Duttweiler gaf
f abrieken
winkels
weg
en
Zijn particulier eigendom kwam
in handen ran een coöperatie
Kerken mogen alleen kerk
diensten verzorgen
Nat. zwemwedstrijden voor
de jeugd
Kapitein Groen, eens jongste,
nu oudste, gezagvoerder af
NIEUWE LEIDSCHE COUKANT
4
WOENSDAG 19 OCTOBER 1955
„Migros" weid in 192S geslicht (11)
(Van een onzer redacteuren)
MET VIJF FORD-AUTO'S van het beroemd geworden T-model. met zes
belangrijke artikelen rfjst, suiker, deegwaren, cocosvet, koffie en
zeep, verkrijgbaar voor prijzen, dié 20, 30 en zelfs meer procenten beneden
die van de concurrentie lagen, maar die van minstens dezelfde kwaliteit
waren begon Duttweiler dus in 1925 zijn pogingen de Zwitserse huis
vrouw te doen inzien, dat hij opkwam voor haar belangen en dat zij er goed
aan deed hem te steunen bij de verwezenlijking van zijn idee. Een idee, een
voudig hierop neerkomend: „Hoe kan ik de levensmiddelenhandel met 10
inplaats van met 20 procent marge drijven?" Duttweilers oproep, be
lichaamd in de „Migros"-vennootschap. was niet meer en niet minder dan
een ultimatum: „Of de huisvrouw paste zich aan bij een nieuw eenvoudig
verkoopsysteem en dan zou ze met Duttweiler winnen, of ze hield vast aan
haar oude gewoonten en dan zou Duttweiler zijn zaak wel kunnen sluiten".
Het wu een waag6tuk. Maar waaghal*
Duttweiler won. Sleed* meer ZwiUerae
huievrouwen pasten zich aan. Bij alle
weersgesteldheden kwamen ze naar de
vaste halte* van de verkoopwagene van
dar „Migros" in de stad Zürich. Ze be
taalden alles contant. Ze kochten grote
pakketten tot twee kilo. zo eenvoudig
mogelijk verpakt en ze brachten die pak
ketten zelf thuis Ze kochten niet een
kilo rijat om die dan ie betalen naar de
prlja van het moment, maar ze kochten
rijst voor een va*l bedrag, voor één
franc of voor twee. Het gewicht werd
aangepast bU de prije. Ala de prijzen ste
gen werd het gewicht verminderd. Daal
den de prijzen, dan kreeg de hulsvrouw
meer gewicht voor de eenheidsprijs. Dit
ayaleem van ronde prijzen, zegt Duttwei
ler, heeft ons ln de moeilijke aanloop
periode voor de liqufda'le bewaard. Het
devies „Meer waar en minder service"
werd door de huisvrouwen aanvaard.
6m de zaak nog even ln hef kort na te
gaan, hoe was het met de „Migros ge-
ateld' ln 1953. dus 28 jaar na de oprich
ting? Het park van vijf Ford-wagentjes
was uitgebreid *ot 70 grote moderne „rij
dende winkels". Die niet 6 artikelen,
maar 380 artikelen leverden. Het koorts
achtig werkende „Migros"-apparaat werfl
verder gevormd door 279 vaste winkels,
waartoe 180 zelfbedieningswinkels. 8 zo
genaamde „Kombi"-wlnkels (zelfbedie.
ningewtnkel* gecombineerd me', een of
méér verwerkende bedrijven, zoals sla
gerij, bakkerij of eetgelegenheid) en 1
„Mlgroa"-markten behoorden.
De „Mlgro«"-markten zijn In feite
nleta anders dan ruime, overdekte
markten met een eigen sfeer. De ge
wone „Mlgros"-wlnkel voert 550, de
aelfbedienlngswlnkel ongeveer 850, de
„Kombi" 900 en de „Mlgros"-markt
tot 2790 artikelen, de niet-levensmld-
delen meegerekend. Meer dan een
vUfde van de behoefte aan die arti
kelen wordt In 15 grote en kleine
eigen fabrieken gedekt. De hele „Mi-
gro*"-gemeenschap verschafte In 1953
werk aan ver over de 6000 mensen,
die voorbeeldig worden betaald en
sociaal verzorgd.
Schenking
l het
culatierislco en speculatlewinst. Is Dut*-
weller altijd een gruwel geweest. Hij zou
vermoedelUk voor de tweede keer in zijn
leven emigrant worden, als Zwl'serland
olkomen coöperatief georganiseerde
kreeg De coöperatie is
hem binnen het raam van de door het
particulier initiatief beheers'e samenle-
anders dan een stutbalk er
geen fundament.
Duttweiler zelf heeft eens gezegd,
dat het „sociale kapitaal" alleen maar
een middel ter correctie van de ult-
wasaen van het vrtje economische
systeem Is. nIj Is dan ook bewust on
dernemer gebleven. Met goedvinden
van de coöperatie is bü eige
naar gebleven van een fabriek
In Bazel. En hjj krijgt ook uit enkele
Een schets van een groot
„Migros"-warenhuis, zoals dat
in 1954 in het Zwitserse kan
ton Aargau werd gebouwd.
andere richtingen nog wel inkom
sten.
