Enquêtes leveren soms wel
komische reacties op
Zame%^a%g}
Kerstboomverbranding op
het Schuttersveld
J. W. Segaar nam afscheid van
gemeentelijke dienst
Vissersdrama met UK 60 blijft
duistere zaak
De heer J. P. van der Zeeuw
25 jaar bij Padox-Panagro
NIEUWE LEIDSCHE COUHANT
VRIJDAG 30 DECEMBER 195S
Leidenaar belt bij u aan
Speuren naar publieke opinie
eist moed en volharding
JL OMT ER BIJ U wel eens een man aan de deur, die zijn hand uit
steekt en zegt: „Aangenaam, mijn naam ismag ik een paar
vragen stellen?" Wel, dan hebt u de kans iemand te ontmoeten, die wij
op onze beurt een paar vragen hebben gesteld. In een stille Leidse straat
woont namelijk een heer, die zijn brood verdient met het afwerken van
vragenlijsten. Niet zo maar een lijstje, neen, een deugdelijk door de
Nederlandse stichting voor statistiek opgesteld formulier. Wat is nu het
doel en het nut van die vragen Heeft het enige zin tijd te geven aan de
beantwoording? En is dit alles werkelijk geen camouflage om de niets
vermoedende klant handig iets in de maag te splitsen?
helmen van de tapijtenbranche en lichtte,
ln zijn stoel gezeten, terloops eve
van het karpet op om de pool te keuren.
Toen ging iemand uit het gezelschap de
kamer uit en enkele ogenblikken later
reed de politlejeep voor. Of mer
even mee wilde komen Die familie had
namelijk de indruk gekregen, dat het de
in er alleen maar om te doen was een:
kijken, of het de moeite waard was oj
3 goede dag de tapijten te stelenEr
laat de enquêteur nu ook nog z'n iden
titeitsbewijs vergeten hebben. Die dom
heid kwam hem op een nare nacht op het
politiebureau te staan!
Herrie
Over ervaringen gesproken, ook de
Leidse enquêteur kan daar grappige
halen van vertellen. In een niet zeer
zienlijke Leidse straat belde hij eens
afspraak te maken. Huisvrouwen
zijn namelijk 's avonds veel gemakkelijker
te spreken dan overdag, wanneer zij mid
den in haar werk zitten. Een vrij jonge
vond het goed, dat hij die avond
terug zou komen. Maar toen hij in het
donker aanbelde werd niet opengedaan en
nen de buren een dreigende houding
i. Die jonge vrouw verzorgde namelijk
i bejaard vrouwtje, dat bij het bericht
i de komst van een onbekende man
bang was geworden en de buren had in
gelicht In zo'n geval heeft verder aan
dringen natuurlijk geen enkele zin.
En ook is het onze zegsman eens over
komen, dat de man, die hij moest onder
vragen. heel vrolijk in de tobbe zat te
spetteren, gezellig in de familiekring. Die
n had er niet het minste bezwaar tegen
deze blote toestand de vragen te be
antwoorden, en de enquêteur heeft dus
stalen gezicht zijn werk gedaan,
zijn er wel meer leuke ervarin
gen. Die familie bijvoorbeeld, waar onze
ian om zeven uur aanbelde en om twee
jr weer vertrok. Daar werd een zilve-
>n bruiloft gevierd en werd hij gewoon
s gast beschouwd
Hagenaars staan wel eens bekend als
let zeer toeschietelijke lieden. Maar met
adruk verzekerde de Leidse enquêteur
is, dat hij daar in alle kringen met de
grootste hartelijkheid wordt ontvangen.
Behalve dan die ene heer, die het onbe
hoorlijk vond dat een wildvreemde zich
voorstelde. Maar dergelijke vreem
de lieden komen overal voor, zullen we
denken!
Nog niet zo lang geleden heeft de auteur
van de rubriek „Toch is het zo" aandacht
gewijd aan het onderzoek van de publieke
opinie, en alles, wat daarmee samenhangt.
Hij kwam tot de conclusie, dat alleen het
commerciële en politieke opinie-onder
zoek nut heeft. Alle andere onderzoekin
gen, onverschillig of die zich uitstrekken
tot het bepalen van de plaats, wa
willekeurig land de ..gemiddelde
wonen, of tot doel hebben uit te maken of
de nieuwe spelling al of niet moet worden
ingevoerd, hebben een hoogst twijfelach
tig resultaat. Want op hetzelfde moment
dat het resultaat bekend wordt, geeft dat
resultaat ook weer aanleiding tot de vor
ming van een bepaalde opinie. Het onder
zoek geeft dus niets anders weer dan de
stemming van een moment, die een dag
later heel anders kan zijn.
