Het Ulo beschouwt zich als
stiefkind van de overheid
Contact met overheid in de
dienst der barmhartigheid
Wie zijn de oecumenische wolven
in de kerkelijke schaapskooi?
Atoompool in zicht
<00.,
u,t:
2 VRIJDAG 20 JANUARI 1955 N
Miskenning en verdrukking?
Optrekking van dit onderwijs zou
voldoen aan Mavo-idee
Het MULO-verband, waarin de verenigingen voor christelijk, r.k. en
openbaar onderwijs samenwerken, heeft klachten, wensen en plannen en
vond in deze schakering aanleiding tot het laten verschijnen van een
brochure, welke nu eern terdege de plaats, het karakter en het perspektief
van het Ulo aantoont.
En om dit geschrift nog eens toe te lichten belegde het bestuur van
het Mulo-verband een persbijeenkomst, welke gisteren in Den Haag werd
gehouden onder voorzitterschap van de heer J. G. Jansens uit Groningen.
„Het Ulo voelt zich stiefkind van de overheid," zeide de heer Jansens
o.m., „het is verdrukt en niet voldoende in tel. Maar misschien is dit
stiefkind ook Assepoesteren voor haar was een betere toekomst
weggelegd I"
Het is waar. dat het uitgebreid lager
onderwijs, tot 1920 Mulo geheten, verder
gegaan is dan de oorspronkelijke een
voudige doelstelling en zulks tot tevre
denheid van ouders en van het maat
schappelijk leven dat zijn eisen stelt,
maar er heerst nog steeds miskenning
en onkundigheid rondom deze nuttige tak
van onderwijs.
..En", zo zegt de heer Jansens. dat,
terwijl ruim 160.000 leerlingen thans
van dit onderwijs profiteren! Toen in
1907 het Mulodiploma werd ingesteld,
gingen 37 kandidaten in den lande op
voor het examen en in 1955 telde men
er 27.780! Hiermede bewijst het ULO
toch wel, dat het een eigen en be
langrijke plaats heeft veroverd."
Maar nu de klachten. In de eerste on
derwijsnota is het ULO niet eens ge
noemd. in de tweede kan men het vin
den onder het voorgestelde MAVO. Toch
is het, volgens het bestuur van het Mu-
loverband, hiermede niet voldoende er
kend.
Deze tak van onderwijs wordt ge
remd door te weinig subsidie, door ge
brek aan overheidsbemoeienis, door ge
brek aan leerkrachten en outillage. De
leerkrachten, ongeveer 5000 in getal,
van wie ruim 1600 MO-toevoegdheid heb
ben. moeten hun eigen weg zoeken om
verfrissing en vernieuwing in het onder
wijs te brengen, zij moeten zelf cursus
sen en samensprekingen organiseren en
daarvoor wordt geen cent vergoed.
Naar vernieuwing
Er staat nu onderwijs-reorganisatie op
het programma Maar hoe komt het
ULO er af? Nog Meeds heerst de ver
keerde mening, dat de ULO-school be
doeld is voor de kinderen van het platte
land, de kinderen van ,,de kleine lui
den" en de leerlingen, die het op de
middelbare school ndet kunnen bolwer
ken. Maar men meent dat kinderen uit
meer intellectuele kringen het niet kun
nen doen met ULO, ook al zijn zij niet
geschikt voor middelbaar onderwijs.
Daarom wordt nu gedacht aan het stich
ten van algemeen middelbare scholen.
Het Muloverband is echter van
mening, dat, wanneer aan het
Ulo meer erkenning en dus meer
armslag zou worden gegeven, deze
scholen overbodig zouden zijn.
Het Ulo heeft zich door de jaren
heen reeds duchtig aangepast bij
de maatschappelijke eisen, het
geen ook erkend wordt door het
feit, dat grote bedrijven genegen
zijn, jongelui met een Ulo-diploma
aan te nemen.
De wensen
Het ULO wil thans, evenals de HBS
i andere onderwijstakken, worden op
getrokken. Waarom kan ook de ULO
een vijfde klasse krijgen voo
beste leerlingen? Het afsluitend examen
na vier jaren zou gehandhaafd mi
blijven, doch er zou dan gelegenheid
moeten zijn dat goede leerlingen zich in
een topklasse nog verder bekwamen.
Deze topklasse zou dan eohter ook aan
sluiting moeten geven op de scholen voor
hoger beroepsonderwijs en de tweede
leerkring van de kweekschool.
