Recreatieplan Kikkerpolder in
1958 uitgevoerd
Eén der sportvelden krijgt tribunes voor
achtduizend toeschouwers
Openluchttheater (op eiland) zal duizend
mensen kunnen bevatten
NIEUWE LEIDSCHE COURANT
WOENSDAG 12 OCTOBER I95S
DE HEER A. GAL]AARD VOORZEGT
Jting. Het woord theater doet wellicht al
leen denken aan toneel, maar dan ziet
men de functie van een cultuurplaats ïfi
de openlucht toch veel te beperkt.
In Den Haag werden in de regenzomei
van 1954 61 voorstellingen gegeven met
een totaal van 76.000 bezoekers. De voor
stellingen waren: vijf promenadeconcer
ten, twee jazz-avonden, 34 kindervoorstel
lingen. acht balieta- en dansavonden, drie
voordirachtsavonden, vier kerkelijke
menkomsten (zowel van Prot.-Chr.
van R.K. zijde), een landdag van
vrouwenvereniging, een uitvoering
een mannenkoor, een midzomerfeest
avond, een „vacaatie-avond zonder zor
gen" en een gymnastie kuit voering.
Het aantal bezoekers was in 1950 per I stifan
vooreWliin. 775. in 1951 779. In 1952 998. 'ïillrZ
ln 1953 1065 en in 1954 1226. Een vrij .lerk I Vérk«r' "*etra*.
opgaande lijn dus.
Agenda van Leiden
Woensdag
Turk, half 8: Vereniging voor paedago-
giek, prof. dr H. M. J. Oldewelt over om
gang met de rijpere jeugd.
Rehoboth. 8 uur: Centrale A.R. kiesver
eniging, prof. dr S. U. Zuidema over: A.R.
politiek, apartheidspolitiek?
Foyer stadsgehoorzaal, 8 uur: Veilig
Verkeer, wedstrijd in hersengymnastiek
voor de bedrijven, met film.
Pieterskerk. 8 uur: orgelrecital door
Claire Coci (New York).
Volkshuis, 8 uur: Vereniging voor han
denarbeid, propaganda-werkavond.
Middelstegracht 3. 8 uur: dr Henri Pol.
oud-secretaris I.CC.C.
Steenschuur 6. 8 uur: De Natuurvriend.
Schouwburg. 8 uur: K. en O., cabaret-
ensemble Wim Sonneveld met: Huis. tuin
en keuken.
Donderdag
Turk. hall 1: lunchbijeenkomst „Comé-
ko" (middelgrote en kleinere onder-
hemingen).
Vlies, half 3: Vereniging van huisvrou
wen, middag door de huisvrouwenvoor
lichtingsdienst (films, demonstraties enz.).
Harmonie, half 4: bespreking met de
straatcommissies over de lichtweken.
Casino, 7 en 9.15 uur: Cefa. Zendingsfilm
..Ik ben met u".
Stadsgehoorzaal. 8 uur: Chopin-avond
Speelweide
(Van een onzer redacteuren)
HET NIEUWE RECREATIEPLAN van de heer A. Galjaard, chef van de
Leidse plantsoenendienst, voor de Kikkerpolder is thans vrijgegeven
voor publicatie. Zoals wij gisteren al meldden, wordt het in de Maandag
te houden vergadering van de gemeenteraad besproken. En gaan onze be
stuurders er mee accoord, dan zal spoedig met de uitvoering van de eerste
fase van dit grote project worden begonnen. De heer Galjaard deelde ons
gistermiddag tijdens een onderhoud mee, dat men de plannen in 1958
geheel gerealiseerd wil hebben en dat in 1959 de sportvelden bespeelbaar
moeten zijn.
De Kikkerpolder zie', men "in zijn ge
heel. als men staat op het hoge bruggetje
bij de molen aan het begin van het. Mare-
dijkje, dat de verbinding is tussen de Ma
redijk en de Poelgeesterlaan. Hij wordt
ingesloten door de Haarlemmertrekvaart,
de Leidse Hout. het bos van Oud-Poel
geest en het weiland aan de Houtlaan
(achter de Mariënpoelstraat) en leent
zich door zijn ligging er uitstekend voor
om als recreatiegebied te dienen, al laat
de huidige grondstructuur voor deze be
stemming zeer veel te wensen over. Het
is te begrijpen, dat het gemeentebestuur
zich door de samenstelling van de grond
niet heeft laten afschrikken. Immers zou
woningbouw in dit gebied ook bijzondere
kosten met zich hebben gebracht door on
getwijfeld uitgebreide grond- en heiwerk
zaamheden.
