Verse n ui vin bii d<
Peest der Wet geving
GODSDIENSTIG
WE HADDEN WILLEN BLIJVEN
ZONDAGSBLAD
ZATERDAG 12 MEI 1956
rDe ba lans van 10 jaar geestelijk leven <slotj
geïnspireerde Woord van God. Het is waar dat in de eerste eeuwen
na Christus de Schrift werd verloochend en aangevallen, maar op
de één of andere manier veroverde de Bijbel ondanks alle tegenstand
Europa en zelfs tijdens het allerdiepste verval der Roomse Kerk
werd aan de waarde van de Bijbel niets afgedaan. Nog behoeft men
in het Rooms Katholieke zuiden van Europa de Bijbel niet te ver
dedigen, zij is, hoewel ongelezen vaak, de „Heilige Schriftuur."
Hoewel hij ongetwijfeld voorgangers
had, was het toch Spinoza die het zaad
van de twijfel in het hart van de kerk
heeft gezaaid. Mozes kon de Pentateuch
(de eerste vijf Bijbelboeken) niét ge
schreven hebben, meende hij. Jean
Astruc, de Franse geneesheer-priester
ontdekte in 1753 dat Genesis een ver
zameling verhalen was. die uit ver
schillende bronnen stamden en al spoe
dig brak er een geweldige critiek los
op Het geschreven Woord van God. De
rede zegevierde; het verstand wees de
weg.
Zoals gewoonlijk veroorzaakte ook
deze extreme beweging een reactie.
Amerika beleefde kort daarop zijn
..Groot Ontwaken", in Engeland brak
het Motodisme zich baan; in Nederland
beleefden we het Reveile; in Noor
wegen de Lasare beweging, die de leken
weer tot Bijbellezen bracht. Het tijd
perk der zending brak
aan met William Carey,
die naar India 'oog. Ro-
ber Raikes opende de
eerste zondagsschool in
Gloucester en ook dat
werd een wereldbewe
ging. Over de gehele
wereld woei er een
Natuurlijk wilde een
groep van kerken niet
mee met deze nieuwe
evangelische richting, die
zich zo vaak openbaarde
als een lekenbeweging
met sterke nadruk op
persoonlijke bekering en tujoeuezen.
maar evenmin wilde men iedere vorm
var; godsdienst overboord werpen. Men
zocht een tussenweg tussen de twee
extremen en zo ontstond in zekere zin
de vrijzinnigheid. Men wierp de ketenen
van dogmatiek af, maar men bleef zich
toch een weg naar God zoeken. Men
erkende de Bijbel vaak niet meer als
Gods Woord, noch Jezus Christus als
Gods Zoon. Gods Boek was een mooi
boek; Gods Zoon een ideaal mens en
daarom moest men naar beiden luiste
ren, maar bij alle luisteren en lezen
bleef men kritisch. Deze geestesnouding
veroverde grote delen van de Hervorm
de Kerk, zij nam bijna de gehele
Doopsgezinde Broederschap over en drong
de Lutherse Kerk binnen.
REMONSTRANTEN
Toch kent Nederland .slechts' één vrij
zinnig kèrkgenootschap nL: de Remon
strantse Broederschap. Zij dateert uit
de dagen van Gomarus en Artninius. Zij
geloofde van de beginne dat Gods uit
verkiezing afhankelijk was van Zijn
voorkennis, dat Christus voor allen, en
niet slechts voor de uitverkorenen was
gestorven, dat de mens niet volkomen
slecht was en dat „heiligen" van het ge
loof konden afvallen. Daarom verwierp
zij van den beginne alle banden van be
ginselen. De nieuwe beweging van de
vorige eeuw lag dus geheel in haar lijn.
Wat is er met de vrijzinnigheid ge
beurd?
Eigenlijk is het
i de Kerkelijke wagen af
ER ROMMELT IETS
Ook buiten de Hervormde Kerk ziet
en deze verschuiving. Er rommelt
iets bij de Doopsgezinden. Zeer kort ge
leden publiceerde een aantal predikan
ten een zeer on-Doopsgezinde belijdenis,
die sterk naar een meer ortodoxe posi
tie overhelde. Bij de Remonstrantse
Broederschap heeft een man als profes
sor Heering een zeer grote invloed naar
rechts gehad. Het moet trouwens erkend
worden dat bij de laatste de Bijbel
steeds op de kansel gebleven is en men
de nadruk heeft gelegd op evangelische
vroomheid cn praktijk. Men aanvaard
de echter geen banden en daarom heeft
de Broederschap dan ook bezwaar aan
getekend tegen de zeer summiere basis-
spreekt de Heer" kent gaat ook de ge
loofszekerheid verloren. Uiteindelijk is
de boodschap van de vrijzinnigheid aan
deze wereld nog steeds: „Doet Uw best
so goed mogelijk te leven". Het is
grote vraag of in onze tijd, nu
Europa in het algemeen een tijd van
innerlijke moedeloosheid doormaakt, de
ze boodschap vat zaïl hebben op de meer
derheid van ons volk. Mijns inziens zoekt
de wereld op dit ogenblik een nieuw le
vensdoel en door het moeras der moede
loosheid een vaste weg. Europa, dat
s alle banden van zich schudde, zoekt
banden die haar voor afglijden zul
len behoeden.