Aangezien deze reeks voornamelijk was
afgestemd op Amerikaanse verhoudingen,
hebben wij ons licht eens opgestoken bij
een enquêteur, die al jarenlang,
melijk in Den Haag en Leiden, adressen
bezoekt in dienst van de Nederlandse
stichting voor statistiek. Wat
ervaringen en hoe reageren de Nederlan
ders op dit betrekkelijk nieuwe facet
de steeds ingewikkelder wordende san
leving?
Rond duizend
De Nederlandse stichting voor statistiek
werd nu niet bepaald onder een gelukkig
gesternte geboren. Zij was nog maar goed
en wel met haar werk begonnen, of de
oorlog brak uit en sneed meteen de mo
gelijkheden tot een harmonische groei af.
Maar na de oorlog is men met frisse moed
voortgegaan. Op het ogenblik zijn rond
duizend onderzoekingen afgewerkt, zodat
de tijd thans wel is gekomen een blik te
slaan achter de schermen van dit ge
peuter in de publieke opinie.
De allereerste vraag, die bij ieder op
komt, namelijk wie stelt nu eigenlijk zo'n
onderzoek in, is niet eens eenvoudig te
beantwoorden. Dat zijn namelijk allen, die
belang hebben bij een massa-onderzoek.
de
irheid inbegre
In a
t ge
mêleerd gezelschap is het moeilijk
rechte weg te vinden, zodat we ons zullen
bepalen tot het geven van enkele voor
beelden.
In Nederland woont een fabrikant, die
zich onledig houdt met het fabriceren
van tapijten. Op een gegeven ogenblik
staat hij op de tweesprong. Moet hij zijn
kwaliteit verbeteren, waardoor de prijs
per tapijt stijgt? Dient hij andere des
sins te kiezen om de verkoop op te voeren?
Kortom, hij wil weten hoe de verbruikers
over tapijten denken. Deze man stapt naa
de stichting voor statistiek en legt z(j]
probleem voor.
Proef
De stichting stelt, als men tot
coord is gekomen, eerst een zeer beperkt
proefonderzoek ln. De theoretisch opge
stelde vragenlijst kan namelijk fouten be
vatten, die niemand tevoren kan voorzien
Dus moeten eerst twintig tot vijftig adres-
sen door een ervaren enquêteur worden
afgewerkt In samenwerking met deze
man wordt de definitieve vragenlijst opge.
steld, en dan gaan de onderzoekers in hei
hele land aan het werk, als het tenminste
een product betreft, dat in het gehele
land wordt afgezet. Dan kan het gebeuren,
dat de beginregels van dit artikel waar
heid worden. Dat er dus een heer of
dame, want enquêtrice is nu ook al een
beroep aanbelt met het verzoek, of hij
een paar vragen mag stellen. Huisvrou
wen zijn dan over het algemeen gauw
geneigd te veronderstellen, dat die m«
er op uit is goederen te verkopen. En
gezien ze daaraan in 't geheel geen be
hoefte hebben Is de animo mee te werken
aan het onderzoek soms niet erg groot. De
laatste tijd verbetert dat wat, zei o
zegsman, maar het kan nut hebben
hier uitdrukkelijk op te wijzen, dat alle
enquêteurs in het bezit zijn van een deug
delijk legimitatlebewijs. Wie de zaak niet
vertrouwt kan daar naar vragen. Geen
enkele enquêteur zal zich hierdoor in zijn
wiek geschoten voelen.
Nare nacht
Een collega van de Leidenaar was ook
eens met zo'n onderzoek ln Den Haag be-
»ig. Hij kwam terecht bij een goed gesi
tueerde familie, waar de fabrikant-in-
kweetle zijn hart zou kunnen ophalen. Er
lagen van die echte mollige Perzen op de
vloer, waarin de voetstappen worden ge
dempt als liep ieder op zachte, vilten
sloffen. Het onderhoud verliep allerpret
tigst De enquêteur was Ingewijd in de ge-
Textielzaken zijn Maandag
ochtend open
In afwijking van de gestelde regel zui
len adle Leidse textielzaken aanstaande
Maandagochtend geopend zijn. dit in ver
band met de jaarlijkse opruiming die om
negen uur begint
Met N.Z.H.-pensioen
De heer H. Korenhof. magazijnbediende
eerste klasse bij de N.Z.H.V.M.. stand
plaats Rijnsburg, gaat per 1 Januari de
dienst verlaten wegens het bereiken van
de pensioengerechtigde leeftijd.
Burgerlijke stand van Leidën
GEBOREN: René, z v S Boelee en M C
Leeflang, Bartholomeus, z v R J de Wdt
en J S Kluivers: Marina, d v L van Keu
len en T M de Regt; Mariarane Susanna,
d v H H J Ligtvoet en M S van Oosten;
Wybe, z v H Ligtvoet en J Hofstra; Hen-
dricus Marinus Jacobus, z v J H Wind-
mei j er en P J Groene weg.
