noxY?
DE VIS EN DE TAAL (geen visserslatijn)
BOXY ruiken..is BOXY roken
ja graag
Statuut van het Koninkrijk
werd gisteren levend
Volgens getuige was er druk
vliegverkeer boven lava
Landbouw bevreesd voor
een terugval als in 1929
5
WOENSDAG 19 OCTOBER 1955
^aak zo'n pakje Roxy eens helemaal
open en snuif die heerlijke geur van
zon-doortrokken, volrijpe tabakken op.
Steek dan op en U weet waarom
steeds meer mensen zeggen:
3 Roxy Rook Redenen: Dubbel gefermenteerd Dubbel
rd Standvastige melange
„Prinsjesdag" op Curasao
Koningin: „Hier is een proefveld voor
het samengaan der volkeren"
(Vervolg van pagina 1)
TVE KLOKKEN van Curasao beierden dat het een lust was vreemd ge-
luid in de zwoele hitte van dit eiland, vreemd geluid ook tussen het
kanongebulder en het gejuich der duizenden langs de weg, waar de Konin
gin en de Prins gistermiddag naar de vergadering der Antilliaanse Staten
togen. Een vergadering waar de 22 Statenleden en vele andere vooraan
staanden uit den lande: hoge ambtenaren, geestelijken, rechters, ministers,
handelslieden, hun Vorstin ontvingen.
Al deze hoge heren gekleed in jacquet
of donker costuum. wat onwennig voor de
tropen, maar wel plechtig. Voor het eerst
sprak een regerend Vorstin de volksver
tegenwoordiging toe. Een bijzonder plech
tig ogenblik, bezegeling van het Statuut.
Voorzitter Yrausquin, de enige die bleef
6taan nadat allen hun zetels hadden inge.
nomen, verbrak de stilte. Hij gewaagde
van grote vreugde. „Hoe verdeeld deze be.
volking anderszins ook moge zijn. zij is
steeds één in haar bewondering voor en
haar aanhankelijkheid pan het beminde
Huis van Oranje". Het Koninklijk bezoek
zal „met gouden letters in de annalen on
zer eilanden geschreven worden".
De heer Yrausquin zeide dat de verant
woordelijkheid voor eigen zelfstandigheid
in grote mate wordt verlicht door de be
reidheid tot helpen, tot steunen van de
rijksdelen onderling.
Autonomie toegejuicht
Toen nam de Koningin het woord. Zij
6prak van een voorrecht, in de Weet te
mogen zijn, van het bijwonen van een
symbolische manifestatie van de zelfstan
digheid. „Ook Nederland is verblijd over
de nieuwe band, met u ontstaan. Het land
dat zich steeds terecht de kampioen
der vrijheid heeft genoemd, en nog noemt,
kan in waarachtigheid niet anders dan
het van ganser harte welkom heten, zodra
een volk zijn rechten en plichten voor
eigen verantwoording neemt."
H.M. sprak van een veelzijdig samenge.
stelde gemeenschap. Veelzijdigheid be.
tekent een grote rijkdom aan gaven en
mogelijkheden. „Uw ruime blik. die 6teeds
vanouds de zeeën leerde omspannen, zal u
daarhij zeer goed te stade komen."
„Hier in uw land vindt men a.h.w.
een proefveld van dat samengaan
van mensen van verschillende af
komst, zoals onze huidige wereld dat
zo dringend behoeft, wil zij niet ten
onder gaan. Gij zijt voorbestemd een
voorbeeld te zijn van hoe dit kan ge
schieden. Dank zij uw sociaal be
wustzijn, en dank zij uw activiteit,
lijken waarlijk goede vruchten zich
te zetten voor de toekomst van uw
volk."
..Zelfstandigheid mag geen doel in zich
zelf zijn, maar zij krijgt pas haar waarde
in ieder opzicht, wanneer zij voor on
ze arme mensheid de weegschaal naar de
goede kant doet doorslaan voor de ver
heffing van eigen volk en alle volkeren
tot een hoger staat van welzijn."
