C+tRISTFUJK
Gereformeerd jeugdwerk gericht op
de eigen geloofsgrond
Protest van Evangelische Kerk
tegen communistische druk
verstopping
Het Kweekscholenplan bevat veel
onzekerheden
Hoog toernooi
MAANDAG 5 MAART 1956
Ds. J.C.J. Kuiper op jaarvergadering G.J.L.O.:
(Van een onzer verslaggevers)
Er ligt een zekere matheid over het Gereformeerde jeugdwerk.
Het blijkt weer uit het jaarverslag van de Gereformeerde Jeugd
leidersorganisatie Zuid-Holland-Zuid, dat wij zaterdagmiddag hoor
den voorlezen op de vergadering, die werd gehouden in de Nieuwe
Oosterkerk aan het Boezemplein te Rotterdam. In de clubs gaat het
werk op de oude voet voort, maar in sommige rayons schijnt het
contact tussen de leiders en leidsters, waarbij zij zich bezinnen op
hun roeping en taak, mede door de vele mutaties min of meer te
vervagen.
Tijdens deze vergadering hield de
bondsvoorzitter, ds. J. C. J. Kuiper,
een referaat, waarin hij duidelijk
stelde, dat er geen sprake mag of
kan zijn van het loslaten van de Ge
reformeerde visie op het jeugdwerk.
Om dit duidelijk te maken, zette ds.
Kuiper eerst de betekenis van het Ge
reformeerdzijn uiteen. ..Velen staat dit
in deze tijd van de derde generatie na
de doleantie niet rrteér duidelijk voor de-
geest. Men is meer geneigd om te pra
ten en te doen dan om te luisteren en
zich te bezinnen. Liever houdt de mens
van vandaag zich bezig met praktische
dingen. In clubverband betekent dit een
voorkeur voor wandelen, musiceren, to
neelspelen en dergelijke boven het zich
richten op Bijbelstudie en geloofsvraag
stukken. Dat dit verschijnsel te verkla
ren valt. is maar een schrale troost.
Terugkeer naar de tijd van 1890 zou be
tekenen dat we de klok terug gingen
zetten. Wat wel kan is het zich opnieuw
bewust worden van onze overtuiging,
het opnieuw zien van onze geloofsgrond,
zelf weer gegrepen worden door de diep
ste grond van het Gereformeerdzijn niet
in de stijl van 1890 maar in die van
onze tijd.
Grondgedachten
Ds Kuiper ontwikkelde in zijn refe
raat de drie grondgedachten uit de zes
tiende eeuw. waarop het Calvinisme
zich heeft gebaseerd: het weer zien
van de volkomen souverejniteit Gods,
het losmaken van de Bijbel van men
selijke bijmengsels en kerkelijke voor
schriften en de opvatting van de kerk
als gemeenschap der gelovigen. Hierop
betrok ds. Kuiper het jeugdwerk. In som
mige christelijke kringen wil men niei
de jeugd vormen naar deze geloofsvisie,
haar vervullen van deze gedachten om
de jonge mens het christelijk leven
ontplooiing te brengen. Men ziet
dan als doel van het jeugdwerk slechts
het tot ontwikkeling brengen van de jon
ge mens alsof deze een neutraal wezen
zou zijn. Daarbij dreigt verafgoding van
het begrip solidariteit. Alle mensen he
ten voor God gelijk te zijn in schuld,
vloek en genade, dit laatste gezien als
een eigenschap Gods.
Dat deze genade door Christus in
leven komt, zet men opzij. Wij daai
tegen hebben het ideaal, de jeugd klaar
te maken voor haar plaats in de kerk
en willen haar actief inschakelen, op
dat dc jonge mensen leren, met open
ogen de wereld in te zien. Daarmee is
dc eigen plaats van het Gereformeerd
jeugdwerk gesteld.
Boek
VAN DE DAG
de Maan
I- betrekkelijk eenvoudig isJa, zó
schrijft men al over de ruimtevaart. De
denkende mens is inderdaad van de mo
gelijkheden nu wel overtuigd: het is een
kwestie geworden van tijd en geld In
jÉHiAri van - de
stroom
Thompson, voorzitter der tech
nische commissie van het Brits inter
planetair genootschap. Is wetenschappe
lijk verantwoord. Wie het op deze
plaats reeds besproken boek van Oberth
gelezen heeft, zal toch in Thompsons
boek nog aardig wat andere bijzonder
heden aantreffen. Zeer lezenswaard voor
ieder te volgen, prima geïllustreerd, en
vrij van sensatie Zo ergens, dan geldt
hier: de werkelijkheid is al fantastisch
genoeg. De sterrenkundige dr. J. J. Rai-
mond jr schreef een inleiding en even
als Oberths boek is het vertaald door J.
C. P. Stuy van de K L M. (Serie „Avon
tuur en Ontdekking").
Beroepingswerk
wijkgemfeente Strevelswijk) J M. D.
d. Berg te Giessen-Rijswijk (N.B.); te
Gouda H. Harkema te Zeist.
