KIND en BOEK
Detective - auteur Van Eemlandt
zocht en vond nieuw genre
Cultureel
venster
LEZERS
PELGRIMAGE
„De Zweedse
Bruid"
AVONDMAALS-
GEMEENSCHAP?
Kruis in de
wolken
Waldenzen in Italië, de
oudste Protestanten
Beperken tot één!
NIEUWE LEIDSCHE COURANT
Tine Hoogenraad over eerste Kinderboekenweek
van 27 October tot 2 November
Wie
i gebeuren?
i dicht bij het vuur zit al» Tine Hoogenraad, zal er
wel meer van weten, dachten we. Al» directrice van de Openbare
Christelijke Leeszaal en Bibliotheek aan de Badhuiskade te
Scheveningen, heeft zij nl. dagelijks contact met het eveneen» in
dit gebouw gehuisveste bureau „Boek en Jeugd".
Inderdaad zal in ons land |in navolging van Amerika)
volgende week voor de eerste maal een-Kinderboekenweek
worden gehouden, vertelt zij ons. Het plan is uitgegaan van de
Commissie voor de Collectieve Propaganda voor het Nederlandse
Boek, de C.P.N.B., terwijl ook het bureau „Boek en Jeugd"
volle medewerking verleent.
de jeugdboekenweek zullen vertel-
middagen worden gehouden in de
leeszalen en ook lezingen worden
georganiseerd ten behoeve van de
ouders. Bovendien is er het plan
voor een bekroning van het bes
te kinderboek van dit jaar. En
in Amsterdam komt een tentoon
stelling van kinderboeken uit het
buitenland, wellicht ook belang
rijk met het oog op vertalingen.
„De Kleine
Vuurtoren
Nog één vraag. U heeft ook
zitting in de redactie van „De
Kleine Vuurtoren". Is deze boe
kengids alleen bestemd voor bi-
En wat gaat
vroegen wij.
O, dat is heel wat. Ik denk
dat op dit ogenblik al heel veel
kinderen in het land bezig zijn om
een boek te maken. Want dat is
de leus voor deze week: Wij ma
ken een herfstboek. U moet weten
dat de C.P.N.B. op het aardige idee
is gekomen de kinderen daad
werkelijk te betrekken by het tot
stand komen van een boek, dat
dan natuurlijk „hun" boek zal zijn.
Een prijsvraag?
Precies. Aan alle scholen is
een fraai prospectus gezonden
waarin de plannen duidelijk uiteen
gezet zijn. Natuurlijk is deze prijs
vraag ontworpen in nauwe samen
werking met onderwijsmensen, want
het lag allerminst in de
bedoeling, het toch al
overladen leerprogramma
extra te bezwaren. Alle
in dit plan gevraagde
activiteiten zijn dan ook
afgestemd op het onder
wijs. In het kort gezegd
komt het hier op neer,
dat iedere school, iedere
klas, zelfs- ieder kind in
dividueel, in de gelegen
heid wordt gesteld een
„Herfstboek" te maken
en daarmee mee te din
gen naar een prijs.
En hoe gaat dat dan toe?
Zeer verschillend, vermoed
Ik. Het zal bijvoorbeeld zo kun
nen zijn dat de onderwijzer met
zijn kinderen een herfstwandeling
gaat maken. Het is nl. de be-
doeling dal de kinderen door eiger
aanschouwing indrukken opdoen
'ar voor hun opstelletjes, hun teke-
'rH ningen enz. Ik noem nu maar de
paddestoelen, de vogeltrek, het
ïr- rijpen en oogsten van vruchten,
:en de veranderingen in de kleding,
Dt de herfstschoonmaak, de aardap-
ïei pel- en bietenoogst, kortom de
ei.1 herfst en het leven van de mens.
de Maar er is nog zoveel meer. Bijv.
tor de schoonheid van de herfst, de
x) herfst en de historie, belangrijke
■rfc data, zoals 31 October!
ie„ De onderwijzer zal ook met zijn
jj kinderen een leeszaal of een boek-
.i handel kunnen bezoeken of. wat
zeker de moeite zal lonen, de kin
deren zelf een boekententoonstel
ling kunnen laten inrichten. Door
middel van het tegenwoordig veel
toegepaste ..klassegesprek" kan
vervolgens het plan voor het ma
ken van een „Herfstboek" worden
uitgewerkt.
