DE LEVENDE NATUUR
Johannes Passion wordt
15 maart uitgevoerd
W5
met melk meer mans 'Zi0
BEURSBAROMETERi
Na een moeilijke week kwam er
verbetering
TIMSTRA
5
TAAAR LEEFDE in die dagen van
U ijzige koude en van sneeuw, die
alles bedekte, in het hart van ieder
mens het stille verlangen naar de
lente. Gij hoorde ervan in trein en
bus. Men sprak erover op kantoor
en in huis. En waar de mensen het
er niet over hadden, werd er stellig
over gedacht en gepeinsd. Wanneer
toch wordt het lente? Niemand be
hoeft zich daarover de schamen.
Want al is de natuur om ons heen niet
dood, wij beleven dat koude jaargetijde
toch als een tijd, die ons aan de dood
herinnert. Het begon al in september en
oktober, toen de herfsttooi van de bossen
onze aandacht gevangen hield. Dat was
wel mooi.... maar dat was ook steryen.
Het zomerse leven, de zomerweelde ze
vamen een einde. In plaats daarVan kwa
men kale en naakte takken, de dorre vel
den kwam de stilte, de eenzaamheid.
Maar nu, in het heel vroege voorjaar,
terwijl de kalender nog winter wijst, nu
komen daar de eerste symptomen ban
het nieuwe leven. Juist voordat de strenge
koude begon, waren de mossen aan de
walkanten al zo aardig' bezig. De knoppen
van de iepebomen werden alweer rond.
De kastanjeknoppen leken reeds te zwel
len. En nu zullen de sneeuwklokjes wel
spoedig komen En de crocussen, het speen
kruid, de dotterbloemenOch, men be
hoeft nog geen bioloog van professie te
zijn om naar al die mooie dingen intens
te verlangen. Want het hart van ieder
mens Is ingesteld op het leven en niet
op de versterving, niet op de dood.
Daarom staat geen mens onverschillig
tegenover de levende natuur. Dat leven
om ons heen raakt ergens, in de een of
andere schuilhoek van ons hart, een zeer
gevoelige snaar aan. Wij herkennen in
dat leven iets van onszelf, zoals wij in
onszelf iets van dat leven herkennen. Als
het erop aankomt, kan een mens zich zo
hopeloos alleen gevoelen. Bij tijden komt
daar in ieders leven een gedachte, dat
men >alleen, heel alleen door het leven
gaat. Er zijn dan vragen en er is de
worsteling op het antwoord en dat al
lés draagt een onzegbaar persoonlijk
karakter. Frederik van Eeden heeft dat
eens onder woorden gebracht, toen hij
aan het strand stond •en dichtte van het
wolkenheer" dat ,.op de kimme een
wijde wade spreidde". Maar iedereen
weet daar wel wat van. En zie nu is
het net, of dat ontwaken van de natuur
in het voorjaar de mens in zijn eenzaam
heid aanspreekt. Of"het hem een antwoord
geeft op niet uitgesproken vragen. Een
antwoord, dat in hoge mate beslag op
hem legt. Een antwoord, dat hij nodig
heeft en waarnaar wij allen nu begerig
uitzien. Dat is de ondertoon van de korte
zin. die dezer dagen zo vaak werd uit
gesproken: Het dooit!
LEVENSKRACHT
Het is de moeite waard, dat verlangen
wat nader te bezien. Ik vraag nog eens:
Waarom toch die hunkering naar de
lente? Wel, zegt iemand, vraagt ge dat
nog? Natuurlijk om de rijkdom van de
schepping, die wij dan te zien zullen krij
gen! Om de eindeloze verscheidenheid,
zegt de ander. Om de vreugde, die er uit
spreekt, zegt een derde. Het is allemaal
waar. Toch zou ik dieper willen graven en
zeggen: Om de schier eindeloze levens
kracht, die zich in de lente als voor onze
ogen openbaart.
Want dat is wat,
weken tijd de natuur uitbot
bloei kot
Ja -
in enkele
>n ^uitloopt
is wat. En
ziet. Laat
de wijze,
waarop één enkel blad is opgebouwd.
Over de miljoenen en miljoenen cellen,
waaruit zo'n blad, zo'n tak, zo'n bloem
Elk van die cellen heeft in het grote
geheel, dat boom of struik of kruid heet,
zijn eigen plaats. Ieder vervult er zijn
eigen functie. En alleen uit de samen
werking van al die cellen komt datgene
voort, wat wij met onze ogen zien.
