Spreeuwen houden blijkbaar
van gezelligheid
vf-VAN HENS TOT MENS
Ze hebben ook veel sociaal gevoel en
bouwen graag een alarmsysteem op
Prof. Van Winter belichtte
nationale symbolen
van het draaiboek-s
NIEUWE LEtDSCHE COURANT
3
ZATERDAG 21 JANUARI 19
Gekwetter rondom Sterrewacht
ER IS DE LAATSTE AVONDEN een gezellig gekwetter te horen in de
bomen rondom de Sterrewacht. Velen hebben zich afgevraagd, waar
om daar zoveel vogels samentroepen. Sommigen uitten zelfs veronderstel
lingen. De één dacht, dat het een in het honderd gelopen vogeltrek was,
een ander, dat het 't gevolg was van de weersomstandigheden.
Ik kan iedereen, drie is gaan denken
diat er d-ets zou zijn misgelopen, gerust
stelden. Het is een norma all verschijnsel,
dat de dn ons land overwinterende
spreeuwen 's avonds in grote troepen op
bepaalde plaatsen bij elkaar komen om te
■gaan slapen. Uitzonderlijk is wel, dat de
spreeuwen ditmaal een plek midden in
de stad hebben gekozen. En het bevalt
de vogels daar blijkbaar wel.
Elke avond komen de spreeuwen in
klerine groepjes uit alle windrichtingen
aanvliegen. Soms uit een gebied met een
straal van trien kilometer. Met veel ge
kwetter en getierelrier verzamelen ze zich
in de bomen rondom de Sterrewacht.
Een enkele keer ook bij de Hortus.
Er zijn vanzelfsprekend bij de mensen,
•drie in deze omgeving wonen, vragen ge
rezen. Vragen als waar de vogels zo plot
seling vandaan komen, hoe lang ze zul
len blijven, wat het voor vogels zijn en
waarom ze in zulke grote troepen komen.
Ik herinner me. dat ik het twee jaar ge
leden al eens over enorme spreeuwen-
concentraties heb gehad. Destijds ver
zamelden zich in een bos te Oegstgeest
grote aantallen.
Sociaal gevoel
De spreeuwen, die in Scandinavië, voor
namelijk uit FMmland, en van verder weg
uit de Baïtrische staten, Polen en West-
Rusland komen verzamelen zich in de loop
van 't najaar in grote vluchten en trekken
dan westwaarts. Vele van die spreeuwen
belanden in ons land. Als de weersomstan
digheden het toelaten, blijven zij hier de
winter over om in het voorjaar weer
naar de oude broedgebieden te verhuizen.
Ze blijven echter zelfs wel eens bij barre
winterkou in grote troepen in het westen
van ons land ..hangen". Zij leven dan
zeer sociaal. Hun sociale instinct komt
vooral tot uiting in het gezamenlijk kie
zen van een slaapplaats.
Voedsel zoeken
doende voedsel vinden. Daarom verdelen
ze zich bij zonsopgang in kleine troepjes,
die over het land uitzwermen om voedsel
te zoeken. Het is bekend, dat de vogels
tien tot vijftien kilometer van hun vaste
slaapplaats uitzwermen. Voor zonsonder
gang treffen ze elkaar weer op de slaap
plaats. Dit gaat. zoals men dus bij de
Sterrewacht zelf kan constateren, met
veel gekwetter en gekrakeel gepaard.
Men krijgt daar bij de Sterrewacht het
•idee, dat er 's nachts geen enkele spreeuw
een oog dricht doet! Overdag heeft men
geen last van de vogels, omdat ze
zoals gezegd pas in de schemering ver
schijnen en 's morgens al weer voor dag
en dauw vertrekken. In de korte tijd,
dat het licht Is, moeten ze zich volledig
op het zoeken van voedsel concentreren.
Het samen slapen van de vogels geeft
hun het voordeel, dat ze minder kwets
baar zijn voor vijanden. Zij kunnen een
beter alarmsysteem opbouwen. En blijk-
Ook Spierpijn
en rheumatische pijnen
wrijft U weg met
Econ. politierechter
Voor Leidse zaak waren
er geen vergunningen
Voor de Haagse economische politie
rechter moest verschijnen een 39-jarige
Leidse koopman. Hij had te Leiden ver
schillende takken van een textielbedrijf,
een handel in elektrische apparaten, een
rijwielbedrijf, een meubelbedrijf en een
handel in verwarmings- en kookapparaten
gevestigd zonder over de nodige vergun
ningen te beschikken. De verdachte voer
de aan dat hij samen met zijn broer in het
bedrijf zit en dat deze diploma's heeft.
Ook enkele andere familieleden hadden
diploma's. De verdachte toonde diverse
vergunningen, maar deze stonden niet op
zijn naam. „Er is vaak een onderzoek ge
weest, maar dan bleken de beheerders
geen beheerders te zijn doch knechtjes",
zei de rechter.
