MET LOIPE EN LEI
3 October met bedrijfscorso
van twee kilometer lang
Amsterdamse politiekapel komt
het feest opluisteren
Wiener Sangerknaben zongen
in Stadsgehoorzaal
NIEUWE LEIDSCHE COUBANT
ZATERDAG 24 SEPTEMBER 1955
Dit jaar toch weer anders
HET 3-OCTOBER-FEEST wordt dit jaar gevierd op Vrijdag 30 Septem
ber, Zaterdag 1 October en Maandag 3 October. Een belangrijk ver
schil met de vorige viering is, dat er een bedrijfscorso komt in plaats van
een historische optocht. Dat heeft het bestuur van de 3-October-vereni-
ging niet gedaan om eens een goedkope dag te hebben, maar in de eerste
plaats uit het oogpunt van afwisseling. Volgend jaar zal de optocht, mede
met het oog op de nationale Rembrandt-herdenking, weer een historisch
karakter dragen. Het bedrijfscorso van straks zal méér zijn dan een ge
wone reclame-optocht. De heer Commandeur gaf ons de verzekering, dat
het qua aankleding en verzorging en ook wat de lengte betreft uitstekend
zal .zijn.
Volgen wij het programma, dat Maan
dag in de verkoop komt, in korte trekken
op de voet, dan beginnen we met de uit
voering van Ex Animo op Vrijdagavond,
uiteraard in de Pieterskerk. Sprekers zijn
ds Van der Wiel, Hervormd predikant, en
ds Toornvliet, Geref. predikant te Leiden.
Het gemengde koor van Ex Animo ver
leent onder leiding van Herman de Wolff
medewerking en de organist Leo Mens
bespeelt het orgel.
Zaterdagavond om half 8 is de grote
i taptoe. Men verzocht ons, er weer op aan
te dringen, nu eens wat meer aandacht
aan versiering en verlichting te schenken.
Wellicht gaat dat langzamerhand tot de
vrome wensen behoren, waarvan men
zegt dat ze toch niet worden vervuld. De
taptoe zal pas groots worden, als er veel
licht in meegedragen wordt. Daarnaast
doet een aardige versiering het altijd
goed. De verenigingen moeten
op de Kaasmarkt zijn.
Volledigheidshalve vermelden
dat Zaterdagavond om 6 uu
wordt geopend. Dat gaat c
dicht tot Maandagmorgen.
Optocht
door een keur van bedrijven in en buiten
Leiden. Er worden veel bloemen in de
iering verwerkt, ofschoon zij niet het
hoofdbestanddeel vormen. Aan de aan
kleding van de verschillende wagens
wordt grote zorg besteed.
Het bijzondere van deze optocht is wel
zijn lengte, niet minder dan twee kilo
meter. Het programma vermeldt dan ook
maar liefst 62 nummers. Het aantal
wagens is nog aanmerkelijk groter. Som
mige nummers vertegenwoordigen name
lijk verscheidene wagens, tot wel vijf toe.
Alle muziekcorpsen lopen mee. De op
tocht heeft een LeWse en een nationale
afdeling. Tijdens de pauze worden de
prijzen uitgereikt. De jury bestaat uit de
heren Ph. van Alfen, .7. J. van Houwe-
ningen en E. Wijnans. Het eindpunt is het
Levendaal.
's Avonds 8 uur is er een feestvoorstel-
ling in de Stadsgehoorzaal, waar Roland
Wagter met een gezelschap zal optreden
onder het motto „Van de hak op de tak".
Om half 8 wordt in de nieuwe zaal van
„Prediker" een avond gehouden van de
Chr. Oranjevereniging. Voor de pauze
een gevarieerd programma en na de
pauze de opvoering van een griezelstuk:
het vuurwerk.
