CALTEX
HAYOLINE »w-»
In onze kring wordt nog
te veel teruggekeken
Herderlijk schrijven over
eenheid der gemeente
AANGEDANE KEEL
v,CKS®é^iIl
OORZAAK OF GEVOLG VAN CRISIS?
Het
verleden
keert weer
c
Puzzle,
2
MAANDAG 12 DECEMBER 19*—
(Advertentie).
•Voor elk jaargetijde, bij elke weersgesteldheid
CALTEX PETROLEUM MAATSCHAPPIJ (NEDERLAND) N V s-GRAVENHAGE
Prof. Zijl stro op Arjosconlerentie
De minister wilde nog iets voor zijn
mémoires bewaren
(Van een onzer verslaggevers)
HOE KOMT HET, dat rpinistor Suurhoff van gedachten is veranderd en
tot vrijere loonvorming wil overgaan?" Dat was toch wel even een
spannend moment, toen een van de aanwezigen op de algemene vergade
ring van de Arjos in Utrecht aan de sprelfer, prof. dr J. Zijlstra, de minister
van economische zaken, deze vraag stelde. Het antwoord? ,.Ik moet ook
nog iets overhouden om later, als ik 65 ben geworden, in mijn mémoires
te schrijven," verontschuldigde zich de bewindsman. Zodat het geheim
niet werd ontsluierd.
Andere geheimen, zo die er mochten
zijn. kwamen wel aan het licht op deze
bijeenkomst van Antirevolutionaire jon
geren. die Zaterdag in Trianon In Utrecht
Is gehouden. Vooral 's morgens, toen de
huishoudelijke zaken werden afgehandeld.
In de middaguren verdiepten de talrijke
aanwezigen zich meer ln de beginselen,
daarin voorgegaan door minister Zijlstra,
die het woord voerde over „Antirevo
lutionaire politiek nu!"
Minister Zijlstra lichtte toe, hoe duide
lijk wel het AR. program van actie is
en hoezeer het telkens weer de nadruk
legt op het kweken van verantwoorde
lijkheid. De critiek richt aich doorgaans
op twee zinsneden, nl. wear de tegenstel
ling „progressief conservatief wordt
afgewezen en die. waar gezegd wordt, dat
de A R. partij streeft naar het voeren van
een progressieve politiek. In wezen ls
hier echter geen tegenstelling. Het pro
gram van actie wil slechts benadrukken,
dat de tegenstelling prograssief-conser-
vatlef geen exclusieve basis voor politie
ke-partij vorming kan zijn. Het voeren van
progressieve politiek wil zeggen: „Zich
richten op de problemen van heden en
morgen. Vooral op dit laatste mag wel
worden gewezen, want in onze kring kijkt
men nogal naar het verleden. Kuyper zei
dit en Talma deed dat en wie komt nu de
erepalm toe".
DU Is verkeerd, aldus prof. ZUlstra. Op
het werk vfn da voorgangers magen we
ens niet te slapen leggen. Ons werk nó
moet meer op de voorgrond staan. DaarbU
hebben we evenwel een vast richtsnoer
nodig, waarover het program van actie
ook spreekt: Het Koningschap van Chrts-
Aspecten
"FlE bewindsman wees vervolgens op
enkele aspecten uit het program: het
sociale, economische en internaUonale be
leid. F.n telkens wordt daar weer gewe
ien op de menseluke verantwoordelijk
heid. Bij het sociale beleid gaat het niet
meer zozeer om het vraagstuk van de
arbeider, als wel om het vraagstuk van
de mens ln de samenleving, opdat deze
als enkeling niet verloren ga in de mas
sa Het kweken van verantwoordelijk
heid kan hiertegen helpen. BIJ het loon-
beleld hetzelfde beeld. Van bovenaf komt
de verantwoordelijkheid eerst bij de on
derneming, dan bij de bedrijfstak en dan
pas op het hoogste niveau, de overheid.
Verantwoordelijkheid kweken geldt
ook ln het economisch beleid, door vrij
heid van besteding te garanderen. Op
dit gebied draagt de overheid het
zwaard niet te vergeefs. Al is haar taak
beperkt, toch is zij essentieel: het op
treden tegen ongemotiveerde prijsstij
gingen en. indien nodig, tegen de kar
tels. De strijd tegen het laatste heeft
vooral rechtsgrond, wanneer men ziet.
hoe moeilijk het is ln bepaalde bedrijfs
takken. een nieuw bedrijf te vestigen.
Wat het internationale beleid aangaat,
het Is Jammer en verdrietig, dat het
„nationale argument" zo dikwijls In de
A R. kringen nsar voren komt. Want dan
ziet men de toestand verkeerd. Immers
voor het behoud van de zelfstandigheid ls
samenwerking Juist geboden. Hoe klein ls
Europa, vergeleken bij de enorme ove
rige werelddelen. Deze samenwerking
houdt nog niet ln. dat ir N 1 Inter
nationale parlementen moeten komen.
Zij maken van onze Kamerleden een
moderne nomadenstam, alleen met de
Chr. feestdagen thuis.
Concreet
'TO toonde minister Zijlstra aan. dat het
AR program van actie de dingen
concreet ziet en concreet wil aanpakken,
het tegengestelde wat door de critiek her-
Chr. mijnbeambten 25
jaar georganiseerd
De Prot Chr. vereniging van beambten
tn het mijnbedrijf heeft Zaterdag ln Heer
len haar 25-jarig bestaan gevierd. Deze
viering werd o.a bijgewoond door de in
specteur-generaal der mijnen, lr P. de
Haart en door vertegenwoordigers van de
mijntndustrleraad.