„Het is nu in behandeling, dat de ver
gunningen worden overgeschreven", zet
verdachte. Hij werd veroordeeld voor de
textiel tot drie boeten van elk f 15 (of
6 dagen) en voor de vier andere takken
tot vier boeten van elk t 35 (of 14 dagen),
met de bepaling, dat de zaak voorwaar
delijk zal worden stil gelegd voor een jaar
met een proeftijd van twee jaar en de
bijzondere voorwaarde, dat verdachte
binnen één maand, nadat de proeftijd is
Ingegaan, zorgt over de nodige vergun-
nigen te beschikken. „Voor die tijd is
het klaar", zei verdachte optimistisch
hij deed afstand van zijn recht op hoger
beroep.
AM. Leiden ANMB SO Jaar
Op 2 februari zaïl de afdeling Ledden
van de Ailgemene Nederlandse Metaal
Bedirijfsbond haar vijftigjarig bestaan
herdenken. Ter viering van dit jubileum
zullen op 28 januari en 16 februari voor
de lieden feestelijke bijeenkomsten wor
den georganiseerd.
Op 28 januari wordt tevens een recep
tie in Het Gulden Vlies gehouden.
Welke apotheek?
De avond-, nacht- en zondagsdienst
der apotheken te Leiden wordt
zaterdag 21 januari, 13 uur, tot zaterdag
28 januari, 8 uur, waargenomen door
apotheek Herdingh en Blanken, Hoge-
woerd 171, tel. 20502, en apotheek Reijst,
Steenstraat 35, tel. 20138.
Een dokter nodig?
De zondagsdienst der huitsartsen wordt
morgen waargenomen door de dokters
Van Boekei, De Graaff, Kors, Masten
broek, Veldhuyzen en Van Wingerden.
iet als
Soms schadelijk
Soms worden de spreeuwen wel
schadelijk. Er kunnen zoveel vogels op
een boomtak gaan zitten, dat drie af
breekt. Enkele jaren geleden braken
Delft takken met een dikte van een da
bele mannenpols pardoes af, zoveel
vogels zaten daarop. Onder de bomen
van de slaapplaats vond men grote
tallen elastiekjes. Die werden bij het
voedsel zoeken vermoedelijk voor wor
men aangezien. Op de slaapplaats kwa
men ze op natuurlijke -wijze weer tevoor
schijn. Misschien kwamen drie elastiekjes
van een vuilnisbelt, waar de spreeuwen
zich overdag hadden bevonden.
De bewoners van de huizen in de buurt
van de Sterrewacht zullen niet lang last
hebben van de vogels. Voordat het a
jaar aanbreekt zijn de spreeuwen zeker
weg. En ze zullen even plotseling ver
dwijnen als ze kwamen.
Januari 1950. Jaap Taapken.
TH. J. VAN DER HEIJDEN
Rechtskundige
HOGE RIJNDIJK 103 a LEIDEN
TELEFOON 23405
Pacht-, rechtszaken en incasso's
Filmavond van fondclub
Het nieuw efiimprogramma,
het echtpaar Kleinstra dit seizoen op pad
is, hebben we gisteravond in „De Kleine
Burcht" kunnen aanschouwen en we
moeten constateren, dat de fondclub Lei
den en ometreken in de roo6 heeft ge
schoten. De talrijke aanwezigen hadden
alle waardering voor het programma.
De hoofdfilm handelde over de duiven
sport zelf en we bezochten met de ca-
grote hokken tonder meer drie van
Prins Bernhard). Enkele amusements-
filmpjes rondden het programma af. In
de loop van de avond hielden de aanwe
zigen zich nog bezig met een verrader
lijk gezelschapsspel, waarbij een bandre
corder te pas kwam.
De heer W. Kanis
De heer W. Kanis, technisch ambtenaar
bij de plantsoendienst te Leiden, i6 be
noemd tot hoofd van de plantsoendienst
en begraafplaatsen te Zwolle
MAATSCHAPPIJ NED. LETTERKUNDE
Wapenspreuk „Je maintiendrai" heeft
Verschillende voorgangers gehad
„Nederlandse nationale symbolen". Dit was het onderwerp, waarover
jhr. prof. dr. P. J. van Winter gisteravond in De Doelen voor de Maat
schappij der Nederlandse Letterkunde sprak. Spreker zag als uitgangs
punt van zijn betoog, dat hij met lichtbeelden illustreerde, het Nederlandse
wapen.
Van 1 juni tot 3 september
Expositie in Lakenhal over
Rembrandt en zijn tijd
In het Stedelijk Museum De Lakenhal zal van 1 juni tot 3 september een
tentoonstelling gehouden worden, gewijd aan Rembrandt en zijn tijd. Schil
derijen en tekeningen van Rembrandts meest begaafde leerlingen, en
enkele werken van de meester zelf, zullen worden geëxposeerd.