Ja na dit gesprek met Tine
Hoogenraad, die reeds veel erva
ring heeft op dit terrein, begrijpen
we wat meer van de moeilijke
taak om uit het vele kaf dat op
de kinderboekenmarkt verschijnt,
het koren bijeen te lezen. En
daarom wensen wij al de harde
werkers en werksters voor het goe
de kinderboek een zeer geslaagde
Kinderboekenweek toe. Laten alle
ouders en onderwijzers meeleven
met dit goede gezonde plan, dat
gericht is op het geestelijk wel
zijn van de Nederlandse jeugd.
P. J. R.
Mejuffrouw Tine Hoogenraad in haar bibliotheek en n
enkele kinderen, voor wie ze graag wat moois uitzoekt.
„Het wordt tijd dat speurders
roman uit bloedbad-slop komt"
Spelenderwijs
bliotheken en scholen of is die ook
verkrijgbaar voor iedere belang
stellende vader en moeder, die
graag wat voorlichting wil heb
ben oij het kopen van een kin
derboek?
„De Kleine Vuurtoren" be
vat een groot aantal titels van
gegarandeerd goede kinderboeken
en boeken voor de rijpere jeugd.
Ter gelegenheid \-an de Kinder
boekenweek is zo juist een sup
plement verschenen dat voor
iedereen te koop is. Iedere boek
verkoper kan het leveren en het is
natuurlijk ook te bestellen bij
het bureau van de C.P.N.B. He
rengracht 124—128 te Amsterdam.
Men vindit in deze gids ook de
protestants-christelijke kinderboe
ken die acceptabel zijn voor an-:
dersdenkenden.
Tenslotte vuren we onze aller
laatste vraag af op Tine Hoogen
raad.
Is er bij de jeugd nog vol
doende belangstelling voor het
Enorm, zegt zij. Er is een
ware leeshonger en het aardige is,
dat de jongens en meisjes elkaar
■voorlichten over het gelczene. Er.
is eenintense belangstelling/
rtaa-ar wat de smaak van de kin
deren betreft sta je altijd weer
voor raadsels...
het maken van een boek ter
sprake zal komen. Dat leidt van
zelf tot een arbeidsverdeling in de
klas. Er moet papier gevouwen
worden, een omslag gemaakt, er
moeten opstelletjes worden ge
schreven die natuurlijk geïllu
streerd moeten worden, enz.
En de kleintjes?
O, de eerste klassen doen na
tuurlijk ook mee. Zij zullen plak
boeken maken en de kleintjes zul
len zeker plezier hebben in het
maken en vouwen van een boek
je. Spelenderwijs zullen ze heel
wat kunnen leren.
Hoe zit het met de prijzen?
Omdat het niet de bedoeling
Is naar eenvormigheid te streven,
heeft de commissie besloten voor
elke provincie een aparte jury in
te stellen. Er is dan ook aange
drongen om zoveel mogelijk het
■treek-eigene tot uitdrukking te
brengen. In elke provincie en bo
vendien in de drie grote steden
Amsterdam, Den Haag en Rotter
dam wordt een eerste prijs ter
waarde van 250,— en worden
twee prijzen ter waarde van
ƒ25,— ter beschikking gesteld, te
besteden In overleg met de
Commissie. De werkstukken moe
ten 30 November a.a. binnen zijn,
terwijl de uitslag bekend zal wor
den gemaakt in de Boekenweek
1956 (25 Febr.—3 Maart).
Inderdaad een bijzonder aan
trekkelijk plan voor de scholen!
Is er nog meer?
Ja, er is nog véél meer. In
„Wat zeggen de schrijvers van goede boeken van
Uw werk?" Dat hebben de mensen onlangs, op een
„boekenforum" in Amsterdam gevraagd aan de
schrijver van detective-verhalen W. H. van Eemlandt.
Nu kon deze 66-jarige, keurig verzorgde, met een
spitse grijze baard uitgedoste en in zorgvuldig
gecombineerde kleren gestoken auteur daarop een
antwoord geven, dat afdoende was. Hij kon, "uit
overtuiging sprekend, verklaren, dat de schrijvers
van „goede" boeken van zijn werk genieten. Die
overtuiging krijgt hij in het contact met zijn eigen
dochter, Heila Haasse, die een schrijfster van „goede"
boeken is en die haar vader niet slechts bewondert, maar
ook aanmoedigt!
ver het belang van de taak, die
hij zich toebedacht zag en han
teert hij z'n pen op een verant
woorde manier?"
