JAN HUBERTUS
se
H
I
SZ)e zegen van de
GEZONDE SLAAP
1 Pl/ZZLE
VAN DE WEEK
N
i
El Pu
a
cb
Si
X2
Ad
(Van onze medische medewerker)
HET gebruik van kalmerende en
slaapverwekkende middelen heeft
al heel wat pennen en tongen pro en
contra in beweging gebracht.
Een normale nachtrust met een
verkwikkende slaap wordt door ieder
mens als iets weldadigs gewaar
deerd. Wanneer men, na een drukke
dagtaak volbracht te hebben, zich ter
ruste begeeft en spoedig in slaap
valt, de andere morgen verfrist ont
waakt om met nieuwe moed en lust
zijn werk te hervatten, dan gevoelt
men aan den lijve welk een belang
rijke functie de slaap in het leven
van de mens inneemt.
Het lichaam krijgt gelegenheid om
in ca. 7 a 8 uur tijds vermoeidheids-
stoffen onschadelijk te maken of af
te voeren, slijtage te herstellen, re-
servestoffen te vormen en nog ver
schillende andere dingen te doen,
waarvan waarschijnlijk een groot
deel ons nog onbekend is.
Het lijkt in deze tijd alsof steeds
meer mensen moeilijkheden met de
slaap gaan ondervinden. Zij zijn heel
de dag te druk bezig, kunnen 's
avonds niet in slaap komen en als
zij inslapen dan is er slechts een
oppervlakkige slaap, waarin zij al
dromend met de dingen van de dag
bezig zijn.
Verschillende van deze personen
voelen zich 's morgens helemaal niet
uitgerust, soms zijn ze meer moe
's morgens dan 's avonds. De och
tenduren zijn een kwelling en hel
humeur is niet altijd zoals de omge
ving dit zou wensen.
Het is geen wonder, dat tal vao
mensen een slaaptabletje, dat 's
avonds een uur voor bedtijd wordt
ingenomen, beschouwen als een nood
zakelijk onderdeel van de verzorging
van geest en lichaam.
Wordt men ouder, dan is het een
bekend ervaringsfeit, dat de slaap
korter en oppervlakkiger wordt. In
de volksmond heet het, dat oudere
mensen met minder slaap toekunnen.
Hierover valt nog te praten. Ik ge
loof, dat het voor jong en oud ge
wenst is, dat de slaap een voldoen
de duur en diepte heeft, opdat bet
organisme overdag in optimale toe
stand de arbeid kan hervatten.
NU zijn er natuurlijk een reeks
van maatregelen ik heb U
hierover vroeger al eens geschre
ven om spoedig in te slapen en
een verkwikkende nachtrust te bevor-
Om nog eens een paar dingen te
noemen: Voor verschillende mensen
(Vervolg ran pap. 1)
Nederlands koelt mei grootste op'age
en de buitenlandse gids, die eenmaal
per jaar in een oplage van 20.000
exemplaren verschijnt.
Ongeveer anderhalve maand vóo.'
verschijning ia men steeds met het
zetten klaar. De op de verschillend»
pagina's overgebleven ruimte wordt
dan opgevuld met advertentie», ter
wijl NS een laatste grondige correc
tie uitvoert.
In sneltreinvaart volgen daarna de
overige bewerkingen: het overbren
gen van de in veelvouden van 16 op
gemaakte pagina's zetsel op cello-
phaanpapier (nodig voor de offset
druk), het monteren van dc pagina's
en het metsen van het zetsel in de
zinken offsetplaten.
Met het drukken heeft men niet zo
lang werk als met het zetten en cor
rigeren. Drie offsetmachines draaien
in ploegendienst de binnendruk er in
drie A vier weken door-
Ruw geschat is voor 400.000 spoor
boekjes, inclusief de tweekleurenom-
slag, 70 75 ton papier nodig. En
dan te bedenken, dat dit papier in de
drukkerij negen maal van plaats wordt
verwisseld voor het ondergaan vao
de verschillende bewerkingen.