De voorzitter, ir W van der Zalm. zeide
dat de vereniging vele Jaren daadwerke
lijk heef! deelgenomen aan het werk van
de miJnindustrUraad, maar daar thans
helaas van uitgesloten ls. Ir Van der
Za!m verklaarde echter, dat de vereni
ging vastbesloten U haar plaats ln de
raad terug te krijgen. De vereniging telt
550 leden.
haaldelijk naar voren wordt gebracht.
„Met dit program gaan we de verkie
zingen tegemoet. Al worden xU voor ons
swaarder het volksdeel, waarop wij
stennen. wordt relatief kleiner toch
ben ik niet somber. Want wij hebben een
krachtige jeugdorganisatie.
In zijn openingswoord zei de Arjos-
voorzltter, dr A. Veerman, dat het nodig
ls. zich te bezinnen op een nieuwe werk
wijze. Teveel wordt nog gewerkt naar
het oude patroon van de J.V.: inleiding
en bespreking. Onze schetsen blijven on
der de maat. Nieuwe wegen moeten ge
vonden worden, bijv. Arjos-gem een te
rsden, waar theorie en praetijk samen
gaan. De kadervorming ral ook effi
ciënter ter hand genomen moeten wor
den. De versplintering van het Chr. orga
nisatieleven in ons land moet opgevan
gen worden door het oprichten van Chr.
Jeugdcentra. In samenwerking met het
Contact Prot. Chr. Jeugdorganisaties
wordt overleg gepleegd over deze mate
rie. Op 20 Januari Is er een oriënterende
bijeenkomst ln Utrecht
In de plaats van de heer J. W. Ooms
werd de heer D. J Klein Onstenk uit
Markelo tot bestuurslid gekozen. De ver
gadering werd bijgewoond door de voor
zitter van het Centraal Comité, mr A. B.
Roosjen. de oud-voorzitter van de Arjos.
de heer A. van Ruller, en afgevaardig
den van de CH- en KVP-Jongerenorganl-
•atles.
De conferentie met
Indonesië
(Vervolg van pagina 1)
de do financiële «-n economische betrek
kingen sprak hij de hoop uit. dat d«
besprekingen een vlot verloop rsouden
hebben.
'en aaniien van Irlan Barat (Ne-
lands Nieuw-Guinea) achtte h(j het
rrste en hoogste vsn goede wil nood-
sakelUk, wil men het gemeenschappelijk
doel. namelijk verbetering en bevordering
van de onderlinge betrekkingen en het op
vreedzame wijze bespreken en oplossen
van onderling geschillen bereiken.
De delegatie is vastbesloten elke moei
lijkheid daarbij het hoofd te bieden. De
oplossing daarvan is van groot belang niet
n voor Indonesië en Nederland, maar
voor Zuidoost-Azië en de gehele we
reld. zeide hij. HIJ eindigde met een bede
tn de Almachtige om wijsheid «n leiding
Luns: „Moeilijk"
Hierna nam mr Luns het woord:
Onze taak zal moeilijk zijn, zo zei hij,
daar het op deze conferentie gaat om het
.-.nden van bepaalde formuleringen, maar
>m een rchtbaar begin te maken met de
verwezenlijking van de door de Indone-
boos of tevreden, ontmoedigd of ruatig bij
de bestaande toestand neer te leggen.
Wanneer er vereohil in belijden is. roept
de officiële kerkeraad tot de orde. Blijft
dit zonder vrucht, leg de zaak dan voor
aan 'n bredere»vergadering en wanneer 't
e-genlijk geen verschil in belijden is: ont
trekt u zich dan niet aan het opzicht van
de officiële ambtsdragers én doet dan alle
mogelijke moeite om die breuk te genezen.
Sinds 1 October 1955 is het mogelijk voor
de prov. kerkvergaderingen om bij een
minderheidsgroep een predikant te beroe
pen bijgestaan door een commissie van
buitengewone ambtsdragers. Dit zal alleen
dan geschieden. Indien het niet gelukt ls
ischo
nbllj.
veode verbetering tot «tand te brengen in
de verhouccng tuseen beide laaden. Dit
heefi m Nederland weerklank gevonden,
want de politiek der Nederlandse regenng
la immer gericht geweest op een goede
verhouding. Wij beeeffen. dat de betrek
kingen eon blijvende verbetering van
node hebben en gaarne zullen wij ln Over
leg met de Indonesische re ge r: eg daar
naar zoeken. Willen wij hierin slagen, dan
moeten wij kunnen rekenen op elkanders
oprechte wil de besprekingen te voeren
met wijsheid, geduld en begrip voor el*
kandeTS belangen, wensen en grieven. Er
zijn zo vele wederzijdse beJangen, die al
leen tot hun recht kunnen komen in
vertrouwen, waarin met volle eerbiediging
van elkanders souverelnlteit een zakelijke
behandeling mogelijk is. Hterblj denk ik
aan de vele Nederlanders, <Le ln Indone
sië leven en werken, aan-onze belangrijke
economische betrekkingen en de berichten
over de begroeien. welke de Indonesische
regering bij haar economische politiek wil
verwezenlijken. De Nederlandse delegatie
ver.rouwt, dat de Indonesische regering
bmnen de grenzen van hetgeen van haat
verwacht kan worden, alles ra! doen oc
tet een oplossing te komen, van een aan
gelegenheid. welke sterk spreekt tot het
rechtsgevoel van het Nederlandse volk en
waarover ik nu niet uit zal weiden. In
Indonesië zijn verkiezingen gehouden. Een
prestatie van betekenis ia een uitgestrekt
land. Ook het Nederlandse volk zal
naar de stembus gaan. Het zal voor belde
landen een grote winst betekenen. Indien
de nieuwe regeerperioden zouden kunnen
berinnen met een gezonde basis voor onze
wederzijdse betrekkingen. Er dient rust
te komen in de grondslag onzer verhou
dingen Moge „HIJ. die alle ding regeert",
ons Zijn zegen schenken.