Het antwoord op dce vraag is
beslissend voor dat andere weder
woord: dat op de vraag
goed boek is.
„Als je begint te schrijven, sta
je direct voor die vraag. Je wilt
iets ondernemen. Iets anders dan
dat. wat er al is. Je moet dus
zoeken naar een genre."
Dat hangt weer samen met de
vraag: ..Hoe staat het thans met
de detective
„Vergis ik
daarmee op een dood spoor. De
meeste sensaties zijn uitgeput. Er
is geen gegeven meer te beden
ken, dat in een of andere vorm
al niet eens ter sprake gebracht
is. Daarbij: de particuliere detec
tive. "die „gladder" blijkt te zijn
dan de politie, bestaat niet meer.
In feite heeft hij alleen bij Poe
bestaan.' Die beschrijft nó*
En dat op goede gronden, want
u behoeft een boek als „Duister
Duel", het twaalfde geesteskind
van deze 66-jarige, maar te lezen
om u achter die uitspraak te
Niettemin: wat een wanbegrip
Het „goede" boek.
,,Je vraagt als je zoiets hoort,
direct: „wat is het goede boeit",
aldus de schrijver. Is een boek
goed ais het sticht, als het ont
spant. als het in een taal geschreven
is, die geen mens begrijpt, als het
onderwerpen behandelt, die ge
zonde lezers met walging mc
vervullen?"
Is een boek goed. omdat het
tot de grote LITERATUUR be
hoort? En wat is LITERATUUR?
En wat is lectuur? Zijn de boeken
van Conan Doyle door de jarer.
heen niet uitgegroeid tot klassie
ke werken? Ea wie kent de schrij
vers van „goede" boeken nog. uit
de tijd dat Doyle geenszins - tot
de ware broeders gerekend
Wat doet he<t er allemaal toe?
Belangrijk is: begrijpt de schrij
JN elke idylle zit iets tegen- J7EN idylle op de grond,
strijdigs. Men kan de idylle op dakhoogte,
chts beleven, als idylle be- lucht. Men kan z
Het achterdeurtje
Ab Visser bundelde onder deze
titel een tiental korte verhalen die
stuk voor stuk het lezen waard
zijn. Hiermee zij echter niet ge
zegd, dat deze verhalen nu ook
aan de hoogste eisen voldoen. Het
schrijven van een kort verhaal
schijnt voor bijna alle Nederland
se auteurs nog steeds een moeilijk
te volbrengen opgaaf te zijn. Ook
Ab Visser heeft het te kwaad ge
had met reminiscensies aan de
roman. Hij heeft terecht ge
tracht zijn personen psychologisch
juist te verbeelden, een bepaalde
sfeer te scheppen en ieder verhaal
in een ..plot" te doen uitmonden.
Maar in het kort verhaal dient dit
alles in een zo klein bestek te wor
den verwezenlijkt, dat de auteur
meer moet suggereren dan vertel
len. Ab Visser heeft te veel wil
len zeggen en daardoor is hij nu
"en dan vervallen tot een soort van
betoogtrant die, mede doordat het
merendeel der stories in de eer
ste persoon p geschreven, een
beetje geforceerd aandoet.
Doch om alle misverstand te
voorkomen: Deze verhalen staan
niettemin op een veel hoger ni
veau dan die van het genre, dat
we gewend zijn aan te treffen in
Bllerlei weekbladen. „Klokslag 12"
het laatste verhaal, waarbij zich
de hiervoor bedoelde bezwaren
aanmerkelijk minder doen gevoe
len het is in de derde persoon
geschreven is zelfs een staaltje
van ..hogeschool-dressuur-zonder-
strafpunten".
J. E. N.
alt „de
W.v. De Arbeid»'
dam, 195J. 1.90.
„Het achterdeurtje'
slechts
doel ik, indien
tegenstrijdige de ogen sluit.
