Kerstening Ambon had gevoel
van samenhoren tot gevolg
Dr. J. Keuning in Volkenkunde over
Ambonezen, Portugezen, Nederlanders
Vluchtelingen en vredeskansen
in Nabije Oosten
Comité streeft naar bundel voor
prof. Antoniadis
De heer Muller over zijn reis
naar Joegoslavië
Zuiveltentoonstelling werd
vanmorgen geopend
NIEUWE LEIDSCHE COURANT
3
DONDERDAG 15 MAART 1956
Geschiedenis tol ongeveer 1700
VOOR DE BEWONERS VAN AMBON en de Uliassers, van het schier
eiland Hoamoal (westpunt van Seran) en de eilandjes Manipa, Am-
I blauw, Boano en Kelang, daar vlak bij gelegen, was de periode van on-
!geveer 1500 tot in de tweede helft van de 17de eeuw een zeer roerige tijd.
Samenleving en individu kregen te maken met een stortvloed van gebeur
tenissen, raakten tegen wil en dank onderworpen aan vreemde invloeden,
die grote veranderingen in hun leven, maatschappelijk bestel en vooral
ook in hun godsdienst, tot gevolg hadden. Aldus dr. J. Keuning, conser
vator van de afdeling Indonesië van het Rijksmuseum voor Volkenkunde,
in zijn lezing over Ambons geschiedenis tot het einde van de 17de eeuw,
idie hij gisteravond in dit museum hield.
De heer Keunirog besprak in het begin
an zijn causerie in grote trekken de
samenleving, zoaile de Portugezen diie in
151(2 aantroffen. Zij d'Abreo en Serrao
waren niet de eenste vreemdelingen
t wie de Ambonezen dn contact kwa-
n. Enige tientallen jaren daarvoor was
reeds een zekere Pati Putih naar Java
geweest, had daar kennis gemaakt met
de Islam en deze godsdienst op Hitu (hel
noordelijk deel van Amborn) geïntrodu
ceerd. Javaanse godsdienstleraren zijn
vermoedelijk met hem teruggekomen tei
verdere verbreiding van de leer. Nog in
|de 17de eeuw zijn vele godsdiensVvoor-
angers van Java afkomstig.
Tot 1523 leefde men vredig met de Por
tugezen samen, maar daarna ging het
Op een gegeven moment riepen de
-ezen zelfs de hulp in van de vorstin
Japara op Java en dreven de Portu
gezen in 1539 over land naar de noord
van de baai tussen Hitu en Leitimot
zuidelijk deed van Ambon). Zij wer
den daar als welkome bondgenoten inge
haald. Van die tijd dateert ook het begin
van de kereteniinig op Leitimor. Het bleef
echter een zeer oppervlakkig Christen-
jdom, zoals spr. aantoonde. -Een verbete
van missiestandpunt uit gezien, brak
toen in begin 1602 de Portugese ad
miraal Andrea Furtado de Mendoza met
grote macht het bijna verloren ge-
gane gezag van de Portugezen op Ambon
kwam herstetilen en grote verwoestingen
aanrichtte op het Moh. Hitu. Ook deze
ontplooiing van het missiewerk was ech
ter weer van korte duur.
Pion
De 16e eeuw Is voor Ambon geen
vreedzame tijd geweest. De Portugezen
hadden grotendeels een verstorende in
vloed gehad, vooral op Leitimor. Hun
aanwezigheid heeft de oude tegenstellin
gen op de 6pths gedreven, het lamd ver
deeld im twee elkaar voortdurend be
strijdende kampen. Ambon was mede een
pion en een slachtoffer geworden in deze
vroege krachtmeting tussen oost en west,
vertegenwoordigd vooral door het vor-
stenrijk Ternate aan de ene kant tegen
over het Portugese na 1850 het Spaans-
Portugese wereldrijk. Tot op de hui
dige dag leeft deze Portugese periode nog
voort in een aantal woorden, die im het
Amibon-Maleis werden overgenomen, ook
In enige familienamen.
De 17de eeuw was voor Hitu wel
rampzalig begonnen, doch men was
niet zonder hoop op uitkomst. In
1599, 1600 en 1601 dus nog vóór de
veroveringstocht van De Mendoza
waren er Nederlandse schepen ge
weest. Men had hulp van de Neder
landers ondervonden en begreep goed.
dat deze nieuwe blanken vijanden
waren van de Portugezen. Van febru
ari 1605 af dateert de Invloed van de
Nederlander op Ambon. Na enkele
maanden waren alle Portugezen ver
dwenen, hetgeen vr(j vreedzaam ls
geschied. De Compagnie kreeg in de
Ambonse kwartleren een veel grotere
Invloed dan de Portugezen ooit had
den bezeten. Van heinde en ver kwam
men vrede en vriendschap sluiten.
Rustige bedding
Echter, het gedrag van de Nederlanders
en ook het optreden van de Compagnie
lokten op den duur tech weer verzet uit.
Zeer uitvoerig besprak dr. Keuning de
gebeurtenissen en de strijd, die in dat nu
volgende rumoerige tijdperk plaats had
den. Men streed voor eigen zelfstandig
heid. Het duurde tot begin 1656 voordat
de Compagnie de toestand weer absoluut
meester en tot edke afdoening bij machte
was. Een bewogen tijdperk in de geschie
denis van Ambon was hiermede afgeslo
ten. De stormen waren uitgewoed; de
samenleving kwam in rustige bedding.
