Öxo
Lutherse kerk van Leiden
nu in restauratie
IS
Andrews
Internationale school: hond van
28 nationaliteiten
NIEUWE LEJDSCHE COUBANT
3
WOENSDAG 18 JANUARI 1956
Open liturgische ruimte door
verplaatsing van doophek
Er IS IN DE LUTHERSE KERK aan de Hooglandse Kerkgracht al
enkele maanden een restauratie aan de gang, die belangrijke wijzi
gingen en verbeteringen in het interieur heeft aangebracht. Verwacht
wordt,, dat de restauratie over een week of drie ten einde loopt, en dan
zal zij op enigszins feestelijke wijze worden afgesloten.
De voornaamste wijziging betreft wel
het liturgische centrum. Vóór de restau
ratie was de liturgische ruimte om de
kansel van de overige ruimte in de kerx
gescheiden door het doophek. Dit hek
heeft nu een plaats achter de preekstoel
gekregen en de scheiding tussen centrum
en gemeente is daardoor definitief opge-
Ds. Haan. die ons enige gegevens over
het herstel verstrekte, zei, dat deze ver
andering vooral van groot belang is nu m
de Lutherse kerk de nieuwe liturgie en
het nieuwe liederenboek zijn ingevoerd.
De ruimte, die door dit herstel in het
kerkgebouw is ontstaan, kan symboliscn
worden genoemd voor het verlangen naar
tastbare en geestelijke opbouw. Geen
scheiding tussen voorganger en gemeente,
zoals tussen priester en leken, i
Heerlijk
geslapen
6at
Gelukkig mens die dat zeggen
kan. Maar sliep U weer slecht,
omdat U te moe was en zo
Inerveus? Neem eens een tijdje
Sanatogen! Zo velen vonden er
reeds baat bij. omdat het sterker
maakt en de zenuwen allengs
'kalmeert. Begin nog vandaag deze
weldadige kuur.
Zorg
Ds. Lammens thans
beroepen te Leiden
Als studentenpredikant dei
Gerei. Kerk
Nadat daartoe de vorige week reeds In
principe het besluit was genomen, heeft
de kerkeraad der Geref. Kerk van Leiden
gisteravond een beroep uitgebracht op ds
G. N. Lammens te Rotterdam-Krad togen.
Dit gevhiedde in de vacature van ds. G.
Toornvliet (studentenpredikant).
Ds. Lammens is op 17 augustus 1923 ge
boren. Op 2 oktober 1949 werd hij pre
dikant te Heinkenszand en 3 september
1952 te KradJtogen.
Ds. Toornvliet, die al in Bloemendaal
woont (Vijverweg 16), hoopt op 19 februari
afscheid te nemen van de Kerk van Lei-
den< Zuiderkerk, hailf acht) en zal op 28
februari te Bloemendaal bevestigd wor
den door ds. J. C. Brussaard te Oegst-
voor protestantse
gerepairi eerden
In Leiden is op initiatief van de cen
trale kerkeraad van de Hervormde ge
meente een comité opgericht ter behar
tiging van de geestelijke en stoffelijke
belangen van de in Leiden gevestigde
gerepatrieerden, die uit Indonesië af
komstig zjjn.
Het is de bedoeling van het comité,
te arbeiden onder alle protestantse ge-
repatrieerden. Daarom zal gevraagd wor
den aan de andere protestantse kerken
en groepen, personen aan te wijzen, die
in het comité zitting nemen. De maat
schappelijke werksters ran het bureau
Hervormd maatschappelijk werk ln onze
stad hebben hun medewerking al toege
zegd.
Voorzitter van het comité is prof. dr.
J. Prins, secretaris is de heer W N. Heij-
loo. Hoge Mors weg 76. Leiden, tel. 24253.
Let op het wasgoed
De politie deelde vandaag mee, dat er
de laatste weken verscheidene malen on
gewenste elementen aan het werk zijn
geweest, drie zich er op toeleggen wasgoed,
dat 's nachts achter de woningen te dro
gen hangt, te ontvreemden.