Voor wie de tegenstrijdigheid
met open ogen ziet, is de idylle
weg. Dit vereist uitleg. Welnu
U woont tijdelijk ergens in een
bosrijk stukje vaderland. De
woning bereikt u langs de iet
wat vervallen grootheid van
buiten, waar in de verwil
derde tuin een oude hond met
vermoeid tweelettergrepig
blaffen elke voorbijganger re
gistreert, zoals een emeritus
wachter op Sions muren uit een
gewoonte, waarvan hij het be
gin bijna verge
ten is, elke ket-
ter, die in zijn ge
zichtsveld komt
signaleert. Dit is
echter de idylle
niet; dit is ouder
dom, verval,
herfstelijke gela
tenheid. Ik be-
doel nu dat bui
ten, niet de eme
ritus. De idylle- is achter het
huis, waar u kunt zitten op een
witte tuinbank op een terrasje
van tegels, waar een klein,
zwart-en-wit poesje op rond
dwarrelende blaadjes jaagt of
met zijn oranjegetint moertje
krijgertje ofprooibesluipen speelt.
Dit laatste mag ik eigenlijk niet
zeggen: hef brengt 't begrip
idylle al in gevaar. Laat ik lie
ver het jong bij zijn moer tus
sen de poten laten kruipen en
een beetje laten drinken, meer
uit gewoonte en om even lek
ker warm te worden, dan van
dorst.
flIT is de idylle op de grond,
als u even dat woord 1
„prooi" vergeten wilt. Achter
de tuin, die zich voor u uit
strekt, staan andere huisjes tus
sen het groen verscholen. Daar
wordt een toom witte duiven
losgelaten. Het geluid, dat ze
daarbij met hun vleugels ma-
kén. lijkt, in het zachte over
gebracht. op het geknetter van
vuurwerk. Een wit vuur tegen
de mildbewolkte, blauw door
schoten namiddaglucht. Zie de
beestjes zich reppen in kringen
die steeds wijder en hoger wor
den, zodat de blik zich onwil
lekeurig richt op de toppen van
de populieren en de hoogvlie
gende zwaluwen, dié beter weer
voorspellen. En ook dichtbij
om een hoek van de schuur, is
een idylle te beleven: een
broedend duivenpaar, met een
melankoliek uit een rond gat
de wereld inkijkend jong.
Tegenstrijdige
idylle
de
alle drie zit
tend waarnemen en ze op dit
ogenblik .tot één idylle vereni
gen. Waarom niet, zolang de
van bloed en leven trillende
en glanzende duivehalzen buiten
het bereik blijven van de klei
ne roofdieren, die onbewust
hun krachten mobiliseren en de
wapens scherpen, die hun prooi
bestrijden moeten. ..De schep
ping predikt geen liefderijk
God" zong De Geneslet. Maar
God predikt i n de schepping
zoals die nu is, de rijkdom van
Zijn liefde. Indien idylle een
ander woord is voor vrede, dan
kan de gelovige
de vrede in hem
naar buiten pro
jecteren en een
idylle-der-belofte
zien in de mooie
en liefelijke din
gen, die hem mèt
hun tegenstrijdig
heden, omringen.
C. R.
politie-apparaal past. Maar sinds
Poe is de wetenschap met spron
gen vooruitgegaan. Ook de crimi
nologie. Een particulier hoeft een
politieman niets meer te vertel
len. Het opsporingsapparaat heeft,
met wetenschappelijke medewer
kers. met berichtendiensten, met
de telex, met politiebladen en ar
chieven op allerlei gebied, zo'n
voorsprong, dat de particulier er
eenvoudig niet aan te pas komt.
Voor die de „lucht" van een ge
pleegde misdaad gekregen heeft,
haalde de politie het lijk al weg.
fotografeerde de omgeving, speur
de stille getuigen op en zette het
opsporingsapparaat over het hele
land in werking".
Niet het gewone type
„Daarom", aldus de heer van
Eemlandt. stapte ik af van het
gewone type speurdersroman en
ging ik de politieroman schrijven.
