Voorzitter Van Waveren zag
stokpaardjes opdraven
Middenstandsproblemen
en de wetgever
Mevr. Bakker (Voorburg) boeit
duizenden kleuters in t land
Brand in 4000 kerstbomen
op Schuttersveld
NIEUWE LEIDSCHE COURANT
3
DINSDAG 3 JANUARI 195S
Nieuwjaarsvergadering Kamer van Koophandel
Hoogconjunctuur en welvaart
zijn niet dezelfde begrippen
TV VOORZITTER van de Kamer van Koophandel en Fabrieken voor
Rijnland, de heer T. M. H. van Waveren, ziet de toestand van heden
niet anders dan als een gunstig klimaat voor opbouw en ontwikkeling en
hij zou het woord „hoogconjunctuur" alleen willen gebruiken in verband
met de werkgelegenheid.
In zijn nieuwjaarsrede in de Lakenhal betoogde hij in dit verband, dat
de ondernemer zich, niettegenstaande het goede vooruitzicht, onzeker
voelt bij het toetsen van zijn ontwikkelingskansen en het trekken van con
clusies voor het bepalen van zijn toekomstige bedrijfspolitiek. De reeks van
economische en politieke gebeurtenissen van de laatste tijd, de veelheid
van tegenstellingen in de opinies van grote mannen en het toenemen van
regeringsmaatregelen op economisch en sociaal gebied, ontnemen de mens
heid het gevoel van zekerheid, dat i
zou vernachten.
Door «fit verschijnsel leert
langer hoe meer beseffen, dat hoogcon
junctuur en welvaart lang niet altijd de
zelfde begrippen zijn. In dó* licht bezier
wordt hoogconjunctuur iets onwezenlijks,
een sprookje, dat als een psychologisch
grapje de werkelijkheid bedriegt
Als bewijsvoering somde spreker het
voor en tegen op van onze gunstige positie
en hij vroeg in dit verband
werkelijkheidszin.
De voorzitter vervolgde:
„Het is in Nederland zó, dat eigenlijk
niemand na de oorlog een gevoel va
normale vrede en zekerheid heeft. Crisi:
gedachten mogen door ons gevoel va
hoogconjunctuur in het onderbewuste zijn
verdrongen, maar als deze verdringing
zich autonoom komt melden, weten wij.
dat eT in verhouding tot de geïnvesteerde
kapitalen, geen reserves zijn gevormd, om
de druk van de laagconjunctuur het hoofd
te bieden. In dit verband moet ik zeg
gen, dat de huizenpositie en de huurrege-
lingen nu niet bepaald een opwekkend
beeld geven om mijn idee over de wel
vaart wat op te vrolijken!"
Onzekerheden
Ten aanzien van een te voeren bedrijfs
politiek meende spreker, dat in de toe
komst vele onzekerheden liggen verscho
len. In dit verband noemde hij de belas-
tingpolitiek van na de Tweede Wereld
oorlog, dde gericht is op een andere eco
nomische en sociale structuur, o.a. de
spreiding van het bezit, en hij betoogde:
„Ik vind het moeilijk te peilen, hoe
zich verder de bezitsspreddóng voltrekt.
Het belastingsysteem werkt namelijk ook
zo, dat het er naar uit gaat zien, dat de
staat zich schaart onder de groep groot
kapitalisten, want de statistische gege
vens tonen aan, dat in de staatsonderne
mingen thans ongeveer 4Mi miljard gulden
is geïnvesteerd tegen plus minus 7 mil
jard gulden ln naamloze vennootschap
pen een toestand, te meer spannend, be
keken ln het licht van de regeringsmaat
regelen ten aanzien van het afremmen
van de particuliere investeringen. Naast
deze 4'/4 miljard moet dan ook nog
den gelet op de zeer vele miljoenen, be
legd in provinciale en gemeentelijke be
drijven."
in een tijd van hoogconjunctuur
Dirigisme kan misschien een
blik helpen voor een nationale
junetuur, indien althans de regee
het mom
ders
conjunctuurgolf zich omkrult om naar
beneden te storten, of wanneer deze
uit het dal gaat verrijzen, op weg naar
een nieuwe top, om de weg voor de
komende nieuwe tijd te effenen. Wy
moeten echter oppassen, dat wy met
deze wereldgolfslag op sociaal en eco
nomisch gebied met een goed gemid-
vasthouden aan eigen dirigisme niet
in jen uitzonderingspositie manoeu
vreren.
