Woningbouw in Leiden loopt
het volgend jaar mis
De heer Brouwer sprak over
„doodgravers der evolutie"
VAN HEI
MINISTER
NIEUWE
LEIDSCHE
NIEUWE LEIDSCHE COURANT
3
ZATERDAG 8 OCTOBER 1955
Wethouder ongeleen gat opening van zaken
Provinciale directie bevoordeelt
andere gemeenten
TTET WAS WAARLIJK GEEN WONDER, dat wethouder Jongeleen, die
dezer dagen de Leidse pers bijelkander riep om mededelingen te doen
betreffende de woningbouw in onze stad, zijn boosheid niet onder stoelen
of banken wenste te steken. Dit jaar is het namelijk de omstandigheden
in aanmerking genomen met het klaar komen van woningen nogal re
delijk gelopen, maar het volgend jaar dreigt het hopeloos mis te gaan. In
feite komt het er op neer, dat we het contingent voor 1955 niet kunnen
realiseren. In December kan pas worden begonnen met het bouwen van een
deel(tje) van dit contingent. Maar wat dan met de rest?
Het ligt, aldus de wethouder, niet aan
een niet op tijd inleveren van de Leidse
plannen bij de provinciale directie voor
de woningbouw Zuid-Holland. Deze di
rectie gaf in totaal slechts 26 vergunnin
gen voor Leiden af, terwijl het Leidse
bouwvolume 1955 officieel 507 woningen
bedraagt. In feite komt dit erop neer, dat
Leiden heleméól niet kan bouwen.
De activiteit van het gemeentebestuur
inzake het indienen van de plannen bij
de provinciale directie illustreerde de
wethouder met een indrukwekkend aan
tal cijfers en data.
Op 5 Februari van dit jaar werden 24
woningen opgegeven, op 10 Februari d.a.v.
was het er één, op 12 Februari diende men
plannen in voor vier woningen, op 6 April
voor 71 en 122 woningen, op 20 Mei voor
253 woningen, op 3 Augustus voor 126 en
38 woningen en op 23 Juli voor 104. In
totaal 756 woningen. Dit aantal is inmid
dels gestegen tot ruim 800.
En nu het aantal toewijzingen! Op
30 Juli kwam er toestemming voor
vier woningen, op 18 Juli voor 22; in
totaal 26 woningen!!
Wie verantwoordelijk?
Op 11 Februari werd er in Den Burcht
een vergadering gehouden, waarop een
lid van Ged. Staten uprak over de wo
ningbouw. Er ontstond toen enige deining,
waaruit in' de gemeenteraad een interpel
latie voortvloeide. Op 31 Januari was er
echter al een bespreking geweest tussen
wethouder Jongeleen en een lid van Ged.
Staten, waarbij de wethouder werd aan
geraden het contingent migratiewoningen
op te nemen, zijnde drie maal vijftig wo-
Een telefoongesprek met Den Haag op
11 April waarschuwde de wethouder ech
ter al, dat het niet best zat met het op
nemen van contingenten e.d. Op 20 April
werd dit bevestigd door een schrijven van
de provinciale directie, waarin het ge
meentebestuur werd gewaarschuwd geen
aanbestedingen te houden zonder toe
stemming van genoemde instantie.
Hierop volgde op 9 Mei een bespreking,
waarbij bleek, dat de beschikbare premie-
aanvragen al tot Februari 1956 op waren!
Men zou van de zijde van de provinciale
directie Zuid-Holland echter trachten
Leiden alsnog met voorrang te helpen.
Een lid van Ged. Staten zegde tijdens een
zitting toe met de provinciale directie
over de Leidse woningbouw te spreken.
Het liep echter weer op niets uit.
Op 26 Juli deelde de provinciale di
rectie dc wethouder mede, dat de toe
wijzing van 253 woningwetwoningen
niet eerder dan December zou kunnen
vallen. Maar men zou er nader over
beslissen binnen tien dagen.
Intussen ontbrak het niet aan mensen,
die voor Leiden ten beste wilden spreken.
Op 5 Augustus kreeg de wethouder een
dergelijke toezegging, op 8 Augustus zelfs
van ir Halm van de provinciale directie
zelf, die zei op de hoogte te zijn en zijn
medewerking beloofde. Geen wonder, dat
de burgemeester en de wethouder, die
op 11 Augustus een gesprek hadden met
twee leden van Ged. Staten, maar al te
zeer geneigd waren hun advies te volgen:
„Zie voor die 253 woningwetwoningen een
aanvaardbare prijs te krijgen!" (dus: „aan
besteden"!).
