Israël haat Arabieren
men kan ze wel
niet,
aan
Wij women ons land uit zee
Isrcëlis uit woestijn
In Amerika spreekt men over
vier degen werken?
7
MAANDAG 21 NOVEMBER 1955
Herders weiden hun kudden in het
oude land. Het land van de Bijbel
herrijst ook op het gebied van de
veeteelt, die zich snel uitbreidt.
Marokko
blijft onrustig
trof hij daar
Maar wat erger is, hij heeft daar ontdekt,
te leven in een „Marokkaans huis, ver
deeld in zichzelf." Zij, die van oordeel
waren, dat met de terugkeer van Ben
Joessef op de Marokkaanse troon, tevens
orde en rust zouden wederkeren, hebben
op het verkeerde Arabische paard gewed.
De uitbundige feestvreugde over zijn
terugkeer is nauwelijks verstild, of een
politieke vete leidt tot moord en doodslag.
Een sjeik, aanhanger van Sultan Ben
Arafa, gedurende de periode dat Ben
Joessef in ballingschap gestuurd werd.
heeft spijt van zijn politieke houding en
komt Ben Joessef
't Verklaarde
uitzicht
schuld erkennen
trouw betuigt
Desbetreffende t
legrammen elde
in dit blad. ve
melden. dat
neergestoki
werd, tien andere personen werden ge
dood. De gemoederen zijn dus geenszin»
gekalmeerd. Aan de andere kant, al kan
men Ben Joessef beschouwen als een
levend compromis tussen Frankrijk en
Marokko, men moet niet vergeten, dat het
extreme nationalisme, belichaamd in de
Istiqlal, hem aan de benen zal blijven
trekken. Ook van die zijde kan men nieu
we incidenten verwachten. Als een be
rouwvolle sjeik a boutportant wordt
„geliquideerd", blijft dan de positie der
Franse burgers in Marokko, die daar ja
renlang kapitaal en arbeid investeerden,
niet tevens précair?
Zeker, Sultan Ben Joessef zegt in zijn
troonrede, dat hij met Frankrijk tot over
eenstemming is gekomen over de grond
beginselen van zijn toekomstige Frans-
Marokkaanse regeling. Dit is de zinsnede,
die de Franse politici in de Nationale
Vergadering, die nog vertrouwen hebben
in Faure, natuurlijk genoegen moet doen.
De Gaullisten zullen zich echter wel er
geren aan de aankondiging van Ben
Joessef betreffende de beëindiging van het
„regiem van voogdij en het protectoraat",
terwijl en passant de glorieuze
komst van een tijdperk van vrijheid en
onafhankelijkheid in het vooruitzicht
wordt gesteld. Ben Joessef heeft er tevens
de nadruk op gelegd, dat de geestelijke en
culturele banden tussen Marokko en an
dere Arabische volkeren, gehandhaafd
moeten blijven.
Dit betekent, dat West-Europa en
Amerika met de vurige aspiraties van die
volkeren rekening dienen te houden. Een
lesje, dat Ben Joessef het Westen toe
dient Wat houdt dit alles in? Marokko
wil, via Ben Joessef „los van Frankrijk."
zoals een 25 jaar geleden in Neder
land door de extremisten de kreet werd
aangeheven „Indië, los van Holland." En
enige tientallen jaren later, komt een
Indonesische mr in de rechten, als spe
ciaal ambassadeur, naar hier, om te ver
tellen dat men wel van Indonesische zijde
besprekingen wil voeren, maar bij voor
keur in een plaats buiten Nederland en
Indonesië! Men kan hieraan een symboli
sche betekenis hechten, hoe onaangenaam
de bordjes verhangen zijn.
Frankrijk kan zich hieraan spiegelen,
ook al zegt Ben Joessef met veel bom
barie, dat hij altijd bereid is, de belangen,
de rechten en persoonlijke status van de
Fransen in Marokko te waarborgen. Men
kan er zelfs symbolische betekenis aan
hechten, dat Eisenhower aan Sultan Ben
Joessef een gelukstelegram zendt! Marok
ko eist straks de volledige vrijheid op,
zoals in Tunesië, Habib Bourguiba, de
leider van de Neo-Destourpartij, het onaf-
hankelijkheidsvuur heeft aangestoken.