GEHUWD: A H Mole en E de Koning.
OVERLEDEN: M J de Vrij, d, 3 m; H
van Zwieten, wednr, 74 J.
Hoongelach
Een enkele keer werkt de Leidse en
quêteur ook wel in Amsterdam. En daar
is hij een ervaring rijker geworden, die
wel heel duidelijk de macht van de mo
derne communicatiemiddelen toont. Bij
het perste adres, waar hij aanbelde, klonk
een luid hoongelach onze man tegemoet.
Toch bleek dat geen Invloed te hebben op
het gesprek, want dat verliep vlot En ach
ter de reden kwam hij niet Toen bij het
•tweede en derde adres hem hetzelfde lot
overkwam, begon onze man zich angstig
af te vragen, of er misschien iets lachwek
kends aan zijn kleding te bespeuren viel.
Een nauwkeurige observatie in een spie
gelruit gaf hieromtrent geen uitsluitsel.
Toen de bewoners van het vierde pand ook
al hun lachen niet konden houden zodra
de enquêteur zich voorstelde, stond hij
op de reden van die vrolijkheid te ven
men. En die was even eenvoudig als c
gedacht: bij de beroemde familie Doorsr
van de radio was een enquêteur op bezoek
geweest. En niet zodra liet de Leidei
dit woord uit zijn mond glippen, of ieder
herinnerde zich op slag de zotte Indruk,
die de radiofiguur had achtergelaten
Propaganda
Voor de laatste ervaring gaan we
rstappen naar Den Haag. Daar heeft
e man een bijzonder zware tas met
propagandamateriaal opgelopen. Want hij
stelde nu niet eens alleen de vragen, maar
aangesprokene deed dat evenzeer. Di«
n was namelijk lid van een Amerikaan-
godsdienstige secte en zag in de en
quêteur een gewillig object voor zijn be
keringsijver. Om niet al te lang te worden
opgehouden accepteerde de enquêteur
zonder morren de stapels propagan-
da-lectuur, die de Hagenaar hem t
handigde. En omdat het niet zo eenvoudig
in een grote stapel brochures af te
komen zonder ln conflict te geraken met
de stadsreipiging. leverde dat wel een
hele sjouw op met een zeer zware tas.
Waarmee wel gezegd wil zijn, d»t het pad
enquêteurs ook wel eens moeilijk be
gaanbaar kan worden.
Café-Restaurant
Stationsweg 35a - Telef. 21444
Oudejaarsavond
Thuis?
Verhoog Uw feestvreugde met een extra verzorgde
SCHOTEL uit onze EERSTE KLASSE KEUKEN
Zeeuwse Oesters - Hors d'Oeuvres, - Russische eieren,
Huzarensalade - Zalm - Krab - en Kreeftmayonnaises
Kip- en Ragout-pasteitjes worden gaarne aan huis bezorgd
VerzamelplaatsenStadhuisplein, Kooipark
en Hoge Morsweg
Zoals bekend, heeft volgende week Maandag. 2 Januari, op het Schutters
veld de eerste „feestelijke kerstboomverbranding" in Leiden plaats. De al
gemene organisatie berust bij de Leidse Jeugd-Actie, met medewerking
van verscheidene gemeentelijke autoriteiten. De verbranding van de kerst
bomen heeft plaats tussen kwart voor 8 en 8 uur.
Er zijn drie verzamelplaatsen vastge
steld: het Kooipark, het Stadhuisplein en
de Hoge Morsweg (bij het viaduct aan de
Lage Morsweg, het botenhuis van de
roeivereniging Njord). De optochten moe
ten zich omstreeks kwart over 7 in bewe
ging zetten. De organisatoren en de orde
commissarissen is verzocht uiterlijk om
K. en O. film van de maand
,Het wonder van Milaan", film
met bijzondere kwaliteiten
Aan de samenwerking tussen scenarioschrijver Cesare Zavattini en regis
seur Vittorio de Sica danken we een aantal films, die ongetwijfeld kunnen
worden gerangschikt onder de beste rolprenten, die de cinematografie tot
dusver heeft opgeleverd. Eén van die films draaide gisteren als K. en O.-
film van de maand in Casino, „Het wonder van Milaan".
Reeds de eerste beelden van de film
„Het wonder van Milaan" tonen aan, dat
er te doen hebben met een fantasie,
lement speelsheid is aan die fantasie
allerminst vreemd, maar daarmee is lang
alles gezegd. In heel deze wonder
lijke historie van de weesjongen, als een
goede engel rondwarend onder de ver
worpenen der aarde, in allerhande op
trekjes huizend aan de rand van Milaan,
loopt de rode draad van de symboliek,
'ondeling Toto gelooft in de mens, in
Candidaai Blankenstein
neemt beroep aan
Bevestiging en intrede op
Zondag 8 Januari
Naar wij vernemen, heeft candidaat H. R.
