Turboprop: vliegtuigmotor
voor korte afstanden
Zwitsaletten
Wat beoogt socialistische fractie
met Nieuw-Guinea
Vorstelijk paar bij opening
van de Boekenweek
ZATERDAG 25 FEBRUARI 195»
VOLGEND JAAR EERSTE VISCOUNTS
Zullen Electra's tweede order op
schroef turbines worden
(Van een onzer verslaggevers)
wn ANNE ER DE PLANNEN van de K.L.M. om tien nieuwe Electra's bij
»V Lockheed te kopen doorgaan en het is bijna zeker dat dit het
geval zal zijn betekent dit, dat de K.L.M.-vloot zal worden uitgebreid
met toestellen, uitgerust met motoren, die de laatste jaren zulk een op
gang maken, namelijk de turboprops. Het zou dan de tweede bestelling
zijn op vliegtuigen met schroef turbines. In 1957 zullen de eerste van de
negen bestelde Vickers Viscounts 803 worden afgeleverd.
Reeds bij verschillende buitenlandse
luchtvaartbedrijven worden de turbo-
props thans gebruikt en de resultaten zijn
t dusdanig, dat men ook in ons land de in_
gebruikneming ervan vol verwachting
tegemoet ziet.
Wat zijn turboprops? De naam zegt het
eigenlijk al. Turboturbine of straalmotor
en prop-propellor. Een turboprop is dus
een straalmotor met een proneller. In
principe bestaat er weinig verschil tussen
de turboprop en de „fuil-jet".
Ds. Jan Nieuwenhuyzen
heden herdacht
In de St. Nicolaaskerk te Monni
kendam is vanochtend de honderd-
vijftigste sterfdag van ds. Jan Nieu-
jachtvliegtuigen van de Koninklijke wenhuyzen, stichter van de Maat-
Luchtmacht zijn uitgerust. ^Oeen^in^de schappij tot Nut van het Algemeen,
"chTuen.0Vod*"tn de motor zon °de"lucht- herdacht. De maatschappij werd op-
inlaten aangebracht. Door compressoren j gericht in 1784. uit „teeder medelij
l« wordt de lucht hierdoor aangezogen end d alsemeenen
onder druk gebracht om via verschillende! u*er aen siaai a<?s aigemeenen
D kanalen in de verbrandingskamers te ko- j mans
i. In deze kamers (de Rolls Royce Dart j jan Nieuwenhuyzen
:n warm hart en een vooruitziende
vragen wanneer men weet dat de turbo-
proo bij hetzelfde vermogen tweemaal zo
veel brandstof verbruikt. In de eerste
plaats is de prijs van deze brandstof (ke
rosine) slechts zestig procent van die van
de benzine, die gebruikt wordt door zui
germotoren: in de tweede plaats ligt de
kruissnelheid hoger o.m. doordat de mo
toren lichter zijn. De prijs per ton'km
komt hierdoor dus gunstiger te liggen.
Bovendien trilt het toestel met turbo
props niet. omdat men alleen met
draaiende bewegingen te maken heeft en
niet met op-en-neergaande zuigers. Door
deze draaiende beweging ontstaat ook het
fluitende geluid van de turboprop.
Waarom turboprops
Wanneer zal men turboprops gebruiken
en wanneer „jets"? De turboprops ge
bruikt men alleen voor kleine en middel
grote afstanden. De „jets" zijn bestemd
voor de lange afstand. (We spreken hier
dan alleen over de verkeersluchtvaart.)
