraagt hetzelfde
aanzien van 14 tafels en stoelen wegens
toeneming van het aantal leerlingen
dc r k. meisjesschool 14 banken en drie
tafels voor handwerkonderwijs. B. e
stellen voor het gevraagde te verli
je zulke streken uithaalt.
er a"ders voor me op dan
i nieuwe hoed te geven".
0Sf.P»
„Mijnheer de redacteur, u moet me
vertellen hoe dit feuilleton afloopt. Ik
zit zó im spanning".
Vader trachtte kind
te ontvoeren
De 30-jarige Oostzaner Jan Heijn heeft
dezer dagen vergeefs getracht zijn vier
jarig dochtertje uit Milaan naar Neder
land te voeren. Hij werd aan de Italiaans
-Zwitseree grens tegengehouden en naar
Milaan teruggebracht. Bij het uitgaan van
kerk had de man het kind aan een
dienstmeisje ontrukt en in zijn auto mee
genomen.
jn gewezen echtgenote en moeder
het dochtertje, Elisa HeijnMasuello
heeft een aanklacht tegen hem in
gediend. Hangende een beslissing van het
n wie het kind zal worden toege-
is het tijdelijk bij de moeder on
dergebracht
Nadat beiden waren gescheiden, had
het Haarlemse hof het meisje Catarlna
toegewezen aan de moeder, op voorwaar
de dat zij Nederland niet zou verlaten.
Mevrouw Heijn vertrok echter naar Italië,
liet de naam van het meisje daar in haar
paspoort inschrijven, kwam naar Neder
land terug en nam haar dochtertje mee
Italië
O
ONDER DE HONDERDEN instellingen, die in Den Haag zijn geves
tigd, is er één, die een wel zeer zware strijd heeft te strijden, om
dat zij niet zonder meer strijdt voor een bepaalde gedachte, maar veel
meer tegen een misstand, die beschermd wordt door twee grootheden.
Dit zijn de (heilige) wetenschap en de (machtige) grootindustrie.
Deze instelling is de Anti-Vivisectie-Stichting, gevestigd Corn, de
Wittlaan 45.
Men is altijd geneigd bij het lezen
van de woorden „dierenbescherming"
en „anti-vivisectie" te denken aan
overgevoelige mensen, die dieren ver-
troetelen en een dier hoger stellen
dan een piens.
Niets is minder waar. De ware die-
rerabesohermers en anti-vivisectionis-
ten zijn zeer realistisch, hetgeen wel
blijkt uit de beginselverklaring van
de Anbi-Vivisectie-Stichting:
„De Anti-Vivisectie-Stichting be-
strijdt de vivisectie op mens en dier
als rijnde zedelijk ongeoorloofd, als
niet nodig voor de wetenschap en als
een belemmering voor de ontplooiing
der vivisectie-vrije geneeskunst. Uit-
eindelijk wenst de stichting een maat-
schappij, waarin vivisectie niet meer
voorkomt, maar zij is bereid mede te
werken aan het afschaffen der vivi-
sectie tot op enkele procenten na, we-
tende, dat wanneer dit bereikt is, zelfs
de vivisectoren zullen inzien, dat deze
enkele procenten ook overbodig zijn.
Hierdoor zal aan het principiële stand
punt der stichting inzake algehele af
schaffing van de vivisectie niet te kort
worden gedaan."
Toen het ontwerp-dlerenwet Hugen-
holtz aan de Staten-Generaal was aan
geboden. waren de antl-vivisection.sten
dan ook zeer teleurgesteld, toen bieek,
dat in dit ontwerp met geen woord
over het probleem van de vivisectie
werd gesproken. Vandaar dat de
A.V.S. vertegenwoordigd door dr.
Mary Stuart, presidente van de A.V.S.
en de heer W. Groen, hoofd van de af
deling pers- en publiciteltszaken in
een adres aan de ieden der Tweede
Kamer aandacht vroegen voor de anti
vivisectie. Hierin geeft de stichting
verschrikkelijke voorbeelden van dier
proeven.