De plaats
De plaats van het ontworpen recreatie
gebied zal wellicht ook een vraag opwer
pen. Ligt het bijvoorbeeld ten opzichte
van de binnenstad niet ongunstig Het
antwoord op deze vraag moet in de eerste
plaats zijn, dat zo'n plan alleen geschikt
is vuor Oc periferie van de stad, omdat de
binnenstad ruimtelijk toch geen gelegen
heid biedt en daar bovendien de natuur
lijke omgeving ontbreekt, waarin een ge
bied voor recreatie nu. eenmaal moét
komen te liggen. Bij het „herscheppen"
van de Kikkerpolder zit de gedachte voor,
dat dit plan mèt de Leidse Hout en Oud-
Poelgeest een wel zeer harmonische een
heid zal gaan vormen.
Daar komt bij. dat het met dat liggen
aan de buitenkant van de stad nog wel
zal meevallen. In de toekomst zal de
situatie zo zijn, dat het gebied door de
aanleg van wegen veel gemakkelijker te
bereiken is dan nu het geval is. We den
ken aan de weg over het Schuttersveld,
aan de weg. die het viaduct Gevangenlaan
(legermuseum) met de rijksweg zal ver
binden (hetgeen ook een gemakkelijker
verbinding voor de Lage Morsweg en om
geving met de stad betekent) aan de door
trekking van de Boerhaavelaan, die im
mers door het spoorwegviaduct met de
Maredijk wordt verbonden, en dan
vooral niet te vergeten I aan de brug-
bouw over de Haarlemmervaart, ter
hoogte van „Groenoord", waardoor het
Noorden van de stad (Willem de Zwijger
laan) ineens een heel stuk dichter bij de
stad aan de andere kant van de vaart
komt te liggen.
Leiden wordt, als de woningbouw maar
wat vlotten wil, een stuk groter, maar an
derzijds lijken de afstanden door de
„rationalisering" van het wegennet aan
merkelijk kleiner te worden.
En is het ten 6lotte niet zó, dat men in
zijn vrije tijd voor een bezoek aan plaat
sen van ontspanning heus wel een wan
deling over heeft Heeft men t.a.v. de
Leidse Hout ooit over gebrek aan bezoek
te klagen gehad Het is psychologisch
wellicht te verdedigen, dat een recreatie
gebied niet zo dicht bij het woon- en
werkcentrum ligt.
De totale oppervlakte van de voetbal
velden is acht ha. In B zijn drie KNVB-
velden geprojecteerd en In A een KNVB-
veld, een trainings terrein en een veld
an internationale afmetingen.
Tribunes 8000
Dat laatste veld 4s zeer belangrijk, want
et is in alle opzichten geschikt voor in-
ternatdonale wedstrijden en het wordt
omgeven door tribunes. Het zijn zit-
staantribunes, die plaats bieden aan onge
veer achtduizend toeschouwers. Naar
hoger aantal heeft men niet gestreefd,
omdat de stedelijke voetbalpractijk uit
wijst, dat een aantal van 6000 a 7000 be
zoekers aan de zeer hoge kant is. Er zal
wèl mogelijkheid voor uitbreiding zijn.
De letteT M op de foto duidt de ovei
dekte tribune aan. De heer Galjaard is
er van uitgegaan, dat daarop ook de
kleedcabines een plaats krijgen, i
mochten zij, die uiteindelijk over dit plan
moeten beslissen, daarmee niet instem
men, dan is échter de overdekte tribune
ruimte vrij voor een apart kleedlokaal.
Fietsenstalling: 5000
Tussen de beide veldencomplexer
vindt zich een oprijlaan (L) van tien
ter breed en tweehonderd meter lang.
Deze wordt gemarkeerd door bomen
Voetbalvelden
D© terreinen, die op de foto van de
tekening met de letters A en B zijn aan
geduid, vormen het sportgedeelte van het
plan. Er komen in totaal zes velden, die
alle uitsluitend voor het voetbal zullen
worden gebruikt.