Schaamt u er nooit voor, daarover ver
wondert te staan, want zo ergens, dan is
er voor verwondering plaats bij hetgeen
zich in de lente als voor onze ogen af-
En nu kunt ge wel zeggen, dat het
einde van alle leven toch maar de dood
is, en dat wij in onze verrukking over
het voorjaar maar eens een beetje nuch
terheid moeten betrachten. Maar bedenk
wel, dat de natuur ons steeds weer doet
zien, dat het leven tóch sterker is dan
de dood. Want heel die plant, die daar zo
mooi bloeit, mag desnoods afsterven, het
zaad, dat hij heeft gevormd, ontkomt
aan de dood. Het valt op de grond en zal
het volgend voorjaar, in het volgend
regenseizoen weer ontkiemen. In het won
der van de voortplanting schemert de
onsterfelijkheid van het leven door. Een
Duits bioloog heeft eens daarover pein
zende, onderscheid gemaakt tussen twee
soorten protoplasma: het kiemplasma en
het lichaamsplasma. Door het kiemplasma
zou dan het zaad, waaruit de plant ont
staat, heel stoffelijk zijn verbonden met
het zaad, dat de plant vormt.
Er zijn nog veel meer verschijnselen,
Waaruit de kracht van het leven ons toe
spreekt. Ik had het daar straks over de
bomen, die in de herfst hun bladeren af
werpen. Gebeurde dat niet, dan zou die
boom in de winter, wanneer hij uit de
grond niet zo gemakkelijk of in het ge
heel geen water kan opnemen, van water
gebrek sterven Want vanuit die bladeren
IIIIIIIIIIIIIIIIIHI|l|||l|lli|l|l|lllllllllllllllllllllllllllllllll
WAARDERING
iimiii
verliest een boom nu eenmaal grote hoe
veelheden water. Het verlies van die
bladeren beschermt de boom tegen de
kwade kansen van het slechte jaargetijde.
Het vermogen, bladeren af te werpen,
houdt hem in het leven. Dat vermogen
betekent dus niet anders dan levenskracht.
In nog veel sterkere mate ziet ge het
zelfde verschijnsel in andere vorm aan de
rand van de woestijn. Waar daar maar
even water is, bot l\et leven uit. Onlangs
nog las ik ergens, dat de natuur daar van
een sterke levensdrang blijk geeft. Soms
gaan de wortels heel diep om het bodem
water te bereiken. Soms ook zijn ze heel
oppervlakkig, zodat de plant van ieder
regenbuitje kan profiteren. Vaak heeft de
plant, zoals bij de cactusachtigen, bijna
geen bladeren, zodat het vochtverlies
uitermate beperkt is. En zo voort! Waar
„Het dooit"
DOOR
prof. dr.
L. W. Kuilman
HET LEVEN EN DE DOOD
Daarmede wil ik de realiteit van
dood in genen dele ontkennen. Wij zi
de werkelijkheid van de dood immi
overal. Daar zijn aan het leven, zoals
dat in allerlei levensverschijnselen war
nemen, grenzen gesteld. Worden die ovt
niet meer heerste? Hoe zou onze aar
de er wel uitzien, wanneer de dood
niet steeds weer aan het leven een
einde maakte?
Ik moet u eerlijk zeggen, dat ik dat
niet weet. Maar wanneer u, met wat heel
gewone belangstelling voor de levende
natuur, met die vraag zit, kan ik u wel
verzekeren, dat een bioloog er nog
meer moeilijkheden mee heeft Ik zou u bij
wijze van voorbeeld willen herinneren aan
het grote aantal zaden, dat vele van onze
wilde planten maken. Van die talloze
zaden groeit maar een heel enkele uit tot
een nieuwe plant De rest gaat te gronde.
Daar is eenvoudig geen plaats voor. Ik
denk er voorts aan, dat het gelukt is, uit
het allerbovenste stengeltopje van som
mige planten een geheel nieuwe plant op
te kweken. Met andere woorden: in dat
topje, misschien maar een tiende milli
meter dik, zijn alle vermogens, waarover
die plant beschikt, vertegenwoordigd.