Het zou wel eens kunnen zijn, dat Frank
rijk zijn 57.000 reservisten wat te vroeg
naar huis heeft gezonden.
De Westelijke supremaüe, niet slechts
in Noord-Afrika, maar in vele andere
delen der wereld wordt geconfronteerd
met de alarmkreet van het „ontwaakte
Oosten." De rondreis van Ben Joessef
door Marokko kan een andere, dan
kalmerende uitwerking hebben.
ISRAËL is in onze wereld nog steeds een verschoppeling. Zijn valuta
1 is geen cent waardzijn volk wordt buiten de grenzen nog immer
vaolgd, de wereldpolitiek schijnt het land volkomen te negeren en geen
enele buitenlandse ambassade heeft zich in Jeruzalem, de hoofdstad
va het land, willen neerlaten. Men beschouict de stad als „bezet" door
delsraëlis. „En in bezet gebied kan men geen ambassade houden'
reeneert men. Het enige land echter dat zijn ambassade wel in Jeruzalem
heft gedetacheerd isNederland e,n dit feit alleen al heeft het
Istëlische volk een bijzonder grote waardering voor ons land geschonken.
Oo de omstandigheid, dat onze ambassadeur in Moskou indertijd in het
Ruisch-Israëlisch geschil heeft willen bemiddelen, is men niet vergeten.
W urnen hier ook spreekt, wie men hier ook ontmoet, steeds is het weer:
„DtNederlanders zijn onze beste vrienden' en „De Joden hebben het in
Neerland altijd goed gehad. Nimmer hebben de Nederlanders ons ver
volg"
Al men hier iemand de weg
vraar en het komt toevalliger-
wijztter sprake dat ge een Neder-
landt zijt. tien tegen één dat Uw
wegiijzer met U meeloopt om U
de kas op verdwalen te besparen.
Het 5 me een keer overkomen,
dat en Duitse Jood me van het
ene aid van Jeruzalem naar het
andei loodste. Hij was die och
tend o weg naar zijn werk, „maar
voor en Hollander kon er wel
een urtje af" vond hij. Kijk, zo
iets dot je goed! Men trekt verge-
lijkingn tussen Israël en Neder
land. „lullie ontworstelden je land
aan de zee" zegt men, „wij ont-
worsteln het aan de woestijn.
Beide zjn wij een volk vap pio-
land dat men hem buiten zijn grenzen
iet een ..scheef oog" bekijkt.
Maar hij heeft er zich bij neergelegd.
De Jood begrijpt dat de Christen daar
niet zo erg veel aan doen kan en zijn
houding ten opzichte van het buitenland
bepaalt de Israeli dan ook al
lang de wijze waarop men er
ouders heeft bejegend Heel nuchter
gt hij zich af: Heeft men in dit-of-
land mijn voorouders verdrukt,
heeft men hen er vermoord of vergast,
of heeft men hen in vrede laten leven?
En als dit laatste het geval is, zoals
in Nederland, dan steekt hij de Neder
lander zonder aarzelen zijn hand toe
zegt hij: ..Jij bent mijn vriend" of
als in ons geval „Stap in het vliegtuig
ik vlieg je *•«-*»
dat Nederlandse sympathie
de Israeli"; nog niet zo groot is. En dat
is jammei!
Bij ons ziet men een Israeli nog als
een „Jood zonder meer" en het woord
„Jood" is n Nederland nog steeds over
belast mei een heel complex van min
derwaardige gevoelens. Het zij gezegd,
dat dit v»or het grootste deel buiten
onze schuil ligt. Dit gevoel is nu een
maal histoiisch zo gegroeid.
Een jong
journtlist
jonge staat
maand of langer
in Israël is ge
weest, heeft het
betekenis gekre
gen en dat komt
omdat men de
Joden hier einde
lijk in hun
element ziet.
element is
eigen land met
een leger, een
vloot, een lucht
vaartmaatschap
pij en een rege
ringsapparaat.
Dat element
een stad mi
brede boulevards
I en met gebouwen
die soms van
i in-
Dat element is een land met
tensief verkeer, me een intensieve
landbouw en met eer. intelligentsia die
er zijn mag. Dat elenent
eigen binnenands
merk-;
ardige politiek. Er. dat alles wordt
gedreven en onderhoudendoor Joden.