Het is namelijk gebleken dat de turbo
props bij een betrekkelijk geringe snel
heid een hoog rendement hebben, terwijl
straalvliegtuigen een veel grotere snel
heid moeten hebben om hetzelfde rende
ment te leveren. Bij een snelheid var
geveer 700 km per uur is het rendement
gelijk. Boven deze snelheid neemt het
rendement van de turboprop af, dat
de „Jets" neemt toe. Het is dus duidelijk
dat de straalvliegtuigen het meest econo
misch vliegen bij grote snelheid. Een gro
te snelheid kan men alleen bereiken op
grote afstanden. De turboprop komt met
haar lagere snelheid beter tot haar recht op
de kortere trajecten. De Viscounts zullen
dan ook alleen op de Europese lijnen
worden ingezet. De nieuwe Electra's zul-
en waarschijnlijk grotere afstanden af
leggen. hoewel zij niet kunnen concurre
ren met de straalvliegtuigen. Tot op tra
jecten van 4800 km zullen zij economisch
kunnen worden geëxploiteerd. Behalve de
Viscounts heeft de KLM. zoals men weet.
ook nog twee Friendships in bestelling,
'n 1958 zullen worden geleverd. Ook
vliegtuigen zijn uitgerust met turbo
props. De schroefturbine gaat de zuiger
motor verdringen, dat bewijzen wel de
bestellingen, die over de gehele wereld
door de luchtvaartmaatschappijen worden
gedaan.
Ook de plannen van de K.L.M.
om tot de aankoop van Electra's
over te gaan tonen aan, dat de turbo
prop de eerste tientallen jaren een
belangrijke plaats zal innemen in het
moderne luchtverkeer.
Stichter Nut van het Algemeen
overleed 150 jaar geleden
de Viscount heeft er zeven) wordt d<
lucht, waarin intussen kerosine is gespo
ten. tot ontbranding gebracht. De tempe
ratuur loopt hier op tot 2000° C. Er is du;
hittebestendig metaal nodig
wanden. Men gebruikt hiervoor Nimonic,
een legering met een zeer hoog smeltpunt.
Het mengsel zet in de kamers zo sterk uit,
dat het met grote kracht wordt wegge-
stuwd. Eenmaal utt de kamers botst het
tegen de schoepen van e enturbine aan,
die hierdoor met grote snelheid rond
draaien. De turbine is aangebracht op de
zelfde as als de compressor, welke dus. zij
het indirect, eveneens door het uitstro
mende mengsel draaiende wordt gehou
den. Het verschil tussen de turboprop en
„echte" straalmotor is nu, dat bij de laat
ste alleen de compressor en de turbine in
beweging worden gebracht, terwijl bij de
turboprop daarentegen de energie van het
wegsnellende mengsel ook wordt gebruikt
om de propeller aan te drijven
Hoog toerental
Hoe de schroef nu in beweging wordt
gebracht? Evenals de compressor heeft de
propeller dezelfde as als de turbine. Het
toerental er van is echter lager. Dit
wordt bewerkstelligd door de vertragende
werking van een aantal tandraderen (de
reductor). die voor de compressor zijn
aangebracht. Dit heeft men gedaan omdat
hel toerental van de compressor zeer
hoog ligt (14500 omwentelingen per mi
nuut) Wanneer de schroef even snel zou
draaien, zouden de schroefbladen boven
de geluidssnelheid komen, waardoor het
rendement weer zou afnemen. De reduc
tor vertraagt de snelheid tot een tiende.
Het gaat dus bij de turboprop niet om
de energie van de uitlaatgassen. Die spe
len geen rol. In totaal heeft de Dart een
vermogen van 4500 pk. Drieduizend hier
van gebruikt de compressor en bijna 1500
zijn bestemd voor de aandrijving van de
propeller. Ook in warme streken, waar de
lucht uiteraard ijler is, kunnen de moto
ren met het volle vermogen draaien.
Daarvoor zorgen water-methanol-injec-
ties bij de compressor. Methanol ont
trekt warmte aan de omgeving. De inge
zogen lucht koelt dus af en wordt dichter,
zodat toch de gewenste spanning kan
worden bereikt. De motor van de Vis
count kan op het ogenblik 1050 uur
draaien voordat hij geheel moet worden
gerevideerd. Men verwacht echter, dat te
gen de tijd dat de KLM toestellen in
dienst neemt deze draaitijd is verlengd
tot 1250 uur.
Voor de kortere alstand
BELASTING
DE LIEFDE", zegt een snoek
verwend,
„Is mij bepaald niet onbekend.
