ïlicuiue gtihsctje (üimrnnl Noodtoestand afgekondigd voor eiland Cyprus West vóór behoud van de band met Nederland en Oranje Super-atoombom volgens geheel nieuwe methode Ons grootste droogdok in gebruik genomen Bus stortte van dijk Kicken dreigt de regering met „wapengeweld" MAANDAG 28 NOVEMBER 1955 BUREAUX: Steenstraat 37. Directie, Redactie, Abonnementen- en Advertentie-afdeling: Tel. 31441. Postrekening: 58936. ABONNEMENTEN: 7.— per kwartaal; 2.35 per maand; 0.55 per week ADVERTENTIÊN: 0.18 per millimeter. (Bij contract belangrijke korting). Zee en dertigste Jaargang No 10511 Directie: F. DIEMER Hooidredacteur: Dr. E. DIEMER CheLRed.: a W. J. ENSERINX CHRISTEUJK-NATIONAAL DAGBLAD Voor Leiden en Omstreken .StaatoasticH l< qhrbltucn mgn bert la tegljenspott" Sport en wedstrijden ZIE PAG. 4 EN 6 BRITTEN CONTRA TERRORISTEN Aanslag op Engelse gouverneur, Sir John Harding, mislukt NICOSIA. 28 NOVEMBER OP CYPRUS hebben de Britse autoriteiten voor het gehele eiland de staat van beleg afgekondigd. Dit gebeurde, nadat terroristen, die de aansluiting van Cyprus bij Griekenland wensen, deze week vijf Britse militairen hadden gedood. Terroristen wierpen mede een bom in het ..Ledra Palace Hotel", waar het jaarlijkse bal van „The British Caledo nian" gegeven werd en waar op dat moment 300 personen aanwezig waren. De bom ontplofte juist op de plaats, die voor gouverneur Sir John Harding bestemd was, maar hij had enkele uren tevoren het plan om het bal bij te wonen, laten varen. Door de ontploffing werden vijf per sonen gewond. In de hoofdstraten van Saloniki hadden demonstraties tegen Groot-Brittannië plaats. Ongetwijfeld is de bomaanslag in het Ledra Palace Hotel gemunt geweest op Sir John Harding. Omstreeks elf uur ging plotseling het licht uit en werd een bom geworpen naar de. voor de Britse gouver neur bestemde tafel. Met een geweldige knal explodeerde de helse machine juist boven deze tafel, trwijl een geworpen handgranaat niet tot ontploffing kwam. Zoals reeds vermeld, werden vijf per sonen gewond, onder wie de echtgenote van de politiechef. Sir John Harding dankt zijn leven aan het feit, dat hij op het laatste ogenblik voor de uitnodiging be dankte. De onrust op het eiland is toege nomen en als voorzorgsmaatregel hebben vele Cyprioten hun ramen geblindeerd. (Men zie ook 't Vertelaard* Uitzicht in ddt nummer). De gebouwen van het Britse en Ame rikaanse consulaat worden door gendar mes en troepen bewaakt. Bij botsingen in Saloniki werden een aantal personen ge wond. De staat van beleg voor Cyprus betekent o.a. dat het dragen van vuur wapens, zonder vorm van proces, met de dood kan worden gestraft. Een staking te proclameren of tot staking op te ruien is eveneens strafbaar. Alle vergaderingen en bijeenkomsten zijn verboden, behalve in schouwburgen, bioscopen en kerken Ondanks het feit, dat de gouverneur van Cyprus de noodtoestand had afgekondigd werden gisteren op het eiland zeven bom aanslagen gepleegd. De aanvallen waren hoofdzakelijk ge richt tegen woningen van Britten. Bij een razzia in het dorp Mitsero werd in de kerk een aantal pamfletten van verzets strijders gevonden. De leider der bewe ging. die aansluiting van Cyprus by Grie kenland voorstaat, aartsbisschop Makario* waarschuwde de Britten, dat de stryd *op het eiland nog scherper vormen zal aannemen, nu de noodtoestand is afge kondigd. Volgens hem kan de kwestie- Cyprus niet door het nemen van dergeiyke Britse militaire maatregelen worden op- Ramelan rapporteert aan Djakarta Morgen beslissing of men verder spreekt Naar Pla te Djakarta verneemt, wordt morgen te Djakarta een definitief rapport verwacht van mr Utoyo Ramelan, ambas