Levenskunst
Wie dorst heeft....
1
1
sF
i§
2
pjET leven is vaak onbarmhartig.
Sommigen worden geleefd; ande
ren worden weggespoeld of verkreu
keld.
Met het stijgen der jaren ziet me
nigeen de relativiteit der dingen; de
gulden dromen en droompjes der
jeugd worden gesublimeerd of beter
nog: gaan ten onder aan desillusies.
En wie heeft dan de kracht om zich
op te werken tot levenskunst?
Neen dit wordt geen verbitterd
verhaal met het onmisbare snuifje
wrang cynisme.
Dit is het verhaal van een oud
vrouwtje, dat my enkele jaren gele
den op de „Marché aux Puces" in
Parijs aansprak. Ik was in gezelschap
van een vriend en diens vrouw; we
waren in een wat losse, lacherige va-
cantiestemming.
Ze was heel klein, heel erg rimpe
lig en ogenschijnlijk even onbeduidend
als al dat „bric et brac" om ons
heen. Temidden van het uitgediende
meubilair, de verweerde spiegels en
vergeten prullaria bevond zij zich
voor ons gevoel in een min of meer
symbolisch décor.
Ze droeg een vale versleten regen
jas en een hoedje, dat de indruk wek
te van een bemoste paddestoel. Ze
kon 60 zijn misschien ook 70. Dat
was moeilijk te zeggen.
„Ik hoor Nederlands spreken," zei
ze tot mij, „en daarom wilde ik u
wat vragen. Ik heb toevallig geen
geld meegenomen en ben te ver van
huis geraakt. Kunt u mij helpen aan
een métrokaartje? Ik kan niet meer...
mijn hartziet u
WfE gingen met haar naar een soort
cafetaria om een kopje koffie aan
te bieden. Dat was een simpele plicht
van naastenliefde. Zo'n arm, oud
vrouwtje. En we hadden zelf ook wel
trek in koffie.
Maar in feite waren we in gedach
ten maar half bij haar. Want ten
slotte was zij voor ons niets meer
dan een oude stumper, die straks
weer zou verdwijnen in het gekrioel
van een wereldstad met 5 miljoen zie
len. We wilden over haar hoofd heen
(letterlijk en figuurlijk) gaan spreken
over de liften van de Eiffeltoren, het
Musée Grevin wat al niet maar
kregen er eenvoudig de kans niet
Want Nina Mater zo heette zij
begon eerst in rad Frans en met
de allure van een vrouw der grote
wereld een serveerster terecht te wij
zen. Deze bracht ons namelijk een
kopje, waaraan lippenstift zat en
meende met 't nonchalante verweer:
„Er zit toch nog een andere kant
aan het kopje" van de zaak af te
Nina Mater vertelde, dat ze in Ho
tel du Nord woonde. Ze beweerde
voorts, een zoon te hebben, die ergens
in Afrika een belangrijke militaire
rol speelde.
Mijn vriend en ik wisselden snel
een blik van verstandhouding.
,,U moet mij eens komen opzoeken
in Hotel du Nord. Dan zal ik u eens
koffie aanbieden."
Maar natuurlijk dat zouden we
doen. We lieten haar de kleine illusie,
dat we haar geloofden. Ze speculeer
de er kennelijk op, dat we wel wat
anders in Parijs te doen hadden, dan
haar een tegenbezoek te brengen.
Maar deze vrouw zou ons gaan in
trigeren
Want ze begon te spreken over to
neel, beeldende kunsten en litteratuur
en met een dergelijke kennis van
xaken en een dergelijke uitstekend ge
formuleerde betoogtrant, dat we met
verbazing af en toe in het verlepte
gezichtje keken, alsof het uiterlijk
beeld iets van het mysterie van haar
persoon onthullen kon.
Toen noemde ze bekende namen
mensen, waarmede ze vroeger gedi
neerd had of die haar gasten geweest
Mijn vriend, evenals ik journalist,
trachtte het mes tussen waarheid en
verdichtsel te wringen, maar 't lukte
niet.
"TEN fantaste", oordeelde Joke, de
"*L' vrouw van myn vriend.
Maar we besloten toch. Hotel du
Nord op te bellen. We verwachtten
een denkpauze bij de telefoniste, een
verzoek om de naam te spellen, ein
digend met een „onbekend".
