Eenzaamheid op „Overcinge" WILDE WINGERD Meer gezinsver- zorgsters? NXUWE LE1DSCHE COURANT HET VALT WEL MEE MET DIE Volkshogeschool werk in Drentse land het wijde, Midden tussen de Drentse essen, in de buurt van Havelte, ligt de vroegere bezitting van de familie Linthorst Homan: „Over- cinge" thans volkshogeschool. Alle eigenschappen van een herfst-symphonie zijn aanwezig: de nevel die over het wijde Drentse landschap hangt, de ritselende dorre bladeren, de krui dige lucht én de pittige kou, die de wandelaar nog wel niet helemaal doet huiveren, maar toch maakt dat hij er onwillekeurig de pas in zet- Het is heel stil overal; de stilte die de stedeling weldadig aandoet, maar die hem soms ook beklemmen kan. De stilte, die hem de bewoners vragen doet: „Vindt u het niet vreselijk een zaam hier?" Meestal antwoorden de bewoners dan ontkennend. Het valt heus wel mee. zeg gen ze, het ie hier zo heeridjk rustig en gezond bovendien Mevrouw J. F. van Doominck—Japenga is in dat op zicht geen uitzondering. Ze is een k:nd van het Drentse land. geboren in Bei-_ Ion. waar vader hoofdonderwijzer was:' ze heeft veel door het land gezworven, maar ls toch weer teruggekeerd naar de essen en de brinken, de hunnebed- den en de heide. Haar man, ir. A. van Doorninck, is cursusleider op de Volkshogeschool „Overcinge" in Havelte. Waar ligt Ha velte? Ergens in de binnenlanden" je bereikt het met de taein tot Meppe-1, dan met een bus een eind langs de Drentse Hoofdvaart, dan nog een eind je lopen. Lopen door de stilte van Drentse landschap, langs hakhout aardappelvelden, langs een slootje een eigenwijs wit ophaalbruggetje. De weg is verhard, die concessie heeft men nog wel aan de cultuur gedaan! Maar dan is er een ijzeren hek, een eindje verderop een poortje en dan staat mer op de binnenplaats van „Overc.nge", een vroegere bezitting van de familie Linthorst Homan. Overcinge" bestaat als volkshoge school tien jaar. De verjaardag is deze maand herdacht. Heel beschei den, zonder veel uitbundigheid, want zo zijn ze in Drenthe! In landbouw kringen was men zich na de oorlog bewust geworden, dat er nog veel in te halen was, in onderwijskringen be gon men beducht te worden voor de verstarring en zo vonden deze twee groepen elkaar. Er werd een volks hogeschool gesticht ter verruiming en verdieping van de eigen inzichten, ter verrijking van het persoonlijke leven. In 1946 kwam Jo Japenga naar Ha velte. Ze was landbouwhuishoudlerares, had haar opleiding gehad op ..Rolleca- te" in Deventer, had gewerkt op het voorlichtingsbureau van de voedings raad, vcor de stichting huishoudelijke voorlicnting ten plattelande en kwam in Havelte als hoofd van de huishouding. Maar hoe gaat dat, het bleef niet bij werk achter de schermen. Ze ging ook meisjes- en vrouwencursussen leiden. Zo n cursus is natuurlijk niet alleen eeo braaf opschrijven van wat de spreeksters en sprekers wel allemaa verkondigen. Het is óók het gemeen schappelijk corvée, wandelingen, han denarbeid en bovenal praten. Het uit wisselen van gedachten en ervaringen, het argumenteren, het naar voren bren gen van meningen. De mensen moeten leren praten, het gesprek moet op gang komen. Dat gaat moeizaam, maar Jo Japenga leerde de cursisten en lei zichzelf, hoe door een paar woorden discussie zich kan ontwikkelen. „Huishouding" Dait heeft ze zo een paar jaar gedaan en intussen was er natuurlijk de ..huis houding" van Overcinge, die haar aan dacht opeiste. Ze waren moeilijk, die eerste ja-ren. Het eenvoudigst? cetgei ontbrak, dat moesten de cursisten zelf meebrengen. Lego mosterdpotjes