IN de k>op der jaren zijn er ai
heel wat spoorboekjes versche
nen. Bij NS heeft men er een hela
bibliotheek van.
Daaronder bevindt zich ook de reis
gids met de klassiek geworden druk
fout. Wat was het geval? Een aantal
tijden op het traject, waaraan Ven-
ray ligt, was een regel gezakt. Zo
kon het gebeuren, dat de treinen op
d't baanvak stopten waar niemand
stond en doorreden als een menigte
reizigers hun komst met ongeduld
verbeidde. Maar dit is tot nu toe dan
ook het enige geval van een ernstige
drukfout in de reisgids.
KEES NOORDEWIER
is het gebruik van koffie, thee en
chocolade 's avonds niet aan te be
velen of slechts in bescheiden mate
toelaatbaar. In het algemeen heeft
men de indruk, dat dit alleen voor
koffie zou gelden; met nadruk noem
ik hier de thee en chocolade, omdat
deze genotmiddelen de slaap van
memgeen storen.
Algemene regels zijn niet op te
stellen. Er zijn mensen, die na het
gebruik van een kop sterke koffie
juist heerlijk slapen, evenzo goed
als mensen slaperig worden van mo
derne chemische wekmiddelen, die
hij het gros der mensen de slaap
verdrijven.
Het lichaam is een levend organis
me, dat niet als een mechanisch ge-
instrueerde machine constant rea
geert op de meest uiteenlopende fac-
De mensen, die dus met hun slaap
tobben, dienen zich af te vragen of
zij 's avonds niet te veel genotmid
delen gebruiken.
Van ouds is de alcohol bekend als
slaapmiddel, dat ook nu nog door
verschillende volkeren, met naar on
ze maatstaven geringe ontwikkeling,
bij geesteszieken gebruikt wordt. Het
zgn. slaapmutsje, zoals men de bor
rel pleegt aan te duiden, is voor ver
schillende patiënten alleen een mid
del om 's morgens enkele uren voor
tijd wakker te worden. Men zij dus
met alcoholische dranken 's avonds
Het slanke kerktorentje
voorzichtig, indien men 's morgens
te vroeg ontwaakt.
Is men 's nachts voortdurend bezig
met het werk dat men overdag ge
daan heeft, dan spreekt het vanzelf,
dat men de dagtaak in de avonduren
vroeger moet beëindigen en b.v. een
wandeling in de buitenlucht moet
maken om de activiteit van de geest
voor het naar bed gaan tot rust te
laten komen. Een warm bad voor
het naar bed gaan kan in dit op
zicht ook voortreffelijk werken. Over
vloedige maaltijden in de avond
uren storen vaak de nachtrust.
IK laat nu verschillende andere
factoren vanzelfsprekend bui
ten beschouwing, zoals het aanwezig
zijn van vlooien, bedluizen, kleerlui-
zen en omstandigheden zoals ziekte
en huilende babies.
In Zuid-Peru beschouwt men D.D.
T. als het beste slaapmiddel, dat er
op de wereld bestaat; de 150 dui
zend boeren die daar wonen, hebben
nog nooit zo heerlijk geslapen sinds
het Kinderfonds van de Verenigde
Naties hen bevrijdde van de kleerlui-
Het komt ook voor, dat men zo
rustig en gezond mogelijk leeft, dat
de nodige aandacht besteed wordt
aan geestelijke ontspanning, li
chaamsbeweging, e.d. terwijl de
slaap toch slecht genoemd moet
worden. Iedere arts kent wel perso
nen, die een slechte slaap accepteren
als een bekende familiekwaal.
In het algemeen is het gewenst,
dat iemand een behoorlijke nachtrust
geniet. Wanneer deze, ondanks een
normale, gezonde leefwijze. waar
bij ik ook conflicten en moeilijkheden
insluit, niet aanwezig is, raadplege
men de huisarts over het gebruik vao
kalmerende middelen.
öe zoekeR n&&R Licht en kLeuc
TELKENS kan men in de watersport-
bladen lezen: Bezoekt Geertruiden
berg. een centrum van watersport.
