Jïictuue £rihsrt)e GTouranl DELTAPLAN: MONUMENT VAN DURF fill 6." Bijna drie jaar na de stormvloedramp gereedgekomen Vergt 21/2 milliard gulden en kwart eeuw werken Afsluiting van vier zeearmen Strijd tegen oude vijand: water Waterweg moet open blijven Drie-eilandenplan voorloper Nummer één: 't Haringvliet tussen Goeree en Voorne Paleis van de sultan werd „vrolijke keuken" Tien satellieten de ruimte in... Meteoor aan hemel JUBILEUM RECLAME B. DE KONING HEREN OVERHEMDEN VRIJDAG 18 NOVEMBER 1955 BUREAUX: Steenstraat 87. Directie, Redactie, Abonnementen- en Advertentie-afdeling: Tel. 31441. Postrekening: 58938. ABONNEMENTEN: 7.— per kwartaal; 2.35 per maand; 0.55 per week. ADVERTENTIÊN0.18 per millimeter. (BIJ contract belangrijke korting). Directie: F. DIEMEB Hoofdredacteur: Dr. E. DIEMEB CheLRed.: H. W. ENSERINX CHR1STELIJK-NATIONAAL DAGBLAD Voor Leiden en Omstreken Zee en derlSgst© Jaargang No 10503 s$tantoa«!lcli W ghebleven mgn bert In tegtjenspotT Waarom Nederland niet bij Britse Gemenebest? ZIE PAGINA 7 (Van onze speciale verslaggever) J^E PLANNEN van de Deltacommissie zijn thans neergelegd in een ontwerp van wet, en deze Ontwerp-Deltawet is door de minister van Verkeer en Waterstaat aan de Tweede Kamer en daar mee aan het Nederlandse volk aangeboden. Een korte wet van tien artikelen met een Memorie van Toelichting van 26 pagina's dicht opeen gedrukte tekst: een monument van Nederlandse durf en door zettingsvermogen, een plan, grootser dan de Zuiderzeewerken, dat in 25 jaar klaar kan zijn en dat in het totaal f 2.400.000.000,gaat kosten. Afsluiting van het Haringvliet, het Brouwershavensegat, de Room pot en het Veeregat, dammen door de Zandkreek, de Krammer en het Volkerak, verhoging van de dijken langs Westerschelde en Nieuwe Wa terweg, verhoging van de zeedijken, die met de nieuwe afsluitdammen de nieuwe kustlijn van ons land moeten gaan vormen. Dat zijn de hoofd zaken van dit gedurfde plan, dat een lange voorgeschiedenis van over wegingen en onderzoekingen heeft gehad en dat een nog langere reeks van ingrijpende consequenties met zich zal brengen: het terugdringen van de verzilting, het verbeteren van het wegverkeer, maar ook: het uit sterven van visserij en mossel- en oestercultuur. Als er iets onberekenbaar is, is het het water, Neerlands oudste vijand, die. grillig en hard heeft toegeslagen: 15 Januari 1808 (tientallen polders onder water), 3 Februari 1825 (370.000 ha land onder water, 300 doden), 23 December 1894 (vele polders onder water), 12 Maart 1906 (schade in Zee land en op IJsselmonde), 13 Januari 191€ (60.000 ha land onder water), 1 Februari 1953 (150.000 ha land onder water, 1835 doden, 72.000 evacué's, 4300 huizen vernield, 43000 huizen beschadigd, 1,5 milliard gulden schade) rampen, die ons nooit hébben kunnen ontmoedigen, die steeds prikkel den tot nieuwe activiteit, hogere dijken, betere bescherming. En toen men na de watersnood van 1953 een analyse maakte van de fac toren, die tot een zo hoge waterstand hebben geleid kwam men tot de con clusie, dat nóg hogere waterstanden, nóg meer stormgeweld niet tot de on mogelijkheden behoren. Had de storm van 1 Februari 1953 veertien dagen eerder plaats gehad, dan was het springtij nóg hoger geweest en had de waterhoogte op een 50 centimeter hoger niveau gelegen! Dan was een nog groter deel van ons land dan toen onder water gelopen en dan waren er nog meer slachtoffers geweest. Minister Algera stelde een commissie van deskundigen in, die de problemen voor onze „delta" moest bekijken: de Delta-commissie onder voorzitterschap van de hoofdingenieur-directeur van Rijkswaterstaat ir. Maris. De commissie had de keus uit twee moge lijkheden: dijkverhoging, in het gehele gebied, of afsluiting van de zee armen. Eén ding stond voorop: de Westerschelde en de Waterweg bleven open en in wezen buiten het plan. Ten slotte is de keus voor de commissie niet moeilijk geweest. Als men tot dijk verhoging overging, kostte dat wei 1585 mlliioen gulden (tegen 1698 millioen gulden voor het Deltaplan), maar had men de zorg over 700 kilometer buitendijk tegenover 40 a 50 km buitendijk bij het Deltaplan. Dat laatste heeft voor een groot deel de doorslag gegeven