Alle! terwijl toch de normale gang van
zaken is, dat die cellen, wanneer ze vol
wassen zijn, maar over bepaalde ver
mogens beschikken. De rest is op de één
of andere manier verloren gegaan.
Laten wij maar eerlijk bekennen, dat
het heel moeilijk wordt. U ziet in de
natuur altijd weer de sporen van een on
gelofelijke, een onbegrijpelijke rijkdom
Van een rijkdom, zó groot, dat wij er een-
•oudig niet bij kunnen. En tegelijk is daai
de versterving, de dood. Niet maar zo
s over het leven heen neen, maar
het leven tot in zijn diepste roerselen
aantastend. Met dat leven ten nau
verweven Zo nauw verweven, dat ik die
beide niet kan ontwarren. En dat niet
alleen ik kan mij zelfs niet voorstellen,
wat dat betekent: Leven, niet door de
dood aangetast.
Hier worden w\j gedreven naar Paulus
Adriaan Schuurman dirigeert het koor
„Laudate Dominum"
TN DE STAATSBIBLIOTHEEK van Ber-j.de woorden van Mafctheus toegevoegd:
lijn ligt een heel gewoon muziekschrift',,. en naar buiten gaande weende hij
met de titel: „J. J. Passio secun-j bitterlijk". Johannes spreekt alleen maar
dum Joanncm a 4 Voci, 2 Oboe, 2 Violini,! van het kraaien van de haan. Verder
Viola Cont(inuo) di J. S. Bach". Het;heeft Bach na de dood van Jezus aan het
handschrift zegt niets over het tijdstip van!kruis twee verzen uit Matth. 27 toege-
itslaan en Iaat aan de muziekhistorici j voegd, nil. de verzen 51 en 52 over de
vaststelling van de eerste uitvoering j aardbeving en de opstanding der heiligen,
•er. Men veronderstelt dat dit op Goede'Johannes spreekt "hierover helemaal niet,
Vrijdag van het jaar 1723 zal zijn geweestj wel over de beenbreking, waarover Mat
in de Thomaskerk te Leipzig, enkele I theus weer zwijgt.
•eken voor hij (op 13 mei) officieel zou i Men kan zich natuurlijk afvragen, waar-
•orden bevestigd als Kantor aan de|om Bach die korte tussenvoegingen ge-
Thomaskirche.
gewoon en zo eenvoudig het hand
schrift in de Berljjnse bibliotheek mag
zijn, het is in werkelijkheid een der
grootste scheppingen van een begenadigd
mens, die voor het lijdensverhaal van
Christus tonen vond, zoals die nog bij
niemand in zulk een heilig vuur uit het
hart geweld waren. En zoals die ook na
Bach niet meer zijn geschreven. Dit geldt
vens niet alleen voor de Johannes
Passion (waarvan hierboven sprake is),
ook van de Matthaus Passion, die
- zoals vaak wél gebeurt - beslist
niet hoger wil stellen.
Bij de waarde-vergelijklng tussen beide
Passionen ziet men vaak het belangrijkste
punt over het hoofd, nl. de tekst. De es
theten zouden moeten beginnen met een
vergelijking van de Bijbelgedeelten, ze
zouden eerst theoretisch werk moeten
gaan doen. En dan zouden ze tot de over
tuiging komen dat Bach ntet ail een com
ponist, niet alleen muzikant, maar ook
theoloog was. Het volkomen andere as
pect al zijn dan natuurlijk de feiten
gelijkluidend dat Mattheus aan het
lijdensverhaal geeft, doet beseffen, dat
Bach in het Johannes Evangelie tot een
andere uitdrukkingsvorm moest komen.
Tussenvoegingen
yELFS AL GEBRUIKTE HIJ terwill-e
van het totale verloop en de directere
zeggingskracht twee korte tusSenvoegin-
uit het Evangelie van Mattheus
SO LONG
de King Size
sigaret die
gegarandeerd
85 mm lang is!
J. BLOK- SCHEVENINGEN
T7EN duizendpoot, die meende dat
De fiscus hem gegrepen had,
Zei tot zijn consulent, Van Deelen:
„Ik ga daar op mijn poot staan
spelen."