Ik heb. ais inspecteur der belas
tingen in Indië en later als op-
spoorder van fiscale delicten in
Nederland maar dat was ik
maar kort nogal wat met het
officiële speurderswerk te doen
gehad. En ik heb grote bewonde
ring en waardering gekregen voor
het werk van eenvoudige mensen
als politiemannen zijn. Zij hebben
alleen: het dossier. Dat stellen ze
samen aan de hand van de bin
nenkomende gegevens. Welnu:
aan de hand van het dossier
dat ik dan natuurlijk in m'n fan
tasie zelf samenstelde bouwde
ik de verhalen op. d>ie ik schreef
en die, tot m'n eigen grenzeloze
verbazing, zo'n enorme markt heb
ben gevonden. Er schijnt toch wel
diepe behoefte te bestaan
gelijke leesstof.
Intussen moet je, als schrijver
van speurders-r
m'n laat
ste roman de hoofdfiguur, inspec
teur van Houthem van de Amster
damse politie min cf meer z'n con
gé gegeven en begin ik met een
nieuwe serie, waarin wei geen
particulier detective, maar dan
toch een geïnteresseerd burger
optreedt, de gepensionncerde jurist
È~n tegelijkertijd zal ik trachten
in die r-iejwe serie dc juiste psy
chologische oplossing te vinden,
voer de gedragingen van m'n su
jetten. Hel schrijven wordt op die
manier minstens zo spannend als
het lezen!"
De schrijver van Eemlandt
woont met z'n vrouw, die in haar
jeugd en later ook in Indië con
cert-pianiste was, in Baarn. Er
staat daar. op het kruispun; va:i
twee wegen, een alleraardigst
nieuw gebouwde woning, die men
haar prilheid aanziet aan het
grasperk, dat pas ingezaaid en in-
gewalsd werd.
Het droomhuis van deze schrij
ver waar hij in een stille rustige
werkkamer acht uur per dag werkt.
Hij produceerde, zoals gezegd
tot dusver twaalf boeken. Twee
nieuwe zijn,bij de zctler. het der
de staat in de schrijfmachine.
„We moeten eens uit het bloed
bad-slop var ce bestaande detec
tives komen" heeft hij gezegd.
Daaraan wordt in Basrn hard
gewerkt! Hendrik Greven
Het is een algemene (en dien-
tengevolge ook oppervlakkige)
opvatting, dat een huwelijk in
de loop der jaren zijn glans
verliest en overgaat tot de
saaie, dof beslagen orde van de.
dag. De schrijfster van kinder
boeken, mevr. H. Wolfenbuttel-
van Rooyen, heeft in haar bij
De Fontein verschenen roman:
„De Zweedse BrUid", deze gang
van zaken nu eens omgekeerd
en laat een huwelijk beginnen
met een droefgeestige onverschil
ligheid (althans van de vrouws-
kant) en deelt de tijd de taak
toe een vreugdevolle huwelijks
gemeenschap van lieverlede te
laten groeien.
Een enigszins streberische jon
geman uit een eenvoudig Rooms
milieu weet op zijn kantoor een
grote carrière op te bouwen en
ontmoet daar een in zichzelfge-
keerd meisje van Zweedse oor
sprong. Reeds vroeg ouderloos
kent Anja Petterson alleen maar
de trieste eenzaamheid. Jan Fre-
derik echter weet haar niettemin
tot een huwelijk over te halen,
maar de jonge vrouw, wier ge
dachten onafgebroken zijn bij
haar juist op haan trouwdag met
een vliegtuig verongelukte enige
broer, blijft passieloos, welhaast
apathisch naast hem voortleven.
Zij zijn terechtgekomen op een
flatje in een nieuwe, na-oorlogse
buurt. Daar is een nieuw» ge
meenschap aan het ontstaan. Van
deze gemeenschap gaan de im
pulsen uit, die ook deze twee tries
te jonge mensen tot elkander we
ten te brengen. Abstract gezegd:
hier is het probleem individu-ge
meenschap aan de orde. Maar
ook hier richt de schrijfster zich
tegen de algemene opvattingen.
In een individualistische periode
is de overtuiging opgekomen, dat
wel het individu aan de gemeen
schap iets te schenken heeft, maar
omgekeerd de gemeenschap aan
het individu zo goed als niets. Ja,
de gemeenschap werd zelfs als de
vijand van het individu beschouwd:
de gemeenschap is men gaan zien
als de grote bedreiging van de in
dividuele beslotenheid in huwelijk
en gezin.
Mevr. Wolfcnbuttel, die dit
boek onder pseudoniem W. B. v.
