Het eeheim van Pasen
RECLAME OP HET TV-SCHERM?
Nederland rijp voor twee
zelfstandige stations?
vlaggen
Miebei bij de massajeugd
DRAAIEND
RADIOKNOP
NIEUWE LEIDSCHE COURANT
hui iiiini min min mini imir min imir mum iimiiii iimr min mini ,11111 min 11111 jniiii 11111
COMMERCIËLE TELEVISIE OF GEEN ADVERTENTIES^)
Een artikel over de onafhankelijke en de commerciële televisie tevens enkele overpeinzingen bij het
congres, dat het Nederlands Cultureel Contact kort geleden op Woudschoten over deze materie heeft belegd
kan men zulk een artikel beter beginnen dan met korte aanduiding van de standpunten, die de twee partijen
(Ned. Televisie Stichting en Televisie Exploitatie Maatschappij) in deze innemen?
NTS We kunnen wel zonder
Stichting over de commerciële T.V. Is:
„Op het ogenblik hebben wij een goed in-T§|||gi
F zicht in de kosten van het verzorgen van T~"
programma's. Onze berekening is, dat als 1
over een tijdje 500.000 kijkers hebben, we a
kijkgeld 15 miljoen binnenkrijgen en daar
voor kunnen we 25 30 uur per week uit
zenden. De NTS zou geen bezwaar hebben te
gen een commercieel element ln de TV, in
een verhouding, zoals die bij de dagbladen
bestaat tussen de redactlopele kolommen en
de advertentie-pagina's, dus bij de TV; nor
male, onafhankelijke uitzendingen met daar
tussen korte periodes van reclameprogram
maatjes, slagzinnen, aankondigingen etc. Dat
zouden we alleen accepteren ln het geval die
1 kijkgelden niet voldoende zijn voor geregel
de uitzendingen.''
ZONDAGSBLAD
ZATERDAG 31 MAART 1956
Sprakeloos stond
ik erbij, verdoofd
was mijn denken.
Henjo werd niet
aangeraakt. Een
half uur later lag
hij in het zieken-
VOOR WIL WERD HET EEN OVERWINNING,
DIE PIJN ACHTERLIET. HET WERD VOOR HAAR
huis. Henjo keerde uit de dood terug, IE ene Paasmorgen, nu
maar dat gebeurde niet voor Wil, want
maar leest u het hele verhaal
Zijn we dan zo slecht
Exploitatie Maa
lappij.
„Een goed argument tégen het principe i
commerciële TV hebben we nog niet gehoord.
Dagbladlezers zouden hun advertenties niet
meer willen missen en dat gaat bij de TV ook
zo groeien. Reclame heeft een maatschappe
lijke functie en bovendien: hebben wij ons
in onze tot nu toe bestaande reclameuitingen
dan zó misdragen, dat men bang voor ons
is? Zijn wij dan zo slecht, dat men geen fi
ducie heeft in een goed, verantwoord com
mercieel TV-programma? TV is voor ons een
zeer aantrekkelijk massa-medium en het be
zwaar, dat wij adverteerders alleen Interes
se voor program ma's-met-veel-kijkers (i.e.
amusementsprogramma's) hebben, behoeft
buitenland men toch niet
MK
■■L—
Het congres over „Televisie. Cultuur
bevordering en Volksontwikkeling", dat
het Nederlands Cultureel Contact twee
dagen op het conferentie-oord Woud-
schoten bij Zeist gehouden heeft, stuur
de in de debatten en voordrachten bijna
lijnrecht aan op het onderwerp van de
laatste discussie, de commerciële TV
en alle voors en tegens. die daar voor
ons land en onze TV aan vast zitten.
Mocht men dan een hele avond fel
hebben gedebatteerd over het begrip
„cultuur" en mochten de eerste onder
werpen: „De cultuurvervlakkende in
vloed van de TV,", ..Televisie en gezin",
„Televisie ten dienste van school en
groepswerk" zeker niet minder belang
rijk zijn voor inleiders en congressisten,
de vonken spatten er in dit gezelschap
van hoofdzakelijk bij radio en TV be
trokken deelnemers pas af. toen de com
merciële T.V. ter tafel kwam.