Kunstwerken voor deze tentoonstelling
zijn aangevraagd im Nederland, Engeland,
Frankrijk, West Duitsland, Canada en de
Verenigde Staten. Reeds zijn belangrijke
toezeggingen gedaan voor schilderijen en
tekeningen in particuliere en openbare
collecties in binnen- en buitenland.
Van Remibrandt zal de tentoonstelling,
naast enige zelfportretten, werken uit de
vroegste periode bevatten; besprekingen
met de eigenaren van twee hoogst be
langrijke, onlangs ontdekte schilderijen,
zijn gaande. De commissie ontving reeds
toezeggingen van o.a. werken van Aert
de Gelder, Nicolaas Ma es, Barent Fabri-
tius. J. A. Backer. Geirard Dou, Van
den Eeckhout en Van der Pluym.
drie de keuze der werken
bepaalt, bestaat uit prof. dr. J. G. var
Gelder, hoogleraar-directeur van hel
Kunsthistorisch Instituut der Rijksuni
versiteit te Utrecht, dr. A. B. de Vries,
directeur van het Koninklijk Kabinet
Sohrilderijen, het Mauritshuis, dr. H. Ger-
son, directeur van het Rijksbureau
Kunsthistorische Documentatie te 's Gra-
venhage. en J. N. van Wessem. directeur
van de Lakenhal.
Wanneer we teruggaan in de geschiede-
is van de heraldiek zien we, dat in 1815
bij koninklijk besluit het Nederlandse
ipen ls vastgesteld. De leeuw, die dan
1 koninklijke kroon draagt en een sterke
rwantschap vertoont met die van het
Nassause wapen, ontvangt bij een ko
ninklijk besluit van 1907 een heraldische
kroon, terwijl dan tevens nóg enkele ver
anderingen worden aangebracht met be
trekking tot het zwaard en de pijlen.
In de periode van de kruistochten kwa
men tal van zijden weefsels met afbeel
dingen van dieren naar het westen. Deze
doeken, die in de kerken werden opge
hangen, hebben hun invloed doen gelden
bij de vervaardiging van wapenschilden.
Naast de arend was de leeuw geliefd. Uit
de Bijbel, waar hij zowel als symbool voor
het goede wordt gebruikt (als zinnebeeld
van Christus; de leeuw van Juda, die
heeft overwonnen) als voor het kwade
(„Red mij uit de klauw van de Ieeaw")-i voor deze
kende men hem als de onverschrokkene,ter op hetgeen"prof." Huizinga "hl
dit maakte heeft uiteengezet.
De wapenspreuk „Je maintiendrai" heeft
geen verwondering, dat de Nassause
leeuw algemeen werd aanvaard.
Prof. Van Winter besprak vervolgens
de elementen, waaruit het Nederlandse
wapen is samengesteld. Voor het zwaard
wees hij op het tweede boek aan de Mak-
kabeeën en het zwaard van Gideon uit
Richteren; hij suggereerde, dat het wel zo
geweest kan zijn, dat de zestiende-eeu-
wers bij het vaststellen van dit element
hiermee rekening hebben gehouden. Voor
de herkomst van de blokjes wees spreker
op het v/apen van het huls Nassau.
Het vaststellen van de herkomst van
het aantal pijlen levert enige moeilijk
heden op. Sommige afbeeldingen uit vroe
ger tijd hebben zeventien pijlen, andere
zeven. Het getal zeventien wilde spreker
zien als een abstracte aanduiding
hoewel beperkt, i
aantal, dus niet als symbool
gewesten. Het getal zeven zou
volmaakte eenheid aanduiden,
ling steunde prof. Van Win-
HAMEA
Qs&i
xoor Dameshanden
Concerl Toonkunstkoor
Dinsdag 7 februari geeft het Gemengd
Toonkunstkoor onder lei dring van Iskar
Aribo een concert in de Stadsgehoorzaal.
Medewerking wordt verleend door An
nette de la Bije, Watty Krap, Arjan Blan
ken, David Hollestelile, het versterkt Am
sterdams K'Unstmaand "Orkest en Albert
de Klerk.
Uitgevoerd zullen worden Psalm 89 van
Handel, de Krönunigsmesse van Mozart
het Te Deum van Bruckner.
Christen-vrouwen hadden
filmavond
Leden vam de Christenvrouwervbond af
deling Leiden waren gristenen in Reho-
both bijeen voor een filmavond, die werd
verzorgd door de heer H. Kleübrink. De
aanwezigen zagen eerst een fi'lm over de
laatste walmden drie Leriden nog bezit.
Vervolgens vertoonde de heer Kleibriink
kleurenfilm, getiteld „De Zee", drie
AGENDA VAN LEIDEN
Schouwburg, 8 uur: Chr. kinderzang-
spelclub „Staalwijk", kinderoperette „Als
kinderen dromen".