T -\L H. VAN WAVEREN
lijke richting uit gaan.
enerzijds dat onze reële lonen, dus de
loonkoopkracht, naar de langste plaats
West-Europa is verdrongen en anderzijds,
dat de investeringen in de diepte hier U
lande per hoofd van de bevolking belang,
rijk beneden die van andere landen lig
gen.
Tenslotte verdiepte de voorzitter zich
i een filosofische analyse van het toe
komstbeeld van de mensheid na aanpas
sing aan nieuwe technische mogelijk-
Uit de nieuwjaarsrede
Kamer van Koophandel
gedurende 1955
„De werkzaamheden van de kamer i
1955 betroffen grote activiteiten op alle
lei gebied", zo zei de voorzitter van <1
kamer van koophandel en fabrieken vo<
Rijnland in zijn openingswoord tijdens de
nieuwjaarsvergadering in de Lakenhal
Wat de ontgrondingen betreft, aldus de
voorzitter, heeft de kamer gestreefd
een goede samenwerking tussen landbouw
en industrie om de ktei-afgravingen tol
beider voordeel te doen strekken. De cul
tuurtechnische dienst voor Zuidholland Is
een actie begonnen om ruilverkavelingen
ln de kleipolders langs de Oude Rijn tot
stand te brengen.
Ten aanzien van de kalkz-andsteentn-
dustrle wordt nog steeds naar een juiste
oplossing gezocht. Het is onjuist deze in
dustrie haar eigen grondstof te onthou-
Wat de verkeerssituatie betreft sprak
de voorzitter als zijn mening uit, dat de
spoorwegovergang bij De Vink dient t«
verdwijnen om een goede ontwikkeling
van het wegennet rond Leiden niet te be
lemmeren. Voorts werd geconstateerd, dat
de kwestie van de Katwijkse haven een
gunstige wending heeft genomen.
Overleg met de Nederlandse Spoor
wegen heeft nog niet geleid tot her
openstelling van het station te Voor
schoten, maar de pogingen hiertoe
worden voortgezet.
In de loop van 1955 riepen 166 bed rij-
;n de medewerking van de kamer in ter
oplossing van bedrijfsruimteproblemen.
In het handelsregister hadden ruim 700
inschrijvingen plaats waardoor het totale
aantal thans 10.046 bedraagt.
AGENDA VAN LEIDEN
Woensdag
Stadsgehoorzaal, half 11 en MM 3: Leid
se Jeugdactie, toneelgezelschap Puck mot
„Pierrot valt van de maan".
Burcht. 7.45 üre: Fryske Joun mei dc
Fryske foardrachtkunstner Wybren Al-
Donderdag
Chr. Soe. Belangen, 8 uur: Chr. Bestu
renbond. drs W. Albeda over de nieuwe
loonpolitiek.
Tentoonstellingen
Prentenkabinet (Kioksteeg 25), 2-5 uur;
Kersttentoonstelling, litho's in kleuren
door J Bezeroer en J. van Vlijmen (tot
19 februari).
Rijksmuseum voor volkenkunde 105
uur. Chinese houteneden (tot 4 maart).
Nachtdienst apotheken
Apotheek Nieuwe Rijn, Nieuwe Rijn 18.
tel. 20523, en de Doeza-apotheek, Doeza-
s.raat 31, ted. 21313
Burgerlijke stand van Leiden
GEBOREN: Johannes Jacobus Maria,
z v B G Gijbeis en J C Schenkeveld; Jo
hanna Petronelda, d v H C Rol en J
Slegtenhorst, Brunetta. d v S H Zitman
G vpn de Peppel; Bemardine Nelly, d
B Dijkman en P J C Flippo; Theodorus
Cornells Johannes, z v C P den Hollander
H M L la Rivière, Arie Pie-tec, z v L H
de Heiden en N A Droog; Francisoa Maria
Petronella Johanna, dvJM Langver en
P J M v d Born; JoJanda Jacoba Louisa.
J Lindhout en C Admiraal; Agatha
Elisabeth Gerard®, d v G P C de Groot
J A Verhaar
OVERLEDEN: H J G Lamme, man, 51
P de Boer, man, 54 jr; A Pardon, man,
jr; M G Stokvis, man, 65 jr; J v Eldes-
wijik. man 75 Jr.