Wist u, dat dierproeven worden ge
daan bij onderzoekingen naar bloem-
bollenziekten. haarlotions, schoonheids
middelen. kleurstoffen voor vruchten
sappen, enz.?
Wist u. dat men bij poelier» kippen
kan kopen, die gevoed zijn met een
anti-schildklier-preparaat, waardoor
de bout mals wordt. Ongezond voor
het dier, maar ook voor de mens, want
consumptie van dit vlees kan zeer
schadelijk voor mannen zijn. We be
hoeven niet duidelijker te zijn.
Op enkele middelbare scholen in ons
land werden proeven genomen op kik
kers en vissen, kinderen kwamen ont
daan thuis
Er zijn dierenwinkeltjes, die door
middel van advertenties dieren op
kopen om ze „een goed tehuis te be
zorgen". In werkelijkheid worden de
dieren geleverd aan de laboratoria, die
bestellen: zoveel kilo kat, zoveel kilo
En zal de mensheid er nu werke
lijk mee gebaat zijn, als de „we
schap" er in slaagt van een haan
kip en van die kip weer een haan te
maken?
ONKUNDE
Congres in het Kurhaus
De Bond van loodgieters en fitterspa-
•oons hield gisteren in het Kurhaus zUn
jaarvergadering. Men kwam ln Den Haag
bijeen omdat de afdeling Den Haag dit
.ar haar gouden jubileum viert.
De bondsvoorzitter, de heer E. Groene-
veld, gaf een overzicht van hèt werk, dat
in het afgelopen jaar is gedaan. Daarbij
hij op het belang van het boekhoud-
bureau, dat onder leiding van de raad van
bestuur van de twee bonden veel en nut
tig werk verricht. Met de Bond van i
on-ferro metalen is verleden Jaar
concept-overeenkomst vastgesteld. Ge
wacht wordt nu nog op ministeriële goed-
Rome bevreemd over
Sukarno's rede
Ter ere van het officiële bezoek van
president Sukarno aan Italië heeft de Ita
liaanse regering een grote receptie aan
geboden. Hij werd ontvangen met alle
eerbewijzen van een staatshoofd. De cor
respondent van het Franse persbureau
AFP schrijft hierover:
Talrijke buitenlandse diplomatieke ver
tegenwoordigers en leidende Italiaanse
politici woonden de receptie bij en zij
dachten onwillekeurig terug aan een an
dere receptie, die in decorum gelijk was,
doch wat atmosfeer betreft verschillend
was, nl. die welke verleden jaar ter
van prins Bernhard werd gegeven. Men
herinnerde zich diens hartelijkheid, zijn
volmaakte eenvoud en zijn aristocratische
edelmoedigheid, en trok een vergelijking
met de zo verschillende houding, die de
leider van het Indonesische volk te Rome
heeft aangenomen. Men vond het vreemd,
dat dr. Sukarno die voor de eerste maal
voet op Europese bodem heeft gezet en
<fie de gast was van een oude Latijnse na
tie, het nodig heeft geoordeeld in een
lange verklaring, welke hij voor de in
ternationale pers heeft afgelegd, een hef
tige waarschuwing te richten tot de wes
terse volken tegen elke vorm van kolonia
lisme, zonder tegelijkertijd de weldaden
te erkennen, die de oude Europese landen
ln het verleden aan de volkeren, die zij
tot op de drempel der onafhankelijkheid
hebben gebracht, te erkennen.
Hoewel Italië thans geen enkele kolonie
meer heeft en geen enkele ambitie koes
tert deze te veroveren, heeft de taal van
Sukarno geschokt.