Antillen verloren proces. De oud-
dtrecteur der landsloterlj, de heer De
Lanojr, zal als schadevergoeding een Jaar
aalar.s. 26 400 Nederlandse guldens, ont
vangen !n verhand met zijn ontsleg HU
werd echter met ln zijn ambt hersteld '1
heeft darrom hoger beroep aangetekend.
.Evenais vorig /aar
Prov. kerkvergadering van Zuid-Holland richt
zich tot kerkeraden en evangelisaties
THVENALS VERLEDEN JAAR, juist ook in het midden van de Advents-
tjjd, heeft de provinciale kerkvergadering van Zuid-Holland in een
bewogen herderlijk schrijven een bijzondere nood aan de gewetens van
de kerkeraden, de besturen van minderheidsgroepen en de predikanten
van haar kerkprovincie gelegd. Immers in niet minder dan 60 gemeenten
is de eenheid gebroken door het bestaan van een of zelfs meer georgani
seerde minderheidsgroepen. Het .naast elkaar" is maar al te vaak „tegen
over elkaar". Dit is te meer te betreuren, wanneer het min of meer or
thodoxe groeperingen betreft, die zich van elkaar verwijderd houden en
steeds meer van elkaar afgroeien.
Dit tweede herderlijk schrijven kc
digt o.a. speciale maatregelen aan, i
zullen worden getroffen,
gerachtig blijft om Indien mogelijk de weg
van toenadering te betreden en tegen per
sonen. die medewerken om scheuring te
bevorderen of te helpen bestendigen. De
prov. kerkvergadering is zich bewust dat
hiermede een tot nu toe nog niet inge
slagen weg betreden wordt. Zij meent
deze voorzichtige maar besliste stap in de
aangeduide richting t^ moeten doen niet
tegenstaande eventuele consequenties, die
haarzelf niet aangenaam zouden zijn; doch
zij weet zich geroepen leiding te geven
aan het leven en werken der kerkprovin
cie en vanuit deze verantwoordelijkheid
gevoelt zij tot handelen te m
gaan om zodoende de eenheid van het be
lijden te dienen.
Geen partijschappen
Op het eerste prov. herderlijk schrijven
zijn 157 antwoorden binnengekomen Men
is hiervoor dankbaar, doch niet voldaan.
1 Cor. 1 1013 brengt ons tegenwoordig
in steeds grotere verontrusting. Met grote
nadruk wórdt 'aangedrongen op ernst te
nad-ruk wordt aangedrongen op ernst
maken met het kerkelijk gesprek dat hier
daar begonnen is, doch elders vastliep
of nog niet echt begon.
De kerkeraden worden vermaand te on
derzoeken of „de minderheid de ernstige
wil heeft om samen met de meerderheid
gemeente van Jezus Christus te zijn". Het
gezamenlijk verrichten van een stuk werk
in de gemeente kan ook dichter tot elkaar
brengen. Niet steeds zijn de fundamenten
het belijden in geding, doch vaak niet-
funda mentale theologische factoren: vel
schillen in levensgevoel en levensstijl, so
ciale en politieke verschillen.
(na ernstige pogingen) om via het gesprek
tot betere verhoudingen te geraken; want
deze noodoplossing lost nog niet de nood
op.
Wie het gesprek weiger* te doen houden
of eraan deel te nemen wordt door de
prow kerkvergadering schuldig en in ge
breke geacht. Letterlijk volgt dan: „Hot
zal goed zijn dat door de georganiseerde
minderheidsgroep en haar voorgangers
steeds wordt bedacht dat zij ook met de
mogelijkheid rekening hebben te houden,
dat een predikant, emeritus-predikant,
proponent of voorganger, die zulk
groep hulpdiensten verleent, vanwege de
prov. kerkvergadering van Zuid-Holland
door haar breed mode ramen bij de desbe
treffende commissies voor het opzicht zot
kunnen worden aangeklaagd als schuldig
verwarring
het stichten
gemeente, waar hij niet is geroepen.
Richtlijnen
Hoe rullen deze belde richtlijnen worden
toegepast?
A. Waar scheuringen zijn krijgen de vi
sitatoren provinciaal opdracht ter gene
zing het kerkelijk gesprek te stimuleren
B. Waar scheuringen dreigen en genoem
de, visitatoren bezig zijn dit te voorkomen,
sprak de prov. kerkvergadering reeds uit.
dat zeker zolang het gesprek door de visi
tatoren provinciaal niet als beëipdigd ia
verklaard, geen_ hulp aan deze minder
heidsgroepen mag worden gegeven en dat
-engenoemde aanklacht dan onvoor
waardelijk zal volgen voor hen, die deze
hulp tooh zouden verlenen-
Op deze wijze wil de prov. kerkver
gadering verder komen. Tenslotte volgt
„Binnen het kader van art X
Besturen en voorgangers van minder- onze kerkorde (van het belijden) is een
heidsgroepen worden vermaand zich niet gewettigde verscheidenheid mogelijk.