En, hoewel in 't vissenleven
Men niemand ooit een arm kan
geven
Vind ik dit niet zo heel erg, maar
De viskus wèl die vind ik naar".
KOU, GRIEP, KOORTS
zijn snel en afdoend te bestrijden met:
i die i
den zedeloosheid".
Met zijn zoon Martlnus Nieuwenhuy
zen, dokter in Edam, zo zei vanochtend
mr. H. Craandijk, de voorzitter van de
maatschappij., richtte hij „het Nut" op.
Hoeveel Initiatief er in de afgelopen
honderd-twee-en-zeventig jaar is ont
plooid, is moeilijk te schatten. Kinderbe
scherming, volksonderwijs, bibliotheek-!
wezen, spaarbanken, woekerbestrijding
en tientallen andere belangrijke zaken
meer heeft 't Nut zijn aandacht gege-
Hef eigenlijke werk wordt voor een
groot deel verricht in de plaatselijke af
deling, de zelfstandige Nutsdepartemen-
ten, waarvan ons land er op dit ogen
blik 337 telt met in totaal 44 000 leden.
Deze departementen houden circa 800
instellingen in stand, waaronder 15
Nutsspaarbanken. 202 Nutsbibliotheke:
117 Nutskleuterscholen. 20 lagere- en
Uloscholen en 5 volksscholen voor bee
dende kunsten. Daarnaast woningbouw
verenigingen, bad- en zweminrichtingen,
ziekenfondsen enz. Vorig jaar werden er
meer ^dan duizend leesavonden georga-
Traditie een last
Later op de dag heeft dr. P H. Schro
der. algemeen secretaris van de Maat
schappij, in het restaurant Stuttenbergh
in Monnikendam, eveneens een toe
spraak gehouden, waarin hij aanvoerde,
't Nut door de hoge ouderdom ook
"ijls het gevaar loopt te verouderen,
mooi en eervol haar traditie ook is.
„IN BLIJDE VERWACHTING''
Oit boek van Dr. A. J. M. Lamerj gratii
bij aankoop van een Babyderm-Set,
waarin poeder, zalf, olie. zeep, a f 4.95.
Voorradig in Apotheek en Drogisterij.
Weten gerust zijn
■SOaiEIZ3Ea£E!5ja£Sj(
De a.s., verkiezingen
C.V.P. komt niet
met lijst uit
De Christelijke Volkspartij, die een ac
tie „voor eenheid en koersverandering'
onder de Protestantse Christenen voert
zal dit jaar niet aan de verkiezingen deel-
Het laatst gehouden CV.P.-congres was
van oordeel, dat de C.V.P. waarschijnlijk
niet voldoende zetels zou behalen om in.
de Tweede Kamer werkelijk invloed uit
te oefenen. Door een vierjarenplan zal er
naar worden gestreefd bij de in 1958 en
1960 te houden verkiezingen de nodig ge
achte resultaten te bereiken.
Daar de besprekingen met de A.R. en
C.H. vorig jaar zonder resultaat bleven en
de C.V.P. concludeerde, dat door beide
partijen geen daadwerkelijke pogingen
werden gedaan om tot spoedige eenheid
te komen, kwam de C.V.P. in een twee
tal congressen tot de volgende conclusies:
1. Samenwerking van conservatieven
en vooruitstrevenden in één partij bete
kent verdoezeling van de lijnen.
2. De C.V.P. wijst de suggestie, dat bij
haar de roep om eenheid domineert boven
de roep om koersverandering met nadruk
van de hand.
3. „Geen eenheid zonder koersverande
ring" was het duidelijke en positieve ant
woord op voormelde suggestie en deze
woorden zullen het parool zijn voor haar
verdere actie, welke krachtig zal worden
voortgezet
4. Een nieuw program alsmede een
nieuw program van actie werden op de
congressen behandeld en vastgesteld.
5. Op basis van haar vooruitstrevend
program zal de C.V.P. de Christenen .n
Nederland oproepen tot eenheid.
die traditie dreigt ook wel eens een last
te worden die haar belet voorwaarts te
gaan En toch zal zij dat moeten, in deze
tijd meer dan in welke andere uk het
verleden ook.