„De 2
Tenslotte
Onderhoudende avond met zeer veel
muzikale genietingen
Voor een geheel gevulde Stadsgehoorzaal traden gisteravond de wereld
beroemde Wiener Sangerknaben op met een afwisselend programma. De
nog, cultuur van de jongensstem is in Zuid-Duitsland en in Oostenrijk veel ver-
het Lunapark j der ontwikkeld dan bij ons, de Regensburger Domspatzen en de Wiener
io süngerknafren 2yn slechts enkele voorbeelden van een groot aantal voor-
10 nnn TJ 1 tre^e^^e jongenskoren uit dat deel van Europa. Te Wenen in het bij-
lo.UUU Haringen zonder kan men bogen op een roemrijk verleden op dit gebied: ontvingen
TUSSEN DE BLADZIJDEN
De Maandag begint weer met de re
veille op het achterbordes van het stad
huis, aangeboden door de politie. Dat is
om 7 uur. Om half 8 begint de uitdeling
van haring en wittebrood, die, naar men
verwacht, om half 10 afgelopen kan zijn.
De uitdeling geschiedt weer tussen de
steigers van het Waaggebouw. Tien-en-
een-half-duizend personen hebben zich
laten inschrijven voor het ontvangen van
de feestgave; om precies te zijn: 10.550.
Dat betekent, dat er straks 12.000 broden
en 18.000 haringen worden meegenomen.
Tijdens de uitdeling speelt Trouw en Durf
op het Waaghoofd.
In verband met het grote aantal In-
schrijvers is de Waag alleen te bereiken
via de Vrouwensteeg en de Aalmarkt.
Om 8 uur wordt de Koraalmuziek ge
houden, wederom onder directie van de
heer Mens. „Concordia" begeleidt het
koor. Het is nog niet bekend, of de Koraal
muziek door de radio wordt uitgezonden.
De militaire mars is om 9 uur. Er lopen
1 onderdelen mee van de marine en de land
macht. Medewerking geven de studen
tenvereniging Pro Patria, de kapel van
de marineluchtvaartdienst, de kapel Johan
Willem Friso en twee tamboercorpsen
1 van de Nationale Reserve. Het défilé is
half 10 voor het bordes van het stad-
Draverij
Van half 9 tot 10 is er op het Levendaal
tussen de Kraaierstraat en de Vierde-
Binnenvestgracht een kortebaan-draverij.
De baanlengte is ongeveer driehonderd
meter. Gereden wordt een oud-Hollandse
j kampwedstrijd. Men zal een strijd tussen
acht bekende snelle paarden kunnen zien.
Voor de jeugd zijn er ook attracties.
Tussen 9 en 10 uur worden drie poppen
kastvoorstellingen gegeven, namelijk op
het Stadhuisplein, in het Kooipark en in
de Professorenwijk. Zeemanlaan. Op het
Stadhuisplein wordt vertoond „Het 3-
October-feest van een vrolijke straat
zanger", in het Kooipark „Jan Klaassen
en Katrijn vieren feest" en op de Zee-
manlaan „De avonturen van de kippen-
koopvrouw en Pietje Bommel".
1 Het stedelijk museum is ook weer open,
van 10 tot 12 uur, voor het bezoeken van
de tentoonstelling Leidens beleg en ontzet
Om half 9 wordt aan het station de
Amsterdamse politiekapel met drum
band en in gala-uniform ontvangen.
De kapelmeester, de heer J. K. Pinkse,
komt mee. De kapel maakt een
muzikale rondwandeling over het
Stationsplein, de Stationsweg, de
Steenstraat, de Haarlemmerstraat, de
Pelikaanstraat en de Kaasmarkt. Op
de markt zal een spectaculaire muzi
kale excercitie worden uitgevoerd.
Daarna is de route: Hooigracht,
Watersteeg, Hogewoerd en Hoge
R\jndUk.
Om half 11 is er weer een dienst in de
Pieterskerk. Voorganger is ditmaal ds N.