Zondag
Marekerk, 7 uur: B.K.-dienst, dr. P. L.
Schoonheim. onderwerp; God en ziel.
Maandag
Stadhuis, half 2: gemeenteraad, nieuw
jaarsrede burgemeester.
Stadsgehoorzaal, 7.45 uur: Ned. Rels-
vereniging, revue-avond gouden jubileum.
De Doelen, 8 uur: Leidse amateur-
fotografenvereniging, de abstracte foto.
Dinsdag
Casino, 9.15 uur: filmstudiekring K. en
O., „The 5000 fingers of dr. T."
Schouwburg, 8 uur: K. en O., toneel
groep Theater met „De dochter van de
bronnenmaker" door Marcel Pagnol.
Stadsgehoorzaal. 8 uur: uitvoering
Leids politie-muziekgezelschap.
Voorschoten, Gebouw voor
Belangen, 8 uur: wijkavond wijk zuid
Herv. Gemeente.
Tentoonstellingen
Prentenkabinet (Kloketeeg 25), 2-5 uur:
Kersbtentoon6teliling. Litho's ln kleureD
door J. Bezemer en J van Vlijmen (tot
19 februari).
Rijksmuseum voor volkenkunde 103
uur, Chinese houtsneden (tot 4 maart).
Nachtdienst apotheken
Apotheek Herdingh en Blanken,
Hogewoerd 171, tel. 20502, en apotheek
Reijst, Steenstraat 35, tel. 20138.
Tussen
de
bladzijden
Nana, ondeigang van een respectabel man
in een totaal verdorven omgeving
GEBASEERD op Zola's roman „Nana" is in Frankrijk onder regie vc
Christian-Jacque een kleurenfilm vervaardigd, die een beeld gejj
van het leven in het Derde Keizerrijk. Aan het hof van Napoleon III lea
een kamerheer, Graaf Muffat, die met steeds groter afkeer het lichtzinnl
gedoe om zich heen beziet. Hij wil wel weg, maar de keizer overreedt hef
te blijven om zijn eigen principe, dat het dienen van zijn land boven all
gaat, inhoud te geven.
Wanneer zijn plicht de graaf
schrijft de Prins van Sardinië naai
theater te vergezellen, wordt hie
grondslag gelegd voor zijn ongeluk. In dat
theater treedt namelijk een beeldschone
vrouw op, die haar inkomsten niet zozeer
trekt uit dit optreden, maar van de rela
ties, die hieruit voortvloeien. Aanvanke
lijk onkundig van de reputatie van zijn
aangebedene stelt Graaf Muffat zijn hu
welijksgeluk op het spel om de gunsten
van de harteloze Nana te verwerven. Zola
heeft heel de perverse wereld, waarin zij
zich beweegt, met scherpe pen getekend.
In zijn blinde hartstocht is het ook voor
de graaf spoedig afgelopen met eer, trouw
en plichtsbetrachting. Hoewel zijn vrouw
strijdt voor haar huwelijk baat het niet
de
Graaf Muffat verslingert zich wil
lens en wetens aan een schepsel, dat d»
naam „vrouw" niet eens meer waardig is.
Onherroepelijk loopt dit uit op het troos
teloze einde, de graaf vermoordt Nana
eigenhandig.
Met opzet hebben we de voornaamste
Prof. mr. Van Oven hoogleraar
in het burgerlijk recht
„Aeie perennius, over de onvergankelijkheid
van het privaatrecht" titel van zijn rede
F AANWEZIGHEID van vele leden der juridische faculteit, afgevaardig
den van Curatoren en vele andere belangstellenden, heeft prof. mr. A.
van Oven gistermiddag in het groot-auditorium der rijksuniversiteit een
rede uitgesproken ter gelegenheid van zijn aanvaarding van het hoog
leraars-ambt in het het burgerlijk recht. De rede had als onderwerp: „Aere
perennius, over de onvergankelijkheid van het privaatrecht
Prof. Van Oven begon zijn rede met op
te merken, dat zowel in de volksovertui
ging als in de wetenschap twijfel bestaat
aan de duurzaamheid van het privaat
recht. Dat geldt in de eerste plaats voor
beschouwingen, die maatschappelijke
verschijnselen als liberalisme én kapita
lisme tot onderwerp hebben. En dan zijn
er twee privaatrechtelijke instellingen,
die het in het bijzonder moeten ontgel
den: de private eigendom en de contracts
vrijheid.
Tn dit verband wees spr. er op, dat in
het ontwerp voor een nieuw Burgerlijk
Wetboek de schepper van dit ontwerp zich
vooral met het privaatrecht ernstig bezig
die geen ontmoeting vreest,
hem bij uitstek geschikt als wapendier
voor de krijgsman. j verschillende voorgangers gehad.