WAT IS HET
Het Is in de eerste plaats wel wen
selijk, eens goed te realiseren, wat
commerciële TV eigenlijk is. In het
kort en simpel gezegd: televisie,
waarvan de zendtijd geheel of gedeel
telijk verhuurd is aan adverteerders,
die in de gelegenheid worden gesteld,
in of bij de programma's in hun „ge
huurde tijd" reklame te maken. Aan
de programmasamenstellers van zulk
een commerciële TV staan twee mo
gelijkheden open: de zgn. sponsored
programs („Dit programma wordt u
aangeboden dooretc., met bij
aan- en afkondiging, en soms tussen
en in het programma, slagzinnen en
aanprijzingen) en de TV met telkens
„stukjes reclame", bijv. zes minuten
per uur, zoals de advertentie-pagina's
van de krant de redactionele kolom
men afwisselen, en in welke recla
me-minuten de adverteerders een
filmpje kunnen vertonen, een praat
je kunnen houden, hun produkten
kunnen laten zien en ze aanprijzen.
Op de E 55 heeft men op het gebied
van sponsored programs wat geëxperi
menteerd bij de tentoonstellings-TV. die
daar overal op het terrein te zien was,
en de nasmaak van deze experimen
ten is niet ongunstig zelfs hoopvol
op enkele punten.
T.V.-SECTIE
In Nederland hebben de omroepver
enigingen ieder een TV-sectie, die pro
gramma's verzorgt en zoals die ver
enigingen wat het radiodeel betreft ver
enigd zijn in de Ned. Radio Unie. zijn zij
dat wat de TV betreft, in de Ned. Tele
visie Stichting, de NTS.
Deze omroepverenigingen zenden te
zamen nog niet elke avond uit. en de TV-
zender staat voor een belangrijk deel
van de week werkeloos. Daarom, en bo
vendien om de enorme kosten van een
nen^caan'maken1 vï„ÏAgSltota
de tijd. dat deze niet wordt gebruikt.
Er zitten aan dit systeem enkele bezwa
ren. De TEM mist niet graag bijv. de
zaterdagavonden, die altijd door de om
roepverenigingen zijn bezet, en ook de
uren vóór de avonduitzendingen zijn jx
niet het meest voor reclame geschikt.
Zou de TEM eventueel tot een eigen
zender besluiten en daarvoor de econo- 5
mische mogelijkheden zien, dan worden
de beide NTS en TEM concurren- g
ten ln de ware zin van het woord. En
dat kon het gehalte van beider program-
ma's wel eens ten goede komen. g
Over het gehalte van reclame-pro- c
gramma's is overigens ook het laatste
woord nog niet gesproken. Het is nu
eenmaal logisch, dat de adverteerders, V
die gaan sponsoren (lelijk, onvertaai-
baar woord, want het Engelse to spon-
sor" betekent: „borgstaan voor. krach-
tig steunen") programma's kiezen, die
een maximaal aantal kijkers trekken.
En dat zal meestal neerkomen op amu- <x
sementsprogramma's, eventueel in de
geest van spelletjes als mastklimmen,
wat doe je voor de kost, het hangt aan
de muur en het tikt, etc. g
Toch niet ten volle. Sponsored pro-
grams als „I love Lucy" en de „Ed -5
Murrow Show", die jaren achtereen
zo goed als alle TV-kijkers aan hun
toestellen kluisterden, konden zelfs
„cultureel" worden genoemd, zo in
structief, zo charmant en aardig wa
ren ze. Dat er op de NCC-conferen-
tie op Woudschoten dan ook gezegd
wordt: „Dat we het Amerikaanse
systeem niet willen hebben, daar zijn
we het allemaal wel over eens...."
is dan ook pertinent onjuist in zijn
algemeenheid, want bijna niemand
van alle ja-knikkers heeft een Ame
rikaanse TV-uitzending wel eens ge
zien.
Trouwens, vele problemen rond de TV.
die op het congres ter sprake kwamen
(„Werkt TV cultuurvervlakkend?",
„Werkt de TV gezinsbindend?", „Ver
anderingen in het gezin" en „Aanslag op
de vrije tijd") blijken in de praktijk
nogal mee te vallen. Een Amerikaan
beschouwt zijn TV-toestei precies zoals
hij zijn radio, zijn auto. zijn ijskast
en zijn stofzuiger beschouwt: een ge
bruiksvoorwerp. dat je gebruikt, als je
daar zin in en behoefte toe hebt. In
Engeland is men nog een beetje ,,TV-
ziek", maar ook daar voegt de TV zich
langzamerhand in de levens van alle
dag. Als TV in een gezin narigheid ver
oorzaakt, is dat niet de schuld van de
TV, maar van de onkunde, de onwil of
de onmacht van de kijkers, i.e. de
ouders, die geen keuze weten te maken,
ook voor hun kinderen.