Rooyen schreef om te voorkomen,
dat het abusievelijk als een kin
derboek wordt aangezien, gaat
ook hier tegen de algemene opvat
ting in. Zij laat deze twee mensen
elkander persoonlijk vinden juist
door hen in een gemeenschapstaak
te activeren <ae bouw van de
nieuwe R.K. parochiekerk): „Wij
zijn er voor elkaar".
Wat het boek zelf betreft: de
tekening van het conflict, de be
schrijving van deze twee wat
vreemde mensen, mag zeer ge
slaagd heten. De oplossing van
het conflict echter de genezen
de werking der gemeenschap
kon minder boeien. De aandacht
wordt dan teveel van de hoofd
personen afgetrokken en te zeer
gericht op de kwesties van dc
andere mensen om hen heen.
Maar hoe dit zij: dit boek is be
langrijk door zijn originele aan
pak en doordat het een verras
send licht werpt op twee bij uit
stek Roomse zaken: het zgn. le-
kenapostolaat leen soort Roomse
gemeente-opbouw) en de beteke
nis van het huwelijk als sacra
ment, d.w.z. als een heenwij
zing naar de liefde van Christus
tot Zijn bruid: de kerk.
Door deze elementen ls het boek
als roman wel minder geslaagd,
maar als uiting van een specifiek
Roomse levenskijk des te interes
santer. Ev. G.
De schrijver W. H. van Eemlandt in de kamer waar hij acht
uur per dag werkt aan een productie, die gezien mag worden.
Bruid". Ultg. Dt
..De Zw
C1 ER MEN OVERGAAT tot gemeenschappelijke
Avondmaalsviering, moet men eerst tot klaar
heid komen over het geloof. Deze waarschuwing
laat ds. H. G. Groenewoud (Groningen) horen in
het (conf.) Hervormd Weekblad, als hij schrijft
over de soms falende pogingen van het samengaan
van gemeente en groep, hetzij rechtzinnige evan
gelisatie, hetzij vereniging van vrijzinnig Her
vormden.
Avondmaalsviering is betuiging van gemeenschap
en oefening van deze gemeenschap. Dit is gemeen
schap van het geloof.
Het is niet geraden, aldus oorzaak te zijn van ernstige
ris. Groenewoud. een ge- schade waardoor de klok in
meenschappelijke avond- plaats van vooruit, een stuk
maalsviering te forceren, achteruit wordt gezet,
daar waar de gemeenschap
des geloofs niet duidelijk is
gebleken, waar zelfs verschil
van geloof aan het licht is
gekomen. Daardoor bezwaart
men de gewetens. Wellicht
zijn sommigen geneigd, hier
tegen aan te voeren, dat het
bij de viering van het Avond
maal toch niet gaat om de
gelovigen, maar om Christus
en zijn heil. Me dunkt, dal
het ongeoorloofd is. deze te
genstelling te maken. Zelfs
gevaarlijk voor de ontwikke
ling van het kerkelijk leven.
Terecht wijst het oude
Avondmaalsformulicr er op.
dat dit sacrament alleen voor
de gelovigen is verordend.
Men kan Christus niet los
maken van de gelovigen. Al
leen door het geloof ontvangt
een zondaar Christus en zijn
weldaden. Ook al wordt hij
niet door zijn geloof, doch
alleen door Christus gerecht
vaardigd. toch ontvangt
hij de rechtvaardiging van
Christus alleen door het ge
loof.
Kortom, er zitten aan ge
meenschappelijke avond
maalsviering zo ernstige
moeilijkheden vast, dat het
geraden is hier met grote
voorzichtigheid, wijsheid en
herderlijke zorg te handelen.
Er zijn plaatsen, waar men
tot overeenstemming met een
groep vrijzinnigen is geko
men, doch zo. dat deze in
eigen kring Avondmaal blijft
vieren.
Waarom zou. hetgeen in
de ene gemeente kan. ook
elders niet kunnen gebeuren?