Wanneer menzich realiseert, dat op de spreuk „Eendracht maakt Macht", die
veel Nederlandse wapens een leeuw staat vooral onder de regering van Lodewijk
afgebeeld, en men bovendien weet, dat Napoleon opgang maakte,
het Brabantse wapen al eens in de ge-1 Na de pauze was er gelegenheid tot het
schiedenis als wapen voor de gehele Ne- stellen van vragen aan de spreker, waar-
derlanden was aangenomen, behoeft het van veelvuldig gebruik werd gemaakt.
lijk vast te stellen de schoonheid van de Hollandse kust
verbeeldt. Na enkele fragmenten van een
film die het stedelijk en landelijk schoon
in Leiden en omstreken als onderwerp
heeft kregen de toeschouwers gelegen
heid de flora en fauna van de duinen te
bewonderen bij de vertoning van de
kleurenfilm „I"n Hollands druin".
VOORSCHOTEN
Zondagsdienst
De zondagsdienst doktoren word
door dokter Thdes
houdt, doch zich geenszins ten doel stelt
de grondslagen van het huidige privaat
recht aan te tasten. Niettemin heeft het
begrip eigendom de twijfelachtige eer ge-
n, gedurende anderhalve eeuw, om als
speelbal te dienen voor allerlei theorieën-
bouwers. Volgens de ene theorie is eigen
dom een heilig recht, volgens de andere
diefstal. Wat dit laatste aangaat, ten aan
zien van instellingen als de naamloze
vennootschap en nog enkele andere, moet
erkend worden, dat zij een kapitalistisch
karakter hebben, doch een bestrijding
van de „boze geesten" van het kapitalis-
me zou in deze wel eens onaangename
verrassingen kunnen opleveren.
Wat de contractsvrijheid betreft, deze
kan slechts bevredigend functioneren,
wanneer tussen de contracterende par
tijen een zeker machtsevenwicht bestaat.
Prof. Van Oven wees er voorts op, dat
wettelijke beperking van contractsvrijheid
niet ten koste van het privaatrecht be
hoeft te zijn, hoewel, bij een eventuele
uitschakeling van de contractsvrijheid het
privaatrecht aanmerkelijke verandering
van karakter zou kunnen ondergaan.
Spr. wees er ten slotte op, dat het pri
vaatrecht reeds sedert geruime tijd bez.ig
is. de kenmerken van een uit de vorige
eeuw daterend individualisme af te leg
gen. De Romeinse juristen hebben de
sterfelijke verdienste gehad de privaat
rechtelijke beginselen in het leven te heb
ben geroepen. Beginselen, die inherent
zijn aan het menselijk geslacht. De gelei
delijke ontwikkeling van het privaatrecht
gedurende de laatste twintig eeuwen, alle
maatschappelijke stormen en andere wis
selvalligheden trotserend, is daarvoor een
bewijs te meer.
Burgerlijke stand! van Leiden
GEBOREN: Johannes, z v G Hardus en
M E Overdam; Sara, dsv H Honsbeek en
J Bon; Hans Daniël, z v S Pruijt en D A
Oskam; Andries Antonie, z v A A Coo-
en H Elshout; Cornelis Jan, z v C J
Hoogfendijk en A Tebrugge; Nicolaas Jo
hannes Wilhelmus, z v N G Mol en W M
Bocxe; Willem Frederik, z v W F Mieloo
J C v d Meer; Julius Hendricus, z
Verhoeven en G M Kramp.
OVERLEDEN: M Handgraaf, huisvTouw
an Van Schaik, 52 Jr; S J Dijkshoorn,
ian, 49 jr.
Marcel Keezer
T7"OOR ONS persoonlijk heeft molen
De Valk thans een aantrekkelijk
heid minder, als wij eerlijk moeten
zijn. Want Marcel Keezer woont er
niet meer. Marcel Keezer, de kunste
naar met aarde, water en vuur. De
aartskunstenaar op het gebied van de
keramiek. De man. die van een hompje
klei en een kloddertje verf in een
minimum van tijd voor u een schone
vis maakt, een wonderlijke mannetjes
figuur of een experimentele asbak. De
kunstenaar, wiens wandtegels, thee
koppen, zeepaardjes en beeldjes u kunt
vinden in een huiskamer te Anjum,
Friesland, even goed als in een voor
name salon in Silver City, Arizona. De
vakman, die voor ons, Leidenaars, een
ster is aan de diadeem der notoire
figuren van onze goede stad, maar
evengoed bekendheid geniet in alle
delen van het land, en zelfs ver daar
buiten. En nu nog een persoonlijke
noot: de eminente gastheer, die u een
bouillabaisse zo'n heerlijke Marseil-
laanse vissoep van eigen maaksel
voor de neus kan toveren, zoals u in
heel Frankrijk, en zelfs niet in Mar
seille, kunt vinden.