Ir. Ingen Housz erelid
Ver. van Ingenieurs
Het Kon. instituut van ingenieurs heeft
gisteren op zijn insti-'uu'--
in het Kurhaus te Scheveningen (gewijd
•öan het Deltaplan), bij monde van ir. L.
Neher het ere-lidmaatschap aangeboden
aan ér. A. H Ingen Kousz. presid - .cc.
teur van de Kon. Ned. Hoogovens en
Staalfabrieken te ÏJmuiden. zulks van-
•ege ziin grote verdiensten in deze sec-
>r van het Nederlands bedrijfsleven,
mds 1924 is de heer Ingen Housz "h-
nisch directeur van de Hoogovens, en vaD
1946 af algeheel leider.
Baron Bentinck pl.v.
secr.-generaal Navo
Nederlandse gezant* in Bern, mr. a.
W. C. baron Bentinck van Schoonbeten
door de secreta ri6-genenaajl van de
NAVO, Lord Ismay, benoemd tot plaats
vervangend- secretaris-generaal als op
volger van jbr. mr. H. F. L. K. van Vre-
denfourgh. Deze is vier jaar a.'s plaats ver
hangend secretaris-generaal van de
NAVO in Parijs werkzaam geweest.
Op zoek naai
mannen
Een honderdtal ongehuwde Deen
se vrouwen in leeftijd variërend
van beneden de twintig tot boven
de zestig, heeft gisjeren vanuit Ko
penhagen een speciale tocht ge
maakt over de toegevroren zee naar
het eiland Fejoe, op zoek naar echt
genoten. Vrijdag was het namelijk
„schrikkeldag" in Denemarken en
dit houdt in dat de vrouwen het
recht hebben, mannen va-n hun
keuze ten huwelijk te vragen. De
groep vrouwen uit Kopenhagen
heeft het eiland Fejoe als doel ge
kozen, omdat daar een mannen-
overschot is.
Zij zullen op het eiland de gasten
zijn van de vereniging van vrijge
zellen van Fejoe.
De vrijgezellen van Fejoe komen
tr echter in ieder geval het slechtst
•f. Als een man zulk een aanzoek
op „schrikkeldag" afwijst moet hij
Ue afgewezen vrouw twaalf paar
handschoenen geven; neemt hij het
aanzoek aan. dan moet hij een
zware boete aan de vereniging van
vrijgezellen betalen.
3500 man gaan de
woningen tellen
(Vervolg van pag. 1)
Het Mat niet in de bedoeling van d
de hand van de resultaten
de telling het aantal woningen vast
te stellen, dat ingevolge de Huurwet niet
oor huurverhoging in aanmerking komt.
mdat ze in feite krotwoningen zouden
zijn Het valt namelijk op grond van ae
gegevens niet met enige nauwkeurigheid
te zeggen, of en welke woningen als krot
woningen moeten worden beschouwd.
Ook zullen de gegevens niet worden aan
gewend bij de verdeling van woonruimte
binnen de gemeenten, evenmin als dit
het geval is geweest bij de telling van
Om te voorkomen dat de gemeenten
van deze gegevens gebruik maken, zal
deel ervan op een apart formulier worden
ingevuld, dat bij het Centraal bureau
voor de statistiek blijft.
Teneinde het benodigde aantal tellers
vast te stellen is een proeftelling geho'
den tn woningen van verschillende aar
Op grond van de daarbij opgedane e
ng kan voor de bepaling van de totale
benodigde teltijd gemiddeld 'n half uui
worden aangehouden. Rekening
houdende met een gemiddelde telperiode
ongeveer twee maandenkan het aai
tal tellers voor het gehele land worde
geschat op 3500.
Het ligt in het voornemen van de bi
windslieden de kosten, die de gemeenten
bij de telling zullen maken, volledig
vergoeden Deze vergoeding zal pchter
niet op basis van een declaratie der ge
kte kosten kunnen plaats vinden. De
uitkering zal geschieden op basis van een
bepaald bedrag per getelde woning. Wat
hoogte van dit bedrag betreft, zal
de tellers worden gerekend met een
vergoeding op basis van het maximum
salaris van een schrijver in rijksdienst,
terwijl met een toelage voor algemene
kosten rekening zal worden gehouden.