Doeleinden
He*, zou Immers wel eens kunnen voor
komen, dat er geld nodig was voor doel
einden, waarvoor de „Migros" niet ge
negen zou zUn het geld beschikbaar te
stellen. En hier komen we dan meteen
aan een aantal zeer interessante aspecten
van een op zichzelf reeds de aandach'
trekkend bedrUf. De „Migros" streeft na
melijk in het belang van de aangesloten
leden en ln het belang van de propagan
da naar buiten ook culturele, sociale en
politieke doeleinden na.
Er wordt in de drie laa'stgenoemde op
zichten veel en uitstekend werk gedaan
hetgeen we straks zullen zien maar
het ls wel eens voorgekomen, dat de var.
energie bruisende Duttweiler zich me'
dingen wilde inlaten, waar de „Migros"
als onderneming zich afzijdig van wenste
te houden. Zo wilde Duttweiler eens (in
1942) twee millioen franken schenken aan
het Rode Kruis voor hulp aan kinderen.
Het „Migros"-publiek vond da' uiteraard
een schitterend idee, maar toen het er
op aankwam het geld beschikbaar te stel
len door een toeslag op de gekochte le
vensmiddelen *e betalen, toonde het zich
niet helemaal ingenomen met de grootte
van het bedrag van 2 millioen. De actie
slaagde desondanks, maar Duttweiler
kwam bij deze gelegenheid toch to*, de
ontdekking, dat het bü gelegenheid dien
stig zou zijn zelf over geld te kunnen be
schikken. Over de „Migros"-activiteit op
niet zuiver handelsgebied een volgende
In 1941. toen de „Migros" nog
hoge ontwikkelingsstadium van
bereikt, maar toen de onderneming toch
al haar grote lvensvatbaarhetd had be
wezen - er stonden 100 000 gezinnen op de
klantenlijst gaf Duttweiler, wi
soonlljk eigendom de „Migros" was zijn
levenswerk, de fabrieken inbegrepen,
door schenking van aandelen in handen
van de klanten. Duttweiler werd zelf de
leider van de coöperatie. In een «eru
korte levensbeschrijvingen over belang
rijke Zwitserse figuren uit de tegen
woordige tijd heeft de Zwitserse dr Elsa
F. Gasser over Gottlieb Duttweiler ge
schreven. ZIJ wijdde aan genoemde
schenking, die al* de belangrijkste ge
beurtenis uit de geschieden!
„Migros" kan worden beschouwd, veel
aandacht.
„Duttweiler". schreef ze. „het proto
type van de liberale ondernemer
vrije economie, stelt zich op aan het from
van het „sociale kapitaal" Hij. die bij
het nemen van zakelijke beslissingen al
tijd alleen maar bereid was gewees'
hoofden te offeren en nooit dividenden,
„degradeerde" zichzelf en zijn medewer
ker# lot functionarissen, door met één
slag 100.000 mensen in zijn bedrijf mede
zeggenschap te geven Hij. die altijd 'e-
genover het ..Gemeenschapsbelang gaat
voor eigen belang" de slagzin „Eigen be
lang gaat voor gemeenschapsbelang" h\
gesteld. hU schonk zijn onderneming I h«waar"von4! hü hèt. dat'msn motli
mitsgaders de fabrieken aan meer dan kan j„en zprf»Pr toeticbMng.
100 000 „Migroa"-klanten.
Socialistische televisie-motie verworpen
(Van onze parlementsredactie)
De Eerste Kamer heeft gistermiddag met 20 stemmen voor en 22 tegen
de motie van mevrouw dr H. Verwey-Jonker (arb.) verworpen. Twee
weken geleden, tijdens de behandeling van de wet op het kijkgeld, had
de socialistische afgevaardigde de motie ingediend. Ze bedoelde het ont
werp Televisie-besluit zodanig te wijzigen, dat de kerken vrij worden
gelaten in het bepalen van de wijze, waarop zij door middel van de tele
visie aan de kijkers het evangelie willen verkondigen. Reeds in eerste in
stantie was duidelijk gebleken, dat A.R. en K.V.P. weinig op hadden met
de voorgestelde wijziging, daar deze, volgens de tegenstanders, tot strek
king heeft de bestaande toestand op radro-gebied te doorbreken.
oogd-het bestaande sys,teem van de om-
roeoverenlringen te doorbreken. Hij sloot
zich aan bij de bezwaren van de heer
Algra en minister Cals Het IK OR zou
het karakter van een omroeporganisatie
kunner. krijsen. De onbepaaldheid van
het begrip kerkelijke uitzending werkt
dit i'n de hand.