Maar dat was weer mis. Op 25
Augustus liet de provinciale directie
Zuid-Holland er geen twflfel over be
staan: „Géén aanbesteding zonder
hair toestemming!"
Naar de minister I
Was het wonder, dat het Leidse ge
meentebestuur weinig waarde hechtte aan
toezeggingen, die tijdens een onteigenings-
zitting van Ged. Staten door een lid van
die staten werden gedaan? Leiden zou 35
industriewoningen extra krijgen en ge
noemd lid zou zijn best doen voor nog 71
premiewoningen. Wethouder Jongeleen
gelóófde het wel en ging met de burge
meester naar de minister.
Wat bleek daar echter weer? De
minister had zich natuurlijk voor dit
onderhoud even laten Inlichten over
de situatie. De cijfers, die hij burge
meester Van Kinschot en wethouder
Jongeleen echter voorlegde, waren op
z(jn zachtst gezegd: minder juist.
Geen wonder, dat Zijne Excellentie
ietwat beteuterd keek, toen de beide
Leidse gemeentebestuurders de cijfers
corrigeerden! Hij beloofde zijn best
voor Lelden te zullen doen en raadde
In de knel
Het komt er dus op neer, dat er van de
zijde van het provinciale bestuur toezeg
gingen worden gedaan, die de provinciale
directie niet kan honoreren. Wanneer men
in December 1955 pas kan beginnen met
realisering van een (klein) deel van het
toegewezen bouwvolume, hoe realiseren
dan de rest? Het behoeft wel geen be-
De doodgravers der evolutie zijn al die
lensen, die nu nog doen aan Christelijke
polatdek, zo zegt men. Als je dus lid wordt
een Chr. politieke jongerenorga
nisatie, tel je tegenwoordig niet meer
aldus de heer Brouwer. De A.R.P
heeft zijn tijd gehad en met weemoed
men terugdenken aan de grote dagen
Kuyper, Colijn en Groen van Prin-
sterer. Nu heeft de A.R.P. een stempel
op zich gekregen van „burgerlijke ach
terlijkheid". We paraderen als partij niet
we geven geen geweldige shows
aldus spr., want de A.R.P. is uit
gerangeerd.
Een groot deel van de mensheid hoopt
nog op de evolutie. De mens wordt steeds
beter. De mens is een „onbeschreven vel"
langzamerhand zal het goede over-
nen en komt er een maatschappij,
waarin de verhoudingen gezond zullen
zijn. De Christen gelooft niet in een der
gelijke evolutie. De Christen gelooft we1
n evolutie: de grote evolutie van het
Koninkrijk Gods. Maar deze evolutie is
niet uiterlijk. En omdat we in deze evo
lutie geloven, aldus de heer Brouwer,
jn we de „doodgravers van de evolutie".
Dit komt uit in de naam van de partij
„anti-revolutionnalr". De A.R.P. verzet
zich tegen de revolutie, die proclameert
.geen God en geen meester" en waarin
de hoogste godsdienst de godsdienst van
Kapitein A. Th. Hafkamp
Ier aarde besteld
Op de begraafplaats van het Groene
Kerkje te Oegstgeest is gisteren het stof
felijk overschot ter aarde besteld van de
kapitein der mariniers A. Th. Hafkamp,
die bij duikoefeningen te Den Oever ver
ward geraakt is in uitgezette visnetten
en verdronk. De begrafenis, die met mi
litaire eer geschiedde, werd door vele
militaire autoriteiten bijgewoond, van wie
luitenant-generaal D. C. Buurman van
Vreeden namens de territoriale bevelheb
ber Nederland aanwezig was.
Aan de groeve werd het woord gevoerd
door generaal-majoor der mariniers C.
K. Romswinkel, luitenant-kolonel der
mariniers A. P. Arends en kapitein Jon
ge Ouderaad, thans gevestigd in Frank
rijk. Een broer van de overledene heeft
voor de belangstelling bedankt.
Een dokter nodig
De Zondagsdiens4, der Leidse huisart
sen wordt waargenomen door de dokters
Gaasbeek, Kortmann, Lahr, Postel,
Schaefer en Teeuwen.
Welke apotheek
De avond-, nacht- en Zondag6dien6t der
apotheken te Leiden wordt van Zaterdag
8 Oc4-. 13 uur tot Zaterdag 15 Oct. 8 uur
waargenomen door apotheek Boekwijt,
Breestraat 74, tel. 20552 en de Haven
apotheek, Haven 18, teL 20085.
toog, dat hiermee niet alleen en simpel
de belangen van de woningzoekenden in
de knel raken, maar ook die van de uni
versiteit en van de industrie.