De zeiler, die, aangelokt door derge
lijke advertenties, Geertruidenberg be
zoekt, zal teleurgesteld om zich heen
zien. Den Berg. zoals het stadje in de
omgeving genoemd wordt, heeft geen
haven, enkel een rommelige aanlegwal
waarlangs bet water steeds in deining
is door de scheepvaart op de Donge en
door de razende bootjes van de oefenen
de pontonniers.
De waterlicfhebber, die zuinig is op d3
lak van zijn boot. bezoekt Geertruiden
berg niet voor een tweede maal.
Misschien za] in de toekomst een
vooruitziend gemeentebestuur het aar
dige stadje een haven bezorgen, waarin
het goed toeven ia, doch nu is het beslist
nog niet zo ver.
Veel beter zou bet gemeentebestuur
advertenties kunnen plaatsen van de
volgende inhoud: Bezoekt Geertruiden
berg, want daar woont en werkt Jan Hu-
Enkele maanden geleden hadden w-j
het voorrecht de schilder te leren ken
nen. We zagen in zijn artistiek romme
lig atelier zyn werk en we waren over
tuigd. Jan Hubertus is een begenadigd
kunstenaar, al hoort men in onze kunst-
Stil lecit hij in het vredige stadje, dat
terugdroomt naar eeuwen van voorbije
glorie. Daar aan de rand van onze on
volprezen Biesbosch heeft hij de strijd
gestreden, die elke kunstenaar doorwor
stelen moet. De strijd om erkenning.
Als vandaag aan de dag zijn werk in
het zuiden van ons land genoemd en
gekocht wordt, is dit een gevolg van de
nimmer versagende energie en studie-
lust van Jan Hubertus. Er is een grote
stilte om hem heen en waarschijnlijk wil
hij zelf niet anders. Maar eenmaal komt
voor elke kunstenaar de tijd, waarin
hij niet ontkomen kan aan de schijn
werpers van de publiciteit.
Het lijkt ons dat deze tijd voor Jan
Hubertus aangebroken is. Streekbladen
uit het zuiden achreven over zijn per
soon en werk. Franse bladen prezen
zijn stijl en werk, maar in het noorden
van ons land blijkt men van hem nog
niets te weten.
W'
Zijn jeugd bracht de schilder door on
der de felle tropenzon van het voormali
ge Nederlands-Indië. Daar in de Prean-
ger deed hij zijn eerste indrukken op,
en reeds toen wist hij, dat hij met een
potlood op het papier kon vastleggen
wat zijn ogen zagen.
In 1930 kwam hij naar Nederland,
waar hij onmiddellijk begon te scbilde-
Een droom van hem ging in vervul
ling toen hij ingeschreven werd als leer
ling van de Koninklijke Academie te
Antwerpen. Later, nadat hij toegelaten
was tot het Hoger Instituut voor Beel
dende Kunsten in dezelfde stad. schilder
de hij. onder leiding van professor
Paulus, hoofdzakelijk dieren.
In 1940 kwam hij voorgoed naar Neder
land. In de volgende bewogen jaren nam
hij, als Jan Handgranaat, ijverig deel
aan het verzet tegen de bezetter van
ons land
Aanvankelijk waa hij de man van de
sombere tinten Soms was dit een voor
deel, wat vooral blijkt uit zijn schilde
rij „De Watervloed."
Noem het ck<ek traditioneel als u
wilt, doch doe het vooral fluisterend,
want een ieder die voor het doek staat
zal er de ontroering van ondergaan.
In zijn atelier hangt een eenzame
De Watervloed (oUeverf).
Poortje in Saillaus (aquarel).
Bicsboschboomeen simpele boom,
maar Jan Hubertus wist deze boom tot
een voorwerp van bizarre schoonheid te
a)K deze periode van sombere tinten
ging voorbij. Een studiebeurs werd
hem toeg« wezen en hij brak uit naar
het zuiden Hij schilderde in Frankrijk,
in Nooid-AMka. in Griekenland en in
Italië.
Veel van zijn werk uit deze tijd wekt
een indruk aan een kleurenwellust waar
bij men duizelig wordt.