Men krijgt de indruk, dat het ondervon
den leed in het vergeetboek raakte en
men zich ook op Hitu heeft geschikt
naar en een zekere vrede had met het
verloren gaan van de vroegere onafhan
kelijkheid Het nagelmonopolie bracht
bovendien een bescheiden welvaart. Tot
1817 hoort men niet meer van ernstige
verzetspogingen tegen de Nederlandse
De kerstening had tot gevolg, dat men
zeer gehecht raakte aan de Christelijke
godsdienst en dit gaf een gevoel van sa
menhoren met degenen, die dat" geloof
hadden gebracht. Men voelde zich als
Christenen apart van de belijders van de
Islam, kreeg ook de neiging wat op hen
neer te zien en zich te verheffen op het
feit, dat men dezelfde godsdienst beleed
als de machthebbende Nederlanders, die
van hun kant welwillender 6tonden
tegenover de Christen-Ambonezen en,
hun meer kansen boden. Veel later in
de tweede helft van de 19de eeuw en in
onze tijd zou dit veel evidenter wor
den en ten slotte leiden tot een conflict
situatie, waarvoor nog geen oplossing is
gevonden.
Pantomime-avond in Koetshuis
van Oud Poelgeest
Albert Laboidus en Arie van Houwelingen
lieten hun vrijetijdsbesteding zien
Albert Labordus en Arie van Houwelingen, die beiden studeren aan de
Haagse academie voor beeldende kunsten, zijn voor hun plezier aan het
pantomimespelen gegaan. Wel serieus, maar toch alleen nog maar als een
soort vrijetijdsbesteding. Gisteravond zaten we met enkele ouderen en vele
jongeren gezellig in het koetshuis van Oud-Pgelgeest bij elkaar, om naar
de prestaties van het tweetal te kijken.
n bij-
Dat koetshuis vinden we altijd
zonder geschikte gelegenheid voor dit
soort avonden. Men is er zo genoeglijk
„onder ons", de sfeer is pretentieloos",
't is allemaal eenvoudig. En dat is voor
lopig nog de omgeving, waar ons duo hun
kunnen moet demonstreren. Zo lang ze
niets gaan pretenderen en geen kunst
willen brengen is hun werk aanvaardbaar
en te waarderen, 't Is allemaal nog erg
jong en het draagt alle kenmerken van
het beginstadium. Hun teohniek is behoor
lijk goed. Mimisch en plastisch is het ook
niet kwaad, maar het gaat nog te veel
op in het uiterlijk. Daarom is hun hele
programma een uitbeelding van de ka
rikatuur. Daarmee hadden ze dan ook
het meeste succes. Ze deden dat ook knap,
maar het bleef te veel bij een soort
oefenstof. Men speelde meer een gegeven,
dan een verhaal.
Wanneer men de karikatuur van iets
laat zien ls gebrek aan nauwkeurigheid
niet zo erg. Bij het duel. dat men te zien
kreeg, deed het er niet zoveel toe. dat
de bewegingen, goed beschouwd, bijna al-
maal fout waren. Zo duelleert men niet.
Wanneer men evenwel verder wil. en het
succes niet zoekt in de uiterlijkheid; en
humor en geest gelijkschakelt met kari-
Leidse Kunstkring „Voor Allen"
Hans Richter Haaser liet wel
gemengde gevoelens na
Was beroemde Duitse pianist deze avond
nie( erg gedisponeerd
Gisteravond beluisterden we in de Stadsgehoorzaal de sedert enkele jaren
zeer beroemde Duitse pianist Hans Richter Haaser, die optrad voor de
leden van de Leidse Kunstkring „Voor Allen". Reeds éénmaal in dit seizoen
maakten we in deze rubriek melding van deze pianist, toen deze met het
Residentie Orkest één van Mozarts pianoconcerten vertolkte, over welke
uitvoering we toenmaals zeer geestdriftig waren. Bovendien hadden di
verse besprekingen in de pers van recitals, gegeven door Richter Haaser,
ons zeer nieuwsgierig gemaakt. Geen wonder dus, dat we dit optreden met
spanning tegemoet zagen.
Wij moeten bekennen, dat het com doch al spoedig nam de linkerhand auto-
gisteravond ons heeft teleur
gesteld. Waaraan deze deceptie moet
worden toegeschreven is moeilijk uit te
maken, vermoeidheid van de pianist, on
gunstige dispositie, onrust in het ge
bouw tijdens het concert? Dat deze pia
nist tot veel in staat is. kan niet aan twij
fel onderhevig zijn. Zijn techniek is vaak
magnifiek, al moesten we deze avond
menige slordigheid constateren, terwijl
ook het toucher van deze kunstenaar
buitengewone kwaliteiten bezit.
Het programma van dit recital zou als
toonbeeld van conventionaliteit kunnen
gelden: Mozarts Rondo in D en diens
eonate in A met de Turkse mars, Beet-
hovens Waldsteinsonate. Schuberts Im
promptu in as, Chopins Ballade In As en
Liszts Mephistowals. Zelfs de oppervlak-
loge kenner der klavicrliteratuur liep
weinig kans tegen onbekende noten aan
te lopen. Bij zulk een programma ls de
criticus al dadelijk zeer kritisch gestemd.