„Dat wordt", zei toen de man,
„dan wel
Een machtig, duizendvoudig spel."
schreden, dan volgt onherroepelijk' de
dood. Grote hitte, sterke droogte, onjuiste
voedingU weet van die grenzen aan.
het leven ook wel wat af. Soms ook zijn
daar de levende vijanden van het leven:
bacteriën, schimmels, parasietenook
daarmee is de mens van deze eeuw aar
dig goed vertrouwd. De dood wenkt
overal. Maar nu moet ik toch nog een
paar voorbeelden geven, waaruit de
plaats, die de dood in de levende natuur
inneemt, wat duidelijker wordt.
Ik denk aan de bekende ziekte onder
de konijnen, die in deze jaren west-
Europa teistert, de myxomatose. Het is een
bacterieziekte en het schijnt wel dat onze
langoren daardoor met de 'ondergang en
algehele vernietiging worden bedreigd.
Zullen ze althans in dit deel van de
wereld tot de geschiedenis gaan behoren?
V kent, ook zonder biologische scholing,
het antwoord: Vermoedelijk zal wel er
gens een ras worden gevonden, dat tegen
de ziekte uit hoofde van zijn erfelijke
aanleg weerstand weet te bieden Wel
dan zal dat ras zich gaan vermenigvul
digen en wij zullen binnen afzienbare tijd
weer net zo veel konijnen hebben als
voor het optreden van de myxomatose Het
leven zal de dood overwinnen.
Dan herinner ik aan hetgeen de koffie
cultuur op Java in de tachtiger Jaren van
de vorige eeuw overkwam. Een uiterst
gevaarlijke schimmel maakte toen de
cultuur van de bekende en beroemde ara-
bica-koffie onmogelijk. Het gewas ging,
behalve op grote hoogte boven zee, te
gronde. Het gevolg? Men ging naar Afrika,
het stamland van de koffie 'teneinde daar
soorten te zoeken, waar de schimmel
'geen vat op had. En het gelukte! Nadat
;t teleurstellende ervaringen had
opgedaan met de liberica-koffie, bleek
enkele jaren later, dat de robusta-koffie
tegen de schimmel restistent was. Het
ven overwon de dood.
Wil iemand nog een voorbeeld, hij wor-
verwezen naar wat zich in Japan bij de
jst- en in Rusland bij de tarwecultuur
afspeelde. Beide culturen waren aan
zekere noordelijke grenzen gebonden.
Werd het te koud, dan ging het niet meer.
En op het eerste gezicht zoudl ge zeggen:
Daar is natuurlijk niets aap te doen. Toch
wel want het gelukte in de loop der
Jaren, allerlei rassen te vinden en te kwe
ken, die de koude veel beter konden ver
dragen. Al kon men dan dé dood ten
gevolge van de lage temperatuur niet uit
bannen, ook hier boekte het leven een
overwinning op de dood.
Ja maar, hoor ik vragen, wat wilt
ge nu eigenlijk? Wat zou dat voor
een wereld worden, waar de dood
n wü horen hem zeggen, dat de schep-
ling zucht en als in barensnood is. En
ichter Paulus staat zijn Meester, die ge
vaagde van hetgeen geen oog heeft ge-
cien, geen oor heeft gehoord en in geen
mensenhart is opgekomen. En w(j vra
gen: Zou het niet de moeite waard zjjn,
it wjj b\j de studie van do levende na-
ur eens wat meer aandacht schonken
in de dood? En zouden w(j op die manier
misschien iets beter gaan verstaan, wat
het is, wanneer wij spreken ovei
e n d e
Want, inderdaad! de rijkdom
natuur is onbegrensd. En de men
weken naar de Openbaring v«
natuur in de lente verlangt, zoekt,
licht zonder dat hij er zichzelf va
is, het leven dat is: het eeuwige
Amerika beschikt thans over vol
doende kernmateriaal om 35.000 atoi
i m e n te vervaardigen; de Russen
hebben voldoende voor 10.000 bommen.
Dit heeft dr. Harold Urgy. de winnaar
de Nobelprijs voor chemie te Wasffrin-
ton verklaard.
Gedenkwaardige
uitvindingen.
In dezelfde tijd dat de Gebr.
Wright zich met het eerste
vliegtuig in de lucht begaven,
begon ASPIRIN zi|n triomf
tocht over de wereld. Nimmer
IPS
maakt heeft. Volgens de Ned. Bach-ken
ner Hans Brandts Buys bedoelde Baoh
hiermee alleen verduidelijking van de si
tuatie en een toevoeging van een affect
element. Deze gedachte lijkt me niet on
juist en wijst er op, dat Bach in zijn mu
ziek ook beeldend wilde zijn. Hij kende
en onderstreepte de waarde van de sym
boliek in de kunst en om dit te. bewijzen
moest hij dus hier tot .tweemaal toe zijn
toevlucht zoeken tot de meer beeldende
taal van Mattheus.