Blankenstein het beroep van de Leidse
Hervormde Gemeente om predikant te
worden voor het werk onder de Oosterse
studenten, met standplaats Leiden, als op
volger van ds W. A. Bijlefeld. aa
n. Hij zal reeds op Zondag 8 Januari
tot predikant worden bevestigd; de be
vestiging geschiedt door ds D. J. Vossers.
Na de bevestiging zal ds Blankenstein zijn
intrede doen.
Verplaatste zich in toestand van hen, die
zijn hulp nodig hadden
In verband met zijn benoeming tot directeur van de stads-credietbank
voor roerende zaken te Amsterdam, heeft de heer J. W. Segaar gister
middag afscheid genomen van de gemeentelijke dienst voor kaèbeheer en
credietwezen te Leiden. Het afscheid had plaats in de koffiekamer van
het stadhuis.
De heer Hagens, ln«3 van de gemeente
raad, sprak namens wethouder Van der
Kwaak, die wegens ambtsbezigheden niiet
aanwezig kon zijn, en als voorzitter van
de commissie van advies voor door da
bank te verstrekken crediieien (crediet-
beoordeMmg). Hij noemde de heer Segaar
de rechterhand van de directeur en zei.
zijn gedegen adviezen in
heeft geprofiteerd. In Am
sterdam liggen voor hem mooie kansen,
meende de heer Hagens. Hij dankte da
heer Segaar ook voor het feit, dat deza
de goede samenwerking altijd heeft be
stendigd.
Ook de heer Verstagen. directeur
de bank, was ten
opzichte van de sa
menwerking met de
heer Segaar altijd
volkomen gerust
gesteld. Naar amb
telijke maatstaven
berekend is de heer
Segaar nog niet zo
lang met het volks-
crecBe-twezeo be
kend, maar de heer
Verstegen was ar
spoedig van
overtuigd, dat hij er
„puur" van wist
Ook in de mede
zeggenschapscommissie ad hoe heeft men
de inzichten van de heer Segaar rij
kelijk kunnen profiteren. De heer Ver
stegen wees tenslotte op de menselijke
verhoudingen, die de heer Segaar steeds
heeft willen bevorderen. Hij bood hem
namens de dienst een paar gramofoon-
platen aan.
Nadat de heer Meerpoel ads voorzitter
in het financieringsinstituut detailhan
del Rijnland een kort dankwoord had ge
sproken en een Delftsblauwe vaas had
langebodien, sprak evrouw Braggaar-
de Does, gemeenteraadslid, als oud-lid
de vroegere commissie voor de ge
melijke volkscredietbank. Zij merk
te op, dêt de heer Segaar niet alleen
heeft gewerkt met zijn verstand, maar
zijn hart, zijn menselijk gevoel
Zijn hulp d-roeg niet het karakter
vriendelijke neerbuigendheid;
verplaatste rich in de toestand var
mensen, die zijn bulp nodng hadden.
De heer Segaar zelf sprak tenslotte een
uitvoerig dankwoord, waarbij hij oa. de
naam noemde van die heren Stikkelorum,
wethouder Van der Kwaak en Hagens,
hen dankend voor hun grote medewet--
Dr De Planque geen
diaken meer
Ruim dertig jaar bekleedde
hij dit ambt
Dr P. M. de Planque treedt op
1 Januari af als diaken van de Leidse
Hervormde Gemeente. Hij heeft ruim der
tig jaar dit ambt bekleed.
In Juli 1925, kort na zijn vestiging in
Leiden, werd hij tot diaken bevestigd.
Reeds na een paar maanden werd hij be
noemd tot lid van de commissie
kinderbeschermingswerk namens de dia-
heeft te behartigen. Van deze
e „Voordorp" is dr De Planque tien
tallen jaren voorzitter geweest
Dr De Planque heeft reeds afscheid
in de diaconie genomen. Daar
?n mr dr N. G. Geelkerken, voorzitter
sn de diaconie, en de heer P. A. Harte-
veld, tweede voorzitter van de commissie
.Voordorp", het woord.
Zijn afscheid betekent echter geen af
scheid van Ve Hervormde Gemeente. Dr
De Planque blijft in Leiden wonen.