We zijn samen nog maar
op weg. We zijn nog lang niet
aan het einddoel. Het is thans
de bijzondere opdracht der
Hervormde Kerk. deze weg
stap voor stap te gaan. doel
bewust, maar tegelijk met
grote eerbied voor de ander,
met groot geduld en voor
zichtigheid. Wie overhaast te
werk gaat. op te korte ter
mijn resultaten wil boeken,
wie forceert, loopt gevaar
Aan dt Johan Willem Frisolatm in
Den Haag is een dertig meter hnge toren
verreeen, die tan zeer bijzondere archi
tectuur is. De toren is geheel open en
die naar de twee klokken leidt, liet ri
alles anders dan in vroeger dagen toen
tot de kenmerken tan een kerkgebouw
behoorden. Onze tijd, uaarin de nuch
tere, zakelijke zin domineert vraagt om
nieuwe lijnen en zo, dat ook de geslach-
kijken. Imponeren doel de nieuwe stijl
wel, de schoonheid ervan zien zal menig
een misschien nog moeten leren, l ol-
grnde maand hoopt men de nieuw* kerk
Eén of twee
klappi
Geïsoleerde groep met eigen
stijl en wars van handel
en
In het Doopsgezinde gehouden heeft weer eens de «eboren minachting voor c}c_ han-
Weekblad vertelt een pre- aandacht ge ves(ligd op het ita- g* #aldënz"n^jnzoaff me°n
dikant over zijn catecheti- ,I33nse Protestantisme, dat (wat ginds zegt iiSign0Urs", heren,
sche praktijk op de open- vaa* vergeten wordt) het oud- Zij hebben geen minachting
bare lagere school: *er wereld is. voor het aardse goed. Integendeel.
Ik sta met de rug naar de A,le problemen, waarmee de zij kunnen zich slechts staande
klas op het bord te tekenen, en Waldenzen te maken hebben houden door grote zuinigheid,
hoor ineens het geluid van een komen daar ter sprake: pro- maar zij leven niet voor hekgeld,
harde klap. Mij snel omdraai- blemen omtrent de leer, socia- yp03»5-
ende zie ik hoe Jannie Elly een Je, culturele, financiële
het markt is,
uit de bergen mannen
klap ra dc win* III. Ell," liet. "voedingspróbie'men, wY.rbij 2"iLt VutfeXïktDaan"™!?
vfneer od'elf vraaEt-^r°m di" k°m' ^mege^Ke"!
Mae ik beur 'n klap terue- ("ndaraentele kwestie van de stijl hebben,
geevn domic-*" verhouding tot de Italiaanse re- De zoons van de armste Wal-
„Nee. Elly. dat mag Jij niet. gering. Hoewel de Waldenzen denzen ondervinden geen enkele
Want Jezus heeft ons geleerd: uitstekende burgers zijn en vu- "J®®'1te onJ. ,pabb!ü
zo iemand u een klap geeft op rige patriotten, blijven zij toch om ?e stndoë™ vnor insenieur
dê lmiè!w»reS,toke"rvJlrm s°e°ï dSllr. prëdiErt dNtnïïïSSïï:
klap alleen door hun godsdienst, Zij zijn van een ras. dat eeuwen
Waarop Elly prompt, met maar door he* stempel, dat de lang gewend is te mediteren en
Groninger-nuchtere slagvaar- eeuwen van strijd op hen ge- rij zijn van nature intellectuelen,
digheid: drukt hebben. Daarom vindt men in gchee I a-
„0. dan staait kop zeker lic en in het buitenland talrijke
weer recht!" Het is niet alleen hun gezicht. Waldenzen. die technicus, dokter
En dan sloven de dominees dat de Waldenzen uit Piemont on- of leraar zijn.
zich nog uit. om de diepe, die- derscheidt van de overige bevol- Het spreekt vanzelf dat dit beeld
pere en allerdiepste zin van de- king, maar hun innerlijke hou- zich wel enigszins begint te wij
ze tekst uit te vorsen maar ding. Is het bijvoorbeeld niet ken- zigen door hel grotere contact,
aan deze simpele exegese zullen merkend, dat de zakenlieden in dat ook de Waldenzen tengevolge
we. vrees ik. in negentien Torre Pellice, evenals in andere van de gemakkelijker communi-
eeuwen nog nimmer gedacht Waldenzer dorpen overwegend catiemogelijkheden met de buiten
hebben. Of: zou er misschien r.k. zijn? (Alleen enkele grote wereld hebben. Tegenwoordig
tóch wat inzitten?
boekwinkels zijn in handen
E van gel isati e-werk
„Enigheid des geloofs" citeert Ook ontbrak, bij alle ijver, het
de evangelist N. Baas. die de echt persoonlijk contact. De al-
volgende wenken gaf voor het omvattende benadering ontbrak. jen thans
tlgen zich dan ook vele Walden
zen in de grote industriesteden.