Grote trouw
Toen klonk het Leve de Koningin door
de vergaderzaal. Weer op het bordes van
het stadhuis gekomen, aarzelde H.M. een
ogenblik. Zij wilde kennelijk het beeld
van het plein, naar haar Moeder ge
noemd, en waar een groot deel van haar
Antilliaanse onderdanen bijeen waren om
haar te groeten, in herinnering vastleg
gen. De gekozen vertegenwoordigers van
de 180.000 zielen feilende bevolking van
dit rijksdeel hebben haar ondubbelzinnig
trouw betoond. Het denkbeeld dat kolo
niale banden slechts door revolutie ver
broken kunnen worden, t» wel verouderd:
De weg der evolutie, aangegeven in de
rede van koningin Wilhelmina in De
cember 1942, is bewandeld en heeft ge
leid tot een verhouding, gebaseerd op
vertrouwen en vriendschap. Het moet
voor de Koningin een grote voldoening
inhouden, dat mensen van zulk verschil
lende kleur en ras, zo verschillend in op
vattingen. mentaliteit en ontwikkeling,
elkaar de hand reiken.
Rijtoer
Op de terugweg naar het palels reden
Koningin en Prins over de Emmabrug,
door het stadsdeel Punda én door Otra-
banda. Na een korte rustperiode volgde
een rijtoer door het stadsdistrict. De Wil
lemstedelingen hadden hun beste beentje
voorgezet. Het propere stadje was extra
opgepoetst. De zachte crêmekleuren van
de huizen waren achtergrond voor het
fiere rood-wit-blauw en het felle oranje.
Het enthousiasme was ontroerend. Hier
en daar werd gestopt: bij enkele 6cholen,
bij de club van Joodse Curagaose fami
lies, voor de Sportclub en het standbeeld
Het gevaarlijke
Midden-Oosten
Foster Dulles, de Amerikaanse minister
van buitenlandse zaken, zal de gecompli
ceerde toestand in het Midden-Oosten in
formeel met zijn Russische collega, Mo-
lotof, bespreken. Het feit, dat Egypte be
langrijke hoeveelheden wapens uit het
communistische Tsjechoslowakije en wel
licht ook uit de Sowjetunie zal ontvan
gen. en dat de andere Arabische landen
het Egyptische voorbeeld zullen volgen,
dreigt gevaarlijke complicaties te veroor
zaken.
Wanneer de Arabische landen volgestopt
worden met wapens, zich op hun beurt
„bedreigd" voelende door Israël, zal on
vermijdelijk de dag aanbreken, waarop zt)
zich sterk genoeg wanen om voor de
tweede maal een
aanval te doen op
de jonge staat Is
raël. De eerste In
vasie werd een
grandioze misluk
king. Dit hoeft mei
de tweede niet het geval te zijn. omdat
Israël tegen een sterke tegenstander zeer
moeilijk te "erdedigen is.
Het juiste middel waarmee de Israëliërs
geholpen zijn, is dan ook een garantie
van de grote mogendheden, dat de gren
zen van Israël niet ongestraft geschonden
kunnen worden. Amerika. Engeland en
Frankrijk hebben in 1950 reeds een ver
klaring uitgegeven, dat zij zich zullen
verzetten tegen pogingen, met geweld dc
bestaande grenzen in het gebied van het
vroegere Palestina te wijzigen.
Zal Rusland deze garantie willen steu
nen?
'f Verklaarde
uitricht
Graag
geschonken.,
met smaak
gedronken
van Simon Bolivar (zowaar was er een
kleuter inVolendammer costuum,
die bloemen aanbood!) cn verder ging de
tocht. In Otrabanda werd het r.k. St Eli-
sabeths-gasthuis bezocht, en werd ge
stopt bij het Sanatorium, de zeemanshui
zen, een museum en enkele clubs. De
avond begon reeds te vallen (het w:
Nederland al ver over middernacht) toen
deze vermoeiende tocht ten einde was
De avond
Om half acht (pl. tijd) was er een offi
cieel diner ten gouvernementshuize. Me
vrouw Mathea Struycken-Verbrugge was
de charmante gastvrouw. Maar het pro
gramma was nog niet afgelopen. Om 9
uur begaven de Koningin en de Prins zich
naar het Rifstadion voor het grootse de-
filé. Zij zagen de feestverlichting: kleu
rige J's en B's staken af tegen de inkt
zwarte avondlucht. Meer dan 10.000 men
sen namen deel aan het kleurige défilé.