Marcel Keezer is verhuisd. De ge
zellige ronde kamer met het hemel
bed en de koeienhuiden op de vloer
staat nu leeg. De mannen van meneer
Hagedoorn, zuinig als ze zijn op de
Leidse prominente figuren, vonden dat
hij daar te gevaarlijk woonde. Als er
brand zou uitbreken in de beneden
verdieping. zouden de (akelig) steile
ladders niet voldoende waarborg voor
een veilige aftocht bieden.
De Hofstee
ren, zijn twee brompotige boxers, z\Jn
speelse bat, zijn twee ovens en de hele
verdere rataplan. Verhuisd naar De
Hofstee aan de Haagweg. Schuin te
genoverwel, het bloed brulpt nu
eenmaal waar 't niet gaan ban: schuin
tegenover „de molen van Noordman",
zoals het in de volhsmond heet. Helaas
zitten er geen wlcben aan. en dit is
Marcel een bron van voortdurende
ergernis. „Je zou er haast voor gaan
„Ib heb nu wèl wat meer armslag,"
vertelde hjj ons droog. „In De Valb
had ib één bamer, hier heb ib een
compleet ruim huis, een grote stal-
ruimte, een voor-, z(j- en achtertuin
en een boomgaard."
Nee, Marcel Keezer is nog niet hele
maal ingericht. Maar hij hoopt tegen
het voorjaar blaar te zUn om gasten te
bunnen ontvangen. Samen hebben we
de stal waarin hU z(jn bedrijf gaat
onderbrengen behehen. Een stal, zo
groot als een behooriyk woonhuis.
Dc eigenlijke stal waar vroeger
rund en ros stonden ls de grootste
ruimte. „Hier bomt mijn antleb," ver
telde hU- Want u weet natuuriyk, dat
Marcel tevens een groot man in de
wereld van het antiek is. Zijn vader
was indertijd ln Amsterdam een zeer
goed bekend staand antiquair en
Marcel heeft de Hefde en de inzichten
voor dit moeilijke en riskante vak van
hem geërfd. Hij ls het ook, die de
jaarlijkse antiekbeurs In Delft orga
niseert.
Een ruimte van acht by acht meter,
schatten wfl, Een vloer van prachtige
zestiende-eeuwse plavuizen, door hem
zelf er in gelegd, eiken bintwerb en
een soiled wagenrad aan een balk voor
dc verlichting.
Daarnaast het voormalige washok.
Voor moderne kunst op allerlei gebied
voor keramiek. En daér weer naast
zijn werkplaats. Grote royale werk
banken, opslagruimte, vitrines.
„Ik zal het hier wel rooien," zei
Marcel.
We zijn er geen ogenblik bang voor.
Hobby in auto's
DE HISPANO SUIZA, de Mercedes
super sport, de Bugatti, de Rolls
Royce en nog vele andere klassieke
automobielen hebben het- hart van de
heer E. P. Riink, medwsch student te
Leiden, gestolen. Hij heeft een spe
ciale voorliefde voor deze prachtige
grote wagens en hü noemt ze onge
lofelijke staaltjes van precisie-hand-
met de klassieke automobielen. Zo
schijnt het een heel bijzondere sen
satie te zijn, in zo'n drieduizend kilo
gram wegend gevaarte onder het hart
verscheurend gehuil van de loeiende
compressors met een snelheid van
180 kilometer over de weg te schieten
Zoiets is alleen maar te vergelijken
met een vlucht in een straaljager!
In de ogen van deze student en
vele rijke Amerikanen, die zich in
speciale clubs hebben verenigd, ver
tegenwoordigen deze zogenaamde
classic-cars de culturele' waarde van
een voorbijgegaan tijdiperk. De hobby
van de heer Rink is cr dan ook op
gericht, zoveel mogelijk van deze
„cultuurvertegenwoordigers" uit de
handen van de slopers te redden en
ze geheel herbouwd naar Amerxka te
verzenden, waar men er grif 2000 tot
2500 voor betaalt. Volgens de heer
Rink is het evenwel een sprookje, dat
met deze handel veel geld kan wor
den verdiend. Daarvoor zijn de kosten
van de herbouw veel te groot.
De heer Rink beschouwt deze dure
koningen van de weg (ze lopen onge
veer 1 op 2) als een vlagvertoon van
het oude Europa. U zult dan ook be-
grijpen, dat het hem en zijn vriend,
de heer E. N. S. Looyens uit Amster
dam, veel voldoening geeft, deze in
dertijd met zoveel zorg gebouwde
automobielen van de slopershamer te
redden en ze in goede handen te bezor-
HISPANO SUIZA
Inquisitie I
TN DE STUDIE, die het Instituut voor
Praeventieve Geneeskunde te Lei
den heeft gewijd aan de Sassenheimse
samenleving, heeft de schrijver veel
aandacht moeten besteden aan ver
schijnselen, die bij de landgenoten zelf
wel algemeen bekend zijn. Maar hij
moest voor buitenlandse sociologen een
goed inzicht trachten te verschaffen in
omstandigheden, die een apart boek
werk zouden vergen om ze goed uit te
leggen.