Kleermaker. De N.C.R.V. zal de dienst in
zijn geheel uitzenden. Er is ook een dienst
in de Chr. Geref. kerk en de kerk der
Het optreden van de Sangerknaben
der leiding van de bekwame dirigent
Gerhard Track bewees opnieuw tot welke
bijna fabelachtige prestaties op
caal gebied deze knapen in staat zijn,
zowel in de solozang als in het ensemble
zingen. Opvallend is bij de meeste van
deze jongens de helderheid en zuiverheid
intonatie, het gemak, waarmee vaak
ingewikkelde coloratuur wordt gereali
seerd. Als koor ligt de kracht vooral bij
de hoge sopranen, de alten zijn numeriek
misschien ook kwalitatief wat zwak
ker.
Het eerste gedéelte van het programma
as in muzikaal opzicht stellig het be
langrijkste: het bestond uit motetten van
Gabrieli, Vittoria, Palestrina, Mozart,
Brahms en Joh. Ritter von Herbeck, alle
cappella gezongen, behalve Mozarts Ave
Verum, hier trachtte de pianobegeleiding
het ontbreken van het orkest tevergeefs
doen vergeten. Een grote charme ging
van deze vertolkingen stellig uit, met
me Palestrina's magistrale „Ascendit
Deus" klonk juichender en serener dan
het bij een gemengd koor ooit mogelijk
geweest zou zijn. Men kan evenwel niet
ontkennen dat het gemis van bassen en
tenoren spoedig merkbaar wordt door een
gebrek aan sonoriteit en diepte in de
expressie, alles blijft wat ijl. Niettemin
deze vierstemmige a cappella-zang op
zichzelf schitterend. Bij nieuwere werken
als die van Brahms doet een zeker gemis
expressievermogen zich enigszins ge
voelen.
Vervolgens stond een kleine komische
opera op het programma, „Franz Schu
bert" genaamd, naar muzikale moti
van. Schubert en voorstellende een denk-
niet Haydn en Schubert hun eerste muzikale vorming als Sangerknaben?
beeldige episode uit diens verblijf in het
Weense convict. De stof was uitstekend
gekozen, de uitvoering kostelijk van zang
en actie, van aankleding en meestal ook
van mimiek. Vooral de zangprestaties van
deze pseudo-Schubert moeten met grote
lof vermeld worden, terwijl „Ruzick'a"
over een opvallend theatraal talent bleek
te beschikken. Ook hier was de samen
werking uitstekend, zodat alle spelers een
grote bijval mochten oogsten.
Het slot van de avond was gewijd aan
enige volksliedbewerkingen (vooral
Brahms' „Brautigam" werd uitstekend
gezongen) en aan koor-arrangementen
van Strauss' Pizzicato-polka en diens „An
der schonen blauen Donau"; vooral de
belde laatstgenoemde nummers brachten
de toehoorders in vervoering. In muzikaal
opzicht was men naar onze smaak wel
wat afgezakt sinds 'Palestrina, doch dit
deerde de toehoorders niet en men moet
toegeven, dat de jeugdige zangers zich
in dergelijke nummers bijzonder goed
thuisvoelden. Ter beloning van de alge-
geestdrift volgde nog een toegift,
niet onaardige bewerking van het be
kende Zuidafrikaanse Sarie Marijs, dat
door twee solisten met harmoniserende
koorbegeleiding uitstekend verstaanbaar
werd voorgedragen. We zullen ons niet
afvragen of de Nederlandse volkslied
cultuur in dit lied een hoogtepunt bereikt
heeft en of zij hiermee dus het beste ge-
eerd werd, de geste was sympathiek en
bekoorlijk.
Het was een afwisselende, zeer onder
houdende avond, waarbij we ook in mu
zikaal opzicht menigmaal bekoord wer
den. Het heeft ons tevens doen zien waar
toe een goed geoefend jongenskoor in
staat kan zijn en dat is ook veel waard.
Dr J. van der Veen.
