Nieuwe vuurtoren onnodig
zegt men op Texel
De farm is vaak verkeerde
start in Australië
NIEUWE LEIDSCHF COURANT
9
MAANDAG 7 NOVEMBER 1955
AFGEBROKKELDE KUSTSTROOK VERBREEDT ZICH
Onberekenbare zee bouwt een
barriere voor zichzelf
r verslaggevers)
„De zee, de zee klotst voort in eindeloze deiningheeft een lyrische
dichter gezongen en iedere bewoner van de Nederlandse kustgebieden
weet daarvan mee te praten. De zee doet merkwaardige dingen. Ze slaat
in een woestbulderende stormnacht hele stukken weg van de kustlijn en
een verandering in de getij-stromen kan dan plotseling weer een verbre
ding van het strand veroorzaken, omdat het zand in myriaden korrels met
het water wordt meegevoerd naar een kort te voren nog bedreigde plaats.
Texel heeft dat afbrokkeli
kust ondervonden, maar de eilandbewo
ners kunnen de bezoeker ook wijzen op
cadeaux, die de zee royaal heeft ge
schonken.
Eierland, waar nu de vuurtoren staat,
was vroeger een onooglijk klein eilandje
tussen Texel en Vlieland. Het was alleen rukt'
maar een paradijs voor de vogels, die
het stukje grond beschouwden als de hun
rechtmatig toekomende broedplaats. De
naam Eierland is dus nu ook verklaard.
Tussen dat kleine hoopje duinen met
vogelnesten en Texel legden de bewoners
in 1629 een zanddijk en die groeide door
aanstuiving tot een forse duinregel. Het
ondiepe deel dat achter die zanddijk
lag, begon langzaam dicht te slibben en
in 1835 kreeg de uitgeweken Antwerps
zijn reder N. J. de Cock een lumineus idee.
Dit uitgestrekte slibgebied kon worden
ingepolderd. Dat gebeurde en in de nieu
we polder graasden weldra de schapen,
broedden de vogels en vestigden zich
de mensen in De Cocksdorp.
Weer een stuk land „aan de zee ont-
Huisvredebreuk met
Vara-vlaggen
IN het Showboat-programma van
de V.A.R.A. werd Zaterdag
avond bij het spel „Laat je niet in
de boot nemen" twee Amsterdam
se middelbare scholieren de op
dracht gegeven de VARA-vlag te
hijsen op het Hilversumse stad
huis en het station. (De VARA be
staat namelijk dertig jaar).
Hans Kees van Dijk sloop uitge
rust met plattegronden en situatie
tekeningen het raadhuis binnen,
waar enkele werksters nog bezig
waren en de deur hadden laten
openstaan. Onopgemerkt kwam hij
in de toren, maar terwijl hij boven
was, begon plotseling de klok te
slaan. De jongen dacht dat dit een
alarminstallatie was en sprong
verschrikt opzij. Hij raakte een
draad, waardoor de klok blééf
slaan Toch slaagde hij er in de
vlag buiten te hangen.
Bert Hazenkamp kocht een per
ronkaartje en drong het bureau
van de stationschef binnen, toen
die even afwezig was. Hij nam
twee sleutels weg. waarmee hij
via de zolder op het dak kwam
Hier plantte hij, onder veel be
kijks. de vlag. De chèf kwam aan
lopen. maar de scholier duwde de
sleutels in handen van een spoor
wegman en ging er vandoor.
Beide vlaggen werden snel ge
streken.
Inmiddels is de samensteller van
het Showboat-programma, Karei
Prior, door de recherche gehoord
De officier van justitie zal beslis
sen, of hij wegens het uitlokken
van huisvredebreuk (hij heeft de
scholieren opdracht gegeven) kan
worden vervolgd.