Bevoordeling
Om bet maar duidelijk te zeggen:
het is wel zeker, dat andere gemeen
ten boven Leiden, de derde grote stad
van Zuid-Holland, worden bevoor
deeld. Men is daar soms al bezig met
toewijzingen uit het bouwcontingent
1956! En die voorschotten komen o.a.
uit de niet-gerealiseerde bouwvolumes
van Leiden! Dat wel blij is met het
feit, dat het bouwvolume 1954 einde
van dit jaar werkelijkheid is gewor
den, maar met een illusoir bouwvo
lume 1955 zit.
Materiaal en-mensen
genoeg
De Leidse aannemers beschikken
mensen en materiaal genoeg, zo deelde
de wethouder ons desgevraagd mee, om
direct het Leidse bouwvolume te reali
seren. Het streven van het gemeente
bestuur is verder om vóór Januari 1956
Alle plannen bij de provinciale directie op
tafel te hebben, zodat men nooit zal kun-
zeggen, dat „Leiden te laat was". De
op het ogenblik als woningzoekenden in
geschrevenen (3865!) kunnen, wat dèt be
treft, dus gerust zijn. Overigens is hun
aantal sedert Mei van dit jaar wat terug
gelopen door het gereed komen van en
kele projecten. Het waren er in Mei maar
liefst 4105, die een woning zochten!
Arjos begon seizoen
De afdeling Leiden van de Arjos begon het verenigingsjaar, waarin de
verkiezingen vallen, met een bezinning op de taak in de Arjos. De ver
gadering, die gehouden werd in het wijkgebouw aan het Levendaal, stond
onder leiding van de heer A. Smallenbroek. Spreker was de heer D. Brou
wer uit Oegstgeest, die als titel van zijn onderwerp had: „De doodgravers
der evolutie".
T. en D.-fabriekscomplex
Nadat het T. D.-fabriekscomplex, dat
begrensd wordt door de Middelstegracht
(even zijde), Hooigracht en Oude Rijn, de
vorige week in bod wa^ gezet voor
ƒ372.680, vond gisteravond in het Vendu
huis der Notarissen onder grote belang
stelling de afmijning plaats. Na verschil
lende afmijningen in diverse percelen
stond dit complex voor ƒ430.836 in bod.
Bij de eindcombinatie mijnde de heer B
J. Huurman q.q. te Leiden af met ƒ42.000
zodat het gehele complex voor 472.836
werd verkocht.
de rede is. Nu ook weer zal de mens met
zijn hersens de maatschappij tot een hoog
tepunt brengen. Daartegen nemen de Chr
partijen stelling en daarom zijn de Ciir.
partijen beginselpartijen.
TUSSEN DE BLADZIJDEN
Vijand
De Chr. partijen kennen maar één
vijand en dat is een machtige: de Partij
van de Arbeid. De tijd van de S.D.A.P.
met het gebroken geweertje en „heel het
raderwerk staat stil, als uw machtig arm
het wil" Ls voorbij. Als men zich toen
als Christen bij de S.D.A.P. aansloot was
men „een vuile roje" en het dorp over
leefde de schande niet. Maar de P.v.d.A.
heeft een burgerlijk karakter en de scher
pe puntjes zün er af. Het gesprek met
iemand van de P.v.d.A. begint nu met
„mijn kinderen zijn ook op de Chr.
school en ik geloof hetzelfde als u en nu
gaan we over politiek praten", aldus
s- roker. „Ons licht mogen we niet onder
een korenmaat plaatsen en daarom moe
ten we n.idden in de gemeenschap gaan
staan. Alles moet één worden".
Dit heeft voor de jongeren iets be
koorlijks. want men herkent Bijbelse ge
luiden. Maar de P.v.d.A. is in feite
revolutionnair, want men gelooft in voor
uitgang door de mens. Wij willen ook van
kracht tot kracht steeds voort, maar niet
met Drees, aldus de heer Brouwer. Wi)
verwachten ook een grote toekomst, maar
die bestaat niet uit een goede oude dag
met 4.000. We hebben slechte één op
dracht; het Evangelie van Jezus Christus
uitdragen en dan vooral door ons eigen
leven, aldus spreker.
Er moet hard gewerkt worden. De
A.R.P. beleeft een dieptepunt, zoals elke
partij en elk land die kent, maar dit is
niet zo belangrijk. De A.R.P. hoeft slechts
een Gideonsbende te zijn en wat mei
potten en pannen te rammelen; God zelf
zal het werk doen. Hij heeft ons niet
nodig in Zijn Koninkrijk. Wij mogen
helpen, aldus spreker.