Jochies speelden met
vuur
Enige Jochies hebben gistermiddag drie
brandweerwagens en de auto van de po
litie in beweging gezet. Aan de Hooi
gracht is een pand van de •gemeente,
waarin schoolbanken, boeken en stoelen
zijn opgestegen. Dit gebouw hadden zij
uitgezocht om een brandje t« slachten. Een
van Jute was de vuurhaard. De ge
volgen zijn beperkt gebleven tot enkele
schroeiplekken. De slangen van de brand-
hoefden niet eens uitgerold te wor
de toekomst. Daarom lukt zijn plan een
dorp te stichten, en daarom weet hij alle
moeilijkheden te boven te komen. Dat dan
de fantasie de vrije loop wordt gelaten
en Toto ln staat wordt gesteld wonderen
te verrichten, kan men onmogelijk als
heiligschennis beschouwen. Een innig en
groot geloof verzet immers bergen. De
film maakt die wonderen tot werkelijk
heid. De climax is heel gelukkig gevon
den. Heel deze bizarre mensenmenigte op
weg naar het land. waar „goedenmorgen"
inderdaad een goede morgen betekent
We zijn K. en O. dankbaar, dat de eerste
openbare vertoning in Leiden mogelijk is
geworden. De filmliefhebbers hebben zich
een rijke ervaring eigen kunnen maken.
De heer Koster hoofd
in Leiden
Van Hervormde school aan
Van Vollenhovenkade
Zoals wij gisteren in het kort al meld
den, is de heer H. F. K. Koeter te He-efl-
sum benoemd tot hoofd van de Hervorm
de school aan de Van Vofllenhovenkade.
De heer Kceter, wiens benoeming op l
April 1956 ingaat, werd dn 1912 te Enunen
geboren. Hij doorliep de kweekschool „De
Klokikenberg" te Nijmegen en werd eerst
tijdetojk onderwijzer m de stad Gronin
gen. Daarna was hij onderwijzer aan de
Hervormde school te Oostwold (Oldambt)
en aan de Christelijke sohool te Katwijk
bij Heerenrveen.
In 194d werd de heer Koster hoofd,
wel van de Hervormde school te Ter-
kap', e (Friesland), waar hij tot 1948 heeft
gewerkt. In dat jaar werd hij benoemd 'ot
hoofd van de dhr.-nationale Van Lim
burg Stirumschol te Heelsum bij Oostei
beek, welke school tevens opleidings
school is. Hert is een school r
leerkrachten
De heer Koster is Wdmaat van de Her
vormde Kerft. In Terkaple was hij diaken
en 1n Heeflsum notabelHij is voorzitter
van de Vereniging van vrienden
Heeleums Harmonie, tweede voorzitter
van de Oostertoeökse schaakclub, Bd van
de commissie lot wering van schoolver
zuim en leraar aan de technische school
te Wagenringen voor het algemeen vor
mend onderwijs. De heer Koster 16 een
voorstander van de onderwijsvemfleu-
wln-g, maar een tegenstander van bui
tensporigheden op dit gebied.
Haagse rechtbank
Reeks inbraken
Overeenkomstig de eis veroordeelde de
Haagse rechtbank een los arbeider uit
Leiden tot twee jaar en zes maanden ge-
igenisstraf en een betonwerker uit Lel-
j tot drie jaar. De verdachten hadden
Leiden en omgeving een reeks inbra
ken gepleegd. Bij éên daarvan, te Sassen-
heim, waren zij betrapt. Beide verdach-
werden veroordeeld voor meermalen
gepleegde diefstal.
AGENDA ~VAN LEIDEN
Maandag
Schuttersveld, l^wart voor 8: verbran
den van kerstbomen.
Dinsdag
Lakenhal. 2 uur: Nieuwjaarsvergadering
Kamer van Koophandel
Stadsgehoorzaal, half 3: Leidre Jeugd-
aotie. toneelgezelschap Puck met „Pierrot
valt van de maan"
Tentoonstellingen
Prentenkabinet (Kioksteeg 25). 2-5 uur
Kersttentoonstelling. litho's in kleuren
door J Bezemer en J van Vlijmen (U>«
19 Februari)
Rijksmuseum voor volkenkunde 105
Jr. Chinese houtsneden (tot 4 Maart).
Nachtdienst apotheken
Apotheek Van Drlesum, Mare 110, tel
'0406, en de Zulder-apotheek, Lammeo-
■chaneweg 4. tel. 23553.
uur aanwezig te zijn- Ze worden voor
en van een witte L.J.A.-band
De organisatoren in het Kooipark zij:
de heren C. Plena en J. van Leeuwen e:
mei- A. Rietbergen, op het Stadhuisplein
de heren A. Valkenburgh, H. Droog
K. Marks, bij de Hoge Morsweg de hei
A. C. J. Duindam en J J. van der Bl<
Op alle plaatsen zijn minstens vijftien
ordecommissarissen.
De stoet van het Kooipark, die via de
Herensingel gaat, heeft muzikale bege
leiding van het pijperkorps K. en G., d<
stoet van het Stadhuisplein, die de Hoog
landse Kerkgracht e de Haarlemmer
straat neemt, wordt voorafgegaan door de
drumband van de Ned. padvinders en d<
stoet van de Hoge Morsweg. die de drum
band van de P K verkenners vóór zich
heeft, gaat via de Lopsenstraat .de Mors-
eg en d Morssingel.