Paul de Groot op het
Russische partijcongres
„De grote massa van de bevolking van
Nederland is overtuigd van het nobele
doel van de internationale politiek van
de Sowjetunie en van alle landen in het
'alistische kamp", aldus Paul de Groot
op het congres van de Russische commu
nistische partij in Moskou, zo meldt het
Russische persbureau Tass.
TEGEN VERKOUDHEID EN GRIEP
Glijden in de
witte bergen
GLIJDEN" is het wachtwoord
voor de sportliefhebbers in de-
winter. Wij Nederlanders verpozen
ons aldus op smalle stukjes ijzer en
in de bergstreken voorziet men zich
om. die gezellige wankelige wijze van
voortbewegen te bereiken van lange
houten latten.
Hebt u wel eens op de ski's gestaan?
Het glijden over de met een glanzend wit
bedekte hellingen is een sensatie die aan
merkelijk verschilt met het waggelen
door de bruine suikerachtige substantie
waarin de sneeuw hier te lande al spoe
dig verkeertSkiën is niet de goed
koopste ontspanning, maar wie er zijn
zuinig opgespaarde vakantiepenningen
iver heeft beleeft in de bergen een
wintersprookje. Sneeuw, zon, een
aangename temperatuur, een majesteite
lijke omgeving van beboste bergtoppen,
overkoepelt door een helderblauwe hemel
de skiër waant zich in een land zoals
alleen maar in kindervertellingen voor-
Nu wij dat laatste in dit bijschrift bij
de al voor zichzelf sprekende foto's schrij.
kind wordt men in de witte bergen.
Sneeuw heeft een gezonde uitwerking op
het humeur. ..De stijven worden losjes en
■.uren onder ons gaan lachen" vertelt
ski-kenner ergens in zijn boek.
de bergen.'
IE welke hiernaast en hierboven
zijn afgebeeld, liggen echter wel
wat te ver uit de buurt. De opnamen
zijn niet uit Oostenrijk of Zwitser- -
land, maar uit Amerika, waar de
skisport zich steeds meer ontwikkelt, j
Het centrum van de wintersport daar
is Stowe, Vermont, dat de bezoekers
alle mogelijke skigerief biedt. Zoals
een kabelbaan, waaraan het te oor
delen naar twee glunderende gezich
ten goed zweven is!
D1
DEBAT GERBRANDY—OUD
Amendement-v. d. Goes doet twijfel rijzen
(Van onze parlementaire redacteur.)
DE toekomstige positie van Nieuw-Guinea zal t.z.t. op een Ronde-Tafel
conferentie geregeld moeten worden. Dit geldt voor de drie mogelijk
heden: Nieuw-Guinea als gelijkwaardige partner binnen het Koninkrijk.
Nieuw-Guinea met een bepaalde status binnen het Koninkrijk, de soeverei
niteit over Nieuw-Guinea wordt aan een derde mogendheid overgedragen,
zo zeide minister Beel gistermiddag in de Tweede Kamer. De bewindsman
hoopte dat het overleg over de toekomstige status spoedig zal plaatsvinden
en dat de staatkundige ontwikkeling van dit gebiedsdeel snel zal ge
schieden.
Dit laatste was een beetje in tegen
spraak met de verklaring, die minister
Beel donderdag aflegdde, waarin werd
gezegd, dat het nog heel lang zal duren,
voordat de bevolking van Nieuw-Guinea
haar eigen lot mag beschikken. Mis
schien is de bewindsman wel een beetje
geschrokken van deze boude bewering.
Ondanks alle andere opvattingen blijft de
regering van mening, dat Nieuw-Guinea
essentieel deel van het Koninkrijk
Nederland, Suriname en de Neder
landse Antillen zijn de bouwmeesters ge
weest van de nieuwe rechtsorde binnen
het Koninkrijk. Dat kan men van Nieuw-
Guinea niet zeggen. Maar daarom is het
onjuist te beweren, dat dit „gebiedsdeel"
geen deel van het Koninkrijk zou uit
maken.