Donderslagen
„Ook opportunistische regering!
regelen, die soms als een donderslag uit
blauwe hemel komen, maken de bedrijfs
voering extra moeilijk. De zogenaamde
maatregelen tegen overspanning
conjunctuur, de roemruchte 75 procent-
inplaats van 50 procent-betaling op
vervroegde voorlopige aanslag in de
nootschapsbelasting en de vermindering
van de vervroegde afschrijving tot 10 pro
cent, dit alles ziet er voor mij ondanks
de goede bedoeling om de arbeldsspi
gen te verminderen, uit als een aanslag op
de investeringen en een onderbreking var
het dndustrlaliseringBbeleidMinister Zijl
stra heeft immers kort tevoren het be
drijfsleven vermaand, niet een houding
aan te nemen, die tot consolidering
de bedrijven zou leiden Als ik hoor
de fabuleuze cijfers, waarmede vóór No
vember de orderportefeuilles door deze
maatregelen zijn gespekt, zou ik haast
concluderen, dat professor Zijlstra ook
een goed psycholoog is.
Bezien wij, aldus de heer Van Waveren,
dan nog deze manoeuvre, die tot beper
king van investering in het particuliere
bedrijfsleven moet leiden in het licht van
de grote personeelsuitbreiding bij rege-
ringsinsban-ties, dan vind ik daarin on
willekeurig een bevestiging van mijn be
wering van de principiële verandering in
de economische en sociale structuur van
Loonpolitiek
Ook de toekomstige loonpolitiek bracht
de voorzitter onder de aandacht van zijn
toehoorders. Hy verklaarde:
Het moge in het bedrijfsleven een pretr
tige indruk hebben gemaakt, dat de rege
ring vrijere richtlijnen voor de loonvor
ming heef toegestaan, omdat dit een ken
tering is ten aanzien van de geleide loon
politiek, desalniettemin betwijfel ik, of
het systeem van loondifferentiatie, res
pectievelijk winstdeling, de oplossing zal
brengen in de chaotische toes and van de
arbeidsverhoudingen. De techniek van de
c.a.o.'s zal hierdoor veranderen en de
strijd om werkkrachten zal opnieuw, maar
ditmaal gezeten op de stokpaardjes van
de werkcïassificatie, worden gestreden.
In htfever stokpaardjes kunnen
veranderen in paardjes van Trojc weet
ik niet. maar wèl ben ik beducht voor
oncontroleerbare gebeurtenissen in de
secundaire, of misschien wel tertiaire
arbeidsvoorwaarden en daardoor een
verdere stap in de richting van de
inflatie.
In beschouwende zin plaatste de voor
zitter het Nederlands economisch beleid
ln het licht van de wereldeconomie en hl)
zeide daj de problemen van onze natio
nale conjunctuur te veelvuldig en te ge
compliceerd zijn om deze door geleide
economie te kunnen beheersen.
De Nederlandse economie ls afhankelijk
van de wereldeconomie en de wereldcon
junctuur schommelt nu eenmaal ln gol
ven. Door de technische ontwikkeling van
deze tijd worden de hevigheid en frequen
tie van die golfslag groter, vooral heviger,
omdat, door de snelheid van het verkeer,
hoe langer hoe meer de gehele mensheid
er bij be'.rokken is.
ONDERVOORZITTER MEERPOEL
Credietverstrekking wekt zeker gevoel
van onbehagen
In de aanvang van zijn inleiding stelde de heer C. F. Meerpoel, ondervoor
zitter van de Kamer vast, dat de moeilijkheden van de middenstand meer
en meer de aandacht trekken ook van de overheid. Hij vond het echter wel
opmerkelijk, dat de bemoeiingen van de regering vooral ook de financiële
zijde betreffen en inzonderheid het credietprobleem. Het is verrassend op
hoeveel wijzen de middenstand momenteel crediet kan krijgen. Hoeveel
waardering spreker voor dit alles ook kon hebben, toch kon njj daarbij
een zeker gevoel van onbehagen niet van zich afzetten.