Maar neen. We kregen de medede
ling, dat mevTouw ons telefoontje ver
wacht had ze zou ons om- half
twaalf in de salon ontvangen voor
de koffie.
We gingen. Als vorsten werden we
bediend gezeten op duur meubilair.
We geneerden ons een beetje, dat
we een dame van haar niveau, wier
uiterlijk ons kennelijk misleid had,
gisteren naar een cafetaria gebracht
hadden.
Onze gastvrouwe was uiterst spaar
zaam met concrete mededelingen over
haarzelf. Ze. besprak de politieke toe
stand met een inzicht, alsof ze dage
lijks achter de schermen van de Fran
se regering keek.
We kregen er geen speld tussen
we konden slechts luisteren.
Ze was erg blij met onze vriend
schap. Toen we naar Nederland gin
gen, stond ze aan de trein en Joke
kreeg bloemen.
Ze zou ons komen bezoeken, had ze
gezegd.
AP een bepaalde dag ging de telefoon.
Ze vond het aardiger, de kennis
making te hernieuwen in een restau
rant van standing in Den Haag.
We gingen. Ze ontving ons wederom
volgens alle regelen der kunst. Dit
maal droeg ze iets betere kleding,
maar ze bleef een armelijke indruk
maken.
De obers vlogen echter voor haar
en lieten bij het serveren van de
champagne en het gebraad geen en
kele steek vallen.
Zij kenden het leven. Ze hadden
mensenkennis.
Men moet zich vooral niet vergis
sen.
Ze zou ons binnenkort bellen een
dagje onze gast te zijn. Ze beloofde
het nog eens nadrukkelijk, toen we
opstapten om de laatste trein naar
Amsterdam te nemen.
Wie dorst heeft, home; en die wil
met heel de hunker van 't verlangen
zal uit de Bron van 't eeuwig Heil
de lessing van zijn dorst ontvangen.
Waarom tobt gij u af voor ivat
in waarheid nimmer kan verzaden?
Waarom geeft gij uw geld uit voor
hetgeen bedriegt? Laat mij u raden
Koop wijn en melk, koop zonder pjjijs;
wil God gehoor en aandacht geven.
Zoek Hem, 'tvijl Hij te vinden is;
zoek Hem en vind in Hem het Leven.
Al zijn Gods wegen hoger dan
der mensen wegen, Zijn gedachten
zó zeer verheven boven die
der mensen, als in stille nachten
de sterrensprake overtreft
de ijdle woorden onzer monden
hoe menig hart heeft op Gods weg
uiteindelijk het Licht gevonden.
P. DE VRIES
.J
Maar toen we terug reisden, moes
ten we ons eerlijk bekennen, dat we
feitelijk nog bitter weinig van haar
wisten.
We verloren ons in veronderstellin
gen.
We hebben haar nooit meer gezien.
Twee dagen later ontvingen we de
volgende brief: „Dierbare vrienden!
Helaas kan ik jullie niet meer bezoe
ken en dit spijt me zeer. Ik moet na
melijk een operatie ondergaan en de
opname komt vlugger, dan ik dacht.
Veel dank voor jullie vriendschap!
Dit heeft me erg goed gedaan. Nina
Mater."
YY/E lieten het er niet bij en gingen
op zoek. We vonden haar ook,
maar ze was reeds overleden.
De chirurg vertelde ons, dat hij
haar reeds enkele Weken geleden op
de ernst van haar toestand gewezen
had. Tijdens het diner had ze ge
schertst en gelachen ze had er met
geen woord over gesproken.
Joke vertelde van de ontmoeting en
noemde haar een vermogende vrouw.
De chirurg glimlachte fijntjes.
Hij vertelde: „Vóór de operatie heb
ik nog met haar gesproken. Ze ver
telde mij van het diner met u. Dat
was de mooiste avond uit haar leven,
zei ze. Er was niemand meer op deze
wereld, die zich voor haar interes
seerde. Ze heeft in uw ogen bewonde
ring en respect gezien ze heeft
zich nog één avond grande dame ge
voeld als weleer. Ze heeft deze
avond nagenoeg met haar hele lijfren
te betaald., en nadat u ging, was zij
met het leven klaar."