deden dienst als kopjes! En wat een getob was het met het eten, dat sommigen in natura, anderen in bonnen meebrach ten! In 1948 kwam ir. A. van Doorninck als cursusleider naar Havelte. ..En het jaar daarop zijn we getrouwd", zegt Jo van Doorninck. Zc heeft blauwe ogen. haar donkerblonde haar ligt in een vlecht om haar hoofd. Ze glimlacht, als ze vertelt over de kinderen: Greetje van bijna vijf. Maarten van drie en Elisa beth van tien maanden. Illllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllltlllllllllllllll Gehoord: dat de totale garenverwerking Nederland voor tricotkleding per )a 11.300.000 kg bedraagt, terwijl totale omiet 1 173.000.000 ie. ..Och nee. Het is te druk, nu met de kinderen. Maar sems neem ik neg eens actief deel. zcals laatst r.cg met de cursus ,.Wij en ens hu's" Maar jlan gaan de kinderen logeren bij oma. cursus eist je volte d g cp, e n dan i-s het nóch veer de cursisten, nóch voor de kinderen preltiig om je aandacht te i ten verdelen. Je hebt trouwens geen rust ais je hi:r op O - ere n^e zit en je moet steeds naar Eursinge." Eursn-ze s nl. he! tweede cursusge bouw, een kleine tien minuten lopen verder Het is een voormalig Duits zie kenhuis. Een gedeelte van een der vleu gels wordt bewoond dc.r de famüie Van Doorninck. En dat doet dan weer ,Ja, het is hier af ge legen, maai ontmoeten met dc cursussen zoveel mensen, we hebben zoveel gesprek ken, dat je die eenzaamheid eigenlijk niet merkt En bovendien zo ziften we ook niet van het dorp af „Maar uw vacanties zult u toch bij voorkeur wei ergens anders willen doorbrengenDan lacht mevrouw Van Doorninck en bekent „nou, ive gaan dan wel een weekje naar de stad en „doen'' dan zo'n drie con certen achter elkaar. Dan hebben we wel het gevoel dat we cultureel een beetje moeten bijstomen ook voor de kamer zijn tegenwoordig maar weinig huiskamers meer, waarin men geen hangplantjes aan de wand ziet hangen of klimmen; plantjes in verschillende soorten ook in zeer verschillende con ditie. Met een beetje verzorging kan men er heel goede resultaten mee bereiken. Een wel zeer fraai toch niet zo heel veel aangetroffen wordt, is een Ampelopsissoort, waa-r geen Nederlands woord voor kennen dus met haar deftige naam moeten be noemen: Ampelopsis Heterophylla. U kent de wilde wingerd wel, de mooie klimplant, die de muren van sommige huize bedekt en in de herfst zulk mooi gekleurd blad heeft. Welnu, daar is zij Ze heeft fraai, onregelmatig, bont blad, wit HHHW wat snel in de len-gte. Maar in het voorjaar wat insnijdt, krijgt ze een wat voller aantien. Dan zal ze een sieraad aan de wand vermen. Maar dan moet ze veel licht hebben en toch voor al geen felle zonneschijn. 's Winters gaat ze naar een koel ver trek. Ze verdraagt zelfs temperaturen, die maar even boven het vriespunt lig gen. In die tijd geve men maar wein;g water. Het is niet zo erg als het blad dan afsterft, dat komt in het voorjaar Gezien: irondtaaje in buidalvc Gelezen: in „Vrouwenbelangen" (maandblad van de Nod. ver. voor vrouwenbe langen. vrouwenarbeid en gelijk ■taatiburgerachap) dat de gemeente raad van Mill in Noord-Brabant met 11 tegen 2 stemmen mejuffrouw J. Koning? heeft benoemd tot gemeen- Kalender voor de jeugd Bij de uitgeverij J. J. Kuurstra Amsterdam is een jeugdkalender 1956 verschenen. De tekst werd ver zorgd door A. D. Hildebrand, terwijl de illustraties van de hand van Rein Stuurman zijn. Het is een allerleukst kalendertje voor de jongere kinderen, zo van zes tot tien jaar. Ieder blad is bestemd voor tien dagen. Een versje, een puzzle, een zoek- plaatje of een