C+tRISTFUJK
c
Geref. Schoolverband vierde
gisteren 50-jarig bestaan
Vervolging in Westen, maar
toenadering in Oosten
2
7
Komende 25 jaar valt beslissing
over lot van Chr. onderwijs
Tegen de onmacht
2
ZATERDAG 12 MEI 1956
KANTTEKENING
Tot de talrijke afgevaardigden behoorden
ook twee buitenlandse gasten
T)E belangstelling voor de jubileumvcrgadering van het Geref. Schoolverband
te Utrecht was gisteren zo groot (zowel van personen uit eigen kring
als daarbuiten), dat de middagvergadering in een grotere zaal van K. en W.
moest worden gehouden.
In zijn welkomstwoord kon de voorzitter, ds. W. E. Gerritsma te Zoetcr-
meer afgevaardigden van vrijwel alle Chr. organisaties op onderwijsgebied
welkom heten. Wij noemen hier alleen prof. K. Dijk, die de Unie Een School
met de Bijbel vertegenwoordigde en prof. H. Smitskamp, die aanwezig was
namens het Chr. Nationaal Schoolverband. Twee buitenlandse vertegenwoor
digers waren prof. dr. J. T. Daling van het Calvin College te Grand Rapids
en de heer G. C. de Lang uit Brussel, secretaris van de Belgische Prot. Chr.
Onderw IJsverenigingen.
Beroepingswerk
NED. HERV. KERK
Beroepen te Oldebroek (2de pred.pl.)
te Nijkerkerveen: J. Zwijnenburg te
Kinderdijk; te Koudekerk aan den Rijn:
H. J. Ponsteen te Wolf aartsdijk.
Aangenomen naar Weesp: E. Holtrig-
ter te Birdaard en Janum (Fr.).
Bedankt voor Veenendaal: K. van der
Pol te Opheusden.
GEREF. KERKEN
Beroepen te Eindhoven: W. Baas te
irk.
Beroepbaar. De classis Dordrecht heeft
préparatoir geëxamineerd en beroepbaar
verklaard kand. C. M. Overdulve, Ege
lantiersstraat 141, Amsterdam.
EEN
WOORD
VOOR
VAN-
DAAG
Voor het ministerie van O. K. en W.
was aanwezig de heer Broekman. Na
mens de Onderwijsraad werd een tele
grafische gelukwens ontvangen van
prof. Sassen. Prof. J. Waterink. die in
de middagvergadering de feestrede uit
sprak, was aanwezig in zijn functie
van paedagogisch adviseur van het Ge
ref. Schoolverband.
Telegrammen werden gezonden aan
drie leden, die in het werk voor het
Geref. Schoolverband zijn vergrijsd,
maar helaas wegens zwakke gezondheid
niet aanwezig konden zijn op de juol-
leumvergadering: dit waren mr. Th. G.
Donner (oud-voorzitter), de heer J. van
der Waals te Nijkerk (mede-oprichter)
en mr. P. Timmermans te Zeist (oud-
secretaris).
Tijdens de morgenvergadering, die aan
huishoudelijke aangelegenheden was ge
wijd werden in de vacatures ontstaan
door het overlijden van de heer H. Nien-
huis te Groningen en het periodiek af
treden van de heer G. Buist te Haar
lem tot leden van de Commissie van
Uitvoering gekozen de heren C. Munk
te Oldebroek en mr. S. Wierda te Den
Haag Het voorstel van het bestuur tot
contributieregeling werd aanvaard.
Als nlaatsvervangende leden vai
Commissie van Uitvoering koos de
Boek
VAN DE DAG
Dr. A. van Selms, De verscheurde
stad, Oud Jeruzalem waar de Jo
den niet kunnen komen. Uitgave
J. N. Voorhoeve, Den Hang.
Een bijzonder interessant boek heeft
de professor uit Pretoria geschreven.
Hier is boeiend verteld van een rei«
naar Jerusalem en omgeving. Verhaald
wordt, hoe het hedendaags Jerusalem
een verscheurde stad is. waar de ver
schillende strijdende partijen' ieder hun
brok stad hebben weten vast te houden
en dat taai verdedigen. Vooral bij de
dagelijks weerkerende berichten in de
pers zal het lezen van dit boek diensten
kunnen bewijzen om zich enig idee te
vormen over de stand van zaken. Het
ls geen politiek boek in die zin dat het
partij kiest en ons inzicht geeft in de
wereldpolitiek; het is maar. dat ge daar
van stap te stap te maken krijgt met
de strijd tussen Israël en Jordanië; tus
sen Jood en Arabier; zeg maar tussen
Ismaël en Israël.