In feite ldgt daarin een erkenning van
een ongezonde financiële positie, waarin
deze sector van het bedrijfsleven is komen
te verkeren, zo zelde de heer Meerpoel
De oredletCaclliteiten mogen de gevolgen
van deze minder gunstige situatie trach
ten weg te nemen, de oorzaken daarvan
worden daardoor niet opgeheven.
Het beoefenen van een ambacht en het
bedrijven van een handelszaak voor een
groot deel op basis van overheidskrediet,
is niet een van de van oudsher gebruikte
middelen en geeft de Middenstander wei
nig kans om op zijn oude dag de rust te
nemen, die eik mens toekomt.
Mogelijkheid tot hert vormen van kapi
taal om de onderneming tot verdere ont
wikkeling te brengen moet toch in elk
geval binnen het bereik van een normaal
goed gedreven middenstandszaak liggen,
aldus de voorzitter.
Wat de algemene taak der Kamers be
treft meende spreker goed te doen vast
te stellen, dat de regionale belangen van
handel en nijverheid ook in de midden-
standsseotor het best blijven gediend door
regionale behartiging daarvan door de
Kamers van Koophandel en Fabrieken,
leder voor haar ressort.
Het betreft o.a. de uitvoering van de
Handelsregisterwet, de Vestigingswet
Kleinbedrijf 1937, de Vestigingswet Be-
jven 1954. de Winkelsluitingswet 1951,
Wet op de Afbetalingen, de Woonruini-
zet 1947, voor zover de Kamer daarbij
ls betrokken, de Provinciale Verordening
op de ontgrondingen
ben ten deze niet altijd een billyke uit
werking gehad. Relatief gesproken ls
men er daarom door do verhoogde omzet
niet zo op vooruit gegaan, als men op
pervlakkig beschouwd, zou denken.
De factor of mem weinig of veel perso
neel in dienst heeft, speelt hier eveneens
een grote rol.
In dit verband hebben ook de wijzigin
gen bij de omzetbelasting voor velen een
teleurstelling gebracht. Tegen de ver
wachting in was deze beschikking bij het
einde van 1955 nog steeds van kracht.
Reserves
Dit overzicht zou
onvolledig zyn, als
worden gesteld, dat
in het bijzonder v
zaken betreft, zeer
gen als op
kostenpeil
verhoging
r sprekers mening
ar de middenstand,
zover dit kleine
zeer zpker gevaren drel-
of andere wijze het on
stijgen, bijvoorbeeld door
of hel
r de e
»/.akei
Groothandel
Bij de behandeling van het overacht
an de middenstand, deelde spreker mede,
dart de groothandelssector, diie zijn goe
deren urt het buitenland betrekt, dezs
goederen meeStal duurder moest inkopen.
Het bleek rang niet altijd gemakkelijk
deze meerprijs door te berekenen.
Spreker stelde vast, dat de omzet
In geld in 1955 by de detailhandel
zeker niet ls gedaald. Op grond van
navraag In het district Rijnland en
naar schatting zal de omzetverhoging
In geld 8 a 10 procent bedragen-
Op zichzelf is deze algemene omzetver
hoging in geld zeer verklaarbaar, daar tot
op heden in totaal zeven loon ronden heto-
n plaatsgehad en het is vanzelfsprekend,
it, waar meer gekl wordt verdiend, ook
eer geld kan worden uitgegeven. Het is
•Igens spreker echter dubieus of aigeme-
loonronden zonder verhoogde productie
n oplossing bieden, omdat verhoogde lo-
n, als hert aanbod van goederen niert
overeenkomstig toeneemt, automatisch tot
prijsstijgingen moeten leiden. Een woord
waarschuwing ten opzichte van de
eventuele spanningen, die bij prijsstij
gingen zouden kunnen ontstaan, leek spr.
dan ook zeker op zijn plaats.
Tot deze gunstige gang van zaken met
betrekking tot de omzetverhoging in geld
heeft ongetwijfeld de toenemende beteke-
rMs van het huurkoopwezen bijgedragen.
I teel mogelyk Is dit
men. die absoluut noodzakelyk zün
als eventueel eens tegenslagen zou
den komen. Hy meende hierop een
hartgrondig NEEN te moeten laten
horen; immers In deze sector zyn niet
de reserveringen mogelyk als by een
N.V. wel het geval is. Daarvoor heeft
het totaal van de belastingen een te
groot aandeel opgeslokt.