Aangenomen: naar Utrecht (als predi
kant-directeur van de Stichting Kerke
lijk Sociale Arbeid) J. C. van Dongen,
diakonessenhuispredikant te Rotterdam.
Vlietstra te EemdIJk en S. Wijnsma te
Broek o_p Langendljk.
Aangenomen: naar Hilversum-C C.
Verhage te Broek onder Akkerwoude.
Bedankt: voor Ontario (Free Chr. Re
formed Church) A. Hilbers te Enchede-
GEREF. KERKEN ART
Van her-
K.O.
.en der
Ter gelegenheid van het 110-jarig be
staan van de Chr. kweekschool ,,De
Klokkenberg" te Nijmegen zal de Ver
eniging van Oud-klokkcnbergers
reünie houden op 22 en 23 mei.
Maar God kent
uw harten
Geld is voor de meeste mensen
een vloek. Wie weinig heeft ver
langt ernaar meer te hebben
en wie veel heeft komt helaas
gemakkelijk in de verleiding er
misbruik van te maken. Het ver
langen naar geld woelt in het
leven van menigeen. Het lijkt wel
het doel van het
leven, want het
verschaft immers
alles wat men
tich maar wensen
kan op deze aar
de. Eer en aan
zien, een gemak
kelijk bestaan,
onafhankelijk-
heid, luxe niets
schijnt er te zijn dat niet voor
geld te koop is.
Mensen, het is maar schijn. Het
belangrijkste van dit bestaan,
datgene wat zin en inhoud geeft
aan ons leven: vrede met God,
dat is niet te koop. N.iet voor alle
geld van de wereld. Met alle goud
van de wereld kunt ge uw hart
niet schoonwassen van al die
fouten en zonden die uzelf het
beste kent. EnGod ként uw
harten!
Lees eens aandachtig de gelijke
nis van de rijke man en de arme
Lazarus 'Lucas 16) en stel uzelf
•ens eerlijk de vraag wie ge het
Het godsdienstonderwijs in Oost-Duitsland
EEN
WOORD
VOOR
VAN
DAAG
opleiding, de heer C. Kleywegt, zal daar
o.m. spieken over de nïeu'.v opb-idin.
aan de kweekscholen. liefst zoudt willen zijn! Hopelijk
De kerkvoogdij van de Hervormde ge- unnt pp ,4pn Tjnppn- Want batar
meente te Veenendaal heeft ccn legaat ,um fe aan Zingen. „want Deter
ontvangen van wijlen de heer G. J. van dan dit tijdelijk leven, is Uwe
den ®?.sch le vceenezidaai. nu heeft goedertierenheid!"
namelijk gelegateerd de villa Zuider-
eng. die de kerkvoogdij reeds enkele
jaren lang huurde als pastorie voor ds Onder de geschenken, die de 80-jarige
Van de Pol. Deze villa komt nu vrij Paus ontving, bevond zich een paasei
van succiessierechten in het bezit van van chocolade, dat een meter hoog
de Hervormde kerk van Veenendaal. 1
Afscheid H. Jacobs
O
De Evangelische kerk heeft gisteren
geprotesteerd tegen de beperking van
het godsdienstonderwijs op Oostbcrljjn-
se scholen. In een verklaring, voorge
lezen op alle kansels in BerlijnBran
denburg d.w.z. in Oost- en West-
Berlijn en een deel van Oost-Duitsland
wordt de beperking een schending
genoemd van de Oostduitse grondwet
en gezegd: „Men dwingt ons een strijd
op, die wü niet wensen".
Hervormde lauwheid
Ds. H. vzn der Linden te Hoomstei-
zwaag—Jubbega spreekt er in het kerk
blad zijn'ernstige verontrusting over Uit.,
dat de laatste tijd tal van jonge mensen
hervóritide gezinnen tot de gerefot-
jrde kerk overgaan of van plan zijn
dit te doen. ee overgangen geschieden
niet uit gefudeerde overtuiging maar in
verband met het huwelijk.
Ds. Van der Linden merkt op. dat
-het feit dat deze overgangen steeds naar
dezelfde kerk pl&ats vinden niet alleen
vets zegt van de werfkracht van die
kerk. mar ook van de geringe 'betekenis
die het voor velen heeft om tot de
N.H Kerk te behoren. ..De gereformeer
den weten gewoonlijk beter dan wij her
vormden. waarom ze tot hun kerk be
horen". aldus de predikant. „En dat
klopt ook met het meerdere zelfbewust
zijn. dat we bij de gereformeerden aan
treffen. Er zijn in onze gemeente tal
van lidmaten, die als het zo uitkwam
met het grootste genoegen bot de gere
formeerde kerk zouden overgaan, omdat
hun hele geestelijke en kerkelijke instel
ling typisch gerefirmeerd is. Met alle
respect voor de oecumenische gezind
heid. die in onze hervormde mensen van
Hoornsterzwaag en Jubbegaa openbaar
wordt, maak ik mij-zorgen over het feit,
da* de spreekwoordelijk geworden lauw
heid zich bij ons steeds meer openbaart
Wie sveebt nog voor de N.H Kerk? Wie
bezint zich nog op haar roeping in. ons
volksleven? Wie druft het nog aan orr
tegenover de gereformeerde levenshou-
dine op te komen voor onze oude vader
landse kerk. die door de Heer der Kerk
op zo kennelijke wijze tot nieuw levei
is gewekt?"