Zondagmorgen-gesprekken
Mr Kist over een reële
eenheid der volkeren
Men schrijft ons:
Op uitnodiging van de commissie voor
bijzonder kerkewerk te Leiden zal het
Zondagmorgen-gesprek in het Luxor-
theater morgen worden ingeleid door mr
A. W. Kist, directqur van het vormings
centrum Oud-Poelgeest.
Zoals bekend is, heeft mr A. W. Kist
bijzondere aandacht voor de internatio
nale verhoudingen. Hij ziet de eenwording
van Europa en van de wereld niet door
een idealistische bril. De Christelijke
overtuiging, dat alle mensen bijeen beho
ren als mensen onder God als hun Vader
en Christus als hun Broeder, is de stuw
kracht voor de enthousiaste leider van
het vormingswerk op Oud-Poelgeest.Velen
zullen zich herinneren, dat enkele zomers
achtereen jongeren uit verschillende lan
den van Europa op Oud-Poelgeest bijeen
kwamen. Het oecumenisch perspectief is
daarbij overheersend.
In de bijeenkomst van morgenochtend,
waar gelegenheid zal zijn tot nadere ge-
dachtenwisseling met mr Kist cn ook on
derling als bezoekers, wordt de vraag ge
steld: Is één volkerenfamilie een fictie?
Het antwoord van mr Kist hierop is een
hartgrondig „neen". Het blijft niet bij dit
korte antwoord. Hij zal zijn „neen" nader
toelichten en funderen.
De toegang is gratis. De commissie voor
bijzonder kerkewerk onder leiding van dr
P. L. Schoonheim verwacht in Luxor uit
sluitend niert-kerkeiijken.
Askenase speelt Chopin
Het concertleven in Leiden gaat weer
beginnen. Donderdagavond 13 October om
8 uur zal Stefen Askenase, Pool van ge
boorte, in de stadsgehoorzaal een uitvoe
ring geven van werken van Frédérlc
Chopin, die eveneens in Polen werd ge-
Collecte ten bate van
„De Fakkels Bijeen"
Van 10 tot 15 October zal een huie-aan-
huis-collecte worden gehouden ten bate
van de stichting voor Christelijke blin
denhulp. De inrichtingen voor onze
Christelijke blinden in Amsterdam, Zei6t
Ermelo en Wolfheze kunnen het niet stel
len zonder de daadwerkelijke medewer
king van allen. Het behoeft daarom nau
welijks betoog, dat deze collecte ten bate
van hen, die s'.eeds in het donker leven
en het daglicht nooit meer zullen zien,
aan iedereen van harte wordt aanbevo
len. De stichting, die de naam „De Fak
kels Bijeen" draagt, verleent hulp aan
blinden van iedere gezindte.
Feestavond van Sikkens
Ter officiële opening van het winter
seizoen heeft de personeelsvereniging van
Sikkens Lakfabrieken N.V. te Sassenheim
gisteravond een drukbezochte toneel
avond georganiseerd in het Antonius-
clubhuls te Leiden. Opgevoerd werd het
blijspel in twee bedrijven „Per Lucht
post" van Norman Krasna, dat door de
talrijke aanwezigen bijzonder gewaar
deerd werd.
Wonderman
De heer David Daniël Kaminsky, beter
bekend als Danny Kaye, is weer terug. Tien
jaar geleden ging zijn film „Wonderman"
de wereld over, en nu geeft Samuel
Goldwyn een wereldreprise, wel een be
wijs, dat Danny zich heeft weten te hand
haven als een uniek talent. In deze film
gaat het niet over één Danny,
twee specimen van dit soort. Dat klinkt
ingewikkeld, maar het is eenvoudig: Er
zijn nu eenmaal tweelingbroers, die
elkaar lijken, dat geen mens ze uit el
kaar kan houden. In „Wonderman" neemt
men een loopje met de parapsychologie.
De ene broer, zanger en danser in
restaurant, wordt door een bende uit de
weg geruimd. Hij kruipt dan in de huid
van z'n broer, een voortdurend in
bliotheek verwijlende geleerde.
Wat er gebeurt, als de geest
beroemd artist van tijd tot tijd
een boekenwurm, kan men zich
stoutste fantasie niet voorstellen. In deze
film geeft dat aanleiding tot zoveel
toon van het fabelachtige komische talent
van Kaye, dat een hervertoning zeker
gerechtvaardigd is. Dat is meteen
mooie kans om te zien, hoe de verrichtin
gen van Kaye later door anderen zijn ge-
imiteerd, en hoe hopeloos zij daarin bij de
meester achterblijven. Deze week in Lido.