Dat de belastingdruk in de eerste jaren
na de tweede wereldoorlog zeer zwaar
was. is begrijpelijk, maar wat toen nood
zakelijk was voor de ontwikkeling en de
evenwichtigheid van onze economie, dient
tihane even noodzakelijk te worden her
zien vanuit de gezichtshoek van een ge
•oortbestaan van ons bedrijfsleven.
Belastingen
Een minder optimistisch geluid Met de
ondervoorzitter horen omtrent de vraag,
of de vergrote omzet in geld bij de mid
denstand een evenredig grotere netto
winst na aftrek van de belastingen zat
Een dergelijke hogere netto-winst ia
voor een middenstander even noodzake-
ójk als de loonronden waren voor de ar
beiders. De kosten van levensonderhoud
en het onkostenpeil zijn ook voor dc
middenstander belangrijk gestegen. De
grotere omzet heeft veelal Blechts het
verhoogde kostenpeil kunnen comj»en6e-
ren, en heeft derhalve ln zeer vele geval
len het netto-inkomen niet verhoogd De
prijsopdrijving»- en hamslerwet 1939 en
I de pr ij zenbeschikking; handelsmarges heb-
Het i
i wiet te veel
Prikkel tol hoge prestatie neemt al
Ir M. C. de JongDoe meer aan
investering in de diepte
TN ZIJN INLEIDING „Industriële vraagstukken", zei ir M. C de Jong
*- onder meer, dat het gesprek over opvoering van de welvaart niet van
de lucht is. Momenteel staan wij, zo zei de heer De Jong, voor het feit,
dat voldoende werkgelegenheid vpor iedereen bestaat en dat zelfs een
groot gebrek aan arbeidskrachten zich voordoet. Ir De Jong wees op het
gevaar van loonsverhoging, wanneer daar geen produktieverhoging tegen
over staat.
Het jaar 1954 braoht ons twee belang
rijke algemene loonsverhogingen, z>
de heer De Jong. Willen wij een loon
hoging echter effect geven, dan m<
de resultaten een verhoging van de reële
koopkracht zijn. Dit is slechts te bereiken,
indien het mogelijk ls een dienovereen
komstige produktieverhoging tot stand
te brengen. Volgen de loonsverhogingen
echter te vlug op elkaar, dan is het on
mogelijk om industrieel de noodzakelijke
maatregelen te nemen en studies te ma-
om een overeenkomstige verhoging
Speciale
evenementen
In zijn rede op de nieuwjaars ver
gadering van de Kamer van Koop
handel wijdde de heer Meerpoel
speciale aandacht aan bijzondere
evenementen. Hy vestigde de aan
dacht op Keukenhof, dat veel koop
kracht aantrok voor ons district
en ln het bijzonder voor Leiden.
Voorts noemde hij de Vebo, waar
voor de belangstelling van de ste
deling nog wel wat te wensen over
liet. Een bijzonder woord van lof
had hij voor de Leidse V.V.V., die
met veler medewerking de Leidse
Lichtweek tot een groot succes
heeft gemaakt. Of dit aanleiding zou
kunnen geven tot instelling van een
koopavond vond de heer Meerpoel
het overwegen waard. Als voor
beelden van andere activiteiten van
dc middenstand noemde hij, naast
Leiden met zijn Leidato. Lisse,
Noordwijk en Alphen aan den Rijn
in verband met de nieuwe brug.
van de produktlviteit tot stand te bren
gen, aldus de heer Dc Jong.
Ir De Jong vervolgde zyn inleiding met
een opsomming van de verschillende be
lemmeringen voor de industrie. Naar aan
leiding van opgedane ervaringen van een
der Amerikaanse vestigingen in ons land.
gaf hij verschillende suggesties ter op
voering van de produktlviteit.
De conclusie van Ir De Jong was, dat
In Nederland nog veel meer arbeid- en
kostenbesparende machines moeten wor-
>n Ingevoerd. Dat dit door de bekende
egeringsmaatregelen werd tegengegaan
oost volgens hem zeer betreurd worden.
Laat men de Investeringen in de breedte
in maar liever trachten te beperken", zo
riep de heer De Jong uit.