In het relaas van Johannes zijn mind-er
kleurrijke details, er is ook minder gele
genheid tot tussenvoeging van lyrische
ontboezemingen. Johannes concentreert
zich veel meer op de eigenlijke lijdensge
schiedenis, voert in zijn vertelling minder
sprekende personen en minder f iguranten
ten tonele en geeft daardoor Bach ook
minder kans tot veel ondier scheid en mu-
zikaal-psycholggische tekeningen. En zo
kon Bach dus de woorden van Christus
ook met de gewone recitatief-begeleiding
brengen, zonder ze te moeten voorzien
(zoals in de Matth. Passion) van een af
zonderlijke strijkersbegeleiding, als een
soort verscherpt onderscheid met de ge
spreken woorden van anderen.
Diep.'e en schoonheid
Aan de totale werking van de Joh. Pas
sion doet dit eöhter niets af, het ver
sterkt juist de bewering, dat Bach zich
geheel door de tekst heelt laten leiden,
die bij Johannes soberder is dan bij Mat-
Bach overeenkomstig het Bijbelboek de
Irlrrrrrrf V A Zf muziek ook soberder, minder realistisch,
i e/epaaf /Ciaagi VJitl/i jminder 6Childerend gehouden. Maar
en commissaris aan i s™™1 e» n'B' «vertui-
Igend schreef Bach deze muziek, die
dit overigens sterk persoonlijk v
binnen gekeerd
Matthaus Passion. Wordt dit
s Amsterdamse telepaat Burlïst
V.A.R.A. en tegen de politiecommissaris
H. Dijkstra.
De omroepvereniging had hem een in
terview afgenomen, dat via een zgn. vest
zakzender, buiten zijn weten en toestem
ming. was uitgezonden. Na de radio-uit-
:ending van dat interview had de poli-
liecommissarls zich laatdunkend uitgela
ten over Burlisto's werkzaamheden bij
een opsporingsgeval.
P. Veenendaal te Heemstede. Geslaagd do.
geneeskunde II: mejuffrouw A. A. Go
te Haarlem en de heren E. v. d. Do
Rotterdam, R. Grij-m te Oegstgeest, M.
xamen: de heren G. H. Holtslag te Lei-
C. Koning te Rotterdam, C, H. van La-
in te Voorschoten, H. A. Rote rink te
Haag, H. v. d. Schaar te Rotterdam en
N. G. Skripniikow te Den Haag. Geslaagd
artsexamen: mejuffrouw M. G. Dijk te Lei
derdorp, mejuffrouw A J. Straat te Leeu
warden. mejuffrouw W. G. K. Visser te
Voorburg en de heren J. H. Escbbach te
Den Haag en P. Seinen te Alphen a.d. Rijn.
UTRECHT, 9 maart. Geslaagd voor
Sluiökil;
Riesse
Doet.
l M. A.
M. de
Tilburg; S.
Almekerk.
J. Nebbeling,
Sijpveld. Ilpen-
niet het duidelijkst gedemonstreerd door
de reacties, die het Evangelie oproept: de
aria's. Die zijn in de Johannes Passion
van zulk een onvergelijkelijke diepte
«schoonheid, dat ik er de aria's uit de;
Matth. Passion voor wil geven. En dan
ten slotte: is 'net slotkoraal van de Johan
nes Passion: „Ach Herr, lass dein lieb'
Engelein" niet veel meer een heenwijzing
naar het verlossende licht van Pasen,
dan de tragische treurzang „Wir setzen
uns mit tranen nieder", waarmee de Mat
thaus Passion besluit.
De Chr. Oratorium-Vereniging „Laudate
Dominum" zal de Johannes Passion op
donderdag 15 maart a.s. uitvoeren in de
Vaste Burchtkerk (Potgieterlaan, hoek
Tollenskade) te Voorburg. De dirigent is
Adriaan C. Schuurman, cantor-organist
van de Maranaihakerk te Den Haag. Als
solisten zijn geëngageerd Jeanaiette van
Dijck sopraan), Maartje Kliffen (alt), Jan
Waayer (tenor), Rom Ka-lrrta en Carel Wil
link (bas), Truud Schuurman (orgel), Piet
Lentz (viola da gamba) en mevr. C. J.