Een gedachtenwisseling over dit refe
raat werd na de pauze gevolgd door een
woord van afscheid van en tot de voor
zitter. de heer H. Jacobs, die het Gere
formeerd Bondswerk 39 jaar heeft ge
diend en na de oorlog ook weer mee
heeft gewerkt aan de heroprichting van
de G.J.L.O. In deze vergadering was
de heer H. J. Spoormaker uit Poortugaal
zijn opvolger en als bondsbestuurs- 1
De nieuwe voorzitter dankte
de heer Jacobs voor diens lang
durige trouw aan de organisatie
en bood hem ter herinnering een
armbandhorloge aan. Ook ds.
Kuiper sprak de scheidende voor
zitter toe. De heer Jacobs gaat
voor het Gereformeerde bonds-
leven evenwel nog niet verloren.
Hij blijft hieraan als adviseur
zijn krachten geven. Een voorstel
tot uitbreiding van het aantal
rayons van acht tot tien met in
gang van 1 september a.s. werd
aangenomen.
Advertentie
„Vatbare" Kinderen...?
Moeder, bestrijd voortaan bij „altijd
verkouden" kinderen dat hoesten
BSZH^ESBj
K "IN" E R-H O N I N G il
SIROOP
MELODIE en WOORD
der Ether golven
HUv«
A^RO: 8.00 Nws: 8.15 Gram;
d vrouw. 9.10 V d vrouw; 9.15 Gi
Waterst; 9 40 Morgenwijding; lO.Ot
10 50 V d kleuters; ÏEOO Lichte rr
Pianorecital: 12.00 Metropole ork; 12 30 i<» io Uit
Land- en tulnb meded; - 12 35 Gram
Nws; 13.15 Meded of gram; 13.20 Oi
zang; 13 55 Koersen: 14 00 Promenat
14.40 Schoolradio; 15i00 V d vrouw;
Alt en piêno; 15 50 Gram» 16 00
1630 V d Jeugd; 17.30 Ni
15.00 Schoolra
16 30 Ziekenlof;17.00
V d jeugd: 17.40 Beu
9.351 ultzNederland en
ram; 118.00 Kt is leven, caus: 18.1!
1130 Sportpraatje; 18.30 Lichte mu
12 30 lp 10 Uit het Boek der boeke
13 00 Metropole ork: 1045 Act: 20
'1 en ditatie; 2100 Kamerork; 21.40
°foA de storm klankb; 22.00 Viool
;ber; 17 45 Regei
d kind; 17.15
- Reger
Emigi
Nw
i Pianospel; 18 30 V d jeugd;
9.00 V d
'oneelbeschou-
progr; 22.00
23 15 „New York calling"; 23.2
11.50 Als de ziele luiste
gelus; 1203 Gram; 12.1
tuinders; 1(2.30 Land- en
11.30 Sch
Voor bc
In de Domstad
Herv. predikanten van
9-11 april bijeen
De jaarlijkse (Herv.) predikantenver
gadering. die gehouden wordt onder
auspiciën van de generale synode, de
Ned. Herv. Predikantenvereniging en
de Verg van Vrijz. Hervormden, zal
weder te Utrecht gehouden worden en
wel van 9—11 april a.s.
Op maandag 9 april vindt in het Ge
bouw voor Kunsten cn Wetenschappen
<8 uur) de gebruikelijke ontmoetings
samenkomst plaats, waar gesproken zal
worden door George Stam over de mu
zikale delen van het Dienstboek.
Dinsdag 10 april, wanneer men bijeen
komt in de Handelsbeurs, en na opening
door de praeses der generale synode,
wordt de domineespreek gehouden doo' DIT IS
dr B J Westerbeek van Eerten. arts. winnen: Drini
waarna dr. H. Berkhof zal spreken over net n«„r
de „Theologie der Antithese". In de N^em#erstee
middagvergadering is dan het woord aan pinetjes-2e
prof dr. A. J Zuithoff over „Hoe kar. om ae andere
de Kerk zich verstaanbaar maken in Ujarna nleta
prediking en pastoraat"'', terwijl in de. PUI 8>o
avondvergadering ds. Jan Wit ..de meu- ^irmM t8 ol
we Psalmberijming en haar problema- dat de mgew.
tiek" ter sprake zal brengen.
Op woensdag 11 april vindt het
gengebed plaats in de Janskerk.
Rep v d Zesdaagse 1
13.55 We»
14.55 Intermez;
Kritieken: 16.4
Caus; 18.00 V
BBC Home Service. 330 m. 12.