sadeur met buitengewone opdracht, die tot taak heeft de ministeriele besprekin gen tussen Nederland en Indonesië voor te bereiden. Op grond van dit rapport zal het Indonesische kabinet beslissen, wat er verder te doen staat. Wij kunnen er aan toevoegen, dat het mandaat van de heer Ramelan duurde tot het einde van de vorige week en dat hij daarna rapport moest uitbrengen. In ver band daarmede zijn de besprekingen nu tot stilstand gekomen. Mr Ramelan had oorspronkelijk verwacht, dat hij Zaterdag het werk voltooid zou hebben. A P. meldde Zaterdag uit Djakarta, dat de woordvoerder der Indonesische rege ring een volkomen stilzwijgen bewaari om te voorkomen, dat er in dit „zeer deli cate" stadium op ongewenste wijze op de besprekingen wordt vooruitgelopen, zo wel in Djakarta als in Nederland Andere zegslieden waren volgens AP. echter vrijmoediger en zeiden, dat de heeT Ramelan een zeer moeilijke taak heeft, daar hij moet trachten de Nederlanders te doen terugkomen van „hun hardnekkige houding inzake Nieuw-Guinea". Het kabi net is verlangend alles te vermijden, wat het Nederlandse standpunt inzake Nieuw- Guinea zou kunnen steunen. Zij voegden er aan toe, dat het kabinet in verlegen heid is gebracht door de aanvallen van Soekarno, die moeilijk te verenigen zijn met de gematigde diplomatieke gedragslijn van het kabinet, doch men ls het met de president eens, dat men Nieuw-Guinea wenst te krijgen. Als een grote voetbal Kunstmaan door V.S. in '57 gelanceerd LOS ANGELES. 28 NOV. Dr Joseph Kaplan, de voorzitter van het „Amerikaanse program voor het lanceren van een kunst maan", heeft in Los Angeles ver klaard te verwachten, dat in de twee helft van 1957 de Ver. Staten een kunstmaan zullen lanceren. Er zullen bi) elkaar tien satellieten. radio-apparaten, die automatisch de door de instrumenten geregistreer de gegevens naar de aarde seinen, met behulp van raketten de ruimte ingeschoten worden in de hoop, dat een ervan buiten de dampkring zal komen en een baan rond de aards zal gaan beschrijven, zo zet hi}. De satelliet, die een gewicht uan negen tot 22 kilogram, en de vorm van een grote voetbal zou hebben, zou met een snelheid van 29.000 km per uur, een ei-vormige baan om de aarde beschrijven. De afstand van de kunstmaan tot de aarde in deze baan zou variëren van 320 tot 1300 kilometer. De satelliet zou min stens enige weken in deze baan blij ven, doch daarna door het vermin deren van de snelheid steeds nau were banen om de aarde gaan be schrijven, en op de duur in de dampkring als een meteoriet ver branden. Chinese sleun Het wil zelf beoordelen wat het nodig heeft Het is nimmer de bedoeling der Surinamers geweest, de banden met de Koningin der Nederlanden, het Huis van Oranje en Nederland te verbre ken, aldus verklaarde de premier van Suriname, dr J. H. E. Ferrier, volgens een Reutertelegram uit New York Zaterdag in de beheerschaps- commissie der Verenigde Naties. Hij voegde er aan toe, dat Suriname volledig zelfbestuur heeft en gelijke zeggenschap in koninkrijkszaken. Het handvest kan worden aangevuld en zelfs in die zin, dat het een of meer deelgenoten mogelijk zal zijn het koninkrijksverband te verbreken. De premier der Nederlandse Antillen, mr E. Jonckheer, gaf te kennen, dat de deelgenoten volkomen vrij zijn hun bin nenlandse aangelegenheden te regelen en dat dit het beste bewijs is voor hun onaf hankelijkheid. Op een vraag, waarom de Antillen niet de voorkeur hadden gegeven aan algehele onafhankelijkheid. ®eide hij. dat de bevolking zelf beter dan iemand anders kan beoordelen, wat zij van node heeft. Onafhankelijkheid zou niet in het voordeel zijn voor de Antillen en evenmin