(Zeer wonderlijke belevenissen van een
boekenwurm, die zichzelf niet meer is).
Achter kloostermuren
Een door de ellende van de oorlog ge
heisterd man verlaat aan het begin
film „Achter kloostermuren", die deze
week in Casino draait, de cel na een straf
van drie maanden te hebben uitgezeten
wegens dronkenschap en ordeverstoring
Hij heeft een rancune tegen de maatschap
pij en de mensen, die hem omringen. Zijn
vrouw is met een kind intussen uit hun
huis gezet en blijkt een erbarmelijk
derkomen in.een steengroeve gevonden
Thomas, zo heet de hoofdpersoon, instal
leert zich met vrouw en kind in een ge
durende de oorlog verlaten klooster en zei
zijn leven van nietsdoen en drinken voort.
Ook wanneer de kloosterzusters terug
keren. weigert hij te vertrekken. Hij
neemt een uitdagende houding
door de moeder-overste van het klooster
beantwoord wordt met begrip
leven. Zij staat hem toe in het klooster
te blijven wonen en tracht een heilzame
invloed op deze ontwortelde mensen ui'
te oefenen.
Aan het slot van de film blijken Tho
mas en zijn vrouw inderdaad de weg tot
een beter leven en tot het geloof gevon
den te hebben. Deze ontwikkeling is in de
film niet aannemelijk gemaakt,
overigens is dit moeilijke gegeven met
tact en gevoel voor stijl in beeld gebracht.
Het grootste bezwaar is bij dergelijke
films steeds, dat de mensen vóór hun be
kering erg slecht en er na opvallend
goed zijn in hun doen en laten. Dit ont
neemt de figuren hun menselijkheid en d<
film veel van haar waarde. In deze Duits
gesproken rolprent spelen Frits van Don
gen en Olga Tschechowa de hoofdrollen.
(Een met smaak verfilmde, maar niet
aannemelijk gemaakte bekeringsgeschie
denis).
Sinuhe, de Egyptenaar
Men zou deze film, die in Luxor ge
presenteerd wordt, een mislukte persi
flage op een stuk Egyptische geschiedenis
en cultuur kunnen noemen. Mislukt, o
dat dit bijzonder langdradige product
authentiek beeld van dit land en volk 1
tijde van één der Farao's pretendeert
geven. Een enigszins critische toeschouwer
zal het, ook al weet hij weinig af
Egypte's historie en cultuur, onmiddellijk
opvallen, dat dit lamentabele verhaal
der de kenmerken van het fantasierijke
Hollywood dan van het oude Egypte
Sinuhe is, volgens het aan een roman
ontleende verhaal, een vondeling, die op
gevoed wordt door een sociaal voelend
medicus, die zijn leven geheel in dienst
stelt van de armste lagen der bevolking.
Geïnspireerd door zijn voorbeeld gaat
Sinuhe medicijnen studeren. Tengevolge
allerlei verwikkelingen komt hij aan
het hof van de Farao terecht, een idealis
tisch vorst, die er in de film als een
zwakzinnige afkomt. Sinuhe wordt door
hem tot zijn lijfarts benoemd en komt dan
en kring van weelderig levende en
ambitieuze hovelingen terecht. Zijn idea
len leggen het. af tegen de verlokkingen
|ztjn nieuwe bestaan en hij komt van
»T<E KOUDEKERK aan den Rijn ls
-®- een betonrasterfabriek gevestigd,
waarvan de heer Casteleijn bedrijfs
leider is. Zijn oudste zoon interesseert
zich bijzonder voor allerlei knutsel
werk. Vader Casteleijtn had indertijd
reeds laten doorschemeren, dat zijn
zoon Wim met een groot project bezig
was. Op het plan daartoe was hij ge
komen tijdens een reisje naar Mar
ken, waar hij Amerikanen alles, wat
karakteristiek Hollands was, zag ko
pen. Koopmansaard en knutselgeest
werden toen vaardig over Wim en hij
besloot een echte Hollandse molen te
maken en die door bemiddeling van
een kennis aan de man trachten te
brengen.
Nu, het eerste is heel goed gelukt
en het tweede moet nog komen. Toen
wij naar de fabriek gingen om het
werkstuk te bezichtigen, werden onze
stoutste verwachtingen overtroffen.