Het woord „gebiedsdeel", waarmede de
heer V. d. Goes van Naters (soc.) in zijn
amendement schermt, is overigens door de
heer Beel van de hand gewezen Dit woord
opent de opvatting, dat Nieuw-Guinea
;en deel is van het Koninkrijk. Het
amendement De Graaf om in de grond
de doelstelling van het Nieuw-
Guinea-beleid te formuleren is Ingetrok-
na.de ernstige bedenkingen die daar
door minister Beel zijn geuit. De
5-katholieke afgevaardigde heeft
nu gehouden aan de tekst die don
derdag door de bewindsman was aanbe
volen: „De bevordering van de geeste
lijke en stoffelijke welvaart, alsmede van
de staatkundige ontwikkeling van de be
volking van Nederlands Nieuw-Guinea
blijft bij voortduring richtsnoer voor wet
geving en bestuur". Terecht merkte de
heer Bruins Slot (A.R.) op, dat de grond-
t alleen constitutionele beleidsnormen
geen rechtsnormen moet bevatten. Dit
geldt stellig ook voor het amendement-
De Graaf.
Nog groter is dit bezwaar tegen het
amendement v. d. Goes (soc.), waarin
wordt gezegd, dat het bestuur over Neder
lands Nieuw Guinea zich richt op d"
verwezenlijking van het zelfbeschikkings
recht". Dit was ongeveer de tekst, ate
aanvankelijk door de heer De Graaf was
voorgesteld en die door minister Beel
krachtig werd bestreden. Nu komt de
socialistische fractie weer met bijna het'
zelfde amendement voor de dag. Waar
om wil de P.v.d.A. dit zelfbeschikkings
recht in de grondwet opnemen? Om aan
knopingspunten te hebben om de Nieuw-
Guinea kwestie later weer in het inter
nationale vlak te kunnen trekken? Wat
voor sin heeft het toch met een amende
ment te komen dat door minister Beet
ernstig is ontraden? Ook al moge dit de
bedoeling niet zgn geweest, de heer v. d.
Goes van Naters en zijn socialistische
vrienden wekken daarmee de Indruk de
mogelijkheid te willen hebben een oppor
tunistische Nieuw-Guinea-politiek te voe-
Een interessant en soms Dewogen debat
neeft zien ontwikkeld tussen de heren
Oud (lib.) en Gerbrandy (A.R.). Het ging
de eerste piaats om het recht van Am-
n. De heer Oud betoogde, dat men het
hoofdstuk over de overgang naar de nieu-
rechtsorde gerust uit de grondwet kan
schrappen, omdat het recht van Ambon
erankerd ligt in de soevereiniteitsover
dracht. Daar was de oud-mmlster-prest-
dent het wei mee eens. Met reent van
Ambon berust volgens hem in de eerste
plaats op het rechl van weerstand. Maar
waarom zou men de bepalingen uit de
grondwet moeten halen als zij toch niet
schaden? Minister Beel vond de schrap
ping van het veertiende hoofdstuk geen
Bezwaar Want al worden alle papleren
verscheurd, Indonesië kan zich nooit ont
doen van zijn morele reenteu.
De liberale fractievoorzitter heeft de
heer Gerbrandy proberen uit te leggen,
dat het niet juist was het laatste Kabi
net voor een soevereiniteitsoverdracht
voor de rechter te dagen, wegens
grondwetschennds. Want het Kabinet
steunde op de meerderheid van het Pai-
lement. Het is een zaak van beleid hoe
men de grondwet schendt. Hoogstens is dit
strafbaar als er sprake is van opzet. Heeft,
de heer Gerbrandy in Londen nooit de
grondwet overtreden? Wij hebben hem
toch ook niet voor de rechter gedaagd?