U heeft ongetwijfeld tijd en gelegenheid genoeg gehad om onze
eerste prijsbaby, van wie we op Woensdag 21 September een foto
plaatsten, te bestuderen. Vandaag brengen we U ons tweede studie-
object en vragen U wederom met vijf of minder woorden te typeren,
wat deze baby door middel van gezichtstrekken en/of gebaren uit
drukt. U weet wat wij van plan zijn en hoe onze voorwaarden luiden-
Tot 22 October a.s. zullen we elke Woensdag en Zaterdag de foto van
een prijsbaby publiceren. En bij elk dezer portretten (in totaal tien) stellen
wij u dezelfde vraag als vandaag: Karakteriseer met vijf of minder woorden
wat de baby zegt, doet of denkt. Hierbij kunt u natuurlijk uw fantasie de
vrije loop laten, 't Maakt voor ons weinig uit, of u het kind woorden in de
mond legt, welke het nog niet kan spreken, of gedachten toemeet, welke
alleen in het brein van volwassenen spelen.
Voor de 26 meest originele onderschriften loven we de volgende prijzen uit:
een eerste prijs van 50 gulden
vijf prijzen van 10 gulden
twintig prijzen van 5 gulden
De inzending van de tien baby-karakteristieken opent op 24 October a.s.
en sluit op 31 October daaraanvolgend. U dient de onderschriften dus ge
zamenlijk aan ons Bureau te zenden en niet één voor één.
Half November hopen we de namen en adressen der prijswinnaars te
publiceren, zomede de drie series karakteristieken, welke, naar het oordeel
der jury, 't beste zijn geslaagd.
Wandelende Stalen Band
won eerste prijs
De pas opgerichte wandelsportvereni
ging De Stalen Band heeft met haar eer
ste wandeltocht in georganiseerd verband
een fraai succes geboekt. Zij nam deel
aan de Paladijnmars op 17 September in
Den Haag en wel over 15 km. Namens de
wandelsportvereniging van de B.B. in de
A-kring Den Haag heeft zij thans bericht
ontvangen, dat daarmee beslag werd ge
legd op de eerste prijs, een door de Haag
se burgemeester beschikbaar gestelde zil
veren legpenning.
Prinses-Irene-fonds
houdt collecte
Op 3 October houdt de afdeling Leiden
van het Prinses Irene-fonds weer de Jaar
lijkse collecte. Het motto van deze In
zameling is: „Op de dag. dat gij geniet,
vergeet dan ook de zieken niet". Een
goede opbrengst zal het fonds in staat stel
len, te blijven doorgaan met de ontspan
ningsavonden ln ziekenhuizen, sanatoria
en psychiatrische inrichtingen, avonden
die niet alleen welkom, maar ook nood
zakelijk zijn.
Wie op deze dag wil collecteren, kan
zich opgeven bij de heer Van Schaik of
bij de heer Meuwese, beiden op het stad
huis te Leiden.
De „Maggie"
Ware humor word', zelden gevonden
in met enorme koeten, dure 6terren en
verechrikkelijk veel bombast vervaar
digde Cilme. Hoe zuiver en gaaf doet
daarbij een product van J. Arthur Rank,
de „Maggie" aan, welke film deze week
in Casino is te zien. Het gaat over heel
eenvoudige mensen, die een rijke Ameri
kaan me', hun droge humor, taaie tra
ditie en een oude kolenboot voortdurend
te slim af zijn. Die Amerikaan, een
praehtrige rol van Paul Douglas, wil een
landhuis bouwen op één van ae eilanden
van de Hebriden. De inventaris moet
natuurlijk hypermodern zijn en de kost
bare ijskasten, badkuipen en wa'. dies
meer zij dienen derhalve met een mo
derne boot derwaarts te worden ver
voerd. Ongelukkigerwijs maakt de En
gelse secretaris van de Amerikaan een
betreurenswaardige vergissing. De spul
len verdwijnen in een oude kolenboot
met een schilderachtge bemanning, oude
kapitein-met-ringbaard, flegmatische
6tuurman, voortdurend ruziie makende
stoker en een joggie als manusje-vE
alles. De Amerikaan slooft zich ui'.
zijn spullen van de boot af te krijg*
maakt dure taxiritten en speurt zelfs met
gecharterde vlleg'uigen naar de
route van de oude schuit. En het slot
van 't lied is, dat hij toch iets begint *-i
begrijpen van die eigenaardige Schotten,
gehecht aan ddt voor de sloper zo
schuitje. De bekwEune Alexander
Mackendrick heeft hier de regiestaf ge
zwaaid, en hoe! Wat heeft hij weten te
maken van die oude kapitein, geen groti
ster, maar een gepensionneerd onderwij
zer uit Glasgow en amateur-toneelspe
ler. „Maggie" kan gevoegd worden in de
rij uitzonderlijk goede filmcomedies, die
uit Engeland tot ons zijn gekomen.