veilig daar zij als groep te klein zijn. De Indonesische vertegenwoordiger, mevr. Lail Roe sad. wilde weten of er in Suriname en de Antillen verzet was ge weest. Het antwoord van premier Ferrier was: „In Suriname bestond In het geheel geen verzet" en premier Jonckheer voeg de daaraan toe, dat de volksvertegenwoor diging der Antillen het statuut met alge mene stemmen had goedgekeurd. Nadat het spel van vragen en antwoor den drie uur had geduurd, werd het al gemene debat hervat. Na'ionalistisch China verklaarde, dat het de Amerikaans-Braziliaanse resolutie De beroemde componist Arthur Honegger is vandaag, 63 jaar oud, overleden. Met hem is een der meest toonaangevende Prot. com ponisten heengegaan. Men zie verder pag. 6. De tanker Vasum vaart het nieuwe dok van de Ned. dok- en scheeps- bouwmtj te Amsterdam binnen. Nederlands grootste droogdok is in gebruik genomen (Luchtfoto Nat. Foto Persbureau) De explosie in de Sowjetunie KROESJTSJEF. de leider van de Russische communistische partij, heeft in de stad Bangalore, in India, voor een gehoor van circa 100.800 personen verklaard, dat de jongste atoomontploffing in de Sowjetunie er één van ongekende hevigheid was. Maar bovendien was de manier om de explosie te veroorzaken geheel nieuw, want er was een minimum aan atoomkracht gebruikt voor een maximale uitwerking. Hij vervolgde in reclamestijl, dat de Russen nooit de eersten zouden zijn, om dit wapen te gebruiken. Als echter het Westen een oorlog zou beginnen, dan zou het een passend antwoord krijgen. Volgens Kroesjtsjef stond de jongste atoomontploffing in kracht gelijk met min ton T.N.T. (irinitrotoluol). Voigens een andere lezing, zou de kracht der ont ploffing overeenkomen met millioeneu tonnen conventionele springstof, kracht van een Amerikaanse waterstof bom. die in Maart 1954 op Bikini tot ont ploffing werd gebracht, schatte mer 14 16 millioen TNT Omdat de Sowjetunie de Westelijke gendheden had voorgesteld, het gebruik van atoomwapens te verbieden maar deze voor een dergelijk accoord niet voelden aldus de propagandist Kroesjtsjef kon de Sowjetunie de vervaardiging van at wapens niet stopzetten. Hij wees echter het plan van Eisenhower voor weder zijdse inspectie uit de lucht af Dit zot volgens hem. de bewapeningswedloop nog maar doen toenemen. Het Russische persbureau Tass ver. verklaarde, dat bij de experimenten nieu we types atoom- en waterstofbommen werden gebruikt. Om de radioactieve ge volgen te voorkomen, had de ontploffinj op zeer grote hoogte pllaats Inmiddel- beeft het instituut voor natuurkunde ir Heidelberg (West-Duitsland) radlo-artlvl telt geregistreerd, veroorzaakt door de atoomexplosie In de Sowjetunie. Eerdi vermeld, dat In Japan radio-actieve regen was gevallen. Ook In de Ver. Statei Is de graad van radio-activiteit In mee een jaar niet zo boog geweest. Halve rijstkorrel voor Boelganin Boelganin en Kroesjtsjef zullen hun verblijf in India met twee dagen verlen gen voor een bezoek aan Kasjmir. Zon dag vertrokken zij uit Bangalore voor een reis door het Zuiden van India. Maarschalk Boelganin krijgt bij aankomst tn Calcutta een halve rijstkorrel ten ge schenke, met daarop in het Engels ge graveerd „Wij willen vred ein India". De inscriptie, anderhalf milimeter lang, ls met een vergrootglas duidelijk te lezen. De halve korrel is In een kristallen plaat gevat en het geheel past in een kunstig versierd kistje. Het blad „Hindustan Times" (regerings lid) publiceert echter een spotprent, waarop de twee Russen als straatjongens staan afgebeeld, terwijl zij een waterstof bom tot oniploffing brengen op de weg coëxistentie 1 (Van onze correspondent) Vele autoriteiten en