13.00 Gram; 13 23 V d ar
;r: 14.00 Nws: 14 10 Discussi.
lezzo; 15.00 V d scholen; 16.
20.30 Klankb;
gr: 22.00 Nws;
C oorzang; 23.15
247 m. 12.00 Mrs Dale's dagboek
dr; 12.30 Mljnwerkersork;
overz; 13.15 Gram; 14.00 Lie
14 45 V d kinderen: 15 00 Vooi
15.40 Rep: 18.00 Accordeonmuz
brieksfanfare; 17.15 Mrs Dale's Dagboek; 17.30
Orgelspel; 18.00 Lichte muz; 18.30 Vi
beantw; 19.00 Gra
spel; 20.00 Nws:
go! 21.00 Ge var
erland. Geen opgai
Geef de strijd niet op tegen
11 hardlijvigheid
Handelsbeurs 'prof. c'
R. Schippers hoogleraar aan de Vri
Universiteit, zal spreken over ..De Gerc
ïeid of gebrek
•erstopt
medewerker
Begin februari, op het
moment, dat de onder-
wijsspecialisten der onder
scheiden Tweede-Kamer
fracties hun geschut in stel
ling brachten om het onder
wijsbeleid aan een trommel
vuur van kritiek bloot te
stellen, deed de minister
van O. K. en W. het kweek
scholenplan aan de Kamer
leden toekomen.
Daar voor een juiste be
oordeling van de mérites
van dit plan een diepgaande
studie vereist Is. was het niet
dqenljjk dit plan bij het
onderwijsdebat aan de orde
te stellen. Iedere, gemaak
te opmerking hierover zou
niet meer dan een „eerste
indruk" kunnen zijn. Reeds
in het voorlopig verslag op
het ontwerp van de kweek-
schooiwet 1950/1951 werd
door velen gevraagd naar
een regeling die een betere
planmatigheid bij de stich
ting van kweekscholen zou
waarborgen, tenminste be-
Als resultaat van dit on
derzoek nu. heeft de minis
ter zijn plan ter goedkeu
ring
Opleiding van onderwijzers
is van eminent belang
- gc
de Staten-Generaal
oorgelegd. opdat de moge
lijkheid tot net ontvangen
van een kwalitatief goede
onderwijzersopleiding van de
onderscheidene richtingen in
de verschillende delen van
het land kan worden nage
gaan en bevorderd. Natuur
lijk zitten er aan het opzet
ten van een dergelijk plan.
bestemd voor een bepaald
aantal jaren, moeilijkheden
en onzekerheden. Er moet
een beeld worden verkregen
van het vermoedelijk ver
loop van de behoefte aan
onderwijzers in de toe
komst. Als basismateriaal
werd gebruik gemaakt van
de prognoses betreffende de
behoefte aan onderwijzers,
d.d. 3 september 1954. 31
januari 1955, en 28 januari
1956.
Uit de tweede vervolg-
nota d.d 28 januari "56
blijkt echter duidelijk de be
trekkelijke waarde, welke
aan de verstrekte getallen
moet Worden toegekend.
Was b.v, in de eerste nota
voor 1959 een tekort ge-
an 2780 onderwijzers,
e tweede vervolgnota
t voor dat jaar een sur-
van 5 geschat. Voor
was in de eerste nota
tekort geraamd va*
in de laatste nota wordt
surplus van 2700 ge
raamd v
taxeerd. Bij deze bereke
ningen is de zo noodzakelijke
verlaging der Leerlingen-
schaal. alsmede de verlen
ging van de leerplicht met
twee jaar buiten beschou
wing gelaten. De minister
zelf komt het wenselijk voor,
in de lopp -van dit kalender
jaar een volledig herziene
prognose op te stellen. Het
huidige verloop van het
emigratiesaldo, de nog
steeds stijgende vervangings
behoefte en het zijns in
ziens groeiende aanbod van
onderwijzers maken dit
noodzakelijk.
In het kweekscholenplan
is de bewindsman bij de be
hoeftebepaling uitgegaan
van een verlenging der
leerplicht met twee jaren
en van een verlaging der
leerlingenschaal.
DE BEREKENINGEN, wel
ke als basis voor het plan
dienen, zitten vol onzeker
heden, hetgeen de bewinds
man zelf erkent. Bij de op
stelling is echter rekening
gehouden met de adviezen
opmerkingen van orga-
schoolonderwijs bezig hou
den. terwijl het ontwerp ook
aan de Onderwijsraad ter
beoordeling werd voorge
legd. Evenzo heeft de mi
nister rekening gehouden
met de adviezen, verstrekt
door het Centraal Bureau
voor de Statistiek en het
Centraal Plan Bureau. Toch
zal by voortduur waakzaam
heid vereist zijn en zullen
wijzigingen mogelijk blij
ven. De bewindsman heeft
zich. terecht, allereerst la
ten leiden door het motief
van een kwalitatief goede
opleiding, omdat hiervan
het culturele peil van onze
toekomstige onderwijzers af
hankelijk is. Een zodanige
opleiding moet voldoen aan
1 De mogelijkheden wel
ke de school aan de leer
lingen biedt, dienen zo te
zijn "dat de differentiatie in
de opleiding, voor wat de
keuzevakken betreft, tot
haar reoht kan komen.
