I
Koningin Juliana weer bij
de diesviering
miTSAUNE
Bijeenkomst in Zuiderkerk dit
jaar niet zo druk bezocht
Hoofdtaak van de arts is:
luisteren
Prof. dr. A. J. Rasker over de
vrouw en het kerkelijk ambt
Staatsmijnenonze grootste
chemische industrie
n'euwi leidschf courant
maandag g februari 1956
Woensdag rectorale oratie
he, T"\E VIERING van de 381ste verjaardag der Rijksuniversiteit te Leiden
oept *s' hoewel de eigenlijke datum 8 februari is, reeds enige dagen ge-
d leden begonnen, en wel met een toneelvoorstelling in de Stadsschouwburg
het van „L'archipel Lenior". Ook dit jaar is een rijk gevarieerd programma
het opgesteld, om aan de diesviering luister en kracht bij te zetten. Een pro-
s J gramma, dat zijn bekroning vindt in de traditionele rectorale oratie op
geen de dag zelf (woensdag dus), dit jaar uit te spreken door prof. dr. A. E.
heeft van Arkel om 2 uur des middags, in de Stadsgehoorzaal. De viering van
mr, de verjaardag der universiteit geeft hierdoor tevens aan oud-alumni,
I hoogleraren, leden van de wetenschappelijke staf en studenten gelegen-
iald?j heid om in de aloude academiestad elkaar te treffen, de kennismaking te
gend hernieuwen, herinneringen op te halen uit de goede, oude studententijd
den en daardoor de onderlinge band te verinnigen.
In opdracht van het Leidscta Unlveral-
teits-Fonds en de Stichting Pro Civitat»
°ni Academica Lugduno-Batava heeft de dies-
aaasl commissie ook dit jaar weer een groot
dal aantal colleges georganiseerd, die
vai ruime keuze bieden voor allen, die aan
diesviering deelnemen. Elke faculteit
M hierin rijkelijk vertegenwoordigd. Uiter-
1 dit aard is het ondoenlijk van al de;
t Ij drachten ruim veertig zei
melding te maken, en daarom volstaan wij
iet ene kort verslag van enkele hiervan
Voorts vermeldt het programma vel*
estetj gezamenlijke maaltijden, toneeluitvoering
igew gen, bezichtiging van het nieuwe juri-
vaj disch centrum Het Gravensteen, bijeen-
'blai ^omst van de Christen Studenten Raad
in de Zuiderkerk en het Studium Gi
:er(» in de Stadsgehoorzaal.
5 ht: De aanwezigheid van Koningin
aai bU enkele onderdelen der diesviering
htlnj heeft niet alleen de glans van het fei
zijn
iani(
zij:
eiten
verhoogd, doch opnieuw bewezen
»uw de band is tussen ons Vorstenhuis
s de Leidse Alma Mater.
Gravensteen
roorl Tussen vier en half zes bestond ei
nwdt l«8enheid om het gerestaureerde en
'blai iuridisc|h centrum ingerichte Gravensteen
te bezichtigen. Velen hebben daarvan ge-
ni(t bruik gemaakt. Ook niet-juridisch ge-
dl oriënteerden. Immers: in veler herinne-
ge» ring leefde nog het gezellige, internatio-
r jjg nale centrum, dat men er ter gelegen
heid van de lustrum-viering 1950 van
Saa®| gemaakt. Wat zou daar nu uit gegroeid
felkt zijn?
weit Aan de ingang werd stevig gecontro
leerd. of men toegangsbewijzen had. i
binnen was het al gastvrijheid, wat
Wok sloeg. Er waren mensen, die rond
leidden. en er was aan 't einde van iedere
rondleiding een kopje thee in de college
zaal. beneden in de vierschaar.
Gala-avond
-ond het
areB,i gala-opvoering. Gedeeltelijk
bladi zelfs in groot toilet, maar de dames, die
n tl «oh voor deze keer tevreden hadden ge-
t on ïte'd meb een Seklped wollen japonnetji
T waren er bij de bijtende kou beter aan tc
1 In ieder geval: aan bontjassen, stol-a'6 e
is. I Aawsle was ook binnen in de zaal geep
n df gebrek.
De voorstelling van „L'archipel Lenolr'
van Saalacrou werd met grote aandacht
gevolgd. Men waardeerde de ljve
toewijding van de dame6 en heren
Leids Studenten Toneel en de Toneelver-
k of eniging van de V.V.S.L. zeer, al kon men
hier en daar wel opmerkingen horen over
de inhoud van het ©tuk.
°'&l De rector-magnificus, prof. dr. A. E. van
»n« Arkel, was wegens ziekte verhinderd dt»
gscl voorstelling bij te wonen. In zijn plaats
werd door prof. dr C. C. Berg een woord
van dank gesproken namens de Civi-tas
ne*j Academica. Natuurlijk waren er bloemen
/an| voor de dames en voor alle medewerken-
vai den een hartelijk applaus.
