Kunst en Industrie
Es^S3SS3E3I'
M uziek die in korte tijd
de wereld heeft veroverd
Vincent
van Go|
leven
Het
voorwerp en zijn
omgeving
Cultureel
venster
n IN BRIEVEN
ALEXANDER UNINSKY,
COR DE GROOT,
WILHELM KEMPF
MEL W K BOEKEN OVER JAZZ
ZATERDAG 12 MEI 1956
Men kan jazzmuziek, een specifiek Amerikaanse kunstvorm,
in alle delen van de wereld horen. Over de jazz is al een bonte
menigte hoeken geschreven, maar niet lang geleden is er een
zeer bijzonder hoek verschenen,
geschreven door de mannen en vrou
hebben tot wat zij thans is: een o
idioom in de muziek.
Het hoek, dat uitgegeven is bij Rinehart Co., te New York
onder de titel ..Hear Me Talkin' to Yah" vormt een ware mijl
paal in de geschiedenis van de jazz. Vrijwel alle beroemde in
strumentalisten, vocalisten en componisten van
en moderne, Louis Armstrong en Bunk Join
en Woody Herman schrijven hierin over hi
korte tijd de wereld heeft veroverd.
aanspoort tot
verdraaiingen e
Ier geschreeuw
met iedere slag
tot steeds schril-
1 gehele wereld bekend
nuziek, die i
Evenals de jazz zelf spreekt het
boek tot de lezer of luisteraar.
Geen der medewerkers zal het
oneens zijn met de omschrijving,
die Dave Brubeck, een vooraan
staand hedendaags jazzmusicus,
geeft van de oorsprong van jazz.
Hij schrijft: ..Het is een onbe
streden feit dat de bakermat van
de jazz in New Orleans heeft ge
staan. daar was het een mengeling
van culturen, die de aanleiding
vormden voor het ontstaan van
deze unieke Amerikaanse kunst
vorm. Daar was de invloed
merkbaar van Afrika, die zich uit
in het ritme, de drumslag. Daar
kwam via het Franse New Or
leans vanuit West-Europa het ge
voel voor harmonie, de toonzet
ting en de keuze der instrumen
ten Thans zijn er evenwel, naast
deze primaire invloeden de nieu
were inwerkingen van de heden
daagse componisten van ernstige
muziek: Bartok, Stravinsky. Mil-
haud en anderen."
Berendt heeft een lange reis
de Jaz_z gemaakt door de Ver staten gemaakt en
kwam zodoende in contact met
de mensen en de milieus welke
de jazz vorm geven. In Harlem,
in Chicago, in New Orleans en
in Los Angeles heeft Berendt de
jazzmuziek, oude muzikanten in hun dagelijks be
loon Count Basie dr'jf °Pgez°cht en hen bezig ge
hoord met het zoeken naar nieu
we vormen en kleuren, hun spon
tane improvisaties beluisterd. Zijn
jazzrubriek voor de Duitse radio
is dan ook een der meest beluis
terde.
In zijn boekje gaat Berendt de
gehele geschiedenis der jazzmu
ziek na. hij behandelt de stijlen,
de musici en de steden. Daarna
komt hij tot het hart van de jazz,
tot de werkelijke samenstellende
elementen, terwijl hij tevens de
instrumenten behandelt. Een uit
zonderlijk leerzaam boek, be
trouwbaar en gedegen.
Wanneer we over industriële vormgeving spreken, kan men
zich als leek moeilijk voorstellen hoe uitgebreid het werkterrein
is voor hen, die zich met deze materie bezighouden. Ongemeen
groot is dan ook het aantal produkten, dat volgens dit idee tot
stand komt of zou moeten komen. Het idee dus, om de uiterlijke
verschijningsvorm van het aan serie vervaardigde produkt langs
ekonomisch verantwoorde weg zo estetisch en doelmatig mogelijk
al geplaatst direkt bij de entrée
van de woning, in verband met
de aansluiting op de hoofdleiding
en volkomen vrij. Ook al zal hij
dikwijls geplaatst worden in een
houten of metalen kastje, toch zal
de vormgeving een belangrijke rol
spelen in verband met de gestel
de eisen als duidelijke aflezing, ge
makkelijk dagelijks onderhoud, zo
als schoonmaken en periodiek on
derhoud. zoals vernieuwing etc.