Waar de grenzen liggen k onder de lei
ding van de Heilige Geest in een geduldig
en ootmoedig kerkefljk gesprek van geval
tot geval en van persoon tot persoon
eerst uit te maken. Dan zal openbaar
worden dat het „Evangelie anders" niet
hetzelfde is als een „ander evangelie",
dan zal ook openbaar worden waar en
door wie een ander Evangelie dan dat van
Jezus Christus verkondigd en geleerd
wordt. Als we maar bedenken dat wij met
algemene oordeelvellingen als „die Ge
reformeerde Bonders" en „die midden
orthodoxen" en „die vrijzinnigen" er niet
komen.
„Gelukkig, de Heer Jezus Christus is
Verschijning aan Paus
nu officieel bevestigd
De Osservatore Romano, het blad vai
het Vaticaan, heeft Zaterdag in een lang
kei bevestigd, dat de Paus vorig jaar
tijdens zijn ziekte een visioen van Chris
tus heeft gehad. Het blad zegt de bijzon
derheden over het visioen te hebben ge
kregen van een der „toegewijde medewer
kers" die de Paus in die dagen hadden
bezocht. Deze bijzonderheden wart
een verzegelde enveloppe gedaan, wt
de betrokken medewerker had geschre
ven: „pas na mijn dood te openen". Door
een indiscretie is deze brief geopend.
Inauguratie prof. Wiersma
te Groningen
Met een rede over het kartelwezen ei
de sociaal-economische politiek van d
regering heeft prof. mr K. Wiersma Za
terdagmiddag het ambt van gewoon hoog
leraar in de economische wetenschappen
aan de rijksuniversiteit te Groningen aai
Afscheidsbijeenkomst
van C.C.K.P.
Morgenmiddag 3 uur zal in Esplanade
te Utrecht het algemeen bestuur van he
centraal comité van Kerkelijk en Parti
culier Initiatief voor Sociale Zorg ten be
hoeve van Gerepatrieerden een afscheids
bijeenkomst houden, daar nagenoeg alle
plaatselijke comité's hun werkzaamheden
hebben beëindigd en de zorg voor de
spreid gehuisveste gerepatrieerden is
overgedragen aan de levensbeschouwelijk»
organen van maatschappelijk werk en ge
zinszorg. Men zal de medewerkers be
danken en een aantel oorkonden aan
bieden. De minister van maatschappelijk
werk, mr F. J. F. M. van Thiel, zal spre
ken. Afscheid zal worden genomen vs
vlce-voorzittèr, de heer W. A. E. Bokeloh.
Ze verzachten i
"e
met beproefde, keel-verzach-
tende bestanddelen van Vidks'
VapoRub! Doeltreffend!HeerlijkI
W MEDICINALE
nu de machtige om ook in Zuid-
HoLland door gealoten deuren heen te ko
men. Maar heerlijker is het voor Hem als
wij de deuren openen, opdat deze Ko
ning der Ere binnentrekke in onze schul
dige gemeente", aldus dit tweede her
derlijk schrijven van de prov. kerkverga
dering van Zuid-Holland.
Tocli is lu't zo
SIS) De laatste keer stelden we de
vraag of een beurscrisis de oorsaak of
het gevolg is van een economische crisis,
maar we hadden het ook ieta anders
kunnen uitdrukken door te vragen of
veranderingen in het prijsniveau van de
aandelen tan de veranderingen in het
niveau van de economische activiteit
vooraf gaan, dan wel, of dit juist andersom
is? Het bezwaar van de laatst geformu
leerde vraag is echter, dat sij voor vele
lesers onduidelijkheid aan nauwgesetheid
paart, iets wat in het dagelijks leven wel
méér voorkomt.
Hoe het ook sij, indien er een gesta
dige daling van de aandelen op de beurs
plaats vindt, gaat het er dus om hieruit
te concluderen dat er een economische
depressie aan de gang is, dan wel, dat er
een economische depressie op komst is.
Duidelijker kunnen we het helaaa niet
aeggen.
Voor een gemotiveerde keus uit deze
twee mogelijkheden staan helaas niet zo
erg veel gegevens ter beoordeling, on
danks het feit dat aan hcurscrises en
economische depressies in de laatste 100
jaar toch geen gebt-ek is geweest. Maar
ja, de ene beurseatastrofe is nu eenmaal
elfde ala de andere, ao min als
beuren met andere ogen bekijken dan de
beuracriait van 1929, en indien oorlogs
gedichten tot beperking van de econo
mische activiteit nopen, heeft dese
depressie ccn totaal andere betekenis dan
in „normale" tijden.