Zuideikeik
;elijt
ova
urtt. De kou en de intussen daarbij ook nog
j optredende gladheid waren er de oorzaak
van, dat de bijeenkomst van de Christen
"j Studenten Raad zondagmiddag om twaalf
eel uur ndet zo druk bezocht was als ander»
meel teren.
De bijeenkomst werd na orgelspel ge
opend door de praeses van de C.S.R., de
weleerwaarde heer Th. Steeman o.f.m.
eken, d;e begon met te lezen uit de Boeken der
hd Koningen en der Wijsheid. Spr. wees ver
volgens op het belang van het intercon
fessionele gesprek in deze academisch»
gemeenschap, een gesprek, dat een Chris
telijk samenleven bevordert in
-oerd d*'nS van differentiaties en in waardering
reedlVoor Gander een duidelijk stellen
de problemen. Dat behoedt velen
gevaarlijke vervlakking,
sloet In zijn directe inleiding op de beide
alkei prekers zei de praeses, de taak
aItnUniV|ersiteit in het centrum van de be
langstelling plaatsend, dat het Christelijk
f hesef sterk verontrust i6 door de ontwik-
lledif keling van opvattingen en klimaat.
Prof. dr P. H. van Laer, welke op korte
L. de Block verving,
verhinderd was, had het
gemakkelijk met de behan-
M deling van een onderwerp, aan welks
i dl keuze hij part noch deel had gehad
wll waarin hij zich binnen een zo korte tijd
'echt kon inwerken. Zijn rede moest dan
visie. Deze spreker begon met er c
wijzen, dat hij géén Christelijke univ
teit op Bijbelse grondslag kon aanvaa:
omdat hij dit een ingrijpen vond in Gods
werken met deze wereld.
Dr Van Biemen vond, dat het gr
patroon van on6 denken even-wel moest
zijn: de mens als schepsel Gods bewaï
beherend en hei-1-igend de schepping
Gods. We moeten, zo zei spr., géén eiland
jes van Christelijke vroomheid en vol
maaktheid vormen maar de liefde God»
moet ons in deze wereld doen werken ep
mét deze wereld. Dit, zo zei hij, geeft een
grote mate van nuchterheid en zakelijk
heid; het is een dienst van de mens aan
de wereld, aan de naaste en aan zichzelf
In onze westerse samenleving is het be
grip „dienst" gedevalueerd tot dichtbij
„ver-dienen". De universiteit moet echter
ook op Bijbelse gronden dienstver
lening zijn, dienst aan de waarheid met
een hoofdletter.
Spr. wees op moderne trekken, die d»
wetenschap heeft gekregen: zij i6 niet
meer betrokken op de mens. zij voelt zich
zelf altijd on-af, niets is haar onverscfct
Hg, zij is radicaal in het vragen en waag
het allc6. ook -het heilige, tot object i
maken van haar onderzoek.
Ofschoon er du6 Bijbelse grondslage
zijn, bergt de modernere instelling grot
gevaren in zich. Daarom moet dienst aa
de wetenschap een kritische dienst ziji
Maar men worde geen kribbenge, hoos-
moedige solitair, zo zei spreker.
Dr. Van Biemen maakte zich voorr
warm over de dien6t aan de menswordii;
van de naaste, van de student en van o
docent vooral. De beoefening van de w»
tenschap vereenzaamt en de ©pecialisata-
van tegenwoordig werkt dit nog in a
hand. Daardoor versohralen de menselijk-
contacten. Maar, zo waarschuwde dr. Va»
Biemen, een tekorischie'-sn cp gebied
zal zich veelvoudig wreken.
Komende tot zijn conclusies, zei spi
dat de Christenen de zware taak hebber
het dienstkarakter telkens opnieuw wee-
tot leven te wekken, ook binnen de uni
versitaire gemeenschap-
Na deze beide redevoeringen werd doo-
de aanwezigen staande het ze6de couple
van het Wilhelmus gezongen
Stadszaal
In De Doelen verzamelde zich na d«
dienst in de Zuiderkerk een bont gezel
schap van hoogleraren, mensen van d«
wetenschappelijke staf en oud-6tudenten
om een eenvoudige lunch. De Koningin
was ook hter aanwezig en begaf zich
volgens met Haar jaargenoten naar
grote zaal van de stadsgehoorzaal,
en plaatsje zocht aan de zijkant. Vol
aandacht volgde Zij het betoog van prof.
dr. J. H. Waszink, die sprak over ..De
komst der Muzen in Rome".
Na afloop vertoefde Zij nog geruime tijd
in het gezelschap van de dies-vierdere
de foyer, waar de thee werd gebruikt,
genoot van de cabaretnummers van led
het L.S.T. en de T.V.S.L. en de ir
van het ensemble Hosz-pitA.