Zinloos is het om dit alles te ver
bloemen. Nooit zal het gelukken
van een gasmeter een halmeubel
te maken Daarom is het eis om
deze utilitaire vorm zo eenvoudig
mogelijk en de afmetingen
ing mogelijk te houden,
Waar hel begon
Dit is een overzicht in een no-
tedop van de op liefdevolle wijze
samengestelde geschiedenis van de
jazz.. Wij doen in het- boek heel
wat kennis cp met betrekking tot
de allereerste begin van de "jazz,
zoals deze ontstond in de grote
zuidelijke havenstad aan de mond
van de Mississippi. New Orleans
was een van de bekende plaatsen
waar de nationaliteiten
Ook in het Nederlands
Nederlandse
muziek
in Münclien
De Ned. dirigent-componist Jan
Koetsier, thans 2e dirigent van de
Bayrischer Rundfunk in Mün-
chen, organiseert een cyclus Ne
derlandse componisten. Op de
maandagavonden 11. 18 en 25 ju
li tot 12 uur n.m. wor-
kleine pocket-uitgave den Ned. werken
van Uitgeverij Het Specti
Utrecht Het boekje is geschi _r
door de Duitse expert op dit Orkest o.l.v. J
:n. die uiteindelijk gebied Joachim Ernst Berendt
ken In deze stad begon de jazz spronkelijke titel
19de
het eind
len en daar heersten
Franse en Spaan=e in
vloeden. waarbij die der
negers domim
erscheen onder de titel ..Jazz.
New-Orleans tot cool" (oor-
adio in Münch... _r
11 juni speelt het Miinchens Ph.l,
v. Jan Koetsier „Musi-
que pour l'Esprit en Deuil" var
Rudolf Escher, het Niedersachsi-
so'ne Symphonie-Orchester o.l.v.
Rieu de ..Passacaglia et
ziek
tuur lijk dat de
die het eerst dez
brachten ze'f het product
van een of meer dezer,
invloeden waren.
Het blijkt dat de eer-
ziek over het algemeen
bachtsman of zelfs a-bci-
dci waren. Zij speelden voor een
kleine ve:goeaing bij lal van ge
legenheden op allerlei plaatsen
bruiloften, begrafenissen, doop
feesten. feestmaaltijden. maar
vooral in café s en bij de veel in
die levenslustige stad gehouden
optochtenIn het New Orleans
van die dagen was er bij vrijwel
elke gelegenheid, vreugdevol of
droevig, aanleiding tot het maken
buchuitnemend
H. L. de Wild).
Joachim Berendt g;
dieper op de zaak in dan de
schrijvers van hel bovengei
orkest van Hans Hen-
kemans (aan de vleu
gel de componist) en het
Residentie-Orkest ol.v.
Willem van Otterloo
voert >de Derde Sym
fonie van Willem Pij
per uit. Op 18 juni vol
gen dan „Symfonietta
van Willem van Otter
loo (Munchener Phtf-
harmoniker o.l.v. Jan
Koetsier), „Concert voor
piano en orkest" van
Henk Badings (Oskar
Koepel met Münchener
Philharmoniker o.l.v. Jan
ertaald door Koetsier) en ..Salve Regina" van
Rudolf Mengelberg (sopraan An-
nog iets nelies Kupper met Miinchener
Philharmoaiker. o.l.v. Jan Koet-
De wereld is een harp
en zielen zijn de snaren
pijnlijk door God gestemd
die Hij in spanning liet.
Zijn Handen komen speels
of machtig langs gevaren;
en elks bewogen stem
ritselt in 't éne lied.
Soms van vertwijfeling
siddert ons hele wezen.
Snel komt zijn hand terug
roert ons weer zachter aan.
.,'t Is goed voor u, mijn kind
zo in mijn greep te wezen,
wilt ge eens de diepe kunst
van 't harpspel zelf verstaan."
rmgeving. Zo zullen bij de
vormbepaling van een scheepsmo
tor. de utiliteitseisen een grote
plaats innemen, waarbij we dus,
gezien de plaats, welke deze mo
tor inneemt nl. het binnenste bin
nenste van het schip, streven naar
het meest nuttige effekt, gericht
op kracht, gemakkelijke en over
zichtelijke bediening, veiligheid,
goede mogelijkheid tot reparatie,
onderhoud e.d. Het zwaartepunt
zal hier dus niet liggen in een es
tetisch zeer goede vorm. doch deze
zal volkomen ondergeschikt en af
hankelijk worden van dc techni
sche eisen, aan deze machine ge
steld en die dikwijls alleen terug te
vinden zijn in de afwerking van
deze uitsluitend technische onder
delen. waardoor dus een produkt
van zuiver technische schoonheid
ontstaat.