Kustlijn week terug
Maar aan de andere kant bij de in 1864
gereedgekomen vuurtoren gebeurde het
tegenovergestelde. De kustlijn week steeds
verder terug. Toen de vuurtoren er pas
stond was het nog een half uur lopen
naar de zee, maar in de jaren voor de
jongste oorlog was de zee door de voort
durende invloed van eb- en vloedstromen
van beukende stormen en verstuiving,
al binnen het kwartier te bereiken. Het
eiland werd weggevreten. Zelfs het duin,
waarop de vuurtoren werd gebouwd, be
gon af te brokkelen, als het water bij
Meevaller
tJET RIJK koestert plannen om
op het Waddeneiland Texel een
nieuwe ruurtoren te doen bouwen
ter vervanging van dc ..Eierland",
die nu op de noordelijke punt ran
het eiland bv het EierUindse Gat
een baken is voor de talrijke
schepen, die op deze druk bevaren
route in de duisternis passeren.
Als plaaXs voor de nieuwe toren
heeft men zich de zogenaamde
„Witte Hoek", bij de boerderij „De
Krim", gedacht. Dat is verder
landinwaarts dan de „Eierland".
die nu bij de najaarsstormen be
denkelijk dicht btf het water komt
Want de zee knaagt nog altijd
aan onze kusten, ook bij Texel. En
toch vinden de bewoners van Texel
het op dit ogenblik niet nodig, dat
de hoge kosten van het bouwen
van een nieuwe vuurtoren worden
gemaakt. Zij hebben ontdekt dat
het strand langzaam maar zeker
weer breder wordt en dat de sterke
stroom zich verplaatst in de rich
ting wan de hoek Vliehors.
toch wel van zeer nabij kennen) vin-
bouwen van ee% nieuwe vuurtoren op
een minder hachelijke plaats.
Verrassing
En nu sdhijnt de onberekenbare zee
weer bezig te zijn aan het voorbereiden
van een nieuwe verrassing. De inwoners
van Texel (die deze vriend en vijand
De vuurtoren Eierlandop Texel kwam na de ramp van Febr. 1953
bedenkelijk dicht bij de waterlijn te staan. Men heeft plannen om een
nieuw baken voor de scheepvaart te bouwen. Maar de bewoners van
Texel denken dat het niet nodig is
een combinatie van springvloed en
storm tegen de ramShc-llfttgen1 optornde.
En bij. de watersnood .van 1953 kreeg
de Noordelijke punt van Texel de ge
nadeslag. Tenminste zo leek het. Toen
de vreselijke storm was uitgewoed, was
de afstand foren-strand nog maar vijftig
Hier moesten maatregelen genomen
worden. De vuurtoren „Eierland" stond
nu onder een voortdurende dreiging.
Deskundigen zagen een oplossing in het
leggen van een dijk in het beruchte
Eierlandse Gat tussen Texel en Vlieland.
Dan zou de zeestroom een andere weg
kiezen. Maar het Rijk zag meer in het
Vijf
HERFST
-den het helemaal niet nodig, dat de hoge
-kosten van de bouw van een nieuwe
„wachter in de nacht" worden gemaakt.
Want op dit ogenblik jaagt de stroom
bij elk getij zand naar de hoek. waa
toren staat. Het is bij eb zelfs 'al z2>,
dat grote zandbanken boven water ko
men. En dat is in jaren niet gebeurd.
Het strand is weer hoger geworden en
de stroom verlegt zich in de richting
van de Hoek Vliehors. Het zou dus wel
eens kunnen zijn. dat de zee bij dev
toren „Eierland" een barrière voor zich
zelf aan het leggen is. De Texelaars ver
trouwen daar op en wij hopen dat ze
gelijk krijgen.
doden, dlie gewon
den in het verkeer
Op de provinciale weg in Giethoorn-
Noord werd Zondagavond de 46-jange
mevrouw K. Oort-Aling door een haar
achteropkomende motorrijder aangere
den. Zij was op 6lag dood. De motorrijder,
de 19-jarige G. Volt uit Steenwijkerwold
werd van zijn motor geslingerd en over-
leend eveneens kort na het ongeluk. Me
vrouw Oort was moeder van vijf kinde
ren. Haar man is al jaren ziek.