Daar stond, op een tafel en gebouwd
op een plateau, dat het maaiveld
moest voorstellen, „de rode Wip" in
volle glorie te prijken in zün natuur
lijke kleuren. De mooie molen aan de
Gemene Weg was tot in de puntjes
nagemaakt. Boven op het groen ge-
vérfde woonhuis troonde de wip, ge
heel op een schaal van 112 nage
maakt. De vlucht, die de wieken heb
ben, bedraagt 1.45 meter.
Tot in de puntjes
TFflM ZELF stond er stil by, maar
7ijn vader liet alle bijzonderhe
den zien. Alles was compleet: deuren,
ramen met vitrage-gordijntjes, de
draai-installatie voor de wip met
kruipalcn enzovoort. Alleen het hon
denhok en het opschrift op het witte
hekje „Wacht U voor de hond" ont
braken nog. Dat witte hekje geeft toe
gang tot het molenerf, dat met fijn,
vastgeplakt steenslag, een geheel na
tuurlijke kleur heeft. Het enige man
kement is, dat de molen geen water
kan malen. De komende winter wil
Wim dezelfde molen ecbtef geheel
volledig maken, met een waterrad en
in staat om water te verplaatsen. Wel
ls nu dc hoezemsloot te zien en de
uitmaaldrift.
Van zijn twaalfde Jaar af Is Wim
reeds een enthousiast knutselaar. We
kregen nog een mooie riviersleepboot
te zien. een fraaie coaster en een com
plete logger, die Juist de vleet met
blinkende baring binnenboord trok.
Tot In de kleinste onderdeeltjes is
alles volgens het grote voorbeeld ver
vaardigd. lieren en reddingsboten In
cluis. Waarvoor onze hulde!
„Een beste jongen"
Tf/E HEBBEN enkele Leidenaars ge-
sproken, die Marinus van der
Lubbe goed gekend hebben. Deze Leid
se jongen, over wie in de kranten nu
weer zoveel te doen is, was een pleeg
kind van de familie Sjardijn, Lage
Rijndijk 47a. Hij is er van zijn twaalfde
tot zijn achttiende jaar in huis ge-
„Rinus was een beste jongen", ver
telde de heer Sjardijn ons. Hij had wel
wonderlijke ideeën, maar er zat geen
kwaad bij. Ik heb hem indertijd in
huis genomen toen zijn moeder stier/.
Hij was een halfbroer van mijn eerste
vrouw. Een doodgoede jongen. Ik ge
loof ook nooit, dat hij die brand ge
sticht heeft. H\j was eigenlijk een zie
lige figuur. Van beroep metselaar,
kreeg hij op zekere dag kalk in zijn
irdoor hij i
het i
blind werd, terwijl het ander
eveneens langzaam het licht begon te
verliezen. Hierdoor kon hij niet lan
ger metselaar blijven en verrichtte hij
allerlei karweitjes."
Ook de heer H. W. van Zijp, Uiterste
gracht 56, en zijn vrouw, die Rinus
dikwijls geholpen hebben, waren er
van overtuigd, dat Rinus onschuldig
was aan de brand In het Rijksdagge
bouw. „Hij was iemand, die geen on
recht kon zien en geen blad voor z(;n
mond Mm en het zichzelf daardoor
vaak moeilijk maakte", vertelde de
heer Van Zijp ons, „maar een misdaad,
zoals hem indertijd werd aangewreven,
nee. daaraan geloof ik niet. Een her
ziening van het vonnis? Och, wat moet
dat uitrichten? Al zou zijn naam van
blaam gezuiverd worden, daarmee
heeft hij zijn hoofd niet terug".
Voorrang Na uI
last betekenen en voor anderen op
het een of andere moment de redding
van hun leven brengen. Lastig zijn ze
voor wie een rij-examen moet afleg
gen en voor wie in een bepaalde rich
ting |n de buurt van het Gangetje
rijdt.
Dat laatste overkwam ons deze
week Wij bewogen ons per rijwiel
langs de Nieuwe Rijn. komende van
de Burchtsteeg en rijdende in de rich
ting Kamemelksbrug de brede
brug tussen Gangetje en Hartesteeg.
Langs deze weg staan Zaterdags de
bloemenstalletjes. En elke dag sfaat
er vóór de Kamemelksbrug een drie
hoekig bord met rode rand, waarop
een smalle horizontale streep een dik
kere verticale pijl kruist: „kruising
met een niet-voorrangsweg". U hebt
daar dus voorrang, op die kruising
Nieuwe Rijn-Hartesteeg-Karnemelks-
brug, zelfs als u op uw oude fiets rijdt
en het van brug of steeg naderend
voertuig een heel grote automobiel is.
Maar probeert u vooral niet van
dat voorrangsrecht gebruik te maken.