Auto op Papengracht
ontvreemd
In de loop van de nacht Is op de Pa-
pengraeht een Ford Consul 1954 verdwe
nen. De auto,( drie uit Rotterdam afkom
stig was, stond nriet op slot
Burgerlijke stand van Leiden
GEBOREN: Anne J zn v J van Driesum
en E Mosselman; Yvonne CdrvP. Mole-
Baten en A v d Meijden; Teunis C zn v
Baten en M Lissenberg; Teunis G zn v
C Onderwater en I M I Reimers; Arendje
E dr v C Onderwater en I M I Reimers;
Joseph C M zn v M J Warmerdam en C
M Langeveld; Abraham zn v J. Pardon en
C Zwaan; Maria E dr v E T Sariman en
J de Laaf; Johanna F dr v P A van Duin
hoven en A J J van Lieverloo; Dirk zn v
P van Duijvenbode en A M H Schaekens;
Dirk zn v N Groen en N Varkevisser;
Klazrina H dr v C N Blase en D K de
MooiJ
ONDERTROUWD: T H R Smits en C
M Slrimmers; AFP van de Zand en J H
M van den Eshof; W van Schravendijk
en J Freeke; H B van Zeijl en M J Over-
dajk E M Raadgreep en L E de Jong;
JAN Pont en C P M de Heiden; K.
Schaafetra en M Dijkhuizen; J C te Hen-
nepe en E J v d Blom; A G M van Vliet
en C P M Teuben; A Favier en J van den
Wijngaard.
OVERLEDEN: N Kleefstra, man, 67 Jr.
A N Pont, wednr, 65 jr; J N Briefjes, man.
55 jr; G Hazelhoff, man, 57 Jr.
Zes Nederlanders bij
belangrijk overleg
(Van een correspondent)
Parijs, 17 januari
TN HET Hjalmar Branting Insti-
-®- tuut te Parijs, precies tegenover
het gebouw waar de Europese Kool-
en Staal Gemeenschap ten doop
werd gehouden, zijn vandaag de be
sprekingen geopend tot stichting
van de Euratom, op initiatief van
Jean Monnet, de eerste president
van de Hoge Autoriteit van de
,E.K.S.G.
Drie-en-dertig afgevaardigden uit de
zes landen van het Klein Europa: Italië.
Frankrijk, Nederland. West-Duitsland,
België en Luxemburg bleken het er to de
grote lijnen over eens te zijn, dat er een
Europese atoomgemeenschap moet ko
men, welke zoveel mogelijk landen moet
Er wordt nog gediscussieerd over de
vraag of de ontwikkeling van de atoom
energie in alle deelnemende Europese
landen moet worden toevertrouwd aan
overheidslichamen of aan particuliere ïn-
;amen rin de liturgie van het begin b
simde van de diens*, „het aroma v
londag" smaken.
Waaide
In'bus
is het van belang, dat het vroe.
jere doophek toch een goede plaats in het
ntieme kerkgebouw heeft gekregen, want
iet is bepaald waardevol. Het hek is van
Mkenihout en heeft jonische pilasters en
onde balusters. Blijkens een opschrift op
:en van de pitasterkapitelen dagtekent
iet van het jaar 1640. De openingen m het
ïek aan de beide kanten zijn gekroond
door koperen doopbogen, die blijkens een
opschrift zijn gemaakt in 1750.
Het hek kon bij de restauratie in zijn
ïheel worden herplaatst. Vroeger bevond
ch in het midden ervan een koperen
lezenaar in de vorm van een zwaan. Die
agen we gisteren bij ons bezoek
kerk onibvleugeld ergens op een
bank liggen. Wellicht zal er nog een
plaats voor worden gevonaen.
De liturgische ruimte om de kansel is
ook gróter geworden. Ze Is anderhalve
breder geworden en aan de lengte
zijden
een bank weggehaald. In het
bevinden zich de preekstoel, de
liturgische tafel, met Bijbel, kruis en
kaarsen en de doopvont. De preekstoel is
opnieuw bekleed. Het voetstuk Is belang
rijk smaller geworden, waardoor de kan
sel niet meer zo domineert als voorheen,
ofschoon hij toch zijn centrale plaats heeft
behouden en de kuip zelfs beter uitkomt
dan voorheen. De preekstoel heeft boven
dien een nieuwe trap gekregen, met kope
ren leuningen. De kleur wordt zoveel mo
gelijk die van eikenhout.
Tegenover de preekstoel zijn vier nieu-
'e banken gezet, zodat bij een grotere
ïinvte van het liturgische
aantal zitplaatsen nie
Verwarming
Een gewichtig onderdeel van de restau
ratie was ook een nieuwe verwarming. De
vloer van de kerk heeft voor het leggen
van de buizen voor deze oliestookverwar-
mimig zo goed als helemaal opengelegen.
In de kerk zijn in totaal twintig radia
toren aangebracht.
Andere punten van het programma wa
rn enkele voorzieningen aan de ramen.
;n nieuwe vloerbedekking voor het ge
deelte van de kerk binnen de „omheining"
en het opnieuw witten van de muren, de
hoge kap en de zuilen.
