Maar wij denken er zó over
Duidelijke inkrimping van
Nederlandse veestapel
BEURSBAROMETERi
Gewacht wordt op de beslissing van
Eisenhower inzake candidatuur
De prijsstabilisatie kan in
gevaar komen
NIEUWE LEIDSCHE COUHANT
ZATERDAG 25 FEBRUARI 1956
Alles
goed
en wel...
(Ingezonden stukken)
Busverwarmirjg
Daar ik vele malen gebruik maak
de Eltaxbussen, was ik er in 't geheel
over verwonderd, dat er in de dagbladen
een advertentie voorkwam, waarin
beperkte dienst werd aangekondigd
gens ziekte van rijdend personeel. De ge
hele winter is er nog geen verwarming
in de bussen aanwezig geweest, zelfs niet
bij twintig graden vorst. Het wordt de
hoogste tijd dat hierin verandering komt,
in het belang van zowel chauffeurs ah
passagiers.. Hulde aan deze flinke chauf-
po feurs, die dag in dag uit in deze kou
hun taak vervullen.
Lelden j. j. gollle
Verdamstraat 24.
De gepensioneerden II
Nadat ik in de krant gelezen had, dat
S het ouderdomspensioen in 1957 ingaat,
zou ik de positie van de bejaarden toch
nu komt daar die felle koude nog bij Er
zijn mensen, die een extra kolentoeslag
krijgen, maar waar blijven de gepensio-
neerden? Die krijgen niete. Mijn man.
5/ï reed6 op leeftijd is en een laag pens:
a de Ned. Spoorwegen krijgt, moe
**1 en toe wat werk zoeken om er wat bij te
W verdienen. Helaas Ls dat hem niet altijd
mogelijk. Men spreekt over belastlngver-
P3 laging, maar er komt niets van. Integen-
C deel, verleden week kreeg ik een bela6-
tingpapier met de uitnodiging 90.— te
501 betalen, omdat mijn man er noodgedwon
gen wat bij had verdiend In de krant lat
ik. dat de regering zoveel doet voor de
J Indische Nederlanders. Dit ts mooi, maar
waarom hen, die ruim veertig jaren het
gy land hebben gediend en nu van een scha-
j mei pensioen moeten leven, te vergeten?
In deze dure stooktijd vraagt men
soms af waar men het geld vandaan
I halen om het eten te kopen, waarbij dan
nog komt dat ook die belastingaanslag
1 van 90.— betaald moet worden.
Mevrouw A. C. W.S.
(Deze „noodkreet", welke wij ter wille
tian de plaatsruimte hebben moeten inkor
ten. geeft wel een duidelijk beeld van de
moeilijke positie, waarin de z.g. vergeten
groepen verkeren. Inderdaad U het zo dat
er voer mensen en cbieren veel wordit ge
daan. maar dat juist de z.g. stille armen
en dan vooral de bejaarden, die van een
laag pensioen moeten leven het onder de
1 huidige omstandigheden zo ontzettend
moeilijk hebben. Red.).
Waarom geer vrij vervoer
van brandstoffen?
Via de radio hoorden wij, dat de be
perkende bepalingen voor het vrachtver
voer in West-Duit®land voor het vervoei
I van brandstoffen en andere autotranspor-
ten zijn opgeheven.
hoe staat het nu hier in Nederland?
Het is toch meer dan treurig, nu de ko
lenmijnen in Limburg voor een
transportprobleem zitten en ln andere
provincies de bevolking zonder brandstof
raakt, scholen worden gesloten, wegens
gebrek aan brandstof, eigenvervoerders,
welke tegen het gewone vrachttarief
vradht aangenomen hebben voor brand-
stoffenihandelaren, daar zij anders
I hun lege vrachtwagens toch uit Limburg
(Maastricht Kerkrade) moeten komen,
I naoht en dag kou en armoe moeten trot-
seren, bij aankomst in Noord- of Zuid-
Holland al meermalen een proces-verbaal
krijgen, wegens onrechtmatig vervoer.