Bij een huishoudelijk gebruiks
voorwerp. hetzij meubel of werk
tuig. of welk produkt ook, dat zijn
plaats heeft in of aan de woning,
of de dingen waar wij allen da
gelijks mee omgaan, of waar wij
tegen aan kijken, dus alles, wat
niet aan het oog onttrokken kan
worden, zullen we naast deze uti
liteitseisen veel meer ook de es-
tetische waarden naar voren bren
gen.
Deze voorwerpen dienen im
mers ons gevoel voor schoonheid
te strelen. Zij moeten in harmo
nie met hun omgeving zijn, en
door hen moeten we onze woning
tot een centrum maken, waar we
dagelijks naartoe getrokken wor
den. Door hen moet ons werk in
keuken, weikplaats of kantoor, het
verkeer op straat enz. verheven
worden tot een prettig bezig zijn
in een vrolijke omgeving in plaats
van het verrichten van een nood
zakelijk kwaad in een sombere
entourage, waar de onrust en de
ergernis steeds worden opgewekt.
De gasmeter, zoals hierbij af
gebeeld, kunnen we zien als een
zuiver utilitair voorwérp. meest-
Indus
mgeving)
mede ook door de gebruikte kleur
de aandacht niet in de eerste plaats
er op gevestigd wordt.
Stellen we hier tegenover een
bijzettafel, naar ontwerp van B.
Huizer en uitgevoerd door de fir
ma de Wayer te Hilversum, dan
zien we. dat hier heel andere dan
alleen de utilitaire waarden de
vorm bepalen. Lijkt dit tafeltje
ogenschijnlijk alleen maar een
strak model, waarbij dus blad. on
derblad. poten e.d geen andere
vorm hebben dan alleen voor ge
bruik nodig, door materiaalkeuze,
samenvoeging der onderdelen als
b.v. de overgangs'noeken tussen ta
felblad met zijstukken, de. schroe
ven. de verhoudingen der delen
ten opzichte van elkaar, is hier
naast een redelijke fabricage-mo-
gelijkheid. praktische bruikbaar
heid en eenvoudig onderhoud wel
degelijk gestreefd naar een este
tisch schoon geheel, dat ons inte
rieur verfraait op een luchtige
wijze, welke ruimte tot leven laat.
Naast vele andere faktoren kan dit
tafeltje door zijn rustige vorm er
toe medewerken ons tot onszelf
te laten komen en ons interieur te
maken tot iets. waar we graag
zullen verblijven.
ARIE VERMEER.
Consternatie
de boek en behandelt uiterst in
structief de vele bezwaren tegen
de jazz-muziek. Hij rekent volko-
af met de idee dat jazz
slotte staan voor 25 ju-
op het programma „Sinfonia"
i Bertus van Lier en ..In memo-
Delden (beide
(Van onze kunstredacteur) brief af (uit augustus 1872, dus
Het leven van Vincent van toen Van Gogh 19 jaar was) tot
Gogh is kort en hevig geweest, de laatste brief (een onvoltooi-
Op z n 27ste jaar begon hij te de, eind juli 1890) tonen ze ons
tekenen. Tien jaar later stierf de mens Vincent van Gogh,
hij. 800 schilderijen en 800 te- snakkend naar liefde, begrip,
keningen achterlatend. Ook 800 gemeenschap, een tehuis ook.