Hier in Israël ziet mei alleen maar Jo
den en daarom., ziet nen ze helemaal
niet meer!
Het zijn Israeli's gevorden en Israeli-
zijn is. men voelt het <agelijks, hetzelf
de als Nederlander-, Diitser- of Ameri
kaan-zijn.
Soms komt men er te bij zichzelf te
zeggen: „Dit volk is onerhevig
ontjoodsingsproces. Mei weet, dat het
niet waar is. Dit proffis wordt opge
houden door hel nog iestaande anti-
semietisme in dc rest van de wereld,
waar zeker nog 14 million niet-Israeli's
leven. Zij honden, ondaiks zichzelf, de
kiem van het antl-semetlsme levend,
maar men kan er van overtnigd zijn.
dat mochten deze buitenlardse Joden een
maal In hun eigen staat 'erzameld zijn
(hetgeen voorlopig zeker niet te ver
wachten Is), het anli-semetlsme in zijn
huidige vorm totaal zou vtrdwljnen.
Behalve de Israeli's die hier geboren
zijn en nog nimmer in let buitenland
waren, weel iedere bewoier
Elat"
Grootste vijand
Behoort Nederland tot Israëls groot
ste vrienden.- de Arabische wereld is Is
raëls grootste vijand. Maar het eigen
aardige is. dat ik hier nog niemand te
gen ben gekomen die ook maar voor één
cent van werkelijke haatgevoelens je
gens de Arabische wereld blijk gaf. Men
krijgt de indruk, dat men hier zo diep
op de Arabische landen neerkijkt, dat
en eenvoudig niet kèn haten.
Zeker, wanneer men het met de men-
_jn heeft over een „tweede ronde", dan
vlamt hun nationaliteitsbesef inderdaad
fel op. Begrijpelijk! Maar Arabierenhaat
i Israël?.. Sporadisch.'
Het Arabische machtsvertoon, de fel
le verklaringen van de Moslem Brother
hood, de vijandige aspiraties
Egyptische premier Nasser, men neemt
het hier alles met een korreltje zout.
Toegegeven dat de Suezkanaalkwestie
de bevolking op het ogenblik heeft ge-
electrificeerd. de Arabieren blijven -
de „man in the street" de volkeren
de duizend en één nacht: Geweldig in
hun fantasie, maar waardeloos wanneer
het er op aan komt een daad te stel
len. In dit opzicht is de vrijheidsoorlog
'948 voor de Israeli'
bewijs geweest.
Israeli's. Deze honderd, die allen uit
stekend bewapend waren, hadden min
stens een tank tot hun beschikking,
terwijl de Israeli's om de beurt met
niet meer dan een geweer konden schie
ten: Dat was de potentiële verhouding.
En toch joegen die 10 mannen, vrou
wen en kinderen deze 100 Arabieren te
rug.
..Het was een wonder" heeft de bur
gemeester van Elat, een vroegere Am
sterdammer mij gezegd en hij is toch
waarachtig niet het type dat in wonde
ren pleegt te geloven, ..wij hebben de
aanstormende tanks bekogeld met Ben
Gurion-cocktails en de één na de ander
vlogen de wagens in brand of keerden
Wonderlijk
VV7 ONDERLIJK is de geschiedenis van
»V Safad. Toen ik een bezoek aan deze
plaats bracht, vertelde men mij, dat de
Arabieren deze stad zonder slag of stoot
verlieten omdat zU op een gegeven mo
ment in de veronderstelling verkeerden
dat de Israeli's over atomaire explosiva
beschikten. Het verhaal Is hier in Is
raël zo ingeslagen, dat velen thans wer
kelijk geloven, dat Israël een atoom
bom heeft!
Aan het meer van Genesereth. waar
eens Christus op het water wandelde, ligt
Deganja, een juweel van een kiboets,
met prachtige gebouwen. Zij werd ver
dedigd door zeven mannen en vrouwen
en aangevallen door zeven vijandelijke
tanks. En de aanval werd afgeslagen!