Er was veel muziek en er waren vrolijke
dansen. Toen dit alles ten einde was, was
ook het einde gekomen van de eerste dag
op Curasao, een vermoeiende en opwin
dende dag, waarvan de bontheid en af
wisseling het begrip tijd verdrongen.
Naar Suriname
Het eerste détachement van de 3e Su
rinaamse compagnie (commandant kapi
tein J. H. van Berendonk uit Den Bosch)
vertrekt Vrijdag uit Amsterdam met de
Bonaire naar Suriname.
Het détachement telt «3 militairen.
Echtelijke onenigheid
Man sprong op auto en
stak chauffeur met mes
Een Jaar en zes maanden wegens po
ging tot doodslag was de eis tegen de 28-
jarige draaier R. S., Pool van geboorte,
die gisteren voor de Utrechtse rechtbank
terecht stond.
Zijn vrouw, buffetjuffrouw, was l:
nacht van 31 Juli door de kok per
thuisgebracht. Toen de man dit zag werd
hij zo woedend, dat hij bovenop de auto
sprong, via het dak de wagen binnen
drong, de kok een aantal vuistslagen
vervolgens enige steken met een zakmes
toebracht. Slechts aan het feit, dat
toevallig passerende rfiilitair het portier
opende, waardoor de kok kon vluchten,
heeft de laatste zijn leven te danken. Hij
werd door de draaier, die door het dolle
heen was, achterna gezet, maar wist een
huis binnen te vluchten.
Het huwelijk tussen de draaier en de
buffetjuffrouw was niet gelukkig, en de
inwoning bij de vader van de vrouw gaf
herhaaldelijk aanleiding tot conflicten-
De vrouw was zo bang voor de man, dat
zij niet alleen naar huis durfde en zich
door personeelsleden van het café, waar
zii werkte, naar huls liet brengen.
De zaak-Schmidi
„De Rechier hier boven kun je niél bedriegen",
zegt Rochjani
Rechter Rochjani heeft opnieuw de getuigen in de zaak-Schmidt voor
het landgerecht te Djakarta krachtig aan hun eed herinnerd, toen gisteren
de 22ste zitting werd gehouden. De belangstelling was matig, doch een
vertegenwoordiger van het Nederlandse Hoge Commissariaat, mr E. Bonn,
was aanwezig. In de eerste plaats richtte de rechter deze waarschuwing
aan getuige Sanoesi bin Ija, wiens verhoor werd voortgezet, doch deze
bleef bij zijn verklaringen.
Hierop kreeg verdachte het woord en
bracht naar voren, dat een der proces
verbalen over een verhoor van getuige
door inspecteur Endoeh nooit was over
gelegd. Blijkens een volgend proces-ver-
bsal had getuige daarna gezegd: „Ik heb
de vorige keer veel gelogen en gefanta
seerd. maar nu zal ik de waarheid zeg
gen." Voorts wees verdachte er op. dat
de getuige hem ontmoet zou hebben op
TOSCA
Parfum Eau de Cologne
Charmante vrouwen over de
gehele wereld kiezen deze-
onvergetelijke geur - het geheim van
betoverende bekoring en verzorgde elegance.
een plaats, die twee dagen van de be
woonde wereld verwijderd was. Ver
dachte zou dan een week hebben nodig
gehad om daar Bos te ontmoeten en terug
te keren. Hij kan echter aantonen, dat hij
nooit langer dan een dag van hui» is
geweest.
Naar aanleiding van de verklaringen
van getuige over vliegtuigen, merkte ver
dachte op. dat deze volgens getuige om
de twee dagen kwamen, en nog wel Ih
1953. Er bestond toen toch een luchtco:-
ridor en verdachte nam aan. dat de lucht
macht toch over radar beschikte, zodat
de verschijning van vreemde vliegtuigen
om de twee dagen niet onopgemerkt kon
blijven.