Maar één ding blijft: de verbon
denheid aan het gebied, waar men
oorspronkelijk vandaan komt.
Op het ogenblik leven
evangelisatiewerk:
Zeg tot uzelf: ik wil deze win-
En de
kers, die
werden een
t P7 nmrn 11.000.
Kort geleden heeft de Italiaan
se regering besloten, dat op de
scholen in de drie Waldenzer da-
onderwijs in het
ter voor één onkerkelijk of af- "J"}i 1i nn »r ri
„diaaald persoon of er,In Ie- We Üm0"c°^"0dn, beperken lot
die éne. En dat met de inzet
.selliatie-hui.beioe. Frans
ijver begonnen gecn door het fascistische regime
"nnï verboden was.
vil in de allereerste
plaats voor hem bidden. Dan
wil Ik belangstelling voor hem
hebben en deze ionen denk
erom: eerst hebbe
Perk, iljn Reli^k goed doen-
vreugd en zijn verdriet. Als het
nodig Is, wil ik zijn Barmhar-
tige Samaritaan zijn. Ik zal
hem goede lectuur brengen zon
der opdringerigheid, dus geen
propaganda, maar waarachtige
belangstelling. Ik wil zijn vriend
of vriendin zijn. Ik zal trachten
hem mee te nemen naar de
kerk, ik zal zijn kinderen naar
de zondagsschool brengen Ik
il hem of haar niet „ambts-
heel ons hart
n moeder zei het vroeger dat
al: je kunt maar één ding te- Op wie -
richt gij ut
V.U. en Ned. Hervormde Kerk
Christus' wil
Het vijfenzeventigjarig bestaan der Vr{je Universiteit, dat
deze dagen werd gevierd, heeft allerlei persstemmen opge-
halve" liefhebben dat ruiken roepen. Een ervan citeren wij. en wel de stem van prof. dr. A.
|k my üan Ruler, hoogleraar te Utrecht, die in „Vox Theologica"
i hem ge- het volgende opmerkt:
Kan Iemand zelf zo'n adres Misschien zou de Hervormde kerk een kleinigheid kunnen
niet vinden, dan kan de evan- doen. Ik denk aan een mogelijke erkenning van de theologische
gellsalie-commissie bemiddelen faculteit van de Vrije Universiteit te Amsterdam als plaats van
en, waar nodig, ook op andere opleiding en vorming van haar u. dienaren des waards naa i
ikC rHnnfrflt' »i* wii rf-»e de fa<™»ctten der rijks- en gemeente-universiteiten. Kerkelijk
weg op willen, wij versteld zul ko'nt eeit deT0^ke mogelijkheid meteen in het gezichtsveld,
Icn staan van de zegen welke -odra men m de oecumenische verhouding over kanselruil en
God geven zal. intercommunie gaat spreken.
Metterdaad! We verdelen te- Cultureel is zij reeds lang aan de orde, zodra men peinst
veel onze krachten! En dat be- over de verhouding van de cultuur en de wetenschap tot hel
tekent, dat er in de praktijk gezag (van de waarheid, de openbaring en het dogma). In 1880
weinig of niets van terecht was de stichting van de Vrije Universiteit een geloofsstuk. In
k.0"11, zo voegt dr. FL. Bos 1955 zou het mogelijk zijn, dat men ging inzien, dat er ook een
vlaardingen) er aan toe. europees-culturele noodzakelijkheid in school.
tvI.n,X.ll"i5l,lSSï'S mijn p„ "g'
eigen parochie over de laatste e.n Nijmegen een probleem, dat de laatste decenmen steeds hel-
vijf Jaar gelezen. Gevonden deraer licht ts gaan werpen op de positie van de theologische
contacten bleven naderhand wetenschap in de Nederlandse cultuur. En het is, naar mijn
weer jaren liggen. En de zegen inzicht, kortzichtige vooringenomenheid, wanneer men dit pro-
was weg. bleem en dit licht niet eens bereid is te zien.