Wat de schaarste aan arbeiderskrach-
•n en materialen in de aannemerswereld
betreft, achtte de heer De Jong een goe
de analysering dringend nodig Hij vroeg
zich af of volledige gelijkstelling van de
vaarden voor de bouw van woningen
door particulieren aan die van de ovcr-
heidsbouw en sterke vereenvoudiging van
geëist, als hij stelde, dat de mogelijkheid
>t worden geopend van behoorlijke
rverlngen en Investeringen.
Herwaardering
Daarnaast vroeg spreker bijzonder
dacht voor de enorme financiële gevolgen,
eer door het overlijden van de on-
•mer of zijn echtgenote de activa
opnieuw gewaardeerd moeten worden en
ïccessierechten moeten worden be
taald. Deze kwestie doet zich ook reeds
als een- middenstander op gevorder
de leeftijd rust moet of wil nemen en da
zaak moet worden voortgezet, verkocht
of geliquideerd. De wetgever Is het be
drijfslcven reeds in zekere mate tegemoet
gekomen, doch spr. achtte het absoluut
wenselijk, dat men op korte termijn hier-
verder gaat. Bij de zeer hoge in
komstenbelasting past niet meer een
"A-aar drukkende successiebelasting.
Naar de ondervoorzitter hoopte zal de
door de staatssecretaris van Economi
sche Zaken' ingestelde „Commissie Ver
mogensonderzoek bij dc middenstands
neming" ook deze materie in haar
arbeidsveld kunnen betrekken en hier
omtrent een voor de regering aanvaard
baar voorstel kunnen uitbrenger».
Jambo at zeven-en-vijftig pannekoeken, maar Sambo, het kleine
zwarte jongetje, at honderd-negen-en-zestig pannekoeken, want hy
had erge honger".
„Oei, oei", klinkt het vol verbazing door de ether en thuis bij de
radio.
Dit was een fragment uit het programma „Het Kleuterklokje" van
de N.C.R.V., dat verzorgd wordt door mevrouw N. Bakker-Engelsman,
Essenstijnstraat 153 te Voorburg.
Zo uit het kleuterleven gegrepen zou
de ondertitel kuqnen zijn van dit pro-
gramma'tje, dat iedere maandagmid
dag van 5 tot 5.15 uur wordt uitgezon
den. Want de spontane mevrouw Bak
ker. zelf moeder van twee bengels van
jongens en een meisje, in leeftijd
variërend van negen tot vijftien Jaar,
improviseert het grootste gedeelte van
haar programma. Natuurlijk heeft zij
van tevoren een verhaaltje Uitgezocht,
dat zij haar kleine medewerksters en
„de kindertjes in het hele land" zal
vertellen en ook is bepaald, welke lied
jes er met pianobegeleiding zullen
worden gezonden. Maar zij weet nooit
vooraf, wat de kleuters, die rond de
microfoon zijn geschaard, haar zullen
vertellen.
Dit verrassende element maakt deze
kinderuitzending juist zo ongedwon
gen. Het wordt een gezellig babbeltje
met een liedje en een verhaaltje, die
zeer bij de kinderen (en ouderen!) in
de smaak vallen
Mevrouw Bakker, soms door de
kleuters ook tante Nettie genoemd,
vermaakt nu al vijf Jaar lang de kleu
ters. Haar geestdrift om het jonge
volkje bezig te houden, is gebaseerd oo
haar liefde voor kinderen. Maar ook
de vele voorschriften geen aanzienlijk
grotere woningproduktie zou opleveren.
Tenslotte merkte ir De Jong op, dat de
financiering voor verschillende onderne
mingen een probleem begint te worden.
De heer De Jong deed een beroep op allen
die opdrachten verstrekken in deze hun
medewerking te verlenen.
Massale belangstelling voor initiatief
van LJ.A.
Het was 's morgens al begonnen. Mevrouwhebt u een kerstboom voor de
verbranding?" En iedere huismoeder, die zelf nog geen kinderen had, die
ook wilden mee doen, gaf haar kerstboom. De hele dag had men druk werk.
Al lang voor zevenen stonden op de drie verzamelplaatsen rijen kinderen.
Toen, muziek voorop, naar het Schuttersveld, waar het feest plaats had.
Het grote vuurwerk met de donderslagen, dubbele telegrafen en de slot-
decoratie zou niet meer mensen getrokken hebben.