Uitbundig is hij bij het weergeven van
zijn visie op een Afrikaanse haven en
van een oud hoekje in Algiers of Tunis.
Staande voor deze doeken proeft men
de zon en de levensblijheid van de figu
ren die zc bevolken. Men denkt aan de
slagzin, die ons suggereert dat vliegen
toch goedkoper is. en men zou op staan
de voet passage willen nemen voor het
vliegtuig, dat ons in korte tijd kan bren
gen naar de verre steden, die Jan Hu
bertus <ns zo nabij brengt. Dit heimwee
naar de verte, dat in ons gewekt wordt
in een atelier van een Brabants provin
ciestadje. is het grootste compliment dat
de schilder gemaakt kan worden. Het is
reëel aanwezig en daarom meer waard
dan de prijs die uitgereikt wordt voor
een schilderij, dat niemand iets schenkt
dan verbijstering over de dwaze we
reld waarin wij moeten leven.
Het ia niet m-;gelijk Jan Hubertus een
of ander etiket op te drukken. Hij is
het een noch het ander, hij is enkel
zichzelf. Een dromer met een hart vol
verlangen naar kleur en schoonheid.
Ai zijn doeken getuigen van dit ver
langen. Zijn oog en zijn gevoel schij
nen dikwijls in strijd met elkaar, maar
altijd weer wordt uit deze strijd een ver
rassende compositie geboren.
Fors Is hij in zijn Nederlands land
schap Het is alsof hij zich verweren
moet tegen iets dat dreigend op hem af
komt. Maar teer ia hij als hij bloemen
schildert, dan is het alsof hij angst heeft
om iets te kort te doen aan de tastba
re schoonheid die osn elke bloemkelk
hangt
Zie zijn doekjes uit vergeten Franse
provinciestadjes en praat niet meer over
richting of school: se zijn overtuigend en
dat is genoeg. Jan Hubertus, een van de
weinige Protestante schilders, die Bra
bant heeft, verdient meer aandacht uM
het noorden dan hij tot nu toe gehad
heeft.
Correspondentie en oplossingen
aan de heer H. J. J. Slavekoorde,
Goudreinetetraat 125, Den Haag.
Interzonale tomooi
te Gothenburg
Terwijl wij de kopij voor deze rubriek
zitten samen te stellen, beschikken wij
nog net niet over de volledige eind
stand van het Interzonale tournooi te
Gothenburg. Wel hebben wij de comple
te stand nè 20 ronden, doch de 21e en
laatste ronde moeten nog worden ge
speeld. Wij kunnen dus nog niet de slot-
tabel ontrafelen, zoals wij dit bij andere
grote tournooien wel meer voor U ge
daan hebben. Maar dit behoeft ons er
niet van te weerhouden alvast enkele
opmerkingen over bet tournooi te ma
ken waarvoor men de eindstand nog
niet in zijn bezit behoeft te hebben, ter
wijl men evenmin met het publiceren
van partijen behoeft te wachten tot de
laatste stukken weer in de doos zijn ge-
ger Donner. Tot onze verbazing hebben
wij in de afgelopen weken de nodige
misprijzende uitlatingen over Donner
kunnen horen. Het lekenoordeel was
lang niet mals en had niet veel goede
woorden voor onze landgenoot over. Wij
hebben hiertegen, zo vaak als hiertoe
aanleiding bestond, stelling genomen.
Natuurlijk zullen wij de laatsten zijn om
te beweren, dat Donner te Gothenburg
een grandioze prestatie heeft geleverd,
want dit is stellig niet het gevaL Voor
zover wij dit. afgaande op courantenbe
richten en cnxele andere mededelingen
welke ons uit Gothenburg hebben be
reikt, kunnen beoordelen, had de score
van Donner zonder veine wel lVt 2
punten hoger kunnen zijn dan in feüe
het geval is. Dit betekent dat onze land
genoot een enkele maal een heel of een
half punt heeft weggegeven", zonder
dat dit nodig was. Wij denken hierbij
bijv. aan zijn beide verliespartijen te
gen Spasski en tegen Filip. Laten we
hiertegenover stellen, dat vele der aan
het Interzonale tournooi deelnemende
meesters en grootmeesters, ieder op hun
tijd. wel een of meer grove fouten heb
ben gemaakt. Dit overkomt zelfs de
beste wel eens. Wij zien geen enkele re
den juist Donner hierom zuur aan te
zien.