VERVLAKKING
Prof. dr. N. R. A. Vroom, directeur
van de Rijksacademie voor Beeldende
Kunsten, zag de cultuurvervlakking door
TV niet, en het congres stelde daarbij
als voorwaarde, dat de programmabla
den dan wat meer toelichting in plaats
van opsomming moeten geven. Daarbij
komt de vraag: in wiens handen moet
de programmaleiding liggen? De heer
Rengelink van de NTS zei: Bij de NTS,
omdat daarin een goede wisselwerking
tussen kijker en programmaleider be
staat. Dr. K. van Dijk meende dit con
tact te moeten betwijfelen en wees op
Engeland, waar wérkelijk een goede
„audience research" bestaat. Wel sprak
men de wenselijkheid van een „TV
Voorlichtingscentrum" uit, dat moet
functioneren in de geest van het Insti
tuut voor Perswetenschappen.
Het is moeilijk, zich aan een
samenvatting van dit congres
dat overigens met betrekkelijke
autoriteit kan spreken te wa
gen. Wil men er een geven, dan
zou men het standpunt van de
NTS („Afwachten maar, misschien
kunnen we het zónder reclame, en
als het moet, dan „advertentie
pagina's" tussen onze uitzendin
gen kunnen stellen tegenover
de interesse van de TEM voor dit
prachtige en ideale massa-medium.
Overigens valt wel te vermelden,
dat de op het congres aanwezige
vertegenwoordigers van de TEM
hun mond niet hebben openge
daan, zodat de vertegenwoordigers
van de NTS-standpunten eigenlijk
„zonder klankbord" moesten in
leiden en discussiëren
Ze hadden die wo
ning nog maar enkele
weken geleden gekre
gen. En nu wapperden
vlaggen
UIT
buurt te vertellen, dat zeker, maar of het een
»n kind geboren jongen of een meisje
De luiers hingen WasDe geruchten n°9„
(bleek) te verkondi- daarover waren nog y,as
levende buurvrouwen
al lang haar nieuws
gierigheid niet meer
kunnen bedwingen en
vrouw boven gestapt
waar tussen haakjes
steeds niets
toen zij daar
gen, dat de baby er niet tot de overkant haar verhaal had af ge
was. En aan de over- doorgedrongen en zij d.raaid, wist men het:
kant, in die andere rij moesten daarom (in „Het was een dochter
flatwoningen, werd ge- spanning) wachten op en zij heette Adriana,
keken en gewezen en de burgerlijke stand gewoon naar zijn moe-
werden de vraagtekens in de krant, die alle derHelemaal niets
steeds groter. Dat er raadsels uit de doeken buitenissigs.... Het
doen. Vóór die tijd kind woog iets meer
- dan 6% pond..
bijna twintig jaar ge
leden. is mij altijd bijge
bleven. Een klare morgen
in april, vol blijdschap en
zonneschijn. Over ons
dorp klingelden de klok
ken helderder dan ooit.
Niemand bleef die morgen
thuis ei> alles trok naar
de oude kerken die onge
woon vol stroomden. Wij
bezetten die morgen zes
plaatsen, vader, moeder,
mijn twee zusjes, ik en
Henjo. Ja,ik zeg het juist
zo; ik en Henjo, want
juist door hem is die
Paasmorgen voor mij zo
vol betekenis geworden.
Maar daarvoor moet u
ook de geschiedenis ken
nen, die aan die morgen
is voorafgegaan.
Ik was ongeveer zestien jaar,
toen vader met ons de grote
stad verliet om hoofd te wor
den van een school te Graves-
weerde. Nee, zoekt U maar
niet op de kaart, want het is
maar een bedachte naam, voor
een mooie kleine plaats op
de Veluwe. Wij waren er ver
rukt over. We kregen een mooi
groot huis aan de rand van
het bos en aan de overzijde
van de weg lagen een paar
roggevelden, die zoi
hun gouden pluimen
ze ramen wuifden.Kortom een
ideale plek, die ik later node
heb verlaten. Ik moest mijn
onderwijsjaren afmaken in de
dichtst bijgelegen stad. Dat
was zomers een half uur fiet
sen en in de winter deden
het met de bus. Ja, we!, want
in die dagen spon zich de ge
schiedenis met Henjo.