Griekse kerk in Rotterdam
ROEPING TOT HET |4hK"c-.
PREDlKAMBTlMj Rnn "umr
Oude sagen uit de Talmoed
over de Tien Geboden
(Van een medewerker)
De Joden vieren op 16 en 17 mei het Wekenfeest, dat ook wel
Feest der Wetgeving genoemd wordt. De laatste naam is eigenlijk
de juiste, omdat men in de verstrooiing meer dacht aan de wet
geving op de Sinai, dan aan de komst van het voor
jaar. Wel klinkt er iets van de lente in het feest door,
want de synagogen worden met bloemen versierd, er
wordt om dauw gebeden, het boek Ruth wordt voor
gelezen, maar bij dat alles gaat het om de prachtig
versierde wetsrollen, die in de Heilige Arke bewaard
worden.
vraag niet had verwacht, bood zijn
aartsvaders, Abraham. Izak en Jacob
aan. toen dat niet voldoende was zijr
profeten, maar ook die borg accepteer
de God niet. Israël was ten einde raad.
de
de
Ver-
zinnigheid te sprekên. Een grote groep
in de Nederlands Hervormde Kerk voelt
zich geen richting, maar een deel van
het grote geheel met een eigen aceent.
De Remonstranten evenwel zien de za
ken weer geheel anders. Zij voelen zich
wel degelijk een bepaalde richting met
een bepaalde opdracht. Bovendien kent
de vrijzinnigheid, evenals de orthodoxie,
talloze schakeringen. Velen staan dicht
bij de midden-orthodoxie, anderen zoails
b.v. de Zwingligroep in de Hervormde
Kerk verwerpen zelfs de drie-eenheid.
SCHEIDSMUREN WEG
Eén van de merkwaardigste ver
schijnselen van onze tijd is het wegval
len van scheidsmuren tussen vrijzinnig
heid en ortodoxie. Men spreekt reeds
over modaliteiten (wijzen van uiting).
Dit is over de gehele wereld waar. In
één van de beste ortodoxe Amerikaanse
maandbladen .Christian Life" gaf
vorige maand een uitgebreid overzicht
van de veranderingen die plaats vinden
in het vrijzinnig kamp. In dat artikel
geschreven door verschillende knappe
journalisten komt men tot de overtui
ging dat de vrijzinnigheid in de laatste
tien jaar meer eerbied toonde voor de
Bijbel, meer aandacht schonk aan Gods
soevereiniteit, meer waarde hechtte aan
de Persoon van Christus, meer plaats
inruimde voor een bekeringservaring en
de bovennatuurlijke aspecten van het
Christendom erkende. De atoombom
heeft de rede zulk een opdoffer gege
ven, dat haar almacht aan het tanen is.
Dat men in Den Haag bezig is om
plaats in te ruimen voor twee vrijzinni
ge predikanten, bewijst niet alleen
formule of grondslag van de Wereldraad
Kerken Deze groep heeft in de ja-
voor de eerste Wereldoorlog een
sterke groei doorgemaakt,'die zich,
zij het niet zo snel, voortzette tussen de
beide wereldoorlogen. Waarschijnlijk ging
deze groei ten koste van de andere kerk
genootschappen. omdat men het dogmati.
sche niet meer aanvaardde en de Broe
derschap sterke aandacht schonk aan de
cultuur. In de laatste tien jaar is deze
groei vrijweil tot stilstand gekomen, en
hoewel zij numeriek nog wel wat voor
uitgaat blijft zij toch achter bij de ge
boorte aanwas in ons land. In wezen is
"js nu sprake van ^en afbrokkeling
die ongetwijfeld een gevolg is van onze
tijd waar alle kerken mee te kampen
hebben, maar ook de nieuwe geest in de
Hervormde Kerk zal er wel mee te ma
ken hebben.