Daarom heeft de heer I. Gadourek
achterin zijn werk uittreksels opgeno
men uit de geschiedenisboekjes, in ge
bruik op scholen van verschillende
kerkelijke gezindte. Naast elkaar staan
passages uit een R.K., een Gerefor
meerd en een Hervormd leerboek. Op
deze wijze wordt het ieder duidelijk,
hoe de kerkelijke verdeeldheid door
werkt in de opvattingen van de men-
Laat ons slechts zien wat de kinde
ren wordt voorgehouden over de
Spaanse Inquisitie. Het R.K. leerboek
kan dit in één regel af:
„Dit was een kerkelijke rechtbank,
waarvan dc leden wijze en vrome bis
schoppen en priesters waren."
Inquisitie II
"jl/TAAR ZIE, wat de Gereformeerde
kindertjes over deze instelling te
horen en te lezen krijgen: „Iedere dag.
nu hier en dan daar. vooral in de zui
delijke Nederlanden, werden onschul
dige mensen gemarteld en gedood. De
Inquisitie kende geen genade...." En
voor de Hervormde schooljeugd gaat
het al niet veel minder: „Iedereen
haatte de Inquisitie. Willem van Oran
je, hoewel nog steeds Rooms-Katho-
lick, haatte haar ook. zowel als vele
andere Rooms-Katholieken
En over Granvelle van hetzelfde
laken een pak. De R.K. schooljeugd
leert, dat alleen geleerde en nette
mensen het brachten tot het ambt van
aartsbisschop van Mcchelen, zo ook
Granvelle. De Gereformeerde kinderen
lezen In hun boek over „Granvelle, de
verdorven raadsman van Margaretha
van Parma", en de Hervormde jeugd
leest over deze figuur, dat hU was „een
trouw dienaar van de koning en
een vervolger van de Protestanten".
En zo gaat het maar verder. Over
Luther. Over Willem van Oranje. Over
de tachtigjarige oorlog. Kortom: een
wel heel tekenend beeld van de ver
deeldheid, die ln ons volk al ln de
scholen begint.
Vanille6*okje6
yANWAAR KOMEN de vanille
stokjes? Ziehier een vraag
waarop ons in de Hortus botani
cus te Leiden een aanschouwelijk
antwoord werd gegeven. Wy heb
ben ze daar namelijk tot onze ver
rassing zien groeien aan een be
paald soort orchideeën, die 'in haar
moeilijk uitspreékbare naam ook
het woord vanilla meetorst. Zo
kwamen wij op het spoor van deze
stokjes, die na de pluk evenwel
nog een langdurige bewerking
moeten ondergaan, alvorens de
huisvrouw ze kan bezigen.
Dat voor de verhoging van de
aangename smaak onzer spijze
delen van een orchidee kunnen
worden gebruikt, was één van de
vele aardige bijzonderheden, die
de heer H. J. Uljé, de scepter-
zwaaier over de orchideeënkas,
ons vertelde.
Gaat u ook eens kijken. De
luchtwortels, de schijnknollen, de
venusschoentjes, de vanda tricolor
en de macodes petola zijn heus de
moeite waard.
inhoud van dit verhaal hier geschets
hele film is een aaneenschakeling
de meest ontstellende ontkenning van
moraal. Het moge dan waar zijn, dat d-
getrouw tijdsbeeld geeft, positiev
134
menselijke waarden zijn er totaal u
dwenen. Martine Carol geeft een huiv« 142
ringwekkend realistische uitbeelding van.m.
de geldzuchtige Nana; een onherkenbaaeeri
geschminkte Charles Boyer geeft Gra^jne
Muffat gestalte. De film draait in Luxor.
(In normloze wereld verslingert eef d
graaf zich aan een veile v
Havenkwartier
Havre. Zwijgzaam ed!e j
I ontmoet hij er enkel^1"
chip he J
«''in
Jrk.
lurf.
ege.
Marcel Cairné behoort tot de filmregdtr°6-
seurs met een grote naam. In Lido draar°P-
deze week een van zijn klassiek gewo:1 '1
den scheppingen, waarin Jean Gabii5, 5
Michèle Morgan en Michel Simon c'US-
hoofdrollen sipelen. Het is een film, dr®^'
kort voor de oorlog werd vervaardigd
een bijzondere plaats heeft ingenomen
de rij van „Mms noirs", waarvoor de,s
Fransen een bijzondere voorkeur aan d,on
dag leggen. Met een minimum aan miic j 27
delen weet Carné een film te componereipe]
waarin op een uiterst subtiele mander ee 140
sfeer van troosteloosheid en pessimism 147
wordt opgeroepen. :oe.