Wij woonden er ongeveer eer
goed jaar. toen vader op eer
avond aan tafel zei: „En zal
ik het ze nu maar zeggen, moe
der?" waarop moeder met een
goedmoedig lachje zei: „Ik
zou het maar doen". Toen ver
telde hg, ciat ons gezinnetje
voorlopig zou .worden uitge
breid met ee
lijke leeftijd
i het gezicht e
dwong ons
yc dit aJ&e'
krachtiger
tot' afstappen. Zonder dat
sproken nadden stopten w
onverwachte beweging haakten on-
sturen in elkaar en we vielen, ik op
het rijwielpad, maar Henjo over de berm
op de rijweg. Op datzelfde ogenblik gaf
ik een gil van schrik, want een auto
greep Henjo. sleepte hem een eind over
de weg en schoot daarna met een voor
wiel over hem heen. Voor ik uit de ver-
kluwde fietsen overeind stond zag ik
hoe de mensen uit hun huizen toe
schoten en de bestuurder voorzichtig uit
zijn wagen stapte. Eerst nu zag ik, dat
ïze buurman was. Sprakeloos stond
bij, verdoofd in mijn denken, als
of ik een slag op mijn hoofd had gekre
gen. Toch drong het tot mij door, dat
er snel gehandeld werd. Henjo werd niet
rigeraakt, maar met vereende krach
ten tilde men de wagen van voren op
schoof hem opzij. Nog voor men daar-
e klaar was verscheen de dokter met
zijn auto, knielde naast Henjo
gon een vluchtig onderzoek. Hei
bewusteloos, maar hij leefde zei
ter. Een halfuur later lag Henjo in het
ziekenhuis.
Er volgden dagen van hoop en
Het duurde angstig lang eer Henjo
tot bewustzijn kwam en de dokter kon
geen enkele zekerheid geven, want zijn
inwendige kneuzingen waren niet zonder
levensgevaar. Het waren dagen die in
mijn geheugen staan als diep ellendig
Ik kon mij niet losmaken uit 'n verstrak
king die mij zelfs belette te huilen. De
eerste schok die hier doorheen stootte
was toen dominee Verstrate in zijn ge
bed smeekte om het behoud van
jong leven, waarvan we nog zoveel
wachtingen hadden. Het was angstig stil
in de kerk en de woorden kwamen de
predikant recht uit het hart, hij smeek
te vurig Zo was het dus met Henjo
ik zou hem verliezen, en toen voor 'i
eerst braken de tranen los en in mijn
nood vond ik niet anders dan alleen de
woorden.. „O Heer., o Heer..!"
Maar de angst verkeerde in hoop, de
hoop in zekerheid J' |jj
mei en op aarde
ook, want zelfs de
dood kon Hem j
niet houden. Van-
daag worden wij
herinnerd, dat ons leven
met al zijn ervaringen en bedreigingen
een ander accent heeft gekregen. Geen
macht, geen nood, geen leed, niets in
leven Is sterker dan de Heer, die al
deze dingen gebruikt om ons te vor
men, te roepen en te wijzen op die ene
Goddelijke uitkomst, de vrije door
tocht met Hem naar zijn Koninkrijk
Ik keek de rij langs. Ik zag de
opgeheven hoofden van vader en moe-
het blijde gezicht van Henjo.
Natuurlijk, hij had genoeg om blij
te zijn, maar ik...Mijn gedachten j
stormden voort en nu en dan ving ik
een flard op van wat er gezegd werd.
„Alleen, wie zich insluit in zijn leed, j
die de blinden gesloten houdt voor
het licht van Pasen, zal hier onge- j
troost vandaan gaan, gelijk aan de j
mensen die die Paasmorgen te Jeru
zalem in huis zijn gebleven en gezegd
hebben, och., die vrouwen., wat zal er I
'jn? Ik heb te goed ge-
zien, wat er op Golgotha is gebeurd, j
uitradicaal uit." Nee, zij
hebben het juist niet goed gezien. Ze j
hebben hun ogen gesloten voor het
wonder. En gij
Door mijn geslotenheid heen drong
toch het beklemmende woord tot diep j
mijn denken en hoe het verder al
lemaal gegaan is weet ik niet meer, j
maar dit weet ik, dat ik het laatste j
gezang plotseling uit volle borst kon i
meezingen. Moeder keek naar mij
toen ze het zag kwam er iets
i een glimlach op haar gezicht.
blijde terugkeer
van opgwektheid i
weer^gelachen r~
de zekerheid
ran Henjo naar
de heerlijke sfeer
n ons gezin. Er werd
gestoeid, en de piano
Alles in mij dankte. Zo
kwam de Zaterdag voor Pasen. Ik had
een stille hoop, dat nu zou komen waar
ik al die jaren op had gehoopt, dat Henjo
zou spreken..maar alles liep zo heel an
ders. Ik liep met post naar zijn kamer
en ik vond hem vrolijk en opgewekt
Hij was bezig zijn boeken te ordenen er
Uit de
VOLKSWIJK
I 'J,T
oud vriend van vader
die naar Indië was vertrokken,
maar altijd de band met
schryven levendig had gehouden. De
jongen was niet zo heel sterk, moest in
een bosrijke omgeving leven en boven
dien hier zijn studie voltooien. Na de
middelbare school zou hij naar Wagenin-
gen gaan, vertelde vader.