andere geno digden hebben Zaterdag de inbe- d rijf stelling van het nieuwe dok der Ned. Dok- en Scheepsbouwmaat schappij te Amsterdam bijgewoond Dit dok, waaraan drie jaar is gewerkt, is het grootste van Nederland. De repara- tieoapaciteit van de N.D-S.M. is met een vierde verhoogd. Mevrouw d'Ailly. echtgenote vam de burgemeester, haalde een handde over. waardoor de inlaatsohuiven van het enorme dok werden geopend en direct hierop bruiste het IJ-water door de roos- Aangezien het vuillen van het dok 52 Menswaardige woningen ol een blok mensenpakhuizen De bewoners, vooral ook de vrouwen, moeten de bouwplannen bespreken en mee de verantwoordelijkheid dragen. En de christelijke woningbouw verenigingen moeten vooraan staan om de bevolking aan menswaardige woningen te helpen. Bewoners moeien zeli plannen bespreken Dit zei Zaterdag de heer J. Visscher uit Utrecht op dc eerste openbare verga dering van het Verbond van Chr woning bouwverenigingen. waarvan hij secretaris- penningmeester ie. Architecten, planologen, sociologen. Ju risten en anderen zouden zitting moeten nemen in studiegroepen, welke door het verbond zullen worden opgericht. Want het in 1951 opgerichte verbond wil in be langrijke mate bezinningsorganisahe zijn. De Christelijke woningbouwvereniging il haar werkzaamheid niet mogen beper ken tot haar leden of tot „onze" mensen. Wijkvorming mag in enkele grote en in dustriesteden onvermijdelijk zijn. spr wil de ze toch daartoe beperken. Voor allee moet de Christelijke woningbouwvereni ging zien, dat zij een bijzondere verant woordelij khedd heeft voor het gehele volk. Want woningen bouwen betekent leef ruimte scheppen, ruimte, waarin als beelddrager Gods kan leven. In dit verband vroeg spreker aandacht oor de woningen, die de laatste tien jaar gebouwd zijn en ten minste vijftig jaar moeten meegaan. Dreigen, zo vroeg hij, de huidige indeling van de volkswo ningen. de kub. meter-inhoad enz. geen verstarrende factoren te worden. Hij kan de zorg niet van zich afzetten, dat zich via de naoorlogse volkswoningbouw een bepaalde bevolkingspolitiek aan het ont wikkelen is. Als mogelijkheid om hier enige veran dering in te brengen wees hij op het voe ren van een huurpolitiek, die zou kunnen leiden tot een efficiënter gebruik van het woningbezit. het bevorderen van de ver huizing van kleine gezinnen naar kleine en van grote naar de grote woningen, net geven van verhuispremie en van huur. toeslagen aan grote gezinnen. Bazar goed Televisie wel en wee in Frankrijk A LLEEN ai in Parijs en slachtoffer in een omme- den beschikken over auto- omgeving staan nu zien van tijd over een mobielen, die maar al te een kleine 200.000 televi- complete installatie be- vaak te zwaar op het sie-apparatenwaarvan de schikken kom. Zodra de budget drukken, ze heb- eigenaars ieder vijftig avond valt. staart het hele ben studerende kinderen, gulden per jaar betasting gezin natuurlijk naar het moeten betalen. Toch is prog dit in 't totaal nog maar mag tien millioen Nederlandse to v guldense welk bedrao door, niet toereikend is om dure programma's te be kostigen. Zodoende moe ten ook de Franse kijker» vaak met uitzendingen van twijfelachtige kwali teit genoegen nemen. Gemotoriseerde verko pers van televisie-toestel len trekken met stamp volle wagens ontvangtoe stellen en antenne» door de omstreken pan Parijs komt kloppen b\j geselecteerde hoe het adressen a doen daai plaatsen. En vóór de t geloze burger kan vatten ginn. dat heb ben minder behoefte aan een kijktoestel, omdat ze nogal eens naar concer ten gaan, toneelvoorstel lingen bijwonen enz. Marianne wéét. dat ze op het gebied van de te levisie de leiding heeft