Een miilitadr, dde na het begaan van ee-
ernstige misstap het land tracht te ont
vluchten, arriveert op een eenzame a
in het mistige Le IP
in zichzelf gekeerd c
mensen, die hem aan burgerkleren e
paspoort helpen om met een schip
land te verlaten. Ook treft hij
meisje, voor wie hij bijzondere sympathi^0
opvat. De omgeving, waarin zij verkeer
is al evenmin vrolijk en samen ervareioe>'
zij een geluk, dat hen voordden onbeken<,ot'
was. Moeilijkheden blijven echter niet ui|Se[
en het slot van de film ds al even droevi^a'
als de rest van het verhaal. 99
Voor velen zal dit soort levenspessi-or-
misme onaanvaardbaar zijn, maar hefiir
valt ndet te ontkennen, dat Carné met dezé^f I
van mistige somberheid doortrokken fdlir I
een fijnzinnige en eerlijke film heeft ge-,
•maakt. En dat is al veel.
(Een Franse film van voor de oorlog
sombermaar terecht klassiek geworden)
De man uil Laramie
Op het CinemaScopedoek van Rex trekha
ken Indianen en blanken deze week weern.
met moordzuchtige bedoelingen tegen el-:o-
kaar op, en het gevolg is, dat de schoten 67
weer keihard uit de luidsprekers klinken.ji.
Apachen hebben een cavaleriepatrouillejg
uitgemoord en een broer van één derg8'
cavaleristen wil uitzoeken welke onver- q,
laat vuurwapens aan de Indianen heeft
geleverd. Maar dat gaat zo maar niet.13
Eerst komt hij in allerakeligste conflicten1 I
met een familie uit een klein dorp. maar
dat heeft toch tot resultaat dat hij de
schuldige op het spoor komt. Hollywood
heeft, zoals gebruikelijk, ook nog e
welijk aan het eind ingelast, zodat de lief- I
hebbers van de Wild-Westfilm
vreden huiswaarts kunnen gaan. Waarmee I
niet gezegd is, dat we hier met een waar-
devolle film te doen hrbben.
(Apachen worden door blanke aan
weren geholpen, met alle gevolgen
Terug uit de hel
De oorlogsbelevenissen van de Ameri
kaanse soldaat Audie Murphy, in film
vorm uitgekomen onder de titel „Terug
uit de hel", zijn nog een week op het doek
van Trianon te zien.
Gejaagd door de wind
'e-
Afdeling Leiden
N.H.R.V. nog steeds -
niet erkend
De afdeling Leiden van de Nederland- -
se handelsreizigersvereniging vergaderde
gisteravond voor het eerst In 1956. Daar-
om sprak de voorzitter, de heer G. H. -
Rekers by het begin een openingsrede
uit, waarin hy een overzicht gaf van de
werkzaamheden, door de vereniging in -
het afgelopen jaar verricht. Men had
zich, cn niet zonder resultaat, bezig ge
houden met dc verbetering van de mini- -
mum salarissen, de uitbreiding van de
minlmumvakantie met drie dagen en met
de regeling van diverse problemen be-
treffende de handelsreizigers. t
Ook >n de S.E.R. was de 6tem van de
N.H.R.V. gehoord. Kortom, door de lan-
delijke vereniging is in het afgelopen
jaar een grote activiteit ontplooid. De
toestand van de afdeling Leriden is min
der goed. De veertig leden bezoeken de
vergaderingen niet trouw. De heer Re-
Kers wekte de leden op tot activiteit en
bedankte zijn mede-bestuursleden voor
hun werk.
Nu sprak de heer Jac. Kofl, provinciaal
best/uurslrid. Hij wees erop, dat de ver
eniging nog steeds niet erkend is. Maar
voor dit jaar tigit de mogelijkheid van
erkening en toelating tot het georgani
seerd overleg open. Daarom is het van
belang, dat het ledenaantal zo groot
mogelijk is, omdat dan de stem van de
N.H.R.V. krachtiger kan klinken.
I «plaats van de heer M. Schroder
sprak de heer Rekers over de P.B.O. Hij
besprak de bedrijfssohappen en de pro
ductschappen, en het ontstaan van deze
organisaties.
Ambtenaren' vragen' om
meer vakantietoeslag
Het Leidse afdelingsbestuur van de
Algemene Bond van Ambtenaren heeft
het college van B. en W. verzocht te
bevorderen, dat de vakantietoelage voor
het gemeentepersoneel met ingang van
1 Januari 1956 van twee op vier procent
an het jaarsalaris wordt gebracht.
Het bestuur ls van mening dit verzoek
te kunnen gronden op de hogere kosten,
welke, mede door de uitbreiding van het
aantal vakantiedagen, thans aan een goe
de vakantiebesteding zyn verbonden.
Men meent, dat het gezien de gratifi
caties die in het particuliere bedrijfs
leven aan de werknemers worden ver
strekt verantwoord is tot verhoging
de toelage over te gaan.