Wordt het nu geen hoog tijd, dat ln tij
den van nood aan dat bureaucratisch ge-
j doe een einde komt? Of hebben de heren
achter hun schrijfbureaus met centrale
I verwarming/elektrische kacheltjes liever,
dat een ander gedeelte van de bevolking
van de kou omkomt en de vrachtwagens
leeg uit Limburg komen? Wat een saam
horigheid! Afkondiging van vrij transport
had zeker 14 dagen geleden ln ons land
al moeten gebeuren, dan had er veel el
lende voorkomen kunnen worden
W. Z.
Kam en haar
Met belangstelling las ik verleden week
het stukje in „Loep en Lens" over het
„elektrische haar" van een meisje, met
welk haar de kapper geen raad wist. Ik
zou wel eens willen weten, hoe lang die
collega in het vak is. Genoemd verschijn
sel komt altijd voor bij groten en kleinen,
maar voornamelijk bij mensen met blond
haar. Bij de koude van de laatste weken
treedt het verschijnsel veel vaker op dan
ln normale omstandigheden: bij het kam
men hoort men het geknetter van duizen
den vonkjes. Met een beetje handigheid
is het haar echter best te knippen en an
ders spuit men het enigszins vochtig,
maar dat heeft ook z'n nadelen. De kap
per dient eigenlijk een benen kam te ge
bruiken, daar deze niet als een gummi-
kam op elektriciteit reageert.
Voorschoten Kapper
Protestantisme in Spanje
In de krant lees ik, dat bet laatste bol
werk van het protestantisme ln Spanje
met het sluiten van de protestantse oplei
dingsschool is verdwenen. Hieruit zou
men kunnen concluderen, dat er tot nu
toe godsdienstvrijheid in Spanje is ge
weest. Niets ie minder waar. Het feit, dat
er een protestantse opleidingsschool
wordt gesloten, trekt echter de aandacht.
In 1940 bezaten de protestanten in
Spanje geen enkel recht meer. Er waren
alleen twintig kerken in de grote steden
Een groot aantal predikanten was gevan
gen genomen; verschillenden van hen wa
ren ter dood gebracht, meer dan 100.000
bijbels werden vernietigd. Bijzonderheden
hierover zijn t« vinden ln het verslag
van de Engelse Wereld Alliantie van
5 december 1944.
Zij, die hier meer over willen weten,
moeten maar eens inlichtingen vragen
Orxte rwa ard ering
Sportlef accepteert de ex-krijgsgevan-
gene van het voormalige K.N.I.L. zijn
„schadeloosstelling"sportiever ac-
cepteert de ex-burger-geïnterneerde vaT
het voormalige Ned.-Indië zijn „smarte-
geld"doch het aller-oportiefet is we
de zeer grote groep van hen, die geduren
de de Japanse bezetting buiten de kringen
geleden hebben, vervolgd en gevanger
werden en in het illegale werk omkwa
Want deze groep moet het slechts stel
len met de ondank van het Nederlandse
volk, ongeregistreerd als zij is, en niet ge-
boekstaafd als haar daden zijn, waardoor
zelfs de nagelaten betrekkingen van
die hun leven opofferden, geen enkel blijk
van waardering ontvingen.
Wie weet hier van de uitgemoorde fa
milies van de Sultans van Pontianak er
Ternate de doodgemartelde midden- er
oost-Javaanse regenten, de afgeslachte
Ambonnese hoofden, de geëxecuteerde
Malabar-groep Indische Nederlander,
doodgehongerde Indische jongetjes tussen
de 12 en 18 jaar in de Glodok-gevangenls.
de financiële en daadwerkelijke steun
Chinezen en Arabieren aan sociaal er
legaal werk, om slechts iets te noeme
Twee dingen heeft deze groep germ
hun trouw aan Nederland en hun ge
kleurde hirid.
Wat is de oorzaak van het negeren
deze groep?
De huidige onderwaardering vai
geestelijke eigenschap „trouw" hier in
Nederland, of. het onaangename besef
schuldenaar te zijn jegens deze ge
kleurde groep?
IINDONESISCHE EX-ILLEGALE.
Fietsers, opgepasf!
De laatste tijd worden vele wielrijders
door de politie bekeurd. De een voor
achterlicht dat niet brandt, de ander
het niet aangeven van richting en
derde voor weer iets anders. Wat echter
in het volgende voorval te denken?
Een wielrijder fietst rechtdoor de
Breestraat uit, zij het dan met een flauwt-
bocht naar links de Hogewoerd op. Mijns
ns is dit geen verandering van rich
ting. Als een straat een bocht maakt be
hoeft men toch geen richting aan te ge-
Als men ln dit geval met de linker
hand richting aangeeft zal iedere achter
opkomende weggebruiker denken, dat de
etser het Gangetje zal inslaan!
De Leidse kantonrechter is evenwel een
andere mening toegedaan. Hij heeft be
slist, dat men in het betrokken geval met
de linkerhand richting aan moet geven.
Doet men dit niet. dan loopt men het ri-
co van een bekeuring.
Wielrijders, let op uw zaak.