De grond is slecht en bestaat uit
klei en zand met een veenlaag er on
der. De heer Galjaard toonde ons een
situatietekening van de verschillende
grondhoogten. Aan de grillige vor
men kan men zien, dat hier vroeger
vermoedelijk een plassengebied Is ge
weest. BU de structuurverandering
wordt de grond gemengd met zand
en daarop komt een laag teelaarde.
Op deze aarde wordt dan gezaaid (tff
worden zoden gelegd!).
Dit is een foto van de maquette
van het openluchttheater in
het bospark. Het eigenlijke
theater (midden) bestaat uit
een podium van 200 m2, een
klankvijver en de oplopende
bankenrijen, die plaats bieden
aan duizend personen. De om
geving is weelderig groen. De
coulissen zijn dan ook natuur
lijk. Het geheel wordt omringd
door water, zodat het theater
op een eiland ligt.
Foto N. van der Horst
heeft halverwege een ruimte in de vorm
een halve cirkel, waar het publiek
voor de loketten zal moeten opstel
len. Buiten de eigenlijke oprijlaan (het
stuk tussen de bomen dus) worden, lood
recht op de bomenrijen, stalen houders
fietsen geplaatst. Op deze wijze zul
len vijfduizend fietsen kunnen worden
geborgen. Voor de auto's is een andere
oplossing gevonden, maar daarover straks
Bosparlc
Het recreatieplan Kikkerpol
der verklaring der letters: A
drie sportvelden; B drie sport
velden; C speelweide met wie
lerbaan; D parkeerterrein voor
auto's; E bospark met open
luchttheater; F het Maredijk-
je naar Oegstgeest; G bota
nische tuin; H molen aan Ma-
redijkje; I molen aan Haar
lemmervaart; J Haarlemmer
vaart; K boerderij bij Leidse
Hout aan Maredijkje; L oprij
laan tussen de sportvejden-
complexen; M overdekte tri
bune op internationale veld; N
weg door Kikkerpolder (van
viaduct Maredijk naar War-
mondérweg).
Foto N. van der Horst
Het terrein E, links op de foto, is het
geprojecteerde bospark met openlucht
theater. Het is twee ha groot. De heer
Galjaard wil het bospark juist hier heb-
sm dit gedeelte harmonisch te laten
overgaan in de Leidse Hout en het bos
•an Oud-Poelgeest.
Het bospark krijgt een bestemming, die
ivereenkomt met die van de Leidse Hout.
Niet iedereen is op mooie dagen in de ge
legenheid naar Katwijk of Noordwijk of
Wassenaar te gaan. De boschages en wei
tjes zullen voldoende gelegenheid tot een
rustig verpozen geven.
In dit park heeft het openluchttheater,
waarvan de uitvoering nog niet geheel
zeker is, een centrale plaats. Het theater
ds geprojecteerd in een gebied van weel
derig groen. En zó, dat het met de ach
terkant staat naar de sportvelden ei
de Kikkerpolder ontworpen weg (N),
die de verbinding is tussen het viaduct
Maredijk en de Warmonderweg. Geluiden
van buiten moeten immers zoveel moge
lijk worden tegengehouden.
De' coulissen van het theater zijn
uiteraard van gewone beplanting. Het
pddlum heeft een oppervlakte van
tweehonderd vierkante meter. Aan
weerszijden van het podium zijn de
geluids- en lichtcabines gedacht, ter
wijl tussen het podium en de oplopen
de bankenrijen een zogenaamde
klankvijver moet komen. Er is in het
theateT plaats voor duizend mensen.
Het geheel is omgeven door water,
zodat het theater op een eilandje ligt.
Licht opgestoken
Voordat de heer Galjaard met de uitwer
king van zijn plan begon, bezocht hij
dan tien openluchttheaters in den lande.
Zijn conclusie is, dat de theaters van Den
Haag en Amstelveen het Leidse ontwerp
het meest nabij komen.
De heer Galjaard verwacht, dat het
theater het zeker zal doen. De practijk in
andere gemeenten wettigt die verwach-
Het plan bevat verder een grote speel
weide, dicht bij de Maredijkse molen.
Deze weide is op de foto C, de Maredijk
(naar Oegstgeest) is F en de molen (aan
het eind van de Mariënpoelstraat) is H.