Heierman-Kleute (Klavecimbel). De in
strumentale gedeelten verzorgt het Rot
terdams Kamerorkest. De Vaste Burcht-
kerk is te bereiken met de „blauwe tram"
(halte V. d. Wsteringelaan) en met bus
N (eindpunt). Kaarten voor dit concert
zijn verkrijgbaar bij het bureau van ons
blad, Grote Marktstraat 7. Den Haag.
Corn. Basdski
Nederlanders getuigen
tegen Clauberg
Het openbaar ministerie te Kiel, West-
Duitsland, zal het komende weekeinde in
Kleef een aantal Nederlandse staatsbur-
bers, hoofdzakelijk vrouwen, horen als
getuige tegen de voormalige S.S.-brigade-
leider prof. Carl Clauberg.
Als arts In het concentratiekamp Ausch
witz zou hij medische proeven op voor
namelijk Joodse vrouwen hebben geno-
In november vorig Jaar werd hij, kort
ia zijn terugkomst uit Russische krijgs-
;evangenschap, gearresteerd.
Na grondig onderzoek
Ronselarijverhaal bleek
pure fantasie
De twee Nederlandse koopvaardijma
trozen Hoen en Mulderij zijn niet geron
seld voor het Franse Vreemdelingenle-
groen. Dit delen de ministers Beyen. Luns
en Staf mee in antwoord op vragen van
het Tweede Kamerlid, Jhr. mr. Ruys de
Beerenbrouck. Hoen en Mulderij zijn vam
hun schip, de Nederlandse kustvaarder
..Jane I", te Bayonne gedrost. Op de
avond van 25 januari 1956 vervoegden zij
zich in zwaar beschonken toestand bij do
kazerne „La Citadelle" aldaar on gaven
te kennen bij het Vreemdelingenlegioen
te willen dienst nemen. Wegens de be
nevelde toestand, waarin zij verkeerden',
werden zij weggezonden. De volgende
morgen meldden zij zich opnieuw, waarop
zij in de kazerne (die géén speciaal de
pot is van het Vreemdelingenlegioen!)
werden toegelaten. Op 1 februari 1956
liepen zij daaruit weg en keerden op 13
februari 1956 op eigen gelegenheid in
hun woonplaats terug. Bij de ondervra
ging in Nederland verklaarde een van
hen, dat zij reeds tevoren over aanmel
ding bij het Vreemdelingenlegioen teza
men overleg hadden gepleegd.
Deze Nederlanders zijn niet aangeno
men voor dienstneming bij genoemd le
gioen. De aanneming geschiedt eerst door
het tekenen van het definitieve contract
te Marseille, kort vóór de verscheping
naar Afrika. Hoen en Mulderij zijn in het
geheel niet te Marseille geweest.
N.V. SLAVENBURG'S BANK
DE VERSCHERPTE verhoudingen in het Nabije Oosten en de voortgaan
de bestrijding van optredende inflatoire tendenzen hebben in het eerste
deel van deze week de continentale financiële centra ongunstig beïnvloed.
De Amerikaanse kooporders voor ons hoofdfonds, welke vorige week het
koerspeil hoger brachten, lieten ditmaal verstek gaan. De gebeurtenissen
van gisteren echter hebben veel goedgemaakt, vooral door de houding van
•Wallstreet, waar nieuwe records bereikt werden.
Wie 'het Nabije Oosten noemt, denkt on- geve winst
middellijk aan de ontzaglijke petroleurn-
belangen van het Westen, welke gelegen
zijn in onderscheiden Arabische landen.
Het gevaar voor een militaire botsing
werd deze week groter geacht door de
jongste ontwikkeling om Jordanië en daar
door ook de vrees voor de ol'ie in diie con
treien. Later in de week werden deze
minder gunstige overwegingen gecompen
seerd door geruchten inzake een op komst
zijnde publikatie der resultaten
vierde kwartaal, behaald door de Konink
lijke Shell-groep. Deze mededeling wordt
daarom met zoveel spanning tegemoet ge
zien, omdat men aanwijzingen hoopt te
krijgen iinzake de dividendpolitiek vai
bestuur der Koninklijke.