2. De mógelijkheden, wel
ke de school aan de daar
aan verbonden leraren
biedt, dienen zo te zijn, dat
het team van leerkrachten,
dat een volledige weektaak
aan de school vindt, van
voldoende omvang en diffe
rentiatie is.
3.. De verschillende vak
lokalen van de school, de
terreinen voor de lichame
lijke oefening, dc bibliothe
ken e.d. alsmede de voor
het onderwijs als hulpmid
del bestaande instrumenten
moeten intensief gebruikt
kunnen worden, waardoor de
inrichting c.q de aanschaf
ervan economisch verant
woord is. Wil een kweek
school aan deze eisen vol
doen, dan zal zij een bezet
ting van 200 leerlingen moe
ten hebben en tien klassen
alsmede een vaste kern van
6 7 docenten.
Als minimum school
grootte geldt een zeven-
klassige school met 125 leer
lingen.
BIJ DE CONFRONTATIE
van de behoefte aan
kweekscholen met het hui
dige opleidingsapparaat
wordt t a v. het Prot. Chr.
Kweekschool onderwijs ge
concludeerd voor:
a. Groningen Friesland
en Drenthe, dat enige con
centratie gewenst is en dat
het dientengevolge prema
tuur is, de geadopteerde
kweekscholen te Assen
(130.1.1.) en Emmen
(90.1.1., maar nog niet
volgroeid) als zelfstandige
scholen te subsidiëren.
b. Overijsel: Bij verdwij
ning van een der hiervoor
Benoemde scholen zou in
het oosten van Overijsel een
Kweekschool van Prot -Chr.
signatuur op haar plaats
Het komt ons gewenst
voor, dat men vanuit Over
ijsel contact opneemt met
een der geadopteerde
kweekscholen te Assen of
Emmen.
c. In Gelderland loopt de
school te Zetten-Valtourg
gevaar (90.1.1.), de geadop
teerde school te Ede
(140.1.1) zou gesubsidieerd
kunnen worden.
De bestaande scholen in
Utrecht zijn behoorlijk in
omvang en voorzien in de
behoefte. Het zelfde geldt
voor Noordholland en Zuid
holland.
De Kweekschool te Mid
delburg, die niet voldoet
aan het minimumleerlingen
aantal, kan als verantwoord
worden beschouwd, gezien
Haar excentrische ligging
en geïsoleerd recruterings
gebied.
In Noprdbrabant ep Lim
burg is plaats voor een be
hoorlijke schooi met inter
naat; weliswaar voorziet de
school te Gorinohem in een
behoefte voor een deel de"
provincie (land van Heus-
den en Altena en de Lang
straat, zo!5ng er geen ande
re mogeüj'fcheid elders is),
toch zullen onze vrienden
in het zuiden deze zaak on
der ogen moeten zien en
bestuderen. Overleg met de
scholen te Gorinchem en
Dordrecht ligt voor de hand.
Misschien is de mogelijk
heid met de sohool te Zet
ten. die ook beschikt over
een internaat, de overwe
ging waard. Gezien de
structuur der Zuidelijke
provincies lijkt ons een
school met een eenzijdige
kerkelijke signatuur onge
wenst, al kan men wel re
kening houden met de wer
kelijke verhoudingen. Daar
een Kweekschool moet kun
nen beschikken over een
aantal leerscholen, komt het
ons voor, dat Eindhoven of
Breda de eerst aangewezen
plaatsen zijn.
Onze
ïclusie
het
Kweekscholenplan
de minister er goed aan ge
daan heeft, dit plan te doen
samenstellen, al moeten wü
de in het begin van dit ar
tikel genoemde betrekke
lijkheid niet uit het oog
verliezen. Als richtingwijzer
en als gedachtenbepaler
heeft het ongetwijfeld zijn
verdienste. De daarvoor in
aanmerking komende in
stanties zullen er zeer zeker
hun winst mee doen en ook
moeten doen. In de huidige
cultuurfase heeft reforma
torisch Nederland een dui
delijke (aak. ook voor mor
gen. Dal de opleiding van
onderwijzer terzake van
eminent belang is, zal nie
mand ontkennen.
Bisschop Otto Dibelius verklaarde tij
dens een preek in de Mariënkirche, in
Oost-Berlijn. dat de kerk vrede wenst
met de communistische staat, ..Maar de
kerk van Jezus Christus schrikt niet
vcor strijd terug", voegde hij doaraan
De kerkgeschiedenis toont, volgens de
bisschop aan, dat een dergelijke §trijd
de kerk nieuwe kracht schenkt.