het grootste deel Het ig wellicht hct beste vincent
Gogh hier zelf te laten spre-
iek. Er best
de bevolking bekend,
uiteindelijk de orkestjes uit New
Orleans zo gezocht deed zijn was
hun zeer bijzondere stijl - de ge
syncopeerde. eindeloos gevarieer
de improvisaties van de uitvoe
renden zelf Tenslotte werden er
naast de variaties op oude wijs
jes nieuwe gecomponeerd, die
zich in het bijzonder tot trans
criptie in jazz leenden
Van New Orleans uit trokken
de orkesten noordelijk naar de
grote steden, zoals Memphis en
Chicago. Daar veroverde de nieu
we muziek de luisteraars stormen
derhand en de door hen gespeelde
muziek was zelfs spoedig in trek
in dc westelijk gelegen steden, zo
als Kansas City en de in het
oosten gelegen wereldstad New
York Van Ngw York was de
sproqg over de Oceaan een kwes
tie van tijd: toen jazz in Parijs
populair werd was het nog
betrekkelijk nii
werkelijke jazzvrienden hebben „Symfoni
van niets een grotere afkeer dan (Symphor
van de eindeloze slagwerksolo's,
waarbij de drummer ten slotte
niet meer op zijn instrument,
wende horde losgelaten jonge men-
Luctor Ponse
•-Orchester des Baye-
isohen Rundfunks o.l.v. Jan Koet
sier). Jan Koetsier denkt dus wel
aan zijn eigenlandse componisten.
Helaas, zijn vader'and denkt maar
heel weinig aan hem.
aan zijn broer Theo. Die brieven
zijn onontbeerlijk voor iedereen, ken door middel van enkele
die Vincent van Gogh wil be- uit zijn brieven. AJlereers
grijpen. Het zijn confessiones, tets uit die eerste brief van augus-
belöd«ni»«. Het „Hele leven ""di, SE
en het gehele denken van deze ge ,jagen bij hem had gelogeerd
eenzame mens liggen erin vér- jn zjjn kosthuis op de Lange Bees
vat. Van de eerste bewaarde ténmarkt te Den Haag.
VIA NAALD
£N PLAAT
muziekvorm.
Vermaak geworden
ien begormen zich i
deze
stijl te
wikkelen. Naarmate steeds
meer musici er toe werden ver
leid uit andere motieven dan lou
ter zelfexpressie te spelen, doem
den ook de problemen op. Benny
Goodman.
Vreemde lucht geeft me geen inspiratie, omdat
ik Rus ben.... Mijn landgenoten en ik dragen
ons land als liet ware steeds bij ons. Natuurlijk
niet het hele land, doch slechts een klein stukje
ervan, juist zoveel echter dat het ons ver van
ons land af steeds meer pijn gaat doen, lot we er aan kapot
gaan. U begrijpt dat natuurlijk niet zo, omdat u mijn land niet
kent Ik moet terug. Ik moet me weer inleven in de atmos
feer van mijn land. Ik moet weer een echte winter zien en een
lente, die van het ene moment op het andere zichtbai
breekt. Ik moet de Russische taal tcecr in mijn ore
klinken, ik moet neer met de mensen praten die van mijn eigen Schkfer 'schreef
vlees en bloed zijn. opdat ze me iets teruggeven van wat me hier
ontbreekthun liederen, mijn liederen. Hier word ik ontzenuwd.
Ik loop hier het gevaar aan academisme te gronde te gaati.
Ja, mijn vriend, ik ga terug."
nisch is deze plaat uitstekend.
Zo straks noemde ik de naam
Liszt. Hij was niet alleen dc gro
te pianist van het Westèn. maar
ook de grote romantische toon-
dichter voor de piano. Er wor-
open- den zo nog wel eens wat onvrien-
horen delijke woorden over Liszt ge
legd. Wijlen de Ned. pianist Dirk
Schafer schreef eens over Liszt:
..Hoe groter virtuoos, hoe groter
de gre
zijn vaderland terugkeerde,
vaderland dat hij in 15 jaren
had gezien. Was Prokofieff,
n 1953 overleed, dan commu-
Beslist niet, maar de krach-
heeft grote invloed op tige geur van de Russische aarde
trok hem. de sfeer van de volks
cultuur uit zijn land moest hij
eigen hervinden, hij. wellicht de meest
pr dit Russische van alle Russische
componisten. Er was invloed uit
ijfeld. maar
.lij kwijt, hij voelde er
gelukkig bij. hij
gebeurt iet:.
ontdekking komt. dat wat je doet zijn
niet meer als muziek kan wor- niet
den beschouwd - dat het vermaak die
is geworden. Het is een subtiele
kwestie
je spel"
Goodman vond echter
bevrediging een oplossing
probleem; hij is nog a uja een
van de grote meesters. Een aan
tal anderen moeten ook tot eer
of andere oplossing zijn gekomen
want heden ten dage vindt de jazz Liszt verruilen
over de gehele wereld als volks- sky Hij
kunst overal navolging. En wan- Russisch-
neer wij deze kwestie in groter Dat rit
verband bezien dan is het zekei
geen toeval dat onder de be"
Westen.