knutselwerkje, een grapje (voor ons een beetje flauw misschien, maar het „grut" heeft er plezier om) een ansicht om zelf te kleuren en aan dc achterkant van ieder blad een verhaaltje: voor iede re twee weken dus een verrassing. Bij de winter hoort stamppot, dat is nu eenmaal zo'n vastgeworteld begrip. Maar zult u er niet te veel gebruik van maken? Door het stam pen verdrijft u een deel vitamine C! wel i geefi. Welk'5 he*> ze stuiven met gewoon heel gewone aar- i nu en d-an roest fijne spuit te be water, liefst wat Of: huwelijksformulier nalezen it er reacties zouden kornet dienstboden-probleem-pagina 8 October, was te verwachten deze reacties veelal gegoten :n in de vorm van een ingezonden stuk, was ook begrijpelijk. We kun- echter, omwille van de ruimte niet iedereen aan het woord laten hoe gaarne we dat ook zouden willen. Daarom hebben we besloten, de kernen van twee brieven te publi ceren, waaruit bepaalde facetten nog eens duidelijk naar voren komen. Zo schrijft een onzer lezers, de heer J. W. uit Vlaardingen o.m ..Sociolo gisch gezien zullen we moeten zeggen, dat de categorie mensen, waaruit de „dienstbode" voortkwam. er met meer is. Soms wil men de indiruk wek ken. dat die ..groep" nog wel bestaat door te schrijven van meisjes, die lie ver naa-r de fabriek gaan, dan haar krachten te geven in de huishouding va-n anderen. Wat vroeger vanzelfspre kend was. gezien de financiële afhan kelijkheid, is nu onvoorstelbaar ge worden. Zeker, er zijn huishoudscholen waar meisjes in al de zaken wat de huis houding betreft onderwezen worden Zou men echter de meisjes vragen of ze later in een dienstje gaan, dan denk ik. dat er heel weinig ..ja" zouden antwoorden. De mogelijkheid die bijna voor ieder ouderpaar is. om h kinderen een zekere zelfstandigheid geven maakt dat het moeilijk is. in een gezin van een ander, als m der zelfstandig (een andere uitdruk king voor ..ondergeschikt") behandeld te worden." altijd de finanoiële kant meisjes er van weerhdlidt dienstbode te worden (kleuteronderwijzt verdienen bijvoorbeeld ook niet veel en moeten bovendien, als opleiding zijn. na de taak op 's avends vaak naar cursusbreek; de schrijver een lans voor het insti tuut van gezinsverzorgster dat hij gebreid zou willen z.cn. ..De m schappelijke oms'.and gheden zijn heei gewijzigd en niet met vroegere omstandigheden te vergelijken of vereenzelvigen!" Ons 99ja" T. B. uit Bakhuizen zoekt het in deze richting: ,,Wij alien, ;n het bijzender zij die met moe.ten en zorgen zitten, mocten ons gaan bezinnen op hetgeen wij beloofden en zeiden op onze h welijksdag. Wij stonden toen sam- voor Gods aangezicht en hebben „j gezegd. Ons realiseren wat het precies inhield deden wij niet. konden we ook nog niet, daar stonden onze gedachten niet naar. Wij mannen zeiden ook Ja" op het: de een de ander trouw helpen en bij staan in alle dingen. Alle dingen omvat ook huishoudelijk werk. 'k Weet het: dat werk ligt de man nu eenmaal niet maar daar gaat het niet om: we zeiden „ja" tegen God.' Samen bouwden wij ons gezin op. dan ook samen alles di gen en doen in alle dingen. En u kunnen mannen dan niet veel doen als 't nodig is. Ik denk niet aan de va vas alleen, neen, ook de grote strijken, zeil wrijven, noem maar Us 't moet ook kousen stoppen •erstelwerk! Geen gezanik over „dat 5 vrouwenwerk". Het „ja" ln alle din gen belevenl En gij vrouwen, verwacht dan niet dat alles precies gaat zoals u wenst, 't Is toch niet erg dat een stuk goed minder schoon uitziet of dat het olgens de regels van uw kunst gestreken is? 