Dit zou kunnen, wanneer er ook
meer leerkrachten mochten t
den aangenomen en de outillage
van de school mocht worden uit
gebreid. Nog altijd geldt voor het
Ulo: één leerkracht per klas, het
schoolhoofd inbegrepen. Een Ulo
school met 90 leerlingen #in
klassen mag slechts 3 leerkrachten
hebbenmaar een HBS met 30
leerlingen mag over een volledige
staf van gespecialiseerde leraren
beschikken.
Helaas ziet het ULO steeds meer
krachten met MO-bevoegdheid afvloeien
naar het middelbaar onderwijs er. veelal
zijn dit oudere krachten, die zeer
den gewaardeerd. Maar de salarissen
en pensioenen bij het MO lokken... Ook
daarvan is het ULO dupe.
Indien de overheid wil meewerken, al
dus de heer Jansens. komt het Mulo-
verband reeds beslagen ten ijs. In de
brochure is een goed omlijnd plan
gelegd, dat een nieuwe bevoegdheid
het ULO voorstaat.
Het grondtype van de vernieuwde
school zou dan vijfjarig zijn, en de al
gemene vorming blijft primair. Maar er
is vóór alles differentiatie in het onder
wijs nodig, zulks om tegemoet te ko
men aan de begaafdhed en de bestem
ming van de leerlingen.
De beginklasse zou dan een sterk de
terminerend karakter moeten hebben,
waarbij, ter verhoging van een rationeel
effekt, ten aanzien van de opbouw en
omvang der leerprogramma's een zeke-
coördinatie tot stand dient te komen
t andere typen van scholen voor
voortgezet onderwijs. De determinering
wordt dan in de tweede klasse nog voort
gezet.
Voor een verticale differentiatie zou
ten met drie richtingen al heel veel
kunnen bereiken.
Andere wensen zijn: een eigen inspec
tie, betere toekenning van leerkrachten
in vergelijking met andere ^cholen voor
voortgezet onderwijs en voorrechten van
ansluiting op verder beroepsonderwijs.
Het ligt echter niet in de be
doeling, alle Ulo-scholen vijfjarig
te maken. Vele zullen vierjarig
blijven, maar de mogelijkheid
moet er zijn, een goede topklasse
te vormen.
Het Muloverband meent, dat,
wanneer het Ulo op deze wijze
wordt gereorganiseerd, tegelijk
wordt tegemoetgekomen aan de
wenselijkheid van MAVO, zoals
dit in de tweede onderwijsnota
wordt aanbevolen.
Zou dit gebeuren, dan zou het
„stiefkind" inderdaad „Assepoes
ter" zijn, want dan kon men een
nieuwe en betere toekomst tege
moet zien.
MELODIE en WOORD
der Ethergolven
ZATERDAG 21 JANUARI
VARA: 7.0C
7.10 Gym: 7.20 G
8.55 V d vrouw,
9 35
VPRO: 10.00 ..Tij
delijk uitgei
wijding. VARA 10.20 V d »rb 1 d
nubedrljven: 11 30 Clavecimbelrecltal;
Gram; 12.30 Land- en tuinb meded;
Gram; 13.00 Nws; 13 15 VARA-Varia:
13.45 Sportpraatje; 14.00 Voc
jeugd. 14 31
4 50 Dantmuz; 15.20 ..Onder
volkszaal 1". caus; 15.35 Radio Phiih
16.20 Verslag Veilig Vekeerscongre
Puzzel i
3
<-• -2
■li
J.
7
-
-I"
■-
PUZZLE No. 319
Horizontaal: 1 Uitheems dier/kos-
tuum, 2 Europeaan Lidwoord. 3 wed
strijd ras. 4 kenletters van Ned. vlieg
tuigen waterkeer/keurig, 5 gereed god
van de wind/pers. voornaamwoord, G
spie kred.et/voorzetsel, 7 wenden/maat
staf. 8 dier/gouw. 9 takje/nut.
Vertikaal: 1 Naakt'vlegel, 2 Amster
dams peil elfenkonk>gin. 3 speelschijfje/
geijkte hoeveelheid, 4 sprookjesfiguur
stop verlaagde toon. 5 bijwoord,ont
vangkamer Grieks, 6 zangnoot onfris
ruikend/ongaarne, 7 Argentijns werk
man/voetenbankje, 8 vertr agings toestel
bijwoord, 9 vaartuig/worstvlees
OPLOSSING PUZZLE No. 318
1 Stro. 2 klop. 3 bent. 4 norm, 5 wand,
6 duet. 7 pret, 8 Elim, 9 trap, 10 vork.