Dat de jaarcijfers over 1955 buitenge
woon goed zullen zijn staat wel vast. Over
de eerste drie kwartalen van het afgelo
pen jaar werd een nettowinst van
113.459.000 geboekt, hetgeen een toene
ming van 14.2 pet was ten opzichte var
dezelfde periode van 1954. Men kan ei
wel zeker van zijn, dat deze gunstige om-
j wikkeling in het 4e kwartaal is besten-
digd.
Wat betreft de dividendpolitiek is vorig
jaar reeds gebbeken, dat het bestuur zich
weinig aantrekt van
eventuele verwachtin
gen op de beurs, maat
zelfstandig zijn beslis
sing neemt, overeen-
komstig hetgeen in het
belang van het con
cern geacht wordt. De Koninklijke heeft
de laatste jaren slechts een vijfde van de
winst tot uitkering aan de aandeelhouders
gebracht. Een agioreserve is bij de moe
dermaatschappij bijkans niet meer aan
wezig. Of op korte termijn een aandelen
emissie op komst is, staat niet vast, maai
wagen we te betwijfelen. Als de Konink
lijke ook ditmaal een vijfde van de winst
wil uitkeren, dan zal ongetwijfeld
hoger percentage aan dividend voo
aandeelhouders beschikbaar komen, ge
zien het feit, dat er een aanmerkelijk ho-
Friese beschuit
Toch is het zo
BLOKKADE MET GRUWELVERHALEN
588) Gaven we de vorige beer een
citaat uit het Oude Testament, waaruit
de handelsbetrekkingen tussen de Phoe-
nicische stad Tyrus en de geheimzinnige
stad Tarsis duidelijk aan het licht I
den,
zandaag zuller
ep op de Bijbel moeten doen en wel
op het boek Jesaja (23 1), waarin
de profeet zegt: „Huilt gij schepen van
Tarsis, want zij is verwoest, dat er
geen huis meer is, dat niemand daar
dit gebied er in slaagden liet zo be- nauwelijks h;
langrijke brons te vervaardigen. Zee te drjj>
Voorzag Tartessos oorspronkelijk het door de Plu
gehele Middellandse-Zeegebied van deze is echter wai
waardevolle metalen, toen de Phoeni- van Tartcssc
ciërs deze beschaving in Zuid-Spanj'
mdden ontdekt, stichtten zji omstreek?
Hel
dus
helib.
trokkei
tot in het verre Palestina wan
gedrongen.
Volgens prof. A. Schuiten, i
in het bijzonder met het vrangi
Tarsis heeft bezig gehouden, is
geen twijfel onderhevig dut di
identiek is niet de door de
genoemde stad Tartessos, waa
ligging aan de vroegere mond
•n koper uit het Sierra Morrnagrbergl
tcwonnen. en het tin werd door d<
rartesiërs zelf uit het buitenland he
rokken, aanvankelijk van de bewoner1
•an Bretagne, later uit Cornwall. Spo
werking zijn in di
ihjjnlijk dat de bewo
van Tartessos zelf de scheepvaart met
het noorden, dus met het tinland, in
handen hielden.
De Phoenicische volksplantingen san
de zuidkust van Spanje, op de Balearen
en op de noordkust van Afrika waren
echter niet voldoende om het handels
monopolie te verzekeren. Om nu te
verhinderen dat de Grieken de Zuilen
van Hercules zouden passeren en hel
rijke h&ndclsgebiéd Tartessos zouden
ontdekken, strooiden de Phoenicische
zeelui in gesprekken met hun Griekse
collega's het praatje in de wereld dal
imand de Straat van Gibralta;
chrikkelijke Okea
üigwekkende rivie
inde; dat men in
kkende
dat daarachter de
de liuiv
geleverddat
schrikkin
'an de
Griekse
al dergelijk fraais
irde af
ïebied
•oiihat
2500 v. Chr.
kort na de ontdekking
do Briu-e eilanden d.
lelijk dal
Chr. «li
orij,
:t leven geroepen door dezelfde m
wen als die, welke tot de sticihtii
in Batavia hebben geleid in de ti
in de Oost-Indische Compagnie.
Na de stichting van de Phocnicjscl
rtorjj Gades behoefde Tartessos n«
[uilen
eld
Drb(j di
an Hercules de on der w
daarvan een overblijfsel.