Met deze restauratie zijn de wensen
van de Lutherse gemeente niet uitge
put. Het is zeker een wens van alle
Lutheranen, dat er middelen gevonden
zullen worden om binnen afzienbare
tijd tot restauratie van het mooie
orgel over te gaan. Het thans uitge
voerde restauratieprtfgramma is wel
licht de stimulans om te blijven
ijveren vtfor vervulling van deze wens.
Bijeenkomst in Parijs met als doel
Alle Europese A-grondstoffen
eigendom van Euratom
(Advertentie)
Eet gerust eens
anders dan „gewoon"
zwaarder, pikanter, wat te veel van
spijs en drank zelfs van ongeregeld
eten raakt uw spijsvertering al in de war.
De gevolgen blijven niet" uit. U ontwaakt
katterig, met zo'n kleffe smaak, verstopt
en opgeblazen. U hebt te veel gevergd
van maag en ingewanden. Nu moet u
ze dus een handje helpen.
Gun u geregeld voor u naar bed gaat
of 's ochtends direct bij het opstaan een
heerlijk bruisend glas Andrews Gezond-
heidszout. Twee lepeltjes op een glas
water, dat smaókt en tintelt, verfrist
de tong, brengt de maag tot rust en
zuivert de ingewanden van onverteerde
voedselrcsten. Zo'n sprankelend glas
Andrews spoelt uw ochtendhumeur
weg. Het geeft u dat opgeluchte, frisse
en vrije gevoel dat van binnen alles
weer in orde is. Fijn om zo uw dagtaak
te beginnen! f. 1.65 per bus, dubbele
maat f. 2.70.
Het jubileum van de
heer A. C. Goddijn
Ter gelegenheid van zijn veertigjarig
jubileum bij de Rotogravure te Leiden
heeft de heer A. C. Goddijn gistermid
dag in De Turk een receptie gehouden,
waarvan velen gebruik hebben gemaakt
om hem geluk te wensen, niet alleen
zakenrelaties, maar ook vrienden en ver
tegenwoordigers van verenigingen.
Zoals wij gisteren in het kort al meld
den, had 's morgens de huldiging op de
zaak plaats. Daarbij werden aan het adres
van de jubilerende procuratiehouder,
als jongeman van veertien jaar zijn loop
baan bij de Roto begon, vele woorden ge
sproken, die getuigden van waardering en
hoogachting.
De heer J. C. Stafleu, directeur, noemde
het jubileum een heuglijke gebeurtenis
niet alleen voor de jubilaris zelf, r
voor de zaak. Ook de artistieke
culturele zijde van het drukkersvak heeft
altijd de belangstelling van de heer God
dijn gehad, zei hij. Aangeboden werd
fototoestel.
Kapelaan C. W. Thomas, die geestelijk
adviseur is van de Ned. R.-K. grafische
bond, deelde mee, dat de heer Goddijn
binnenkort een pauselijke onderscheiding
zal worden aangeboden. Namens de raad
van commissarissen voerde mr R. F. C.
Baron Bentinok van Schoonbeten het
woord. Na hem spraken nog de heren F.
Hakkaart en A. Verhoef. Verscheidene ge
schenken werden aangeboden. Mevrouw
Goddijn werd niet vergeten.
In zijn dankwoord wijdde de jubilaris
nog enige woorden aan de gemeenschap
pelijke en persoonlijke taak van de be-
drijfsgenoten ten bate van het bedrijf en
de relaties.
OOK DE VERDELING
Wel is komen vast te staan, dat alle
grondstoffen eigendom moeten z(Jn
van Euratom, die ook de verdeling in
de hand moet hebben, om zekerheid
te hebben, dat de atoomenergie alleen
vreedzame doeleinden gebruikt
Leesklas gevormd aan agenda van leiden
Ds. De Wolff-school
Met ingang van 1 januari is aan de Ds.
de Wolffschooi te Leiden, de school var
Hervormde schoolvereniging waai
!il(jk lerende kinderen onderwijs ont
vangen, een leesklas gevormd, die be
stemd is voor die kinderen, die met ern
stige leesmoeilijkheden zitten. Men ver
wacht, dat zodoende het onderwijs in het
lezen meer aan zijn doel zal kunner
antwoorden.