11 wild, 12 wesp, 13 dame, 14 stel, 15
bier, 16 snor. 17 harp. 18 spit
18.20 Operamuz
23.15—24.00 Grs
i: 7.15 Koe
al: 8.00 N'
V d huisvrouw; 10.00
Gram. 10.30 Ben J<
■ber; 8,15 Gra
rgel; 12.30
12.33 Amus
arlo; 13.00 N\
12.00 Angelus; 12.03
12.55 Rally
iurprogr: 15.15 Kror
18.00 Rally v Monte Carlo;
18.15 Journ overz; 18.25 Grai
het Binnenhof; 18.40 Gram; 18
uitzending: „Atlantisch allerlei
der over de 15 landen, aangei
Atlantisch P;
20.00 Lichtbak
ne man; 20.40 Prijzer
„Sprong in het heelal", I
lit kal; 23.00
TELEVISIEPROGR.
verz. AVRO: 20 15—22.00 Gevar progr.
Engeland, BBC Home Serv 330 m.
iansork; 12.30 Amus muz; 12.35 Have a
3.25 Caus; 13.55 Weerber.: 14.00 Nws,
ïevar progr; 15 00 Orkestconc; 1525 S
7 05 Gram: 17 20 Orkestconc; 18.00
:lnd: 18 55 Weerber; 19.00 Nws; 19.15 S:
5.30 Rep: 19.45 Amus m; 20 30 Interv;
ïevar progr: 22 00 Nws: 22.15 Hoorsp;
ivondgebeden; 24 000.08 Nws.
Engeland, BBC Light progr. 1500 en 24
2 00 V d jeugd; 12.31
22 00 Orkestcor
er; 12.34 Gram: 13 00 Nws; 13.15 Radio
.Imanak: 14.30 Journ; 15.00 Ork conc; 15."
ccordeonspel: 16 30 Vlaamse liedjes; .6
Ingelse les: 17.00 Nws; 17 10 Gram; 17
liturgische zangen. 17.30 Orgelrecital: 18
ram; 18.30 V d sold: 19.00 Nws; 19.40 Op
%muz; 20.00 Cabaret; 21.00 Amus muz; 21
ram; 22 00 Nws; 22 15 Gram, 23.00 Nw
1 05—24.00 Jazzmuz
Brussel 484 m. 12.15 Gram: 13.00 Nw
1 15 Verz progr: 18.00 Operamuz: 17.00 Nw
7 15 Dansmuz; 18 38 Gram: 19.30 Nws; 20
lev ar progr: 22 00 Nws; 22 15 Lichte mu
23 00 Dar
d dag.
EEN
WOORD
VOOR
VAN
DAAG
En doet niet ivat
Ik zeg!
Christen-zijn, kind zijn van
God het is niet moeilijk. Dat
is: je knieën buigen èn je hoefd
buigen. Dat is bidden to; God
omdat je het zelf niet meer kunt.
en je gewonnen geven aan de
Heer van hemel en aarde, die het
wél kan.
Maar christen
zijn in de v/ere'.d
dat is moeilijk
Want als ge uw
knieën buigt vcor
God en Hem aan
neemt als de
Heer van uw le
ven, dan zal dat
ook naar buiten
moeten blijken
Dan zal uw leven één stuk pro
paganda moeten zijn voor het
christendom. „Wat noemt gij mij
Here, Here en doet niet wat Ik
zeg!", zegt Jezus in Lucas 6 vers
46. Het is de aanklacht van mil
joenen tegen ons, christenen: dat
we Jezus wel belijden met de
mond, maar er niet naar leven.
Dat we niet doen wat Hij zegt.
Bid dan: „Here, help ons ook in
deze dingen!"
Beroepingswerk
NED. HERV. KERK
Beroepen: te Rotterdam-Delfshaven
(vac. Abma) H. Goedhart te Middelhar-
nis; te Opheusden J. J. Poot te Delft.
GEREF. KERKEN
Bedankt: voor Bunde B. H. Landkamp
te Helsen.
EVANG. LUTH. KERK
Beroepen: te Gouda A. Jense, propo
nent te Utrecht
BAPTISTEN GEMEENTEN
Drietal: Te Deventer, kand. E. Huizing
te Ter Apel, J. Ketelaar te 2de Exloër-
mond en Ph. Lindeman te Sneek.