Niet alleen omdat die grote automobi
list de menselijke neiging heeft, het
recht van de sterkste toe te passen.
Maar ook. omdat niemand hem een
verwijt zal kunnen maken.
Er zou namelijk voor hem óók een
bord moeten staan, waarop hij kan
lezen dat hij een voorrangsweg of
-kruising nadert. Zo'n bord is er dan
ook. in de Hartesteeg. Maar niet op
de Kamemelksbrug. Zodat wie van de
Kamemelksbrug komt. In vele geval
len niet anders kan weten dan dat hjj
voorrang heeft, terwijl het verkeer
van de Nieuwe Rijn meent zelf noor-
rarvg te hebben.
Leiden heeft de naam, dat leder er
in het verkeer doet wat goed is In zijn
ogen (zolang er geen politie In de
buurt ls). Toch rijden de Leidenaars
blijkbaar niet zonder overleg. Want
sinds ruim een half Jaar geleden de
verkeerspolitie van de gesignaleerde
wonderlijke toestand op de hoogte
werd gebracht, is op dit kruispunt
nog geen enkel ongeluk gebeurd. Hul
de aan de Leidenaars, maar nu toch
graag, vóór het kalf verdrinkt, een
kleine daad van de verkeerspolitie.
Waarom zouden we alle verkeers
borden van de stad concentreren op
de Haarlemmerstraat?
„Fryslön"
MET HET JAAR neemt de activi
teit van het Sélsklp „Frysl&n" te
Leiden toe. Deze vereniging telt nu
al meer dan 250 leden en geeft een
maandblad uit: „it moanneblad foar
Leyen en Omjulten".
Dat zijn woorden, die w(j, nlet-
Frlese Leidenaars, nog wel begrijpen.
Maar zo héél veel vorder strekt onze
kennis van het Fries nu ook weer niet.
Daarom heeft het Selskip een novum
In het leven geroepen: er zal een cur
sus ln het Fries worden gegeven....
voor nièt-Friezen!
Zo groeit ook In dc Sleutelstad de
belangstelling voor de Friese cultuur.
In dit opzicht blijft onze stad niet ach
ter bU Friesland zelf en bU vele plaat
sen en streken daarbuiten. Ook ln Den
Haag krijgt men steeds meer belang
stelling en zelfs waardering voor deze
oude maar herboren cultuur. Met
name op het departement van
O. K. en W.
zich
kwaad tot erger. Na een paleisrevolutie,
waarbij de vondeling zelfs troonpreten
dent blijkt te zijn, geraakt hij in balling
schap, waar hij zijn memoires schrijft als
een door het lot beproefde en wijzer ge
worden man.
De moraal van dit dikwijls onsmakelijke
verhaal maakt niets goed. De scènes in het
paleis van de Farao zijn als poppenkast
voorstellingen niet onvermakelijk. We
kunnen echter niemand aanraden deze
cinemascope-productie te gaan zien.
(Een slecht en langgerekt verhaal, zich
afspelend in een Egypte, dat de histo
rische werkelijkheid met voeten treedt).
El Tigre, de vurige
Prinses Lucia, kleindochter van Philips
III van Spanje en erfgename van de
Spaanse troon, verblijft in Santa Fé, een
der belangrijkste punten van de Spaanse
koloniën in Wcst-Amerika. Als Philips
stervende Is, moet Lucia zo snel mogelijk
naar Spanje om hem op {e volgen. Dat is
echter niet zo eenvoudig, want de Spaanse
onderkoning in Nieuw Mexico verzet zich
tegen Lucia's troonopvolging en wil liever
Ludwig van Beieren de kroon aanbieden.
De tocht naar de zee zal door een gevaar
lijk gebied met Indianen moeten gaan en
daarvoor wordt de hulp ingeroepen van
de beruchte El Tigre. een geboren Span
jaard, die in eigen land vogelvrij ver
klaard is en in de nieuwe wereld de vrij
heid gevonden heeft En dan maken we de
heel erg zware tocht mee van de Prinses
(Barbara Rush), haar kamenier Felicia
(Martha Hyer), haar voogd de hertog van
Montera (Rex Reason) cn een heel gevolg.
Bij de eigen mensen van de Prinses is er
verraad, wat tot gevechten leidt. En dan
komen nog de vechtpartijen met Indianen.
Eindelijk wordt de Prinses toch inge
scheept. maar ze gaat niet naar Spanje.
El Tigre (Jack Palance) is de enige man
die van haar houdt zonder haar troon
en haar geld. Een film in mooie kleuren,
maar die we natuurlijk historisch niet zo
erg nauw moeten nemen. En die ook wat
toegespitst is op de vechtpartijtjes. Vrij
leeg en soms ook wat traag geval. (Rex).