Het stadsbestuur van Oost-Berlijn
heeft onlangs het godsdienstonderwijs op
middelbare scholen verboderi. In
der decreet wordt voorgesopre\
godsdienstonderwijzers „een positieve
houding" dienen aan te nemen tegenove:
de communistische staat.
Ds. C. v. d. Woude óver:
De eenheid der Geref.
belij ders
De synode van de Geref. Kerken in
Leeuwarden heeft zich, zoals \yij reeds
meldden, bezig gehouden met de een
heid van de gereformeerde belijders.
jn vele christenen, dieallen zeg
gen, tot de. gereformeerde gezindte te
behoren, maar die toch gescheiden le
ven: gereformeerden en vrij-gemaakten,
christelijk-gereformeerden en gerefor
meerde gemeenten, confessioneel-her
vormden en gereformeerde bonders. Al
deze groeperingen zeggen, dat ze de
^chrift erkennen als Gous woord en dat
zich baseren op de drie formulieren
an Enigheid.
In de ..Friesche Kerkbode" sëhrijft ds.
van der Woude van Leeuwarden, de
voorzitter van de generale synode der
Geref. Kerken, dat er psychologische
•erschillen en gevoelens van wrok zijn,
die sommige groeperingen van de gere
formeerde gezindte gescheiden houden.
Hij kan echter niet inzien, hoe men zich
een verantwoorde wijze kan verzet-
tegen een eenheid van gereformeer
de belijders. Want deze belijders zijn
het juist in de wezenlijke dingen met
elkaar eens en het zijn de bijkomstige
dingen, die hen van elkaar scheiden.
Ds. Van der Woude herinnert eraan,
dat de Geref. Kerken van 1933 al doel
bewust hebben gestreefd naar de een-
ftëid van gereformeerde belijders. Sinds
die tijd hebben de synoden deputaten
igesteld, die tot taak hebben, deze
eenheid te zoeken en te bevorderen-
Ook in de laatste jaren zijn deze pogin
gen gedaan. Niet met de vrijrgeimaakten,
die nog steeds volharden in hun houding
van afweer, maar wel met de christelijk-
ge£eformeerden.
is echter weinig vooruitgang te
bespeuren in het contact met de chris
telijk-gereformeerden. De christelijk-ge
reformeerden wilden niet weten van af
gevaardigden naar eikaars synoden, wat
voor de Geref. Kerken zeer teleurstel-
De gereformeerde synode ziet (Je een
heid der gereformeerde gezindte als een
door God geboden eenheid, aldus ds. Van
der Woude. Daarom heeft zij opnieuw
deputaten benoemd, aan wie de opdracht
geven om „met kracht de pogingen
voort te zetten om te komen tot de door
God geboden eenheid en om zich daar
toe te bezinnen op die wegen en midde
len, die noodzakelijk en geoorloofd zijn
n de kerkelijke eeniheid practisch
jor te bereiden".
De synode heeft zich ook een meer
concreet doel voor ogen gesteld. Zij heeft
zoals men weet, de deputaten voorge
steld 'meë té werk'èn aan „de totstand
koming van een Gereformeerd Convent
en tevens zich met andere gerefor
den te beraden op het in het leven
roepen van een permanente gerefor-
meerdë raad in Nederland om in ge
meenschappelijk overleg de vraagstuk
ken, die de gereformeerde gezindte ra
ken, te bespreken en hierdoor de toe
nadering tot elkaar te bevorderen".
Utrechtse studenten
telegraferen
Aan de minister-president is een te-
:gram gezonden waarin de vijf studen
tenorganisaties. het „Utrechts Studen
ten Corps", de „Utrechtse Vrouwelijke
Studenten Vereniging". Unitas Studio-
sorum Rheno Trajectina, het Collegium
Studiosorum Ventas en de Societas Stu-
diosorum Reformatorum, afdeling
Utrecht, hun bezorgdheid uitspraken
het huidige en toekomstige wei
van hun landgenoten, die door de
tijd gevangen worden gehouden.
Zij dringen met kracht bij de Ne
derlandse regering er op aan, dat zij
haar intensieve bemoeienissen in dezen
tot bevordering van een met de be
ginselen van de rechtsstaat overeen
komende de rechtsbedeling onvermin
derd zal voortzetten.
Op grond van de jongste ontwikkelim
_en vragen de Utrechtse studentenor
ganisaties de Nederlandse regering de
""«gelijkheid te overwegen de ernst der
ik ook internationaal aan andere dan
Indonesische instanties voor te dragen,
op de wijze welke haar nuttig voorkomt
verkrijging van goede rechtsbede-
en verzekering van het welzijn der
betrokkenen.
Zij vragen zich af of de gang
zaken ook in overeenstemming is
de universele verklaring van de rech-
ten van de mens. die mede door Indo
nesië is aanvaard.
In Utrecht is opgericht de Ned. Kath.