op ons continent. Zij tail die behouden, ten koste van alles, en rekent er op dat het uitwisseling» programma haar ten goe de zal komen Dan ver schijnen wellicht de rol lende handelaar terug- informeren ander be- valt. Velen, die het aan- televisie ook op de het voorstel, geheel gra- vankeiijk helemaal niet vang toestellen rn Neder- tit. zonder enige ver- va,n plan waren, besluiten land, hetgeen echter wil plichtóng, een toestel termynbetaiinpen te be- ripen op tijd moeten. Want met de wat de bedoeling ls, zijn Opmerkelijk is hierbij films, die net niet ioor de de monteur» al doende de dat de televisie haar kV- beugel kunnen, is men antenne op het dak Wy zullen moeten nagaan, of de na- oorlc.zse woningen in de grote Steden niet ie veel het karakter dragen van mer pakhuizen, emballage en goedkoop bi goed. Ze dragen het karakter van hotel, waar men eet en slaapt, maar vol doen verder niet aan dc hoge eisen, w aan een woning moet voldoen. Het verbond zo bleek ter vergade ring is thans zelfstandig naast de Natio nale woningraad en het Katholiek insti tuut voor volkshuisvesting en werkt met deze samen. De leden van het verbond blijven of worden tevens lid van de Nationale Wo ningraad. doch de contributie wordt voor de helft aan het VCW betaald. De overeenkomst, die op dit punt met de NWR gesloten ia. werd door de verga dering goedgekeurd. De contributierege ling van het VCW is met die regeling in overeenstemming gebracht. minuten duurde, wandelden de genodig den door de 450 meter lange tunnel naar de pompfcamer. Om twaalf uur drukte mevr. d'Ailly op een knop, zag men langzaam de dokdeur een elag om maken en zakte het gevaarte tot op de bodem. Er was nu ruimte voor het eerste schip, de 31.000 tons turbine- tanker „Vasum",'die in het begin van het Jaar door prinses Beatrix was te water gelaten. Het 6chip manoeuvreerde fraai en bedachtzaam, getrokken door de „Anna Cornelia Goedkoop", die een lint in de nationale kleuren doorbrak, en aan de achterzijde bedwongen door twee andere parmantige sleepboten. Voor het dok was 90000 m3 beton nodig en 3000 ton betonijzer. Verder 3000 meter pijpleiding er. 7!iikm kabel. De betonvloer is 5 m dik. Van de twaalf millioen gul den die nodig waren, ls 95 pet in Neder land besteed. Opnieuw een dode op onbewaakte Au'jo in Apelcoo;n' dcor locomotief gegrepen Op de onbewaakte overweg in de spoor - litn Apeldoom-Dieren, nabij de Kay?*s- dtjk in Apeldoorn, werd Zaterdag een vrachtauto, bestuurd door de 37-j«r!ge C. H. M door een losse locomotief «»- grepen. De 71-jarige wielrijder P. C-. d<e vermoedelijk achter de vrachtwwn stond, kwam onder de locomotief terecht en was op slag dood. De machinist, d® 60-jarige J. R.. werd naar buiten gesPn- gerd en kreeg evenals de vrachtauto- chauffeur een hersenschudding Twee spoorwegmannen, die zich op d® locomotief bevonden, kwamen met de schrik vrii De chauffeur wilde de spoorbaan over steken. maar is. vermoedelijk toen hij zag dat de brug achter de spoorlijn voor auto's verboden is, plotseling op de rails blijven staan. De auto werd ln de flank gegrepen, tien meter meegesleurd en langs de spoordijk geslingerd DRIE DODEN IN 'T VERKEER De 80-jarige weduwe H. Knobben- Spikker, verpleegde van het r.k. zuster huis te N ij v e r d a 1. werd Zaterdag op naar de kerk bij het overateken van de straatweg door een auto van de Rijks politie aangereden. Zij was op «lag dood. In het ziekenhuis te Hoorn overleed de heer C. Boots, die op de Provinciale weg ln Opmeer bij werkzaamheden aan de bestrating door een auto werd aangere den. Hij was vader van vijf kinderen. De heer C. Mijnihout, die werkzaam was ?en in aanbouw zijnde