dc i
andere
aische
inder i
op één lijn kan
gesteld. Wanneer de een of andere swen-
delaar een paniek op de aandelenheurs
heeft veroorsaakt, moeten wjj dit ge-
Maar goed, hij de beantwoording van
de hierboven gestelde vraag is met al
dergelijke overwegingen rekening gehou
den en de onderzoekers stelden sich tot
taak twee belangrijke perioden te be
studeren; de eerste periode omvatte II
jaren die vooraf gingen aen het uitbre
ken van de eerste wereldoorlog, de
tweede periode had betrekking op het
tijdvak 1919 tot 193T. Over beide tijd
vakken werden de indexcijfers die op
prijzen van industriële aandelen betrek
king hadden, vergeleken met de index
cijfers die de economische activiteit
voorstelden. Hieruit bleek, dat in het
eerste tijdvak de veranderingen op de
aandelenheurs na 3 tot 7 maanden gevolgd
werden door veranderingen in de econo
mische activiteit, terwijl in het tweede
tijdvak de veranderingen in de econo
mische activiteit gemiddeld reeds intraden
1 maand nadat de veranderingen op de
beurs waren ingetreden. Hoewel de tijds
duur in beide tijdvakken aanzienlijke
verschillen vertonen, is het toch wel
belangrijk dat in heide gevallen het
prijsniveau van de aandelen het eerst
veranderde, waarna de algemene con
junctuur volgde. (Degenen die menen
thans met enige kans op succes te kun
nen speculeren, brengen we nog onder
ogen dat het bovenstaande betrekking
heeft op de Verenigde Staten, terwijl
voorts als beperking moet gelden dat
de toeneming van overheidsmaatregelen
in onae tijd een depressie in andere
banen kan leiden.)
nog iets over het opinie-
En
ondersoek.
Daarove een volgende keer.
(Nadruk verboden.)
Beroepingswerk
Ned. Herv. Kerk
Beroepen: te ScMMiwolde D.
Spaan* te Lieve Vrouwenparochie; te
Bodegraven P. J. J. Monster te Katwijk
aan Zee; te Emmeloord (2e pred. pi.) P.
D. Steegman te Klaaswaal.
Aangenomen: near Schoondijke
(toe2.) P. A. L. Brinkman te Purmerland.
Geref. Kerken
Aangenomen naar 'a-Oravenhage
W. J. Kremer te Utrecht; naar Schie-
hroek-Hir.egeisberg (2e pred.pl.) J. Ver-
lare te 's-Gravenzande.
Geref. Kerken art. 31
Bedankt: voor Amsterdam C. M. J.
C. Blok te Utrecht.
Chr. Geref. Kerken
Bedankt: voor Deventer K. J. Vele-
ma te Mddiwolda.
Aangenomen: naar Rijnsburg J.
Kampman te Hoogeveen.
Geref. Gemeenten
Tweetal: te Ridderkerk M. Blok te
Rotterdam-C. en H. van Gidst te Dirke
land van wie 'laatstgenoemde is beroepen.
Middenstandsexamen op
23 en 24 Mei (schr.)
Het 22ste examen voor het midden
standsdiploma algemene handelskennis
zal voor wat het schriftelijke gedeelte be
treft, worden afgenomen op Woensdag
23 en Donderdag 24 Mei. Het mondelinge
examengedeelte wordt afgenomen in de
periode van 23 Juli tot en met 3 Augue-
Aan het ln '55 gehouden middenstands
examen aJ gem ene handelskennis namen
16747 candidaten deel, van wie 10501 of
circa 56'/» het diploma behaalden.
De dir.-g ener aal, dr W. L. Groeneveüd
Meijer heeft de bronzen legpenning van
het ministerie van economische zaken
uitgereikt aan de bestgeslaagden van
1955; mej. G. M, L. Rutgrok uit Rotter
dam en de heer J. Eppcnga uit Amster
dam.
ECONOME EN STAATSINRICHTING
UTRECHT, 11 Dec. Geslaagd voor het
examen acte Staatsinrichting M O: J. v.
Wamel, Zeist en Ch. Theil. Wassenaar. Voor
economie M O; M. M. Meljs. Amsterdam;
J. M. Möhring, Schiedam: H. H. v d. Mo
len. Enschede; H. Buitjes, Groningen- G.
E. Versterre, Haarlem; P. G. Vervoort, Ven-
!o. W. Clausing. Zwijndrecht.
Vice-admiraal Doorman
overleden
Vlce-*dmlraal b.d. L. A. C. M. Doorman,
een broer van schout-bij-nacht Karei Door
man, die bij de slag in de Javazee om het
leven kwam, is Zaterdag op 84-Jarige leef
tijd in Amsterdam overleden.
HU was oud-chef van de Nederlandse
militaire missie in Berlijn en oud-voor®*-
ran het Katholiek Thuisfront.
Schoenmakers contra-,
Bata-f abrieken jj
Vakbond vraagt znillioen ve
niet betaalde overuren
geleden ef/or
icen gulden
iet-betaalt]an<
ding aanhangig gemaakt tegen het hooi) I
bestuur van de Nederlandse bond s*
schoenmakersgezellen. d'e een circuit""'
had gewijd aan de arbeidsvoorwaarden^
de reparatiebedrijven van Bate.