(Avonturen in 't oude Amerika, gevat
in pseudo-historisch décor).
Koning der manége
Hoe zoetelijk en melodramatisch het
verhaaltje ook mag zijn. „Koning der Ma
nége" ls nog een week te zien in Trianon.
Een groot deel van het bioscooppubliek
blijkt dus toch nog zeer vatbaar te zijn
Duitse romantiek, of wat daarvoor
door moet gaan.
(Advertentie).
Niet iedereen kan minister zijn. En daar
behoeft U heua niet om te treuren, al is
het openen van dit en dat veelal een
amusante bezigheid, en valt een behoorlijk
eterijtje op z'n tijd ook niet te versmaden.
Maar minister of niet, van U wordt ver
wacht, dat U „bij" bent. Daarom leest
U een goede, actuele en bovendien ge
zellige krant. Daarom iedere dag
Ook voor U de
For humane only
fiEN STEENUIL, vol diepe
gedachten,
Kwam hij ons loket met zijn
klachten.
Hij zei: „Loupe en Lens?
Misschien leuk. voor een mens,
Maar wat mogen wij uilen
verwachten?"
Agenda van Leiden
Stadsgehoorzaal, half 3, 4 uur, half 8
i 9 uur: modeshow C. en A.
Stadsgehoorzaal, 8 uur: feestavond per
soneelsvereniging „De Spil" (Van Wijk).
Maandag
Foyer Stadsgehoorzaal, 3 uur: opening
in de propagandaweek voor veilig ver-
Burcht, 8 uur: Lissone-Lindeman, eml-
-atie-filmavond.
Doelen, 8 uur: Leidse amateur-fotogra
fenvereniging, reis door Zuid-Oostenrijk.
H.B.S. Burggravenlaan, 7 uur en half
K. en O., begin der cursussen in foto
grafie door dr J. A. W. Groenewegen.
Dinsdag
Casino: 9.15 uur: K. en O.-filmstudle-
kri-ng met „Wejkom, mr Marshall".
c hot en, Herv. Kerk, 8 uur:
Herv. Jeugdraad en het Nut, voordracht
„Saul en David" door Willem Berkhemer,
met harpbe gelei ding door Rosa Spier.
Tentoonstellingen
Rijksmuseum voor volkenkunde, 105
uur: Japanse kleurendruk-houtsneden
(Utagawa Kunlyoshl, tot 20 November).
Nachtdienst apotheken
Apotheek Boekwijt, Breestraat 74, tel.
20552, en de Haven-apotheek, Haven 18,
tel 20085.
Prof. Carp viert zilveren
ambtsj ubil eum
Prof. dr E. A. D. E. Carp, hoogleraar ln
de psychiatrie aan de Leidse universiteit:,
viert op 17 OctobeT zijn zilveren ambts
jubileum.
Werkgelegenheid in Leiden
Het voortschrijdende jaargetijde deed
het aanbod enigszins stijgen, hetgeen, nu
het winterseizoen nadert, een normaal
verschijnsel ls. Naast wrijvingsfactoren
eden dan gaandeweg seizoensfactoren op
Het aanbod beliep op 1 October 1955 225,
als geheel werkloos Ingeschrevenen. Een
geringe toename dus (plus 10).
Ook de vraag geeft een gelijksoortig
beeld te zien, doch In omgekeerde zin,
namelijk een daling, t.w. van 400 tot 380,
hetgeen een gevolg is van de verminde-
ing van aanvragen voor gclegenhelds-
n seizoenwerk. Overigens kan de situ-
itie op de arbeidsmarkt nog steeds uiter-
nate gunstig worden genoemd.
Een vergelijking met het overeenkom
stige tijdstip in 1952, 1953 en 1954 toont
dit duidelijk aan. De verschillen bedra
gen, niettegenstaande de natuurlijke aan-
de beroepsbevolking, welke op
450 500 per Jaar kan worden geschat,
resp. 1495, 830 cn 240.
In de Industriële sectoren, de bouwbe
drijven en aanverwante bedrijven, doet
zich nog altijd een grote behoefte aan ar-
beidskarchten gevoelen.
Het aantal als geheel werkloos inge
schreven vrouwen bedroeg op 1 October
J.l. 110. terwijl de geregistreerde vraag
gelijk bleef, n.l. 300. In vrijwel alle be
drijfstakken bestaat ruime tot goede plaat
sing* mogelijkheid .terwijl aan huishou
delijk personeel nog steeds een bedui
dend tekort bestaat.