Op 'het Stadhuisplein, de Hoge Morsweg Op het Schuttersveld aangekomen,
in het Kooipark was het verzamelen
geblazen. Menig huisvader stond spijtig
toe te kijken; hij had ook nog wel willen
lopen. Sommigen vertelden, dait zij
het plankje maar van de boom gehaald
hadden, want dat kon best in de kachel,
t pijperkorps K. en G. of de drumband
de Ned. of de R.K. padvinders voorop
daar ging het. De organisatoren en de
orde-commissaris9en zorgden, dat alles
goed verliep.
De eerste feestelijke kerst
boomverbranding op h
Schuttersveld. De brandweer,
die met twee wagens aanwe
was, vond het beter na twintig
minuten de spuiten op de vuur
zee te zetten.
Foto N. van der Horst
bleek, dat zij niet de eersten waren. Langs
de afzettingen zag het zwart van de men
sen. De politie en de brandweer waren
goed vertegenwoordigd en zelfs moest de
Eerste Hulp voor een, gelukkig niet ern
stig, ongeluk komen. De slangen van de
twee brandweerwagens waren uitgerold
en toen alle bomen op de grote stapel
lagen, gaf de heer G. Steinbach. de sec re.
taris van de Leidse jeugdactie. die deze
eerste feestelijke kerstboomverbranding
heeft georganiseerd, het teken van aan
vang.
De N.P.V.-band sloeg een mars, het korps
K. en G. speelde de openingsfanfare en
toen smeten tien padvinders hun fakkels
op de circa 4000 bomen. Direct sloegen da
vlammen uit. Het vuur greep snel om zich
heen en een vonkenregen steeg op. Da
brandweer kon echter vooreerst werkeloos
toezien. Deze kwam pas na een twintig
minuten aan de beurt om met de water
stralen een eind te maken aan dit stralend
feest.
De s'emming was uitstekend. Kinderen
waren elkaar en hun ouders kwijt. Ml en
tje zocht tante Anna en Jantje's schoenen
waren in de modder blijven steken. Da
voeten waren koud en nart. maar dit deed
niets af aan de algemene vreugde. Be
halve de kinderen zullen ook de brand
weerlieden, die nu maar één keer moes
ten uitrukken voor een kerstboomver
branding, de Leidse jeugdacia wel dank
baar zijn voor dit initiatief.
J. Vijlbriei 25 jaar
bij Bonda N.V.
Gisteren had in intieme kring de huldi
ging plaats van de heer J. Vylbrief. die op
t januari 25 jaar als boekhouder verbon
den was aan Bonda's Veevoederbureau
N.V.
In verband met de afwezighe'd van de
heer J. Bonda. wegens een buitenlandse
reis. was aan deze huldiging geen offi
cieel karakter gegeven, 's Morgens werd
de heer Vylbrief met zijn echtgenote ont
vangen door de directeur, de heer W.
Bonda
Nadat het gehele kantoorpersoneel op
het privé-kantoor was verzameld sprak
de heer W Bonda enkele woorden van
hartelijke dank tot dc jubilaris voor at
hetgeen deze tn de afgelopen 25 Jaar voor
het bedrijf heeft gedaan en deed daarbij
de mededeling, dat na terugkeer van de
heer J. W. Bonda deze gaarne persoonlijk
op deze belangrijke dag zal terugkomen.
Namens het gehele personeel «prak mej.
Clements een hartelijk dankwoord voor de
zeer prettige wijze, waarop steeds met de
heer Vylbrief kon worden samengewerkt
moet zy toch iett hebben, dat is aan
geboren. namelijk haar vermogen om
kleine kinderen aan de praat te krij
gen. Dat lukt al'.ijd weL Moeilijker is.
vertelt mevrouw Bakker, om geschikte
kinderen voor de uitzending te krijgen.
Het lastige ls namelijk, dat kleine
kinderen groot worden en dus „uit het
programma groeien". Zo zijn het doch-
'.ertje Heleentje van mevrouw Bakker
en haar zoontje Erik ook te groot ge
worden. Darn moet worden uitgezien
naar nieuwe kleutertjes.
Het aanbod ia altijd wel groot ge
noeg, maar behalve kleuter moet de
kleine radio-artist ook een stommetje
hebben, dat het „doet" door de radio.