Maar goed, laten wij de score van
Donner eens mei 2 punten verhogen en
hem in de eindstand 8 punten toeken
nen Hoe oordeelt men dan? En alweer
moeten wij vaststellen, dat men ook in
dat geval hevig teleurgesteld zou zijn
geweest. Men had vrij algemeen ver
wacht dat de Hagenaar zich wel „in het
Candidatentoumooi" zou spelen, waar
voor men de dagbladen hebben het
vaak genoeg gemeld toch in elk ge
val 11 winstpunten zou moeten scoren.
Degenen die zonder meer zulk een pres
tatie van Donner hebben verwacht zijn
in hun taxatie van de kansen en de mo-
Selijkhedcn beslist niet reëel geweest,
latuurlijk zou het niet onmogelijk zijn
geweest dat Dor.ner zich onder de eer
ste 9 geschaard had, doch daartoe zou
hij in de eerste plaats boven zijn norma
le vorm hebben moeten uitstijgen en bo
vendien nog een flinke dosis veine ge
had moeten hebben. Dit oordeel behelst
geen enkele onvriendelijkheid jegens
Donner. Maar rnen moet. bij het taxe
ren van kansen, met beide benen op de
grond blijven staan. De verrichtingen
de allersterkste meesters
op zijn minst ..gelijk-op'" zou kunnen
spelen Donner is een meester van be
hoorlijke sterkte, maar meer ook niet.
Het zou overdreven zijn 'e beweren dat
hij ..de rand van het grootmeester
schap'' nagenoeg heeft bereikt. Zijn
tournooiresultaten in het recente verle
den bieden voor een dergelijke conclu
sie geen aanknopingspunten.
Misschien is het lekenoordeel. waar
van wij hierboven melding hebben ge
maakt. wel gebaseerd op de verwach
ting. dat onze talentvolle landgenoot
steeds sterker zal gaan spelen en dus
nu wel zo langzamerhand voor een flin
ke sprong naar boven rijp zou zijn ge
worden. Ja, als men zo redeneert is de
teleurstelling begrijpelijk, want Donner
heeft te Gothenburg beslist geen blijk
gegeven van een krachtige opwaartse
ontwikkeling. Hij is zichzelf min of meer
Setrouw gebleven, waarbij hij een iets-
i onder zijn n..rmale kunnen is geble
ven als gevolg van enkele grotere of
kleinere misgrepen. Maar overigens:
geen reden tot ernstige critiek, maar
evenmin aanleiding tot lof.
Trouwens, men moet billijk blijven.
Indien men over Donner teleurges'eld
is. hoeveel te rneer moet men dit dan
zijn over een Ncjdorf, een Stahlberg,
een Unzicker. een Pachman, mogelijk
ook een Illivitzkjr. allen spelers vsn
een grotere repotstie dsn Dooner, die
zich evenmin bij de eerste negen heb
ben weten te scharen.
Aan de andere kant zal men wijzen
op de prestaties van Panno en Fuderer,
twee nog zeer J«.nge spelers, die ieders
verwachtingen hebben overtroffen. Voor
zover dit Panno betreft s'emmen wij dit
volmondig toe. Deze jonge Argentijn,
die verleden laar in September te Am
sterdam helemaal niet veel bijzonders
liet zien en toen zeker geen grotere
prestaties leverde dan Donner, is te
Gothenburg eensklaps utt een geheel an
der vaatje gaan tappen door de grootste
Erestatie van ziin nog prille carrière te
fveren. Hij is in elk geval zeker van
de 3e plaats! Maar Fuderer, die zo bril-
lant begon en wiens naam gedurende de
eerste helft van het tournooi op ieders
lippen was vanwege de onverschrokken
heid waarmede hij zelfs zijn meest ge
duchte tegenstanders te lijf ging, deze
zelfde Fuderer heeft in de laatste 8 ron
den slechts lVt punt kunnen scoren, dat
is een vol punt minder dan Donner in
dezelfde 8 ronden bijeengebracht.