Bijzonder belangrijk is ook de minu
tieuze en toch zo boeiend beschreven
wandeling langs de heiligdommen der
drie religies. Laat u voorlichten over de
Via Dolorosa; waar loopt die orecies;
en welke is nu de juiste route? Dr. Van
Selms is deskundig genoeg om dat haar
fijn te vertellen.
Nu tegenwoordig iedereen het heeft
over de Dode-Zeerollen, is het verbazend
interessant eens te horen wat dr Van
Selms op populaire wijze ons hiervan
zeer in het kort verteld heeft. Zo zijn
er meer dingen die ons boeien onder
het lezen We kunnen dit boek zeer har
telijk aanbevelen. Het hoort in ieder ge
zin thuis.
gadering nog de heer A. Talstra te Open-
en de heer D Zuiderveld te Sneek.
De volgende algemene vergadering
wordt gehouden op vrijdag 31 mei 1957
te Utrecht.
De middagvergadering, die meer in
het bijzonder gewijd was aan de vie
ring van het 50-jarig bestaan van het
Geref. Schoolverband werd begonnen
met koorzang. Op perfecte wijze ver
tolkte het zangkoor van de Christelijke
kweekschool Rehoboth te Utrecht onder
leiding van dirigent J. H. van Manen
aantal liederen. Na de jubileumrede
prof. Waterink, die het hoogtepunt
de viering vormde en waaraan wij
elders op deze pagina uitvoerig aan
dacht besteden, kregen talrijke afge
vaardigden gelegenheid het bestuur toe
te spreken en hun gelukwensen aan te
Hermann Zaiss
komt weer
Minder nadruk op
gebedsgenezing
Hermann Zaiss, de Duitse prediker,
die enige jaren geleden in Nederland
veel belangstelling wekte voor de
zgn. gebedsgenezing, komt weer in ons
land.
Ditmaal zal hij de nadruk leggen op
evangelisatie en minder op gebeds
genezing.
In Lommerrijk en de Rotterdamse
schouwburg zal Zaiss spreken op 24 en
25 mei, in het Krelagehuis te Haarlem
op 26 en 27 mei en op 28 mei in de her
vormde kerk te Alphen aan den Rijn.
CHR. GEREF. KERKEN
Tweetal te Driebergen (vac.-P.
Bijl): M. C. Tanis te Urk en E. Venema
te Maassluis; te Biezelinge: C. Noorde-
craaf te 's-Gravendeel en M. Drayer te
Drachten; te Tholen: E. Venema te
Maassluis en M. S. Roos te Zwijndrecht.
Bedankt voor Sassenheim: A. W.
Drechsler te Amsterdam-Noord.
GEREF. GEMEENTEN
Benoemingen
md tot ondei
Chr. Na
school t
Jeadtjk
ULO.
Am:
i Rotterdam-West: M. A A.
da: aan de Prinses
r Sluys
..„JelMk) me»
Breda.
(tijdelijk)
I Opdat het u wel ga
Nederland is thans weer een
welvarend land. Een land waarin
het ons wèl gaat. En die wel
vaart zal zich morgen ongetwij-
leld weerspiegelen in de ca
deautjes die moeder krijgt op
moederdag. En
ongewild roept
deze gedachten-
gang de wetge
ving uit Deute-
ronomium 5 in
het geheugen op:
„Eer uw vader
en uw moeder,
opdat uw dagen
verlengd wor
den en het u wel ga in het land
dat de Here uw God u geeft."
En nu behoeft men er geen
doekjes om te winden: met dat
eren van vader en moeder, an
ders gezegd: met de gezinsband,
gaat het in Nederland minder
goed. Die gezinsband wordt los
ser. Wijt dat nu niet aan „de
jeugd van tegenwoordig, die zo
weinig eerbied meer heeft voor
de mening van ouderen" het
zal vroeger wel niet anders ge
weest zijn. Het ligt heus niet
minder aan de ouders zelf. Aan
de vaders die zozeer in beslag
genomen worden door hun werk
dat er voor het gezin nauwelijks
tijd overblijft. En aan de moe
ders op wie het „zorgen" drukt
als een -loden last.
Viert u morgen moederdag?
Ga dan als gezin naar de kerk.
Ervaar die gezinsband als een
door God gegeven goed. En neem
u voor het ook in de dagen van
de week zo te houden. Dan heeft
moederdag nut.