Zoals gemeld, werd de motie verwor
pen. Vóór stemden de PvdA, de VVD.,
de C P N en de C H U Tegen de A R en
de K.V.P Niet aanwezig was o m. de heer
Gerretson (ch). terwijl de heer Rejjsrs
fc.h). zich aan de stemming had ont
trokken
Aan het einde van de vergadering, die
begonnen was met de beëdiging van het
pasbenoemde lid de heer J H J Maenen
fkath.v deelde voorzitter Jonkman mee.
dat op de twee eerstvolgende Dinsdagen
de Kamer niet bijeen zal worden geroe-
Het draaide eigenlijk allemaal om het
betekenisverschil tussen de woorden
..kerkdienst" en ..kerkelijke uitzending"
Mevrouw Verwey stond op het starid-
ourt. dat men de kerken de vrijheid moet
laten om lekespelen en bijbelse hoorsce-
len e d uit te zenden, waardoor ze hun
evangel:serer.de taak beter kunnen ver
vullen In de Tweede Kamer was inder
tijd reed» de motie-Van Sleen ingediend,
die dezelfde doelstelling had. maar ook
hetzelfde lot moest ondervaan als de gis
teren verworoen motie. De heer Algra
(a r.) betoogde twee weker, geleden, dat
men met de betreffende wijziging de ker
ken zon verlagen tot ..geestellike genoot-
««hapren" Ook voerde hij staatsrechte-
Hike bezwaren aan ZUn bedoelingen
^ee't hij gi'teren rog een» duide'iik on-
derstreeot. Zeer hedenkeMik vond hii het
da! men. zoa'= de vonrs'nnders van de
motie doen. hie- gaat beraadslagen over
oer De Eerste Kamer heeft zich strikt
beoe-ken tot datgene wat uit de
Tweede Kamer tot haar komt." aldus de
antl-revolutionnalre woordvoerder.
Mevrouw Verwey had tevoren nog
poging gedaan haar motie van een
wisce orde-gang te redden Ze et»ld<
••xtuele witzlging voor. die misachie
■remoet kwam aan de staatsrechtelijk*
Kevwa-en. maar waacin principieel we-
gesteld dat d® kerken zi®h niet tot
kerkd:en«ten hoeven te beoerken. 7
maak'e haar motie daar alleen wat va-
mee. nu'r de heer Algra bleek vastv
s'oten n:et in de mist te verdwaVn
noemde de wi:>iging van de motie h
'rt-anoen va- een onen deur De stre
kin» =s dezelfde eeh'even ook al ziet
motie er ra de verandering zo onschuld
gebo-en lam. Een groe
pen.
Motieven
Men schreef Du'twetler de meest uit
eenlopende motieven voor zijn beslissing
toe De minst vleiende was, dat hij pro
beerde de vereveninfsbelastlng te ont
duiken. Precies daartegenover stond de
verklaring, dat Duttweiler van verstokt
Individualist to*, overtuigd collectivist
was geworden. Dr Elsa Gasser schreef,
dat door alia activiteiten van deze Zwlt-
aer heen de rode draad loopt van het
lijk pogen de Zwitserse consument ln het
bijzonder, en de mensheid In het alge
meen, te dienen Maar dat uit de liberale
Saulus een collecthMstUche Paulus
zijn geworden, bestreed ze. Een samenle
ving zonder vrije ondernemer, zonder ge
legenheid voor da enkeling vrijelijk
tlatieven te nemen, ja zelfs zonder spe-
motie die nog
de argumenten betreed van minis-
Ci!c en de beer A'gra. die betoogden
dat de ke-k a'leen ootreedt a's kerk in
kerkgebouw en rem telev'sie-statinr.
net geest e'i-'V-get Ir.'e" tiM—n^nven
eg ste"n var de h®-®n p-of De Zwaan
Jlb De
'ar het
er m dat de kerk h*t eeweb
volk moet zij-i en een aonjtnlaire '«fk
heeft Ze moet zo-gen voor de ziel van
het volk en kan dat het best doen don»
o m een »o ruim moee'Uk «ehr»,,v var
de televisie te maken De heer W-n-1®.
'aar drukte er zijn vreugde over uit dat
door de wijziging van de mo"e de daa--
aan verbonden staatirechte'iike beswa
ren zijn verdwenen
Een tegenstar.de- vnrd m»v-ouw V®-
wey in de heer W tt«man <k»th v.t di»
verklaarde, dat met de motie wordt be-
China wil cor/act op hoog
niveau
Maar Dulles voelt er
nog niets voor
Rood China heeft formeel verzocht, om
n conferentie op hoog niveau met Ame-
'<a. om d« belangrijke vraagstukken van
•t Verre Oosten te bespreken. Maar de
nerlkaanse minister van buitenlandse
ken. Dulles, die dit gisteren op zijn
itste persconferentie vóór zijn vertrek
*r de Geneefse conferentie meedeelde
®lt er niets voor. Hij wil ln ieder ge-
I eerst nog het resultaat van de Ge-
efse besprekingen afwachten. Dulles
Tide het standpunt van vice-president
Nixon te delen, dat er meer kans is op
practische stappen ter verlichting van de
spanning tussen Oost ên West te Genève.
dan in de afgelopen tien jaren het geval
Hij verwacht, dat aanzienlijke vor
deringen gemaakt zullen worden in de
Ichtlng van de éénmaklng van Duitsland
Vandaag had Dulles nog een onderhond
met Eisenhower. Gisteren confereerde
Eisenhower met zijn ministers Besloten
werd. dat geen verdere militaire he
snoeiingen aangebracht zullen worden
vóór dat gebleken ls. dat een radicale
verandering in de weréldtoestand in
treedt. Op doorreis naar Genève zal Dul
les B*me bezoeken
Aan tr F. C. C. baron van Tuyll van
Strooskerken van Zuylen. voorzitter. )hr
H Beelaerts van Blokland, secretaris. A
van Emden. directeur van het Ned Roo-
de Kruis en mej. H Schokking. hoofd
leogd-Rood* Kruis. Is het err»e'<»
het Duitse Rode Kruis toegekend.