KRITISCH AANVAARDEN
Kenmerkend Voor dé vrijzinnigheid,
ondanks alle onderlinge verscheidenhe
den, is het kritisch aanvaarden van de
dingen Terwijl de ortodoxie de Bijbel
uiteindelijk in geloof moet aannemen
ondanks de „bewijzen" van de weten
schap, en de midden-ortodoxie in de
spanning staat tussen Woord en weten
schap, kent de vrijzinnigheid deze span
ning niet zo zeer. Dit gaat ten koste
de Woord beschouwing zoals de or
todoxie in het gevaar staat het Wodrd
e aanvaarden ten koste van de weten-
chap. De vrijzinnigheid wil kritisch het
houdbare uit het verleden overnemen
dat te integreren met de nieuwe ont
dekkingen van de wetenschap. Men leest
dus de Bijbel met een wetenschappelij
ke kritische blik omdat men de weten
schap een kritische functie toekent. Dat
men als wetenschap vaak een pseudo-
wetenschap omhelsd heeft, die menin
gen als stellingen en gedachten als fei
ten poneerde, heeft haar vaak verleid
tot extreme posities, die later niet houd
baar bleken. Men heeft vaak de ver
schillen tussen Bijbel en wetenschap op
gelost door te zeggen dat de Bijbel
slechts een geloofsboek is, zonder we
tenschappelijke taak.
Zij botsen niet, omdat zij niet op el
kanders terrein liggen, zegt men graag.
Het is natuurlijk de vraag of dit geen
struisvogelpolitiek is. Het gevolg van
deze redenering is over het algemeen
dat de Bijbel zijn plaats in het persoon
lijke geloofsleven en het kerkelijk leven
verliest. Ook in deze richting ontbreekt
dus sterk iedere vorm van absolute
boden een grote plaats
in. Talloos zijn de sagen,
die met de wetgeving ver
band houden. De meesten staan opge
tekend in de Talmoed. Eén van de ver
balen wil verklaren waarom God de
Joden de wet aanbood. Eerst zou God
de nakomelingen van Ezau zijn
gegaan met de vraag of zij de wet
wilden aanvaarden. Zij stonden er ech
ter heel sceptisch tegenover: „Heer",
vroegen zij „Kunt U ook zeggen wat
er in de Wetgeving, die U ons wilt
schenken staat opgetekend?" Toen God
„Gij zult niet doden", antwoordden
verschrikt, „Maar Heer, die wetten
kunnen we niet accepteren. We kunnen
nooit nakomen. Tegen onze stamva-
is gezegd: Gij zult door het zwaard
leven (Gen. 27:40). Na dit antwoord
ging de Allerhoogste naar Isamel, en
naar andere volkeren, maar met ver
wijzing naar teksten in het Oude Tes
tament wijzen zij allen de Wet af.
Ten laatste, kwam God. bij Israël. Zij
wilden de wet onmiddellijk aannefnen,
reeds-eer zij de geboden gehoord had
den. maar nu verlangde God een ze
kerheidstelling. Tijdens bliksemschich
ten, donderslagen en trompetgeschal
sprak de Goddelijke stem. volgens het
verhaal: Het ogenblik is aangebroken
waarop ik U, Israël als Mijn Volk. Mijn
wetten zal geven, maar zij zijn te kost
baar om zonder borgstelling gegeven te
kunnen worden. Zeg mij wie staat er
borg? Het verbaasde volk, die deze
Toepasselijke
voorzang
Een lezeres uit Noordwijk-
Binnen bericht ons: Zondag
avond preekte hier in Noord-
wijk-Binnen dr. K. Dronkert uit
Leiden. Daar het in de bollentijd
op de weg vreselijk druk is kon
de auto (met de predikant)
maar langzaam vooruit en kwam
dr. Dronkert te laat op de kan
sel. Het eerste vers dat hij liet
zingen was: Een net belemmerd'
onze schreden. Een enge band
hield ons bekneld. (Psalm 66:5).
Centraal Weekblad".
Na lang beraadslagen besloten zij te
zeggen, dat er geen borg was, toen
één van hen plotseling uitriep: „Heer,
neem onze kinderen tot pand. Zij zijn
ons dierbaarste bezit. En mochten wij
Uw wetten vergeten, los onze schulden
dan bij hen in". Deze borg werd door
God aangenomen, maar Hij zei, dat Hij
niet zou schromen de kinderen inder
daad aansprakelijk te stellen als de
wetten niet zouden worden nagekomen.
Hosea 4:6 dewijl gij de wet Uws
Gods vergeten hebt, zal ik ook Uw kin
deren vergeten", wordt hier met veel
fantasie in verband gebracht.