Bond van Handelsagenten, Makelaars
en Commissionnairs. Het bestuur is
voorlopig samengesteld uit de heren
N. H. L. van Herk, A. W. M. Petit,
E. San Giorgi, Ph. B. Middelkoop. Het
secretariaat wordt waargenomen door
mr. P. J. M. Lübbers, Jan van Nassau-
straat 10, Den Haag.
ïUAAR ter wereld elders zou iets
mogelijk zijn geweest als vorige
week te Utrecht te zien werd
gegeven, toen daar de Dr. Wiardi
Beekman-Stichting bij haar tienjarig
bestaan haar jubileum vierde? Aan
hangers van onderscheidene politieke
partijen leverden er een toernooi op
hoog plan 'en al evenzeer op hoog
peil, waarbij, ook in hoffelijke be
woordingen, de verschillen niet wer
den verdoezeld, doch integendeel
behoorlijk scherp gemarkeerd.
Is dit alles niet een bewijs, dat in
ons land de politiek wordt beoefend,
niet maar als een kibbelarij, niet
een scheldpartij, maar als
een ernstige zaak? Zo ernstig ook,
in feite niet tevreden kan
zijn vóórdat men met zijn tegen
stander althans in gesprek is getreden
tenminste te trachten, hem be
hoorlijk van eigen standpunt op de
hoogte te brengen.
is het tweeërlei kenmerk van
gesprek: het is spreken èn het
is luisteren. Welnu, aan deze twee
aarden is bij deze jubileum
viering voldaan: men heeft gesproken,
duidelijk gesproken, en men heeft
geluisterd, en goed geluisterd.
E'EN gesprek met een tegenstander
is niet gemakkelijk. Het is wèl
noodzakelijk. Men is nooit verant
woord, wanneer men niet heeft
getracht de tegenstander naderbij te
komen. Eens zullen wij rekenschap
moeten afleggen, in hoeverre wij ook
dezen hebben gedaan wat wij
behoorden te doen.
Maar het is niet gemakkelijk, omdat
en nu, meer dan ooit, moet weten
at men doet, moet weten waardoor
en zelf gedreven wordt. De waar
heid zelf is dan minder dan wanneer
ook te ontkomen.
nen wij, dat het gesprek bij
dit jubileum stellig zal hebben bij
gedragen ter verheldering van de
standpunten. Zou men anders uit de
mond, zowel van een libei'aal als van
een socialist, zoveel waardering heb
ben gehoord over ds aanwezigheid,
althans voor wat betreft het verleden,
ons land van christelijke politieke
partijen? De liberaal dacht daarbij
de sociale wetgeving; de socialist
waardeerde het in de christelijke
partijen, dat zij ons volk hebben
geleerd: het gaat ook in de politiek
geestelijke dingen.
gR is gesproken over de geestelijke
vrijheid. De liberalen bleken de
ervaringen rondom het crematiedebat
hoog te Zitten, toen zij door de
socialisten in de steek waren gelaten.
Niet echter, dat de socialisten nu zelf
een gefundeerd begrip omtrent de
vrijheid schenen te hebben. Het was
hun met hun reserve tegenover de
crematie vooral om te doen geweest
protestantse en r.k. minderheid
in hun gelederen niet voor het hoofd
te stoten. Dit was, voor ons gevoel,
een onderwerp, dat ditmaal nog niet
voldoende uit de doeken kwam.
Er is gesproken over de staat.
Aanhangers van personalistisch socia
lisme ten spijt, denkt over het alge
meen de socialist te vlot en te
gemakkelijk over staatsbemoeiing.
Maar staatsbemoeiing is in feite altijd
staatsdwang.
Waartegenover toen weer van
socialistische kant de vraag werd
gesteld, of de confessionele partijen
niet zelf bereid zijn, tamelijk vlug de
hulp van de staat in te roepen tegen
bepaalde verschijnselen op zedelijk
gebied: dansen en gemengd zwemmen
bijvoorbeeld.
Andere socialisten bleken duidelijk
nog op zoek naar een andere staats
taak: tegenover individualisme en
collectivisme individu en gemeenschap
in eep organische samenhang. Maar
het blijft hier nog zoeken.
76.
„Ja, dadelijk."
„Heel goed. Binnen 15 minuten."
De hoorn klikklakte. Ik hing de mijne zachtjes
op, zette mijn muts recht en liep naar de zuide
lijke vleugel terug. Maida was niet te zien. Ik
ging aan de lessenaar zitten en bemerkte, dat
ik, in mijn haast om bij de telefoon te komen,
de rode inkt had omver gesmeten, die ik bezig
was te gebruiken Hij kronkelde zich vrolijk over
de lessenaar, alles wat hij aanraakte roodkleu-
rend en ik greep wat rommel uit de prullemand
bij wijze van vloei. En terwijl ik bezig was de
inkt op te nemen, ging opeens, zonder zelfs een
waarschuwend geflikker, het licht boven de les
senaar uit en bleef ik in volslagen donker ach
ter. Het kwam zo onverwachts, dat ik naar adem
snakte en een schreeuw gaf.