Het Rondo in D beloofde veel, prachtig
toucher, gedépouilleerde sfeer; doch aan
bet eind van de voordracht beseft men
dat ondanks deze kwaliteiten de vertol
king verveelt. De sonate in A met de be
roemde Turkse mars bevestigde deze in
druk; alles heel bestudeerd doch leven
loos, alsof de pianist intussen aan
•chaakproblemen dacht. Beethovens
Waldsteinsonate werd evenmin tot een
eenheid, détails waren prachtig doch
Werkelijke emotie werd nauwelijks ge-
«uggereerd Men kreeg de indruk dat
Richter Haasser dit gebrek aan inncr-
bjke, spontane bewogenheid trachtte t
compenseren door middel van overdre
ven dynamische accenten, ongerecht
vaardige agogische versnellingen. Boven
dien domineerde, de linkerhand tezeer.
cratisch de leiding en verstoorde scherp
poëtische sfeer, Alfred Einstein,
der grootste musicologen van deze e
noemde Schubert de classicus onder de
romantici; in deze interpretatie had de
meer weg van Liszt. Hetzelfde gold
de vertolking van Chopins Ballade
5, zeer onevenwichtig van aard
bovendien technisch niet volmaakt. Men
bedenke dat Chopin zelf steeds, vol
tijdgenoten, zeer ingetogen, bijna verstild
zijn eigen werk voordroeg, in elk geval
:er gereserveerd.
Ten slotte Liszts naar onze smaak nog
al banale Mephistowals. In een derge
lijk stuk komt een geroutineerd pianist
•oorraad niet-authentieke. be
studeerde, (men zou bijna zeggen inge-
bykte) emoties een heel eind. De muziek
is zelf niet oorspronkelijk genoeg o
zulk een geval een manco te doen gevoe
len. De geestdrift der toehoorders was
niettemin groot en Richter Haaser be
loonde dit enthousiasme met twee toe
giften: Mendelssohns Spinnerlied, prach
tig van toon en voordracht hier bleek,
dat we toch met een pianist van formaat
te doen hadden en Chopins wals In e
in welk laatste werk alle tekortkomin
gen hierboven bij de Ballade gesignaleerd
opnieuw vielen waar te nemen Het ii
moeilijk uit dit alles een conclusie t<
trekken: er viel natuurlijk deze avond
ook veel te genieten, doch het geheel
bleef onder de maat. Wij hopen ten zeer
ste, dat Hans Richter Haaser binnen af
zienbare tijd de kans krijgt revanche U
komen nemen en dat hij dan ook te Lei
den de grote reputaite, die hij geniet,
zal legitimeren.
Intussen hoopten we dat na de pauze,
teals dit zo dikwijls geschiedt, alle rem
mingen zouden zijn opgeheven. Schu
berts Impromptu beloofde weer veel,
prachtig toucher, parelende techniek.
katurale bewegingen en gebaren, dan zul
len beiden hun stijl moeten verfijnen.
menen dat deze beide jonge mannen
d.it ook weten en we wensen hun toi
genoeg zelfkritiek kunnen opbrengen
in de pantomimo kunst een volwaar
diger succes te boeken. We geloven dat ei
mogelijkheden bij dit tweetal aanwezig
;n wensen hun ln deze vrije-tijds-
besteding niet alleen succes, maar
henzelf ook voldoening toe.
A. C. Bouwman
Examens aan Leidse
analis'ienschool
Aan de Leidse analistenschool slaagden
de volgende kandidaten voor het schrif
telijk examen /leerling-analist che
mische richting" van de Koninklijke Ne-
ïrlandse Chemische Vereniging.
Zonder vrijstelling: W. Radius, Leiden;
J. P. H. Bosma/n, Gouda; R. v. d.
Haak, Leiden; F. v. d. Hek, Schoonhoven;
B. Griede—Olsen, Oegstgeest;
J. M. v. SoestGrizell, Den Haag;
mej. A. v. Schooten, Leiden; mej. M. H.
Overddjk, Leiden; mej. J. M. Stoute, Sa6-
senhelm; mej. M. P. de Zeeuw, Baren-
drecht; mej. M. C. v. d. Klauw, Noord-
wijkenhout; mej. M. J. Zonneveld, Voor
schoten; mej. C. Punseiie, Bodegraven;
mej. R. v. d. Klij, Schoonhoven; mej.
M. Paardekooper, 's H.H. kinderen.
Met vrijsteling scheikunde: W. Ho-A-
Sjoe, Leiden.
Met vrijstelling natuurkunde: J. A. M.
Spitteler, Amsterdam; E. Strijk®, Leiden;
de Min. Den Haag; W. Klerk Jr,
Lekkerkerk; D. v. Assen, Leiden; mej. M.
Binnendijk, Katwijk a.d. Rijn; mej.
B. J. Knape, Delft.
Met vrijstelling schei- en natuurkunde:
P. Muilwijk, Schoonhoven.
Herv, Geref. zondagsscholen
zalerdiag naar Gouda
Onder leiding van streekvoorzi-bter, de
heer J. Goedhart te Bodegraven, wordt
de voorjaarsvergadering van de Streek
Gouda van Herv.-Geref. zondagsscholen
gehouden op zaterdag 17 maart om 3 uur
in het Hervormde centrum „De Haven"
Oosthaven 31 te Gouda. Behandeld wordt
„Hoe vertellen we aan onze kinderen?",
ingeleid door de heer Adr. Harkes te Ha-
zenswoude.