en op deze basis heeft men het plan ontworpen voor de afsluiting van de vier zee-armen. Maar aan die afsluiting zitten enkele andere werken vast, die daardoor nauw - bij het Delta-plan betrokken zijn. Een VrOllW VGHTlOOrn 1T1 daarvan ia het Drie-eilandenplan", dat aan het Deltaplan vooraf zal gaan en dat de samenvoeging van Walcheren, Zuid en Noord-Beveland betreft. De dam tussen Walcheren en Noord-Beveland zal later deel uitmaken van de definitieve kustlijn, zoals de Deltacommissie die heeft vastge steld. De dam tussen Noord- en Zuid- Beveland zal gebruikt worden weg van het eerste eiland Sluiskil Gearresteerde diader beleent De 39-jarige F. K. uit Vlisslngen heeft bekend Maandagavond een ongeveer 45- jarlge buishoudster, Marie van T. uit Arn hem, te hebben vermoord. Nadat h(J haar van het leven had beroofd, wierp h(j het stoffelijk overschot in het kanaal van Ter- neuzen naar Gent. De smid H. Dupuy zag Dinsdagochtend het lijk van een vrouw geklemd tussen de wal en een rijnaak. Hij waarschuwde de politie, die constateerde dat de vrouw een zakmes was vermoord. Zij bleek veertien dagen geleden in Sao van Gent te zijn aangekomen, waar zij bij een straatmuzikant haar intrek nai een woonwagen. Later kreeg zij onenig heid met de man en trok naar Sluiskil, waar zij in contact kwam met F. K., ar beider bij een firma die werken uitvoert op het terrein van een eokesfabriek. Maandagavond bezocht hij in haar ge zelschap een groot aantal café's en mer neemt aan dat hij sterk onder de invloed moet zijn geweest toen hij zijn daad be ging. De moord moet ongeveer zijn ge beurd bij het schaftlokaal van de cokes- fabriek. De man wierp het stoffelijk schot in het kanaal, maar in de nacht dreef het lichaam door de sterke wind naar de overzijde. Toen Dinsdagavond auto van de Terneuzense politie op het terrein van de fabriek verscheen, wilde K de vlucht nemen. Hij slaagde daarin e oh ter niet. Over de motieven tast men nog in het fJET eigenlijke Delta-plan (dus zonder het Drie Eilandenplan en de bijko mende werken) omvat de volgende pun- I Afsluiting van het Haringvliet. Dit werk zal de grootste Invloed heb ben op de verlaging van de storm vloedstanden in het noordelijk deel van het gebied van de benedenrivier, zoals Waterweg, Maas, de kwetsbare punten rond Dordrecht, Amer en Berg6che Maas. Dit werk zal dan ook het eeret worden Uitgevoerd. Men denkt de af sluiting voorshands ten Westen van Hellevoetsluis te beginnen en op Stel lendam te laten aansluiten. In de dam zijn ruime uitwateringssluizen ontwor pen, ook al met het oog op de afvoer van losgeraakt ijs in de winter. Afsluiting van het Volkerak. Deze - dam zal geen zeewerende functie hebben, maar wordt de scheiding tus sen het noordelijke en zuidelijke zoet waterbekken (reap. HaringvlietHol landses Diep en OosterscheldeKram mer). Er i6 een mogelijkheid, dat plaats en vorm van deze afsluiting nog wijzi gen» omdat België hierin een belemme ring van de scheepvaart van Antwer pen naar de Rijn ziet. Dit punt vormt onderwerp van uitvoerige bespreking. Men wil in de dam een schutsluis- complex van grote capaciteit aanleg gen. O Werken in het gebied Oude Maas. Ter hoogte van de nieuwe Botlek- brug bij Spijkenisse heeft men een af sluiting geprojecteerd, die dient om de verziltmg uit de Waterweg tegen te houden. De verbinding van Spui met Haringvliet kan dan open blijven. A Dam door de Grevelingen. Ook deze dam krijgt geen zeewerende func tie, maar dient voorlopig om het stroomverloop te „temmen" als men tot afsluiting van Brouwershavensegat en Oosterschelde overgaat. Later krijgt de dam een belangrijke functie in het wegennet, dat dn dit Delta-plan is ge projecteerd. In <je dam komt een schut sluis, die wellicht later kan worden vervangen door een brug. r Afsluiting Brouwershavensegat en Oosterschelde. Welke van deze twee belangrijke dammen (die deel van de kustlijn worden) het eerst moet worden aangepakt, is nog niet bekend, ook al omdat men het vraagstuk, of men van de Grevelingen een nieuw terrein van mossel- en oestercuHuiiT kan maken door hieT een gematigd getijverloop van zoutwater toe te laten) nog in studie heeft. Versterking van de Waterkeringen, aansluitend op