't Zijn heus bijkomstige dingen. Geen gezeur over „daar ligt nog wat stof of „ik had graag dat je het zó deed". Dat maakt de behulpzaamste an tenslotte razend. Samen elkaar trouw helpen en bij staan in alle dingen: dan helpen de kinderen ook, zien het als iets vanzelf sprekends! Tracht de oplossing dus te vinden in het eens rustig overlezen van het huwelijksformulier, eerst leder voor zich, dan gezamenlijk. En dan aan het :rk. ALS HET EVEN KAN een^, nieuwe Deze winter een nieuwe mantel? Als 't er even af kan: ja. De keuze zal moeilijk zijn, want een wintermantel is zeer bopaald geen kledingstuk dat we maar een jaartje of zo in onze garderobe dulden. Zo'n mantel moet „kunnen lezen en schrijven." Daarom moeten we bepaalde eisen aan zo'n man tel kunnen stellen. In de eerste plaats natuurlijk moet de stof van goede kwaliteit zijn en een goede be scherming geven tegen de koude, maar er moet toch ook nog wel gedacht worden aan het modieuze effect van die stof! Het model moet niet te buite nissig zijn, het moet iets „klassieks" hebben, zonder stijf en onelegant te zijn. Een sportieve mantel of een „mooie"? Het hangt allemaal van onze eigen smaak af, maar we moeten ook rekening houden met onze portemonnaie! Moeilijk is dat allemaal Eigenlijk wordt die keuze nog extra moeilijk, omdat er zo'n grote verscheidenheid is. MisschleA is een punt van overeenkomst bij verscheidene mantels, dat ze gegarneerd zijn met echt of imitatiebont. Er wordt veel met persianer gewerkt. De modellen? We zijn er niet, wanneer we beweren dat de losvallende mantels, om het woord swaggerniet te gebruiken, nog steeds opgang maakt. Er z\jn ook aange sloten modellen; maar evengoed ook weer heel wijde X X X W«uieer u de foto's bekijkt, ziet u wat we bedoelen: De mannequin rechts boven draagt een mantel van Nedaco. Het is een zeer ruim vallend niodel in de A-UJn, van cognac-kleurige flausch met zwart Jacquard-dessin. Een brede band van zwart persianer doet dienst als kraag. Wat meer aangesloten Is de mantel van Plaza (links hiernaast). Het Is confectie in de hogere prijsklasse. Op vallend is de mooie verwerking van de mouwen, en de zakken van beverlam, een soort enveloppe-model. Het materi aal van de mantel ls ratlné. Van Netex (rechts midden) Is de mantel met een persianer kraag. Hier kunnen we met recht zeggen dat een compromis werd gevonden tussen het niet-zo-heel-nauwe en nlet-«o-heel-wiJde. Wél wijd zijn de raglan mouwen, die in een brede manchet eindigen. Het is op de foto niet zo duidelijk te zien, maar de zakken en de manchetten zijn door stiksels even geaccentueerd. Double-face mohair gebruikte de fir ma Mllo voor de mantel (links onder). De kraag Is gegarneerd met het zg. oceiotlne, een naar onze smaak niet al te geslaagde imitatie van ocelot. Grap pig is, dat hier de dubbele rij knopen toegepast is. Dat ziet men eigenlijk al leen bij mantels in het meer sportieve Tenslotte willen we even uw aandacht vestigen op de mantel (rechts onder), van mantelfabriek „Speciaal". Deze fa brikant heeft de niet al te dankbare taak op zich genomen om mantels te vervaardigen voor het echte. Hollandse figuur. Men brengt al zo'n twintig Jaar mantels in een speciale vorm en stof. passende bij het zwaardere figuur. Ook bij het afgebeelde model Is dat het ge val. Het Is een slank afkledend model. Vooral dc dames mei het „volslanke figuur" moeten er voor wakcp niet iets getailleerds te kopen. Het staat zo gauw „opgepropt", en dat ls toch heus niet nodigt Moeten we er nog aan toevoe gen. dat vooral deze dames er voor moeten waken te opzichtige, fe' geruite of gestreepte