Dr. J.
i der Veen.
Gestaagd voor costuimère
Te Utrecht slaagden voor costumièi
de dames K. v. d. Hoek en P. Schalkers.
Zij werden opgeleid door mej. M. Stouten
AGENDA VAN LEIDEN
Donderdag
Jacobazaal Burcht. 6-11 uur: motor-,
cooter- en bromfietsshow.
Stadsgehoorzaal, 8 u.: K. en O.-concert
Residentie-orkest o.l.v. Willem van Ot-
terloo, soliste Janine Dacosta, viool.
Schouwburg. 8 uur: jubileumseizoen
Litteris Sacrum, „De Plankeniers" uit
Naarden met „De Koopman van Venetië"
in Shakespeare.
Academie. 8 uur: Ned. Studentenver
eniging voor Wereldrechtsorde, dr. L. G.
M. Jaquet uit Den Haag over: De na
oorlogse politieke pntwikkeling in het
Verre Oosten.
Academie (zaal X), 8 uur: Genootschap
Nederland-Engeland en Litteraire stu
dentenfaculteit, Allan Bullock over; Is it
jssible to write contemporary history?
Vrijdag
Schuttershof, 10 uur: VEBO, officiële
opening zesde Paasveetentoonstelling.
Rehoboth, 8 uur: Ned. Christen-Vrou
wenbond, lezing over Milva en Luwa.
De Doelen, 8 uur; Maatschappij der Ned.
Letterkunde, dr. H. J. Prakke over: Stief
kinderen der publicistiek.
Snouck Hurgronjehuis. 8 uur: K. en O -
ïrsus „Nederlandse zeevaarders- ontdek
ten de wereld" door prof. dr. T. H. Milo.
Harmonie, 8 uur: Ned. Handelsreizigers-
verenigi-g, ledenvergadering.
Stadsgehoorzaal, half 8: IKO-56 (Inter-
scholaire Kulturele Ontmoeting 1956),
wedstrijd muziek en declamatie.
Foyer stadsgehoorzaal, 8 uur: Chr. Reis-
sreniging en Het Boekhuis, K. Norel
/er: Een zeereis naar Noord-Afrika en
Malta.
Jacobazaal Burcht, 6-11 uur: motor-,
scooter- en bromfietsshow.
Lakenhal. 8 uur: Vereniging Oud-Lei
den, dr. W. Jappe Alberts uit Utrecht
De middeleeuwse stad, met licht
beelden.
Antonius-clubhuis. 8 uur: VOLA, film
ver fabricage fittings.
Uiterstegracht 1B. 8 uur: Broederschap
an oud-padvinders, jaarvergadering.
Koor Pieterskerk, 7.15-8.15 uur: beves
tiging van stu dervbeniidm aten
Leiderdorp, half 8: gemeenteraad.
Zaterdag
Muziekschool Rapenburg 22, 3 uur;
openbare les van de accordeonikJassen.
Schouwburg, 8 uur: jubileumseizoen
Litteri6 Sacrum, „De Planken/iere" uit
Naarden met „De Koopman van Venetië"
Shakespeare.
eg6tgee6t, Oud-Poelgeest: week
einde „Azië en Europa— Quo Vadis?"
Zondag
Marekerk, 7 uur: Kerkdienst voor ge
heel Leiden, dr. P. L. Schoonlheim over:
Krui6 in Paasgloed.
Tentoonstellingen
Academisch Historisch Museum (Rapen
burg 73), 10-5 uur: het Hu-s Oranje-Nas-
sau en de Leidse Universiteit (tot 17 maart).
Lakenhal, 10—5 uur: De stille glans der
Gouden Eeuw (tot 26 maart).
Nachtdienst apotheken
Apotheek Nieuwe Rijn, Nieuwe Rijn 18,
tel. 20523, en de Doeza-apotheek, Doeza-
straat 31, tel. 21313.
Viro bijeen
Vrede tussen Isiaël en Arabische landen hangt
al van oplossing verplaatsten-probleem
De leden van de vereniging voor internationale rechtsorde Viro werden
gisteravond ingelicht over een uiterst moeilijk probleem, namelijk over
„Vluchtelingen en vredeskansen in het Nabije Oosten". MevTouw L. M. C.
Woltjer-van der Hoeven Leonard sprak hierover in het gebouw van de
Nationale Levensverzekeringsmaatschappij. Zij is zelf in het Nabije Oosten
geweest en heeft daar met verschillende prominente figuren gesproken. De
voorzitter, dr. ir. H. M. J. Hart, kon een voor Leiden groot aantal belang
stellenden welkom heten. Hij schreef dit toe aan de belangrijkheid van het
probleem.
„De twee delen van mijn onderwerp.
..vluchtelingen" en .vredeskansen". aldus
mevrouw Woltjpr. hangen nauw met el
kaar 6amen. want het grote aantal vluch
telingen, afkomstig uit Palestina, is
grootste beletsel voor vrede tussen Israël
en de Arabische landen. Ruim 900.000
Palestijnse Arabieren leven in kampen. Zij
worden van de zijde van de Verenigde
Naties geholpen, maar de hulp kan 6lechts
op beperkte schaal verleend worden en
komt neer op 26 cent per man per dag.