VERWIJS
Leiderdorp Schapenrustweg 5
Help de Italianen
Wij hebben allen kunnen vernemen, dat
de kou in Italië de vorm van een ramp
gaat aannemen. Wat deden deze zelfde
Italianen, die momenteel in zulke behoef
tige omstandigheden verkeren, toen ons
land door de watersnoodramp werd ge
troffen? Op ontroerende wijze gaven ze
spontaan blijk van hun naastenliefde.
Moeten wij hen dan nu zowel letterlijk
als figuurlijk in de kou laten staan? Ik
weet heus wel, dat het in ons land thans
ook overal niet zo rooskleurig is. maar
zouden wij door onze kleine gave (naar
vermogen) een boterham minder eten? Is
het geen plicht onze helpers te helpen?
Wie heglnt een actie? Ik doe mee. Ker
ken, collecteert eens voor deze grote nood,
gemeentebesturen, laat Inzamelingen op
grote schaal houden! Helpt vlug, dan
helpt u dubbel. Een ander helpen
warmt het hart Ook in deze bittere kou!
Leiden. OPMERKSTER.
Demping Vliet in Rijnsburg II
In de N.L.C. van 28 januari Jl. betoogt
een van mijn dorpsgenoten, dat de sfeer,
de schoonheid en het hart van Rijnsburg
zal worden weggesneden, war
Vliet wordt gedempt. Verder schrijft hij
dat de demping alleen zou plaatshebben,
•omdat dit een beetje voordeliger uitkomt.
Maar zo ligt de zaak mijns inziens toch
niet. Integendeel! De demping zal zekei
f 700.000 gaan kosten en wanneer daar
nog de aanleg en het onderhoud
plantsoen wordt bijgerekend, dan gaat
dit alles toch zeker meer kosten dan het
instand houden van de wallen en bruggen.
Ik geef toe. dat de Vliet karakteristiek
voor Rijnsburg is geworden en dat het
verdwijnen van dit water met e<
weemoed zal gaan gepaard, maa
er meer dingen in ons leven, die wij
graag zouden vast houden. Het oude
trouwde laten we niet gemakkelijk los,
doch we moeten nu eenmaal vooruit!
irwater heeft de Vliet afgedaai
We hebben het nog een kwarteeuw aar
gezien, maar nu moet zij plaats make
behoorlijke rijweg, een moo:
groene grasstrook in het midden en brede
trottoirs langs de kanten. Waar vroeger
de boer zijn stallen en schuren had
de boerenwagen werd gebezigd, daar staat
een winkelpand of een expeditiebedrijf
deze zaKen gebruiken grote auto's.
Voeg daarbij nog de toeneming van het
moderne vertceer en het feit. dat de Vliet
het centrum van het dorp ligt, dan is
het toch wel duidelijk dat na verstandig
rijp beraad zonder overhaast te
werk te gaan en na de zaak van alle
kanten te hebben bekeken de demping
deze vaart in overweging moet wor
den genomen. Wij kunnen niet te lang
stil blijven staan bij hetgeen voorbij ge
gaan is en we moeten nu eenmaal soms
heel nuchter en zakelijk besluiten nemen,
die de voortsnellende tijd van ons eist!
EEN ANDERE RIJNSBURGER
Wees toch niet bang van grijze harenl
Er 16 geen enkele reden om In die eerste grijze haren een
ouderdomsverschljnsel te zien, want In deze jachtige tijd
kunnen ook jonge vrouwen grijze haren vinden. Het Is zo
gemakkelijk om die grijze haren te camoufleren: vraag Uw
kapper om een COLOR FRICTION (géén haarverf, maar een
korte behandeling). Dan behoudt Uw haar de kleur en de
diepte die eigen is aan Uw jeugd.want,.
TEKORT AAN ARBEIDSKRACHTEN
U"
IT HET FEIT, dat by de decembertelling van 1955 bleek, dat het aantal melk- en
kalfkoeien in vergeiyking tot de decembertelling 1954 daalde van 1.482.055 tot
1.448.509 leidt de Kon. Ned. Zulvelbond FNZ een duldeiyke inkrimping van de vee
stapel af. Dc daling ls het sterkst In de weidestreken, hetgeen volgens de FNZ ver
band houdt met tekort aan melkers. Dit schünt in de zandgebieden, waar door
gaans huisgenoten op de boerderü werkzaam zyn, biykcns de dalingscUfers, in min
dere mate het geval to zün.