De weide heeft een oppervlakte van
vier a vijf ha. De kring rondom de C
stelt de wielerbaan voor, waarvan de
I amateurverenigingen gebruik kunnen ma-
jken. Zij moeten nu hun wedstrijden op
I straat houden. En er wordt ook getraind op
de openbare weg, hetgeen verboden is.
j Het komt zelfs voor, dat men de periodie-
[ke bekeuringen, die deze training op de
lavagesteente. De
hippique worden binnen de kring op het
gras gehouden.
Door de wieleibaan is de speelweide
eigenlijk in twee stukken uiteengevallen
Dat is ook de bedoeling geweest, want nu
kan het middenstuk worden gebruikt voor
het grovere balspel, terwijl in de over
blijvende hoeken de families en de kleu
ters zich ongestoord kunnen amuseren
Vooral dit deel van het recreatiegebied
zal voor „Groenoord" en wijde omgeving
van groot belang blijken te zijn.
Het parkeerterrein voor auto's is met
een D aangeduid. Daar kunnen een 75 a
100 auto's staan. Er zullen ook auto's
worden geparkeerd op een strook langs
de weg door de polder. Deze strook ligt
langs de speelweide.
Botanische fuin
Wij willen dan nog de bijzondere aan
dacht vestigen op de betekenis van dat
deel van het plan, dat met een G is aan
gegeven (rechts boven). Het is een drie
hoek aan de Haarlemmervaart (J), tussen
de molen van de Kikkerpolder (I) en het
viaduct Maredijk.
In het raadsstuk, dat wjj gisteren
publiceerden, werd de naam „heem
park" genoemd. Dit heempark zal een
„Instructieve beplanting" bevatten
van uitsluitend binnenlandse planten.
Deze planten worden voorzien van
hun naam. Het geheel wordt afge
wisseld met vijvertjes en waterloop
jes. De heer Galjaard zal er naar stre
ven, hier tien a twaalfduizend plan
ten in tachtig a honderd variëteiten
samen te brengen. Het doei van deze
botanische tuin is duidelijk: de stede
ling te bewaren voor nog verdere af
dwaling van de natuur, speciaal dan
de eigen natuur. Verwacht wordt, dat
ook het onderwijs voor dit element
in het recreatiecomplex bijzondere
belangstelling zal hebben.
Amstelveen is ons op dit gebied voor
gegaan. Daar gaat van de botanische tuin
grote bekoring uit en de waardering is er
algemeen. Men weet niet, hoe met Neder
landse planten zo iets moois kan worden
gemaakt, zei de heer Galjaard ons.
t film.
Schouwburg. 8 uur: K. en O., cabaret
ensemble Wim Sonneveld met: Huis. tuin
Filmzaal academie. 8 uur: Russische
film „In naam van de mens".
Rapenburg 10. 8 uur: VERON over de
televisie.
Vrijdag
Foyer stadsgehoorzaal.
Verkeer, verkeersforum m
Snouck Hurgronjehuis, 8 uur: K. en O.,
cursus school- en beroepskeuze door drs
P. J. Stolker.
Volkshuis. 7 uur: K. en O., ci
tieve arbeid door Henk Kors.
Turk, 8 rnjr: modeshow Van Egmond—
OffermanMesscherHollants.
Doelen, 8 uur: Maatschappij der Ned.
Letterkunde, dr K. F. A. Halbertsma
Vaderlandse artsen-letterkundigen uit de
17de eeuw.
Centrum (ingang Moriaansteeg 2), 7.45
uur: Ned. Herv. Mannenvereniging op
G.G. „De Heere is onze Banier", j:
gadering, spreker ds A. J. Kret.
Oegstgeest. bedrijfscantine M.E.B.,
8 uur: feestavond personeelsvereniging.
Tentoonstellingen
Rijksmuseum voor volkenkunde. 10—5
uur: Japanse kleurendruk-houtsneden
(Utagawa Kuniyoshi. tot 20 November).
Foyer stadsgehoorzaal. 9—p en 8—half
11: tentoonstelling Veilig Verkeer (t.m.
Zaterdag).
Nachtdienst apotheken
Apotheek Boekwijt, Breestraat 74, tel.
20552, en de Haven-apotheek, Haven 18,
teL 20085.