Protestantse kerken in het buitenland
Eind april zijn dertig kerken gesloten en zeven predikanten
gevangengenomen in de Zuidamerikaanse staat Columbia. De
protestantse kerken in dat land bevinden zich door deze vervolging
in een zeer benarde positie. Vele leden hebben zich reeds aan de
kerk onttrokken. De Bond van protestantse kerken in Columbia deelt
dit mede in een oproep aan leden der kerken. In verband met de
ernst van de situatie schreef de Bond tegen zondag een bede- en
vastendag uit voor alle protestanten in Columbia.
In Spanje is het destijds gesloten
eminarie nog steeds niet heropend.
_)it is vooral merkwaardig in verband
met het feit, dat Spanje als lid van de
Verenigde Naties de Verklaring van
de rechten van de mens heeft erkend,
waarin de vrijheid van godsdienst een
belangrijke plaats heeft. In kringen
van de Wereldraad van Kerken betwij
felt men of de Spaanse autoriteiten
werkelijk van plan zijn die vrijheid in
enige vorm aan de protestantse min
derheid in dat land te verlenen.
Mee, tot vreugde stemt hel bericht,
dat met de evangelische kerken van
China contact mogelijk blijkt. De
bisschop van de Lutherse Kerk in In
dia, dr. Manikam, heeft tijdens zijn
reis achter het ,,bamiboe"-gordijn on
langs eerste besprekingen gevoerd. Dr.
H. Visser 't Hooft, sevretaris-gene-
raal van de Wereldraad van Kerken
deelde mede, dat de kerken in China
een uitnodiging tot toetreding zullen
ontvangen.
Ook achter het qzeren gordijn doen
zich thans meer mogelijkheden voor tot
grotere activiteit in het geh«e(l van de
In West-Duitsland studeren 2700 studen
ten, waarvan meer dan de helft theo
logen, op kosten van kerken en chris
telijke Instellingen. Een bedrag var
ruim 400.000 werd hun als
beurzen, toelagen en renteloze voor
schotten uitgekeerd.
De Amerikaanse negerbokser, John A.
Johnson, knielde gisteren op het can
vas om te bidden en sloeg daarna
zijn Egyptische tegenstander binnen
een minuut knock-out. Het Napoll-
taanse publiek begreep niet wat
gebeurde toen Johnson knielde
het hoofd boog: het praatte rustig
In Dokkum zal de Geref. Kerk in de
Friese taal het Avondmaal vieren. Zo
besloot de kerkeraad op verzoek
versohlllende zijden.
Advertentie
ZETHAMETAN.V.
VLAARDINGEN
MELODIE en WOORD
der Ether golven
ZONDAG 13 MEI 1956
Hilversum 14 02 m. NCRV: 8 00 Nws
en weerber; 8.15 Orgelconc. IKOR 8 30
Vroegdienst KRO: 9.30 Nws; 9.45 Gram;
9.55 Plechtige Hoogmis; 11.30 Gram, 1150
Cello en piano; 12 20 Apologie: 12.40 Lichte
muz; 12 55 Zonnewijzer; 13.00 Nwi en kath
nws; 13.10 Dansclub; 13.40 Boekbespr; 13.56
Gram; 14.00 Bariton en plano; 14.30 Kamer-
Puzzel mee
"1
3
7
T
3
-
6
V9
PUZZEL No. 410
HORIZONTAAL: 1 mild; 2 stuur
inrichting; verhoogde toon; tandeloos
zoogdier; 3. kunstvaardig; 4 arktiscne
vogel; elfenkoningin; keurig; 5 spook
regeringsopdracht; 6 god der liefde;
blauw glazuur; 7 omhulsel; op de wijze
van; inhoudsmaat; 8 strijdperk; verle
genheid; 9 verpakking; dans.
VERTIKAAL: 1 man van adel; de
eerste man; 2. scheepsrant9oen jene
ver, bid; 3 verbuiging van het werk
woord eten; handgreep; voegwoord^
4 hartstocht; zoom; 5 vluchtige stof
godin: sabel; 6 kippenprodukt; v
zetsel; familielid; bevel; 7 boom;
slaan; 8 zangnoot; binnenkort;
baard; voorzetsel; nieuw.
OPLOSSING no. 409
HORIZONTAAL: 1 arts; 4 melk;
8 rot; 10 boa: 11 olijf; 12 Sr; 14 edik;
15 pilo; 17 Aa; 19 demi; 21 are; 23
moe: 24 naad; 25 prul.
Vertikaal: 1 aangedaan; 2 tronie;
3 sol; 5 eb; 6 los; 7 karbonkel; 9
tijm; 13 vizier; 16 rem; 18 ara; 20
mop; 22 e.a.