De Ds. De Wolffschooi. waarvan de heer
Huigens, die nog steeds in Noordwijk
moet wonen omdat hier nog geen wc
beschikbaar is, hoofd is, telt nu 187 leer
lingen, die de school geheel bezetten. Er
zijn elf leerkrachten plus de heer Huigens.
die zelf geen klas heeft,
nieuwe leerkracht is nu benoemd
mej. J. Tom, onderwijzeres aan de Chr
lagere school te Bergambacht. Zij is lid
■an de Geref. Kerk
Jubileum bij coöperatie
„Vooruit"
Maandag viert de heer H. A. de Roos,
Ambonsinaat 18, zijn 40-jarig jubileum als
winkelchef en controleur ln dienst van de
coöperatie „Vooruit". Hij zal door het be
stuur. in tegenwoordigheid van de onder
nemingsraad en het bestuur van de perso
neelsvereniging, worden ontvangen.
De Euratom zal supra-nationaal gezag I
hebben, dat wil zeggen dat de orgamea-1
tie voor de nationale parlementen man-1
daathoudster wordt van bepaalde be-
voegdheden. Onder leiding van Monne:
zal in Parijs een permanent secretariaat
worden gevestigd. Er worden drie reso-j
lutles opgesteld, welke aan de zes mi-
nisters der deelnemende landen zullen
worden aangeboden. Deze kunnen dan
worden besproken in de ministersconfe
rentie, die binnenkort zal plaats hebben,
waar het rapport der deskundigen dat
na de conferentie in Messina in het voor
uitzicht werd gesteld, eveneens behan
deld wordt.
Vn.n Nederlandse ryde nemen aan de
Euratom-conferentie te Parijs deel: prof.
Romme. voorzitter k.v.p.-fractie van de
Tweede Kamer. mr. Burger, voorzitter
p.v.d.a.-fractie, dr. Bruins Slot, voorzitter
.r.-fractie, J. Albers, secretaris KAB, O.
Hazebosch, secretaris-generaal C.N.V.
n H. Oosterhuis. voorzitter N.V.V.
Nieuwe verboden
Dierenbescherming te
Leiden
De gemeente Leiden heeft sinds 1950
en speciale verordening op de bescher
ming van dieren en vormt in dit opzicht
en unicum in ons land. Thans is deze
erordening uitgebreid met drie nieuwe
verboden, namelijk het verbod van oog
kleppen voor paarden, het verbod van op-
zetteugels voor paarden en het verbod om
kettinghonden te houden. Een en ander is
mede het resultaat van een door mr. dr.
W. Hugenholtz aan de gemeente toegezon-
loekschrlft.
Kent U
het verschil
tussen
en diamant?
'usjen een stuk vensterglas en
ren diamant is dat verschil niet
•o moeilijk te constateren, maar
>ij een knap geslepen stukje glas
Verpakte soepen moet U ook aan
werpen. Eén ding Is dan zeker....
zodra U OXO geproefd hebt. weet
U, dat U „het juweel" onder de
soepen gevonden hebt.
OXO. natuurlijk van smaak, voor
treffelijk van kwaliteit en
SOEPEN
„Chicken"-kippensoep, Toma
tensoep, Juliennesoep, Cham
pignonsoep, Vermicellisoep,
Aspergesoep.Bruinebonensoep
Woensdag
Lakenhal, 8 uur: K. en O.-cursus over
W. A. Mozart door Paul Niessing.
Schouwburg, 8 uur: K. en O.. The bad
Samarivan door The English Players.
R.K. lyceum, 7 uur: K en O.-cursus
tekenen en schilderen o.l.v. Kiddy Bur-
gersdijk.
Gerecht 10 (Over 't Hoff), 8 uur: Tuin-
ouw en Plantkunde. J. En-trop over para-
:eten in planten- en dierenrijk.
Stadsgehoorzaal. 8 uur: Ned. federatie
oor vluchtelingenhulp, slotbijeenkomst
er inzamelingsactie „De vluchteling
•ach*, op uw sleutelI"
Universiteit, 7.45 uur: mr K. V. Antal
ver enkele aspecten van de strijd tussen
scus en belastingplichtigen.
Clubhuis Westerkwartier, 8 uur: Ver
eniging voor pedagogiek, pedagogisch
Gulden Vlies. 8 uur: Leidse Midden-
standscent/rale, G. Warnaar over vragen
betreffende de omzetbelasting.
Rijksmuseum voor volkenkunde, 8 uur:
dr. S. Kooyman over kun6t van Neder
lands Z.W. Nieuw-Guinea.
Oegstgeest. 8 uur: gemeenteraad.
Donderdag
Casino, 7 en 9.15 uur: K. en O., „De fa
tal e brief" van Joseph L. Mankiewicz.