Hoewel de kostprijzen van de melk tn
de typische weidegebieden me*; hun gru-
bedrljven doorgaans lager zijn, wor
den juist daar, blijkbaar vanwege onover-
lijke moeilijkheden met de arbeids
voorziening. de grootste inkrimpingen
geconstateerd. De vermindering zou bo
vendien verband houden met verschut vin
vaar de vetweider ij. De melkn.ne
schijnt een onvoldoende oplossing voor
het arbeidsprobleem te zijn. In de Hol
landse polders wordit voorts scheuring
grasland en overgang op mechanische
akkerbouw geconstateerd.
De FNZ verwacht van de daling echter
Regering steunt aanvoer
kolen naar fl'dam
De regering zal op verzoek van het
Amsterdams gemeentebestuur de aanvoer
brandstoffen naar de hoofdstad zo
veel mogelijk bespoedigen. De medewer
king van de Mijnen en de Spoorwegen zal
worden ingeroepen. Een schip met voor
het buitenland bestemde kolen, dat toch
lit de Amsterdamse haven kan weg-
i, zal gedeeltelijk voor Amsterdams
gebruik worden gelost.
- Dr. Ir. 1. L. Beukenkamp, landbouw-
emigraitrtea ttach in Washington, ver
laat per 1 juni de buitenlandse dienst van
het ministerie van landbouw, visserij en
voedselvoorziening en wordt directeur
en zusterbedrijf van de Ned. Gist- en
Spiritusfabriek in Lissabon Hij wordt op-
olgd door dr. ir. A. S. Tuinman, than*
werkzaam in eenzelfde functie ln Obta*va
ia Opvolger van dr. Tuinman word»
W. J. Pieters. landbouw- en em.
gratieattaché ln Canberra. Australië. Od
de post in Canberra is benoemd dr. C. H
an Beukering, adjunct-landbouw-
atbaché in Bonn.
geen belangrijke daling van de melkpro
ductie.
Door moderne methticn gaat d* PTO*
duktie per koe namelijk jaarlijks vooruit
In 1956 wordt een niet onaanzienlijke stij
ging verwacht. Men is door de inkrimping
van de melkveestapel dan ook niet ver
ontrust, ook al vraagt men zich af of ver
schuiving naar akkerbouw en vetwelderij
betere bedrijfsuitkomsten zal geven.
Gladiolenveilingen
verdienden niet die
grote belangstelling
Ook In de bolIenkwekerU ligt het werk
u stil. De strenge vorst maakt de arbeid
op de velden onmogeiyk. Omdat er mo
menteel bovendien weinig wordt geëx
porteerd ls hel in de schuren ook al niet
erg druk. Wellicht ls het hieraan te dan
ken, dat er voor de gladiolenveilingen zo
veel belangstelling was. De kwekers we
ten met hun vrUe tyd Immers toch tfeen
Hoe het ook zij. de gladiolenveilingen
van de afgelopen week verdienden die
overgrote belangstelling niet. De aanvoer
was namelijk zeer kleim. Toch was er nog
wel enige kooplust en men meent daaruit
te kunnen afleiden, dat de vraag naar
gladiolen zal toenemen en de prijzen zul
len stijgen, wanneer «braks de dool tn-
Er zijn dus deze week geen schokkend»
dingen te vermelden. Het geel bleef
graag en voor veertienen van Gold Dust
Han van Meegeren e.d. werden behoor
lijke prijzen betaald; voor de twaalven
eveneens. Sneeuwprioeee was het slechtst
verkoopbaar, Ook nu kon men moois
veertienen voor 1 per honderd krijgen
Het rose bleef nagenoeg op hetzelfde
prijspeil van verleden week. Variëteiten
als Leeuwenhorst, Alfred Nobel. Dr. Fle
ming e.d. brachten naar verhouding re
delijke prijzen op Voor Modern Time»
liep het evenwel allesbehalve storm.
kappershanden
zijn
„denkende"handen
WAT REEDS gevreesd werd, is geschied: het kabinet-Harahap heeft
fin.-econ. overeenkomsten eenzijdig opgezegd en ze als vodjes papier
eenvoudig aan de kant gegooid. Er werd bekend gemaakt, dat voortaan
de Nederlandse investeringen op gelijke voet behandeld zullen worden
als alle andere buitenlandse beleggingen.
De vraag, wat hieronder moet word'
zrstaan, hield de beurs deze week bezi
Het is bekend, dat det Indonesische rege
ring een wetsontwerp wil Indienen ter
regeling van de positie der buitenlandse
kapitaalsinvesteringen. Er zal daarbij on
derscheid worden gemaakt, naar verluidt,
tussen zgn. „oude" en nieuwe investe
ringen. Onder die „oude" investeringen
zullen de kostbare. Nederlandse plantages
el vallen en het schijnt in de bedoeling
liggen de transfer van winsten ei
schrijvingen op dergelijke beleggingen in
hoge mate te beperken.