15.55 Idem; 16 15 Sport; 16.30 Vespers. NCRV
17 nn n*w*[ Kerkdienst; 18.30 Grsm; 19.00
19.10 Nws uit de kerken: 19.1
30 Het Evangelie in een draaikolk
m aan de Corinthiërs. eaus. KRO
20.00 Gram; 20.25 Act; 20 35 U
partij?
i Het dagboek
hoorsp; 22.35 Grs
IKOR: 10.30 Ker
afrekei
13.05 Meded of
v.d. mil: 1400 Boekbes
14.55 Het leven van
16.00 Lichte muz; 16 30 Spor
12.45 Pianospel: 13.00
17.00 Gesprekke
VP KI
!t luiste
eaus. VARA: 17.30 Voordr
sportuitsl; 18.05 Sportjourn
Discussie; 19 30 Progi
v. Moederdag. AVRO:
bridgers: 20.10 Gevar n
31.25 Lichte muz; 21.50 t
is; 22.35 Gram; 23.00 Nw
im; 23 25—24.00 Gram.
MAANDAG 14 ME
Vijftig jaar Geref. Schoolverband
kerken over de wereld. Binnenkort zal
de Centrale Commissie van de Wereld
raad van Kerken in Boedapest sa
menkomen. Dit zal de eerste keer zijn,
dat een orgaan van de Wereldraad in
een in de Russische invloedssfeer lig
gend land samenkomt. Dr. Visser 't
Hooft meent, dat de betekenis hiervan
voor de oecumenische beweging niet
hoog genoeg kan worden geschat.
Vijftig jaar predikant
Vijftig jaar geleden zal het op 20
ei a.s. zijn, dat ds. A. Schippers,
emeritus predikant van de Gerefor
meerde Kerk van IJsselmonde, hei
predikambt te Maasdijk aanvaardde.
Ds. Schippers werd in 1379 te Mid
delburg geboren. Zijn ouders gingen
met de Doleantie mee en getroostten
zich veel moeite hun zoon te doen
studeren. Na zijn eerste gemeente
dien<Te ds. Schippers de kerken van
Doesburg en Sliedrecht en hij ver
bond zich in 1922 aan de kerk van
IJsselmonde.
De jubilaris maakte zich in beide
wereldoorlogen verdienstelijk voor de
verzorging der militairen, in Doesburg
als voorzitter van het militair tehuis,
in de tweede oorlog als veldpredikant
bij het regiment Jagers. Hij was de
eerste veldprediker, die het Bronzen
Kruis wegens betoonde moed ontving.
In 1946 ging ds. Schippers met eme
ritaat, diende de kerken van Olst en
Vaassen als hulpprediker tot 1952,
waarna hij te Vaassen bleef wonen.
Nog geregeld gaat ds. Schippers voor
in de dienst des Woords.
Derde Kamper promotie
Feestrede van prof.
J. Waterink
f)P de jubileumver-
gadering van het
Gereformeerd School
verband, gisteren in het
gebouw voor K. en W.
te Utrecht gehouden,
zijn vele dankbare
woorden gewijd aan het
vijftigjarig bestaan van
het verhand. In zijn
feestrede gewaagde
van zaak "echter" nief pessimis- bare school gebruiken wil -
met erkentelijkheid van Er Qok lichtpun_ als middel tot bekering en teIJ*d,e#nderde plaabs waar.
het geweldige werk, ten. Bij de overgrote meer- hij grijpt zo met een specu- de derde8 te-
dat pioniers voor het d-J lat^r,.»
Christelijk onderwas Ned. Hervormde kerk leeft Gods geopenbaarde wil wijst De sdi«l
als RBavinch, Van SSS3& S^VMhte'S
Wirtz, A. Jonkman, Van xhool Men kan zich ontsproten aan een filosofie. le£fd en opgevoed wordt uit
Wijlen, Hoekstra, A- *ul?..v!°d.'Ln JL d.«BW—tapOU*
Noordzij, J. Ridderbos, van en neen. ^.bn^nde opvoeding»
T. O. Donner en Bou- pje emst ven ta «nata hekelde _prrf._ Wete; de m?, een dringende oproep
ma hebben verricht.