CONCLUSIES VAN GEREFORMEERDE SYNODE
Maar karakter en zelfstandigheid van het werk
der kerk moeten geëerbiedigd worden
TfWEE VOLLE DAGEN heeft de generale synode der Geref. Kerken
zich verdiept in de problemen rond de diakonie in haar verhou
ding tot de overheid. Uitgangspunt was het uitvoerige rapport van
deputaten over deze materie en het rapport met conclusies van de
commissie ten deze, welke in hoofdtrekken met elkaar overeen
komen. De discussie over de conclusies heeft heel wat hoofdbrekens
gekost en veel geduld gevraagd van de altijd rustig blijvende praeses,
ds. C. v. d. Woude en de andere leden van het moderamen, die het
ene amendement na het andere op de tafel voor de kansel in de
Leeuwarder Noorderkerk zagen neerdwarrelen. Want hoe verschil
lend men ook over deze zaken dacht, men was het er over eens,
dat de conclusies, die met het rapport van de commissie aan de
kerken zullen worden toegezonden, geen vage formuleringen mochten
zijn van een tweeslachtig standpunt.
Conclusies
De eerste zes conclusies gingen er,
na verscheidene amendementen nog
vrij vlot door. Maar de zevende con
clusie was wel de moeilijkste. Zij
moest herhaaldelijk worden omge
werkt en kreeg ten slotte de vorm,
zoals die hieronder is aangegeven.
De conclusies zullen thans in deze
vorm aan de kerkeraden worden toege-
1. De dienst der barmhartigheid is naar
de opdracht van Christus aan Zijn
kerk een wezenlijk deel van haar
ambtelijke arbeid.
Deze dienst is ais teken van de komst
van het Koninkrijk van Jezus Chris
tus nauw verbonden aan de pastorale
De uitoefening van de dienst der barm
hartigheid behoort in het bijzonder tot
het ambt der diakenen en steunt op
de eis, die Jezus Christus in Zijn pre
diking en voorbeeld, gelijk ook in de
hele Heilige Schrift, heeft gesteld.
2. De uitgebreidheid en de omvang van
Prof. Van Niftrik over de oecumene
T N het Hervormd
Weekblad (de Gere
formeerde kerk) zet
prof. G. C. van Niftrik
zeer openhartig zijn
gedachten uiteen over
het probleem der oecu-
meniciteit. Hij doet dit
naar aanleiding van het
boekje „Panorama der
Wereldkerk", een oecu
menisch verhalenboek,
dat verscheen bij het
Boekencentrum in Den
Haag, een boekje, waar
voor prof. Van Niftrik
veel waardering heeft.
Inhakend op het hier
aangesneden vraagstuk
betoogt de hooggeleer
de. dat oecumenisch
vooral betekent een
dankbaar leergierig en
vertrouwend naar el
kaar luisteren.
..Maar hoever gaat dit
dankbare en ootmoedige
luisteren naar elkaar nu?
Moeten wij soms (o schrik
beeld!) ook luisteren naar
wat vrijzinnigen ons te zeg
gen hebben? Stuit hier de
oecumeniciteit niet op een
duidelijke grens?
In ..Eenigheid des ge-
loofs". een blad. dat, hoewel
het elke 14 dagen verschijnt
eerder een welsprekend ge
tuigenis van de verscheurd
heid der christelijke Kerk
dan getuigenis van ware
énigheid is, nochtans op
weg is naar de 10 000 abon-
né's (zó diep leeft in de
huidige christenheid het
verlangen naar meerdere
eenheid), wordt in het num
mer van 9 december 1955
prof. Schilder geprezen als
een voorbeeld van ware
oecumeniciteit.
Dr. Bos blijkt zelfs ter-
wille van de oecumeniciteit
bereid te zijn „tot reductie
Kerkvolk vraagt om eenheid,
maar wordt vroom bedrogen
van de belijdenis als ak
koord van kerkelijke ge
meenschap. als periferische
formuleringen van die be
lijdenis aan kerkelijke ver
eniging in de weg staan".
Deze betuiging zou eerst
zoden aan de dijk gezet
hebben, als wij hadden mo
gen vernemen door een en
kel voorbeeld waarin deze
reductie eventueel zou kun
nen begaan en wat naar
het inzicht van dr. Bos een
periferische formulering in
de belijdenis mag heten.
Het lijkt er veel op of
dr. Bos schrikt voor zijn
eigen vrijgevigheid, als hij
op de geciteerde uitspraak
direct laat volgen, dat de
grenzen der Kerk met alle
kracht des geloofs moeten
worden bewaard en gehand
haafd daar waar een ande
re Geest dan die van
Christus duidelijk openbaar
komt. Hij wil waken tegen
de wolven in de schaaps
kooi van Jezus Christus.