de dammen. Uit een oogpunt van kustverdediging zou een gladde kustlijn de voorkeur genieten. Om waterstaatkundige redenen kan men daar niet toe overgaan. Men ver wacht van het huidige systeem, dat de duinenrij zich automatisch zal sluiten! Welkom thuis, Ben Joessel RABAT, 18 November. SULTAN BEN JOESSEF is, zoals gemeld, na een ballingschap van 27 maanden in zijn paleis te Rabat teruggekeerd en is daar tot de ont stellende ontdekking gekomen, dat in dit, crème-met-groen kleurige, paleis een enorme ravage is aangericht. Woedend stormde de sultan door de zalen van het paleis, toen hij tot de ontdekking kwam, dat een groot deel van het meubilair is vernield en vele muren en installaties in het paleis zwaar zijn beschadigd. Bij zijn eerste bezoek aan het paleis werd de sul tan vergezeld door een Franse diplomaat en twee advocaten. T\E VOORZITTER van hei Amerikaanse aairdsaitelliei-proQramma <ir Joseph Kaplan, heeft bekendgemaakt dat Ame rikaanse geleerden 1958 zyn, 1957 schieten. Hy deelde mee, dat het minimum-programma t* gericht op het lanceren van ongeveer tien met instrumenten gevulde ob jecten „vogels" ge naamd in de vertoach- ting dat op z(jn minst vijf daarvan tot boven ae dampkring zullen stopen en gedurende een periode van twee weken op hoop ten van 320 tot 1280 km rond de aarde zullen cir kelen. Kaplan Is voorzitter gedragen, het Amerikaan se satellieten/programma uit te voeren. Het Ame rikaanse programma maakt deel uit van de deelneming der V.S. aan het Geofysische Jaar, een periode van 1 Juli 1957 tot het eind* van 1958. gedurende welke meer dan 40 landen zullen sa menwerken in bestude ring van de aarde en maanden geleden bekend maakte, dat de V.S. een kunstmatige satelliet zou den lanceren, werd offi cieel van slechts één sa telliet gewag gemaakt. Sindsdien is het contract het de iructn de tionale commissie voo het Internationale Geofy sische Jaar, een afdeling van de nationale acade mie van wetenschappen. de taak is op- De geleerde schetste enkele nieuwe bijzonder heden omtrent het satel lietenprogram tn een rede opgesteld voor een diner van de American Rock*1 Society. Toen president ••»en- oortbeivegxngsme- chanisme toegewezen aan Generaal Electric Co., en dat vóór de bouw van de „vogels" zelf aan Glenn L. Martin Co. Enkele geleerden, die de bijeenkomst van het genootschap bijwoonden, o.tv. vertegenwoordigers van beide ondernemin gen, zelden dat de woor den van Kaplan en en kele dingen, die hij niet heeft gezegd er op dui den, dat de satellieten vermoedelijk kleiner zul len zfjn dan aanvankelijk werd verwacht, dal zij niet (zoals eerder werd bekend gemaaktde vorm van voetballen zullen hebben, en dat betwijfeld moet worden, of het pro- pramma zo spoedig uit gevoerd kan worden als eerder werd verwacht. De slaapkamei de sultan zag uit, alsof er een bom was ontploft. Het bed was versplinterd, laden van kasten la/gen over de vloer en overal lagen ber gen kledingstukken en lakens. In vele muren zitten scheuren en vele artikelen worden vermist. In een grote garderobe waren nog slechts enkele strooien hoeden uit het jaar 1620 overge bleven. Van een verzameling van 100 kristallen vazen was er nog slechts één over. In totaal 54 klokken zijn verdwe nen. De tennis- en basketballbanen, die vroeger veel werden gebruikt door de dochters van Ben Joessef. waren ge bruikt ais kippenhokken en de groene tegels van het prachtige zwembad waren met hamers kapotgeslagen. In de gym nastiekzaal zijn nog 6lechts de kale mu ren overgebleven. Uit de vroegere particuliere dierentuin van de sultan is zijn geliefde struisvogel verdwenen. Naar Is gebleken, Is dese struisvogel opgegeten door een functio naris van het palels, die daar trek in had gekregen, kort nadat de sultan door de Fransen was verbannen. Ook verschei dene leeuwen z(jn zoek. Het palels werd in Augustus 1953 over genomen door Sldi Mohammed Ben Mou- lay Arafa, die in de plaats van Ben Joes sef tot sultan werd benoemd. Een paleis- functiionaris verklaarde, dat het maan den zou duren voordat de schade zou zlin hersteld. Het paleis en zijn inhoud zijn het eigendom van de regerende sultan. Op deze officiële kaart van het Deltaplan heeft men de wegen, die