her\
uiting de namen voorkomen van
dc grote moderne componisten en
uitvoerders van de ernstige mu
ziek. Tot de groten in de nieuwe
vormen van de jazz behoren Ken- the
ny Clarke en Dave Brubeck. Zij Vai
geven in dit boek enkele belang- nj(
wekkende gesprekken weer die zi.i bij
hebben gehad met de Franse com Vai
ponist Daiius Milhaud. Brubeck !r,5
schrijft: ..Niemand minder dan
Milhaud heeft mij opgewekt tot IYI
het beoefenen van jazz. Hij was vJ
van oordeel dat jaz: een expres- Derde
siemiddcl van de Amerika:
cultuur is en dat een mus
die in Amerika geboren is.
jazz beïnvloed moet worden'
het Russische le
ven, die geladen spanning, vindt
men terug in zijn Derde Piano
concert in C uit 1917. Tragiek
en uitgelatenheid wisselen elkaar
af, harmonisatie en instrumenta
tie hebben de kleur van de laat-
Russitche romantiek. Een lyrisch
them3 wordt uitgew
wellicht niet al-
:n absolute muziek als bijv.
n Bach. Vooral de 4e en 5e
;e zijn niet alleen muziek,
ook poëzie en filosofie.
komediant. Het valse pathos
het dikwijls voos-s'appe mclos en
het grote uiterlijke, theatrale ef
fect is als de hel van Dante... in
bordpapier. Zijn Concert in Es
schenkt eerst begoocheling, later
in het daglicht vlak voor
de theatercou.'issen. is het slechts
..kinderachtige hocus-pocus".
Die woorden van Schafer zcu
ik niet graag op mijn verant
woording willen nemen. Het is zo
jammer, dat Schafer zelf geen
maten kon soïirij;
- Dp Russisch? pianist Alexander
Lmnsky speelde het 3e Piano-
concert ran zijn landgenoot Sergei
Prokofieff,
melodische spanning als Liszt
zijn Concert in Es deed. Liszt en
Schafer zijn beiden gestorven, en
over de doden niets dan goeds.
Liszt had een geheel eigen instel
ling en zijn muziek is er de weer
slag van. Niet de diepgang
Li'.zt. maar het klankeffect.
wordt.
\TOOR Philips heeft onze land-
V genoot Cor de Groot een plaat
gemaakt in de Favourites-Series
25 cm. langspeelplaat S 06061 R>
met twee Liszt werken, de ..Fu-
nérailles" en de ..Mephisto Wals
I". Die „Funérailles" (begrafe
nis) schreef Liszt in 1849 bij de
dood van enkele Hongaarse vrien
den. Een berucht stuk voor pianis
ten door de hoge technische
sen. Cor de Groot voldoet
Rhapso-
Johannes
der
landgenoot Prokofieff voor P
lips op de plaat gespeeld (25
langspeelplaat A 00650R). E
iuper-geniale vertolking is 1
geworden, virtuoos, gelad-en, mu
zikaal. Uninsky heeft de span
ning in het werk doorvoeld en
subliem vastgehouden. daarbij
ideaal gesteund door het Residen
tie-Orkest onder leiding vaa Wil
lem van Otterloo. Wat Vso Ot
terloo hier met zijn orkest doet.
verdient de grooUte lof. Ook tech-
hij
ook. dit wel eens wat overspan
nen stuk. tot een muzikale bele
venis te maken. Het is pianospel
van de allergrootste allure, even
als die zware en virtuoze Mephis-
to-wals I Co: de Groot is tech
nisch en muzikaal een onzer
grootste pianisten.
Ten slotte twee pianowerken
de tw
dieën Opus 79 van
Brahms. Zij zijn opgedragi
Brahms' grote vriendin Elisabeth
von Herzogenbeng—Stockhausen.
eens zijn leerlinge voor wie hij
ent de meest tedere gevoelens had
En Welk een liefde spreekt er uit
er Braam?' briefwisseling- met haar
en hoe volkomen geslagen was
Brahms bij de dood in 1892 van
de „herrliche Frau Liese!". De
twee Rhapsodiecn ademen een
smartelijke tragiek, die echter
soms doorbreken wordt door
een idyllische passage, een reine
omhoogstrevende melodie, waar-
toe Brahms in het natuurrijke en
romantische Pörtschac-h geïnspi
reerd werd.