Prof. dr. G. M. H,- Veeneklaas over de
verhouding dokter-ouder-kind
Prof. dr. G. M. H. Veeneklaas, hoogleraar in de kindergeneeskunde aan
de Leidse Universiteit, gaf in de collegezaal van interne geneeskunde een
college over de verhouding dokter-ouder-kind. Hij wees er in de eerste
plaats op, dat de arts normaliter een training van 18, 19 jaar achter de rug
heeft lagere school, gymnasium of H.B.S. en universiteit en ongeveer
veertig jaar in de praktijk is. Van deze veertig jaar brengt hij er 39 jaar
door met zijn patiënten zekerheid te geven. Zekerheid, dat hij of zij
beter gaat worden.
3 Prof. dr P. H. van
termijn prof. mr A.
die wegens ziekte ver
uiteraard niet gemak
delinv van een nnH.
Prof. Van Laer plaatste evenals de
middeleeuwse wetensohap dit deed de
urfë *W>*6®erte centraal voor het geheel.
*en wijsbegeerte, die naar God, naar de
et0# Schepper gericht staat Hij stelde, dat een
rsoolnatuurlijke ontwikkeling van de weten-
coifr'lchaP de groei van het bovennatuurlijke
sw(J*et verhindert. Aan de andere kant
.brengt een strlkt-wetenschappelijk wer-
£e ken de mens niet noodzakelijk op het ter-
nflld rein van -het geloof en de wijsbegeerte, al
moest spr. er aan toevoegen, dat deze
t h((,trikbheid Practi6ch bijna niet mogelijk is.
a Prof. Van Laer vond, dat de Christelijke
mensbeschouwing aan de meeste univer-
lunflweiten ontbreekt. Het materialisme is
n M wel niet zo brutaal meer en zo grof als in
dii^e l®de eeuw, maar het is daarom des te
Gevaarlijker. Ondanks gezondheidszorg
enzovoorts komt in het huidige universi
taire leven de mens bijna niet meer aan
i hit bod en de<ze ontwikkeling in de verkeerde
ontstichting sahijnt voorlopig niet te stuiten.
k,: Begrip „dienst"
j De redevoering
n as weldoordacht
Want verreweg de meeste patiënten zijn
iet ten dode opgeschreven, als
dicus roepen. De hoofdtaak van de arts
luisteren. Luisteren naar
lijkheden Van zijn patiënt, om hem daar-
de zekerheid van herstel te geven
onrust weg te nemen. De opleiding tot
s nu schenkt aan dit belangrijke
derdeel van de artsenpraktijk te weinig
aandacht
Maar ook de opleiding tot ouder is zeer
onvolledig. Behalve ln Joods-orthodoxe
kringen worden jonge mensen, die gaan
huwen, voor een groot deel „onopgeleid"
op de huwelijke staat losgelaten. Men
moet zichzelf leren, ten koste
fouten en veel leed.
De laatste decennnia Is de belangstel-
ng voor het kind, vooral In psychologi
ze zin, zeer toegenomen. Maar heeft
dit kind de juiste belangstelling?
Waarin stellen grote mensen vooral be
lang? In prestatie. De oorlogsprestatie
Amerika het omschakelen van industrie
rredes- naar oorlogsdoeleinden
ook de successen van een Kees
Broekman doen de volwassen lezers naar
de krant grijpen. Doch de prestaties van
het kind zijn duizendenmalen groter.
Reeds in zijn prenatale groei levert hU
prestaties op, waar de grootste Ameri-
aanse industrie niet aan kan tippen.
Aan de hand van lichtbeelden toonde
prof. Veeneklaas voorts de motorische
ontwikkeling van het kind. Een reuzen-
prestatie! In korte tijd leert hij zichzelf
hoe hij hals-, borst- en rugspieren moet
gebruiken, en hij is amper een Jaar oud.
als hij vrijwel ziin gehele spierstelsel ln
bedwang heeft. En dit, terwijl er geen
trainer aan te pas is gekomen, er geen
prijzen zijn uitgeloofd en er geen publiek
langs het lijntje staat om hem toe te jui
chen of aan te moedigen.
Milieu beslissend
De ouders vormen allereerst het milieu
van het kind. Deze vorming is beslissend.
Het kind. komend uit een zacht, warm.
donker moederlichaam, wordt met één
slag verplaatst in een harde, veel koudere,
lichte wereld, en het is geen wonder, dat
het begint methuiveren.
Het milieu van het pasgeboren kind. dat
is de wieg. Een rose of blauw plafond
als hij al zien kan en af en toe ver
schijnt er een ruig struikgewas boven
hem, dat geluid maakt: de moeder. Dat
is zijn eerste kennismaking met het leven
Daarna komen de box en de huiskamer,
de straat en de school. Al deze milieu»
werken op het kind in en laten blijvende
sporen na, goede zowel als kwade. Welk
een opleiding is er nodig voor ouders en
opvoeders, om die kennismaking tot een
goede te maken!