Dan wendde ik mij om om de gang af te
zien, maar niets dan een dik gordijn van duister
nis had ik vóór mij. Er was geen enkel licht
schijnsel. Elk signaallicht was uit; er blonk zelfs
geen glimpje licht van onder de deur der keu
ken, der apotheek of van het linnenkamertje. Ik
was verzonken in een roerloos, donker ledig.
En daar. ver die duistere leegte in, waren nog
aar vijf dagen geleden twee mannen geweld
dadig ter dood gebracht'
Ik begon, moeizaam hijgend, piepend adem te
halen. Ik moest iets doen. Ik moest Maida vin
den. Ik moest een lamp zien te krijgen. Ik moest
een weg banen naar de schakelkast in het
souterrain en een doorgebrande stop door een
andere vervangen - of tc weten komen, wat de
oorzaak van het ongeluk was.
ciOu
het
Of was het een ongeluk? Was er inderdaad
een stop doorgebrand? Was het ook mogelijk,
dat de lichten met opzet waren uitgeschakeld?
De schrikaanjagende vraag was nauwelijks in
mijn hoofd opgekomen, toen ergens van achteren
uit de gang een koude luchtstroom mij aanraak
te.
Ik huiverde. De een of andere deur of een
raam was geopend. De een of andere deur
de zuidelijke deur! Was het de zuidelijke deur!
Ik bleef staan, de rug van de stoel grijpend
en er tegen opziend om dat stevige constante
ding los te laten en mij vooruit te wagen in de
mij omgevende duisternis, die nu vol was met
voorspelling en dreiging van onuitsprekelijke din
gen. Bewoog zich daar iets? Hoorde ik een hei
melijke voetstap? Was het 't bonzen van mijn
eigen hart?
Ik trachtte te gaan. mijn do<?r vrees verlamde
spieren te dwingen die lange vreselijke duister
nis in te gaan naar naar kamer 18.
Ik trachtte uit te roepen: „Maida Mcida
ik bleef het maar zeggen en merkte tenslotte,
dat mijn verstijfde lippen alleen maar de woor
den vormden.
Wat gebeurde daar achter in de gang? Eiste
kamer 18 nog één Eiste Ik deed een schre
de de duisternis in, trok mijn weerspannige han
den van de stoel af en tastte naar de muur om
zo een weg te vinden langs de gapende leegte
van die verschillende deuren.
Met uitgestrekte trillende handen tastte
naar het een of andere vaste ding om mij te
leiden, toen, in die doodse stilte, een oorverdo
vende knal weerklonk. Het was het schot van
een revolver.
Daarna stierven allengs de schrikkelijke echo's
weg. De duisternis drong op mij in, verstikken-
der dan tevoren en weer heerste er doodse stil
te.
Een ogenblik moet ik verstijfd van schrik zijn
geweest. Snelle voetstappen lieten zich horen, een
kreet, het geklikklak van signaallichten die niet
aangingen, en ik rende, strompelde, hijgde, bons
de tegen de deuren op en trachtte het einde van
de gang te bereiken. En kamer 18.
Onderweg botste ik tegen iets op; iets dat zich
voortbewoog en zich van mij losrukte en ik gaf
een schreeuw. Het was Maida. En toen zij mijn
stem hoorde, antwoordde zij:
„Wat is er? Wat is er gebeurd? Was het kamer
18?"
„Kamer 18! Wat kunnen wij
„Wij moeten een licht hebben. In de keuken
daar is een kaars
(Wordt vervolgd)
QESPROKEN is uiteraard ook over
de doorbraak. Een der sprekers
uit de protestantse partijen maakte
een rake opmerking: is het staan van
een christen in de Partij van de
Arbeid eigenlijk niet een vorm van
geestelijk individualisme, zoals men
het in een partij, die socialistisch wil
zijn. toch niet zou verwachten?
Inderdaad, wie de christelijke partij
loslaat en, ook als christen, toetreedt
tot de Partij van de Arbeid plaatst
zich wezenlijk in een zeker isolement.
En dat op hetzelfde moment waarop
men aan anderen het isolement
verwijt.
Dit zijn overigens slechts enkele
willekeurige punten uit de discussie.
Wij menen, dat met deze viering van
dit jubileum een belangrijke daad is
verricht. Wij menen ook, dat herhaling
hier wenselijk en mogelijk is, waarbij
dan wellicht het wetenschappelijk
instituut var. een der andere partijen
eens als gastheer kan fungeren.
Nogmaals: de politiek is een ern
stige zaak; en een verantwoorde
beoefening van de politiek is dit
gesprek met de tegenstander, dat tot
een ontmoeting kan uitgroeien, meer
dan waard.
De diplomatieke vertegenwoordigers van
42 landen hebben zondag Paus Plus
XII. ter gelegenheid van zijn tachtig
ste verjaardag. 49 boeken aangeboden,
die het werk van hun regering en voor
de vrede beschrijven.
het vaticaan zijn al 15.000 gelukwens-
telcgrammen ontvangen en 500 kg