Mozes in de hemel
De Joden vertellen ook hoe Mozes,
a de berg Sinaï beklommen te heb-
en, in de hemel ontvangen werd. Het
de gelijkenis van de rabbi Jozua ben
Lèvi, die zijri leerlingen het volgende
telde. Toen Mozes naar de hemel
ging. zeiden de dienstdoende engelen tot
de Heilige: O, Heer der wereld, wat
moet deze sterveling in ons midden?
is gekomen, antwoordde God. om
de wetten te ontvangen. Maar wilt U
dan de Tien Geboden, die gedurende
974 geslachten bij bewaard zijn ge
bleven, aan mensen van vlees en bloed
toevertrouwen? O, God, onze Heer, hoe
heerlijk is Uw naam op de ganse aar
de: Gij, die de heerlijkheid hebt ge
steld boven de hemelen (Ps. 8:12). God
richtte zich tot Mozes en gebood hem
de engelen te antwoorden. Maar Mozes
was bang dat zij hem zouden verbran
den met de adem van hun mond. Daar
op mocht hij zich vasthouden aan Gods
troon, opdat er niets zou kunnen ge
beuren. Toen antwoordde hij: „Heer der
wereld (althans volgens deze rabbi) wat
staat geschreven in de Tien Geboden?
en zelf gaf hij het antwoord:" „Ik ben
de eeuwige uw God, die u uit het
land Egypte heeft uitgevoerd". Zijn de
engelen onder Egyptische slavernij ge
weest? Wat staat er nog meer: „Gij
zult geen afgoden dienen". Aanbidden
de engelen, die dagelijks bij God zijn
dan afgoden? Moeten engelen rusten op
de Sabbath om God niet te heiligen'
Kunnen engelen ouders aanwijzen, kun
nen zij gedood worden, of overspel
plegen? Geen engel kon Mozes antwoor
den en allen stemden zij met God in
om de Tien Geboden aan de mensen
te geven. En Mozes vertrok overladen
met geschenken van engelen.
In Roti
lam zal zeer binn
eks Orthodoxe ker
land in gebruik genomen tv
is de St. Nicolaaskerk, die
stelling met de Griekse gei
bepleistering te gebruiken h
schillende soorten en kleure
is uitgevoerd. Het ontwerp ya
gebouu mn«^are
In het Hervormd Weekblad wijdt\fll6t TTlê€T
ds. H. G. Groenewoud een artikel
aan het onrustbarend verschijnsel in
de Ned. Herv. Kerk dat er de laat
ste jaren een gestage achteruitgang
is in het aantal theologische studen
ten. De schrijver geeft daarvoor ver
schillende redenen. In het kort
schrijft hij over de noodzakelijkheid
dat er een biddende gemeente moet
zijn en hij vraagt: Doen we dat?
Als kerk, gemeente, persoonlijk? De
tweede vraag is hoe de evangeliedie
naar ontvangen wordt Daar is het pro
bleem van de salariëring, van liefde
en vertrouwen, of wantrouwen en open
lijk verzet. Zeer veel aandacht schenkt
de schrijver echter aan de plaats van
de prediking in het huidige leven van
de kerk. Hij schrijft: Als de Here
Christus dienaren des Woords in zijn
kerk zendt, is dat om dit Evangelie tot
behoud van zondaren te verkondigen.
Wanneer nu in de kerk niet volkomen
duidelijk wordt beleefd, dat dit ook wer
kelijk de taak van de dienaar des
Woords is. kan men verwachten, dat de
roeping tot het predikambt vermin
dert".
Ds. Groenewoud is bang dat de kerk
de laatste jaren teveel de aandacht
naar binnen, naar gemeente-opbouw
heeft gericht en te weinig plaats heeft
gegeven aan de verkondiging. Dat te
veel het oog gevestigd werd op de cul-
tuurtaak waardoor „een uitholling
het predikambt (wordt) bevorderd
het gevolg is dat het roepingsbesef hoe
langer hoe zwakker wordt..
Met een variatie op het bekende
woord van Paulus kunnen we zeggen;
We zijn niet geroepen om buurthuizen
te stichten, maatschappelijke ontwikke
ling te dienen, lichamelijke oefening te
bevorderen, kortom tot cultuurarbeid,
aar om het Evangelie te prediken..
Het is geraden ons in aller ernst de
vraag te stellen, of dë onzekerheid aan
gaande de taak van de predikant, die
meer en meer in het Hervormd ker
kelijk leven doordringt, of de verleg
ging- van het accent van de Evangelie
verkondiging naar de cultuurarbeid,
niet een zeer belangrijke reden is van
het gebrek aan roepingsbesef bij jonge
mensen", aldus de schrijver.
Op de laatste vergadering van de Sy
node heeft dr. Berkhof gezegd, dat er
over drie jaar een tekort aan predikan
ten zal zijn, en dit onderwerp nu door
ds. Groenewoud aangesneden zal in de
komende jaren zeker nog vaker in de
verschillende kerkelijke bladen bespro
ken worden.