Is moeder een opgewekte vrouw? Is
vader een zwartkijker? Is het gezin gods
dienstig? Kunstzinnig? Duizend-en-één
factoren gaan het kind vormen.
En één van die factoren is ook de dok-
Daarom is het de taak van de arts
vooral niet zo vreselijk gezond te doen.
Hij moet zijn overkleren uitdoen, alvo
rens naar het ziekbed te gaan, hij moet
onmiddellijk op een stoel gaan zitten, niet
overdreven grappig doen en vooral: luis
teren. luisteren, luisteren.
Bij een kind is dit allemaal iets anders.
De ouders beslissen of er een dokter moet
komen, en de ouders dragen de zorgen.
Alleen is er bij het kind de angst voor de
dokter aanwezig. Het vreemde. De man
in de witte jas, die hem doet denken aan
de slager.
„Je hoeft niet bang te zijn," pleegt de
moeder te Zeggen. „De dokter doet je
niets." Maar dit is het eerste verraad van
de moeder aan het adres van het kind.
want de dokter doet altijd wèt.
Samen, ouders zowel als arts. dienen
begrip te hebben voor de angst van het
kind, en door tact en eerlijkheid de ken
nismaking met de medicus veraangena-
Avifauna nu weer
particulier
vo Speel zou er met haar
dieren intrekken
Wanneer de Alphense gemeenteraad
-n Ged. Stalen er mee akkoord gaan, zal
de heer C. H. Speel uit Bloemendaal de
exploitatie van Avifauna binnenkort
Zoals békend is. had de doctiter van
de heer Spéél. Lia. een dierenpark in
B'/oemendaai. dat moest worden opge
heven na moeWijCdieden met bet gemeen
tebestuur. De dieren, die thans neg in
Bloemendaal zijn ondengebraebt, zulten
naar Aliphen wonden vervoerd, zodat
Avifauna in de toekomst waarsdhijnlidjik
mi et alleen vogels, ma-ar ook bisons, apen
en kamelen zal herbergen. Het ziet er
naar uit, dat de Alphense gemeenteraad
npachting zal in-
AGENDA VAN LEIDEN
Maandag
Schouwburg, 8 uur: Dies 1956. Leids<
studenten brengen L'Archi-pel Lenoir.
Gulden Vlies. 8 uur: B.B. A-kring „Lei
den". vertrek oefen-ing verbindingsdienst.
Den Burcht. 8 uur filmavond
Doel" voor „Draagt Elkanders Lasten",
hoofdfilm „Met William naar de stad"
Foyer stadsgehoorzaal. 8 uur: Cebuto.
dr. L. van Egeraat over Italië, met pro
jecties en muzikale omlijsting.
Dinsdag
Lakenhal. 8 uur: Vereniging Oud-Lei
den, drs. J N. van Wessem over: Dt
Leidse Rembrandt. met lichtbeelder
(half 8: ledenvergadering).
Leidse Volkshuis. H uur: filmscholings
cursus Leidse Jeugd Actie en Vereniging
voor Pedagogiek, causerie: H. Wielek.
film: Fury van Fritz Lang.
Stadsgehoorzaal. 8 uur: concert. Ge-
iengd Toonkunstkoor o.l.v. Iskar Aribo.
Rijksmuseum van oudheden. 8 uur: dr.
H. de Meulenaere (Brussel) over Aziatl-
cultussen in Egypte,
lorschoten. Chr. Belangen. 8
culturele avond Hervormde Jeugd
raad. Guido van Deth voert met zijn pop
pentheater uit: ..Vader, ik ga reizen".
Woensdag
Stadsgehoorzaal. 2 uur: Dies 1956. rec
torale oratie prof. dr. A. E. van Arkel.
Wijkgebouw Levendaal, half elf ope
ning bazar C. H. Unie (geopend tot 11 u.).
Schouwburg. 8 uur: K. en O., Georgette
Hagedoorn met aan de vleugel Pierre
Verdonck.
Jacobaseal Burcht. 7 45 uur: Fryske
Joun. foardrachtkrüch tusker, dielnim-
iers ut Leiden. Gouda. De Haech. Delft
a Rotterdam.
Antonius-clubhuls. 7.45 uur: contact
avond wijk II B.B.
Degstgeest. Patronaatsgebouw. 8 u.:
e Lekenspelers
Voorschoten. Grote Vink. 8 uur:
neelvereniging Leidseweg-Noord.
Tentoonstellingen
Prentenkabinet (Kloksteeg 25). 2-5 uur.
Kerst-tentoonstelling, litho's in kleuren
door J. Bezemer en J van Vlijmen (tot
19 februari).
Lakenhal. 10—5 uur: werken van Jan
Kalsbeek (tot 1 maart).
Rijksmuseum voor volkenkunde 10—5
ur. Chinese houtsneden (tot 4 maart).