noemde prof. Waterink
nog de te geringe offervaar
digheid, niet alleen in fi-
nanciële zin, maar ook in
de zin van moeite en toe
gaat ook om de zaak van bepaald door de cultuur- wijding. Bestuursleden van
het vaderland en evenzety; structuur, noch door de een Gereformeerde school
om de zaak van de kerft dingsopdracht, die God aan zenden soms bun kinderen
Het gaat om de richting kerk, maar door de opvoe- maar naar een openbare
in de cultuur en het gaat de. ouders geeft. Prot. Van kweekschool, omdat (hoewel
uiSndëliik ook om de Nittrik komt in zijn gedach- Mta be-
vrljheid. der natie.tengang zover.j.tjh;, tóh Uien. .ver
Ondanks de ernst
van de situatie r>ëG"hekelde prof. Wate-
het Christelijk rinck ook het feit, dat aller- on, behalve aan het lager-
x onderwijs zag spreker in lei Barthiaanse paedagogen en kweekschoolonderwijs,
Maar prof. Waterink de eerste plaats bepaald in Duitsland Hammelsbeck ruimere aandacht te beste-
1»<»t ook niet na met door de hlosofie, die zich 0.a„ dingen zeggen die hier den aan wat het Gerefor-
liet ook niet na mei aandient als r*llgie (Bar- in Nederland worden over- meerde beginsel vraagt voor
grote ernst op te roepen thianisme). Prof. Waterink genomen en zonder critiek het voortgezet onderwijs in
tnt krachtiger steun haalde in dit verband de worden betrokken op de welke zin ook: gymnasium,
tot Krac g woorden aan van prof. Van openbare school en de Chris- lyceum, h.b.s., lagere en
aan de zaak van net Niftrik uitgesproken tijdens telijke school, terwijl de his- imdddelbare teöhnisohe
Thr onderwijs. forum-debat op de jong- torie en de structuur van de scholen. landbouwonderwijs,
ste jaarvergadering van de openbare lagere school in iandbouwhuishoudonderwijs
Tir Hop een beroep op Hervormde Raad voor Kerk Nederland volkomen anders nijverheidsonderwijs en al-
de verantwoordelijkheid van School. Prof Van Niftrik rjjn dan die welke men in lerlei cursussen voor alge-
He Christen-ouders, aldus noemde hier de school het Duitsland tot voor weinige mene en speciale doelein-
orof Waterink. Zij die grensgebied tussen cultuur jaren Vond en welke mer
£kckrKml°eëUlw"rdT„g IS éfmalduTprof. wStSl ttan. n« v„Ul vindt,
zif die Ttiil ingeslapen zul- Cultuur en kerk overlappen Grondige bezinning la
J' v..j es.taan hier elk
er den.
„Meer dan ooit zullen wij
vandaag op ons feest ons
Hi. -run meesiaDen iui- vuaauua ma «nw... vmoeten realiseren de ge-
len wakker eeschud moeten hier elkaar, zodat de school dig op deze principiële dachte, dat elke vorm van
moeten worden Men kan èn kerk èn cultuur is. of de kwesties. Wanneer onze onderwijs en elke vorm van
ür -eker van ziin dat in grenzen raken hier elkaar, schoolmensen, zo meende school, van de kleuterschool
h. .Prstvoleende 25 jaar zodat de kerk buiten de cul- prof. Waterink, niet In het tot de hogeschool en de uni-
over het lot van de Chris- tuur staat en de cultuur bui- offensief komen tegen de versiteit, gedragen dient, te
telijke school zal worden ten de kerk.
beslist. Van de jubileum- Spreke-
viering moet uit gaan de ten, die
duidelijke roep,
houding aan te
gaat om de zaak
wijsbegeerte en de theologie, worden dioor hetzelfde be-
die de Reformatorische ginsel, waaruit wij begonnen
de voorstelling grondslagen van onze Gere- zijn onze lagere scholen op
besliste van prof. Van Niftrik ont- formeerde school ondergra- te bouwen, aldus prof. Wa-
en Het leend moeten worden, verre ven. dan zou ons jubileum tering in zijn feestrede op
van de van duidelijk. In wezen wel eens het laatste kunnen de jubileum vergadering van
toekomst, van de kinderen wordt de positie van de zijn, waarop wij kunnen het Gereformeerd School-
der belijdende ouders: het school ten principiële niet spreken
het Gerefor- verband.
Aan de Academie van de Johannes
Calvjjnstichting, gelieerd met de
Theol. Hogeschool der Geref. Kerken
te Kampen, zal ds. J. van den Berg te
Zutphen op dinsdag 29 mei a.s. pro
moveren. De promotor is prof. dr. J.
H. Bavinck. Dit zal de derde promotie
aan de Academie zijn sinds de stich
ting in 1951.