Geen luxe
In het algemeen merkte hij ten aar
an de recreatievoorziening in de stad op,
dat de stand van het groen direct
band houdt met de hoeveelheid. „Want
hoe komt het, dat de groencomplexen in
het Haagweg-kwartier door de jeugd
worden geschonden? Er is alleen dit a
woord op te geven, dat er te weinig speel-
geJegenheid is. Waar te weinig recreatie
mogelijkheid is. wordt hel aanwezlg<
groen te intensief gebruikt en daardoor
misbruikt. Het uitvoeren van plannen als
deze is daarom geen luxe en geen
kwisting van grond". Nog éfgezien vs
omstandigheid, dat men in het belang
van de geestelijke en lichamelijke volks
gezondheid nu eenmaal niet een woonge
bied vol met huizen kan zetten.
Na de aanleg van het park Roomburg
aan de Kanaalweg zal de Leidse raad
Maandag dus beslissen over dit eerste
project. Het is een gelukkige omstandig
heid, dat dan tevens de aanleg var
vaste volkstuinpark in Noord ter 6prake
komt. Ook daarmee heeft de plantsoe
nendienst zich de laatste tijd zeer actief
beziggehouden. Hij zorgt niet alleen
de verfraaiing van het inwendige va
stad, maar ook voor een representatieve
buitenkant.
Prof. Siemens onderscheiden
Prof. dr H. W. Siemens, hoogleraar
de dermatologie en geslachtsziekten a
de Leidse universiteit, is benoemd t
erelid van de „Societa Italiana di Der-
matologia e Sifilographia".
Ds Toornvliet op tweetal
te Bloemendaal
Ds G. Toornvliet, Geref. studentenpre
dikant alhier, is met dr J. Blauw, secre
taris van de Nederlandse zendingsraad te
Hilversum, geplaatst op een tweetal van
de Geref. Kerk van Bloemendaal ter ver
vulling van de vacature prof. dr J. L.
Koole.
Brigadier Semeijn 35 jaar
bij Leger des Heils
Brigadier M. Semeijn herdenkt dezer
dagen het feit. dat zij gedurende 35 jaar
als officier bij het Leger des Heils werk-
n is geweest. In de samenkomst, die
Zondagmorgen om 10 uur in het ge
bouw Hooigracht begint, zal brigadier
Semeijn gehuldigd worden. Maandagmid
dag wordt van drie tot half vijf een re
ceptie gehouden.
K. en O. lilmstudiekring
Welcome mr Marshall, humor
van Spaanse bodem
Zo erg vaak zijn we in ons land niet in de gelegenheid een Spaanse film
te zien. Kortgeleden zagen we in de normale roulatie een erg slecht voor
beeld, La Perverse, de K. en O.-filmstudiekring heeft het seizoen geopend
met een goed product uit de Spaanse studio's, Welcome mr Marshall.
plan over enkele dagen zullen arriveren.
En de inspecteur-generaal beveelt de dove
burgemeester voor een daverende ont
vangst te zorgen. Dan beginnen de illu
sies en dromen. Amerika, het land van de
rijkaards, die ontzaglijk veel weg heb
ben te geven. Verlanglijstjes worden opge
maakt, een heel kitsch-dorp opgericht om
dat de bezoekers stellig van folklore zul
len houden, en de bevolking tooit zich met
In een feestartikelenwinkel gekochte som
brero's.
Het best geslaagde deel ln de film von
den we de uitbeelding van de dromen
der hoofdpersonen, de nacht voor de des
illusie. Toen werd het werkelijk film, dit
prachtige stuk internationale humor. Van
de zeldzaam geestige dialoog ging ln de
ondertitels natuurlijk veel voor ons ver
loren, maar wat er overbleef was toch rij
kelijk voldoende om het volle Casino-
theater met de leden der studiekring een
heel plezierige avond te bezorgen.
O. T.
De film Welcome mr Marshall verplaatst
ons naar een klein Spaans dorp, dat
loren ligt in de zengende zon, met al*
enige verbinding met de buitenwereld
antiek autobusje. De grote gebeurtenis in
deze besloten wereld wordt het bericht,
dat vertegenwoordigers van het Marshall-
Advertentie).