Als herinnering aan deze, zelfs voor de
Israeli's onbegrijpelijke overwinning,
heeft men één van de in brand gescho
ten tanks laten staan op de plaats waar
zij door de prikkeldraadbarricade heen
brak.
(r
DOOR
Werner Spruit
Een ander staaltje: Tegen het eind
van de mandaatsperiode begonnen de
Joden met het aanleggen van geheime
vliegvelden waar men begon te oefe
nen met Pipercubs en andere sport
vliegtuigjes en toen de oorlog uitbrak
bombardeerde de Israëlische „lucht
macht" de Arabische stellingen met
handgranten en andere zelfgemaakte
plof rommelDe uitwerking
Israëlische aanval vanuit
de lucht helemaal niet had gere
kend. Op één nacht bliezen de Israeli's
alle bruggen over de Jordaan op De
maatregel was van geringe strategische
betekenis, maar schokte het Arabische
meerderwaardigheidsgevoel tot in het
diepst van zijn grondvesten.
Het respect voor de Israëlische tegen
stander steeg nog meer. toen de Joden
er in slaagden vier bombardementstoe
stellen uit Amerika te smokkelen en
naar Israël te vliegen. Onderweg deden
de vliegtuigen het vijandelijke Cairo
aan en dat niet op zo'n heel sympa
thieke manier..
De Arabische legers, die dachten aan
de nieuwe Joodse staat een gemakke
lijke buit te hebben, ontmoetten een
tegenstander die zo fanatiek en verbe
ten vocht, dat zij er geheel door van
hun stuk gebracht werden. Zelfs het zo
beroemde Arabische Legioen onder lei
ding van de Brit Glubb Pasha, blies de
aftocht
Al deze feiten hebben er toe meege
werkt om de aggressieve houding van
de Arabische wereld in Israël maar een
beetje kalmpjes op te nemen. Of men
dit op het Israëlische ministerie van
Oorlog ook doet. is uiteraard een vraag
die minder makkelijk valt te beant
woorden!
Misschien mogen we in dit ver
band u even verklappen, wat wij
in een warenhuis zagen: twee was
handjes, die zo gevouwen en met
een paar losse steken aan elkaar
genaaid waren, dat het een slofje
leek. Een zakdoekje, kunstig ge
plooid. diende als rozet.
Met hetzelfde vernuft was een
pop gemaakt uan stofdoeken, vaat
doeken en gootsteendoekjes. Zoiets
moet uoor een aanstaand bruidje
een welkom geschenk zijn! Het t#
eenvoudig zelf te maken: rol vier
doekjes op. naai ze vast en maak
van een grote doek (bijvoorbeeld
een dweil) het lichaam. Daaraan ko
men dan die vier andere doekje*
bij wijze van armen en benen vast
te zitten. Een oud lapje, opgevuld,
dient als gezicht, de pop wordt oe-
kleed in een rok (stofdoek bijvoor
beeld) met een schort (vaatdoek of
glazendoek) en als omslagdoek een
paar pannelappen. Als u eenmaal
bezig bent, gaat uw fantasie met u
op de loop, let maar eens op.
De black-watch rage is nog lang
niet uitgewoed. Het aardige van
deze ruitstof is. dat hij voor zoveel
doeleinden geschikt is: behalve rok
ken en japonnen, shawls of hand
tassen, voeringen en skibroeken zijn
er nu ook al „spangen", u weet wel.
die metalen klemmen, die in het
haar gedragen worden. De spang die
wij zagen was bekleed met een
black-watchruitje en had opzij een
grappig, eigenwijs cocarde-tje.
De fopperijen met zeep zijn legio
en op de vruchten, van zeep ge
maakt en zo, dat het er uitziet als
marsepein, hoeven we u waar
schijnlijk niet te wijzen. Erg grap
pig zijn de vruchten, zoals appels,
sinaasappels, citroenen e.d. van pa
pier maché vervaardigd, die een
stukje (en ditmaal echte!) zeep her-
Maar bij ons is de vijfdaagse werkweek
al een probleem
(Door onze economische medewerker)
DEZE WEEK lazen wij in het Amerikaanse weekblad Business Week
een artikel, waarin een werkweek van vier dagen in het vooruitzicht
werd gesteld. Men denkt dan weliswaar niet aan directe invoering maar
dat doet toch niets af aan het feit, dat er door Uncle Sam serieus gesoroken
wordt over 30 h 32 uur werken per week. En dan uiteraard met hand
having van het bestaande loon.