Meer hoorden we niet.
We zijn nooit aan de weet gekomen,
wie Nina Mater eens was.
Later heeft eens een personeelslid
van Hotel du Nord ons verteld, dat
ze met een handtas met nylonkousen
regelmatig' Parijs introk om wat te
verdienen. Ze had een bescheiden ka
mertje in het hotel en betaalde steeds
de huur soms met grote vertra
ging. Dat was alles.
Dit zijn zo van die levens, die ver
dwijnen in het niets. Maar nooit zal
ik haar vergeten.
School met internaat voor schipperskinderen
Vervolg van pap. 1)
deren gaan dan als het mogelijk is
naar hun ouders, of anders bij familie
logeren. Het verblijf in een gewoon
gezin is een prettige afwisseling in
het schoolleven.
Men moet echter niet denker. dat
de internaatsopvoeding nadelig voor
de kinderen is. Integendeel: deze op
voeding heeft veel voordelen. Een
schip is een wereldje op zichzelf, en
contact met andere gezinnen heeft
een schippersfamilie weinig. Lagen
de schepen vroeger dagen lang bij
de sluizen te wachten, thans is dat
niet meer het geval. Het gezelligheids
leven, zoals de walkinderen dat ken
nen, vriendjes en vriendinnetjes in
dezelfde straat, een uurtje uit spelen
in een bevriend gezin, dit alles
moeten schipperskinderen missen, en
zij zullen, meer dan anderen, ge
neigd zijn tot eenzelvigheid. Omgang
met mensen hebben ze nodig, en die
vinden ze in het internaat.
Maar het heimwee dan? Ja, jn
het begin zullen de kleinsten zeker
wel naar vader en moeder verlangen.
Maar over het algemeen valt dat wel
mee. Ze gaan immers niet naar een
„vreemde school", maar naar de
school, waar vader of moeder vroe
ger óók heen gingen, de school,
waar al oudere broers of zusjes zijn,
en waar ze in ieder geval al veel
van hebben gehoord. Weldra voelen
ze zich helemaal in het schoolleven
opgenomen en is er van heimwee
geen sprake meer.
DUITEN de schooluren is er zoveel
mogelijk gelegenheid voor sport en
spel. Natuurlijk staat de zwemsport
hoog in ere. Ieder kind behaalt onder
deskundige leiding het zwemdiploma.
Het grote speelterrein rondom de
school biedt voldoende ruimte voor
ontspanning, terwijl 's zomers nog
extra dagen aan het buitenleven zijn
gewijd. Graaf Bentinck te Amerongen
heeft namelijk zijn landgoed voor de
schipperskinderen opengesteld, en
telkens gaat een groep van zestig
leerlingen in die prachtige bosrijke
omgeving een week-einde doorbren
gen.
's Winters en bij ongunstig weer is
men natuurlijk meer aan huis ge
bonden, maar ook dan is er afwisse
ling genoeg. Elke zaterdag wordt een
gezellige avond gehouden. De school
bezit een filmtoestel, zodat de kinde
ren ook van geschikte jeugdfilms
kunnen genieten.
De school heeft een eigen zangkoor
en bovendien worden de gezellige
avonden soms opgeluisterd door uit
voeringen van zang- en muziekvere
nigingen uit de buurt.
DEN hoogtepunt van het schoolleven
■L' is de jaarlijkse familiedag, waarvoor
de ouders van alle leerlingen een uit
nodiging ontvangen. Zij krijgen dan
gelegenheid, het werk van hun kin
deren te bekijken en met de onder
wijzers en de verzorgsters van het
internaat kennis te maken.
's Avonds wordt door de kinderen
zelf een mooi programma verzorgd.
Reeds weken van te voren wordt door
middel van de schipperspers de da
tum bekendgemaakt, en soms hebben
de ouders er een grote reis voor
over, om deze feestdag bij te wonen.
Ook op gewone dagen mogen de kin
deren bezoek ontvangen, maar na
tuurlijk moet dan wel met de school
uren rekening gehouden worden. Is
het schip van de ouders in de bujrt,
dan mogen de kinderen ook wel eens
een week-end naar hun drijvend te
huis.
Het is gewoonte, dat de kinderen
's zondagmorgens naar de kerk gaan.