Met dat al zijn we nog steeds
r'arsis "'heeft^vc
'esaja verhaalde,
t afgelopen ja;
besprekingen in Den Haag voerde, o.a.
over de slepende kwestie der zgn. Aus-
landsbonds, is men overgegaan tot verho
ging van het wisseldisconto met een vol
procent Men heeft dit besluit genomen
in verband met gevaarlijke loon- en prijs
ontwikkelingen in het land. Het ligt voor
de hand dat de Duitse beurzen gevoelig
waren vooc d-ez* overheidsmaatregel.
Londen was eveneens ongeanimeerd ge
stemd en -moest de ontgoocheling d-oor het
optreden van Jordanië verwerken, terwijl
Parijs de moeilijkheden in Noord-Afrika
In deze omstandigheden kon ook de
Amsterdamse effektenmarkt aanvankelijk
weinig levendigheid tonen, ondanks het
feit, dat Wallstreet op sommige dagen
hoger* koereen zond.
Alle internationale aandelen waren la
ger gestemd, al trad nadien een verbete
ring Ln Ook op de locale markt was de
omvang van' zaken klein en de koersont
wikkeling traag. Scheepvaartwaarden
waren onregelmatig gestemd. Kon. Paket-
vaart was lager in verband met de Indo
nesische risico's. Ook Scheepvaart Unie
brokkelde af. De vraohtenmarkten blijven
een opmerkenswaardige vaste stemming
aan de dag leggen, met name de tarieven
voor het transatlantisch kolen-vervoer.
Gisteren echter was de beurs vast nadat
er zich donderdag reeds teken-en van her
stel -hadden voorgedaan. Kon. Olie ging 15
punten omhoog, met behoorlijke belang
stelling van arbitrage.
■op Konink
lijke 15 punten verbeterde met belang
stelling van arbitrage en in mindere mate
de andere Internationale waarden. Scheep
vaart was enkele punten hoger en zelfs
Indonesische fondsen werden meegetrok-
Deze week verscheen het verslag van
de beleggingsmaatschappij „Interunie" te
Den Haag en het is voor de particuliere
belegger altijd leerzaam er kennis van te
nemen, op welke wijze beleggingsspecia-
listen het hun toevertrouwd vermogen
hebben ondergebracht. Uit het verslag
noteren wij, dat het grote belang bij de
olie-industrie gehandhaafd werd, gezien
de zeer gunstige vooruitzichten ervan.
Bijna een derde van de Amerikaanse be
leggingen bleef gevormd door de relatief
stabiele openbare nutsbedrijven. Van het
totaal vermogen was per uit. 1955 voor
49.4in de Ver. Staten belegd, 11.1% in
Canada en 29.2 in internationale con
cerns incl. scheepvaart. De Interunie
heeft het dividend verhoogd tot 14
waarvan 2% uit de agioreserve.
Bankaandelen waren deze week over
wegend wat luier gestemd. De Zuidhol
landse Bank heeft een onveranderd divi
dend van 8% over het vergrote kapitaal
aangekondigd. De nettowinst over 1955
toonde een bevredigende toeneming. De
stockdividendén der Ned. Handel Mij
werden donderdag jl. voor het eerst ver
handeld en brachten f26 per stuk op.
De claims Zwavelzuur Ketjen verlieten
de markt op f231 voor het recht van in
schrijving op nieuwe aandelen en f 40
voor dat ter verwerving van 4% conv.
obligaties.
Pe Kon. Fabrieken Diepenbrock Rei
gers (D.R.U.) verrasten de beurs met een
dividend van 12 en een emissie van
nieuwe aandelen, waarvoor de aandeel
houders een recht van voorkeur hebben
gekregen. Deze claims golden op de eer
ste dag van verhandeling en ook gisteren
f 140 (theor. waarde f 146,50). Deze onder
neming heeft enkele moeilijke jaren ge
kend. maar heeft sedertdien een opmerke
lijk herstel te zien gegeven en het geduld
der trouwe aandeelhouders is inmiddels
beloond met 12 dividend plus een waar
devolle claim.
was de inschrijving op de le
ning van de Bank voor Nerferlandsche
Gemeenten. De Koninklijke Nederland-
sche Zoutindustrie komt 21 maart met de
aangekondigde emissie van f 6 min. aan
delen a 150 pet, terwijl Indola c
bare obligaties uitgeeft.