Training van leken
In het Gereformeerd Weekblad
wijdt J. Verkuyl een gehele pagina
aan de conferentie te Bangkok, die
de problemen besprak betreffende de
theologische opleiding op het zen-
dingsveld. In deze conferentie werd
ook uitvoerig gesproken over de -
,,leken"-training.
Hij wijst er op dat in het begin het
Evangelie hoofdzakelijk verbreid werd
w'èverk leerlooiers, slaven, enz.,
sen die 'geen speciale aanstelling
hadden. Ook -in Azië zal dit moeten ge
beuren en het gebeurt ook hier en
daar. Er volgen dan enkele treffende
voorbeelden: In Korea breidt het Chris
tendom zich wonderlijk uit. Daar wordt
tot de huidige dag de zg. Nevius me
thode toegepast, de methode van „self
supporting". selfgovernment", en
„selfpropagating." Daar worden in zeei
eenvoudige bijbelscholén en „lekencur-
en" eenvoudige mensen getraind
naast hun gewone werk werkzaam
:ijn als onbezoldigd evangelist, In
Formosa zijn na de tweede wereldoor
log in het Noorden 20.000 leden van de
bergstammen tot het christendom over
gegaan onder invloed van zeer eenvou
dige, onbezoldigde mannen en vrouwen,
die op de Bijbelscholen getraind zijn.
In de Philippijnen gaan momenteel
honderden mensen in Mindanai over tot
het christendom onder invloed van zul
ke werkers, die onder leiding van
plaatselijke predikanten het eigenlijke
mgelisatiewerk doen.
oor allerlei sprekers (o.a. Dr
Hwang uit Formosa, ds. Visch uit Bali
bisschop Rodriques uit de Philippij-
i) werd aangedrongen op het orga-
eren van Bijbelscholen of van korte
iningscursussen voor „leken" om re
te helpen vormen tot onbezoldigde ge
tuigen van Crhistus. Voorts werd uit
voerige aandacht geschonken aan de
vakken die worden behandeld in het
theologisch onderwijs, en men kwam tot
de conclusie dat een grondige kennis
de Bijbelse Boodschap vereist is
ïen ook de stromingen van het hui
dige Azië moet kennen.
een sollicitatie verscheen hij sa-
met zijn vrouw voor het bestuur
de stichting. Een keurig nette man
een verstandige vrouw zo te zien.
De getuigschriften waren goed en de
vragen werden tot aller bevrediging be
antwoord. Eén van de bestuursleden
vroeg nog: Bent U kerkelijk aangeslo-
Hij knikte en noemde een kerkge
nootschap maar liet er direct op vol
gen. „Maar ik ga nooit naar de kerk."
Uit het verhaal bleek wel het verlangen
geestelijke gemeenschap, maar
•n vrouw staarden zich blind op
de koude sfeer van de „stadkerk" en
hadden een veelvoud van klachten. On
der het luisteren speelde er een uit
spraak van een negerdominee door mijn
hoofd: „Als je uit de kerk wegblijft,
omdat je het niet met de gang van
zaken eens bent. verander je aan haar
niets. Je bent als een dorre appel, die
zich uit kwaadheid van de tak liet val
len omdat de boom zo slecht was."
Illlllllllllllllllllllllllllllli
Wie is onze Borg?
Bij het klaar maken van de kopij
>or deze pagina heb ik met aandacht
het artikel gelezen over het Feest der
Wetgeving, waarin de uitverkiezing van
Israël „verklaard" wordt. God moest
een borgstelling hebben. Het geloof van
en in de vaderen was niet voldoende.
Het werk van profeten en priesters
reikte evenmin. We kunnen en mogen
trots zijn op wat de „vaders" in het
verleden schreven, maar voor God is
het niet voldoende te zeggen: We had
den toch de vaders, want het gaat om
onze schuld. We kunnen dankbaar zijn
voor onze voorgangers, maar voor God
is het niet genoeg als we zeggen: We
gingen ter kerke. Een scholier kan een
slechte beurt ook niet goed maken met
de woorden: Maar ik heb kleren aan!
Toen de Israëliet echter de kinderen
als borg aanbood was hij heel dicht
bij de waarheid. Niet de kinderen
echter maar het ene Kind Christus kan
onze Borg zijn. „Hij is om onze over
tredingen verwond, om onze ongerech
tigheden is Hij verbrijzeld!" (Jesaja
53:5.)
JOURNAAL
Impasse in Den Haag
In maart en april heeft de kerkeraad
van de Nederl. Hervormde Gemeente
te den Haag zich bezig gehouden
met de plaats die de beide vrijzinnige
Hervormde' predikanten ds. J. F.