De dissertatie behelst een onderzoek
lar de motieven van het missionair
ontwaken in Groot-Britannië in het
tijdvak 16981815 onder de titel
„Constrained by Jesus' love", door
Jezeus' liefde gedrongen.
Bisschopswij ding
in Groningen
In de kathedralefkerk te Groningen
gisteren de bisschop van Groningen, mgr.
P. A. Nierman, door de aartsbisschop
van Utrecht met assistentie van de bis
schop van Roermond en een missiebis
schop, plechtig gewijd.
De bisschoppelijke zetel van Groningen
is daarmee voor het eerst sinds 1579
Hongaars aartsbisschop
heeft gratie gekregen
De Hongaarse regering heeft gratie
verleend aan de r.k. aartsbisschop Josef
Groesz, die in 1951 tot 15 jaar werd
veroordeeld op beschuldiging van
samenzwering tot omverwerping van de
staat en andere misdaden. Hij werd
verlpdor. inar ntrtAher nl voorwaardelijk
vrijgelaten. Het schijnt, dat de Hon
gaarse bissohoppen hem graag weer zien
als leider van de Kerk in Hongarije als
opvolger van de onlangs overleden dr.
Csapik. Zij zouden zich bereid hebben
verklaard, ook onder leiding van mgr.
Graesz „te werken in het belang van
een vreedzame verhouding tussen staat
en kerk".
weken die aan de verkiezingen
voorafgaan zijn weken van een
volijverig debat over de grondslagen
van de politiek. Dit is op zichzelf al
begrijpelijk en het is in het bijzonder
begrijpelijk voor een volk als het onze,
dat in grote meerderheid geneigd is,
met deze vragen ernst te maken. Dit
hangt buiten twijfel ook samen met
[de theologische instelling van ons volk.
Vandaar ook de soms heftige dis-
kussies rondom een partij als de
P.v.d.A. Deze partij gaat, de doorbraak
propagerende, uit van een gedachten-
gang die van die van andere partijen
verschilt. Bestaat er bij de protestants-
christelijke partijen bijvoorbeeld de
begeerte, zich te baseren op het
Woord van God, de P.v.d.A. wil dit
als partij bewust niet.
Binnen de P.v.d.A. hebben zich ver
zameld mensen van allerlei levens
beschouwing, die het eens heten te
over de maatschappelijke vragen
vandaag. Dit achten zij voldoende,
is dit gemeenschappelijke, dat
hen bindt, en niet de verscheidenheid
levensbeschouwing welke zij aan
hangen.
^U hebben wij bij meer dan één
gelegenheid al moeten opmerken,
dat die eenheid in maatschappelijke
visie, dat dit gemeenschappelijke
meermalen blijkt in feite géén eenheid
te zijn. Nog zeer onlangs verkondigde
in de Eerste Kamer de heer Scher-
merhorn denkbeelden met betrekking
tot Nieuw-Guinea, waarvan men mag
aannemen, dat zij in zijn partij geen
gemeengoed zijn. Dit is overigens maar
een voorbeeld.
Dit daargelaten echter: omdat men
binnen de P.v.d.A. wil uitgaan, niet
van een gemeenschappelijke levens
beschouwing, maar van de gemeen
schappelijke maatschappelijke visie, is
temeer duidelijk, dat binnen de
P.v.d.A. protestanten evenveel te zeg
gen hebben als rooms-katholieken en
humanisten, maar stellig ook niet
meer dan dezen. De partij is bereid,
hun bezwaren te ontzien, maar is
evengoed bereid, de humanisten en de
rooms-katholieken te ontzien.
Advertentie
14.
PAUL BRICKHILL
m; 10.30 Morgendli
-.25 Voc
Inb meded; 12.33
Gevar preg; 12.25 Voor bo«
15 LicI
Schoolradio; 14 30 Gra
15.15 Lichte muz: 15 4
Bijbel: 16.30 Kaï
13.00
3.36 Grai
14 45 V.d
ram; 1600 Uit de
V.d. kleuti
Jeugd; 17.30 Gram; 17 4-
5 Regeringsuitz. Rijksdeler
19.45 Beiaardspel
Hilvei
298 i
7.10 Gyi ftulsvr.
wijding; 10.00 Gi
de tak in en om
Phllharm ork; 11
zang; 12.30 Lana-
V.h platteland; 12
13.15 Meded of grai
13 55 Bei
AVRO: 7.00 Nw
.45 Voordr; 12 00 i
Israël l
.00 Piar
beloofde land, he
srep; 14 55 Lichte i
15.45 Gram; 16.50
ospel; 17 30 Uit de
Het aerobatiek-team vloog naar het Noorden
om in Cramlington een demonstratie te geven en
op de terugweg liet Bader, tegen alle instructies
in, de formatie schieten en ging een uur lang
„haagje wippen" en door de dalen razen. Toen
ze op hun basis waren teruggekeerd, veegde Day
45 hem de mantel uit, maar door een handig mis-
:r;jbruik van z'n charme wist Bader zijn chef al
'n;' gauw te ontwapenen.