In Enschede werd Zaterdagavond
op de weg naar Hengelo de 29-jarige
bromfietser H. W. van der Veen door
auto aangereden. De man is aan zijn
wodingen bezweken. De automobilist reed
door, stalde zijn wagen in Oldenzaal
ging per motor naar Deventer. Daar ls
hij echter gearresteerd.
Toen de vijf-jarige B. Drijver, uit de
kleuterschool komend, de Klazienav
straat in Nieuw Dordrecht c
stak. werd hij door een vrachtwagen aan
gereden. Hij is in het ziekenhuis over-
In Asten (N3.) werd het vijf-jarig
zoontje van de familie H. Gielisen, die
plotseling de rijweg opliep, door een auto
gegrepen en gedood
In Musselkanaal liep het vijf
jarig zoontje van de familie Eislnga
plotseling de weg op, waardoor hij werd
aangereden door een motor. De berijder,
de 24-jarige B. S. en de duo-passaglere,
zijn zuster, mevrouw C. A.-S.. werden
tegen de grond geslingerd. B. S. Hep een
schedelbasisfractuur op. De Jongen en
mevrouw C. A.-S. werden eveneens ern
stig gewond In het ziekenhuis opgenomen.
Mongomery: „Ike" ziet
er heel goed uit
DENVER. 7 NOVEMBER
President Eisenhower heeft voor het
eerst sinds zijn hartaanval trappen gelo
pen. Vier of vijf maal mocht hij voor de
medici, die hem behandelen, tv.-ee treden
op en af lopen. Vandaag mag Eisenho
wer zelf beshssen, of hij zich in staat
voelt a.s. Vrijdag naar Washington te
vliegen. Maarschalk Montgomery, die
zijn oude krijgsmakker in het ziekenhuis
Geen geld in kerk I
Collecten afgeschaft in
R.K. parochie
De parochieraad van Wahlwiller er.
Myswiller in Zuid-Limburg heeft beslo
collecten meer In de kern te
houden. Pastoor Mullendens verklaarde
geen geld meer in de kerk te willen zien
„De eredienst wordt door het collecte
ren gestoord", zo zelde hij.
Hoger beroep in zaak
Anneke Beekman
Veroo:deelden èn officier
tekenden appèl aan
Op de laatste dag dat de veroordeelden
ln het proces over de verdwijning
het Joodse pleegkind Anneke Beekman
appèl konden aantekenen, heelt de raads-
de voortvluchtige
M. L.
M., i
F. J. M. NV
Zaterdag hoger beroep voor zijn cliënte
aangetekend. Tevens heeft hij dit dam
voor de 66-jarlge moeder-overste van het
klooster Ave Maria te Valmeer ln Belgiè,
mejuffrouw A. V.
Ook de 45-jarige vertcoopepeclalist C. J.
F. B.. de vroegere pater A, heeft hoger
beroep aangetekend.
Opdat de zaak in zijn geheel opniei
door het gerechtshof In Amsterdam be
handeld zal kunnen worden, heeft de offi
cier van Justitie, mr J. F. Hartsuiker, van
zijn kant appèl aangetekend tegen de von
nissen van de voortvluchtige 57-jarige
mejuffrouw E. M. van M.. mevrouw E. M
D. van M.. een nicht van de beide zusters,
en de oud-moeder-overste van het kloos
ter Marlënburg te Bussum, de 71-jarlge
mejuffrouw J. F. W. De beide laatste
dames werden door de rechtbank vrijge
sproken.
Markt en Visserijberichlen
r nog tamelijk groot.
als andijvh
flinke Uk gekregen
htvorst Peen
door
sla hebbei
de strenge
iteel wel d<
Mi «orraden zijl
Gelukkig bewoog de prijs
in opgaande lijn en voor
was weer ren goed lonende
Bloemkool in de
i ging z
64
belangstelling
>ol ging aanmerkelijk bet»
t 15 noteren. Gele kool a
ongeveer 8 en boerenkool
zaken bevredigend 1
•olie haMnv 35.70. steurharlng 28.20-
'KATWIJK AAN ZEE 7 Nov. Vangstbe-
83—4. 37—S. )«7~-23. 130
geen vangst. 3, 283^-5.