Daarover zou hij wel
graag willen doorpraten.
her
vormde broeders. Nu. dat
willen die hervormde broe
ders wel. Wie zijn eigenlijk
die broeders? Alle Her
vormden? Zeker niet! Denk
aan de wolven! Maar kan
men komen tot oecumeni
citeit, als men eerst zelf
begint te selecteren in de
Kérk. waarmede men gaat
spreken?
Men zou om tot eni
ge helderheid te komen
dr. Bos kunnen vragen, of
hij bereid is zonder reser
ve van broeders te spreken
zo spoedig de Hervormde
Kerk op de één of andere
manier alle vrijzinnigen is
kwijtgeraakt.
Ik vrees met groten vreze,
dat dén ook onder de broe
ders zou worden geselec
teerd en grote reserves te
genover bepaalde lieden in
de middenorthodoxie, met
name de Barthianen, zou
den worden aangemeld. Het
is één ding om in Duitsland
knielend het Avondmaal
met stichting te ontvangen
het is wat anders in het
eigen vaderland gemeen
schap te oefenen met me
de-orthodoxen.
Men versta mij weL Ik
wil geen roet in het eten
werpen. Ik hoop op groei
der oecumenische gedach
te. Maar wij moeten duide
lijk zeggen wat wij daaron
der verstaan. De grote
vraag is of wij uitmaken
met wie wij gemeenschap
des geloofs zullen oefenen
(door middel van een ,.ac-
coord van gemeenschap")
of dat wij het de Here
Christus laten uitmaken
wie wij als broeders en zus
ters te aanvaarden hebben.
De vat oecumeniciteit in
deze laatste zin op. En dan
moet ik zeggen, dat de He-
re Christus er rare kost
gangers op na houdt. Maar
ik zal toch proberen die ra
re snuiters als broeders en
zusters te erkennen, omdat
zij nu eenmaal stellig op
En aangezien ik geloof,
dat mijn Here Christus met
zijn genade en barmhartig
heid veel verder reikt dan
alle menselijke akkoorden
van gemeenschap, hoe or
thodox ook, ben ik nog niet
toe aan procedures over de
leer binnen de Wereldraad.
Wij moeten eerst nog
maar eens goed luisteren
naar al die anderen. Mis
schien komen wij tot de
ontdekking van de nodige
eenzijdigheden bij onszelf.
Misschien horen wij in die
Wereldraad de oproep tot
bekering van onze kerkelij
ke en dogmatische eenzij
digheden en particularis-
Dat neemt niet weg, dat
ook ik met die rare kost
gangers in de Kerk enige
moeite heb.
De Here Jezus heeft een
wonderlijke familie hier op
aarde. Ik gevoel er niets
voor een akkoord van ker
kelijke gemeenschap bijv.
met Kopten te sluiten.
Maar in Christus geloof ik,
dat zij mijn broede - en
zusters zijn. In dit geloof
begint de oecumeniciteit te
bloeien.
Het kerkvolk hunkert
naar meerdere eenheid.
Maar het krijgt zand in de
ogen gestrooid. Het gaat
naar zg. „oecumenische"
diensten, die helemaal niet
oecumenisch zijn, omdat
commigen hun meedoen af
hankelijk maken van de
vervulling van déze eis, dat
er geen echte „zegen" zal
worden uitgesproken en er
niet ambtelijk gepredikt zal
worden.
Men levert dan een stich
telijke christelijke toe
spraak door een christen.
En dat héét dan oecume
nisch. Wij moesten met dit
vrome bedrog maar eens
ophouden en de gemeente
duidelijk zeggen wat onze
oecumeniciteit inhoudt
hoe ver wij willen gaan en
hoe ver wij niet willen
gaan.
Als dat dan duidelijk is,
zal er misschien ver
moedelijk een geméénte
zijn, die aan haar leidslie-
den-in-het-ambt vertelt, dat
het haar niets meer kan
schelen hoe ver haar leids
lieden willen gaan, omdat
zij gezien heeft, dat Christus
heel erg vér is gegaan." Al
dus prof. van Niftrik.
de dienst der barmhartigheid worden
bepaald door de roeping der kerk aan
gaande de komst van het Koninkrijk
van Jezus Christus, de krachten en
middelen, die Hij haar daartoe heeft
feschonken, en de tijden en omstan-
igheden waarvoor de kerk zich ge
plaatst ziet.
De kerk zal de diakonale arbeid al
tijd als kerkelijke dienst zien, hetzij
in het lenigen van de noden van het
menselijke leven met de hulp van de
middelen, die zij naar haar vermo
gen ter beschikking kan stellen, alsook
in geval zij haar dienst der barmhar
tigheid ter beschikking stelt om raad
en bijstand te verlenen tot het verkrij
gen van allerlei middelen welke be
schikbaar zijn wanneer andere levens
verbanden hun roeping verstaan.