Speciale jeugd- en zondagsschooldien
sten worden gehouden in de grote
zaal van het internaat. Dit gebouw
wordt echter langzamerhand te klein
voor het steeds toenemend aantal
leerlingen.
In september 1915 werd de school
door prins Hendrik officieel geopend.
I)e Prins, die zich voor scheepvaart
interesseerde, had het beschermheer
schap van de school aanvaard. Thans
is koningin Juliana beschermvrouwe,
en als zodanig vereerde zij in 1952 de
school met een bezoek. Deze dag zal
voor allen, die aanwezig waren, een
onvergetelijke herinnering blijven,
vooral ook door de ongedwongen wij
ze waarop Hare Majesteit zich met
jeugd en ouderen onderhield.
Oorspronkelijk waren school en in
ternaat in één gebouw ondergebracht,
maar na de laatste oorlog is een
nieuw, geheel modern, schoolgebouw
gesticht en kan het oude gebouw uit
sluitend als internaat gebruikt wor
den.
De binnenscheepvaart speelt in ons
land een voorname rol en de schip
pers hebben een belangrijk aandeel
in de bloei van handel en industrie.
Het is verheugend, te zien, hoe men
te Vreeswijk hun belangen behartigt,
door him kinderen zo goed mogelijk
toe te rusten voor het leven dat hun
wacht. E.S
yso L lüviiaaaji civihsljvciwoz
ZONUA^SBLAl» 1H ll.mUAUl 1VSO
y
-T—
No. 343. Joh. v. d. Boogaard, Rotterdam
Correspondentie betreffende deze
rubriek aan de heer W. Jurg,
Jan Luykenlaan 12, Den Haag.
Uitslag ladderwedstrijd
15e serie
OFSCHOON er deze keer wel wat ver
schuivingen op de ranglijst hebben
plaats gevonden hebben in beide groe
pen de twee hooggeplaatsten zich weten
te handhaven. Opmerkelijk is echter dat
we bij de A-klassers tot nummer vier
moeten zoeken alvorens een deelnemer
te vinden die er helemaal zonder kleer
scheuren afkwam, dus alle 30 punten
wist te behalen.
De prijswinnaars, die we hierbij van
harte onze gelukwensen doen toekomen,
zijn in klasse-A: C. v. Buuren uit Capel-
le a. d. IJssel en J. A. v. d. Bergh te
Rotterdam. In klasse-B: P. Verwilligen,
Zwijndrecht en H. C. Zuidgeest, Schie
dam. Deze twee behaalden het maximum
aantal punten (20) voor hun afdeling en
bereikten, evenals trouwens de A-klas-
de tweede maal
ment! De prijswinnaars begin
tuurlijk weer met het bestijgen van de
onderste trede van de ladder, die er na
de 15e serie als volgt uitziet:
Klasse A: C. v. Buuren 300(28): J.
A. v. d. Bergh 287 (0); J. C. Knoppert
280 (29); G. Verbiest 279 (29); A. v. d.
Bosch 259 (30); C. v. Oostrom 249
(29); M. v. Noordennen 246 (30); L.
W. Scholtés 238 (0); J. L. v. Wuijckhuij-
se 210 (30); A. de Jong 200 (27); J.
A. Hart 198 (30); G. P. Sterrenburg*)
192 (30); D. v. Nugteren 192 (0): L. de
Haan 158 (29); W. J. J. Vos 158
120); J. P. v. Baardwijk 155 (28); G.
M. Woelders 153 (25); T. Meulendijk
151 (30); H. v. Rooden 136 (29); P.
Baanen 135 (28); M. Muis 134 (28);
N. Polderman 129 (29); W. F. Bolle
107 30). Joh. van Gaaien 102 (0): A.
P. van Elswijk 97 (28); D. Hassefras
78 (30); D. Beekhuizen 77 (30); W. v.
d. Heuvel 69 (0); G. v. Rhee 68 (28);
M. v. Erkel 66 (0); J. Westerhoff 63 (28);
F. Rausch 62 (22); M. v. Dijk 59 (11);
A. v. Doorn 58 (0); J. de Wilde 33 (29):
J. de Gruijter 32 (0); J. v. d. Doe
30 (30); B. J. Pranger 30 (12); W.
Stoker 30 (0); C. Verwey 23 (17); P.