ROTTERDAM. T Nov Vee
voer in totaal 2152 dieren v
vette koelen en ossen, 797 va
lammeren. Prijzen per 'kg: vett
ter; kalm^ eerste kwaliteit prijshoudend;
>ede en derde kwaliteit vooral niet ho-
enkele prima's boven notering. Varkens
ivoer ruimer; handel redelijk; onveran-
d; enkele prima's boven notering; afloop
ral niet lager ln prijs.
40—3 h. vl.. 48—5 nog 20
h. yl„ 247-5.
1520 h. vl., 19—17 h. vl., 37 g v 45 Idem.
89 ldesn. 210 Idem. 84—10 h. vl. 130—20 h. vl.
236 g. v. h. vl.. 248 w v.. 249—34 h. vl.
'L 310 g
7, 314
0 h. Vl., 124—
121—17. 24 g. v 110-15
118—5 uit 30
vl.. 130—30 h vl., 325—2 333—5.
Binnen te Schevenlngen: SCH 105—28 last.
103—32. 4826, 107—32 301—22 23—30 353—
100 klstei
n verse haring. 262—28, 27-
haring. 133—30, 123—25. 46—
800 ld!
25. 186—25 30—26
ring. 200—14 54—12 en 500 kli
VLAARDINGEN. 7 Nov. - Visserljber....
ten - VL 79-8. 173-3, 203—22. 206—20 206-
31. 216-34. 86-30. 97—7, 114—25, 115-80'
40. 196—00. 197—17. 199—7 53—3 61—60
100. 83—60. 166—60. 200—21 50-7 60—6'
50. 89—17. 132—9.
Marktprijzen: volle haring 36—37.10, r
haring 27.70—30.
IJMUIDEN, 7 Nov. Prijzen van Z
- tong 5.20—4.15.
kl. I 3—2,80. n
sr kg; tarbot II
130. IV 47—40. gr schol 51. grm. 50.
49. kl. I 54—47. n 39—11. schar 25-
rlng 17—10. makreel 29—17, gr sch
18. grm. 26—18. kim. 27—13, kl. I 24—13. ÏT
188. wijting 188
20. kl. 25—20. kl.
koolvls zw. 21—14,
dag: Heilbot 2.60—2.
grm. 4—3 65. kim. 3.06—2.
1.76—1.54. tarbot I 2 80—2 per kg-
mid.
heibot. 1130
haring. 370 makreel. 1220
gul. 5 leng. in haal.
IJMUIDEN, 7 Nov. Besommingen, ge
deeltelijk. 1 trawler 25.200. 1 trawler 17.300
IJM 20—15 400, 32—12.100. Loggers: KW 78—
4650 257570 6—4710, 9—7560. 123—6420, 104—
—2830. 12—3640. i.Ji
2630. IJM 204—2600. 5—2240 45—3230 3—1930.
-1—3490. 4—3690. 31—3470. RO 29—1600. AM 18
-2990. 26—3670. WR 34—3220. BU 33—2650.
TX 14—2960.
Maak eerst goede plannen
Vooral de vrouwen kunnen niet tegen de
eenzaamheid en het harde werk
(Van onze correspondent in Australië, Leo 't Hart»
HOE HET STAAT met de voorlichting en adviezen welke aan adspirant-
emigranten in Nederland wordt gegeven op dat punt, is mij niet be
kend, doch opvallend is wel de animo van talrijke immigranten vooi de
farm. Wie zoals schrijver dezes heel veel met immigranten in aan
raking komt, constateert dat in de practyk die farms hier een grote des
illusie in verschillende opzichten bereiden. Het zijn er slechts weinigen die
daar slagen. Veelal worden er dure lessen geleerd, die bovendien soms
de weg naar mislukking openen Is de farm een oplossing voor het pro
bleem: hoe kom ik aan de start?