Kruijt en dr. P. Smits behoren in te
nemen, meldt ds. G. J. Streeder in
het blad van de Confessionele Ver
eniging „Hervormd Weekblad". Op
de vergadering van 8 maart bleek
duidelijk dat men besef had. een
pastorale verantwoordelijkheid te
hebben voor de Vrijzinnige: Hervorm
den, wier leden behoren tot de ge
meente.
Niet minder duidelijk bleek dat men
het niet eens was over de manier
waarop men zich van deze pastorale
verantwoordelijkheid te kwijten
had. Een minderheid verweerde zich
tegen het beroepen van deze beide
predikanten, om hen zo in de cen
trale kerkeraad en het predikanten
ministerie op te nemen.
Op 19 april kwam de centrale kerke
raad weer bijeen.
Ook toen kwam het tot geen royale
overeenstemming, waarna het mode-
ramen het voorstel deed deze aan
gelegenheid bij het moderamen van
de Provinciale kerkvergadering aan
hangig te maken. Ds. Streeder be
ëindigde zijn artikel met de opmer
king: „Zo geraakte de Haagse Her
vormde kerkeraad in een impasse,
een verlegenheid. En het Moderamen
van de Provinciale kerkvergadering
van Zuid-Holland?"
veranderde gedachtengang onder vele c
todoxen, maar eveneens een
instelling der vrijzinnigen.
veranderde
---*Een groot
aantal predikanten die zich nog steeds
vrijzinnig noemen, is dat allang niet
meer, terwijl een groot aantal orto-
doxen inderdaad ook niet ortodox meer
zijn. Men beweegt zich naar een mid
denpositie en zij, die deze weg niet wil
len gaan, zoals de extreme Zwingli
groep in de Hervormde Kerk staan in
Woorden van
Luther
0 Wilt U wetenwat de Kerk is
en waar de Kerk is.
Dan moet U niet gaan bij hen in
Wittenberg, waar Luther woont,
noch in Geneve, waar Calvijn
woont, noch in het Vaticaan, waar
de Paus van Rome woont, maar U
moet kijken op de schouders van
de Goede Herder, Jezus Christus.
Daar, ivaar mensen als verloren scha
pen liggen op de schouders van
Jezus en door Hem gedragen tvor-
den, daar is de Kerk.
9 Als een goudvis in een kom
woonden. Steeds
door
DOROTHY S. MCCAMMOIS
U zelf wel klaar," toen ik hem vroeg of hij mij
als meisjes alleen achter. In „Welke?*
regering dachten. We antwoordden al- misschien zou willen helpen als
„Wat" wüd<
die maanden leerden we de problemen van de zijn dan de zwakke kanten?" Steeds weer moesten turn ging voorbij zonder antwoord. Dag ii
goudvis in een glazen kom van een geheel
dere kant waarderen. Sinds Dons vertrek wer
den we voortdurend geobserveerd en viel ie
dereen maar
- te zeggen dan verantwoord ging ik
Door de nieuwe stadsregering werden overal
het huis binnen. Onze vrien- buurtverenigingen gesticht. Een jonge
een scherpe tong, mevr. Spijker, »-
standhouding met ons te wisselen
ker kwamen ze ons niet meer opzoeken. Maar
aan bezoek ontbrak het ons toch niet.
Op
waterput; als
bij ons binnen vallen
te controleren. We w;
maar toch maakte ze
het bureau. Door het kleine loket
kon~ de man me nauwelijks zien, maar iedere dag
was er weer een kleine vriendin aanwezig, die
iaar in de buurt woonde, en met een stem, die
geen telefoon nodiig had, uitriep: Wat een grote
urk! Als een vrouw in China in verwachting is.
verblijfsvergunning jfi ,_1~J
hoofd.
waren het bewaakte gevangenen, die water
ten dragen naar de in aanbouw zijnde fabrieken.
Ze brachten uren door in onze gemakkelijke stoe
len want de bewakers en de gevangenen waren
niet erg werklustig. Heel veel buren, die vroeger
water kochten of het uit de openbare putten haal
den. volgden het voorbeeld van het leger en hiel
pen zichzelf op ons erf. Als we de poort
paar minuten sloten, stonden
„Alstublieft" en „Dank U" was er mei meer dij.
Het nieuwe tijdperk schonk heel wat nieuwsgie
rigen een pracht van een kans oi
bezoek te vereren. Dag en nacht
ons huis, plukten onze bloemen en
eindeloze rij vragen: „Doet U de vaat met zeep?
„Lijkt Uw voedsel op het onze?" „Zijn hier geen F"
"""bina nf Ameri- n
Meestal dienstbode, die ons
geen speciale kleding. Haar jurk wordt
steeds strakker en eindelijk maakt ze hem aan
de zijkanten maar los. Mijn jak leek haar een
tent toe. Uiteindelijk mocht ik op het bureau niet
meer verschijnen.