Hierop ontspon zich een gesprek tussen
rechter en getuige, daar de laatste vol
hield verklaard te hebben, dat hij ver
dachte twee maal ontmoet had. terwijl
de rechter hem er op opmerkzaam maak
te. dat hij drie maal verklaard had, ge
tuige één maal ontmoet te hebben. Ge
tuige echter hield vol. dat hij „twee maal
had gezegd.
De volgende getuige was de 50-jarlge
Hamzah alias Hassan Hidajat, godsdienst
leraar en vroeger assistent-wedana van
Paroeng tussen Derok en Djakarta. Nadat
getuige de eed had afgelegd waarschuwde
de rechter: „Mij kan je gemakkelijk ne-
driegen, maar niet de Rechter hier boven
Getuige deed meermalen pogingen het
publiek toe te spreken, maar werd dooi
rechter Rochjani tot de orde geroepen
Hij deed een verhaal, dat hij verdachte
meermalen om wapens had verzocht en
één maal de toezegging had ontvangen,
dat verdachte hem die zou geven als er
toevallig niet geregistreerde wapens over
zouden zijn. Deze wapens waren bedoeld
voor opstand. Op een vraag van de rech
ter gaf hij toe, nooit wapens te hebben
ontvangen. Voorts had hij verdachte eens
een briefje geschreven om 42 stenguns,
doch hij wist niet of deze brief verdachte
ooit bereikt had.
Verdachte zeide hierop, dat getuige
grotendeels de waarheid sprak, doch ver
draaid. Hij had getuige, die bekend stond
als uitmuntend bestuursambtenaar, enige
malen opgezocht. Eén maal over de re
publikeinse schaduwregering. Op grond
van dit gesprek besloot hij deze niet ge
vangen te nemen, doch te verwijderen.
Eén maal om te vertellen, dat hij een
sergeant, ex-T.N.I.-officier. streng had
gestraft, omdat hij een koelie had gesla
gen. Na de souverelniteitsoverdracht was
getuige vier maal bij hem geweest om
wapens in verband met de onveilige toe
standen. waarin de wedana's en dorps
hoofden verkeerden. Hij had hem toen
gezegd, dat hij als militair gebonden was
aan de bepalingen van de overeenkom
sten der Ronde Tafel-conferentie. Latei
had hij inderdaad een toezegging gedaan
van niet-geregistreerde wapens, doch dit
was meer bedoeld als een beleefde wei
gering en getuige had dit ook begrepen,
want hij kwam niet meer terug. In tegen
woordigheid van Hamzah had verdachte
ook eens zijn mening over kapitein Wes-
Kon. Ned. Landbouvrcomité in Scheveningen
Als Amerika overschotten gaat spuien,
zullen de prijzen gaan dalen
(Van onze sociale redacteur)
HET IS DE HOOGSTE TIJD dat wij het publiek duidelijk maken, dat
de landbouw niet meer vraagt dan de rest van de bevolking, zei ir
C, S. Knottnerus gisteren Ijii de opening van de algemene vergadering
van het Kon. Ned. Landbouwcomité in het Kurhaus te Scheveningen.
Voor de eenvoudigste artikelen, die geen verandering ondergaan voor ze
in de keuken van de huisvrouw verschijnen, als groente, aardappelen en
eieren, is de prijs af-boerderij vaak slechts de helft van de consumenten
prijs. Voor de overige producten, die een bewerking moeten ondergaan,
zoals graan en vlas, is de invloed
De invloed van de lonen in het bakkers
bedrijf op de broodprijs bijv. is groter dan
die van de landbouwlonen. Volgens ge
gevens van het Landbouw-Economisoh In
stituut bestaat meer dan de helft van de
productiekosten in de landbouw uit aan
koop van productiemiddelen, die dus on
der invloed staan van de industriële kost
prijs. Uit de overige 50 moeten boer, ar
beider en eigenaar worden betaald. Een
terugdringing van de beloning in de land-
terling gezegd, namelijk: „Een leider, die
lafhartig het land uitvlucht en zijn men
sen in de steek liet." Dit komt In hoofd
trekken overeen met wat Hamzah daar
over in het proces-verbaal zegt. Ver
dachte had ook het basiscommando der
T.N.I. (overste Taswln en Soeparto Wid-
jaja) gewaarschuwd tegen Westerling en
zijn beweging.