„Ziet U. dit ameublementje hebben
hier contant gekocht. Die bedden óók
we konden natuurlijk niet buiten dat
radiotoestel. Die ijskast moesten we
hebben en die betalen we nu af."
Aldus vertelde mij dezer dagen
emigrante tijdens haar klaag-verhaal
over de farm. waarop zij en haar mi
enkele weken wonen.
In de gauwte berekende ik. dat
hetgeen „cash" was betaald, minstens 15C
pound was neergeteld; hoe het met d(
electrische ijskast van 150 pound is ge
steld. heb lk maar niet geïnformeerd.
Ter rechtvaardiging van deze emigrante
zij vermeld, dat ze min of meer terecht
klaagde; leder dag had ze de eieren
plm. 3000 kippen op de farm te rapen
schoonmaken, een werkje dat minstens
vijf, zes uur haar bezig hield. De vergoe
ding is: vrij wonen, vrij eieren, vrij sinaas
appelen In geldswaarde omgezet: hoog
stens vijf pound per week. De man waj
vrij; hii werkt met grote tegenzin op eer
fabriek !n de buurt, en krijgt des mor
gens en des avonds de koe van de baas
te melken. Die In feite dus volkomen
gratis twee arbeidskrachten heeft' Deze
immigrantenvrouw, die nimmer het werk
deed als thans van haar wordt gevor
derd. weert zich dapper, doch ziet ver
langend uit naar het ogenblik, waarop zij
Iets voor zichzelf kan krijgen en haar
man In z'n beter betaald beroep als
lasser kan beginnen.
Het was weer de farm. die ook dit ge
zin aan een verkeerde start had
geholpen.
De baas mocht hem niet
Kort geleden las lk in een tijdschrift
een ingezonden stuk van een immigrante,
die zich hevig beklaagde over de Austra
lische farmers, die de Immigranten x<
slecht behandelen.
Over deze laatste opmerking strata
meer. doch in dit verband zij nog
meld, dat de echtgenoot van bedoelde in
zendster van beroep Iselectriclen!
Het lijkt me toe dat de farmer méér
had te klagen over het soort hulp dat hij
kreeg, dan de knecht wiens handen ab
soluut verkeerd stonden voor het boeren
werk. En omdat ik toevalligerwijs deze
electricien-farmer heb ontmoet, kan ik
zulks met wat meer gezag opmerken.
Hoe dan ook, het aantal immigranten
r'ft meent een farm als startpunt in
Australië te moeten nemen, is ontstellend
groot. Doch even ontstellend is het
tal teleurgestelde^, dat zowel aai
zijde van werkgevers als werknemer!
wordt gevonden.
De mededeling van bedoelde Inzendster
„De baas mocht hem (haar echtgenoot:
niet", vindt dieper achtergrond en lig
soms reeds op vaderlandse bodem, waai
de plannen voor de farm worden «ont
worpen
Boeren niet gemakkelijk
Het ls allerminst mijn bedoeling
schuld van de vele mislukkingen op dc
farms, alleen aan onze immigranten
te schrijven, daarvoor gelden ook andere
factoren. De kwestie van de taal-narig-
heden niet besprekend, omdat die zich
overal laat gelden, ls er verder de
zaaroheid, die vooral de vrouwe
zwaar valt Verder wordt op de m«
op de vrouw een arbeidslast gelegd,
wijl men practisch weinig of niets
het boerenwerk, zoals dat in Australië
wordt bedreven, af weet. Ziedaar enkele
factoren die tot veler mislukking leiden.
Er zij aan toegevoegd, dat in het al
gemeen de Australische boer verre var
gemakkelijk is. om niet te zeggen dat hij
ongemakkelijk ls. In alle eerlijkheid, zij
nemen de immigrant slechts om van hem
zoveel mogelijk te profiteren; van hém
en z'n echtgenote. Het ls nu eenmaal zó,
dat het verkrijgen van vrouwelijke hulp
op een farm bijna onmogelijk ls; welnu,
de immigrantenvrouw kan uitkomst bren
gen. Niet alleen van de man, doch ook
van de vrouw wordt vaak hard werken
gevraagd, terwijl sommige farmers onder-
betaling gewoon vinden.