Weekstaat Ned. Bank
Goudvoorraad steeg met
vijftig millioen
De goudvoorraad der Nederlandsche
Bank is deze week met 51 millioen toe
genomen tot ƒ3107 min. aldus blijkt uit di
verkorte balans van 17 dezer. De netto
deviezenreserve daalde echter met 37
min tot 1483 min. Handelsbanken zager
haar tegoed vermeerderen met 48 min
tot ƒ621 min. hetgeen te pas kan komen
bij de storting op de staatslening, waar
mede ƒ100 min is gemoeid. De bankbli
Jettenomloop ging van 3752 min toi
3725 min achteruit. Daggeld overvloed g
tegen 4 pet.
Faillietverklaringen
weer minder
In September zijn volgens opgave van
Van der Graaf en Co. N V. 104 faillisse
menten uitgesproken tegen vorig jaar 132.
24 (25) in Zuid-Holland en 7 (9)
in Den Haag. Het totaal aantal failliet
verklaringen in de eerste negen maanden
876 (1015). Surséance van betaling
werd in September 8 (17) maal voorlopig
verleend. 2 (14) maal definitief en 6 (1)
maal verlengd In de eerste negen
den 53 (89) maal voorlopig verleend. 35
52) maal definitief en 24 (16) maal ver
engd.
Groothandelsprijzen
Het Indexcijfer der groothandelsprljzeri
bleef in Juli onveranderd op 136 me
1948 ais grondslag. aldu6 meldt het Cen
traai Bureau voor de Statistiek. Inwen
ig waren er echter soms belangrijkt
er6chillen. De groep voedingsmiddelen
daalde met 2 punten *.ot 114, doordat de
plantaardige voedingsmiddelen met 1)
punten omlaag gingen dank zij sterk»
prijsdalingen bij tarwe, rogge, gers'.
haver, aardappelen, copra en cacaobo-
doch dierlijke voedingsmidelen ste
gen 6 punten, omdat boter, melk, kaas.
arken* en eieren duurder werden. Ho
ger werden ook de prijzen van triplex en
leubelplaat, rood koper en walsdraaa,
sulfiet, cellulose, cokes en steenkolen,
doch ruwe katoen en wol werden goed
koper. Per slot van rekening bleef a»
gehele groep grond- en hulpstoffen on
veranderd, evenals de groep afgewerkt"
producten doch rubberwaren, autobuiten
banden, snoer, kabel en machines stegen
in prijs, terwijl wollen en katoenen s'of-
fen, veevoeder, vetzuren en oliën daal-
Maalschappijnieuws
Ver. Machinefabrieken. Alle fabrie
ken kregen in 1955 voldoende orders voor
een langdurige bezetting; capaciteit
maakt redelijke leveringstijden ook voor
buitenlandse concurrentie mogelijk; fi
nanciële resultaten nog 6teeds beïnvloed
door betere prijzen, welke voor enige
Jaren in binnen- en buitenland werden
gemaakt; in de kostprijs hoopt men te
genwicht te scheppen tegen ongunstige
inwendige en uitwendige factoren.
Herstelbank. Tot lid van raad van
toezicht benoemd mr J. A. Grothe van
Schellach.
N.V. Ertslijn, Rotterdam. Opgericht,
kapitaal 2 millioen, waarvan 750.000
geplaatst en volgestort, directeur F. van
Solingen.
Twentsche Overzee Handelmij. Winst
nederzettingen 1,45 (0,84) min, winst
71,03' (0.48) min: dfvldendvoorstel 9 (5)
pet. inclusief 74 uit agiöïesefvé, waaraan
f 465.000 onttrokken wordt tegenover re
servering van ƒ614.878 voor diverse doel
einden; omzetten namen belangrijk toe;
machinefabriek Dar es Salaam werkt met
verlies; productenexport maakt behoor
lijk winst; resultaten Tanganyika Boating
Co beter, nieuwe kantoren te Kisumu,
Kitale en Masaka, aantal vestigingen In
Oost-Afrika 17; jn 1955 belangrijke inves
teringen In gebouwen te Kampala. Mbale.
Mwanza en Mombasa; 1955 belooft goed
lar te worden.