En kleutertjes spreken niet allemaal
even verstaanbaar
Nu heeft mevrouw Bakker ln Helml
Ruychaver en Wilma van Zandvliet
een paar ferme medewerksters gevon
den. Heleentje doet slechte af en toe
nog mee ter ondersteuning van de
kleintjes. Maar dan alleen als het een
moeilijk programma ls. zoals met
Kerstmis.
Helmi en Wilma wonen in de buurt
en zijn kind-aan-huia bij de familie
Bakker. Dit ls ook noodzakelijk, want
de kinderen waarmee Je zo maar een
'tje tn elkaar draait, moet
Je goed kennen.
ECHTE PERSONEN
TJE HALVE HAAR aanleg om mej
kinderen om te gaan. heeft mevr.
Bakker een stom. waarmee ze niet al
leen kinderen voor zich kan innemen.
Als zij vertelt, luisteren de kleuters
geboeid toe en laten zich hoogstens
enkele uitroepen van verbazing ontval
len. Mevrouw Bakker houdt er van
reële verhalen to vertellen, waarin de
kleuter zichzelf terugvindt. Daarom
zijn de personen uit de verhalen, die
zij uitkiest, geen niet-bestaande wezen
tjes, maar echte jongens en meisjes,
aapjes of beertjes. Bovendien is haar
ondervinding, dat eenvoudige verhaal-
'jes met veel herhalingen en hier en
daar wat „aangedikt", de meeste be
langstelling van de kleuters hebben.
In dat „aangedikt" zit overigens niets
onpedagogisch, want kleuters zelf von
den de opmerking „ik hou een millioeo
veel van u" uit.
Als regel worden de programma's
opgenomen ln de studio van de Rijks
voorlichtingsdienst aan het Noordein
de, een enkele keer in de Hilversum**
studio.
Mevrouw Bakker kan met trots ver
tellen, dat nog nooit een programma
over moest. Wel wordt er eens een
woordje uitgeveegd, dat te sterk de
bewondering van een kleutertje tot
uitdrukking bracht. Eens gebeurde het.
dat de technicus tijdens de opname met
nadrukkelijke gebaren beduidde, dat
mevrouw Bakker nog één minuut tijd
had. Dit werd gezien door een „nieu
weling" in „Het Kleutorklokje", die
verbaasd door de ether riep: „Kijk
eens. die meneer steekt zijn vinger op".
Toen vertelde mevrouw Bakker wat
hot gebaar betekende en vervolgde
haar programma. Dit alles speelde zich
zo natuurlijk at dat het niet werd uit
geveegd.
Of kinderen niet bang zijn van de
microfoon? ZIJ letten niet een* op da.
ronde ding. dat boven hun kringetje
hangt. Zonder vooraf te repeteren
declameert ja. dat kon ook een
kleuter een van de meisjes een ge
dichtje, dal zij op school heeft geleert
of zingt zonder angst een versje.
Een onbekend aantal kinderen zlei
wekelijks uit naar de uitzending. Om
een idee te krijgen, hoeveel Jonge luis
teraars het programma wel heeft,
houdt de N.C.R.V. eenmaal per Jaar
in december een tekenwedstrijd. Dk.
Jaar kwamen er bijna 500 tekeningen
binnen. Hieruit blijkt wel, dat „Het
Kleutertdokje" veel belangstelling
heeft, want lang niet alle kinderen
wagen zich aan tekenwedstrijden en
500 inzendingen zeg', dus wel iet*.
OM DE BEURT
jyjEVROUW BAKKER en haar Voor-
burgse vriendinnetjes verzorgen
niet alléén het kleuterprogramma. Zij
wisselen maandelijks af met mevrouw
M. Welsenes-De Wolff uit Rotterdam,
omdat mevrouw Bikker het al te druk
zou krijgen. Zij werkt namelijk ook
mee aan „Jeugdland" en aan het vrou
wenprogramma.
Ais het programma ls opgenomen.
Is het regel geworden dat mevrouw
Bakker met haar medewerksters gaat
winkelen. Dan wordt er wat lekkers
gekocht of de kinderen krijgen een
boekje. Na het ether-avontuur ls ook
dót een groot feestI
cn de aangename wijze, waarop de heer
Vljlbrlef het personeel steeds tegemoet
trad. Ook enkele andere sprekers wezen
op de grote accuratesse welke de heer
Vijlbrfef steeds in zijn werk betoonde.
Een en ander ging vergezeld van de aan
bieding van diverse cadeaux.