Van de half miljoen kinderen onder de
zestien jaar. krijgen er slechts 160.000
onderwijs.
Tegen de grenzen van de staat Israël
leven 181.000 Arabieren in nog moeilijker
omstandigheden. Zij wonen wel in eigeD
huizen en krijgen daarom geen hulp,
maar zij hebben geen middelen van be
staan, wat hun akkere worden door de Is
raëli's gebruikt en zij hebben wel gezaaid,
maar kunnen niet oogsten. Prikkeldraad
houdt hen gescheiden van hun bezit. Wil
len zij 's nachts nog iets redden, dan lopen
zij de kans neergeschoten te worden.
Wordt er. ondanks deze krasse maatregel,
toch nog te veel weggehaald, dan organi
seren de Israëli's een vergeldingsactie
aldus spreekster.
Angst
De drijfkracht van deze massale vlucht
is de angst voor terreurdaden van
Joden. De bewoners van enkele dorpen
met geweld uit hun bestaansmogelijk
heid gehaald. De terreur begon haar
werk en dit werd nieit stil gehouden,
•nen hoopte, dat op die manier velen
uit zichzelf zouden vluchten, wat inder
daad is gebeurd. Het bezit van deze vluch.
telingen verviel aan de Israëli'6 en hel
grootste deel van de akkers en wijngaar
den is gestolen goed.
De enig juiste oplossjpg. terugkeer
de vluchtelingen de V.N. hebben zich
►ver uitgesproken in een resolutie
wordt door Israël met klem van de hand
gewezen, omdat zij de vluchtelingen als
vijfde colonne beschouwen. Een
derp oplossing is de vluchtelingen onder
te brengen in de Arabische landen er
Alsnog een huldeblijk
Prof. dr. Sophia Antoniadis heeft onlangs, na vijfentwintig jaar het hoog
leraarschap aan de Leidse universiteit bekleed te hebben, de leiding ge
kregen van het Centrum voor Griekse kunst en studiën te Venetië. Zij
moest dus de Leidse universiteitswereld verlaten. Haar vertrek was zo
overhaast, dat het niet mogelijk was bij het afscheidscollege reeds een ge
schenk aan te bieden.
dr. G. H. Blanken R. Blijstra. dr. E. Bos
winkel, prof. dr. L. H. Grondijs, dr. A.
G. F. van Hoik, dr E Hulshoff Pol. M. A.
Lindenburg, prof. mr. H. J. Schëltema. en
anderen.
Het werkcomité, dat bestaait uit mevr.
M. Blijstra-v. d..Meulen. dr. E. Boswin
kel en mej. M. A. Lindenburg, doet een
beroep op alle vakgenoten en vrienden
aan de uitgave van deze bundel mee te
werken, door in te schrijven. Het comité
van aanbeveling bestaat uit: prof. dr. G.
H. Blanken, hoogleraar te Amsterdam. M.
N Fiorentinos. voorzitter van de „Ver
ging voor Grieken in Nederland", prof.
B. A. van Groningen, hoogleraar te
Leiden, j'nr. dr. D. van Lennep. voorzit
ter van de vereniging ..NederlandGrie
kenland", prof. dr. Th. J. G. Locher,
voorzitter van de faculteit der Letteren en
Wijsbegeerte van de Rijksuniversiteit in
Leiden en prof. dr. M. W. Woerdeman,
rector magnificus van de Universiteit van
Amsterdam.
Nu is er een comité gevormd, dat haar
bij een bezoek aan haar „tweede vader
land" een geestelijke huldeblijk wil aan
bieden. Dit zal een bundel opstellen var
collega's en oud-leerlingen zijn. Als deze
bundel, „Antidoron". tot stand komt. zal
haar dat het beste bewijs zijn. zo meent
mité. dat haar insipanning en enthou-
ne voor de Byzantijnse en Nieuw-
grlekse studiën niet vergeefs geweest zijn.
Aan deze bundel zullen meewerken: prof.
Motorshow in Jacobazaal
van Den Burcht
Gisteravond hebben we even een kijkje
genomen in de Jacoba-zaal van Den
Burcht, waar het motorhome De Water
toren een flinke collefctie motor- en brom
fietsen en scooters exposeert, alles onder
het motto „Veilig, vlug en voordelig".
Nu, de nieuwste modellen zijn vertegen
woordigd. Vooral de scooters schijnen er
hoe langer hoe meer in te komen. Voor
een niet al te hoge prijs staan er enkele
van deze voertuigen, die compleet met
richtingaanwijzers eigenlijk meer
een auto. dan van een motorfiets weg
hebben. Ook de bromfietsen blijven
achter. De laatste „creaties" zijn zelfs
reeds aan de nieuwe verkeersvoorschrif-
ten aangepast, die onder meer bepalen,
dat de shelheid niet hoger dan veertig
kilometer mag liggen!
Vanavond en morgenavond kan men
nog terecht om al deze blinkende en fraai
gestroomlijnde machines te bewonderen.
Wij hebben zo de idee, dat de echte lief
hebbers wel niet zo spoedig uitgekeken
zullen zijn.
Lezing voor K. en O.
In de reeks van maandelijkse lezingen-met-film, die K. en O. organiseert,
sprak gisteravond in de foyer van de stadsgehoorzaal de heer Reinier L. A.