Academisch Historisch Museum (Rapen
burg 73), 10-5 uur: Het Huis Oranje-Nas-
ïu «n de Leidse Universiteit (tot 3 Maart)
Nachtdienst apotheken
Apotheek Nieuwe Rijn, Nieuwe Rijn 18,
tel. 20523, en de Doeza-apotheek. Doeza-
straat 31. tel. 21313
Voet gebroken
Het vijfjarige jongetje H. W. werd bij
het oversteken van de JuManaetraat door
bromfiets aangereden. De reehter-
van de jongen werd gebroken.
„Het gaat er om, dat wij als dienstknechten en
dienstmaagden de Heer verwachten"
PROF. DR. A. J. RASKER sprak voor hen, die zich tot de theologische
faculteit voelen aangetrokken, over ,jDe vrouw en het kerkelijk
ambt", en wel in verband met de discussie, die thans in de Ned. Herv.
Kerk gaande is over de toelating van de vrouw tot kerkelijke ambten
„Het gaat hier," aldus prof. Rasker, „niet om de gelijke rechten van man
en vrouw, maar om de verhouding tussen beiden. In de Heilige Schrift
wordt de vrouw gewezen op de noodzakelijke onderdanigheid, doch het
is aan de vrouw zélf, hoe zij die onderdanigheid zal uiten. Men moet hierbij
niet vergeten, dat Paulus hier spreekt over de gehuwde vrouw, zodat
men zich moet hoeden voor generalisering. Daarbij nog gezwegen van
de vraag, of deze kwestie niet afhankelijk is van plaats, tijd en cultuur.
College van dr. D. W. van Krevelen
te Leiden, sprak in het organisch laboratorium over het chemische
werk bij de staatsmijnen. Aanvankelijk was er bij de staatsmijnen weinig
sprake van chemie, behalve dan waar dit voor de produktie noodzakelijk
was. De eerste veredelingsproduktie, waarbij deze wetenschap te pas
kwam, begon in 1919 met het eerste cokesbedrijf. Eerst daarna heeft de
chemie hier een dermate grote vlucht genomen, dat de staatsmijnen ge
voeglijk beschouwd kunnen worden als het grootste chemische bedrijf
van ons land.
tijd
Bij het ir. gebruik nemen v-an de tweede
cokesfabrlek wend de gasfabrikatie ver
dubbeld, met het gevolg da-t er een
produktie van gas ontstond.
Toen begon pas het eigertHjk chemische
werk. I-n 1929 -kwam het s-'-i-kstofbindrings-
bedirijf in werking., op bas*is van
Franse vinding enkele jaren daarvoor ge
daan. 4-ot het winnen van zuivere water
stof uit gas voor de ammoniakbe-reiddrwg.
Van onschatbare waarde werd hierdoor
de kunstmestindustrie, die hieruit to'
'and kwam. ten gerieve van het agra-
lsch bedrijfsleven.
In 1939 volgde een nieuwe stap. namelijk
et winnen van alcohol en ether uit steen-
koolgas; de primeur in Europa
De naoorlogse tijd heeft zeer grote b»
hoefte aan kunstmeststoffen en hierdoor
ls deze tak van het mijnbedrijf in gro*»
Prof. Logemann over
jonge parlementen
Voor de verenigde faculteit der rechten
n letteren hield prof. dr. J. H. A. Loge-
lann een voordracht, die tot onderwerp
ad: „Van jonge parlementen". Hij begon
iet een vergelijking te trekken tussen de
arlementen van de Nederlandse Antillen
n Suriname enerzijds en dat van Neder
land anderzijds.
Hoewel de grondslag dezer parlementen
gelijk is, bestaan er nochtans aanmerke
lijke verschillen, zoals het éénkamerstel-
in de West. doch de wijze, waarop de
■kiezingen plaats hebben, is gelijk
van ons land. Daartegenover is
alsterkte van de staten in de t
1 geringer dan in Nederland. Een stad
t het aantal
i Suri
ter.
Wat is ziek zijn
Wat is ziek zijn?
Ziek zijn wil zeggen, dat het contact
met de buitenwereld is afgesneden en
bepaald tot de slaapkamer. De aandacht
van de patiënt wordt gevangen gehoudeD
in een klein milieu. Dingen, die anders
aan zijn belangstelling ontsnappen, vallen
binnen zijn aandacht. Hij telt de bloemen
van het behang en leert het belletje van
de bakker onderkennen. Maar vooral: hij
gaat zich minderwaardig voelen ten op
zichte van de gezonde. Hij, de horizon-
Het 6taat niet aan de man. om de
■ouw te vertellen hoe zij haar onder
danigheid moet manifesteren. Dit staat
ook ndet aan een synode, die uit pnkel
en bestaat. In deze dient de
dc vrouw de eer te geven en aan haar
de beslissing over te laten.
De man kan ndet zonder de vrouw, en
omgekeerd, en zl] samen kunnen
6lechts waarlijk mens zijn. Het huwelijk
i6 hiervan een voorbeeld, doch ook in
andere verhoudingen moeten de man en
de vrouw naast en met elkaar kunnen
leven. Wie zich daaraan onttrekt bij
voorbeeld door het kloosterleven ls
Gode ongehoorzaam.