Getuige hield vol uitdrukkelijk gezegd
te hebben, dat de gevraagde wapens be
doeld waren voor een opstand. Verdedig
ster wees er op, dat deze verklaring af
wijkt van het proces-verbaal.
Rechter en verdedigster achtten een
verder verhoor onnodig en de zitting werd
verdaagd tot 1 November.
de weerslag heeft ondervonden. Dit klemt t* meer,
daar dit dier zoveel van de andere verschilt in vorm,
in gewoonten en in levensomstandigheden. De geschle.
denis van Jona is zelfs zo algemeen bekend dat zijn
naam in een kinderrijmpje voorkomt. Een kinderrijmp.
je, dat trouwens nog de oude Statenvertaling huldigt,
door te zeggen: „Toen Jonas in de wallevis zat". De
nieuwe vertaling heeft terecht thans in Mattheus
staan: een zeemonster, daar het boek Jona toch ook al-
teen maar van een grote vis en niet van een walvis
spreekt.
He; grote verschil tussen de vissen en de andere
dieren komt al dadelijk uit als men van iemand zegt
dat hij vis noch vlees is. om daarmee aan te geven
dat hij onbetrouwbaar is. noch de ene noch de andere
mening heeft. En de belustheid op sterke drank bij on
ze voorvaderen komt in he; spreekwoord uit. dat zegt:
vis moet zwemmen of zoals men het vroeger ook
wel uitdrukte: vis moet driemaal zwemmen, eerst in
't water, daarna in de saus en ten slotie in de wijn. Ik
sprak daar van onze voorvaderen. Zij waren in de 16de
en 17de eeuw beroemd om hun visserij en zij voorzagen
half Europa van verse en gezouten vis. Men sprak zelfs
in die tijd van de grote en de kleine visserij,
zonder dat men met deze uitdrukking doelde op de
grootte van de vissen die men ving. Want met de grote
visserij werd de haringvangst gemeend, terwijl „de
kleine visserij" werd gebezigd voor de walvisvangst
Natuurlijk sloegen deze uitdrukkingen op de winsten
die er mee werden gemaakt.
TTit die oude tijd stamt ook de zegswijze: Ieder
vistop zijn get IJ. Men moet echter dit woord
getij niet opvatten in de betekenis die het thans in onze
zeeplaatsen beeft. Het betekende vroeger: geschikte
tijd of gunstige gelegenheid, waardoor de zin er van
veel duidelijker wordt.
De handelsgeest spreekt zich helder In de uitdrukking
„een spiering uitgooien om een kabel
jauw te vangen', uit. Maar dat niet al onze voor
ouders zo begerig waren en trachtten met een kleine
mate van risico grote wins en te maken, blijkt toch ook
uit het gezegde: Een klein visje, een zoet
v'sj e. Of om het ander» te zeggen: „Wie het kleine
niet eert, is het grote niet weerd".
Zo ziet men dat zelfs in de spreekwijzen betreffende
de vissen ons volkskarakter zich kenbaar maakt. Dus
ook zullen de minder goede eigenschappen wel naar
voren komen. Dit blijkt b.v. uit he; spreekwoord: „In
troebel water is het goed vissen'. Dit kan
natuurlijk gezegd zijn door iemand die zijn afkeuring
wou te kennen geven over de duistere praktijken van
een medemens, maar het Is helemaal niet uitgesloten
dat sommigen zichzelf dit als een levensleer hebben
voorgehouder
de visserij, maar nu op de binnenwateren staat
in verband de uitdrukking: „indefuik zij n",
waarmede men aangeeft dat iemand verloofd of ge
trouwd is-
Jacob Cats heeft in zijn Sinne- en Minnebeelden dit
beeld reeds gebruikt. Hij zggt:
Als het visje leyt gevangen
Daer het noyt :evoren lagh.