4. Op elke plaatselijke kerk rust een
grote verantwoordelijkheid, welke zich
ook uitstrekt tot de kerken, waarmede
zij in kerkverband samenleeft. Deze
verantwoordelijkheid komt mede tot
uitdrukking in hetgeen deze en vorige
synoden bepaald hebben inzake on
derlinge hulpverlening.
In de dienst der barmhartigheid
heeft de kerk ermee te rekenen, dat
met name t.a.v. materiele noden ook
roeping en plichtsvervulling bestaan
van andere levensverbanden. K
Zij eerbiedigen daarom de gaven van
Gods goedheid in het liefdebetoon van
bloedverwanten, in de hulpvaardigheid
van de naaste, in het besef van ver
antwoordelijkheid van ondernemers
jegens de bedrijfsgenoten, en in de
roeping van de overheid.
6. De overheid worde erkend en geëer
biedigd in de vervulling van de taken,
die zij krachtens haar roeping ter
hand neemt, tot de instandhouding en
bescherming van een goede samenle
ving en de bestrijding van sociale
misstanden.
Aan haar verantwoordelijkheid en
taak ten opzichte van de uit
oefening van de dienst der barm
hartigheid zal de kerk zich niet
mogen onttrekken met een be
roep op de mogelijkheid, welke
voor de leden der kerk, evenals
voor andere staatsburgers, be
staat om gebruik te maken yan
de stoffelijke hulp van de over
heid en haar organen.
De kerk zal bij de uitoefening van haar
dienst der barmhartigheid bereid zijn
voor zover ook de overheid en haar
organen met haar sociale werk zich
met leden der kerk inlaat, mede in
het welbegrepen belang van die le
den, in contact te treden met de o
heid en haar organen en daarbij
steeds op bedacht zijn:
a. dat het karakter van de dienst der
barmhartigheid alsook de zelfstandig
heid van deze arbeid der kerk door de
overheid en haar organen ten volle
geëerbiedigd blijft;
b. dat zij geheel en alleen steun verle-
ne. met besliste afwijzing van over
heidshulp, wanneer deze zou lijden
tot een bemoeiing, die schadelijk wa
re te achten voor het leven in ge
hoorzaamheid aan Gods Woord er
haar eer als kerk van Jezus Chris
tus;
c. dat zij er tegen waakt op de over
heid en haar organen een taak af te
schuiven, welke geacht moet worden
tot de uitoefening van de dienst der
barmhartigheid te behoren;
d. dat haar diakenen 'net tot hun ver
antwoordelijkheid zullen rekenen voor
de nodige deskundigheid te zorgen,
opdat zij goede raad en voorlichting
kunnen geven en bij het ontmoeten
van de overheid in het wederzijds be
naderen van de maatschappelijke no
den, de zelfstandigheid en waardig
heid van de dienst der kerk weten te
handhaven.
9. De orde in het verlenen van hulp en
bijstand zal met inachtneming van
het geestelijk heil van de hulpbehoe
vende en hetgeen de Schrift aangaan
de de nuder- en kinderplichten leert,
voor elk geval naar de actuele om
standigheden worden bepaald.
10. In alle zaken van principiële aard op
het onderhavige vraagstuk betrekking
hebbende, zoeke de diaconie steeds het
overleg in de kerkeraad. en voorts
handele zij met grote waakzaamheid,
opdat het eigene in de ambtelijke
roeping en taak bewaard blijve.
'TOEN Pierre Mendès-France de
Europese Defensie Gemeenschap
in het Franse parlement liet kelderen
zag het er somber uit voor de ver
dere eenwording van Europa. De
weifelende Franse houding, de onder
linge ruzie in de internationale
Europese beweging, waren weinig
geschikt voor het weer op gang krij
gen van de Europese integratiewagen.
Het wachten was op nieuwe initiatie
ven. Deze zijn gekomen op de mi
nistersconferentie te Messina (van
de zes E.G.K.S. landen en Engeland)
en door het oprichten van het
comité-Monnet.
Het Is ongetwijfeld de grote ver
dienste van de voormalige president
der Hoge Autoriteit geweest, dat hij
in geslaagd is vele belangrijke
figuren uit het politieke leven en uit
de vakbeweging in zijn comité te
verzamelen. Zoveel parlementariërs,
dat een actie van het comité-Monnet
eigenlijk reeds bij voorbaat kan re
kenen op een meerderheid in de zes
Europese parlementen.