R.K. lyceum. 7 uur: K. en O.-cursus
•kenen en schilderen o.l.v. M. Kutterink-
Stadsgehoorzaal. 8 uur: Residentie-
Orkest o.l.v. Willem van Otterloo, solist
Jaap Stotijn (hobo).
Gulden Vlies, half 8: C.B.T.B.-afdeltogen
Leiden en Leiderdorp, Ohr. van den Heu-
ïl over de vrijere loonvorming.
Oegstgeest. Patronaatsgebouw. 8 u.:
e Lekenspel ers. Holland Cocktail.
Rijnsburg, Flora, 7.45 uur: afdeling
Rijnland Rode Kruis, bonte a-vond.
Vrjjdag
Turk, half 1: lunchbijeenkomst Nijver
heid en Handel, ir H. J. Keus uit Den
Van boven af of van onderen
op 7
Snouck Hurgronje-hul6. 8 uur: K. en O.-
cursus „Vreedzame toepassing van atoom
energie" door prof. dr. P. M. Endt.
Rehoboth, 8 uur: Christen-vrouwenbond,
H. Kleibrink met eigen films.
Gulden Vlies, half 8: Ned. Chr. Reis-
vereniging,«jaarvergadering. met films en
dia's.
De Doelen, 8 uur: Maatschappij der Ned.
Letterkunde, jhr. prof. dr P. J. van Win
ter over Nederlandse nationale 6ymbo'.en.
met lichtbeelden
Hotel Central, 8 uur: Ned, Handelsreizi
gersvereniging, spreker M. Schroder.
Tentoonstellingen
Prentenkabinet (Kloksteeg ?5), 2-5 uur:
Kersttentoonsterilinglitho's in kleuren
door J. Bezemer en J van Vlijmen '.tot
9 februari).
Rijksmuseum voor volkenkunde 10S
iur. Chinese houtsneden (tot 4 Maart»
Boerhaavezaal. Lange Vrouwekerksteeg:
jeugdtentoonstelllng „Op bezoek bij
P.T.T.".
Nachtdienst apotheken
Hernieuwde leeropdracht
Bij K.B. Is aan S. E. Tawfik opdracht
verleend om in de faculteit der letteren
en wijsbegeerte aan de rijksuniversiteit
te Leiden wederom onderwijs te geven in
het Arabisch.
Colette vermaakte zich, springt, danst en speelt). Dit zonder
de Hollandse vertaling staat op een briefje tegen de muur van een
school in Den Haag. Als je het leest, weet men direct, dat hiei geen
Nederlandse schooljuffrouw de jeugd onderwijst, maar een Fxanse.
Typisch Frans", zeggen we, wijzend
op het papier. De Franse onderwijzeres,
mademoiselle D. Parquet. Parisienne
pur sang, begrijpt meteen wat we be
doelen: Ze lacht en zegt: Ja, jullie
Hollanders zouden geschreven hebben:
„Colette travaille (Colette werkt)
In andere klassen van de tot school
ingerichte villa aan de Parkweg in Den
Haag hangen papieren met Engelse
woorden, in de voormalige villa Van
S tolk weg 31 ziet men het handschrift,
dat kenmerkend is voor Duitsers.
In deze twee gebouwen is namelijk
gevestigd de internationale school en
de schooljeugd bestaat uit 28 nationali
teiten. Het zijn de kinderen van con
sulaire en diplomatieke ambtenaren,
van vaders, die verbonden zijn aan het
Internationale Hof van Justitie, van
buitenlanders, die voor hun werk in
Nederland wonen, enz.
Dit kinderwereldje vormt een ware
statenbond en als men met de kinderen
spreekt, komt men voor vert-assingen
te staan. Je spreekt een meisje met
bruine ogen aan in het Frans. Raak, ze
verstaat je! Maar ze is geboren in
Zwitserland enze blijkt ook Hol
lands te verstaan. Ze heeft zelfs de
Ned. nationaliteit. Een iongen spreekt
met vriendjes en vriendinnetjes beurte
lings Engels en Frans. Het blijkt een
Canadees te zijn. Een bruin-ogig jon
getje met een Amerikaans aandoend
jasie spreekt Frans, maaris een
Pool. Soms ook weten de kinderen zelf
niet precies welke nationaliteit ze
hebben en geven zich maar uit voor
Fransman. Want ze zitten toch in de
Franse klas!
gebroederlijk naast
elkaar, genietend van een inheems
product: bovenste rij v.l.n.r.: Hol
land, Polen, Amerika, Holland;
onderste r\j: Tjechoslowakije,
Frankrijk en Canada.