niet in eerste instantie tot het plan behoren, aangegeven. Overigens zijn deze wegen, als verbindingen tussen eilanden en gebieden, waar men vroeger al leen met de pont kon komen, een der belangrijkste voordelen van het plan. De nieuwe wegen zijn met dikke zwarte lijnen aange geven. Men kan duidelijk zien, dat de verbindingen Rotter damZierikzee en Rotterdam Middelburg aanmerkelijk bekort worden. Men zie verder voor het Deltaplan pag. 5 Peruviaanse onderscheiding voor ministers Luns en Beyen Op een ontvangst in zijn residentie te Wassenaar heeft de ambassadeur van Peru, de heer Fernandez Avila, de mi nisters mr J. W. Beyen (buitenlandse za ken) en mr J. M. A H. Luns (zonder por tefeuille) de versierselen van het groot kruis in de orde van verdienste van Peru uitgereikt. ~*GÊÊË (ook hier) In verscheidene plaatsen in en buiten ons land is gisteren van om streeks half zes tot tien voor zes een meteoor gezien. Over het algemeen werd het verschijnsel beschreven als een zich verplaatsende kleurige bol met een lange, lichtende staart, waarin groenachtige kleuren voor kwamen. Toen de meteoor reeds verdwenen was, bleef een duidelijke streep achter, die geleek op de condenaetreep van een vlieg tuig en die geruime tijd nog werd be schenen door de reeds ondergaande zon. Van verscheidene schepen kwamen meldingen binnen, die spraken van een brandend vliegtuig of een vallende ster. In Parijs zagen duizenden om half zes de meteoor in west-oostelijke richting op een hoogte van vijftig tot honderd kilo meter. Hij was smaragd groen met een rode staart en scheen bijna verticaal in de oostelijke horizon te vallen. Het ver schijnsel was gedurende drie minuten goed zichtbaar De afdeling meteoren van de Sterren wacht in Utrecht zou het buitengewoon op prijs stellen, van waarnemers schrif telijke gegevens te ontvangen. Speciaal wordt gevraagd de hoogte in graden boven de horizon zowel van be gin als eindpunt. Voorts de richting, waarin de bol zich bewoog, zoals noord oost of noord-west, het tijdstip in secon den, gegevens over kleur en grootte van het object in vergelijking met de maan en de tijd van waarneming. Wat is een meteoor Een meteoorsteen bestaat uit een groep van meteorieten. Dit zijn lichamen, die uit de ruimte om de aarde op de aarde neervallen. Meestal verbranden de kleine fragmenten, die uit de wereldruimte in onze atmosfeer komen daarin volled'g. ZUn het echter grote brokken dan vallen zij wel degelijk op de aarde. Een groot stuk zou belangrijke verwoestingen aan richten. Bekend is de meteoorkrater van Canon. Diablo in Arizona in de Verenigd» Staten, een kratervormig gat 1200 meter middellijn en 174 meter diept*. Zaak-Anneke Beekman Geen uitleveringsverzoek voor moeder-oversle Het Belgische ministerie van buiten landse zaken heeft verklaard, geen ver zoek om uitlevering te hebben ontvangen voor de Nederlandse moeder-overste van het Ave-Maria klooster in Valmeer, me juffrouw Verspeel. Zij werd door de Am- sterdamse rechtbank tot acht maanden gevangenisstraf veroordeeld. Voor de ex-pleegmoeder van Anneke Beekman, mevrouw G. L.-v. M., dt» op 24 October tot tien maanden gevangenisstraf is veroordeeld, is wel een uitleveringsver zoek ontvangen. Morgen de laatste dag 1 uur gratis kopen Het Leid sc he Wallen HET WEER IN EUROPA li 23 E5 32 met vast boord Wit - Groen -Grijs Beige - Wit VII Giochi Olimpici Invernali Zevende Olympische Winterspe len. Dit is een zijde van de me daille die aan de winnaars van de komende Olympische winterspe len in Italië zal worden uitge reikt. De vrouwenkop is het zinnebeeld van Italiëde Olym pische vlam spreekt voor zich zelf. De medaille is geslagen in goud, zilver en brons. HAARLEMMERSTRAAT 172 - 174 - 179 HERENSTRAAT 9 Midza-bonnen voor onze cliënten. Veel bewolking Tot morgenavond verwacht De Bilt: Over het algemeen ve«] be- JbKAÏ wolldn8 niet hier en daar wat regen of motregen. Wel- ntg wind. In het uiterste noordwesten van het land weinig verandering in tem peratuur. elders vooral In de komende nacht minder koud (Opge maakt te 11.15 uur) Zaterdag: zon 8.07—16.47 uur; maan 12.0^- 20.54 uur. Op 22 November E K.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1955 | | pagina 1