Muller over zijn reis naar Joegoslavië. De heer Muller bezocht Slovenië,
Triëst en een deel van Kroatië en maakte van deze gebieden een film, die
hij ter illustratie van zijn causerie vertoonde.
Joegoslavië wordt wel het „land van
Tito" genoemd. Om deze reden vertelde
spreker eerst iets over deze figuur, waar
na hij overging tot een beschouwing over
het land en de bevolking. De hoofdwegen
in het noorden zijn behoorlijk, aldus spre
ker, maar het zuidelijk wegennet vormt
een probleem, dat zonder grote Investe
ring van kapitaal niet is op te lossen.
De bevolking is taai. niet verwend en
verwekelijkt door een leven van luxe; de
salarissen liggen in verhouding tot de
kosten van het levensonderhoud zeer laag.
„Maar we mogen niet mopperen," zegt
men, „het gaat nu (sinds 1950) al veel
beter". De prijzen van artikelen, die uit
het buitenland geïmporteerd moeten wor
den, zijn hoog. Men moet hoofdzakelijk
leven van wat het land zelf kan opbren
gen. Spreker noemde een voor onze be
grippen fabelachtig hoge prijs van een
schrijfmachine. Radio's zijn er schaars te
vinden.
De Joegoslaviër is vriendelijk en on
danks zijn armoedig bestaan opgewekt,
was de mening van de heer Muller. Hij
weigert een kleine attentie als tegenpres
tatie voor door hem bewezen diensten.
Dit gaat zelfs zover, dat de politie er
mee bemoeit, wanneer ze ontdekt, dat
iemand iets van een vreemdeling
Religie
Om de situatie betreffende de religie
schetsen vertelde de heer Muller het ve
haal van een man, die nadat hij zijn kind
had ten doop gehouden, een schriftelijke
verklaring aflegt onkundig te zijn va
doop van zijn kind, omdat hij anders de
kans op promotie zou verliezen. In
kelijkheid berusten de geruchten, dat
kerkgang in deze landen verboden is, niet
op waarheid. Wel wordt door het organi
seren van zondagse uitstapjes voo:
Jeugd de gelegenheid daartoe tegen
gegaan. De hygiëne laat veel te we
over. Dat kon men zelfs waarnemei
de film, die hetgeen de heer Muller
telde aanschouwelijk maakte. Toch kent
dit volk nog enig vertoon van weelde
de oude dansen, die door volksdansers
fraaie kostuums, familie-erfstukken, wc
den uitgevoerd.
Agenda Leidse raad
Er zijn nog vier punten toegevoegd a;
de agenda, die de raad van Leiden maa
dagmiddag krijgt te behandelen. Benoe
ming van een hoofd van de openbare la
gere school aan de Maresingel, voorstel
tot het aangaan van een geldlening tegen
een rente van drie procent per jaar,
stel tot het aangaan van een geldlening
tegen een rent® van 3% procent
Twee geldleningen
B. en W. stellen de raad voor, met de
Bank voor Ned. Gemeenten te Den Haag
een geldlening aan te gaan ten bedrage
van een miljoen gulden, af te lossen in
30 jaar tegen een rente van 3^4 procent
Verder om met een door B. en W. aan te
wijzen geldgever een lening aan te gaan
ook ten bedrage van een miljoen gulden,
af te lossen ln één bedrag op 29 maart
1961. tegen een rente van drie proceni
per jaar.
Hoofd school Mare
singel
Aan de openbare ragere school Mare
singel moet een nieuw hoofd komen. Op
de nominatie staan; P. van Zonneveld,
Waddinxveen, G. W. van Driesten, Var6-
seveld en P. B. van Sehadck ZiWessen,
Rotterdam.
Burgerlijke stand
van Leiden
Geboren: Hildegonda T. G., d. van I
v. d. Meij en I. C. J. van Rijn; Erik,
v. J. F. Hageman en E. Johanns; CatHa-
rina A d. v. A. Vreeken en N. H. Wieg
man; Dirk Christiaan z. v. H. G. de
Groot en A. Bleeker; Hila A., d. v. W.
A. Loeven en D. Bruijn; Hendricus J., z.
v. H. J. v. d. Leek en M. J. Stokkel; Enna
F' J d. v. J. Tegelaar en S. Soengadi.
Gehuwd: H. v. d. Linden en H. R. v.
d. Meer, J. Verhoeven en L. Kerkman,
W. J. Ouwerkerk en G. Vogelezang, P.
Riethoven en E, S. de Vos.
Overleden: C. Schlick, 62 j.; E. Eiker
bout, e.v. v d. Reijden 73 j.; H. C. Bou-
ter. 66 j.; D. Bouwehand 5 mnd.; C. W.
J. Conljn 55 J.
raël het van de vluchtelingen afgenomen
goed laten vergoeden. De integratie brengt
vele moeilijkheden met zich. want de lan
den zijn economisch hiertoe niet in staat,
terwijl de vluchtelingen nergens anders
dan naar hun eigen huizen willen. Dit is
een ideologie geworden. Iedere oplossing,
die in strijd is met deze ideologie, wordt
als pro-Israël van de hand gewezen
Achtergrond
De achtergrond van deze strijd ligt in
het niet-vervullcn van een belofte aan de
Arabische landen door het Westen gedaan.