In vele gevallen gaat de vrouw voorop,
terwijl de man volgt. Dit geldt niet alleen
voor de huishouding, doch veelal ook voor
het verzorgingswerk. Hierom ls er ook
geen bezwaar, de vrouw te roepen tot het
diakenambt, dat geen regeringsambt ls.
Maar het gaat niet alleen om de vraag
of de vrouw mag medewerken, maar veej
meer of zij dit in ambtelijke functie mag
doen, met name of zij sacramenten mag
bedienen en regeringsmacht bezitten.
Tussen het algemene ambt der gelovi
gen en het bijzondere ambt der ambtsdra.
gers is geen scherpe scheiding. De schel
ding, die er ls. is slechts kerkrechtelijk
Mag de vrouw dan ndet tot belde amb
ten geroepen worden? Men mag haar roe
ping niet beperken tot de mi-litia Ghrdsti,
maar men moet haar medeverantwoorde
lijkheid geven voor de gang van zaken.
Wanneer men haar die niet geeft, ont
neemt men haar een deel van haar
zijn. „Daarom", aldu6 spr., „vraag ik het
ambt voor de vrouw, maar ook de vrouw
voor het ambt. Want zij is nodig, tot leve
ring van een eigen bijdrage voor de ver
vulling van het ambt".
Wanneer eenmaal in deze de „gelijk-
berechtigdheid" der vrouw bereikt is, zul
len er diverse vragen en mocilijkhcd-
oprijzen, doch dit is van bijkomstige aai
Het gaat er om, dat wij als dienstknech
ten en dienstmaagden de Heer verwach
ten. Als Hij komt, zal de tweezaamheid
van de mens geheel zijn opgeheven, zal er
rpenheid
nder
zijn i
zullen
i de
VA LD A
Hen heeft een gemeenteraad
19 leden, terwijl Suriname's parlement
lechts uit 21 leden bestaat en dat van
Antillen uit 22. Een gevolg hiervan
"it een en ander veel gemoedelijker toe-
Opvallend ls voorts de rondvraag, die
in het eind van elke vergadering der
staten wordt gehouden. Iedere afgevaar
digde kan over elk gewenst onderwerp
ragen stellen, ook al is de betrokken ml-
ister niet aanwezig.
Wat de ingekomen stukken betreft: de:
/orden in hun geheel voorgelezen, en ii
ien nodig onmiddellijk besproken.
Ook de wijze van verkeer tussen staten
n regering wijkt af van de gewoonten
en onzent. Men wisselt uitgebreide nota'
n brieven uit. waar in ons land slechts
orte moties bestaan, als gevolg van een
iterpellatie.
Voorts worden vele zaken in huishou
delijke vergaderingen afgedaan, zodat het
volk hier niets van verneemt.
noeilijkheid met de jonge parlemen
ten. aldus besloot professor Logemann
zijn college, is dat men nog de ervaring
mist ten opzichte van de moderne demo
cratie. doch aangezien de basis goed is.
zullen ook zij te zijnor tijd goed hanteer
baar worden.
Ongelukje op ijsbaan
Gistermiddag omstreeks half 5 brak E.
van N., wonende l«n de Jan Liwenstraat
te Leiden een pols bij een val op de
Oegsbgeester ijsbaan, toen een sliert van
jongens en meisjes uit elkaar raakte.
Tien jaar geëist in
combinatie-zaak
c ambtenaar van he/ open-baar mi-
erie te Marseille heeft zaterdag tien
jaar gevangenisstraf geëist tegen de
Amerikaan Burt Elliot, wegens zijn aan
deel in rle overval op het Nederlandse
schip Combinatie
Forest zeide, dat er geen sprake van
zeeroof was. maar van een complot van
lading sigaretten om
door een gefingeerde zeeroof de verze
keringsgelden te kunnen ontvangen.
Zoals bekend is werd de Combinatie in
- bü de Spaanse kus* m»--
door een bende mannen met machine-
Sinsdicn heeft men geen spoor
de sigaretten ontdekt. De com
binatie was op weg van Tanger naar
Malta.
Velie Gasverwarmlng. fabr. Gebr.
Vermeulen N.V.. Amsterdam, opgericht
kap. f 500.000, gepl. en volg. f 300.000 door
inbreng firma; dir. mevr. Vermeulen-The
wissen, comm. mr. M F Fokkema, Ir. A
Groeneveld, en M. E. Jonker.
uitgebreid. In 1952 -
inpassing aan de nieuwe omstandig
heden geraakte men tot de stichting
fabriek voor de grondstoffen
de Nederlandse nyloniiindustrie. wa
de komende vijf jaar een belangrijk»
expansie van het indus'nieel terrein
staatsmijnen op orgamdseh-Ohemisoh
bied is geprojecteerd.