De zenuwenoorlog werd nog zwaarder. Ruth en
vertrekken Toen Christine kregen bericht dat ze vertrekken moch-
oeg ik de vereiste ten, maar mijn vergunning kwam niet. Weer ging
met zijn drietjes,
een hele ceremonie van,
vroeg iedere keer weer
Reeds maanden geleden had ik onze
geweldig geholpen had mijn
mijn eigen machine weg te ik, hoewel het
wilde steeds met haar vriendinnen de „naaikamer'
in om te zien of de machine
geloof wel, dat ik weet waar
Echt plezier hadden
mité" ons een bezoek bracht. Ook dat comité be
stond uit buren, die in open, stoffige hui
ven ze om ^en' waarbij onze keuken vergeleken
stelden dezelfde toonkamer was. We moesten dan heel rustij
schreeuwen.
boden was, naar het kan
toor om de man duidelijk te maken, dat ik toch
onmogelijk in mijn eentje blijven kon. Hij grijnsde
slechts en zei dat ik dan maar een Chinese vrien-
Ik din in huis moest nemen, maar hij wist even
goed als ik dat dat volslagen onmogelijk was. We
hadden het gevoel dat ze Don wilden plagen door
mij vast te houden Eindelijk besloot ik de moei
lijkste brief van mijn leven te schrijven aan Don.
model I'k typte hem, zodat de censuur geen moeilijkheden
hebben bij het doorlezen en schreef: „Waar-
reis je niet naar huis. Je kunt toch niet altijd
Hongkong op mij blijven wachten. Je bent
.Welk land is beter, China of Ameri
ka?" Maar dit waren meestal nog ongevaarlijke
plattelandsmensen, die
de stad
les aanhoren hoe het houtwerk sohoongeschuurd
worden van een klein smerig mannetje dat
afgrijselijk vuil keetje woonde. Het aller- eenmaal verkeerd geweest
ld c mooiste geval beleefden we toen ze kwamen J ■jf"
komen w'ï °P bed tegen te lezen. We lieten
De jonge soldaten waren veel gevaarlijker, om
dat ze meestal er op uit waren moeilijkheden te
veroorzaken. Zij wilden alleen over het Christen
dom argumentet-en. In een aantal punten waren
ze goed geschoold: Wall Street, Korea, de rassen
scheiding Het was tamelijk vermoeiend want ze
hadden natuurlijk alleen maar één kant gehoord,
en ik vond het altijd moeilijk mijn mond niet
voorbij te
hoofdstad
boeken op bed achter en kregen prompt
risping, omdat dat onhygiënisch was.
We kregen weer een kans om een vertrekvisum
aan te vragen. Eerst een uitvoerige brief schrij
ven. daarna een formulier in veelvoud invullen.
Vragen beantwoorden, die we reeds twintig maal
beantwoord hadden. Ik had gevraagd of ik het
visum zou kunnen krijgen om ongeveer een maand
ik de baby verwachtte te mogen vertrekken.
dragen. Slik je medicijn als een man. Niemand
zal het begrijpen, maar je moet het toch maar
doen." Hij had de zaak onmiddellijk door en sein
de „Vertrek onmiddellijk van Hongkong naar San
Francisco". Hoewel we het natuurlijk niet zeker
weten, geloven we toch dat uiteindelijk deze brief
de doorslag heeft gegeven.
VOLGENDE WEEK:
Hereniging
Wat is de
Vervangingsformule?
In de verslagen over de Gerefor
meerde Synode te Leeuwarden ver
scheen herhaaldelijk het woord
„Vervangingsformule". Vele niet-
Gereformeerden en jongeren wisten
eigenlijk nauwelijks wat die formule
inhield. Prof. K. D(ijk) heeft deze
mensen in het Centraal Week
blad een dienst bewezen door in het
kort dit nog eens uit te leggen. Hij
wijst er dan op dat in 1905 de Sy
node de volgende uitspraak deed:
dat volgens de belijdenis onzer ke
ken het zaad des verbonds krachtens
de belofte Gods te houden is voor we.
dergeboren en in Christus geheiligd,
totdat bij het opwassen uit hun wan
del en leer het tegendeel blijkt;
...dat voorts het oordeel der liefde,
waarmede de kerk het zaad des ver
bonds voor wedergeboren houdt,
geenszins zeggen wil, dat daarom elk
kind wedergeboren zou zijn, omdat
Gods Woord ons leert, dat niet allen
Israel zijn, die uit Israel zijn. en van
Izak gezegd wordt: In hem zal u het
zaad worden genoemd <Rom. 9:6, 7)
zodat in de prediking steeds op ern
stig zelfonderzoek moet worden aan
gedrongen, aangezien alleen wie ge
loofd zal hebben en gedoopt zal zijn,
zal zalig worden.