Het is niet verwonderlijk, dat het
comité-Monnet juist de atoomenergie
heeft aangegrepen om de verdere
eenwording van Europa weer op
gang te brengen. Het overdragen van
bevoegdheden op dit terrein aan een
supra-nationaal orgaan, betekent dat
de oude tegenstelling Frankrijk-
Duitsland politiek en militair gespro
ken minder gemakkelijk weer tot
leven kan komen.
38.
„Hij heeft een telegram verzonden, waarvan
ik vóór de dag om is, een afschrift in handen
zal hebben. Wij weten ook dat Gainsay ronduit
gezegd heeft dat hij van plan was, vijftig duizend
dollar in handen te krijgen was dat niet het
bedrag dat hij noemde? Ik knikte stom en hij
ging voort: „En hij was van plan vanmorgen
naar New York te gaan, maar is er nog altijd,
onverschillig of hij al of niets hier te doen heeft."
„Ook wist hij evengoed als dc anderen iets
van de toestand en terwijl het de vraag is, of
hij in staat was morphine te krijgen en toe te
dienen, begrijp ik toch dat voor ingenieurs enige
praktische kennis van de geneeskunde bijna een
noodzakelijkheid is.
Maar zelfs als wij hem gerust ervan konden
vrijpleiten dat hij da oorzaak van Jackson's dood
is geweest, is er toch nog de dood van dokter
Letheny, waarvoor iemand verantwoordelijk is.
En deze Gainsay is een sterke jonge kerel, die
r uit ziet, of hij voor geen klein geruchtje ver
aard is."
„Maar hij ziet er ook eerlijk uit," protesteerde
ik.
,Ze zien er allemaal eerlijk uit. Ieder van u."
.Het lijkt iets vreselijks om mensen, die je
kent, met zo'n afschuwelijke zaak in verband
te brengen Waarom niet al de andere men
sen in en om het ziekenhuis?"
Hij keek mij aan. alsof hij schik had.
„Maar, zuster Keate, is het mogelijk dat u
niet weet dat wij onmiddellijk hebben nagegaan
waar iedereen, die reeds in het ziekenhuis was.
zich op het ogenblik bevond. En dat elke ver
pleegster en elke patiënt een volmaakt alibi
hebben behalve u en zuster Day, dokter Balman
en dokter Hajek.
l\et
In een ziekenhuis als dit, waar alles zo zeer
zijn vaste en geregelde gang gaat, is zo iets een
doodeenvoudige zaak. De enige behalve degenen
die ik genoemd heb, ten aanzien van wie wij
geen volstrekte zekerheid hebben, is Higgins, de
concierge, en wel omdat hij in het souterrain
slaapt vlak bij de stookplaats voor de verwar
ming en omdat niemand hem in die nacht ge
zien of gehoord heeft, daar niemand anders in
het souterrain slaapt. Het spreekt vanzelf dat
we hem ook op onze lijst van verdachten moe
ten zetten, maar tot dusver kunnen wij hem
van niets anders verdenken dan dat hij de gele
genheid heeft gehad om de daad te plegen."
„Dus zijn Maida en ik de enige zusters, die
niet precies kunnen bewijzen waar zij die nacht
tussen half een en twee uur geweest zijn?" vrbeg
ik onrustig.
„Wij weten waar u geweest bent." zei Lance
O'Leary heel nuchter. „U bent allebei in de
zuidelijke vleugel geweest Hij hield even op
om op zijn horloge te kijken, een plat. platina
uurwerk dat in een zak van zijn onberispelijk
vest zat, en ik voelde een alles verklaarbare
huivering langs mijn rug gaan.
,,U ziet dus dat de wegen voor ons zoeken'be
perkt zijn," zei hij gemoedereerd, het horloge
weer bij zich stekend en tot dat afschuwelijke
rode potloodje terugkerende.
„Ja," beaamde ik flauwtjes. „Beperkt."
Al te beperkt, waarlijk!
„Natuurlijk blijft altijd nog wat ik de onbe
kende factor genoemd heb. Er kan een indrin
ger van buiten in het spel zijn geweest, maar
tot dusver is er niets aan het licht gekomen, dat
voor die mogelijkheid een aanwijzing zou kunnen
zijn.
„Het gebruik van radium schijnt volstrekt
bekend te zijn geweest, behalve aan de staf
van het ziekenhuis en aan de gasten bij het
dineetje dat juffrouw Letheny gaf."