De L.J.A. verzocht ons er de nadruk op
te leggen, dat alleen jeugd voorzien
kerstbomen, zich bij de optocht kan
sluiten. De stoeten worden gesloten door
®en aantal ordecommissarissen- Kinderen,
die niet in de optocht willen meelopen,
''unnen hun kerstbomen op 2 Januari van
4 uur af afgeven op het Schuttersveld.
Als de weersomstandigheden op 2 Ja
nuari ongunstig zijn (hevige wind of
stromende regen), kan de verbranding
worden afgelast. Dit wordt tijdig bekend
gemaakt. De verzamelde bomen worden
dan door de gemeentelijke reinigings
dienst weggebracht.
Raad voor de scheepvaart
HET ZELDZAME VISSERSDRAMA, dat rich in de wilde namiddag van
de 7de October 1954 afspeelde op de onherbergzame golftoppen van
de Noordzee, toen daar de kleine kotter „Neeltje" (UK 60) kantelde, een
kwartier lang ondersteboven bleef drijven en zich daarna weer oprichtte,
echter zonder de schipper Jan van de Berg in het stuurhuis, is gistermid
dag voor de Raad voor de Scheepvaart in de Amsterdamse koopmansbeurs
nogal tot in de finesses besproken. Het raadsel is niet opgelost en de in
specteur-generaal voor de scheepvaart, de heer J. Metz kon in ziin con
clusie niet meer zeggen, dan dat de helse krachten van deze Octoberdag
de Urker kotter blijkbaar als een speelbal voor zich uit hebben gedreven
en tenslotte te machtig werden. Hoewel, zowel naar het oordeel van de
heer Metz als naar de mening der raadsleden, een onderzoek naar de
dynamische bewegingen in de golven en vooral in de grondzeeën, die deze
Neeltje waarschijnlijk noodlottig zijn geworden, het overwegen waard is.
In de Wageningse proeftank heeft men er de apparatuur voor en de toe
komst der kleine schepen kan er alleen maar door gediend worden.
mysterie kon niet worden opgelost
tijdens deze zitting. waar twee overleven-
het ongeluk hun relaas deden
matroos A Post en motordrijver Piet var
de Berg. Het kon evenmin worden ont
raadseld tijdens de uitgebreide proever
en berekeningen, die ln de Delftse sleeD-
tanks met de Neeltje ziln uitgevoerd
daar bleek, dat de stabiliteit van het kot-
•rtie buitengewoon groot was.
De kotter, die thans onder Enkhulzense
merken vaart, was in die Octobermaand
termate zeewaardig en nog vrU
Op de zevende viste schipper van de Berg
Noord West van Terschelling.
slechter werd. Daar er echter uit de
Nederlandse weerberichten geen ongerust
heid bleek., besloot men ondanks de ver-
vachtmgen voor toenemende wind door
e vissen. De wind werd echter een storm
lit het Noordwesten, die de golven op de
trens van diep en ondieo water
ichip Terschellingerbank tot ongekende
hoogte opjoeg en de grondzeeën met don
derend geweld deed oprijzen. Er sloeg eer
de stuurhut in en met oliegoed
werd d»zc kleine, maar lastige schade
Toen e-htar het bezaanzeil uit de lijken
■erd werd de situatie ernstiger,
want d« tvJopttta luisterde daardoor niel
nauwkeurig naar het roer. Men
et steigerende scheepje echter
i en terwijl de schipper op de
brug bleef, gingen de vier overige op
enden naar het vooronder. Nauwelijks
hadden zij het luik boven het hoofd dicht
getrokken. of de kotter helde sterk ovei
bakboord, kwam plat ta liggen en sloeg
Water stroomde het logies binnen
door de schoorsteen van de kachel en in
het aardeduister het licht sloeg uit
wolkte do stoom uit de dovende kachel
door het kleine logies. Een afgrijselijk
kwartier lang heeft de Neeltje met de
kiel boven op de wilde golven gedob
berd van vier uur tot kwart over vier
rich daarna over dezelfde kant op
te richten. De klok was blijven
de beide mannen, die gisteren
raad dit verhaal opnieuw vertelden, kon
den daaraan zien. dat de kotter een kwar-
lang in deze ongebruikelijke stand
blijven drijven. Gelukkig stond de
kachel vast in de spanten, maar
wel erg benauwd, herinnerde
Post rich.
Behalve in Den Haag wordt er momenteel in de Engelse badplaats
Hastings druk geschaakt. Hier wordt weer het naar deze stad genoemde
bekende internationale tournooi gehouden. De Russische ambassadeur
in Engeland, Jacob Malik, had de eer de strijd aan de gang te brengen.
Hier doet hij de eerste zet in de partij J. Dies del Corral (Spanje), die
vlak naast hem staat, en de Rus Viktor Korchnoi.