Geen buitenlands kapitaal zou mogen
deelnemen ln openbare nutsbedrijvei
elektrische centra-
len, spoor- en t
wegen. Voor
overige zou als maat
staf gelden, dat d
meerderheid der aan
delen ln met bui
tenlands geld gefinancierde bedrijver
Indonesische handen zou komen. Voor
ander zou echter een ruime overgangs
regeling van kracht worden verklaard.
Op welke wijze de Indonesiërs boven
staande richtlijnen willen uitvoeren
der zich in feite te vergrijpen aan buiten
landse belangen en zonder nieuwe buiten
landse investeringen af te stoten ls niet
duidelijk.
Maar zoals gezegd, staat er niets vast,
want het desbetreffende wetsontwerp ls
bij het parlement ingediend. Wel
is het duidelijk, dat de Nederlandse ln-
steringen nog meer kwetsbaar zijn ge
worden en dat er moed voor nodig ts oir
de toekomst tegemoet
igenover staat echter als
I Financieel
I overzicht
Granen en veevoeders
Onder invloed van de nog steeds aan
houdende koudegolf, welke geheel Euro
pa teistert, kwamen diegenen die de expe
ditie van voedergranen te verzorgen heb
ben, haast voor onoverkomelijke moei
lijkheden te staan. Hoe langer hoe meer
het vervoer per spoor plaats heb
ben. Hoewel de spoorwegen alle mede
werking verlenen, heeft ook dit bedrijf
iet allerlei onvoorziene omstandigheden
kampen. Aan de vraag naar spoor-
agons kon slechts in geringe mate wor
den voldaan, daar alles wat in normale
imstandigheden te water wordt vervoerd
ïu per spoor of over de weg moet wor
den getransporteerd. De kosten om de
aangevoerde granen uit de zeeboot op
pand op te slaan worden met de dag ho
ger. De vraag naar disponibel goed nam
"5r moet met deze langdurige koude
wel rekening worden gehouden met een
ongunstig vooruitzicht van de Europese
graanoogst.
Aan het begin van de week kon de aan
gekomen Amerikaanse mais uit de zee
boot tegen aannemelijke prijzen nog ko
pers vinden. De nog stomende posities
vragen echter een aanmerkelijke premie.
Ook afladingstermijnen werden hoger
aangehouden. De I.aplata mais op de
nieuwe oogst verbeterde, door hogere
sif-offertes, plotseling beduidend, en tot
oplopende prijzen kwamen hierin afdoe
ningen tot stand.
Disponibele gele Afrikaanse mais werd
voor de kippen regelmatig aangekocht,
maar voor een stomende boot werd wei
nig attentie getoond. Roemeense mais ln
zakgoedlichter en disponibel op pand
vond ook regelmatig kopers voor spoor-
vrij en per auto te verladen.
De Amerikaanse no 3 gerst stond ln
het middelpunt van de belangstelling.
Voor disponibel en aangekomen partijen
bestond een goede vraag maar het waren
vooral de spoedige afladingstermijnen die
de belangstelling konden trekken. Ook ln
april- en april/mei-aflading werden za
ken ondernomen. Doordat de cif-prijzen
dagelijks iets hoger afkwamen, moest dit
in de boordvrijprijs worden gevolgd en
kopers waren bereid deze prijzen ln te
willigen. Ladende Australische Chevaller-
gerst was gezocht en moest hoger worden
betaald In Syrische en Irakese gerst
werd deze week voor de hogere prijzen
weinig ondernomen.
Ook de prijs van het artikel rogge be
woog zich in opgaande lijn. Er is weinig
aanbod in Amerikaanse rogge, die spoe
dig gewacht is. Zodoende bracht de dis
ponibele van pand een goede prijs op.
Ook de afladingstermijnen waren een
fractie beter en hierdoor werd iets meer
belangstelling aan de dag gelegd.
Nederlands kapitaal en Nederlandse ken
nis aan het bedrijfsleven in Indonesië het
land met een bankroet bedreigd woi
Zou men uit anti-Nederlandse moties
handelen en represaillemaatregelen willen
treffen ten nadele van de bestaande cul
tures, dan zullen westerse ondernemers
er niet meer aan denken om „goed geld
naar kwaad geld" te gooien.
Sterlingblok
sterlingblok. teneinde toch te kannen
blijven profiteren van de voordelen
het betalingsverkeer via de Europese Be-
tal ings Unie. Gezien echter de twyfelach-
tige positie van het pond sterling zou
deze aansluiting voor Indonesië een ach
teruitgang zyn.