Het spreekt toch wel tot de verbeelding,
dat de idee van vier dagen werken door
de vakbeweging in de V S op het tapijt
kon worden gebracht en dat dank zij de
„automation", het fabricageproces dat
door electronlsche apparaten en niet
door mensenhanden wordt geleid.
De drijvende kracht achter die roep
om een kortere werkweek is dan ook de
ontwikkeling van de techniek. Als de
machine het werk van de mens kan doen.
dan is het ook niet nodig, dat die mens
zo lang werkt. En het is in België, dat
men thans die theorie in de practijk wil
proberen te brengen door de invoering
in verschillende branches van een werk
week van 45 uur. zo mogelijk uit te sme
ren over 5 dagen. Alleen als na een on
derzoek blijkt, dat hierdoor de bedrijfs
tak in gevaar komt, zal de verkorting
niet doorgaan.
Ook in Nederland
ook in
eigen land staat de klok niet stil. Door de
Stichting van de Arbeid is al aan de
minister van Sociale Zaken gevraagd rilt
vraagstuk door de Sociaal F.conomische
Raad te laten bestuderen. WU twijfelen
er dan ook niet aan. dat de werkweek
van 5 dagen ook In Nederland eens reali
teit zal worden.
Moeten wij ons daarover verheugen?
Een vreemde vraag, zult U zeggen, want
hoe korter de werkweek, hoe prettiger.
Voor degene, die korter werkt, onge
twijfeld. Onder voorbehoud dan dat hij
met zijn vrije tijd raad weet en niet zich
zelf en anderen verveelt. Maar het ant
woord op de gestelde vraag kan minder
gunstig luiden voor de consument, voor
al als die consument niet gelijktijdig de
begunstigde werknemer is.
De opzet toch is korter te werken met
behoud van het loon. Doch de kostprijs
van het product zal alleen dan niet stij
gen. als er in die kortere tijd per uur
meer gepresteerd woedt. Meer dank zij
een grotere arbeidsproductiviteit en dank
zij een grotere efficiency en mechani
Tl/IJ MOETEN nu juist een vraagteken
plaatsen bij de vraag of het lukt in
de toekomst de arbeidsproductiviteit veel
verder te verhogen. De tot nu toe bereikte
t at te
it een
ander bereikt worden door efficiency
en mechanisatie, maar in elk bedrijf lipt
dit weer zo heel anders.
Moge dan ook de stelling „meer machi
nes - minder mensen - minder arbeids
tijd" in haar algemeenheid aanlokkelijk
en aanvaardbaar zijn, de verwezenlijking
in het zo sterk gedifferentieerde bedrijfs
leven zal doen zien. dat de zaken niet zo
eenvoudig liggen als het wel lijkt. Een
overeenkomstige productieverhoging in
elk bedrijf ligt dan ook niet voor de
hand.
Dit houdt natuurlijk ln dat ln een aan
tal bedrijven de kostprijs per artikel
stijgt en dat er een tendenz tot prijsverho
ging zal ontstaan. Het minst bij die arti
kelen. die bloot staan aan een sterke in
ternationale concurrentie (hier moet de
ondernemer de schok zelf opvangen); het
meest bij de artikelen voor de binnen
landse markt en vooral als er in de
branche een sterke kartellering met prljs-
voorschriften bestaat. Het verleden en het
heden zijn in dit opzicht tekenen aan de
wand.
Wie krijgt de klappen
De consument is dus In de eerste plaats
dc man (en de vrouw) die de slagen zat
moeten opvangen, ook al la het niet
noodzakelijk, dat de kojten van levens
onderhoud direct gaan oplopen. Zeer wel
toch is het denkbaar, dat een daling van
de grondstoffenprUzen compenserend
werkt. Maar die toevallige omstandigheid
kan ook afwezig *i|n-
Het Is o.i. dan ook inderdaad wel reëel,
hoewel als slotprent uiteraard wat over
dreven, dat in Bussinees Week een teke
ning was opgenomen van een consument,
die steeds meer wordt opgesloten door
balken met opschriften: 40-urlge werk
week, vacantiea, pensioenen, diverse toe
lagen. gegarandeerd Jaarloon, 30-urlge
werkweek.