Slavenburgs Bank. Overgenomen
Arnems Wissel- en Effectenkantoor G
A. Hendriks.
Fransch-Ncderlandsche Overzeesche
Cultuur. Jaarcijfers goedgekeurd;
Stinghlamber. mr E. W. van Wéssen en
mr P. Coveliers leden van raad
heer; oogst 1955 iets lager, doch bevredi
gend resultaat verwacht
Een Noors Nederlandse
buizenwalserij
De Noorse minister van nijverheid. G
SJaastad, heeft volgens Reuter bekend
gemaakt, dat er plannen bestaan voot
de bouw van een Noors-Nederlandse bui
zenwalserij tè Molrana to het Noorden
van Noorwegen De regering heeft
Nederlands voorstel voor de financiering
van het plan ontvangen en zal binnen
kort beslissen. De walserlj zal jaarlijks
80 000 ton buizen kunnen vervaardtgi
en zal in 1958 gereed moeten komen De
bouwkosten worden geraamd op f 50
millioen. Een Nederlands en een Noors
consortium benevens de Noorse rege
ring zullen ieder voor een derde in het
Emissie Nationaal
Grondbezit
De N.V. Nationaal Grondbezit te 's-Gra.
venhage gaat over tot afgifte van 3V*
Oct.-obligaties der l#ning 1955 II in stuk-
f 1000 tegen tot nadere aankon
diging 994 pet. Notering en dooreenle-
verbaarheld met de 34 pet. obligaties
der lening 1955 I zal worden gevraagd.
De lening is f 3.5 millioen. waarvan thans
f 2 min. wordt afgegeven. Verdere uit
gifte zal te zijner tijd geschieden. Af
lossing door uitloting a pari van Jaar
lijks minstens 4 pet der oorspronkelijk
geplaatste obligaties op 31 December
daaraan voorafgaande Vervroegde aflos
sing binnen 3 jaar na plaatsing zal
slechts geschieden tegen 101 pet. De gang
van zaken is bevredigend. Men wil zeer
spoedig overgaan tot de emissie van
f 500.000 aandelen A.. waarop verplicht
20 pet. te storten.
Zuidhollandse Bank
emitteert
n verband met voortdurende uitbrel-
ie van zaken heeft de Z-ndhollandse
Bank besloten bot emissie van f 1
aandelen 120 pet uitsluitend
houders van oude aandelen. Heg pros-
:tus verschijnt deze week
Zeg! het met snoep en
teddyberen I
Geslo;en wegen in Ter
Aar en Nieuwveen
Gedeputeerde Staten hebben besloten,
te wee langs de oostzijde van het Aar
kanaal in Nieuwveen en Ter Aar in
het belang van de verkeersveiligheid te
dan twee wielen De Molenkade ln
Nieuwveen wordt gesloter voor alle mo
torrijtuigen. wagens en riï- en trekdieren
»n vee De ooste'ilke kade van het Aar
kanaal in Ter Aar ten 7,uid»n van at
Aardammerweg tot nr 15 (Oostkanaal-
wert eaat dicht vo«r alle motnrrlituiren
en alle waven» de Smidskade te Ter Aar
voor mo'e-nituigen en besoan-en wa
gens: de Kromme Aarkade in Ter Aar
het Kerknad va" Lanveraa*sewep tot
Keetslont en het Slutspad idem: de Geer-
wes in Ter Aar vnn- voertuigen met een
wieldruk boven 2000 kg.
MUSSA-DESEFTTE BH HET
VREEMDELINGENLEGIOEN
In totaal 98 soldaten van het Franse
vreemdelingenlegioen zijn ln het Suez-
kanaal overboord gesprongen, op weg
jnde van Indo-China naar Algiers. De
luiterii deed rich voor op het troepen-
•hi" Athos TT. Sinds
i 450 i
'airei
deserteerd.
herkomst teruggekeerd, na in Egvnte t-
hebben terechtgestaan wegens ..illegaa'
Minister Van Thiel zal Maandag om
tien voor halfzeven een radiotoespraak
houden over het vluchtelingenprobleem in
Oostenrijk.
Komende Zaterdag in Amsterdam:
Ruim 200 deelnemers
van 20 verenigingen
Als sluitstuk van het 85-jarig jubileum
van de Amsterdamse Zwemclub 1870 zul
len op Zaterdagavond 22 October a.s. in
het Sportfondsenbad Oost te Amsterdam
grote nationale jeugdzwemwedstrijden
worden gehouden. Hieraan zullen alle be
kende zwemmers en zwemsters tot 19
jaar deelnemen.
Door deze wedstrijden zal men een
overzicht krijgen van hetgeen onze zwem-
wereld op het ogenblik aan jeugdige
krachten bezit. Als bijzonderheid in onze
zwemwereld en nieuw voor Nederland
zullen series en finales worden gezwom-
Tijdens deze Jeugdwedstrijden zal
voorts strijd geleverd worden om
de Obelt-beker op 200 meter vrije slag.
waarvan Wim de Vreng houder is. Hij
ral de beker verdedigen tegen o.a. Ple-
ters. Willemse en De Jong.