Uit een storm van opwinding vuurden
mijn zusjes en ik als oudste zus niet
minder, vragen af op vader, die een ko
misch afwerend gebaar maakte. „In ieder
geval vinden jullie het leuk, da.t hoor
ik wel. Wanneer hij komt weet ik nog
niet. Waar hij slapen moet? In het kolen
hok natuurlijk" plaagde hij. „Maar stil,
ik heb een foto van hem." Hij greep in
zijn binnenzak en legde haar voor mij
neer. Tegen mij zei vader: „Voor jou
zal het wel het leukste zijn, want hij kan
erg goed leren en is erg knap
'Ik moet bekennen, dat de eerste in
druk mij beviel. Hij leek wat ern
stig maar toch wel aardig. Zijn naam,
Henjo, vond ik niets aan, weinig roman
tisch en hoewel ik die naam in mezelf
meermalen in verschillende toonaarden
uitsprak, ik kon er geen muziek in ho-
Het duurde intussen nog drie maan
den eer hij verscheen en hij deed zijn
intocht op een vol zomerse dag in de
vacantie.
Op de dag van zijn komst, waren de
verwachtingen hoog gespannen. „Je moet
hem maar een beetje op streek helpen"
had moeder gezegd, „want het is een
heel ding voor zo'n knaap, ver van
huis in een nieuwe omgeving te wen
nen cn zichzelf te zijn." Dat klonk wat
triest en ik moest een gevoel van me
delijden onderdrukken. Maar hoe gauw
was ik dat kwijt toen Henjo er eenmaal
was, want hij was helemaal geen type
om medelijden mee te hebben. Hij was
een stoere, flinke knaap, met mooie
donkere ogen en golvend haar, sportief
en een vriend voor ons allemaal.
eeuitofv WZHMl I
won
HERH. STEGGERDA
lachend tegen mij: „Ik heb heel
in te haler. Wil" „Voor jou geer.
kunst." zei ik. legde zijn brieven op ta-
zag dat hij snel de envelopper
doorkeek. Er was een zachtblauwe Dij.
die ik al meer bij zijn post had gezien.
De brief van thuis liet hij liggen. Dat
vond ik zo vreemd, dat ik bleef staan.
Henjo liep met de brief naar het raam,
scheurde de envelop open en toen hij
pier er uittrok dwarrelde er
ft tot vlak voor mijn voeten
ik zag dat er een meisje op stond. Hen-
Helpers van de wal
in de sloot
maar boven hen. ,J3e kerk is niet
iets voor ons soort mensen"
beluister ik nu nog vaak bij bejaar-
.m„den. Ze hebben nog gelijk ook,
een enkele uitzondering dan Want de kerk heeft hen nooit au
sérieux genomen!
daargelaten.
IMMERS, wat gebeurde. Ze kwa
men hun volkswijk binnen [)E wijkbroeders deden nog
boordevol verwijten en agressie
'olutionaire elementen,
sden en samenhokten.
-mot u k°n 9een mens met een ander
m" waarachtig contact komen,
i...„ A-,a hV deze ander bij
„o» fc, achter hlm^onm^elijk 'rustig"te beeld
oj mei iuisteren naar e klachtenregisters ren- Geen slechte raad als zodanig,
nisoare gn jeremiades, waarmee de tegen- Enkel een beetje misplaatst, als je
partij hem te lijf wil gaan. Mis
HET is niet erg om
moeilijke post re «toon, het
u eigeiilvk heerlgk. Maar je hebt die daar hvMm
daar een ding bij nodig: er moeten
mensen zijn, die je begrijpen; met
je meedenken: je steunen. Of
dat doen met hun gebed
allergeheimzinnigste macht achter
alle schermen verborgen of met
hun geld die tweede onmisbare
voorwaarde voor ieder werk
formaat dan wel met hun
Ze deelden ook goede raad uit.