HET KAN VRIEZEN
EN HET KAN DOOIEN
luist bij die telkens opiredende tempe
ratuurswisselingen herinneren Uw gevoelige
spieren en gewrichten U eraan dat Uw als
hel ware sluimerende rheumatiek en len
denpijn op onverwachte ogenblikken in alle
hevigheid weer komen opdagen. Wrijf Uw
pijnen weg, Uw spleten weer soepel en Uw
gewrichten weer lenig mei de beroemde
Akker s Kloosterbalsem, waarvan al drie
geslachten zeggen: .Geen goud zo goed
klink-
De numerieke meerderheid der Ara
bische legers, die na het aflopen der
Engelse mandaatsregering hqt land bin-
Willem Barendsz naar
Ilszee verdokken
De eerste jager van de Willem Ba
rendsz is gisteren uit Kaapstad naar het
jachtgebied in de Zuidelijke IJszee ver
trokken. Het sdhnp zelf vertrok vandaag na
een verblijf van drie dagen ln de Tafel
baat.
Ir S'.af naar Canada
Minister Staf is Zaterdagavond per
vliegtuig naar Ottawa vertrokken voor
besprekingen met Canadese defensie-
autoriteiten. Volgende week gaat hij ver
der naar Washington.
HET ZACHTE WEER in schonk aan twee lammetjes, llngen ter wereld gebracht.
November brengt ook die wat later in de tijd de Bij de heer Van Drlel
de dierenwereld in een len- traditionele lenteboden zou- het hiermee nog niet
testeer. Bij de veehouder P. d«n vormen, maar waar- gelopen, want een kloek.
Driel in Waardenburo voor we nu eigenlijk geen die men reeds enige dap.
zorgde een van de schapen *itel vreten. In de afgelopen miste, kwam trots m
Zaterdag voor een verras- corner had het moeder- twaalf kuikens onder 1
sing, toen het dier het leven 'chaap reeds twee nakome- heg vandaan wandelen.
Nederlandse componist werd
posthuum gehuldigd
Herontdekking van Jacob Obrecht, 450 jaar
na zijn dood
(Van onze Kunstredacteur)
j^EN ONZER NEDERLANDSE compo
nisten ts Zaterdag posthuum geëerd.
Het heeft 450 jaar geduurd eer men ging
beseffen, dat Jacob Obrecht toch wel e
belangrijke figuur in ons muziekleven
geweest. Prof. dT K. Ph. Be met Kemper*
noemde hem eens „de grootste musicus
Toch is licl zo
VROUWELIJKE WISKUNDIGEN
dar
enkele
De opvatting, dat de wiskunde
tsluitend terrein van mannen is, is
pen verbreid. En mocht iemand
er andere denkbeelden koesteren,
zal het hem (of haar) moeite kosten
mwen te 1
op het gebied
opmerkelijke prestaties hebben verrichl
Laten we daarom op deze plaats een
afrekenen met de misvatting dat uitslui
tend mannen tot de exacte vakken g«
roepen zgn. Toegegeven moet wordei
dat vrouwen zich slechts b(j uitzonderin
op dit terrein begeven, maar de redei
hiervan zullen we eerder moeten zoekei
dat hi
kendste vrouwelijke wiskundige en filo
sofe was ongetwijfeld Hypalia uit
Alexandria, dochter van de wiskundige
Theon en echtgenote van de wijsgeer
Isoderus. Zij genoot in de oudheid grote
faam wegens haar kennis en intellect,
schoonheid en reinheid van zeden, en
haar woning was de verzamelplaats van
de geleerdste en aansienlijkste mannen
van die tijd. Zij schreef commentaren op
Diophantus en op de kegelsnede van
Apollonius, doceerde wijsbegeerte en had
n.a. de latere bisschop Synesius als leer
ling. Dit was voor de dweperige bisschop
yrillus echter geen bezwaar het straal-
•peupel l
Een
ir de onverholen eei
wetenschappelijk
Caroline
Herschel, de 12 jaar jongere zuster van
de beroemde astronoom. En dan niet te
vergeten Sophie Germain, die door het
lezen van de geschiedenis der wiskunde
van Motucia tot de studie van deze
wetenschap gebracht werd, Fourrier en
Legende- als leermeesters had en in
briefwisseling stond met het mathema-
sch fer
fi Gat
uitbreekt.