Ook al Is
eigen volk,
r nu een jongetje van het
naar zit die omdat hij
i Engels sprekend land op
Geref. generale synode bijeen
Deputaten voor vragen rond
de gezinsvorming
Volgende week benoeming in vacature prof. Dijk
Steeds meer steen en minder
kolen uit de mijnen
Tekort aan personeel
in Limburg
In het afgelopen jaar heeft de kolen-
produfctie van de staatsmijnen 7.477.000
ton netto bedragen. De verdeling van
deze produktie over de vier staatsmijn
zetels was als volgt: WilheLmina 1.082.000
ton; Emma 2.355.000 ton; Hendrik 1.459 000
ton en Maurits 2.581.000 ton. Gemiddeld
werd per gewerkte dag 24.634 ton netto
geproduceerd.
De netto-produktle was het afgelopen
jaar ruim 116,000 ton minder dan in 1954
Toch werden in 1955, ondaniks een dui-
deriijik tekort aan personeel, 280.000 ton
ruwe schachtkool meer aan de oppervlak
te gebracht dan in 1954.
De verklaring van ccn cn ander Is, dat
de verhouding tussen kool en steer
de schachtkool de laatste tijd steeds
gunstiger is geworden. In 1955 zaten in
iedere duizend kilogram schachtkool niet
minder dan 350 kilogram steen-
Lever deze
bon in bij Uw
winkelier en U
vangt in een aardig etui
voor slechts 35 cent
N 8 proefstiftjea Lipstick
SÉ
„De Zaaiers" zongen
in ziekenhuis
Spraken met patiënten en
verspreidden lectuur
Het in November in Leiden opgerichte
interkerkelijke evangeldsatiezangkoor „De
Zaaiers" heeft nu daadwerkelijk het e\
gelisatiewerk ter hand genomen door
uur te zingen in twee afdelingen van
academisch ziekenhuis. De vijf en twintig
leden van het koor zongen met geestdrift.
De patiënten waren dankbaar voor dit
uur van eenvoudige en mooie zang-
De leden van het zangkoor hebben zich,
zo vernamen wij, niet tot het zingen be
perkt. Er werd ook met de patiënten ge
sproken en bovendien had men lectuui
bij zich. Over dit debuut is men dan ook
tevreden.
We geven tenslotte het verzoek van d<
dirigent e door. of nog meer belangstel
lenden zich voor dit koor wirilen melden.
Vooral voori heren is er plaats. De repe
tities worden gehouden op Vrijdagavond
om kwart voor acht in een der zalen van
de Zuiderkerk aan de Lammenschansweg.
Manuscript over
Lamech (Kaïnszoon)
gevonden
In de buurt van de Dode Zee in Israël,
zijn oude in het Aramees gestelde hand
schriften gevonden, waarin de geschie
denis van Lamech, de zoon van Kaïn
wordt verhaald. Er zouden verschillende
nieuwe gegevens in voorkomen over de
afstammelingen van Adam en zijn zoon
Kaïn, zoals die in het bijbelboek Genesis
zijn beschreven.
(Van onze kcrknieuwsredactcur)
T~)E GENERALE SYNODE der Geref.
i Kerken Is, na op 30 september van
j het vorige jaar te zijn verdaagd, van gis-
teren af te Leeuwarden weer in voort-
I gezette zitting bijeen. „Kleinere zaken'
j voor de eerste dag. zo gaf de praeses, di
C. v. d. Woude. In zijn openingswoord
aan. Niettemin kwamen er ook „grote
dingen" ter sprake: vragen rondom hu
welijk en gezinsvorming.
De classis Zaandam kwam indertijd tot
de uitspraak, dat het huwelijksverkeer
niet gescheiden mag worden gedacht
de voortplanting. Zelfs wilde dc classis
anti-conreptionele middelen ge
bruiken vermanen en in geval van dn-
boetvaardigheid de kerkelijke tucht toe-
Tegen deze rigoureuze uitspraak wa
ren van de zijde van de kerkeraad var
Velsen ernstige bezwaren ingebracht, zo-
dat de zaak op de particuliere synode
van Noordholland kwam. die de synode
vroeg zo mogelijk over deze materie
uitspraak te doen.
Men was het er In het algemeen
over eens. dat deze vragen in de pasto
rale sfeer liggen en daar incidenteel die
nen te worden opgelost. Maar niet
de vraag of de kerken vla haar synode
zich hierover moeten uitspreken,
voorstel deputaten te benoemen c
vraagstuk in studie te nemen, toegelicht
door ouderling A. Fonteijn (Rijswijk),
vond geen bijval bij ds J. D. Boerkoel
(IJsselmonde). ouderling J. van Woer
den (Raamsdonksveer» en prof. dr
Brillenburg Wurth (Kampen).