Aan de hand van lichtbeelden toond»
spr. neg iets van hert fundamentele we
tenschappelijke onderzoek, dat in de
chemische laboratoria der staatsmijnen
word* verricht, met een totaal van 600
personeel, o.a. wart betreft de steen
koolstructuur en de werking van poreuze
•aste stoffen in katalyseprocessen.
Niet minder don de helft van het budget
Ier mijnen warrit thans besteed aan che
misch wetenschappelijk onderzoek, terwij:
tien procent der produktie in de chemi
sche industrie der staatsmijnen wordt ver
werkt. Dit betekent een opbrengstpercen-
tage van 35 ten opzichte van de gehel»
produktie.
En nog is het einde niet., want volgen»
sprekers inzichten zal de chemische
dusrtrie der staatsmijnen in de toekomst
nog aanzienlijk toenemen, zowël wat om
vang a'ls belangrijkheid betreft.
Nieuw bestuur Bond van
Leidse harmonieën
In de laatst gehouden bestuursvergade
ring van de Bond van Leidse harmonieën
en fanfare-gezelschappen, waarbij van
iedere aangesloten vereniging twee be
stuursleden aanwezig waren, is een
nieuw bestuur gevormd. Daarin hebben
zitting de heren M. de Reede Jr., voor-
ziter, H. M van Wely, secretarie, Bree-
straat 12, J. van Weizen. penningmees
ter. terwijl als tweede functionarissen
in deze zelfde volgorde werden benoemd
de heren J. Wateka, C. van Latensteyn
en J. Verstraeten.
Sleepboot liep vol water
In de Haven is een Sleepboot, afkom
stig uit Zwijndrecht. vol wa'ter gelopen,
doordat door de vorst de wiertank
sprong. De Leidse brandweer heeft de
boot leeggepompt en het lek gestopt.
Internationaal toezicht
op verdovende middelen
Het college van de heer A. Kruysse uit
Den Haag. dat in het farmaceutisch la
boratorium werd gehouden, handelde
over het internationale toezicht op verdo
vende middelen. De heer Kruysse. die een
internationale vermaardheid op het ge
bied van deze verdovende middelen ge-
zei dat het aantal verslavende mid
delen. dat onder de opiumverdragen en
nale opiumwetten is gebracht, In
de afgelopen decennia onrustbarend Is
legenomen.
Dit is een gevolg van de expansie der
farmaceutische industrie en het far
maceutisch wetenschappelijk onderzoek.
Tn 1925 waren er slechts 4. in 1931 14 en
thans zijn er 47. Bovendien staan er nog
vier op de nominatie om onder de zojuist
genoemde verdragen te komen.
De heer Kruysse behandelde voorts en
kele aspecten van het internationaal toe-
ht cn stond uitvoerig stil bij de r.or-
n. die aangelegd worden voor het on-
brengen van industriële produkten on
der de verdragen ten aanzien van verdo
ende middelen.
Het is niet eenvoudig om vast te stellen,
hoe groot de mate van verslaving aan de
•e farmaceutische produkten is.
kunnen slechts proeven uitkomst
brengen en de interpretatie van deze
uitermate moeilijk. Op dit ge
bied wordt belangrijke arbeid verricht in
Lexington (V.S.). waar vrijwillige mede
werking wordt verleend door verslaaf-
en aan verdovende middelen. Men test
aar de nieuwe middelen door de mate.
-aarin zij abstinentieverschijnselen te
rugdringen en euforie opwekken.
Bij deze onderzoekingen kwam o.m. aan
de dag, dat enkele farmaceutische pro
dukten een dergelijke verslavende wer
king hebben, dat algeheel gebruik, ook
voor medische doeleinden, niet wenselijk
lijkt
Het toezicht op de verdovende middelen
•ordt door verschillende internationale
instanties gehouden. De belangrijkste
hiervan zetelt in Genève. Het hoogste ad-
tserende lichaam is de Gezondheidsorga
nisatie van de Verenigde Natie».
WINTER- -en toch
MOOIE HANDEN
Nationale kunst
geschiedenis
Dr. R. van Luttervelt. oud-alumnus van
Leiden, thans woonachtig in Amsterdam,
sprak voor de faculteit van letteren en
wijsbegeerte over de vraag, of een na
tionale kunstgeschiedenis feitelijk wel be
staanbaar mag worden geacht. Dat er
een nationale geschied s c h r ij v i n g be
staat. danken wij hoofdzakelijk aan de
19e eeuw. die een zodanig concept van
de vaderlandse ontwikkeling van de kunst
nodig had om aanvaardbaar te maken,
dat de staat identiek is met het begrip
natie. Wij erfden daarmee het systeem
van de perioden en de nog heden ten
dage gebruikelijke locale indeling, een
systeem, dat in ieder geval dit voordeel
heeft, dat het gemakkelijk is om mee te
werken.