35. b7 Lf4; 36. Ldl Pxb2; 37. Ke2 Lxd6;
38. Txd6 Te8+ (wint een stuk); 39. Kfl
Pxdl; 40. TxdZ Pe3t; 4L Kf2 gxhS; 42.
hxg3 en zwart won.
<5) daaraan deelnemende Rus
sen ernstige critiek heeft bezorgd, om
dat zij onderling allen remise speelden
in een <m het algemeen) belachelijk ge
ring aantal zetten. Om dit te voorkomen
heeft men te Gothenburg geen zuivere
loting toegepast, doch een gedeeltelijke
„plaatsing'' der spelers, welke er op
was berekend, dat de (thans 6) Russen
elkaar in de eerste 10 ronden allen zou
den hebben ontmoet, en dat de overige
ontmoetingen tussen landgenoten alle in
de eerste ronden van bet tournooi zou
den plaats vinden.
Uit een oogpunt van zuiver sportief
beloop is zulk een regeling alleszins op
haar plaats en te verdedigen. Maar ze
had ook een nadeel, n.l. dat de meeste
deelnemers nu de Russen achter elkaar
moesten „afwerken".
De Russen waren nu trouwens wel ge
dwongen ook togen elkaar op winst te
spelen. Ze moesten onderling 15 par
tijen wisselen. Hiervan eindigden er 10
in een gelijk spel, terwijl 5 partijen een
positief resultaat hadden. De „winnaar"
in deze Russische ontmoetingen was
Bronstein, die met 3% uit 5 uit de bus
kwam. De beste score tegen de 6 Rus
sen maakte Najdorf (3V4 uit 6), maar
deze partijen vielen alle in dc periode
van zijn herstel na een rampspoedig be
gin.
Het moet voor Najdorf overigens wel
een bittere pil zijn dat hij misschien
wel als „slechtste" Argentijn zal eindi
gen. Panno en Pilnik kan hij niet meer
bereiken, en met nog 1 ronde te spelen
staat hij gelijk met Guimard. Deze
laatste is overigens te Gothenburg bui
tengewoon op dreef, al vindt hij Vrouwe
Fortuna vrij regelmatig aan zijn zijde!
Wij willen U thans nog enkele par
tijen uit Gothenburg voorzetten, waarbij
wy afzien van het plaatsen van aante
keningen.
Wit: Geiler.
Zwart: Fuderer.
1. d4 d5; 2. e4 06; 3. Pc3 c6; 4. Pf3 Pf6;
5. e3 Ptod7; 6. Ld3 »6; 7. 4—4 dxc4; 8.
Lxc4 b5; 9. Lb3 e5; 14. De2 Lb7; II. Tdl
Dc7; 12. e4 cxd4; 13. Pd5 exd5; 14. exd5t
Le7; 15. Lg5 Pc5 (Kf8!); 16. d6 D*d6; 17.
Pxd4 Pce4; 18. Pe6 Dc6; 19. Pxg7t Kf8;
2a LI.6 Kg8; 21. Df3 1x5; 22. Tacl LxfZt;
23. Dxf2 Pxf2; 24. Txc6 P6g4; 25. Lxfït
Kxf7; 26. Tc7+ Kg8; 27. Tdl—d7 Ld5; 28.
Txd5 Pxh6; 29. Pe€ Pf7; 36- TgSt en
zwart gaf het op.
We schreven hierboven reeds, dat
Vrouwe Fortuna zich regelmatig aan de
zijde van Guimard schaarde. Men zette
onderstaande stelling eens op en vorme
zich een oordeel over de kansen van
zwart (Guimard) in zijn afgebroken
partij tegen wit (Illivitzky).
Wit: Kh2, Dc3, Tal. Lhl, Pd3. pionnen
op a5. c5. e5, f4. f3 en h3 (11 stuks);
Zwart: Kh8, Da7, 1^>8, Pf5, Le8. pion
nen op c6, d5, c6 cn h7 (9 stuks).