Een paar weken later hoorde hij in het wacht
lokaal dat hij op de ,,A Lijst" was geplaatst,
een aanwijzing dat hij overzee zou worden gede
tacheerd. Dat had niets uit te staan met zijn te
laag vliegen; het was gebruikelijk dat een be
roepsofficier na een jaar dienst in een squadron
overzee ging. Het zag er naar uit d£t hij in de
herfst naar Irak zou moeten en toen hij, laat in
de zomer in het cricketpaviljoen van Aldershot
zat te wachten op zijn beurt om aan bat te gaan
hij een tikje spijtig, dat dit voorlopig wel z'n
laatste wedstrijd in Engeland zou zijn. Maar Ba
ker antwoordde: „Dat denk ik niet. Vermoede
lijk ga je volgend jaar pas". Bader vroeg hem
hoe hij daar bij kwam en Baker zei te vermoe
den, dat ze hem die winter nog wel in Kenley zou
den houden om hen de kans te geven als rugb)
internationaal voor Engeland uit te komen.
Die mededeling schokte Bader als had hij eer.
paard in de Ierse sweepstake getrokken. Voor
Engeland uitkomen in rugby was het hoogste
wat hij zich maar kon indenken, iets waar hij
op z'n best van had durven dromen. Er werden
vliegers naar het Midden Oosten gedetacheerd
maar hij was er niet bij.
Eindelijk kreeg dan ook 23 Squadron Bristol
Bulldog jachttoestellen ter vervanging van de
Gamecocks. De Bulldog was het nieuwste van
het nieuwste op het gebied van jagers. Hij kon
280 km per uur halen. Wel waren er nadelen
aan verbonden; minder manoeuvreerbaar dan
DAN
MAAR ZO!
de Gamecock bijvoorbeeld doordat het toestel
zwaarder was, hetgeen zich uitte in de neiging
midden in een langzame roll op zijn rug sneller
te zakken. Laag stunten was dan ook streng
verboden, ofschoon sommige vliegers zich daar
weinig van aantrokken. Een hunner tolde met
zijn toestel tegen de grond en werd gedood.
Majoor Woollett verliet het squadron en Har
ry Day werd yoorlopig met het commando be
last. Nog een vlieger stortte omlaag en werd
gedood en daarom riep Day al het vliegend per
soneel bijeen en gaf hun uitvoerige, niet mis te
verstane instructies over laag stunten met de
Bulldog „De vliegvoorschriften zeggen dat Jul
lie niet lager dan 2000 voet mogen stunten,"
zei hij„Welnu, jullie kent mijn opvattingen over
oepaalde voorschriften, n.l. dat ze gemaakt zijr.
opdat stommelingen ze opvolgen en opdat ver
standige kerels ze als richtsnoer zullen gebrui
ken. Wanneer jullie van plan zijn om beneden
de 2000 voet te gaan stunten, dan, in de eerste
plaats: doe 't niet. Als je van plan bent je
niets van dit advies aan te trekken, doe 't dar
niet waar een officier van hogere rang je kan
zien. En denk bovenal aan deze drie punten.
In de eerste plaats: beslis nauwkeurig wat je
gaat doen; in de tweede plaats: concentreer je
er volledig op; en in de derde plaats: zorg dat
je snelheid voldoende is, zodat je geen hoogte
verliest. Het enige waar je je dan nog om hoeft
te bekommeren is dat je motor kan afslaan.
Slaat-ie af, dan gebeuren er ongelukken, maai
als je je daar zorgen over maakt, kun je beter
met vliegen uitscheiden."
Het was een gezonde raad, zij het min of
dubbelzinnig, maar het was niet Day's bedoe:
ling onberispelijke officieren van hen te maken;
wat hij verlangde waren vliegers met „lef" en
een nuchter inzicht, voor een eventuele oorlog.
Anders zou de R.A.F. waardeloos zijn geweest.