„Er zijn van die dingen, zuster Keate, die mij
vandaag bepaaldelijk belang inboezemen. Een
ervan is de identiteit van de man tegen wie u
bij de hoek van het bordes gebotst bent. Hebt u
enigszins een indruk gekregen die u zou kunnen
helpen om hem te herkennen?" Zenuwachtig pro
beerde ik iets anders te bedenken dan die siga
rettenkoker.
„Hij ik geloof dat hij een regenjas aan had.
Ik meen mij iets te herinneren dat ik iets var
glad rubber gevoeld heb. En ik denk dat hij
een smoking gedragen moet hebben, omdat ik
mij meen te herinneren dat ik zijn gesteven
overhemdborst gevoeld heb."
„Dus kan het een van de vier mannen geweest
zijn, die bij het dineetje van Corole Letheny zijn
geweest?"
„Dat kan natuurlijk," zeide ik enigszins geprik
keld. daar ik de volgende vragen voorzag.
„Was het dokter Letheny?"
(Wordt vervolgd)
'TWEE DAGEN heeft het comité I
Monnet vergaderd. Dat het heeft I
besloten alleen maar een supra
nationaal gezagsorgaan op te richten
voor de atoomontwikkeling voor i
vreedzame doeleinden is niet te I
.verwonderen. Dit is zeker geen „Der- j
de Weg"-mentaliteit, de mentaliteit
van het verderfelijke neutralisme. Nu i
West-Europa zich heeft aangesloten j
bij het Noord-Atlantisch Pact zal in
het kader van de Navo beslist mr«e- I
ten worden over het gebruik van
atomische wapenen bU een eventuele
oorlogvoering. Een goede controle.
ook op de atoomproduktie voor
vreedzame doeleinden, is echter zeer
noodzakelijk. Want als men eenmaal j
over de nodige atoominstallaties be- l
schikt, is het niet zo moeilijk meer
om ook atoomwapens te fabriceren.
Daarom is het juist, dat het comité-
Monnet zijn toevlucht heeft genomen
tot een bovennationaal gezagsorgaan.
HET officiële communiqué, dat
wij gisteren hebben gepubliceerd,
valt op te maken, dat de socialistische
parlementariërs uit de zes landen een
nederlaag hebben geleden. In het
socialistisch dogma zou men de
atoomindustrie op boven-nationale
wijze moeten nationaliseren. De nlet-
socialistische parlementariërs hebben
zich van meet af aan tegen deze ge
dachte verzet. Het compromis dat
in het comité-Monnet is gesloten, is
alleszins aanvaardbaar. Het boven
nationale gezagsorgaan zal een slui
tende controle moeten uitoefenen om
te voorkomen, dat er toch oorlogstuig
gefabriceerd werd. De grondstof zal
daarom het eigendom van de com
missie zijn en zal het blijven, ook
gedurende de omzetting.
De vrijgekomen energie zal echter
ter beschikking van alle gebruikers
worden gesteld, zowel landen als on
dernemingen. Yoor degene, die aan
bepaalde voorwaarden voldoet, zal
de markt dus open zijn. Het is dui
delijk, dat de -socialistische opvattin
gen niet hebben gezegevierd.
CINDS de verwerping van de E.D.G.
wachtte Europa slechts op een
politieke daad. Er is de laatste jaren
genoeg gestudeerd, maar dit alles
baatte niet zolang de regeringen niet
wensten door te bijten.
Frankrijk was de laatste jaren het
struikelblok. Maar nu heeft Guy
Mollet (Frankrijks nieuwe (vice)
premier?) de Monnet-resolutie aan
vaard. En nu ook Mendès-France
van de Europese dwalingen zijns
weegs schijnt te zijn teruggekeerd,
kan er dus hoop zijn. Het moge
dan waar zijn dat geen land In West-
Europa financieel in staat is zelf
standig de atoomontwikkeling ter
hand te nemen, voor Frankrijk en
vele andere landen in West-Europa
bestaat er bij een supra-nationaal ge
zagsorgaan geen vrees meer dat
Duitsland dit toch zal doen uit po
litieke overwegingen. Adenauer heeft
eens verklaard, dat West-Duitsland
door de atoompool aan de Europese
mast gebonden moet worden.
De heer Monnet heeft de E.G.K.S.
verlaten omdat hij ontevréden was
over de weifelende houding der re
geringen. Als het initiatief van de
schepper der E.G.K.S. er toe leidt,
dat Duitsland inderdaad aan de
Europese mast wordt gebonden, dan
heeft hii zichzelf ongetwijfeld ge
stempeld tot een der grote -Zuropese
staatslieden.