stoffen uit te kiezen? Zoek iets met een rustige tinl en een even rustig patroon, dat is veel plezieriger! GERECHTEN VAN MOSSELEN De mosselen, die we vorige week zo ijverig met zijn allen hebben schoongemaakt en ge kookt, gaan we nu eens op ver schillende manieren verwerken. Mosselen kunnen we eten bij ^ïOat lezen onze kinderen QNLANGS vroeg de heer illustreerde zotte verhalen, - het onderwerp sentimentele liefdesverha- week" van 27 Oct. tot November een kinderboe kenweek georganiseerd wordt, leek het mij een ge schikt moment, om aan het verzoek van de heer T. te voldoen. Evenals met wel haast alle onderwerpen is ook dit zó uitgebreid, dat w\j in dit klein bestek niet beschermde kinderen alle facetten onder de lou- die tijdgeest ontkomen? pe kunnen Diet Kramer, Cissy Marxveldt e.a. vormen een prachtige overgang van r kinderboek naar roman. La- wild-west-verhalen en Dick ir n„ len ze oolt gerust af en toe Boss-boekjes. t Is alle- eens detective lezen, maal even vlak, goedkoop. Ontspanning verkrijgbaar zonder de minste inspan ning. Zouden onze eigen goed- De boeken van auteurs De mijne niet en naar ik als Anthony van Kampen. van vele kennissen en „Wat lezen ren?" staat hier boven ik heb hier met name opgroeiende jeugd Wij weten wel beter. Hier ligt voor alle ouders en op- kinde- voeders een belangrijke taak. Stelt u op de hoogte van de duizenden werkelijk goede, waardevolle jeugd- Dat scherpt hun intellect een vorm van ontspanning. Maar nu de tijdschriften. De heer T. schrijft dat hij in christelijke gezinnen nog al eens neutrale dames weekbladen enz. tegen- ders uit alle delen land gehoord heb, de hun ne óók niet. Wij kunnen hier a bout portant constateren: ver vlakking, ongeïnteres seerdheid. Helaas is dit laatste meermalen het ge val en voor onze christen ouders een beangstigend verschijnsel. Maar wat doen wij dan om die geïn teresseerdheid op te wek- Christelijkr gezinnen op boeken, hef oog. Letten de ouders Ze tijd zo bevoorrecht zijn schat toch naar ik hoop, de invloed van het boek niet, zowel ten goede als ten kwade? E, zoals ondergeteken- doen. U kunt voorlichting Inderdaad behoren er op krijgen in alle gecontro- onze tafels in de eerste er op c ken?? Laten we in dit op zicht toch volstrekt eerlijk zijn tegenover onszelf. Als W de het „Bronnenboek Vooral voor de jonge kin- bevattende gegevens ten deren is er keus te grondslag liggend aan het rapport maatschappelijke verwildering der jeugd" H| eens speciaal ten aanzien roman toe zijn, is de keus plaats een Christelijk radio, blad en Chr. week- maandbladen te liggen. weekblad naast Voor de ouderen, die al aan het kinderboek ont groeid en nog niet de lectuur dier jeugd heeft doorgelezen, schrikt. Schrikt, omdat hier zo overduidelijk de vervlak kende, geesteloze invloed van onze tijd merkbaar wordt uit wat de Neder landse jeugd in haar ge heel leest, of in het feit, dat zij helemaal niet leest In 't kort samengevat leest een groot deel van Neder lands jeugd bij voorkeur: makkelijk verteerbare ge- altijd veel beperkter nog genoeg ger (als ai nog is!) te bevredigen Vergeet voor uw opgroei- vernieuwing ze kerkelijke - heeft ondergaan en ..Moe- gingspers missen? De hu- de leeshon- der" zijn goede dames- mor! Geen would-be gees- tenminste maandbladen. Voer de tigheden, geen banale bon- jeugd is pas het weekblad te pret, maar de echte, fij- .Arend" verschenen, dan ne humor. Te weinig wordt j" jjjH er in bovengenoemde bla den rekening gehouden met wat de tegenwoordige jeugd ende jongens de boeken hebben we „de Spiegel". i Kampen, „Op den Uitkijk" (een