Vooral de laatste legde de volle
druk op de pastorale zorg. Door een
spraak of men bv. al of niet aan geboor
teregeling mag doen, zou men alleen
de reële conscientlenood vergroten.
Prof. dr. G. M. den Hartogh (Kampen)
ds. A. G. v. d. Stoel (Bergen op Zoom)
en ds. Van de Woude (Leeuwarden) wa
ren van mening, dat men aan een bepaal
de mening, die aan het groeien is toch
leiding moet geven. En prof. dr. R. Schip
pers (Amsterdam) achtte benoeming v:
deputaten alleen al van belang, omdat
zij met beslistheid de beperkte visie van
de classis Zaandam kan afwijzen.
Een ander accent werd gelegd door ds.
L. ten Kale (Stedum) zelf vader van tien
kinderen en door ds D. Scheele (A;
die wezen op de geweldige zegen vai
grote gezin, een blijdschap waarover
in onze dagen weinig meer hoort, mede
een gevolg van de te kleine woningen.
Met enige stemmen tegen (o.a. prof.
B. Wurth en prof. dr. K. Dijk) kwi
men tot de slotsom, dat met het oog
de pastorale arbeid het van het grootste
belang wordt geacht, dat aan dc ker
ken t.o.v. dit vraagstuk leiding wordt ge
geven. Maximaal zeven deputaten zul
len worden benoemd met de opdracht dit
vraagstuk nader in studie te nemen, ten
einde een verantwoorde uitspraak van de
-olgcnde synode voor te bereiden.
De benoeming van een hoogleraar ln
Ie vacature-prof. Dijk, die men graag
erder aan de orde had wiMen stellen,
komt volgende week op de agenda
De praeses stelde voor ditmaal twee
weiten te vergaderen en in april opnieuw
bijeen te komen.
Met weemoed wijdde de praeses enige
woorden aan het verscheiden van de
echtgenote van prof. Dijk en aan het
heengaan van ds. S. G. de Graaf, die op
de synode te Utrecht in 1944 zo'n belang
rijk aandeel had in het opstellen van de
zg. Vervanigingsformuile. Ook hoorde de
synode staande een woord ter nagedach
tenis van mr. J. A. de Wilde aan.
Met blijdschap werd gememoreerd de
koninklijke onderscheiding toegekend
aan prof. dr. D. Nauta bij het jubileum
van de V.U. en de ambtsjubilea van ds.
S. Hoekstra (Roosendaal) en van ds. Van
der Woude zelf.
Van dr. Bergenia in Makassar kwam
bericht binnen, dat hij zijn benoeming
tot zendingshoogleraar aan de Kamper
Hogeschool aanvaardt. Voorts werd de
tekst vastgesteld van een schrijven aan
de kerkeraden aangaande christelijke or
ganisaties.
Vandaag is het rapport Diaikonne-Over-
heid aan de orde gestéld, zodat ook de
diakenen In de Leeuwarder Noorderkerk
in de schad-u-w van de Oldenhove aanwe
zig waren. Verwacht wordt dat de be
handeling van dit rapport enige dagen
in beslag zal nemen.
Zuiderkruis via Panama
naar Australië
Morgen vertrekt het s.s. ZuiderkruL
onder commando van kapitein D. J. Lap,
met ca. 780 emigranten naar Australië.
Het schip vaart niet langs de gebruike
lijke route door het Suezkanaal, doch via
het Panamakanaal. De inscheping ge
schiedt via loods Holland aan de Javakade
in Amsterdam.
Een speciale boottrein vertrekt tien
negen uit Den Haag (H.S.) en drie minuten
over negen uit Leiden.
Wegvak Hazerswoude-
Hoge Rijndijk niet
voor fietsers
Gedeputeerde staten van Zuid-Holland
hebben een gedeelte van het wegvak Ha-
zerswoude—Hoge Rijndijk te H=
de (een gedeelte waarlangs zich geen
fietspad maar een parallelweg bevindt)
van de provinciale weg Hillegersberg-
Kruisweg—Benthuizen—Hazerswoude—
Hoge Rijndijk met zijtak naar Boskoop
Cno. 22 van het provinciale wegenplan)
voor het verkeer met rijwielen gesloten
verklaard.
Wegvakken Zoetermeer-
Leiden niet voor fie'isers
Twee gedeelten van de provinciale weg
Zoetermeer—Leiden (wegvak Stompwijk
Zoeterwoude (no. 17 van het provinciaal
wegenplan) in de gemeente Zoeterwoude
zijn door gedeputeerde staten van Zuid-
Holland voor verkeer met rijwielen ge- I Brilman,
iloten verklaard. school.
school ging in het Engelse klasje,
dan behoort die er niet bij, want
„Hij zit niet in het Franse klasje".