Versteeg 12 (16); C. Broekman 12 (0);
A. Kanters 11 (11); H. Boersma 6 (6); W.
Dekker 6 (6); M. Boogaard, H. Brug en
W. v. d. Haak ieder 6 (0).
Klasse B: G. Verwilligen 108 (20);
H. C. Zuidgeest 108 (20); E. J. Boer')
92 (20); G. Kuil 92 (20); A. Balken
ende 88 *(20); H. Slrating 86 (0); A.
Kraak 76 (20); D. den Hertog 72
(20); C. Klinkenberg 64 20); M. L.
Bol 54 (6); L. Korpershoek 52 (20);
J. C. Mulder 46 (18); B. v. d. Bie
32 (20): P. Pijl 28 (0); C. Uitenbroek
26 (16); W. Bruinstroop 20 (20);"D. Mast
20 (20); L. Blom 18 (18); P. Kuiper
18 (18); A. v. d. Putten 18 (0); G. de
Zeeuw 16 (14); H. Kuijt 16 (12); D. P.
de Jong 16 (8); G. Bakker 16 (4); C.
Jansen 16 (0); P. v. Vuuren 16 (0): J.
Boer 8 (0); P. Elshout 4 (4).
De deelnemers met 4 punten of min-
iijst afgevoerd.
Deze deelnemers bereikten eenmaal
de top van de ladder.
idem tweemaal, enz.
Nieuwe opgaven
We vervolgen de opgaven voor de zes
tiende serie met onderstaand drietal.
Van no. 342 zeggen we alleen dat het
beslist mooi is. Daar staat trouwens de
naam van de auteur borg voor. Het
iweede probleem is van Joh. v. d. Boo
gaard, die een bekend eindspelletje
(GlastraBleeker) van twee tegen twee
schijven bewerkte. Dat laatste behoeft
echter niet uitgewerkt te worden. Van
no. 344 dat meer door samenwerking
van twee bekenden tot stand kwam
moet het eindspel slechts enkele zet
ten diep wel worden aangegeven. Het
U ziet het. weer een gevarieerd drie
tal van problemisten die tot de aller-
besten behoren. Veel genoegen er mee!
No. 342. G. v. d. Linde, Zutphen
m
m i
5
a
t Bi 1
i m
'bh*
m a i
w m m
Oplossingen
Kruiswoordraadsel
Zrwart: 1, 4. 9, 12, 13, 18 22, 23, 26,
29, 33, 39.
Wit: 16, 20, 21, 25 27, 30, 35 37, 38,
40, 41, 42, 48.
BI
1:
m
m
m
m
m
fed
B
sB
Jd
H
-
u
Ji
s
nu
No.336. (J. A. Pennings en J. H. H.
Scheijnen). Zwart: 9, 19, 22, 27, 28. 41.
Wit: 31. 34. 37, 38. 42. 45, 46. Opl. 38-33,
15-40, 40-35, 35x4. Nu zijn er twee scher
pe varianten. De kortste is (22-27), 4x31,
42-37, 46x37, winst door oppositie. De
andere: (22-28). 4-15!, (36-41), 46x37. 42-3,7
15-42 met een bekende eindstand. Een ju-
weeltje van kleinkunst!
No. 337. (Joh. v. d. Boogaard). Zwart:
7/9, 15, 18, 19. 24, 25, 30. 35. 36. Wit:
21,28, 32. 39/41. 43/45, 48, 50. Opl.: 28-22,
39-33, 33-28!, 40-34, 44x33, 48-43. 50-44,
45x1, (Eindstand Mertens), zwart heeft
maar één aanvaardbare zet: (25-40) volgt
23-19 1-7, (20-25), 23-19, 7-1 gew. Een
compliment voor de auteur van dit mees
terwerkje!
Vele oplossers zijn hier biina over ge-
struikeld, ondanks het feit dat het eind
spel met uitgewerkt behoefde te wor
den. De zet 3328! was ook erg verras
send omdat het juist lijkt of die schijf
moet blijven staan om de dam van 47
naar 29 te brengen.
Voor één van onze beste oplossers was
dit probleem moeilijker dan het z.g. on
vindbare van ir. Viergever, waarvan hij
de juiste ontleding reeds inzond. Van het
bovenstaande echter meende hij aanvan
kelijk dat de stand onjuist was Eerst
veel later kwam de goede oplossing!