benzinestation de provinciale weg Hilversum-Haar- lem te Vreeland, werd bij het over steken door een personenauto aangere den. Hij was op elag dood. T.b.c. bij 9 leerlingen op school in Zierikzee Bij negen leerlingen en een docent van het Prof. Zeemanlyceum in Zierikzee is begin van tuberculose geconstateerd, aldus een schrijven aan de ouders der leerlingen van dit lyceum. De aangetaste leerlingen en de leraar mogen de school voorlopig niet meer be zoeken, terwijl verdere maatregelen zijn genomen om de ziekte te consolideren. Gisteren is een autobus met voetballers uit Zwolle onder Olst van de vijf meter hoge IJsseldijk gestort. Hierbij kwam de 33-jarige P. J. Backers, een bekend speler üi Zwolle, die op het moment van het ongeluk juist een raampje had openge draaid en half naar buiten hing. onder de bus terecht. Hij was op slag dood. Drie zwaar gewonden zijn na de behan deling in het ziekenhuis te Deventer naai hun woningen vervoerd, de 22-jarige H. Paimekoek, die een zware hersenschud ding opliep, verblijft nog in het zieken- Op vergadering Ned. Conservatieve Partij Als er geen einde komt aan wantoestanden (Van t verslaggevers-) „Wanneer Westerling er in slaagt, vaste >et op Ambon te krijgen, zal hem alle mogelijke steun worden geboden. Indien hij daar om vraagt, zal de Nederlandse Conservatieve Partij een «chip met vrij- illigers sturenDeze woorden werden Zaterdagavond gesproken .door de Gro ningse reder P. Gaillard. de stuurman van de Evipan. was in de Dierentuin, waar de NCP protestvergadering bad belegd onder het motto „Handen af van Nieuw-Guinea" Zolang er nog personen in de regering itten. die vroeger de kreet „Indië los van Nederland" ondersteunden, ie er geen en kele garantie, dat Nieuw-Guinea onder Nederlands beheer zal blijven, betoogd* Toen de heer W. Kicken, voorzitter van de Landelijke Organisatie van Oud-Ille gale Werkers, het spreekgestoelte betrad, was het gedaan met de rust, die de rede van zijn voorganger had gekenmerkt „Er moe» een einde komen aan de wantoestan. den in ons land. We hebben voldoende ge. vulde wapendepots. Ik zal er niet voor te rugdeinzen overal in het land de kern groepen gewapenderhand te laten door tasten Indien aan onze motie, die binnen enkele dagen aan de regering wordt ver- ronden, geen gehoor wordt gegeven, zullen we de corrupte regeringsfunctionarissen met geweld uit het zadel lichten-" Begrijpelijkerwijs ontstond er enige onrust ln de zaal. Daarop kwam de heer Gaillard vertellen, dat de Ned Cone Partij geen enkele verantwoordelijkheid voor de woorden van de heer Kicken Over de „verschopte Indieche N'eder 1 an jers en Amoonncren" werd nog het woord gevoerd door mejuffrouw J E A Wild schut en mr H. Campen. Het ongeluk gebeurde, toen de bus reed op een smalle baan langs heTstellings- werkzaamheden aan het wegdek. HET WEER IN EUROPA M li it ill! *1°8 fi ?i 5s j: s Z"S Helsinki Stockholm Hebt bew geh bew N 5 N 4 —16 1 —2 0 Aberdeen Dublin A dam Brussel Parys Nice half bew regen geh bew. geh. bew. geh. bew miet onbew. zw. bew. WNW 13 windstil ZZW 4 ZZW 4 ZW 4 ONO 1 O 3 NW 7 5 0 04 S 0 5 0 7 0 6 0 —3 0 —4 0 viOnchen ZOrlch Geneve Locarno Innsbruck geh bew °nmi* onbew. geh. bew. nevel W g ZZW 3 ZW 1 OZO 1 windstil ZO 1 W 9 windstil 8 0 2 0 1 -4 0 —8 0 —7 0 4 0 —13 0 WEERBERICHT J Zuidwesten wind Tot morgenavond verwacht De Bilt: Zwaar bewolkt met ln de Zuidelijke helft van het land enkele opklaringen, en in de Noordelijke helft plaatse lijk enige regen. Overwegend matige wind tuwen Weet en Zuid. Dezelfde of Iets lager* temperaturen. (Opgemaakt te 11.15 uur) ZON EN MAAN

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1955 | | pagina 1