Guimard staat dus 2 pionnen achter.
Wit is aan zet. Ziehier hoe deze partij
na de hervatting verljep:
41. Dk5c3 (dit was de afgegeven zet,
welke reeds in genoemde stand is ver
welkt); Of7; 42. Del Tb3; 43. Dgl I>a7;
44. Dg5 h6ü 45. Dd8 Txd3; 46. Dxe8+ Kh7;
47. Tgl Td2t; 48. Tg2 Dg7; 49. Kgl T*g2;
59. Lxg2 Ph4 en wit gaf het op.
Keres is in dit tornooi uitstekend op
dreef, al kan hij geen gelijke tred houden
mei zijn landgenoot Bronstein. Hieronder
volgt zijn partij tegen Unzicker.
Wit: Unatcki
Zwart: 1
L ri eS; 2. Pf3 Pc6; 3. Lb5 a6; 4. L*4
PfS; 5. 9—0 Le7; 6. Tel b5; 7. Lb3 4—4;
8. c3 h6; 9. h3 sS; 19. d4 rxdt; 11. Pxd4
Pxd4; 12. cxd4 Lb7; 13. Pbd2 «5; 14. *4
cxd4; 15. axb5 d5; 16. exd5 Pxd5; 17.
PfS 1x5; 18. Pe5 Dd6; 19. Pr€ PM; 24.
Pxa5 Dc7; 21. U4 Dxf4; 22. Pxb7 Txsl;
23. Dxal Pd3; 24. TT1 LM; 2S. Ld5
P*f2; 26. Del Dxcl; 27. Txcl d3: 29. Lf3
d2; 29. Te€ 1x3; 34. Kfl f5; 31. Pd6 g5;
«2. b€ g4; 33. Ld5t Kfl; 34. Lbl Pd3;
Wit; Bronstein.
Zwart: Kerea.
1. d4 Pf6; 2. «4 e6; 3. Pc3 LM; 4. e3 c5;
5. Ld3 b6; 6. Pge2 Lb7; 7. 0—0 cxd4; 8.
exd4 9—0; 9. d5! h6; IK 1x2 Pa6T; 1L
Pb5! exd5; 12. a3 1x7; 13. Pf3 dxc4T; 14.
Lxh6ü gxh6; 15. Dd2 Ph7; 16. Dxh6 f5;
17. Pxf5 Txf5; 18. L*f5 Pf8; 19. Tadl Lg5;
20. IMi5 Df6; 21. Pd6 1x6; 22. Df4 Kh8;
23. Le4 Lh6; 24. Lxc6 dxc6; 25. Dxc4
Pc5; 26. M Pe6; 27. Dxc6 Tab8; 28. Pe4
Df5; 29. Td6 Lg7; 30. ff Dg4; 31. h3 De2;
32. Pr3 De3t; 33. Kh2 Pd4; 34. Dd5 Tbc8;
35. Ph5 Pe2; 36. Pxg7 Dg3+; 37. Khl
Pxf4; 38. Df3 Pe2; 39. Th6+ en zwart gaf
het op.
Wit: Bronstein. Zwart: Geiler.
1. e« c5; 2. Pf3 Pc6; 3. Lb5 g6; 4. c3
Lf7; 5. d4 Db€; 6. a4 cxd4; 7. 9—9 *6; 8.
Lxcg Dxc6; 9. cxd4 Dxe4; 10. Pc3 Df5;
11. Tfel d5; 12. *5 Ld7; 13. Db3 Pf«T; 14.
Te5 Dd3; 15. Te7+ Kxe7; 16. Pxd5+ Pxd5;
17. Dxd3 f6; 18. Ld2 Kf7; 19. Db3 1x6;
20. Pel TheS; 21. Pd3 Te6; 22. Tacl Lf8??
23. Txc6! bxc6; 24. Db7+ en 25. Dxsi
Zwart gaf het op. Geiler heeft wel bij
zonder slecht gespeeld in deze partij.