Italië wenst, zowel ln theorie als ln
praktijk, heden ten dage de best mogelijke
betrekkingen te onderhouden met de nleu-
staten, welker onafhankelijkheid ls er
kend, doch het stelt bovenal prijs op goe
de betrekkingen met de zes Europese lan
den. waarmede het bij het westeuropese
drag is aangesloten en het staat niet
toe dat een oezoeker. die met de grootste
.hoffelijkheid is ontvangen, deze .alliantie
|in twijfel trekt
keuring. De heer Groeneveld zeide ver
heugd te zijn dat de samenwerking met
de Vereniging van gasexploitanten zo goed
ls.
Over de vakopleiding merkte spreker
op, dat nog niet alle verlangens van de
organisatie z(jn vervuld. Het ls te be
treuren, dat van de zijde van de Jongeren
zo weinig belangstelling bestaat voor het
loodgietersvak. De heer H. Rotfursz, se
cretaris van de stichting in Gewalo
relde over dit probleem dat een intensieve
propaganda hard nodig ls om de aan
trekkingskracht van dit ambacht te ver
groten. Op vijfentwintig ambachtsscholen
helpt de organisatie de leerlingen, die
zich voelen aangetrokken tot het lood
gietersvak. zich te specialiseren. Hij
vroeg verder de medewerking van de le
den van de organisatie.
Ook de de voorzitter van de afdeling
Den Haag. de heer J. Stoute voerde het
woord. Na de opening boden verschillen
de gasten hun gelukwensen aan.
dwaas te
een wet komt,
die de vivisectie volkomen afschaft.
Doch als men weet, dat van de proeven
op levende dieren slechts 10 procent
voor geneeskundige, maar 90 procent
voor industriële (geldelijke) belangen
geschiedt, huivert men. Daarbij komt,
dat voor alles, wat nu langs vivisectio-
nele weg geschiedt, andere wegen be
staan. Reeds zijn veel wetenschaps
mensen tot deze overtuiging gekomen,
maar er zijn nog veel méér artsen, die
zeggen: „Het is wel erg, wij vinden het
ook moeilijk, maar wij kunnen niet
buiten vivisectie''. Zij weten nog niet,
dat de wetenschap wel buiten vivisec
tie kan, omdat zij er niet voor zijn
opgeleid aan de universiteiten. Van
daar dan ook, dat de A.V.S. strijdt voor
een vivisectievrije leerstoel in de ge
neeskunde
In oci6 land te het zo, dat iedereen,
die die noodzakeJijkheid kan aantonen,
proeven op levende dierenmagnemen.
De eerste de beste medische student
kan dus met een mes in een levend
dier peuteren.
In Engelland te een verouderde wet,
dde dierproeven aan voorschriften
bindt Duitsland staat aan de spits met
zijn Dieren wet. Kamerleden verwijzen
dan ook naar deze wet, waarin zeer
beperkende bepalingen zijn opgeno
men. Zo te het o.a. noodzakelijk, dat de
proef wordt uitgevoerd door gegradu
eerden; smartelijke proeven zijn ver
boden; de inrichtingen moeten een
goede behandeling van de dn eren waar
borgen en na pijnlijke proeven moet
het dier worden gedood.
De eerste maatregelen,waarin dewet
dient te voorzien, zijn volgens de A.V.
S.: 1. webbeMjike regeling; 2. beperking
en 3. controle van de vivisectie. Een
proef mag niet zo lang op een dier
worden herhaald, tot het dier bezwijkt.
Voorts kan van een proef een film
worden gemaakt, waardoor herhaling
van een (noodzakelijke) proef achter
wege kan blijven.
eens
T)E BESTRIJDING van de vivisectie
is ongeveer tachtig jaar oud. De
oprichter van de A.V.S. was
arts, namelijk de Hagenaar Pdeter
Pijl (t). Hij richtte de A.V.S. op in
1931.