NIEUW GEBOUW
de school in ons land. De internationale
school is een stichting, die in 1953 werd
opgericht op voorstel van de Haagse
burgemeester. Behalve subsidie der ge
meente krijgt de school financiële on
dersteuning van ambassades en grote
buitenlandse firma's. Het perceel aan
de Parkweg heeft de gemeente Den
Haag ln bruikleen gegeven. Er bestaan
plannen om een echt schoolgebouw op
te richten, dat plaats biedt aan 600 tot
700 kinderen. Thans is het nog behel
pen.
Vobrdat deze internationale school ln
september van het vorig jaar eigenlijk
begon te „draaien", bestonden al de
Engelse en Franse school, vóór de oor
log ook een Duitse school, doch de
wenselijkheid kwam naar voren één
onderwijsinrichting te stichten
De internationale school heeft thans
een Franse, een Engelse, een Duitse en
een Amerikaanse sectie. De docenten,
die al even internationaal zijn, werken
nauw samen en zo kan het gebeuren,
dat de Engelse kinderen, die Frans zou
den moeten krijgen van een Engelse
docent, les krijgen van een Frangaise.
De bedoeling van de school is, dat
de kinderen, die momenteel op deze
school les krijgen, bij eventuele over
plaatsing van de ouders ook mee kun
nen in het eigen land. Hoewel het een
moeilijke taak lijkt, vallen deze on-
der\vijsmoeilijkheden meestal wel mee,
omdat de klassen klein zijn en er dus
veel aandacht aan het kind kan wor
den besteed, wat in het eigen land met
de grote klassen met altiid mogelijk is.
De leeftijd van de kinderen varieert
van 4 tot 18 jaar. Er is een kleuter
schooltje, een lagere school en een
middelbare school.
Soms doen zich moeilijkheden voor,
die eigenlijk wel grappig zijn. Krijgt
bijvoorbeeld een Iraans kind les van
een Franse juffrouw, dan is dit geen
bezwaar, want de woorden optellen,
aftrekken, vermenigvuldigen en delen
heeft het gauw begrepen. Maar als de
juffrouw zegt. dat de kinderen morgen
congé (vacantle) hebben, begrijpen ze
deze uitdrukking niet en zo komt het
voor, dat zo'n jongetje de volgende
dag tóch voor de deur staat.
230 KINDEREN
T")E SCHOOL TELT thans meer dan
230 kinderen. Dr Van der Valk kan
geen antwoord geven op de vraag: wat
zijn nu de stoutste kinderen? Wel was
het hem opgevallen, dat de Duitse
kinderen erg braaf zijn, de Amerikaan
se jongens in de pauze graag stoeien
en de Franse jongelui leuke aftelspel
letjes doen, die grif door andere lands
lieden worden overgenomen.
Bij ons bezoek zagen we een ferme
blonde knul, die zich niet bepaald op
de achtergrond hield, stoer uit zijn
ogen keek en zijn vriendjes wel onder
de duim wist te houden. Hij was Hol-
Winterhanden
Zilveren jubileum
van J. de longe
De heer J. de Jonge heeft gisteren ge
jubileerd bU de N.V. automobielhandel
voorheen Vreeken en Schudel. Vijf en
twintig Jaar geleden kwam hU daar in
dienst als chef-monteur en dc heer De
Jonge is nu al twintig jaar bedrijfsleider.
Morgens werd hij to tegenwoordig
heid van directie en personeel gehuldigd.
De heer D. Hanson, de directeur, prees
hem om zijn eerlijkheid, zijn trouw en
zijn bekwaamheid. Hij bood hem een gou
den polshorloge aan.
De heer M. Misero, procuratiehouder,
sprak namens het personeel. Hij schetste
de goede verstandhouding onder het per
soneel en noemde de heer De Jonge „de
vader van het bedrijf". Een kist sigaren
werd aangeboden-
De jubilaris sprak toen nog een dank-
Gistermiddag recipieerde de heer De
Jonge. Tal van zakenrelaties, vrienden en
bekenden hebben van deze gelegenheid ge
bruik gemaakt om hem te complimen
teren. Er was ook een deputatie van het
bestuur van de vereniging On6 Grunne-
gerlaand. Verder zagen wij ds. N. Kleer
maker, Hervormd predikant en de heer C.
directeur van de ambachts-