Hoofdvertegenwoordiger
J. G. LAMME
Hoge Morsweg 56
Leiden
Telefoon: 23527
7n foyer Stadsgehoorzaal
Verkeersforum loste tal van
problemen op
In het kader van de Propagandaweek
voor Veilig Verkeer werd gisteravond in
de Foyer van de Stadszaal een verkeers
forum gehouden, waarvoor bevredigende
belangstelling bestond. Het Forum stond
onder leiding van de rijksinspecteur L.O.
de heer J. Machielsen, tevens voorzitter
van de afdeling Leiden, en werd verder
gevormd door mej. Van Nienes, oud-lid
der Verkeerscommissie, de heer G. A. N.
Cornelisse, inspecteur der Verkeerspolitie,
J. Bot, adjudant der Rijkspolitie en de
heer J. Brouwer.
De heer Machielsen sprak een kort wel
komstwoord. waarin hij nogmaals het
grote belang van een veiliger verkeer uit
eenzette en een dringend beroep deed op
alle aanwezigen om door het betrachten
van de grootst mogelijke zelfdiscipline het
goede voorbeeld te geven. Daarna wer
den de aanwezigen in de gelegenheid ge
steld hun vragen op verkeersgebied op
het Forum af te vuren, waarvan een druk
gebruik werd gemaakt. Do vragenstellers
verklaarden zich zonder uitzondering vol-
komen bevredigd door de verstrekte ant
woorden. Vrijdagavond om 8 uur wordt
ln dezelfde samenstelling een herhaling
van dit verkeersforum gegeven, dan in
een omlijsting van verkeersfilms, het
geen gisteravond niet mogelijk bleek In
verband met een defect aan de projector.
Verwacht mag worden dat ook dan velen
deze interessante en leerzame verkcersles
tullen bijwonen.
Hedenavond wordt, zoals gemeld.
hersengymnastiek op verkeersgebied door
bedrijfsgroepen gehouden. Hieraan wordt
deelgenomen door de personeelsvertegen
woordigingen van de dekenfabriek Zaal
berg, de N.Z.H.V M.. de Eltax, Vroom en
Dreesmann, Rotogravure. Royal Type
writers en het Leidsch Dagblad.
Terwijl overdag de gelegenheid bestaat
de tentoonstelling te bezichtigen, waar
vooral door scholen in klasseverband
druk gebruik wordt gemaakt, is er
Geref. Gemeente
Voor de Geref. Gemeente, Nieuwe Rijn
76, spreekt hedenavond half acht ds K. de
Gier uit Den Haag.
Storende zetfout
In het Maandag geplaatste artikel
„Koorzang als liefhebberij" staat een zeer
storende zetfout. Kont onder het kopje
„Vrijbuiters" leest men namelijk „ze bid
den afgrijselijk". Dit moet zijn: „bibberen
afgrijselijk".
Burgerlijke Stond' van Leiden
GEBOREN: Johanna Theodora Cathe-
rina Maria, d v A. J. den Hollander en C.
M. E. Brederode; Aron, z v D. van Pijlen
en S. C. E. v. d. Heijde; Klaas Pleter, z v
A. van Gijzen en J. Bosman; Wilhelmus
Johannes, z v G. J. Knappers en J. M.
Burning; Pieter Marinus, z v J. P. van
Wezel cn C. Bakker; Jobje, d v F. v. d.
Niet en A. Vlieland; Joke Alida, d v A. J.
Parmentier en A. A. Baumeister; Yvonne,
d v M. de Vries en M. J. van Steenbergen.
ONDERTROUWD: W. N. Schuijtvlot en
B. van Noort; W. van Stek en H. van
Nleuwenhulzen; T. W. Akerboom en L. B.
de Jong; M. Keijzer en J. C. Zandvliet;
K. van Proosdij en A. Kukler; C. W. J.
de Goederen en H. G. Vrolijk; C. L. Scho
tel en A. Reijers; C. J. Groenendijk en
C. E. Oosterveer.
GEHUWD: N. J. Muusse en A. C. de
Koning.
OVERLEDEN: J. Beers, huisvrouw van
B. G. Postma, 32 Jr; H. Borst, man, 80 Jr.
morgenavond bovendien een openbare
verkeersles, te geven door de heer Voer
man, hoofdagent der Verkeerspolitie, die
ln het bijzonder de regels van de voor
rang zal bespreken, zowel voor het lang
zame als voor het snelverkeer. Ook hier-
bij zullen weer films worden vertoond