Per Jaar worden over de wereld
meer dan twintig miljoen dieren aan
de vivisectie opgeofferd. Sinds de op
richting van de A.V.S. en haar zuster
organisaties in het buitenland is de
vivisectie niet afgenomen. Integendeel,
jaarlijks neemt het aantal dieren-
slachtoffera toe met enige honderd
duizenden. Maar toch zijn de anti-
viviseotdonieten er van overtuigd, dat
er eens een vivl-sectie-vrije genees
kunst zal komen, omdat de men6 een;
moet gaan inzien, dat de dieren niet
voor proevennemen zijn geschapen
i vivisectie onnodig te.
Wet leesbibliotheken
Een in 1949 ingediend wetsontwerp, dat
voorschriften bevat betreffende leesbiblio
theken. i6 ingetrokken. Aan uitvoering
van het aanvankelijk voornemen, indie
ning te bevorderen van een nieuw wets
ontwerp, dat zich beperkt tot regeling
betreffende de wirakelbibHotheken in het
belang van éen goede lectuurvoorziening
en ter bescherming van de jeugd, bes!
geen behoefte meer. daar in de laatste
jaren op dit gebied geen ernstige mis
standen meer zijn gesignaleerd.
Machinefabriek Frans Smulders
De Machinefabriek Frans Smulders te
Utrecht declareert Ste (8Vz)% dividend,
waarvan 3^4 (1)% uit agloreserve. Het
yxpl.saldo bedraagt 464-365 (367.593);
de afschrijvingen belopen 212.873
(213.597), reservering 35.000 (60-000), be
lasting 91.000 (164.000). de winst 136.080
(132.772); voor vernieuwing werd 90.000
teiravesteêrd Het verslag meldt tekort
«an geschoold personeel, voorzieningen
l v.m. voortgeschreden techniek, speur
werk. scherpe concurrentie ln het bui
tenland en vertrouwen ln de toekomst.
De orderportefeuille is goed
Emissie Osewoudt geslaagd. Het ter
inschrijving aangeboden bedrag van
f 50.000 aandelen N.V. Technisch Bureau
Osewoudt te 's-Gravenhage is geheel ge
plaatst. Op inschrijvingsvoorwaarden was
reeds 145.000 geplaatst. De uitgifte was
pari.
Uit Frankrijk wordt de te verwach
ten benoeming gemeld van de heer Jean
Basyns, oud-ambassadeur van Frankrijk
in Ethiopië, tot directeur van het Oc
trooibureau in Den Haag.
Amsterdamse havenstaking
Bij de grote havenstaking in Amsterdam
in augustus een jaar geleden, hadden de
stakers de politie op de Stadhouderskade
bijna in de gracht geduwd. Een 2000 man.
hoofdzakelijk EVC-ers, waren op
weg naar het N V.V.-gebouw op deze
kade. Aangezien de politie vreesde, dat
zij er de ruiten wilden ingooien, was er
een brigadier met enige manschappen
heengesfcuurd. Dezen werden op agressie
ve wijze ontvangen. Nadat er waarschu
wingsschoten waren gelost, dropen de
stakers echter af.
De 25-jarlge havenarbeider G. B. had
zioh echter het meest misdragen en de
brigadier tegen de grond geslagen.
..Schaamt u zich niet?", zei de Amster
damse politierechter, „Politie-agenten
zijn ook arbeiders en geen kapitalisten.
Zij worden ook gestuurd. Meestal ver
dienen zij minder dan een haven
arbeider. De ene arbeider moet de andere
niet te lijf gaan". Hij vonniste B. conform
de eis tot 6 weken gevangenisstraf.
St. Willibrordus. Produktie f 28,3 (29)
min., vooruitgang f 17,8 (18,8) min.; ver
zekerd kapitaal f 201 min.; premiën f 5,6
min.; renten en huren f 1,5 min.; premie
reserve f 33.2 (30,2) min.; rentevoet 3.16
(3,16) gekweekte rente 4.38 (4,47)
vaste eigendommen f 6,1 min. taxatie
waarde, f 4 min. boekwaarde; winst
f 344.279, w.v. f 262 956 naar vrije reserves,
div. vastgesteld op 12,7 «oor pref en
7,1 voor gewone aandelen.