Prof. Gerbrandy was niet overtuigd. Hex
speet hem dat de heer Oud niet ziet dat
er naast een politieke ook een strafrech
telijke verantwoordelijkheid is voor de mi
nisters En in felle kleuren schilderde hij
nog eens het leed in Indonesië in de dagen
voor de soevereiniteitsoverdracht. Dui;
den mensenlevens stonden op 't spel. Een
mensenleven i6 in Gods ogen kostbaar
der dan de miljoenen guldens die wij
Indonesië hebben geïnvesteerd. Deze
grondwetschennis was zo erg dat straf
rechtelijke vervolging geëist moest wor
den.
Overigens werd dit debat niet in hei
persoonlijke vlak getrokken. „Ik neem
aan dat de heer Beel fatsoenlijker is dan
ik", zo zeide de heer Gerbrandy. „Maar
met goede mensen gaat vaak de boel
Ik heb niet gezegd dat minister Beel in de
gevangenis thuishoort, maar wel als het
waar is wat ik zeg en hij zich niet kan
vrijpleiten. Ik heb er slechts op gewezen,
dat behalve het mooie torentje bij de
Hofvijver ook nog andere gebouwen in
Den Haag zijn." Strafrechtelijke vervol
ging was noodzakelijk, want koninkrijken
:ijn door deze grondwetschennis ver
roest. „In het Parlement", aldus de heer
Gerbrandy. „moet men gepeperde taal
kunnen spreken. Ik ben lang niet zo ver
gegaan als het lid in het Engelse Parle-
dat een minister toeriep: Je bent
nog te goed om de vloer van het Parle-
mee aan te vegen. Het gaat mij om
beginselen en wait daar achter zit", zo
oeslool prof. Gerbrandy.
een week vergaderen ls men nog
6teeds niet met de grondwetsvoorstellen
gereed gekomen. Dinsdag a.s. komen de
verschillende amendementen aan de orde.
Dan rest nog het wetsontwerp over de
buitenlandse betrekkingen.
Twintig schrijvers en schrijfsters voerden
stuk van Corn. Veth op
'pOON
boekenkast i
ik zal
zeggen wie gij zijt naar geest en ge
moed". Dat zei dr. M. J. Prinsen, com
missaris der koningin in Noordholland,
gisteravond In de Stadsschouwburg te
Amsterdam bij de opening van de Boe
kenweek. De tradltonele gala-avond
werd dit jaar bijgewoond door koningin
Juliana en prins Bernhard. Ook de minis
ters Cals, Suurhoff, V. d. Kieft en vele
leden van het corps diplomatique waren
aanwezig in de versierde schouwburg.
In zijn openingswoord zei dr. Prinsen
nog veel beer en schetste hij zeer duid«
lijk de betekenis die het boek in het li
ven van vrijwel elk mens heeft. „Het
boek is het heiligdom, waarin de
zich voor zijn meest individuele
lijke belevenis terugtrekt en waarin
velen zich hetgeen het leven hun ont
hield, beleven". Ook de volgende zin
sprak dr. Prinsen uit: „Door het boek
zijn ongekende verten voor ons openge
gaan, doordat wij werden binnengeleid
in de geheime wereld, die de diepteborin
gen der wetenschap ontsluierde en deel
genoot werden van de fijnzinnige oi
peinzingen van de grootste denkers
dcihters aller tijjden".
De vele schrijvers, dichters, essayisten,
musici en pseudo-literatoren,
Stadsschouwburg vulden, ondanks de
koude allen gestoken ln het feestkleed,
hebben een hart onder de riem gekregen
van dr. Prinsen. Deze:
jaar voelden zij zich allen dubbel belang
rijk Het welkomstwoord was gesproken
door de heer Chr. Leeflang, voorzitter
de Commissie voor Collectieve Pro
paganda van het Ned. Boek.
Na deze toespraken was het woord en
het spel aan de auteurs. Twintig Ned.
schrijvers en schrijfsters voerden een
spel op van Cornells Veth. getiteld „Het
geheim van de idioot", een parodie op de
vroeger zo populaire melodrama'
irdkunstenaar en sierspreker zei de
proloog. Het was een wonderlijk geval
in drie bedrijven en zeven taferelen, een
spel zoals alleen Com. Veth kan beden-
Vol humor, ironie en spotternij,
pleet met bijvalsbetuigingen
ZETHAMETAN.V.