PRONONCE
Uw adres voor
BETERE NYLONS
WARMOND
Deze maand is het een kwart eeuw gele'den, dat de heer J. P. van der
Zeeuw als zeventienjarige jongeling, met hamer en zaag gewapend van
Leiden naar Warmond trok, om daar in dienst te treden van de N.V.
Padox. Met ingang van 1 Januari 1955 werd hij benoemd tot directeur
van deze onderneming, zodat we met recht kunnen spreken van een
self-made man.
Na een jaar timmeren ging de heer Van. rakkenbouw werkte de heer Van der
der Zeeuw over naar de afdebng cal- Zeeuw mee aan de bouw van 23 arbei-
oulatie. Enige jaren later was hij al toe j derekampen in de Noordoost-polder.
L"' j de oortog bouwde hij in Zeeuws-
Toen de kotter weer rechtop gekomen
was en de bemanning zich aan dek begaf,
bleken de trawlborden door het stuurhuis
heengeslagen te zijn tot achter het rad
•naar de schipper was verdwenen. Tot de
volgende dag heeft men gezocht, daarbij
geassisteerd door een passerende tanker,
maar vergeefs en daarna is koers gezet
naar IJmuiden. gesleept door een behulp
zame collega.
Prachtscheepie
„Jullie moet wel onder heel moeilijke
omstandigheden Je brood verdienen"
merkte de president van de raad. mr A.
Dirkzwager op. toen hij met de behande
ling begon. Het was een prachtscheepje
dat was wel bewezen door nauwkeurige
onderzoekingen in Delft. Vlak langs de
wind had men liggen steken op een
ruige zee, waar dit type kotters ln theorie
wel tegen bestand is. Luiken dicht en
alles gezekerd. Toen is het gebeurd, vlak
bij de SE 3 boei. waar een twintig tot
dertig meter water staat op de grens van
ondiepte en de grondzeeën dus een
„..~rme kracht kunnen bereiken. Tijden*
de orkaan, die de storm werd, is het
schip 180 graden gedraald en, zo vertelde
de heer Metz in zijn conclusie, lr P. L.
Herfst uit Delft heeft het omslaan noch het
richten kunnen verklaren. Want in om
gekeerde toestand zou de UK 60 theoretisch
nog stabieler moeten zijn dan rechtop
Er is dus geen andere gevolgtrekking mo
gelijk. dan dat een scheepje als de UK
S0 niet bestand is geweest tegen de uit-
onderlijke krachten van deze middag.
Mogelijk was het beter geweest de heer
Metz wilde deze suggestie in het alge-
uitspreken de ondiepten bij het
aanwakkeren van de storm zo ver moge
lijk uit de weg te blijven en daarmee de
levensgevaarlijke grondzeeën.
In Duitsland Is onlangs een publicatie
verschenen over de krachten, die In de
golven werken, waarbij speciaal aan
dacht is besteed aan het risico van kleine
en de heer Metz sprak de hoop
uit. dat Nederland ilch binnenkort even
eens op wetenschappelijk niveau met deie
materie sal kunnen gaan bezighouden.
Uit de raad werd vragenderwijs opge
merkt. of het niet beter zou zijn ln ge
vaarlijke omstandigheden als die. waar
onder de UK 60 kenterde, het schip maar
te laten drijven, maar de inspecteur-gene
raal voerde daar tegen aan, dat het vei-
dagen op de kust in zulk een geval niet
denkbeeldig zou zijn. De raad zal binnen
kort schPiftelijk uitspraak doen in deze
a--e'egenheld.
Twee trawlers botsten
op elkaar
De raad voor de scheepvaart is gisteren
veneens begonnen aan de openbare be
handeling van de aanvaring tussen traw
ler „Batavia" (IJM 99). thans de Caroline.
de Deli (SCH 225) in de avond van de
25ste Augustus van dit Jaar. Aangezien de
schipper van de Deli niet aanwezig kon
zijn, za-1 deze zaak later worden voortge
zet Uit de verklaringen van schipper C.
Bal. die ten tijde van de aanvaring het
bevel over de toenmalige Batavia voerde,
bleek, dat het weer zeer goed was en dat
de „Batavia" temidden van een groep
trawlers viste. De roerganger was een on
gediplomeerd matroos, schipper Bal zelf
zocht zijn positie na met behulp van de
Decea-apparatuur in de kaartenkamer,
die direct naast de stuurhut ligt. De Dell
voerde behalve een carnavalsvuuT enige
andere, naar de raad meende „onmoge
lijke" vuren, omdat he4 stuurboordslicht
defect was. De Scheveninger voer. aldus
schipper Bal. zonder dat er Iemand op het
dek of op de brug te zien was. recht op
de Batavia ln. waar men aanvankelijk
dacht, dat er nieuwsgierigheid omtrent
de buitgemaakte haring in het spel was.