De grote Duitse pianist Wilhelm
Kempff speelde deze werken voor
Decca '25 cm langspeelplaat LW
5211' en hij heeft zich volko
men vereenzelvigd met het we
zen dezer Rhapsodieën. De tragi
sche spanning heeft hij prachtig
gerealiseerd, hij heeft de lyriek
uitgezongen op zijn instrument en
.hij heeft een heerlijke klank ver-
kresen. De opname is bijzonder
goed te noemen, ruimtelijk en
nergens doorslaand.
CORN. BASOSKI
..Waarde Theo. Dank voor je
brief, het deed me genoegen dat
je weer goed aangekomen zijt.
Ik heb je de eerste dagen ge
mist en het was mij vreemd je
niet te vinden als ik 's-middags
thuis kwam. Wij hebben pretti
ge dagen samen gehad en tus
sen de druppeltjes door toch nog
al eens gewandeld en het een en
ander gezien".
Daar Vincent geloofte het best
van nut te kunnen zijn als gods
dienstonderwijzer, vertrok hij in
1876 naar Engeland, waar hij als
onderwijzer aan een school in
Ramsgate komt, een kommervol
bestaan. Op 21 april 1876 schreef
hij aan Theo:
„Het van huis afscheidnemen
op Goede Vrijdag zal ik wel niet
vergeten. 's-Morgens gingen wij
aan de Hoeve (dorpje bij Et-
ten red.» naar de kerk en aan
het avondmaal tezamen en va
der zeide daar: „Staat op, laat
ons van hier gaan". En 's-mid
dags stonden wij op en zag ik
uit het raampje Pa en het broer
ken op de weg de trein staan
nakijken. En zondagsmiddags
was ik te Ramsgate in de kerk
en daar trof mij het woord, dat
daar op de muur stond: „Zie ik
ben met u tot aan de voleinding
der wereld".
In Den Haag. na een teleurge
stelde liefde tot een nicht die we
duwe werd, maakt Vincent kennis
met een arme vrouw, die haar
geld langs de straat probeert te
verdienen, een vrouw, zo schrijft
Vincent, „die door dominees ver
oordeeld en vervloekt wordt". Dan
komt uit Etten vandaan in decem
ber 1881 een brief aan Theo .met
deze zinsnede:
„Als ik dikwijls moederziel al
leen met mijn ziel onder de arm,
half ziek en in de misère, zon
der geld in mijn zak op de straat
liep. dan keek ik hen na en be
nijdde dc mensen die met haai
mee konden gaan. en ik had een
gevoel als waren die arme mei
den mijn zusters wat omstandig
heden en levenservaring betrof.
En zie dal is een oud gevoel in
mij en zit heel diep. Ik heb als
joneen zelfs soms met een on-
cindigde sympathie en respect
zelfs opgezien naar een half ver
welkt vrouwengelaat, waar het
op geschreven stond als 't ware:
hier is het leven in ^werkelijk
heid overheen gegaan".
Ten aanzien van zijn werk
schreef Vincent in april 1882 uit
Den Haag over door hem geteken
de boomwortels en een vermager
de naakte vrouwenfiguur de vol
gende zinsnede aan zijn broer:
..Ik heb getracht in het land
schap t zelfde sentiment te leg
gen als in 't figuur. Het zich als
het ware krampachtig en harts
tochtelijk vastwortelen in de
aarde en het toch half losgerukt
zijn door de stormen. Ik wilde
zowel in dat blanke slanke
wenfiguur als
Aan de nog
jonge auteur
Henk Meijer viël de Reina Prin
sen Geerligsprijs ten deel voor
de zeven verhalen welke thans in
de kleine boekenserie De Eik
door J. M. Meulenhoff zijn gebun
deld.
Inderdaad een opmerkelijk ta
lent. Het komt maar zelden voor
dat een belletrist van om en de
nabij twintig jaar reeds het ge
heim van een economisch woord
gebruik kent. Meijers verhalen
zijn voor het merendeel van het
kind uit geschreven, met een eigen
aardige mengeling van nuchter
heid en romantiek.
In het laatste verhaal Een
geval van zelfmoord" bemerkt
men opeens dat hij boven zijn
kracht grijpt.