Toen deze uitspraak in 1943 en later
officieel bestreden werd heeft de bij
zondere Synode van 1945 de Vervanging
formule opgesteld waarin a. de beide
zijden van het verbond der genade
scherper uitkwamen; b. de passieve ver
leden vorm: wedergeboren werd ver
meden, en c het houden voor plaats
maakte voor beschouwen en behande
len als; zij heeft tegelijk verklaard, dat
de zakelijke Inhoud van 1905 gehand
haafd bleef, waarom ze zich dan ook
zó uitsprak, dat de kinderen beschouwd
en behandeld dienen te worden als de
lende in de wederbarende werking van
de Heilige Geest...
Vindt* men die term wat te zwaar, en
spreekt men liever van: delend In het
heil van Christus, of ln de weelde van
de belofte der genade of nog anders:
lammeren van Jezus' kudde of lidma
ten van zijn gemeente het is mij wel;
daarmee verandert de zaak niet en
wordt de waarheid van Gods Woord
niet prijsgegeven, dat ook de inderen
der gemeente het heil des Heren blijde
werkelijkheid is," aldus ds. K. Dijk.
Nieuwe Spaanse aanval
op het Protestantisme
Toen enige maanden geleden het Pro
testantse Seminarium in Madrid op
last van de minister van Binnenland
se Zaken gesloten werd, meende men
niet dat de Spaanse regering een
nieuwe algemene aanval op het Pro
testantisme had ingezet.
Het ziet er echter nu naar uit, dat
Spanje, wel degelijk bezig is om te
proberen het Protestantisme uit te
roeien. Dit maal is het Depot van het
Brits en Buitenlands Bijbelgenoot
schap het slachtoffer. Op 24 april
sleepten ambtenaren van het mi
nisterie voor informatie en toerisme
900 Bijbels, 9000 Nieuwe Testamen
ten en 20.000 Evangelieën weg. Enige
dagen eerder werden 5000 gezangen
bundels, die bjjna klaar waren, in
beslag genomen.
Als reden voor deze daad werd de aard
van de vertaling genoemd die geba
seerd is op het werk van de Spaan
se hervormer Casiodor de Reina.
Voor deze vertaling wordt geen ver
gunning verstrekt. Alle godsdienstige
geschriften moeten de censuur van
de Roomse Kerk passeren en onder
deze omstandigheden is het voor pro
testanten nauwelijks mogelijk om
een vergunning te verkrijgen.
Ook in 1940 werd het depot door de
politie leeggehaald, en pas tien jaar
later ontving het Genootschap enige
vergoeding. In weerwil van de moei
lijkheden met de douane, die grote
hoeveelheden Bijbels, die vanuit het
buitenland kwamen in beslag namen,
was het depot er toch weer in ae-
slaagd een voorraad te 1
Spanje treedt alle internationale wet
ten van mensenrechten en gods
dienstvrijheid met de voeten, hoewel
het pas in de Verenigde Naties werd
toegelaten. Het wordt tijd dat op in
ternationaal niveau ingegrepen
wordt.
Boete op lange
preken
Omdat er in de kerkelijke pers de
laatste tijd herhaaldelijk geschre
ven is ot)fr de lengte van de preek,
is het Gereformeerd Jqngelingsblad
eens in het verleden gedoken en
ontdekte dat er in het verleden zelfs
boetes geheven werden hij lang pre
ken: „Te Tiel had de overheid be
paald, dat de preken om half tien
moesten beginnen en voor klokslag
elf uur geëindigd behoorden te zijn.
De diensten zelf duurden langer, want
men zat vaak al een half uur in de
kerk voordat de dominé ter kansel
verscheen; in die tijd las de voorlezer
een groot schriftgedeelte, de wet en
de geloofsbelijdenis en zong men de
voorzang). Maar om elf uur kwam
er definitief een eind aan de gods
dienstoefening, want dan diende ook
de zegen uitgesproken te zijn.
Nu stond in Tiel omstreeks 1783 ds. H.
Hoffman. Deze had altijd moeite met
de vroedschapsbepaling. Maar boete
betalen zinde hem evenmin. Daarom
bestond hij het eens tijdens het zin-
pen van de nazang de zegen uit te
spreken, daar. hij hoorde dat de klok
elf slagen ging doen. Op die manier
meende hij toch aan het overheids
voorschrift te hebben voldaan. Maar
't zat hem niet glad. 's Maondagsmor-
gens riep de magistraat nan Tiel hem
op het matje, h(j werd vermaand
over zijn onstichtelijk gedrag en
kreeg drie gulden boete". -