Meestal aan de arbeidersvrouwen,
omdat de mannen op het werk wa
ren. Die raad placht er op neer te
komen, nietwaar? En daarnaast
\oorbaat maanden om toch vooral recht
'n geval zuinig te zijn en hun man een toon-
i>j vroomheid voor te tove-
even belangrijk. Als ze je maar
helpen. Als
«•ff Jiioon 9aan schreeuwen. Misschien ook materiële noden heen
niet aueen zq1 h„ dg mgcst feUe aan/clach(en o ver te snrinoen. n n het
laten opboksen legen de moeiW- ^«Lorden™,
iir-ix -i- -- xvat nog veel
goedkope van bet geloof. Een rare paarden-
nu? gemeenplaatsen, welke verraden, sprong van het schaakbord der dis-
Ho* he7enUlEnVdat laaZe dat ernst van de toestand bij
yJn in ruime mate geen flauwe benadering begrijpt.
En misschien zal hij kwaadaardig
ü- "jVTOG goed herinner ik mij. dat zijn
1* komst in ons gezin eigenlijk niets
2 emotioneels gaf. Van de eerste avond
af hadden we het gevoel, dat hij er bi;
hoorde. Vader en moeder heb-
2 ben nooit gevraagd of het goed ging
2 tussen ons, want dat was blijkbaar zicht-
C baar en voelbaar. Er ontstond tussen
ons dan ook een mooie vriendschap, die
tr ik met mijn romantische aanleg mis-
2 schien nog mooier zag, dan zij in werke-
2 hjkheid was. Dat spitste zich nog toe
jj. toen we samen naar school gingen.
Henjo werd helaas een klas hoger dan
2 ik ingedeeld. Hoe graag had ik hem in
2 mijn klas gehad. Maar vader had niets
overdreven. Hij werd al spoedig de knap
s' pe bol van de klas en verwierf zich de
sympathie van leraren en leerlingen
en daarom was ik er misschien diep in
2 mijn hart zo trots op, dat hij "J
met mij alleen van school naar huis
omgekeerd reed. We wachtten
idig op elkaar en ik weigerde dil
2 ander gezelschap om Henjo. Dit alles
ging ongemerkt en onopzettelijk en in
2 mijn gevoel groeide er iets onverbreke-
lljks tussen ons. dat ik voor niets ter
wereld meer wilde missen en met het
tellen van de schooljaren verdiepte dit
hem voor en het eerste ogenblik had
ik het gevoel dat ik duizelig tegen de
grond zou slaan, maar ik wist m~
beheersen. Plotseling was ik op eer
we manier voor het feit gesteld dat mijn
gedroomde toekomst volkomen aan puin
'.ag. Henjo was teruggekeerd uit de dood,
naar niet voor mij.... niet voor mij! Hij
moet geweten hebben wat deze ont
dekking mij zou doen. „Wil", begon hij,
maar ik luisterde niet meer, trok de
deur achter mij dicht, rende de trap
af en ging zonder dat moeder het zag
het huis uit. In een wilde xaart reed ik
op mijn fiets het bos in. Het kon
niet schelen waarheen, maar ik moest
iets doen om mezelf te hervinden. Op
open stuk hei liet ik mij voorover
vallen en steunend op mijn ellebogen
met mijn handen onder de kin lag ik
voor mg uit te staren. Ik wilde tegen
elke prijs boven mijn verwarring uitko-
-ii. Niemand mocht merken, dat ik
zo hevig bezeerd had. Ik wist het
zeker, Henjo had dit met opzet t
daan. Hij heeft het me nooit will
zeggen. Daarom had hij dus nooit het
verlossende woord gesproken waarop
ik zo gehoopt had. Domme gans die ik
was. dwaas dat ik dit nooit gemerkt
had of had ik het niet willen merken?
Hoe mooi had ik mij deze Pasen voo
gesteld. Maar God wilde het anders
waarom? Ik was boos en verbitterd. Mijn
nnerlijke trots dreef me om op tijd thuis
te zijn voor het eten. Het ging niemand
gevoel zich in mij, zodat
Ik vertelde reeds, dat hij niet zo dat het tot
heel veel tijd overhield voor huis- ting gekomen Bi
bezoeken en dat de vertegenwoor- zal hij de klager zijn recht gegeven
opstaan en de plaat poetsen zonder de wijk,broeder kon het bestaan om
wezenlijke ontmoe- een klager de mond te snoeren met
Maar in geen geval de gelijkenis van de verloren
digers van andere volkslagen daar
om deze taak voor hem moesten
waarnemen. Hoe loffelijk enerzijds.