Bij de dames hebben o.a. Ingeschreven
Atie Voorbij, Mary Kok. Lenie de Nijs,
Greetje Kraan en Hetty Balkenende.
Korteweg van de Apeldoornse Zwemclub
wil een" poging wagen, het record op de
honderd meter vlinderslae heren
scherper te stellen.
(Van een onzer verslaggevers)
IN 1910 was kapitein J. P. Groen 1 navigatie kwamen geen moderne hulpmid
uit Voorburg de jongste gezag-1 d"'n ol rod.
,ln 3'2 heeft hij zijn rederij een flinke
de Nederlandse koop- [bespaard door ernstige machineschade in
de Aegeïschf zee al ronddobberend pro
visorisch te herstellen
hem de De Ruytermedaille ten deel. Ter
gelegenheid
jubileum in
idder in de Orde van Oranje-Nassau.
voerder
vaardij. Gisteren nog mocht hij zich
de oudste noemen. Maar toen hij
's avonds het weerschip Cumulus aan
de Parkkade te Rotterdam afmeerde,
besloot de 73-jarige zijn carrière als
zeeman. Ten minsteals ik Jiet
uithoud, want ik ben geen man om
in de stoel te zitten".
Het laatste hoofdstuk van zijn gezag-
•oerderscarrière begon in '47 bij het in de
vaart komen van de weerschepen. D«
heer Groen was toen dus „pensioenge
rechtigd". Maaar hij had er toen juist
kantoorjaren op zitten en had de
schrik gekregen van de groene conferen
tietafel.
Kapitein Groen stamt uit een Scheve-
nlngse redersfamilie. Als jongen
zat hij al op zee. maar zijn loopbaan
begon niet op een logger. Als mat
de mast voer de jonge Groen op
vrachtschip en toen hij 28 jaar was. kreeg
hij het stoomschip Katwijk van Erhardt
Dekkers onder zijn bevel
a een stormachtige laatste reis, die
Cumulus en haar 60-kopplge bemanning
op post India. 300 mtjl westelijk van Schot
land had gebracht, werd het schip ever
binnen de pieren bij Hoek van Holland
geënterd. De kapitein móést vertellen, al
probeerde hij zich er af te maken met i
„Ik heb nooit wat meegemaakt".
IN ZEKERE ZIN is dat waar. De hi
Groen heeft namelijk als zeeman i
n pleegt te noemen een gelukkige
•rière'\ gehad. Rampen bleven hem be-
jard en dat ts toeh mede aan zijn vak
manschap te danken. In zijn begintijd voet
zonder electrisch licht en bij dt
Tot slot wordt de polofinale tussen de
ploegen van het IJ en het militaire zeven
tal gespeeld.
Aan de zwemwedstrijden nemen 20 ver-
Tigingen met
ers deel
Waterpolo
L.W.V. II-N.H.T.M. II 4-2
Voor de rust een snelle en aantrekke
lijke wedstrijd met twee goede doelpun--
van Verhulst 20. Het werd door
Jongeleen 3—0 en de NHTM-keeper zorg-
doe zelf voor 40.
In de tweede helft scoorde de tegen
partij spoedig tegen: 4—1 en toen een
speler van LWV naar de kant moest,
maakte NHTM er 4—2 van.
„Onsportief
radio
D'ie minuten voor het
van 10 uur ontving de Fir
gisteren een communiqué, uiaarin
u»erd gezegd dat de Finse Athle-
tlek Unie tot nader order geen
sportief contact meer zou onder
houden met Zweden. Dit in ver
band met onsportieve gedragin
gen".
Nadat dit nieuws was omgeroe
pen. stelde het Finse persbureau
zich met de Nationale Athletiek-
bond in verbinding. Toen bleek
dat de bond niets van het commu
niqué afwist.
Nat. Olympische Dag
in Amerika
Na de oorlog ging kapitein Groen naar
Amerika en haaide daar de Cumulus op.
Het schip werd hier tot weerschip omge
bouwd en onder auspiciën van de -Rijks
luchtvaartdienst beschikbaar gesteld voor
het internationale werk ter beveiliging
het transoceanische luchtverkeer.
Reizen van goed drie weken, beurtelings
met de Cirrus, volgden elkaar ln een re
gelmatig 'tempo op.
Het werk van kapitein Groen en zijn
bemanning was een nuttige, maar voor
hen vrij eentonige dienstverlening, waarbij
kapitein en stuurlieden veel en nauw
keurig navigatiewerk moesten opknappen
De ervaren gezagvoerder is er de man
niet naar om te pochen, maar iets van
trots klonk toch wel door ln zijn verkla
ring. dat de Cumulus nooit van de tien
mijlen in het vierkant het gebied
de post ls „afgewaaid", wat bij hevig
stormweer gemakkelijk kan gebeuren.
Nog niet lang geleden, op 21 Februari
1951. is de Cumulus in het nieuws ge
weest bij een spectaculair? redding
zeven bemanningsleden van het Noorse
^schip Marga in de Golf van Biskaye.
Voor deze daad van goed zeemansschap
schonk de Noorse regering een zilveren
beker met inscriptie en kende doe Kon.