Ieder die
eite getroost, kan
ich hier-
dat
stelling
delijke 1
voor de n
wetenschappelijke centra verschillende
vrouwen prestaties verrichten in de wis-,
schei- en natuurkundige vakken, die
slechts door een minimaal percentage
van de mannelijke bevolking begrepen
kunnen worden, laat slaan uitgedacht.
Ook het verleden levert ons het bewjjs
dat vrouwen zirh met succes hebben be
wogen op paden die uitsluitend voor
mannen gereserveerd schenen. De be-
rodat z
>ord.
415 n. Ghr. door het janhagel derlijke prestaties die vroui
en op gruwelijke wijze werd exacte vakken hebben gelevs
twee sprekende voorbeelder
Behalve dit droeve voi
vrouwelijk mathematisch ii
nog vele andere voorbeeldei
zoals Maria Cunitz. die ir
helft van de 17de eeuw t
haar man Eliat von Löwen helangrjjki
wiskundige en astronomische onderzoe
kingen verrichtte. Ook Anna
Reinhart uit Duitsland gold all
stekend wiskundige, wier verhandelingi
over een bepaald probleem van Maupr
de tweede Hahn de 1
bracht.
Marie Curie die in
«plitsing l
1 de dam
1 de wiskunde in
contact hebben gebracht, is het niet meer
dan billijk de heren eens te ronfron-
Daarover een volgende keer.
(Nadruk verboden.)
die ooi-t binnen de tegenwoordige grenzen
van ons land werd geboren". Vijf eeuwen
geleden werd Jacob Obrech'. in het bui
tenland reeds als de grootste Ned. compo
nist beschouwd. Maar wij bleven achter
en hebben thans, dank zij de oprichting
van de Stichting „Jacob Obrecht", een
ereschuld ingelost.
Dat is dan Zaterdagmiddag J.l. gebeurd
in Bergen op Zoom, de stad waar Obrecht
op 22 November 1430 werd geboren, waar
hij zijn eerste mis opdroeg (23 April 1480)
r hij zangmeester was aan het Gtl-
Onze Lieve Vrouwe. Deze compo
nerende priester heeft o.a. gewerkt lr
Utrecht (waar Erasmus, toen nog koor
knaap. een leerling van hem was), Kams-
rijk, Antwerpen en Brugge. Voor herstel
van gezondheid vertrok hij ln 1504
Ferrara, doch sterft er het volgend
aan de pest.
De Stichting „Jacob Obrecht",
de gep. Gezant der ÏTederlanden L. G.
voorzitter is en waarin o.a. zitting
hebben de professoren Bernet Kempers
Schallenberg, dr Héiéne NoRhenius, An
nie Piscaer en G. v. Ravenzwaay (s-.- re-
taris), heeft op de 450ste sterfdag van
Obrecht een gedenksteen aangebracht ln
de hal onder de stadstoren le Bergen op
Zoom. Deze toren is van d- voormalige
St Gertruddskerk, waar Obrecht geruims
tijd zangmeester was.
as een korte, maar stijlvolle
plechtigheid, waarbij de heer L. G. v.
Hoorn de betekenis van Obrecht schetste
de gedenksteen onthulde, die aan het
gemeentebestuur van Bergen op Zoom
werd aangeboden. Burgemeester Peters
ivaardde de steen met grote dankbaar
heid, en merkte o.m. op dat de Inlossing
de ereschuld niet aüeen een herinne
ring was aan oen schoon en ver verleden,
t een wegwijzer voor de toe
komstNamens de Zwitserse regering en
Radio Genève werden bloemen bij de ge-
dmksleen gelegd en de Muzlekkring
sociale verbeteringen altijd bezwaren ge
opperd en toch zijn zij er gekomen, ter-
wijl eveneens voor grotere groepen de
welvaart groter ts geworden; al die he
rwaren hebben dus ni»t veel om hef Wf."