uit- dere kinderen), „de Vriend pakt. We komen hier te- van Anthony Jules Verne, Karl May, stekend blad voor Penning enz niet en voor uw meisjes de boeken van Cisry van Marxveldt. Top Naeff, Emmy Soest, HHIV Sanne van Havelte, Guus bode, het kerkelijk week- hoeven hier nu niet direct Betlem, Nettie Wijcksel, blad, het Zendingsblad? wanhopig te worden, want des Huizes' een gewetensvraag srote kinderen de kerk recht bij 't probleem: lezen liest de kerk haar greep op de jeugd niet? Wij be- voorop zü gesteld dat God de kinderen die iedere dag door hun ouders aan de troon van Zijn genade wor den opgedragen, vasthoudt. Maar wèl moeten wij als ouders en opvoeders leiding geven bij wat zij lezen, er met hen over praten. En daarnaast onze in vloed aanwenden tot ver frissing van kerkelijke- en bondsbladen. Een typisch voorbeeld van de weerstan den, die bij onze kinderen te overwinnen zijn, wil ik u niet onthouden: In een kerkbode stond een pracht artikel onder de kop: „Jeugd, leef en geniet!" Moeder duwde het haar grote kinderen telkens on der de neus: „Hier, léés dit nu eens!" „Ja, zometeen. Eerst even. Enfin, ze lazen het niet. Een week later verscheen in een populair, neutraal blad een artikel onder de kop: „Jongens en meisjes leef en geniet!" Zonder dat moeder iets hoefde te zeggen, zat de één na de ander dit in een hoekje van de kamer te le zen. Toch was het éérste artikel véél aardiger en mooier dan het tweede. Maar het eerste stond in de..kerkbode. Brrr! La ten we ons niet te bezorgd maken. Ze groeien hier met Gods hulp wel over heen. Allen: geeft leiding bij wat zij lezen, wijs hen op het zinloze en waardelo ze naast het zinvolle en waardevolle en laat u zo nodig door deskundigen voorlichten. MARGARITHA aardappelen en groente, ze kun nen dienen als voorgerechtje op een gebakken of geroosterde bo terham, en er kan een stevige soep van gemaakt worden. Voor ren gnrtsehotel niet mosselen heeft u nodig 250 gr. gort, 200 gr. ge kookte mosselen, een ui, 2 eetlepels Vlugkokende gort in rierhUd r Inmiddels de ui lirhtbruin hskken in de boter of margarine. De tomatenpuree en een arheutje water toevoegen. De mosselen er door roeren en het geheel een paar minuten aarhtjes verwarmen. Gort en mosselen met elkaar vermen- u nodig 1 kg gekookte mosselen met schelp of 200 gr. gepelde mosselen, to mogelijk 1 liter mosselkooknat (even tueel verdund met water), anders 1 li ter bouillon van vlee« of enkele bouillonblokjes. 4 aardappelen, een Mik. t Het spek in blokjes snjjden en recht- je» iiitlinkken ronder bruin te laten worden. Dan uit de pan nemen; boter of margarine amelten. De ui schoonma ken, snipperen en in het vet lichtbruin hakken. Het mosselnat of de bouillon, liet laurierblad en de in binkjes ge- sneden oardnppclcn toevoegen. De massa vlug aan de kook brengen en torgen dat de aardappelen in ongeveer 15 mi nuten goar rijn. Kleine mn»aelen heel laten, grote doorsnijden. De mosselen in de soep verwarmen, een scheutje melk rn een paar lepels (jjn gesneden peterselie of selderij er door roeren. Ff ie is de ijdelste De Francises, die zich (meestal) zo perfect weten te kleden, geven toch per Jaar minder uit aan kleding dan hun echtgenoten. In een gezin voor drie personen trekt de man per jaar (gemiddeld) 27.000 francs uit, en de vrouw 20 000 Enigszins begrij pelijk is het wel: een herencostuum is altijd een flinke hap uit het budget. Maar of dat ieder jaar voorkomt? Dat lijkt ons. op zijn zachtst uitge drukt, wel ietwat twijfelachtig....

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1955 | | pagina 15