Noord- en Zuid-Hollandsche Reddings
maatschappij de zilveren legpenning toe.
Na het officieuze afscheid op Vrijdag
morgen in het gebouw van de Rijkslucht
vaartdienst. hopen de heer en mevrouw
Groen in Januari hun gezellige woning
te Voorburg tijdelijk te verlaten om
half Jaar door te brengen bij de broers
van de ex-kapitein ln Amerika. Er be
staan al plannen voor aankoop van eer
zeilboot en als hU het helemaal niet meei
kan uithouden, wil deze echt Hollands»
man nog wel eens een schip uit
ingen.
President Eisenhower heeft Zaterdag 22
October a.s. aangewezen als Nationale
Olympische Dag. In het gehele land zul
len wedstrijden en demonstraties op touw
gezet worden ten bate van het fonds
de Amerikaanse deelneming aan de ko*
zilveren kapiteins- men(jp spelen in Melbourne.
d h(J benoemd tot
Dames-schaaktoumooi
in Moskou voortgezet
Te Moskou is het candidatentournool
oor dames voortgezet met het spelen
an de partijen der elfde ronde. Slechts
drie partijen werden uitgespeeld. De uit
slagen luiden: Zvorykir.a (Rusl.)—B. Ca
de Budinich (Chili) 10; Olga
Rubtsova (Rusl.)R. Sucha (Tsj.Sl.) 1-0;
Bodo de Mochlni (Arg.)—Holui (Polen)
De overige partijen werden afgebroken.
Faillissementen
(Opgeg«v«
137. Elndhove
Landpoortstraat 45, Willemstad, voorl.. be-
windv. mr W. J I. v. Wijmen. Breda en drs
3. Hulsbosch, bedrijfsecom
Admiraal Wasslly Golovko. de
dant van de, uit zes schepen bestaandi
•nwjet"vlnot die een ..goodwlH"-b»zoek
aan Engeland brengt, heeft een teddy
oeer en een eiectrische trein gekrege
van de 450 schoolkinderen ven Ports
mouth
De teddy beer ts voor de dochtei
'retntj* voor de zoon van de admiraal
De jdrrurasi eaf elk kind een doosji
-rv»p »n een pren'briefksar tvan Lenin
grad, de sowjet vlootbasis.
23/12
lem. Prod, v .h.
l'i J.. lng. 27/5.
oken: De Visschers. rijwielhandel,
lat 13. Dordrecht, cur. mr G. Th.
Lijnden; A. L. Hendrlksen. ma
rster. Adolfstraat 23. Velp. cur. mr
•ns Visser, Arnhem: mevr. wed.
i-NUenhuis, li
S. Kemper
denstraat 58.
J. Martin Mullei
In luxe art.. Bo
d. Hey
Batavia, A'darr
S' v. Jolo. groot
handel huish.
pclveld. A. Termaat. in
Geëindigd; P. H. Liev
da. uitkering 48.7 G
ger-stoffeerder. Zeist.
d. Grinten.
ind. Hurkmans. Paradtjslas
voorl. bewindv. mr W. 1
•erhoor 2/11. 12 U.
beidsonrust. In België heeft het
hoofdbe«tuur van de centrale der vrije
mijnwerkers besloten, in alle Limburgs®
mijnen er op aan te dringen. 1 November
in staking te gaan. De bankbedienden
eisen invoering van een vtjf-dagcn-\
van 40 uur en gaan anders staken,
diamantarbeiders krijgen hun els
loonsverhoging toegewezen
Dr* I
atta
18 No-
J. c. A. Faber. luitenant-kolonel
het regiment Limburgse Jagers, is pe
Januari eervol ontslag verleend.
Indonesische verkiezingen
Masjoemi verkleint
achterstand
Volgens de laatste door Ass. Press ge-
even niet-officiële uitslagen der Indone
sische verkiezingen was de stand heden
morgen: nationalisten 7716.082, Masjoemi
7.537.041, Nahdatoel Oelama 6.416.935.
communisten 5.035.244.
In grote delen van Sumatra, Borneo,
Celebes, de Kleine Soenda-eilanden en de
Molukken zullen deze maand of in No
vember nog verkiezingen worden gehou
den, omdat het leger eerst de benden
moet verdrijven. Herstemmingen zijrt aan
de gang in 21 afdelingen van Midden-
Java.
Op Celebes heeft het leger 50 opstan
delingen gedood, maar in Atjeh heeft de
Daroe-l-Islam een nieuw bestuur inge
steld. Daoed Beureuh heeft zich zelf uit
geroepen tot hoofd van de Islamietische
republiek Indonesia en Atjeh tot deel
staat verklaard. Hij benoemde Hasan Aly
tot premier, stelde nog drie ministers aan
en benoemde een huis van afgevaardig
den met 72 led£n, en wees voorts com
mandanten aan voor zijn naar schatting
200.000 manschappen.
A.P. meldt dat de verkiezingen een half
milliard hebben gekost (kort tevoren werd
gemeld 50 millioen roeplah).