Die reactie is juist. Wij twijfelen er dan
ook niet aan daf eens de arbeidstijd korter
zal worden. Maar wü zullen dan wel moe
ten accepteren, dat de prijs hferuan ten
dele door de consument wordt betaald. En
die druk wordt groter voor hen, die niet
van die sociale verbeteringen profiteren.
M.a.w., die sociale verbeteringen hebben
een sterk welvaartverdelend karakter.
Het Centraal Planbureau heeft overi
gens een paar maanden geleden berekend
wat de realisatie van een aantal sociale
wensen zou kosten: de invoering van een
5-daagse werkweek zou ln I960, uitgaan
de van het prijspeil van 1954, een gat
van f 1V« milliard in het totale natio
nale inkomen slaan.
Er zitten aan die 40 k 45 uur werken in
5 dagen vele kanten. Twee vrij# dagen
kunnen leiden tot een andere manier van
doorbrengen van het weekend, tot een
meer naar bulten trekken: de bromfiets,
de scooter, de tent, het buitenhuisje
komen nog sterker in de belangstelling.
Toch is dit alles nog toekomstmuziek,
want met die huidige overspannen ar
beidsmarkt en de pogingen om getrouwde
vrouwen naar de bedrijven te trekken I*
Invoering van de 5-daagse werkweek
thans een soort zelfmoord. Maar die ar
beidsmarkt blUft ntet zo. En nu onze
zuiderburen het voorbeeld geven, zal dit
ren zuigkracht gaan uitoefenen, waardoor
deze sociale wens steeds luider zal gaan
klinken. Ook al zal aan de algemene
ouderdomsvoorziening om maar een
andere sociale wens le noemen de
voorrang worden gegeven.
K.S.G. strekt hand uit
naar de olie
Misschien ook naar
atoomkracht
Vertegenwoordigers van de zes landen
der Kolen- en Staalgemeenschap zullen
>!gens Reuter geheime plannen bespre-
•n voor samenvoeging van alle energie
bronnen, de kernkracht waarschijnlijk
daarin begrepen. Een der voorstellen
ihoudt een gemeenschap in met boven-
tlonale bevoegdheden voor kolen, ruwe
olie, electriciteit en aardgas. Een ander
voorstel betreft een Europese energie-
kabinet. samengesteld utt ministers der
landen.
pn afzonderlijk vijfjarenplan omvatte
de oprichting van een bureau voor kern
kracht. Euratom, geheten, dat een Euro
pese installatie moet bouwen voor d® be
reiding van verrijkt uranium 235, de
grondstof voor kernkracht
Nog één koe
In Mei 1954 waren In de provincie Gro
ningen nog zeven bedrijven niet vrij ver
klaard van runder-ttoc. Een Jaar later was
er nog één bedrijf met één reactledier
iet vrij verklaard, zo Is uit het Jaar
erslag van de gezondheidsdienst voor
dieren gebleken.
Argentinië zijn generaal Uranga, mi
nister van vervoer in de afgezette rege-
ring-Lonardi, alsmede generaal Bengoa,
minister van defensie, gearresteerd.
Obrecht" o.l.v. Hans v. d. Hombergh
voerde het motet „Laudamua nunc Do*
minum" van Mozart uit. Des avonds, na
ontvangst door het Gemeentebestuur,
concerteerde deze unieke Muziefokrin-g
nog in de Markiezenzaal van het stad
huis.
De kunst van Jacob Obrecht la de kunat
in de gothlache kathedraal: ze kent de
praal en de pracht, maar ook de stilte.
Zijn vele mtseen zijn er als evenvele be
wijzen van een cmhoogwijzende kunet.
Maar ook als bewijzen van een schier on
geëvenaard vakmanschap en een vollko-
oorspronkelijke en Inspiratleve geest.
„Liefdelijkheld en tedere intimiteit In het
gebed, praal en pracht in de lofzang, fijn
gegradueerde lyriek l« het Jubelen: dit
alles is in de missen van Obrecht len
overvloede aanwezig", schreef de Belgi
sche musicoloog prof, dr C. H. van den
Borren eens. En hiermee Is de veelzijdig
heid van Obrecht raak getekend.