Maar toen de koers tot op enige honder
den meters van de IJmuidenaar nog niet
•eranderde en het schip niet reageerde
>p enige stoten op de fluit van de Bata
via. heeft schipper Bal gestopt, om de
in midscheeps te krijgen. De
SCH 225 ramde de IJM 99 vlak achter de
galg, zodat verder vissen onmogelijk wa*
de trawler naar IJmuiden moest te
rugkeren. Men toonde zich enigszln* ver
wonderd, dat de schipper van de Batavia
niet op de brug stond ten tijde van de
anvaring en er werd voorts eritlek ge-
everd op het feit. dat de verklaring van
de schipper zelf sprak van „vier strc-
•ijl de roerganger de tegenligger
„dwars" zag naderen.
Leidenaar aangehouden
De Leidse politie heeft een 22-jange
Leidenaar aangehouden, die wordt ver
dacht van het ontvreemden van een mo
torfiets en een aantal kerstbomen Bij
het binnengaan van het politiebureau
verklaarde de man. vergif te hebben In
genomen. maar dat bleek niet waar te
zijn
ontwerp, het hulppost-
kantoor te Apeldoorn. In 1937 werd de
N.V. Panagro opgericht en twee jaar later
ging de jubilaris naar Rotterdam
der van de afdeling Renovatiewerk, dat
onderhoudswerk betrof van Nationaal
Grondbezit N.V. Na een periode van ba-
Koninklijke Grofsmederij
nog niet tevreden
De directie der N V. Koninklijke Neder,
landsche Grofsmederij te Leiden herin-
in een tussentijdse mededeling aar
opmerking in het jaarverslag, dat
veelal met weinig aantrekkelijke
en moest genoegen nemen. Wegens
de lange l-ooptijd van een deel der op
drachten. waardoor de afrekening eerst ir
1955 kwam. ondervond men dit jaar daar-
de nadelige gevolgen. Dit jaar waa
erbetering. doch daartegenover sitegen
cfe kosten en de prijzen van materialen
grondstoffen, zodait het aanvankelijk
moeilijk was de verkoopprijzen voort
durend aan te paswen. Nog niet te over-
ls hoe het eindresultaat der legen-
werkende factoren zal zijn De werkplaat-
:11n voor een groot deel van 1956 van
opdrachten voorzien, doch de productie
capaciteit wordt nadelig beïnvloed do or
tebrek aan werklieden, vooral aan g»-
choolde krachten, waarin voorlopig geen
verSeten ns zal komen Re«t slechte een
voortgaande rationalisering.
Vlaanderen houten en stenen noodwonin
gen. en in 1949 was hij hoofduitvoerder bij
de bouw van 800 woningen voor de Staats
mijnen In 1950 keerde hij naar War
mond terug en werd chef van de inkoop
en calculatie van Panagro. Op 1 Januari
1955 volgde zoals gezegd, zijn benoeming
tot directeur van Padox.
Ter gelegenheid van dit Jubuleum wordt
7 Januari van 11 tot 12.30 uur in hotel De
Stad Roma een receptie gehouden.
DE KAAG
Schoorsteenbrand
Varnacht om half een werd de brand
eer gealarmeerd voor een fUnke
schoorst een brand bij de familie Cuvelier
de Ju'llanaloan. Gelukkig was me
brand spoedig meester, maar er was
veel waterschade.
Singer Car Company. Aanbod van
Rootes-Group tot aankoop van alle ge
wone en pref aandelen aanvaard; Rootes
.1 Ringer-auto's blijven bouwen.
Delaware Hudson. Voorstel aandelen-
splitsing in drieën; extra-div. 1 d. op oude
aandelen, benevens verhoging kw.dlv. tot
GEMEENTE LEIDEN
Otticiële publicatie»
Instelling van verkeersmaatregelen
BURGEMEESTER .en WETHOUDERS
der gemeente Leiden brengen ter open
bare kennis, dat ter secretarie dier ge
meente, kamer 125, ter lezing voor een
leder, gedurende drie maanden zijn ne-
dergelegd een besluit van de Raad d d.
19 December 1955 en een besluit van hun
College d.d. 23 December 1955, welke be
sluiten inhouden de verkeersmaatrege
len, als bedoeld ln artikel 4 van het We
genverkeersreglement. zoals deze met in
gang van 1 Januari 1956 voor ds gemeen
te Leiden zullen gelden.
Afschriften van bovengenoemde beslui
ten zijn verzonden aan de Hoofdingeni-
--Directeur van da Rijkswaterstaat,
de door de Minister van Verkeer en
Waterstaat aangewezen verenigingen, be
hartiging van verkeertbelangen ten doel
hebbende, en aan de Gedsputeerde Staten
i Zuid-Holland.