Ze hadden er dan toch maar hun
vrije tijd voor over om gezin na
gezin met een bezoek te vereren
Ze hadden die tijd ook aan andere diep bewogen.
hebben: het recht
en beantwoord worden; het recht
van werkelijk geholpen te zijn.
O, de wijkbroeders hielpen wei-
Ze hielpen met pannetjes soep.
welke hun lieftallige echtgenoten.
„Gij lijdt honger? Dat komt wijl gij
aangehoord bet vaderhuis hebt verworpen
De wijkbewoners hebben dit alles
niet genomen. Ze knikten wel braaf
jes als de broeders zaten te oreren,
maar na hun vertrek lachten ze
lang en honend. De
dingen kunnen besteden; aan
tes bij gelijkdenkenden; aa~
amusementen van hun eigen
isleepten. Ze ken t
afgedragen kleding en het karwei. De
met hun kameraads op
de met verjaard huisraad. Ze hielpen
bij de was i
met diaconale stuivers en werkelijk En de deuren sloegen dicht: de
1 kinderen. Maar ook wel met particuliere dubbeltjes,
het goede hout ge- Maar heel die bijstand kwa
bedoelingen gingen ze op stap. worpen penningen en het recht
Helaas, hun bezoeken vielen n»"- -„„ïw *o~
de ander.
Dominee Een heeft dat alles heel
goed begrepen. Hij heeft gedaan
wat hij kon om zijn wijkbroeders
anders te instrueren. Hij heeft ge-
gepreekt.
het recht kwam niet ter sprake. praaf!—_JP
rechts uit en ze verknoeiden pre- En zodoende hebben ze iets onher- heeft het
cies iets meer dan ze opbouwden, stelbaar gebroken in het hart der kerk met blindheid geslagen
De kerk stond
ienjo zou laten blijken, dat hij
v mij hield. Maar hierin werd ik z^
2 op de proef gesteld. Henjo sprak daar-
2 over nooit en ging het zorgvuldig uil
l). de weg als ik er op zinspeelde..en toch,
2 nooit twijfelde ik aan onze toekomst,
2 die ik niet zonder hem kon indenken.
2 Dit alles heb ik mij pas later gerea-
ij. liseerd, in de vreugde van elke dag
1} bleef het op de achtergrond van mijn
2 denken. Zo lagen de zaken toen het
2 de van onze schooltijd in zicht kw
2 en de onverwachte wending kwam.
i> mij zo diep schokte.
wü op 1
huis. De felle regen
Een wind. die ons 's morgens naar de
stad had gejaagd hadden we nu tegen,
f Eenmaal op de vlakke weg hadden we
j. al onze krachten nodig om vooruit te
h komen en we konden eikaars woorden
j; niet verstaan door het stormgeweld
Zullen deze televisiezendmaHen ook
in Mederland advertenties op de beeld
schermen in de huiskamers brengen
hadden achteraf beschouwd wijkbew
beter gedaan door thuis te bijven
hen. De kerk stond alleen aangehoord.
Maar aehaa't de bomen weg lag bezaaid met af-
t eerukt hout. Henjo ha<T een stevige hand
also) ae m mijn rug gezet en hij duwde mij met
J kracht tegen de felle wind in, maar
de druk zo groot, dat hij
Ti zelf vooruit te
tot dicht bij huis
toen sloeg de wind,
nog'sterker
mij moest loslaten
wijde roggevelden
reactie was wonderlijk. Hij zag, dat
»r naar keek en deed geen moeite
de foto op te rapen. Daarom
onderzoekend
dan „kind!". Tegen deze overrompeling
was ik niet opgewassen en de dam van
harde trots brak en liet de tranenstroom
vrij. Henjo moest haar alles verteld heb
ben. Hij had dit ogenblik vroeg of laat
verwacht. Moeder drukte mijn hoofd te
gen haar schouder en zei: „Huil maar..i"
weet wat je op het ogenblik doormaakt'
Blijdschap en zingende klokken. Over-
uitbottend leven. Ondanks
alles drong iets van die blijdschap tot
mij door. Deze morgen zat ik in de
kerk niet zoals gewoonlijk naast Hen
jo. Dit was zijn eerste kerkgang weer
Hier had ik gezeten, toen de nood
in mijn hart hoog was om hem, ter
wijl er vurig voor hem werd gebe
den. Als God hem weggenomen had,
was mijn droom nooit zo wreed ver
stoord geworden. Ik schrok geweldig
van die gedachten en ik keek op,
alsof iemand dit van mijn gezicht
had kunnen lezen. Toen eerst drongen
de woorden van de kansel tot mij
door.