Stracx zoo krijght 'et groot verlangen
Om te wezen daar het plagh;
Maer een ander, afgedreven
Van de Maes oft van den Rijn
Komt omtrent de fuyeke zweven
En begeert 'er in te zijn.
Wie heeft vreemder dingh gelesen?
Noyt en is de mensch gerust!
Zo gaat hij door en geeft ten slotte de raad:
Vrienden laet u vergenoegen
Met dat u den Hemel geeft
Dit is dan ook maar het bes e. want al zijn er meisjea
b ij de vleet, het Is moeilijk het neusje van de
zalm te krijgen en menigeen v it bij zijn pogingen
een vrouw te krijgen achter het net En als hij
naar zijn zin meen; geslaagd te zijn, bliijkt «orru
zijn echtgenote niet zuiver op de graat is, ja
zelfs dat ze hem heel spoedig onder het
heeft. Dan zit hij in de fuik of in het net en heeft
heel weinig kans meer om door de mazer
kruipen. En als het heel erg is, kan hij haast niets
doen. of hij heeft het bij zijn ega verkor*
Deze laatste uitdrukking, die volgehs sommigen ook
aan de vie zou herinneren, namelijk aan het stuk snij
den of verkerven van de galblaas, waardoor de hele
Vis bibier wordt, is echter hoogstwaarschijnlijk ontleend
aan het stuksnijden van een goed «tuk timmerhout zon
der enig redelijk doel
Wie heel gezond is. kan er zich op beroemen zoge
zond als een vis te zijn. zonder dat nu ooit dui
delijk geworden is. waarom dit dier een gezonder in
druk maakt dan b.v een jonge hond of een veulen.
"EVenmln is ha; heel duidelijk, waarom men een
Aj saaie, vervelende vent een dooie visjes
vreter noemt, want ik meen toch gerust te kunnen
vaststellen dat het kenmerk van flinkheid en levendig
heid volstrekt niet bestaat in het eten van niet-dooie
vissen.
Wel daarentegen kan meri te weten komen, waarom
men van v isl ij m spreekt. Dit Is In tegenstelling met
het woord vogellijm (dat bovendien ook nog de naam
van een plant is) volstrekt geen middel om dieren te
vangen. Ze beet eenvoudig zo omdat ze gemaakt is uit
de zwemblaas van steursoorten Over het woord v I s-
w ij f durf ik niet6 te zeggen. Het heef; een ongunstige
betekenis gekregen, hoewel er haast geen vlijtiger,
hardwerkender vrouwen zijn dan Juist onze vissers
vrouwen die behalve de zorg voor een vaak lastig
groot huishouden ook nog die voor een groot deel van
het wekelijks Inkomen hebben. Laten we dus dit woord
niet meer bezigen.
Ten slotte nog een paar woorden, die niet elke dag
voorkomen: vtstrap en visgersring Het eerste
is een soort van geul bij een stuw om trekkende visien
de overgang mogelijk :e maken en het tweede de Pau
selijke zegelring waarop Petrus (die een visnet ophaalt)
en Paulus staan afgebeeld.
Ik ben nog niet aan 't eind van mijn vispraatje. maar
de lezers moeten nu zelf maar een* trachten uitte
vissen, wat er op dit gebied nog meer te zeggen valt
Dr F. C. Domlnicu».
de tussenschakels veel groter,
bouw is dus van zeer geringe invloed op
het kostenpeil.
De rede van Ir Knottnerus gaf uiting
aan de grote zorg, die momenteel in land-
bouwkringen bestaat voor een terugval in
de landbouw, mede tengevolge van de gro
te overschotten, met name In Amerika.
De boerderU 1» voor een terugval van da
lende prijzen veel gevoeliger dan 50 en 25
jaar geleden.
Distributie van de overschotten naar de
hongergetoieden in de wereld lijkt een een
voudig vraagstuk, dodh is dat in wezen
niet Het zal veel geld kosten en lange tijd
duren, eer het resultaat geeft.