In deze circulaire, die alle afdeling»
was toegezonden, werd gezegd dat de k
CAO ingevoerde verbeteringen niet i -r T
rviet tijdig zouden worden toegepast, ov^ V
uren niet werden uitbetaald, leerling
onvoldoende werden opgeleid en de
beidsvoorwaarden meer op kwantiteit 4 enl]
kwaliteit zouden zijn gericht. Voorts wtj
vragenderwijs de mogelijkheid geoppJkle
dat filiaalhouder® lang niet altiid de dcffcor
hen gestorte borgsommen zouden ter\».
zien. De verbeteringen die het georgaP
seerde bedrijfsleven voor de werknem4*W:
kent. zouden bij Bata niet of zeer trsjvar
tot uitvoering worden gebracht var
De Bate-direcfcie. van oordeel dat)
werd gequal-ifieeerd als onsociaal
geefster en dat de circulaire onwaarhedè
bevatte, vroeg de rechtbank iedeire ve,
spreiding te beletten en de bond te dw>was
gen een officiële tegenspraak te geven. A. 1
Volgens de eiser was deze circulate:
„een schotschrift" zoals de verdediger bet 1
noemde, uitgegeven naar aanleiding v»op
de plannen tot invoerftig van een zg N
prestatietoeslag 4-n het schoenherstellesaan
De bond heeft enkele dagen geleden
claim Ingediend voor één mllli
voor gedurende acht Jaar niet
Toen de woordvoerder van de Bata-fa
brieken aanvoerde, dat deze overuren w
sonden zijn betaald, seide de bond. 4
eerst 17 November een van de directie sAn
komstlge nola aan de Bata-filialen w»®6'
gezonden, en vier dagen nadien de bothaa
van schoenmakersgezellen was gevrasjaan
de circulaire te rectificeren. sch
De verdediger van de bond achten
voorts een kort geding misplaatst omdltijn
de circulaire in kwestie reeds in de eeraspo
helft van dit jaar werd verzonden. de
Bovendien was hy van mening, dat tling
perevryheid door de eis van Bate (,,H«lgtar
eis komt neer op preventieve censuur
wordt aangetast, en voorts, gezien
Bata-eis, de behandeling der circulaire )zal
de verschillende afdelingen van de boq
te verbieden, inbreuk op de vrijheid vj
vergadering werd gedaan. poi
Vrijdagmorgen uitspraak. 0 a
Oude man1 op slraat onweIn,
geworden en overleden zjc
Op de Slagenweg ln Almelo vonden f» n<>
milieleden Zaterdagmiddag de 84-jari»-Oc
Gerardus Dijkhuis uit Almelo zwaar p
wond langs de weg liggen. Hij werd nai
het ziekenhuis gebracht, waar hij enkel P°
uren later is overleden. be
De politie neemt aan. dat de man
het slachtoffer ls geworden van een vei
keersongeluk, maar plotseling onwel I
geworden en daarby gevallen- Wc
DINSDAG 13
KRO; 7.00 Nieuw
7.10 Gram. 7.4$ Morgengebed en liturg, kal.
Nieuws en weerbeT, 8-16 Gram. 9.00 V.
'rouw 9 35 Waterst. 9.40 „Lichtbaken".
10.00 V. d. kleuters 10.16 Gr«m. 10,30
Franse chansons 11.00 V. d. vrouw lil .30
Schoolradio 1450 „Als de ziele luistert",
eaus. 12.00 Angelus 1B03 Gram. 10.16 Voor
boeren en tuinders 12.30 Land- en tuinb.
.neded 12.33 Gram. 1255 Zonnewijzer 13.00
Nieuws en kath. nieuws 13.20 Dansmuz.
135 Lichte muz. 14.00 Gevar. progr. 1550
Schoolradio 1630 Radiokoor 15.45 V
vrouw 16.00 V. d. zieken 1630 Ziekenlof
17 00 V. d. jeugd 17.40 Koereen 17.46 I
ringeultz Rijksdelen Overzee; Dr K
Galis: „Nieuw Guinea's geschiedenis" 18.00
..Dit is leven", caua. 16.16 Gram. 48 20 Sport-
praatje 18 30 RVU; Mevr mr L. Everedijk
mulders: ..Iraq het verloren Paradijs" 19
Nieuws 19.10 Gram. 19 16 Uit het Boek d_.
Boeken 19.30 Gram. 20.20 Act. 20.35 De ge
wone man 20 40 Vioolrecital 21.00 Gr;
31.25 Voordr. 31.45 Kamerork. en solist 22 46
Avondgebe den liturg, kal. 23.00 Nieuws
23.15—24.00 Gram.
Hilversum II 298 m. AVRO; 7.00 Nieuws
7J10 Gym. 735 Gram. VPRO: 750 Dag
opening. AVRO: 8 00 Nieuws 8-16 Gi
9 00 Gym. v. d. vrouw 9.10 V d. huisvrouw
9.18 Gram. 9.40 Morgenwijding 10.00 Gram.
10.60 V. d kleuters 1100 Lichte muz. LI.30
Sopr. en piano 12.00 Dansmuz. 12.30 Land
en tudnbmeded. 12.35 Orgelspel 13.00 Meded.
en gram 13.25 Amus. muz 13.56 Beursber.
1400 Metropole ork. 14.40 Schoolradio
V. d. vrouw 15.30 Mezzo-sopr. en plano
16 05 Gram. 16.30 V. d. Jeugd 17.30 Gi
18.00 Nieuws 18.15 Pianospel 18.30 V. d.
Jeugd 18 40 Gram. 16.55 .Paris vous parle"
19.00 V. d. kind. 19.05 Koorzang 19 45 Toneel,
beschouwing 20 00 Nieuws 20.06 Gevsr. pro
gr. 2200 De Antwoordman 22.18 Pianorecital
22.40 Act 22.50 Gram. 2255 „Ik geloof, dat.."
caus, 23.00 Nieuws 23.16 New York calling
2320 Act. of gram. 2330—2450 Gram.
Televlsleprogr. VAAA. 20.15—22.15 „Pot-
asch en Perlemoer met vaoarrtle", spel. Id,
ber moo Nieuws 14 10 Discussie 14.55 Ortc.
conc. 16.00 Cnt. 16.45 Lichte muz. 17J6 On
bekend 17.45 Caus. 1800 V. d kind. 18.55
Weer ber. 1950 Nieuws 19.15 V. d. boeren
1925 Sport 19 30 Dansmuz. 20 00 G
progr. 3030 Klankb. 2130 Gevar c
22.00 Nieuws 22.16 Causerieën 22 45 Recital
90.