Deze landen hielpen in de strijd tegen
Duitsland en daarvoor zouden zij n
oorlog onafhankelijkheid verkrijgen, wat
ook gold voor het Palestijnse gebied. Aan
de Zionistische beweging werd door Lord
Balfour beloofd, dat Engeland goedgunstig
de vestiging van een nationaal tehuis
gadeslaan. De twee beloften zijn met
kaar in strijd en de Arabische landen
trokken aan het kortste eind.
Het politiek Zionisme werkt verbeten
voor de uitbreiding van de Joodse staat,
hoewel de Joden hier onveiliger zijn dan
in andere landen. Dit heilloos fanatisme
heeft niet de instemming van een groot
deel van het Joodse volk en velen ver
lieten het land ook weer. De kernelemen
ten van de Zionistische ideologie zijn:
exclusivisme 3lleen Joden zijn ln Pa
lestina volwaardig expansie en de wer
king van internationale machtsgroeperin-
gen, die in andere landen de belangen
de staat Israël, tegen alles in, bevor-
Concessies
Vervolgens merkte spreekster op, dat
Israël steeds meer internationale goodwill
►rliest en dat. in verhouding, Israëls
positie tegenover de Arabische landen, die
wapens uit Rusland krijgen, steeds zwak
ker wordt. De Arabische landen zijn be
reid tot concessies, want zij willen toe
staan. dat de Joden blijven wonen in het
Jnnd, waarin deze in dertien eeuwen niel
vertoefd hebben. Israël wil geen enkele
concessie doen: dit land wil het gebied
steeds verder uitbreiden, maar concessies
kunnen voor Israël op de lange duur toch
het voordeligst zijn. In het land zelf ls
een kleine groep, die de vluchtelingen on
middellijk weer terug wil laten komen,
omdat het volk anders toont het neoht niet
te kunnen handhaven. Deze rauwe rest,
die, aldus spreekster, doet denken aan de
profeten, roept op tot berouw, zonder
welke geen herstel mogelijk ls.
Mevrouw Woltjer vreesde, dat deze
vredeskans niet verwezenlijkt zal worden.
Tegenover de Russische dreiging, die ook
de Arabische leidslieden 'wel onderken-
wilde spreekster stellen een samen
werking op lange termijn tussen de Arabi
sche landen en het Westen. Dan i6 er ook
de vluchtelingen, dte nu het negende
in de kampen ingaan, weer enige
Na de pauze kwam een film over het
onderwijs in deze kampen, „Scholen in de
woestijn", op het witte doek en volgde een
levendige bespreking.
Gouden bruidspaar
Woensdag 28 maart hoopt het echtpaar
J. J. v. d. Vlist-Boot aan de Hoge Rijn
dijk 228 zijn vijftigjarig huwelijksfeest te
Den Haag keurt goed: j
flan Boerhaavelaan f
komen 108 woningen
De minister van wederopbouw heeft het
plan goedgekeurd voor de bouw van 108
woningen tussen de Boerhaavelaan en dé
Mariënpoelstraat.
De met de eigenaren van een gedeelte
van de grond gevoerd onderhandelingen
met het gemeentebestuur hebbgn
echter niet tot een oplossing kunnen lei
den. Nu dient aan de eigenaars officieel
de som te worden aangeboden, die de ge
meente voor de grond wenst te geven. Bij
volharding in hun weigering tot minne
lijke overdracht zullen zij voor de arron
dissementsrechtbank moeten komen, om de
onteigening te horen uitspreken en het
bedrag van de schadeloosstelling te horen
bepalen.
Middelbare scholen
ontmoeten elkaar
Gemeentebestuur stelde
beker beschikbaar
Over de interscholaire culturele ont
moeting, die de leerlingen van de Leidse
middelbare scholen vrijdag om half acht
in de Stadsgehoorzaal houden, kunnen wij
nog het volgende mededelen.
De gezamenlijke leerlingenverenigingen
hebben twee medailles beschikbaar ge
steld. één voor de beste individuele pres
tatie op declamatorsch gebied en één voor
de beste Individuele muziekprestatie.
Daarnaast heeft het gemeentebestuur een
wisselbeker beschikbaar gesteld voor de
school met de beste gemiddelde pres
tatie. De beker zal worden uitgereikt door
de loco-burgemee6ter, wethouder J. C. v.
Schaik.
De muziekjury bestaat uit: de heer Iskar
Aribo, de heer en mevrouw Geraedts, de
heer Chris Hanegraaff en de heer Han
Zirkzee. De declamatie-jury wordt ge
vormd door mejuffrouw T. Kleynhout en
de heren dr. A. J. de Jong, C. J. Kloots,
A.Middeldorp, Ph. C. van der Pant en
J. J. Siljée.
Van de zijde van verschillende omroep
verenigingen bestond belangstelling voor
deze avond, die voor Leiden een unicum
is en in ons land nog maar weinig voor
gangers heeft gehad. De NCRV kwam als
eerste met een aanvaardbaar voorstel;
deze omroepvereniging zal van de
avond op een latere datum een uitzending
verzorgen.
Een beperkt aantal kaarten is nog aan
de zaal verkrijgbaar.
Prof. dr. Siegenbeek
van Heukelom overleden
Prof. dr. A. Siegenbeek van Heukelom
Is gisteren op 6I-Jarige leeftijd te Ermelo
overleden. Deze oud-stadgenoot en oud
hoogleraar in de Interne geneeskunde aan
de universiteit van Indonesië te Djakarta
had onlangs nog een operatie ondergaan.