Hun kracht ligt in de factor: accom
modatie
Het is goed Indien adspirant-emlgran-
ten. met romantisch-utopistische ver
wachtingen omtrent dat werken op een
farm, met deze practljk rekening houden.
Het is beter deze feiten ln alle duidelijk
heid te vermelden, dan ieder voor zich
laten wedervarenl
Uiteraard zijn ®r Immigranten, die vo
geen geld het leven op de farm zouden
willen ruilen voor dat elders, doch hun
aantal is klein ln verttoudlng tot hen die
de wankele poging daartoe ondernamen
Gela wordt verspeeld
Degenen, die teleurgesteld van de farnr
terugkeren, zijn dikwijls niet alleen Illu
sies, doch ook geld armer. De reiskosten
zijn soms hoog en
diende geld gaat er mee verloren, hetgeen
bij betere „planning" kon worden
Het gebeurt niet dikwijls dat een
migrantengezin een farm gedwongen
Iaat. omdat het als het maar even
de farmer het liever houdt; vervangen is
o moeilijk Het is meestal de Immigrant
:elf die het niet kan bolwerken.
En dan trekt hij maar weer dichter op
ien stad aan en Is niet veel verder dan
toen hij In dit land begon.
Wat laat ontdekt hij hetgeen
art ontbrak: het rustig overleg.
Inderdaad ls het moeilijk om dat dap-
»r vrouwtje kwalijk te nemen, dat zij
ch een ameublement, radiotoestel,
kast etc. aanschafte. Men wil graag
poedig mogelijk enig comfort, doch
derzljds. Indien zij voorlopig dat alles
had gegeven ware het mogelijk ge
it met het bestede geld als deposit
stuk land of voorlopige woning te
kopen. Dan had ze nu ..Iets voor zich
zelf" gehad en behoefde vanwege de ac-
ommodatle. niet als goedkope werk
kracht op de farm te worden benut en
kon haar man ln z'n eigen vak gaan wer
ken. omdat hU in de daarvoor noodzake
lijke omgeving kon wonen.
Men kan zelfs In de kampen Immlgran-
n aantreffen, die zich meteen allerlei
in of meer luxe goederen aanschaffen,
welke dikwijls het spoedig verlaten van
het kamp om financiële redenen ln de
eg
Elten krijgt een commissie
van advies
Een vorige week door minister Reel In
audiëntie ontvangen delegatie, bestaande
uit drie leden van de voormalige Duitse
gemeenteraad van Elten. heeft de toezeg
ging gekregen dat binnenkort te Elten
verkiezingen zullen worden gehouden
voor pen commissie van advies, welke de
landdrost ln het bestuur zal bijstaan.
Wes'duilse verkeer het
gevaarlijkste ter wereld
Volgent het Weetdultte ..Burenu voor
de statistiek", wat het verkeer in West-
Duitslnnd in 1954 het oetxiarijkste fer
wereld Het aantal doden of gewonden
door verkeersongelukken bedroeg ln dat
jaar per tien duizend uoerfuipen ln Wnt-
Duitsland 796. in Nederland 6SO. in Zwit
serland 55*. in Groot-Brittannii 441 en ln
de Ver Staten 216.
Verzetsster O.-Azië voor
kapitein Berting
De Vereetsster Oost-A,I» „1MMM5" I,
toegekend aan de reserve-kapitein voor
diens'. F. J. M Berting. t# -rk
gesteld bij h«t ho ifdkwartier van da
Generale Staf ln Den Haag.
Hij heeft met groot risico voor eigen
l^fsbehoud alles gedaan om het lot van
zijn mede-gevangenen te verzachten. Uit
de afgelegde getuigenissen ls gebleken,
dat velen hem daarvoor dankbaar zijn.
De versierselen behorende bij deze on
derscheiding. zijn aan kapitein Berting
uitgereikt door de chef van de Generale
Staf.