Ook nu was, al wilt ge het misschien niet ge
loven, liefde de reden, die mij daartoe dwong;
om, zelfs ten koste van mijzelf en mijn ge
moedsrust, de smart over mijn zwakheid voor
mijn vrouw geheim te houden.
Zij was toen nog zo zwak, dat de geringste ont
roering haar dood zou kunnen betekenen. Eén le
ven was al opgeofferd dat leven, waarvan ik
beschuldigd wordt, het te hebben weggenomen
was het nu noodzakelijk, dat er nog een tweede
ioffer zou vallen?
In die geest heb ik geredeneerd. Dat was mis
schien oolc zwak, zo niet slecht, maar wie van u
zou anders gehandeld hebben terwille van de
vrouw, die hij liefheeft? Ik heb zonder twijfel
gedwaald. Ik heb grote fouten gemaakt. Maar ik
vertrouw, neen ik weet, dat God mij vergeven zal
Doch nog eens: aan deze vreselijke misdaad,
waarvan :k beschuldigd wordt, ben ik volkomen
onschuldig."
Afgemat ging hij zitten, het hoofd weer gebo
gen. Zijn woorden hadden diepe indruk gemaakt,
naar het scheen ook op de jury.
Baron Glenby was aangedaan. Zijn schoonzoon
had fouten gemaakt, vele. Maar hij had ze ge
daan uit liefde voor Alice. Van zijn onschuld aan
de mootd was hij overtuigd. Hij hoopte, dat ook
de jury dat zou zijn, hoewel hij twijfelde Als hij
veroordeeld werd. wat zouden dan de gevolgen
zijn voor Alice? Hij was dankbaar, dat zijn lie
ve vrouw dit niet meer had behoeven te beleven.
„Hij is onschuldig", zei hij tot Weevil.
Deze haalde de schouders op.
,,ik vrees, dat er slechts één oordeel mogelijk
:i« dat van schuldig. Alles pleit toch tegen
'hem?"
Hij zweeg, want de officier van justitie was
juist opgestaan, die al heel spoedig de indruk
wegnam, die de woorden van Ernst hadden te
weeggebracht. Hij sprak op koude, zakelijke
toon, zeer sdherpz nnig.
S uk voor stuk ging hij alle punten na: het ge
Vrij btwerla door
J. Harwood
heime huwelijk; het verzwijgen daarvan; zijn
tweede huwelijk, zonder dat hij het eerste bekend
had. de terugkeer van Marie Brandon; het on
derhoud in de pastorie.
..En toen volgde de misdaad", zeide hij lang
zaam. „Toen volgde de moord. Mijne heren van
de jury, bij elke misdaad moeten we in de eerste
plaat3 zoeken naar het motief, naar de reden.
Alleen een krankzinnige, een ontoerekenbare
doet een misdaad, een moord ook, zonder reden
Bij verreweg de meeste misdaden kunnen wij
altijd een min of meer duidelijk motief ontdek
ken.
En nu verzoek ik, mijne heren leden van de
jury, met deze waarheid oor ogen dit ongeluk
kige treurspel nog eens te beschouwen.
Wie anders dan de beschuldigde had het groot
ste belang er bij, dat Marie Brandon van het to
neel verdween? Niemand anders! Misschien, ik
weet het niet, hebt u aan Sturge gedacht, maar
ik zal u aantonen, dat dat onbestaanbaar is.
Ik geef volmondig toe, dat de persoon van
Sturge. door wiens getuigenis deze misdaad aan
het licht gekomen is. niet vie*! elcos is. Integen
deel! Ik vraag mij zelfs af. of het niet noodza
kelijk is, dat de kinderroof, ik bed el niet die
d Canada, maar die in Wynsdalc, wvidt be
recht. Dat i6 ee
Het is er dus IIWUC„U
kan goedkeuren. Hij heeft zelf zijn verkeerde
daden bekend. Hoewel die zijn karakter in geen
schitterend licht hebben gesteld zij bewijzen,
dat hij vrij is van deze misdaad.
Gaat u zelf maar na, leden van de jury! Sturge
had met Marie Brandon een plan gemaakt, de
beklaagde geld af te zetten. Zij hadden zich daar
voor veel moeite getroost, er zelfs, in Canada,
een kind voor gestolen. Sturge had geld nodig
en hoopte het van de beschuldigde te krijgen. Is
het nu redelijk, sterker, is het niet onzinnig, om
te veronderstellen, dat hij, juist toen zijn plan
vruchten ging afwerpen, zich zou ontdoen van
die persoon, die het enige middel was, om hem
ook verdere voordelen te verschaffen? Die on
derstelling is immers niet houdbaar! Sturge is
ver van dom. Hij is practisch en slim. Welnu, als
hij zo gehandeld zou hebben, zou hij meer dan
dom geweest zijn. Sturge heeft dan ook de moord
niet bedreven, dat staat vast, al verdacht de be
schuldigde hem er van, waarschijnlijk om de
aandacht van zichzelf af te leiden.