De verhalen zijn tamelijk cy
nisch. Een zeker ressentiment te
gen genoten „christelijk" onder
wijs speelt de schrijver nog da
nig parten.
Misschien zal hij later wat mil
der oordelen over zijn opvoeders.
We hopen in elk geval dat zijn
onbetwistbaar talent niet zal ver
zanden in een onvruchtbaar en
liefdeloos cynisme.
Bijzettafeltje naar ontwerp ian D.
Huizer, uitgeroerd door de firma
Wayer te Hilversum. Voor dit
tafeltje is naturelkleurig essen
hout gebruikt, in combinatie met
zwartgelakte metalen buis mor
de poten. De hladmaat bedraagt
50 x 100 cm.
KORT
Na 30 jaren arbeid is een groot
boekwerk over de cultuur der
Scandinavische landen gereedge
komen. Het werk komt deze maand
uit, telt dertig delen met een totaal
an 8000 pagina's en 800 illustraties,
det verschijnt in het Zweeds, Deens
;n Noors.
Kinderen (van 5 tot 16 jaar) uit
He gehele wereld worden uitgeno-
P.J.R. digd tekeningen naar Joegoslavië
te zenden. Het Centrum voor Kin-
dertckenkunst te Zagreb organiseert
een wedstrijd en houdt volgend
jaar een tentoonstelling van de beste
werken. De winnaars krijgen prijzen.
Het thema voor de tekeningen is
„Mijn huis". Elke jeugdige deel
nemer, waarvan een tekening wordt
aangenomen, krijgt een diploma
m van de stad Zagreb en een cata-
j logus der tentoonstelling.
9 Vorige week is in lict Royal Opera
House te Londen de 25ste verjaar
dag gevierd van hel beroemde
Sadler's Wells Ballet. Het hoogte-
punt van dit zilveren feest was de
1 het ballet „Birthday
Offer
i Glai
volko-
veet
ortels met hun knoes-
iets uitdrukken van de
trijd des levens".
Enkele dagen voor zijn tragisc
iood op 29 juli 1890 in Auvers
Oise komen er dan nog van
..Tegenwoordig voel ik me kal
mer dan verleden jaar en wer
kelijk de onrust in mijn hoofd
is zoveel bedaard. Dikwijls denk
ik aan U en zou wel erg graag
U nog eens terugzien".
Toen Vincent stierf vond men
nog een onvoltooide brief aan Theo
bij hem. besluitend met „que
veux-tu?" Vincent's schoonzuster
J. v. GoghBongcr heeft de brie
ven verzameld en in haar toelich
ting dit slot van die laatste brief
terecht genoemd „een moedeloos
gebaar, waarmee hij uit het leven
scheidde".
ïn i
en 39
de Wereldbibliotheek deze bric
opnieuw (in een vierde druk) uit
gegeven. voorzien van de tekenin
gen die Vincent er bij maakte en
voorafgegaan door een zeer in
structieve toelichting van J. v.
GoghBonger. Het is een kost
baar en leerzaam bezit, nodig om
Gogh te le-
nov, waai in ook de halier
Ned. afkomst, Dame Margot Fon-
teyn optrad.
De bekende Ned. schrijfster van
kinder- en meisjesboeken cn
romans, mevr. C. M. v. Hille-
Gaerthé te Den Haag, hoopt 17 mei
Van 23 tot 29 mei wordt onder
beschermheerschap van koning
Haakon in Noorwegen een Ibsen-
week gehouden ter gelegenheid van
het feit. dat de beroemde Noorse
toneelschrijver Henrik Ibsen 50 jaar
geleden te Christiania (Oslol over.
ndaag is in Laren (N.H.) het
ircel centrum „Singer Memorial
ndation" officieel geopend. Het
leling
schild.
Willia
ken
Vincent
ïen. Een document humair
r weinig besta a
verzamelde brieven van Vincent
van Gogh behoren in de kamer
.•an elke Nederlander, eerder nog
dan een wel of niet goed gekleur
de reproductie van een zijner wer-
II. Singer, die geruime tijd in Laren
heeft gewoond, alsmede van Laren-
se, Noorse en Franse schilders en
van beeldhouwwerk van Rodin.
I Juist vandaag is het 25 jaar ge
leden dat de beroemde Belgische
violist Eugène Ysay te Brussel