Omdat Amerika de voorraden wil
spuien, moeten prijsdalingen ver
wacht worden. Alle tekenen wijzen
er op, dat zich in de landbouw
toestand aan het ontwikkelen is, die
veel gelijkt Qp die in 1928/'29.
Wij staan er echter beter voor dan
toen, omdat we ervaring hebben óp-
gedaan en omdat regering en be
drijfsleven nu een apparatuur heb
ben, die in korte tijd op een zodanig
peil gebracht kan worden, dat nood
toestanden kunnen worden verme
den.
Maar het zou wel eens kunnen zijn. dat
de bereidheid tot het nemen van maat
regelen ontbreekt, omdat de Nederlands^
bevolking niet voldoende op de hoogte is
van wat zich om de landbouw afspeelt.
Spr wees er nadrukkelijk op. dat Neder
land bijv. een lagere kostprijs heeft voor
tarwe dan de tarwe-exporterende landen.
Het levert de voedingsmiddelen voor een
zeer lage prijs aan zijn consumenten.
Hierdoor is een belangrijk deel van het
levensonderhoud in ons land zeer goed
koop beschikbaar.
Een slechte beloning van de boeren
stand heeft tot gevolg, dat de grond wordt
verwaarloosd, dat de productie op het
platteland afneemt en het platteland wordt
ontvolkt.
De landbouw zal de uiterste krachten
moeien inspannen, om zijn positie aan hst
volk duidelijk te maken.
Overal dreigt besmetting!
Zorg ervoor steeds een
doosje Wybert bij de hand te hebben
ter voorkoming van hoest,
heesheid en keelpijn.
Toch is het zo.'
BOLVORMIGE TANKS
De plast woi
469) Vroeger waren alle vloei.tof- o
M»tanka die we in het landschap onl
waarden eylindervormig. De sanblil
aan te houden hadden; de cylinder
vorm scheen sirh nu eenmaal voor op
▼loeiatof of gaa te le
in de plaat ontataa
niet doorgebogen,
getrokken. En U weet. dat het aan.ies-
Hjk meer krachtsinspanning kost een
•tuk blik uit alkaar te trekken, dan het
te huigen. Door de tank in één rich
ting te krommen, kunnen du* aansien-
1 Ük groter* spanningen worden door-
li km
ink* kui
ideale
l of de
zijn. Dit
Dat blijkt de bolvon
gemakkelijk worden ingezien met be
hulp van een dunne vlakke p]**t- die
slechts een zeer geringe druk kan op
nemen «onder te vervormen. Zodra de
Iruk iets groter wordt, sal een buigend
moment optreden, waartegen de plaat
niet heatand ia, zodat hij gaat vervor
men. Grote vierkante, of rechthoekige
hakken kunnen du* alleen dan voor
grote inhouden w-orden gebruikt wan
neer de platen voldoende ver*tijfd wor-
richting gekromd 1*
dervormige tank*!
die loodrecht op he
opgevangen, waardo
nlaat die in éér.
'zoal* H|j de rvlrn-
lan kan de druk
dal «rat
voor het ene ge
val geldt, ook
voor het andere
geval opgaat Door
de plaat in twea
richtingen te
krommen, tullen
immers alle
krachten, die hst
trek*panningen
worden omgezet.
De dtihhel ge
kromde plaat (die
du» in twee rich-
richting gekromd i». "Hieruit volgt, dat
bjj gelijke plaatdikte en geljjke middel
lij". een bolvormige tank tweemaal ao-
I druk kan opnemen al* een cylin-
driiche.
Voor de gashouder, waar de druk in
ieder punt van de tank even groot i»,
i» de bolvorm ideaal. Maar hij een
tank die voor opslag van v|«ei*tof
t, ia de druk op verschillende hoog
ten ongelijk, zodat ook do ideale vorm
andere zal *ijn. Bij vloeieloftank»
tat daardoor een afplatting en is
itvorm ideaal. Net al» hij een
lucht gevuld rond i».
II* ean »lerke afplatting krjjgt.
hij met water wordt volgegoten,
bolvorm brengt ons overigen*
innering de drie klassieke pro
blemen uit de oudheid.
dge.de koor.
'Nadruk verboden!
tetbal. die I