Geen nachtvorst
J-JET onbestendige weer van de laat-
ite dagen werd veroorzaakt door
ten aantal depressies, waarvan er één
geruime tijd bonen de Noordzee ver
toefde. Hieruit ontwikkelden zich ge
makkelijk buien, waarvan sommigen
met hagel en onweer gepaard gingen.
Intussen heeft deze depressie zich ver
wijderd in de richting van de Balti-
sche staten. Vannacht trok een zwak
ke rug van hoge luchtdruk over ons
land. waardoor de wind snel afnam
en tijdens opklaringen de temperatuur
tot om het vriespunt daalde. Op vele
plaatsen Is dan ook zware nachtvorst
opgetreden.
Een nieuwe actieve depress ie trok
gisteren over IJsland naar het zuiden,
even ten westen van Ierland. De fron
tale storing trok vergezeld van een
brede regenzone over Engeland in de
richting van ons land. Verwacht
wordt, dat de depressie naar het oos
ten afzwenkt en langzaam naar de
Noordzee zal komen. Het regengebxed
rat vanavond en vannacht ons land
passeren, waarna enkele opklaringen
optreden maar ook buien tot ont
keling kunnen komen. De tempei
ren zullen iets stijgen. Vooral de ko
mende nacht is het minder koud da-
de afgelopen nach'. er bestaat dan ook
geen gevaar voor nachtvorst.
Donnier speelde simultaan
voor A'damse V.U.
De festiviteiten ln verband met de jubl.
leumviering van de Amsterdamse V.U.
zijn gisteren voortgezet met enkele sport
wedstrijden. In de sociëteit, aan de Kort*
Leidsedwarsstraat werd een schaaksimul-
taanwedstrijd gehouden. Reünist Hein
Donner moest het opnemen tegen 36 stu-
?ntën, reühiéten" en professoren.
Van de 36 partijen' won Dormer er
Zes partijen eindigden in remise en Don-
»r verloor er vier.
In het AMVJ-gebouw werden volleybal
wedstrijden gespeeld, waaraan werd deel
genomen door een vijftal Amsterdamse
studentencorpsen.
Maandag was er een autorallye ge
weest die, na een niet gemakkelijk par
cours over 60 km door het Gooi, werd
gewonnen door prof. dr L. F. van Muis
winkel. hoogleraar aan de V.U. Er namen
in het totaal 50 wagens aan deze rally*
deel
In hoofdklasse dammen:
D.O.S. verslaat H.D.C.
Voor de hoofdklasse van, de Haagse
Dambond trok H.D.C. gisteren naar Delft,
waar D.O.S met niet minder dan 18—2
won. Slechts Singerling en Langbroek
smaakten ieder het genoegen, een tegen-
punt te maken. H.D.C. miste Grouwstra
weer en telde bovendien enkele invallers
in de gelederen, hetgeen maar ten dele
als excuus kan gelden.
Ambassadeur protesteert
Mogen r. katholieken met
Joegoslaven voetballen
De Joegoslavische ambassadeur in En
geland, dr Vladimir Velebitsaid, heeft ge
protesteerd tegen de houding van de
aartsbisschop van Dublin inzake de voet
balwedstrijd tussen Ierland en Joegosla
vië. vandaag te Dublin te spelen.
De aartsbisschop en enkele I®rs«
-katholieke organisaties hebben er op
aangedrongen, de wedstrijd te annuleren.
n als reden hiervoor aan, dat het
Joegoslavische team uit een land komt,
de regering verantwoordelijk
moet worden geacht voor de vervolging
•an de r.-katholieken.
Voetbal tegen Duitsland
in Rotterdam
Op initiatief van de Lions Club
Rotterdam en dank zij de medewer
king van de K.N.V.B. zal Woensdag
14 December a.s. in het Feyenoord-1
stadion te Rotterdam een voetbal
wedstrijd worden gespeeld tussen een
Nederlands Bondselftal en de West-
duitse kampioensclub Rot-Weisz uit
Essen. De netto-baten komen geheel
ten goede aan de Actie Vluchtelin
genhulp.
In het comité van aanbeveling hebben
atttlng genomen de heren mr G. J. v. Heu-
ven Goedhart hoge commissaris der
Ver. Naties voor vluchtelingenhulp, mr F.
J. F. M. van Thiel, minister van maat
schappelijk werk, mr G. E. van Walsum,
burgemeester van Rotterdam, Ir H.
F. Hopster, voorzitter van de K.N.V.B,
mr K. P. van der Mandele, voorzitter
van de kamer van koophandel en fabrie
ken voor Rotterdam, dr ir L. G. Ver-
steege. president-commissaris van het
Feijenoord-stadion en J. E. Llonl, voor
zitter van de Lions Club Rotterdam.
Florcence Chadwiek. De Engelse zwem-
bond heeft het nieuwe record van de
Amerikaanse Florence Chadwiek, die in
13 uur en 55 tussen Dover en Frankrijk
het Kanaal is overgezwommen, officieel
erkend. Het nieuwe record is 11 minuten
beter dan het oude van de Brit Bil!
Pickering.