De koersen van cultuurwaarden bleven
deze week vrijwel op peil. Vermoedelijk
heeft als overweging gegolden, dat
diverse ondernemingen belangrijke be
dragen van het vermogen buiten Indo
nesië aanhouden. Zo bedroeg het des
betreffende percentage volgens het laat
ste jaarverslag voor Sumatra Rubber
54 (beurskoers 47), Kendcng Lemboe 70
(beurskoers 76), H.V.A. 62 (beurskoers
130), Oostkust 99 (beurskoers 160).
Deze week ging de effectenbeurs voort
knopen te tellen" over de vraag, of pre
sident Eisenhower een tweede kandida-
uur zal aanvaarden. De meningen daar-
imtrent lopen uiteen, maar men gelooft
hier wel, dat een beslissing naar de een
of andere kant een grote invloed in de
dagen op de Amerikaanse markt zal
hebben. Daar nu iedere dag een nader
bericht verwacht wordt, was men ten
zent geneigd om „de kat uit de boom
k\jken". Het sentiment was echter
onbevredigend, met name voor de inter
nationale aandelen, waarbij Kon. Olie
>p de voorgrond trad.
Op de scheepvaartmarkt is het vrij rus
tig gebleven, ondanks het feit, dat de
Kon. Rott. Lloyd het dividend met 2
t 11% gaat verhogen.
Laastgenoemde stukken waren op de
hogere winstuitkering beter gestemd,
aaar veel uitwerking op de andere scheep-
aartaandelen was er niet. Scheepvaart
Unie zal straks ongetwijfeld ook een
beter dividend lanceren, nu Stv. „Neder
land" en Kon. Rott. Lloyd al met hogere
uitkeringen zijn gekomen. De Kon. Paket-
aart Mij zal ongetwijfeld ook een goede
aart in 1955 gehad hebben.
Het verslag van de Holland-Amerika-
Lijn bracht aan het licht, dat de winst in
het afgelopen jaar f 4 miljoen is voor
uitgegaan tot f 31,4 miljoen. Het aandelen-
pitaal is f 60 miljoen groot; daar de
aandeelhouders 10% dividend krijgen,
wordt dus van de winst slechts f 6 miljoeD
r winstuitkering bestemd. De rest
dt gebruikt voor afschrijving en
irvering.
Plafond
TN HET jaarverslag van de directie der
Ned. Middenstandsbank wordt ver
klaard. dat „het plafond van dc economi-
che activiteit, althans voorlopig, in ons
land vrywel bereikt is". De directie van
de Ned. Credietbank meent eveneens ln
haar verslag dat het stadium van conso
lidatie der economische bedryvigheid be
reikt ls.
Waf zal regering doen
Men zal een keuze moeten doen tussen
twee mogelijkheden
(Door onze economische medewerker)
TN DE AFGELOPEN drie weken heeft de krant bij wijze van spreken vol
gestaan over de intrekking van de handelsmargebeschikking, over de
vrijwillige prijsstabilisatie, de discontoverhogiag, het conflict in de Stich
ting van de Arbeid en deze week over het rapport van de Sociaal-econo
mische raad.
Ogenschijnlijk hebben deze onderwer-
ien niet al te veel met elkaar gemeen,
naar ln werkelijkheid is er een nauw
erband; te zamen vormen zij de kleur
rijke steentjes voor ons zo rijk gescha
terde economische mozaïek.
In het begin van deze maand trok min.
prof. dr. J. Zijlstra de handelsmargebe-
ichikklng in, omdat hem gebleken was
dat de afgeschafte of verlaagde omzet
belasting tot een overeenkomstige verla
ging van de handelsmarges en van de
kleinhandelsprijzen had geleid. Hiermee
gaf hij de ondernemers wettelijk
hun vrijheid. Die vrijheid is echter
betrekkelijk, want alle organisaties heb
ben tezelfdertijd haar ieden geadviseerd
de prijzen op het huidige niveau te hand
haven. En zelfs als een verhoging be
drijfseconomisch noodzakelijk zou zijn
dit niet automatisch te doen,, doch eers'
ruggespraak met Den Haag te houden.
De organisaties speculeren hierbij op
•n vrijwillige discipline van haar leden,
?n discipline, welke een noodzakelijke
voorwaarde is voor het kunnen voortzet-
en van de prijsstabllisatiepolitiek, die ni
enmaal een hoeksteen is in het econo
mische beleid van de minister. Zij is vooi
hem het middel bij uitstek om de loner
op de plaats rust en de inflatoire krach-
in in toom te kunnen houden.