Arnold Siegenbeek van Heukelom werd
to 1894 te Leiden geboren, bezocht hier
het gymnasium en studeerde medicijnen
aan de Leidse universiteit. Na het arts-
dipfloma te hebben behaald werd hij as
sistent bij prof, Heymans van der Berg
promoveerde enige tijd later op een
proefschrift over de stofwisseling. Nadat
hij enige tijd in het WiiOhefflmina®ieken-
huls te Nijmegen had gewerkt, voigde in
1933 zijn benoeming tot hoogleraar.
Voor zijn weik op het gebied van de
bestrijding van tropische ziekten werd de
overledene benoemd tot ridder in de
Orde van de Nederlandse Leeuw. In op
dracht van de Nederlandse regering ging
de professor enige Jaren geileden naar
Egypte om een mazelenepidemie te hefl-
pen bestrijden. Na zijtn terugkeer in Ne
derland werd professor Siegenbeek van
Heukelom als arts aan het Julianazieken-
huis te Apeldoorn verbonden. Vele publi-
katies zijn in de loop der jaren van zijn
hand verschenen.
De crematie zal aanstaande zaterdag
morgen plaats hebben.
(AUvertenibie).
TYPE-LES VOOR SCHOLIEREN
40 cent per uur. Opl. voor officieel diploma.
KON. ERK. PITMANSCHOOL, Plantsoen 65 Tel. 26558
Wethouder Van der Kwaak sprak van een
unieke expositie
Vanmorgen heeft in het Gulden Vlies wethouder D. van der Kwaak de
tentoonstelling „In Zuivelland" geopend. Bij deze gelegenheid wees de
wethouder op de buitengewoon grote betekenis van onze zuivelindustrie.
Hij sprak namens het gemeentebestuur er zijn grote dankbaarheid over
uit, dat deze eerste van een reeks van acht tentoonstellingen te Leiden
wordt gehouden. De wethouder, die al iets van de tentoonstelling bleek
te hebben gezien, noemde „In Zuivelland" uniek, instructief en gebruikte
er voor db kwalificatie „Holland op zijn best".
Ook werd het woord nog gevoerd door
Bij deze opening die verder o.a. werd
bijgewoond door wethouder S. Menken
en hoofden van dienst en besturen van
damesverenigingen en -bonden, werd
eerst gesproken door de voorzitter van
de Ned. Zuivelbond, de heer J. A. Geluk.
De heer Geluk zei, dat de demonstratie
op de Beestenmarkt een tweeledig doel
heeft, namelijk het publiek bekend te
maken met de melkveehouderij en de
zuivelindustrie, en de bij de melkpro-
duktie betrokken bevolkingsgroepen rond
om de wooncentra, waar de demonstraties
worden gegeven, zelf kennis te doen
nemen van het propagandawerk waartoe
zij het Ned. zuivelbureau in staat stellen.
De heer Geluk deelde mee, dat de jaar
lijkse melkproduktie in Nederland
5'/4 miljard kg bedraagt. Acht procent
van het Nederlandse volk is betrokken
bij de melkproduktie, waarvan de waar
de 814 procent van het totale volksin
komen uitmaakt. Propaganda te maken
voor melk en melkprodukten noemde
spr. temeer verantwoord omdat de zui
velindustrie van zoveel belang is voor de
volksgezondheid.
Heden ouderdomswet
in Tweede Kamer
Door ziekte van mdnJ6ter Suurhoff was
het niet mogelijk om gisteren een begin te
maken met de behandeling van de defini
tieve ouderdomswet. Voorzitter Korten-
horet deelde mede, dat de bewindsman
van Sooiale Zaken waarschijnlijk vandaag
hersteld zal zijn. zodat er maar een ver
traging van één dag la
de heer J. Dorlas, directeur van het Ned.
zuivelbureau. Deze drukte er zijn spijt
over uit, dat burgemeester jhr. mr. F. H.
van Kinschot niet zelf In staat was de
tentoonstelling te openen. Juist omdat hij
zoveel belangstelling voor „In Zuivel
land" had getoond.
Contactavond B.B. als
sluitstuk van cursus
Gisteravond heeft de B.B.. afdeling ver
bindingsdienst. in het Antoniusclubhuls
een contactavond gegeven, die was be
doeld als sluitstuk van de cursus, waaraan
38 vrUwiligers met goed gevolg hebben
deelgenomen.
In een inleidend woord zei de heer W.
Oomen, hoofd van de verbindingsdienst,
verheugd te zijn de heer Hagedoorn,
hoofd van de B.B. kring A te Leiden, een
papierrol te kunnen overhandigen, waar
op de namen van de nieuwe verbindings
mensen zijn vermeld. De heer Hagedoorn
merkte op, dat alle noodwachters van de
verbindingsdienst nu ln staat zijn met de
moderne verbindingsmiddelen om te gaan.
De nodige apparatuur voor het verbin
dingswezen is aanwezig. Sommige onmis
bare middelen zullen nog worden aange
schaft.
Sedert de wervingsactie van de B.B.
medio maart 1953 begon, is ln Leiden en
Oegstgeest tachtig procent van het nodige
aantal noodwachters aangeworven.
Het ontspannende gedeelte van de avond
werd verzorgd door de cabaretgroep
Uilenspiegel.