338. (J. Dubbeldeman). Zwart: 8/10,
12, 16, 17, 20, 23, 25, 28, 29, 31, 36. 40. Wit:
26, 27, 35, 37. 39. 41/44. 47, 49. 50. Opl
42-38, 43-38, 47x-8, 50-45, 45x34, 35-30,
49x7, 7-2, 2x11, 26x17. Het mooie van de
ze afwikkeling wordt helaas jammerlijk
te niet gedaan door de storende bij-oplos
sing: 43-38, 39-33 en 44x2. Deze is weg
te werken door in de aanvangsstand de
zwarte schijf op 40 te laten vervallen en
de witte van 50 op 45 te plaatsen. (Opl.:
42-38, 43-38, 47x38, 45-40, 40-34, 35-30
enz.). Het standevenwicht wordt door
deze wijziging zelfs iets beter, terwijl de
oplossing vrijwel dezelfde blijft. Of zijn
er lezers die nu andere bezwaren kunnen
ontdekken?
Correspondentie
J. v. d. B. te K. Uw nieuwe zending
ontvangen Wordt zeer gewaardeerd!
W. B. de K. te A. We stellen het zeer
op prijs dat u hoewel geen geregelde
inzender van oplossingen op die „uit
daging" bent ingegaan. En gewonnen ookl
Voor alle drie geldt: Wit begint
wint. Oplossingen in te zenden binn>
3 weken na plaatsing.
'ipNV 6AAH wm Tekenen)^E^>>
DOOR B0ROI PRAMVIQ
wtat ww
wk wé.
Zwart: 1, 2. 6, 10. 16. 20, 24, 25. 30,
34. 40.
Wit: IC, 21, 22, 27, 35, 38, 39, 41. 42.
Les 39
1. Schematisch kan men
ogen, van opzij gezien, weer
geven als in A en van voren
gezien als in B. Het oog be
staat uit een kogelvormige oog
appel met regenboogvlies of
iris, alsmede een boven- en
onderooglid, zoals men op de
tekening in Al, A2. en B2 kan
waarnemen. De schets toont
ons duidelijk van verschillen
de kanten het oog en nu is
het Uw zaak de bouw van het
oog te leren kennen door deze
schetsen na te tekenen. Bestu
deer tevens Uw eigen ogen en
probeer deze van verschillende
kanten gezien na te tekenen.
2. De normale bouw van de
neus ziet men in 1, 2 en 3.
Teken de neus eerst schema
tisch. zodat het U niet moei
lijk valt er alleen verder uit
te komen. Op alle schetsen is
de mond van verschillende ge
zichtshoeken uit te zien. Boven
is hij gesloten van opzij en
van voren getekend. In 4 en
5 staat hij open. Zoals U zult
bemerken kunnen deze betrek
kelijk moeilijke opgaven uitste
kend met dezelfde eenvoudige
lijntjes worden weergegeven.
moet nu weer de spiegel
gebruiken en ijverig oefenen.
heden worden spelenderwijs
gewoonlijk, methodisch te werk
gaan. No. 6 toont ons aller
eerst de zuiver schematische
vorm, die in de volgende
schetsen van verschillende kan
ten verder is uitgewerkt, zoals
bijv. to 10 het oor van achte
ren. Geen twee oren zijn ge
lijk. Er zijn ontelbare varia
ties. U moet eens proberen die
verschillen te ontdekken. Pro
beer nu tot slot met al deze
details als uitgangspunt een
mensenhoofd te tekenen. U zult
verbaasd opkijken als U be
merkt voor hoeveel verrassin
gen U dan nog komt te staan.
HORIZONTAAL: 2 Kleedhokje. 7 om
slag voor papieren, 9 oevergewas, 11
handeling, 13 heilige, 14 gezinslid. 15 ge
luiden opnemen, 17 niet breed, 19 nog
niet in gebruik genomen, 20 lokmiddel,
23 luitenant. 24 glanspunt, 26 beroep. 28
punt, 29 kledingstuk, 30 gereed, 33 zou
teloos, 35 uitheems vaartuigje, 38 voeg
woord, 40 houten klepper, 41 titel, 42
rivier, 44 baardje, 45 zeepost. 47 tel
woord, 48 vogel.