Steun krijgt hij bij deze politiek van zijn
confrère van financiën en van de directie
de Nederlandsche Bank. De e
heeft in oktober jl. reeds meegeholpen
door het lanceren van de fiscale maatre
gelen. die de liquiditeit bij het bedrijfs-
i beogen te verlagen en de laatste
door het aandraaien van de disconto-
schroef, die o.m. ten doel heeft de onder-
■rswereld duidelijk te maken, dat de
kredietverstrekking te snel naar de zin
an de bank gaat.
Wij geloven overigens niet, dat die halve
procent discontoverhoging inderdaad tot
afdoende afremming van de krediet
uitbreiding zal leiden, maar dit doet
het feit niets af, dat het een waarschu
wingsschot voor de boeg was. Het staat
ons dan ook vast, dat dc Neder-
landsche Bank nog verder zal gaan, als
de Inflatoire ontwikkeling geen einde
komt. onverschillig of die ontwikkeling
veroorzaakt wordt door een voortgaande
kredietuitbreiding dan wel een ongewenste
gevaarlijke loonsstijging.
Funest
A LLE GOEDE voornemens van minister
Zyistra ten spyt vragen wy ons thans
af of de jongste ontwikkeling niet funest
voor zyn politiek zal zyn. Hierbij denken
wy niet eens zozeer aan de agrarische
sector, waar de kans op doorberekening
an kostenverhogingen in de pryzen verre
an denkbeeldig is. maar wel aan de in-
doed van de styging der loonkosten in
het algemeen.
De moeilijkheden op dit front zijn In
geleid door het conflict in de Stichting
van de Arbeid, waarna het rapport van
de S.E R. deze week met zijn vier stand
punten de deur wel heeft dicht gedaan
Het is veelzeggend, dat de economen ln
dit rapport tot de conclusie zijn gekomen,
dat er dit jaar helemaal geen ruimte meer
is voor een loonsverhoging. De werk
gevers nemen desondanks een soepeler
houding aan en pleiten voor een ruimer
standpunt, terwijl de werknemers uiter
aard uit sociaal-politieke overwegingen
Laatstgenoemd verslag maakt melding
van de „vrij stormachtige ontwikkeling"
van het afbetalingskrediet. Dat hiermede
niet te veel gezegd wordt, zou'men kun
nen afleiden uit het feit, dat de Ned. Mij
tot Financiering van Huurkooptransacties
„Nefami" te Leiden, welke instelling eerst
in 1954 is opgericht, nu al aan de markt
is gekomen met een emissie van f 1 '4
miljoen 4Vi% 15-jarige obligaties. Per uit.
1954 was van debiteuren te vorderen
t 653.000, een Jaar later meer dan f 2 mil
joen. Het lijkt wel een wonderboom en
we distilleren uit deze snelle ontwikke
ling, dat het Nederlandse publiek zich
meer en meer de Britse en Amerikaanse
gewoonten terzake van termijnfinancie
ring begint eigen te maken.
Houthandel Jongeneel is aan de markt
met een 4% in aand. converteerbare obli
gatielening. Gezien de prijs, welke men
het claimrecht wilde betalen, is een
flink succes der emissie te verwachten.
tot een behoorlijke verhoging komen.
Baseren wij ons op de voorstellen van
de werkgevers, zoals geformuleerd in de
Stichting van de Arbeid, dan komen wij
voor dit jaar op een totale loonsverhoging
van 7% plus een uitkering ineens van 2%.
Zelfs als de regering zich aan deze voor
stellen houdt en dus niet eens het oor
leent aan de eisen van de werknemers,
geloven wij, dat de druk op de prijzen
te groot gaat worden.
In de eerste plaats zoekt de door ver
hoging opgeroepen koopkrachtsstijging
een uitweg in extra-bestedingen en een
grotere vraag heeft nu eenmaal bij een
gelijk gebleven produktie de neiging om
de prijzen op te drijven. Doch dit ge
vaar wordt nog versterkt door de kost-
prijsstijgingen. welke door grote, goed ge
rationaliseerde bedrijven wellicht opge
vangen kunnen worden (hoewel menig
jaarverslag ons hieraan doet twijfelen),
maar die voor kleine ondernemers een on
verteerbaar brok op de maag betekenen,
zodat zij wel of zonder medewerking
van Den Haag hun heil ln hogere
prijzen moeten zoeken.