En bovendien, de vligers hadden niet de ge
woonte een waarschuwing van Harry Day aan
hun laars te lappen. Alleen luitenant Bader deed
dat. Op een dag in November zag een eskadril-
le-commandant hem laag stunten, het „stof
vegen" op het vliegveld. Day liet hem op het
matje komen en beval hem op zijn tellen te
passen en niet meer zo met z'n vliegkunst op
te scheppen. Toen de aldus gekastijde Douglas
zijn bureau verliet, vroeg Day zich af of hij hem
niet harder had moeten aanpakken.
Bader had de gevaarlijke periode van al te
veel zelfvertrouwen bereikt, waardoor elke vlie
ger na een jaar of twee wordt bedreigd. Door
zijn succes op Hendon en met andere dingen had
hij wat veel praatjes gekregen. Er waren vlie
gers die iets tegen ,,d'ie grijs geworden Cran-
well jongen" hadden en meenden dat hij ver
waand was. Day beschouwde het veeleer als
een overmaat van vitaliteit en zag wat anderen
niet zagen, n.l. dat onder Bader's uiterlijke op
gewektheid een grot« gevoeligheid schuil ging.
Kon het zijn dat hij hem te veel de pen op
de neus had gezet? Je kon hem niet dwingen,
want dan werd hij alleen maar koppig. Hoogst
waarschijnlijk zou hij, indien hij een beetje ste
vig werd aangepakt, wel tot rust komen. Maar
hij was in een gevaarlijke periode
probleem en Day moest er Steeds aan denken
(evenals aan andere squadron-problemen)
toen hij met verlof ging
l WORDT
J^AAROM kan de P.v.d.A. als partij
ook zo moeilijk tot een duidelijke
principiële uitspraak komen. Om weer
een voorbeeld te geven: Er i» een dis-
kussie gaande over de wenselijkheid
van een dusgenaamde voetbalpooL
Tegen zulk een voetbalpool zullen de
protestants-christelijke partijen ge
keerd zijn. Zij hebben cr principiële
bedenkingen tegen. Wij vertrouwen,
dat deze bedenkingen zullen worden
gedeeld door verscheidene protestan
ten binnen de P.v.d.A.
Maar de P.v.d.A. zelf kan hierover
geen principiële uitspraak doen. In het
gunstigste geval zal zij zich tegen een
voetbalpool verklaren, omdat, naar zij
zal constateren, hierover in ons land
verschil van opvatting bestaat. Geen
principiële uitspraak dus. In het min
der gunstige, maar nog altijd denk
beeldige geval zal zij haar Kamerleden
geheel vrijlaten, vóór of tegen een
voetbalpool te stemmen.
pjIERUIT volgt al, dat de P.v.d.A.
nog altijd is een vreemde eend in
de bijt. Zeker, er ligt voor de schijn
iets aantrekkelijks in dit uitbreken
buiten met zijn overtuiging. We
willen zelfs nog wel verder gaan en
toegeven, dat er werkelijk iets aan
trekkelijks in ligt. Maar wat een
socialist als een bewijs van kracht zal
willen zien, is in werkelijkheid niet
minder dan een bewijs van zwakheid.
Men zou het in de P.v.d.A. kunnen
prijzen, dat binnen haar de scherpe kan
ten zijn afgeslepen van de oude S.D.A.P.
In zoverre heeft zich naar binnen een
doorbraak voltrokken. Maar het is een
doorbraak van zeer betrekkelijke
waarde. Want zodra een protestant
binnen de door hem gekozen P.v.d.A.
een stap te vèr zet, komt hij in botsing
met zijn humanistische of zijn-rooms-
katholieke doorbraak-partijgenoot. In
principiële vragen hebben de mannen
en vrouwen van de doorbraak elkaar
tot machteloosheid veroordeeld.
jQAAROM ls de oprichting van de
P.v.d.A. gepaard gegaan met een
denaturering (een wijziging in de
aard en het wezen) van de partij-
formaties, zoals wij die bij ons kennen, I
althans voor wat betreft hun eigen
socialistische partij. Men heeft daar
het zicht verloren op wat een politieke
partij zou kunnen en moeten zijn.
Vandaar ook, dat een socialist als de
heer Feddc Schurer nu geneigd blijkt,
een politieke partij naar struktuur op
één lijn te stellen met een Koninklijke
Akademie van Wetenschappen, mei
de Bataafse Petroleummaatschappij of
het Fries Rundveestamboek.
Hij ziet echter voorbij, dat het bij
een politieke partij gaat om geheel
andere zaken. Daar is wel degelijk
van belang, hoe die partij zelf, als
partij, principieel over de zaken
denkt.
Het is ook en vooral om deze metho
de van partljformatte. dat het straks
bij de verkiezing-.,» <-aan zal.