Ik kom nu tot de beschuldigde. Bij hem is het
motief zeer gemakkelijk te vinden. Marie Bran
don, de vrouw, die hij dood waande, komt terug,
bovendien op een voor hem wel zeer ongeschikt
ogenblik, namelijk als zijn tweede vrouw, om
die term nu eens te gebruiken, gevaarlijk ziek
ligt. Hij heeft zoëven verteld, hoeveel hij van
die vrouw hield en houdt en waarlijk, mijne he
ren, niemand, die zijn gevoelvolle woorden heeft
gehoord kan daaraan twijfelen.
Nog eens: aan die liefde is geen twijfel. Maar
die liefde werkte zelfs mede tot de misdaad.
Door die liefde heeft hij zijn geheim kunnen be
waren, al moet hem dat veel gekost hebben, zo
als hij zelf ook heeft verklaard. Die liefde heeft
hem met haat vervuld tegen Marie Brandon en
die liefde en die haat samen hebben hem er toe
gebracht, de daad te bedrijven, waarvoor hij
thans terecht staat.
(Wordt vervuld)
Engeland, BBC Light Programme,
247 m. 12.00 Mrs. Dale's Dagb. 12-16 voor»
12.30 Gram. 13.00 Pari. overz. 13dö Schoj,
ork. 14.00 Lichte muz. 14.45. V. d. kind. 16L.
V. d. vrouw 16.
17-55 Mrs. Dale'
8.46
1M>',c*uJHPBM|
20.60 Nieuws en journ. 20 25 Sport 20.30
a go" 21.00 Gevar. progr. 2130 Voordrac
1.00 Weerber.
2S«'
muz. 16.30 Fluit cn plano 17.01
Amus. muz 19.00 Nieuws 19.50 Lichte i.._
20.00 Klankb. 21-00 LI Oh te muz. 3145 Nieuwés
2210 Jazzmuz. 23.00 Gram. 24.00 Nieuws Ol(Cj
'1.00 Viool en plano.
Frankrijk, Nationaal Programma, 347 ip]a
12.00 Piano voordr. 13.00 Nieuws 1355 GraC.,
14 00 Nieuws 14.05 Zang en piano 18 30 Ame 1
nitz. 19.29 Zang en piano 20 00 Kamerort,,u
en sol. 2322 Gram. 23.45—24.00 Nieuws. de
ber. 12.34 Gram. 13.00 Nieuws 13.10. Tuint0f
kron
l' 1330° N?euws
m. 1400 Schoolradio
Koersen 16 02 Orgelspel
icitibe'
Gram. 16.0C
Symph. ortc. 17.00 Nieuws 17.10 Planorecit/be'
17.45 Boekbespr. 16.00 Jeugd en muz. ISJmc
V. d. sold 19.00 Nieuws 18.40 Gram. 19i«a-
Caus. 20.00 De Zandloper 21.00 Gram. 21J
Omr.ork. 22,00 Nieuws 2256 Gedicht nx*ei
muz. 22.56—23.00 Nieuws. bo
Brussel, 484 m. 12.00 Gram. 33D0 Nieuéko!
16/15 Lichte muz. 14.45 Gram. 15.00 Sympl»e(
ork. en solist 15.45 Gram. 16.05 Lichte muf.
17.00 Nieuws 17j16 Verz progr. 19.30 Nieu*1K
20 00 Gevar. progr. 22.00 Nieuws 22.56 Ider °D
BBC European 8ervlce. Ultz. voor Nedet^e
d. dat kir
k met onze luisteraar®
chryvers (op 224 en 49 m).
Duitse TV-progr. 16.30 Uitz. met Adalbet
31ckhut. Hieria: v. d. Jeugd 17.00 Caus. 17J
Opsporingsdienst. Hierna: Progr. overz. 201
rv-spel 21.30—2230 Caus. 03
Belg. TV-progr. (Vlaams). 19 00 Testbee)~~
.9.16 Gram. 19.30 Openingsbeeld 19 31 Cu) ey
00 Nieuws 20.25 Mti iv
ilngsbeeld 19 31 CuJ
X> Nieuws 20.26 Mn
21.05 Humoristische film 2220 Nieuw
Belg. TV-progr. (Fi
19 CD Documentatie 19
Nieuws 20.40 TV Na.
fcure pour
fessionnetle;
(Frans). 18 46 Testbeet.
1950 Film 20.00 Act. 20 P
Nachtclub 56 Pr2215 Le#«
3.30 Journ.
Information
TTT?
Kruiswoordraadsel Li
289 j
Horizontaal1 Vogel, 8 hoeveelheid, ÏM:
maat, 12 familielid, 13 uitroep, 14 paarde#*'
waad- en drenkplaats, 16 kledingstuk, liri
verval, 18 zwart agaatsteen, 19 meisjes
naam, 20 landbouwgereedschap, 21 bevelBl
23 bevel, 24 gelaatskleur, 26 benauwd.
Verticaal: 2 In het jaar onzes Heren,
ongaarne, 4 eerzucht. 5 meisjesnaam. 6 bs-^,
staat, 7 aangedaan, 9 een aanvang nemenj-
11 buigzaam, 13 byenproduct, 15 verdedi
gingsmiddel. 16 voedsel 21 Ind. munt. 2^>e
jws- en persbureau. 24 voorzetsel. 2%a
OPLOSSING VORIGE PUZZLE