Onverenigbaar
WIJ GELOVEN dan ook nooit, dat prys-
stabilisatie en loonkostenstygingen
van enige omvang naast elkaar mogeiyk
zyn. Wy zullen of het een of het ander
moeten kiezen. Prefereren wy uit sociaal-
politieke overwegingen hogere lonen, dan
moeten wy afscheid nemen van de prys-
stabilisatie. te meer omdat van een ver
dere styging van de produktivlteit vol
gens de laatste cUfers geen sprake meer
Is. De keuze en de verantwoordeiykheid
voor de regering wordt daarom er zyn
dit Jaar verkiezingen heel moeiiyk.
Die grotere koopkracht, die niet ge
baseerd is op een grotere produktie, zal
overigens niet alleen de opwaartse druk
op de prijzen verhogen, maar ook de
zuigkracht op de invoer versterken en
daardoor de druk op de betalingsbalans
vergroten. Tenzij uiteraard de loonsty-
gingen volledig ten koste gaan van de
inkomens der andere groepen. Doch deze
verschuiving in de inkomensverdeling zal
nooit vrijwillig tot stand komen, zodat
een afwenteling op de prijzen voor de
hand ligt.
Juist dit zal voor de Nederlandsche
Bank de reden zijn voor nieuwe
maatregelen, waarbij het van de ont
wikkeling zal afhangen of de rege
ring dan verder passief mag blijven.
Het recente voorbeeld van Engeland,
waar de discontoverhoging gepaard
ging met maatregelen tot beperking
van de investeringen en de con
sumptie, achten wij in dit opzicht
een onaangenaam teken aan de
wand.
Toch is het zo
DIEVENVANGER, OF
576) Het schijnt mij toe, dat de
opleiding vsn onze museumsuppoosten
de gewenste uniformiteit ontbeert. Dit
gebrek kan slechts in zeldzame geval
len aan hei licht treden. We hebben
immers slechts één Nachtwacht, waar
door het uitgesloten is dat de suppoos
ten van het Frans Hals Museum ons
hierover iets vertellen dat afwijkt van
het verhaal hunner collega's in hel
Rijksmuseum. Maar bü de doublures
van onze museumstukken treedt de af
wijkende opleiding van de zaalwachters
toch wel érg duidelijk aan de dag.
Dat bleek me hy de beschouwing
van een instrument dat veel gelykenis
Dit gebruik van de dievenvanf
me hoogst doeltreffend, waar
verontschuldiging mag worden
voerd dat deze eerste informal
gaande het instrument my i
veertiende of vijftiende jaar h
In de jaren die sindsdien vei
zijn hebben we méér dieven
gezien dan ons lief is. want v
uitgas
rschilde dit apparaat
k die dc
pleegt te
hooivork. Niet allet
en bewerking ve
aanzienlyk van
boer in dc knoestige v
houden, maar vooral de
nen verende lipjes aan de uiteinden
der tanden leken me hoogst ongewoon
voor het gebruik op de boerderij. Zo
dat het niemand zal verwonderen dat
ik de suppoost om nadere inlichtingen
eg. Hy vertelde me, dat dit de zgn
diev
ivanger
De
nden
hebben moeten bedienen? We menen
te weten dat hel boevenpak voorname
lijk in de duistere uren opereerde,
wanneer de bewaking der burgers
van de dief wist te leggen.
de derde vraag: is deze
taken niet te vergelijken
oien van zout op de vogel
zijn we noginaalt gestapt naar hetzelfde
museum waarin we in de jeugdjaren
hebben rondgedoold. We hebbei
inde het doel
I herhaald
rel f de i
In-
woord op gekregen. Maai
museum haalde dc suppoost by het
aanhoren van onze klacht minachtend
de schouders op. „Laat je niks wijs
maken, meneer antwoordde hy
ze normen die dingen wel dievenvan
gers, maar een kind kan op z'n klom
pen voelen dat ze gebruikt werden in
het gevecht tussen voetvolk
terden om de nek
de boosdoener gelegd, waarna
nenwaarts gerichte lipjes weer
oorspronkelijke stand terugveei
de hals als het ware gevangen
een fuik. waaruit ontkomen all
gelijk was wanneer de tegei
apparaat rukte
i de r
lander
t de r
de dies
s sluiti
i kon
de bin- iedere stad i
i die
Mat
op jacht ging
het in
zag het
t de dievenvanger
u natuurlyk wèl aan
trekken, en daarom
gevangen dief hoogst
zitten.
gers staan aangetek
Dst geeft al te denken. Want hoewel Dit is overigons
we onmiddellijk willen aannemen dal heid eens te zien i
het aan gespuis in vroeger tijden niet tyds in elkaar zat.
ontbroken heeft, zo duikt toch onmid
dellyk dc vraag op, welke aantalier
bewakers deze instrumenten destydf
•Igende keer.
(NADRUK VERBODEN)