„Dit is het geheim van Pasen, dat
Aan öe
JUIST DE ERNST
Pe uitvoering van de Matthaeus Passion
op palmzondag onder leiding van Eduard
van Beinum is één van de jaarlijkse j
hoogtepunten in het radioprogramma. De
aansluiting met het Concertgebouw in
Amsterdam deze dag is een goede cn in
de korte geschiedenis van de Nederlandse
radio reeds oude traditie, die eenvoudig
ichter
ar dé Matthac
Dan kwam
radio I
volle
Zo ook zondag. En het moet gezegd worden,
dat door de wijze waarop dit jaar het
Evangelie in deze vorm werd verkondigd j
de voorgaande uitvoeringen zijn over-
troffen. Waardoor? Waren het de ver- I
fjjningen in het orkestspel, de wonder
mooie inzetten of was het de tederheid, j
waarmee dc grote koren werden gezongen? i
Misschien wel. Het is moeilijk dit alles
via een luidspreker juist te beoordelen.
Ik geloof echter, dat het vooral de volle
ernst is geweest, die deze uitvoering tot j
dit Evangelisch gcbcUreij heeft gemaakt; j
de ernst en overgave, die Bach van de I
uitvoerenden, in grote of kleine bezetting,
van zijn kerkmuziek heeft gevraagd. Wat
kan de radio toch goed zyn!
LACH EN TRAAN
Ja, maar ook lastig. Dat wil zeggen de
radio van de buren. Het was zondag wel
welletjes geweest met die radio. Maar
's avonds was de kamer toch gevuld met
ziek, dat door de vloer van de bencden-
hure
1 de ander
buren kwam. En het
muziek ook. Het enige middel om van
zo'n obsessie bevrijd te worden, is zelf
de radio aan te zetten. Toch maar
draaiend aan de radioknop, strandde ik
op de over dit leven mijmerende Godfried
Bomans. De Haarlemse auteur onthulde
hoe Enschede het aan de vader van de
posthuum jubilerende Mozart heeft te
danken, dat de Nederlandse bankbiljetten
op zyn persen gedrukt mogen worden.
Een aardig gegeven, maar Bomans vertelde
ge\
reld werd
li het x
detach'e™"d
lykse leven.
HUMOR
Humor. Het is een soort wedstrijd ge
worden tussen de omroepverenigingen wie
het leukst ia op de wekelijkse vrolijke
avonden. Jammer, dat de kleinkunst-
artiesten lang niet altijd aan de echte
humor toekomen. En, o, wat kunnen ze
dan vervelend zijn. Cees de Lange, die
iedere zaterdagavond in de VARA- show
boat meevaart, lukt het vaak wel om echt
geestig te zijn in zyn absurde verhaaltjes.
Maar, zyn humor ligt niet voor de hand,
zit wat dieper en ja, dan reageert zyn
publiek niet zo snel. En Cees de Lange
moet het juist van het publiek hebben.
Dan gaat hy forceren door kreten te uiten
en de sfeer wordt verbroken. De veiling
meester probeert het later weer goed te
maken. Maar zijn uitbundig geschreeuw
doet het ook niet altyd. Die kleinkunst
moet toch wel moèiljjk zyn.
TE SOBER
Terecht heeft het IKOR van de indirecte
uitzending van de kerkdienst in dc
Nieuwezydskapel in Amsterdam, waar
prinses Beatrix met vele anderen haar
geloof beleed, geen reportage gemaakt.
Er was een zeer sober commentaar, dat
echter iets uitgebreid, de uitzending van
deze weliswaar gewone kerkdienst aan
zienlijk aan waarde had kunnen doen
winnen. Waarom niet een paar mede
delingen meer gedaan? De mannen van
het IKOR, dat is reeds gebleken, weten
wel hop zy dat hadden moeten doen.
PRATERS
Het is heel vervelend hoe 's avonds om
streeks het etensuur voor de microfoons
van de omroepverenigingen zich alle
mogelijke sprekers verdringen om hun
woordje te doen. Ik moet die praters niet
tijdens het eten. Er wordt al genoeg aan
tafel gesproken. Om de gaten in het
gesprek te vullen heb ik liefst wat lichte
muziek. Nee, geen „zware" jazz en ook
geen symfonie van Mahler, maar van die
gezellige muziek, die Tom Erich elke
dinsdagavond om kwart over zes voor de
AVRO in zyn potpourri „Oud en nieuw
van alles wat" speelt. Ook Piet van
Egmond is elke woensdag van kwart voor
zes tot kwart over zes met zyn populaire
orgelbespeling welkom!