VERTIKAAL: 1 Geschoren grasperk,
3 slede, 4 nog eens, 5 hoeveelheid. 6
deel van de Bijbel, 8 bastaardsmaragd,
10 hinderlaag. 12 aardhoopje bij golf-
spel, 14 keer, 16 telwoord, 18 gezinslid,
21 veldpijp, 22 kleedje, 25 nachtvogel, 27
fraai ontwerp. 31 bekendheid, 32 naakt,
34 zangnoot, 36 kledingstuk. 37 grauwe
erwt. 39 honingraat, 43 houding, 45 ge
zinslid, 46 lage zijde van een schip.
Inzendingen per briefkaart voor a.s.
donderdag aan bureau van dit blad. In
de linkerbovenhoek aan de adreszijde
vermelden: ..Puzzle-oplossing".
Oplossing kruiswoord
raadsel 11 februari
HORIZONTAAL: 1 Stoa, 4 wrak, 8
bot. 11 aal, 12 beramen, 14 u, 15 ca.
16 eg, 18 para, 20 agaat. 22 ega, 24 esp,
25 re, 26 soort, 29 kandij, 30 ba, 31 Lou,
32 met, 33 circa, 34 sage, 25 tij, 36 ga,
37 re, 39 speling, 41 cel, 43 ako, 44
Edam, 45 naaf.
VERTIKAAL: 2 Toelage. 3 abaca, 5
ra, 6 aap. 7 kluit, 9 oma, 10 te, 13 ne
gerij, 17 gast, 18 perk. 19 ra. 21 A P.
23 zon, 26 saucijs, 27 ode, 28 mate, 29
kort, 30 begonia, 31 li, 32 ma, 33 Circe,
34 salon, 36 gek, 38 eed, 40 pa, 42 la.
Winter van 1890
De strenge winter van 1890 is spreek
woordelijk geworden. De december
maand werd aangetekend als de koud-
ste na 1788. Op 26 november begon hei
te vriezen en de dag daarop zakte de
kwikdraad al 10 graden onder nuL De
gehele maand bleef het strenge vorst:
behalve dan één dag, die vorstvrij was.
Binnen enkele dagen waren de wa
teren in een stevige ijsvloer herscha
pen en op 13 december stonden de bla
den vol van landelijke, zelfs van inter
nationale wedstrijden. De thermometer
wees toen -15 graden aan. Deze extre
me koude maand had zijn laagste tem
peratuur tussen Kerstmis en Nieuwjaar.
Overdag bleef het in het noorden des
lands nog een graad of tien vriezen,
's nachts wel zeventien graden. En
de weerberichten waren er nogal eens
naast! Terwijl zij een depressie voor
spelden, gaf de dag daarop soms felle
vorst!
Het vervelende was, dat de winter
een langdurig karakter kreeg en zich
tot in februari uitstrekte.
Gedurende de voorbije twee eeuwen
was de winter van 1890 de veertiende
van de rij der strenge seizoenen.
De schaatsliefhebbers konden hun hart
maar ophalen. Doch, toen de koude zo
lang aanhield bluste deze het enthou
siasme! In Friesland vormden zich ge
woonlijk hele rijen schaatsers, die ter
stond ter stad togen. Vanzelfsprekend,
dat de baanvegers op zulke tochten ge
brand waren: dan viel er wat te ver
dienen!
Niet alle rijders echter waren even
gul en dan gaf dit nog weieens aanlei
ding tot kibbelarijen, waarbij niet alleen
gevochten werd met woorden, maar ook
met klompen, laarzen, vuisten es» bezem
stelen. Zoiets gebeurde te Hoogkerk,
waar één van de vele brugge» lagen,
die gepasseerd moesten wordenl De ve
gers hielden een smal pad onder de
brug schoon, waar ieder op de heenreis
gratis mocht passeren, maar op de
thuisreis moest men betalen!
De onwilligen werden hardhandig aan
gepakt, kinderen, die geen g«to hadden,
joeg men terug. Recht hadden de baan
vegers op de gift niet: van de rijde der
schaatsers was er alleen maar een mo
rele „verplichting". Veel schaatsgenot
werd zodoende bedorven!