BRUIKBAAR IJZER
VLAARDINGEN
Dertien verdachten bij
cacaodiefstal
De Amsterdamse officier van Justitie
heeft gisteren tegen dertien verdachten.
wie zeven zijn gedetineerd, gevange
nisstraffen geëi6t van drie maanden tot
één jaar, wegens dieftstal van cacao ln
de Amsterdamse haven. De diefstallen
die duizenden kilo's moeten hebben be
dragen kwamen vorig najaar aan het
licht.
keuringen van het publiek. Gabriel Smit,
Han G. Hoekstra, Michel van der Plas,
Simon Carmlggelt, Jeanne Roos, Mies
Bouhuys, Kitty de Josselin de Jong en
nog meer bekende auteurs verrasten de
talrijken aanwezigen door eigenschap
pen, die men niet vermoed had. En Lex
van Delden had er een bijzonder pas
sende. grappige muziek bij geschreven.
Dit was nu echt eens een feest van
de schrijvers en voor de schrijvers. Zo goed
was de stemming door dit stuk gewor
den, dat het merendeel der bezoekers
tot de vroege ochtend in de door Wim
Bijmoer versierde foyers en zalen van
de Stadsschouwburg bijecnbleef, genie
tend van allerlei lekkernijen en bewegend
op de muziek van in totaal vijf orkestjes.
De Ned. auteurs zijn weer eens een
avond uit geweest en zjj vragen u deze
week eens uit te gaan door hun boeken-
Advertentie
UW BOEKENWEEKVERRASSIN61
Een nieuwe rijk geïllustreerde film
editie van Tolstoi's meesterwerk
„OORLOG EN VREDE"
met Audrey Hepburn als zijn hoofd
rolspeelster, Natascha.
Uw boekverkoper wacht u met uw exem
plaar en.het Boekenweek-geschenkl
Prijs in prachtband slechts f 8,90.
ACADEMISCHE EXAMENS
LEIDEN. 24 februari. Geslaagd voor
het kandidaats ex. geneeskunde II: mejuf
frouw N. Bcnsink te Voorburg- mejuffrouw-
A. J. J. Beerens te Den Haag. M.
Door-
H. O. de Fries (U S A
Apeldoorn. H N B M.
oinck te Devei
Halte
Kemme te Rijswijk. P. K. Pel te Den H;
T. Sweiheim te Scheveningen, L. F J. M.
Theunissen te Grevenbicht. A F C. Ver
eloet te Wassenaar. R. Vink te Den Haag.
Geslaagd voor het doctoraal ex II ge
neeskunde: de heren G. J. A. d'Arnaud Ger-
kens te Den Haag. C. H. Bowles te Scheve
ningen, A. Godwin (U.SA.), C. Silngelen-
berg te Den Haag.
Geslaagd voor het seml-artsexamen; me
juffrouw J. W. H. Llndhout .e Noordwijk-
Blnnen en de heren F. Brand te Rijswijk.
F. I. O. ter Bruggen Hugenholtz te Wasse
naar en F. G. I. Jennekcns te Maastricht.
Geslaagd
A. D Bor
de heren A.
Kit Slang te Leiden.
Geslaagd voor het kerkelijk voorbereidend
ex.: de heer G. H. Cassutto te Scheveningen.
GRONINGEN. 24 februari. Geslaagd
voor artsex (le ged.); mejuffrouw J van
Dam te Aerdcnhout, mejuffrouw G. Slnne-
Achlum (Fr en mejuffrouw W. van
der Zant te Scheveningen.
Bevorderd tot arts; J Eu wem a te Hoog
kerk en K Veldman te Hollum (Fr.).
UTRECHT. 34 februari. Geslaagd voor
R. P. Huybregson. Mid-
Doct. geografie (vrije studierichting)p.
den Breejen, Hardinxveld.