Maar in de laatste tijd worden steed»
meer de bezwaren van deze indeling ge
voeld, vooral aan de periferie van „on
ze cultuurkring". De groot-Nederlandse
gedachte, die ook het ontstaan van een
groot-Nederlandse geschiedschrijving in
de hand werkte, heeft intussen wel cor
recties aangebracht. maar de zware
erfenis van het verleden heeft men niet
weten af te schudden.
Spr. belichtte verschillende facetten
van de kunstgeschiedenis met het oog
op de inconsequenties, die het 19de-
eeuwse systeem met zich meebracht. Hij
kwam tot de conclusie, dat men pas van
nationale stijl kan gaan spreken ln
de tijd. dat centrale opdrachtgevers het
gebied binnen de huidige grenzen kunnen
bestrijken; en zelfs dat gaat niet hele
maal op. want dan ontstaat alweer een
andere stijl, de algemeen-Westeuropese,
lie zich vooral kenbaar maakt in de
ichilderkunst.
Dr. Van Luttervelt vond de fouten, die
het gevolg zijn van het gebruik van het
verouderde systeem, catastrofaal; hele
hoofdstukken van de ontwikkelingsge
schiedenis van de kunst zijn zodoende
weggevallen. Men denke bijvoorbeeld aan
de verdeling van het oude hertogdom
Brabant en het uiteenvallen van de per-
tussen de hertogdommen
Kleef, Gulik en Gelre. De daar eenmaal
bestaan hebbende cultuurcentra is men
thans behalve in vakkringen ver
geten en het cultuurbezit is eenvoudig
geannexeerd door de staten, die de ver
brokkelde gebieden binnen hun grenzen
kregen, geannexeerd en geassimileerd.
Dr. Van Luttervelt illustreerde aan Bel
gische, Franse, Duitse en Italiaanse voor
deze fout ook in andere
landen wordt gemaakt. Hij achtte natio
nale constanten, zoals die door sommigen
worden aangenomen, niet aanvaardbaar,
als het bestaan van stijleenheden
ln welke vorm ook. Immers de kunst is,
ln tegenstelling tot wat men vaak denkt,
geen reflex van het leven van een volk.
Veel meer weerspiegelt de kunst een als
Ideaal gesteld leven.
Dr. Van Luttervelt liet zijn gehoor ech
ter niet met een vergruisd beeld zitten
het samenbrengen van de kunst
ln bepaalde eenheden van perioden en
stijlen in ieder geval een inspiratie voor
het nageslacht.
Avond van De Landbouw
stak uit boven andere
De personeelsvereniging van de Leidse
melkinrichting De Landbouw heeft zater-
Den Burcht een feestavond gehou
den. Op deze avond kreeg de vereniging
een erelid, de heer A. Steenbergen,
die vijfendertig jaar bij De Landbouw
werkzaam is geweest. Bij deze gelegen
heid werd hem door de voorzitter, de
heer L. G. Strijk, een ere-insigne opge
speld en een geschenk overhandigd. Mevr.
Steenbergen kreeg bloemen.
In zijn openingswoord verwelkomde de
heer Strijk o.a. de directeur, de heer A.
de beide commissarissen, de
heren L. T. Menken en Th. Heemskerk;
ifgevaardigden van de contact
van slijters, van de slijtersver
eniging en van zusterverenigingen.
Het feestprogramma, dat werd ingezet
met muziek door The Midnight Kiddies
an Ans Kuiper, stond onder
leiding van conférencier Joop Boeree. die
de aanwezigen vermaakte met conférences
liedjes. The two Mounties zongen met
gitaarbegeleiding hun parodieën. Jan
Vogel bracht op zijn solovox bekende en
minder bekende melodieën ten gehore.
Het hoogtepunt van de avond vormde
het optreden van de radio-carabetière
Tonny Huurdemans. die haar liedjes op
imposante wijze wist te brengen. In het
lotnummer trad Geraldini op, als muzi
kale kok ln zijn keuken.
goede avond, met een pro
gramma dat uitstak boven wat ons in het
algemeen in Leiden op het gebied van
amusement wordt voorgezet.
Burgerlijke stand van Leiden
Geboren: Petra Wilma, d v P van Velde
1 P W de la Bije; Adrianus Antonius
ermanus. z v H G L Bogaards en M C
Juffermans; Robert, z v J G Krapels en
«n der Bent; Johanna Maria, d v J
Sierat en J de la Rie; Johannes Gerardus,
W C Zonjee en J A Bouwmeester;
Lconardus Johannus Wilhelmus Maria,
A G C de Frankrijker en J M M
Straathof; Karin, d v H J W Engels en
M M Meltzer; Johannes Petrus Maria, z v
A M Stolwijk en M H Boere; Anna Cor
nelia Wilhelmlna, d v H van der Plas en
A Remmelzwaal.
Overleden: A Kralt, wed v De Koning,
80 j; E C J Euwes. wed v Van Gullek.
79 jaar.