Oplossingen der opgaven
Hebt U gevonden wat de meesters za
gen? Ziehier de oplossingen der 3 par
tijstellingen, welke wy in onze vorige
rubriek publiceerden.
L Gligsrle—Pachman: L Pe«! txr€
(omdat LxdS faalt op 2. Dg7 mat); 2.
Lxe9t TT7; 3. Df6 Df8; 4. Tc7 en wit won.
2. SxabeBisguier: L Lxh7t Kxh7; 2.
Dh3t Kg8; 3. Tg4 en wint, bijv. 3
f6; 4. TM fxe5; 5. gg gevolgd door mat
3. Roaetto—Najdorf: L TW!; 2.
Kh2 f4; 3. f3 fxg3t; 4. Kg2 De6; 5. hxg5
Txe2t; 6. Kxg3 Dd6t; 7. ff Tgtt; 8. Kh3
De6t; 9. f5 Txf5; 10. Tel TfSt en wit gaf
Nieuwe opgaven
Aangezien wij nog alle 4 de diagram
men tot onze beschikking hebben kunnen
wij ditmaal de liefhebbers van proble
men een volle maat toedienen: een twee-
zet, een driezet en 2 vijfzetten. Niet
schrikken van de laatste twee proble
men. Ze liggen beide heus nog binen
bet bereik van de meeste trouwe oploa-
1. Probleem van G. LATZiEL.
■ér
AS
A
i m m
m
Mat in twee zetten
2. Probleem van W. HORWITZ
m
A 4
u+mm
mm m
m&m üiLi
Mat in drie zetten.
illllllllllinillllllMllltllllllllMllllllIHHIIIIIIIllllHIIIIIIIIIIIIIIIUI
Kruiswoordraadsel
Horiaonl&al: 1 Royaal, 8 beuzelpraat,
8 de eerste vrouw, 10 vloeistof, 11
Noordwest, 12 verlaagde toor13 scherts,
14 voegwoord, 16 laatstleden, 17 vluch
tige stof, 19 duinvallei, 21 hooggelegen
zitje, 23 insect, 24 boos, 26 rivier, 28
gezinslid, 29 vreemde munt, 30 vod, SI
ter attentie, 32 onbeschaafd, 33 Bgo.
figuur, 34 vaartuig, 35 binnenkort.
Verticaal: 1 Aankleden, 2 door on
diep water lopen, 3 lisbloem, 4 baard,
5 voorzetsel, 6 reusachtig, 7 kleding
stuk, 11 met gras begroeid duin, 15
beroep, 17 waarborg. 18 bevel, 20 voeg
woord, 21 kindergroet, 22 bjkb:u>. A3
moedig, 25 leuk, 27 opwaarts, 28 land
in Europa, 30 kleur, 32 ophoging, 34
Grieks.
Inzending per briefkaart voor a.s.
Donderdag aan bureau van dit blad. In
de linkerbovenhoek aan de adreszijde
vermelden: „Puzzle-oplossing".
Er zijn drie prijzen: 1 3; 2 2.50, 3
2.50.
Oplossing kruiswoordraadsel
van 17 September
Horizontaal: 1 Spar, 4 brak, 7 ra, 9
om. 10 do, 11 beleid, 14 bolus, 15 B.B.,
17 kas. 16 k.o.. 19 bes. 21 *s. 22 El,m.
23 vals, 24 lek. 26 Wia, 27 t.l„ 28 bal.
30 S.A., 31 karot, 32 eender, 34 e.d 35
re, 36 en, 37 pauw, 38 liga.
Verticaal: 2 Pro, 3 Aa, 5 roes, 6 ami.
8 gelag, 10 dubbeltje, 11 bok, 12 lus,
13 drossaard. 16 belet, 18 kalis, 20 sik,
21 dam, 25 baret, 28 bad, 29 lor, 21
kneu, 33 era, 34 eng, 36 eL
I S. HERLAND
A
I El
fy I I i
i r
A
s 6 c d f g b
Mat in vip zeilen.
4. Probleem van A. HERBERG
W.
m
m
Mat m vgf letten.