(Humoristisch verhaal van vergeefse
strijd tegen Schotse stijfkoppigheid).
Om het goud der Inca's
Het eist van de Hollywoodse filmpro
ducers bijzonder veel fantasie om
talloze avonturenfilms, die jaarlijks de
studio's verlaten en waarin steeds ten
naaste bij dezelfde heldhaftigheid of
schurkendaden worden bedreven, een
schijn van afwisseling te geven door het
verhaal zloh dn een andere, liefst specta
culaire omgeving te laten spelen.
„Om het goud der Inca's, die deze
week in Luxor draait, is gebaseerd op
een oude legende van de Inca'6, dde ver
haalt van een gouden, met juwelen be
zette zonnester, eeuwen geleden uit de
Zonnetempel gestolen. Wanneer die zon
nester weergevonden wordt en opnieuw
haar plaats in de tempel inneemt, aldus
de legende, zal het eens zo machtige rijk
der Inca's tot nieuwe bloei komen.
Niet alleen de Inca's blijken echter op
zoek te zijn naar het bijzondere kostbar»
Juweel, ook schurkachtige blanken vlas
sen er op, met minder hooggestemde
motieven uiteraard. De allengs bekende
verwikkelingen, die zich voordoen, wan
neer op rijkdom beluste lieden elkaar de
buit trachten af te vangen, spelen zich
nu af in de kleurrijke omgeving van
Peru, waar een aantal Inca's de folklore
van hun volk demonstreren door In keu
rig gesteven Inca^pakjes In de film te
figureren. En de van de radio bekendi
Peruaanse zangeres Yma Sumac laat in
deze film nogmaals horen, dat ze héél
hoog en héél laag kan zingen.
(Avonturenfilm in een kitsch-décor).
La Perverse
In Lido draait deze week een Spaanse
film, waarvoor men zich de moeite
een Franse nasynchronisatie heeft ge
troost, La Perverse. Zonder overdrijving
kan men zeggen, dat Courts Mahler door
de schrijver van dit scenario met vele
lengten wordt geslagen. Slechts uiterst
zelden ziet men een film, die zo is door
drenkt met een onverteerbare huilerig
heid al6 hier het geval is. Stel u voor
een mooi meisje, opgegroeid in een
zin me4, een al even mooie zuster en
ziekelijke moeder. Die zuster is eerzaam
verloofd met een beginnend advocaat,
doch het meisje wenst zich in weelde te
VAN MENS TOT MENS
Leidse blolcploegen nog
niet alle volledig
Van de zijde van de B.B. in Leiden
deelde men ons mee, dat de A-kring Lel
den en Oegstgeest bestaat uit ongeveer
honderd blokploegen, elk van gemiddeld
twintig man. Twee jaar geleden werd met
de vorming van de ploegen begonnen
nu zijn ze voor ongeveer tachtig procent
bezet. Dat wil zeggen, dat er nog een per
soneelstekort is van vierhonderd man. De
blokploegen zijn voor zover ze compleet
zijn, al opgeleid of nog in opleiding.
Over de taak van de B.B. behoeven w«
nu niet meer te schrijven. Die zal vol
doende békend zijn. De B.B. heeft niet
alleen een oorlogs-, maar ook een vredes
taak. Wie zich geroepen voelt, deze ge
lederen te versterken, melde zich bij het
bureau van de B.B.: Langebrug 56, Leiden,
telefoon 30441. Men kan zich ook opgeven
bij het wijk- of blokhoofd.
Een dokter nodig
De Zondagsdienst van de huisartsen
te Leiden wordt morgen waargenomen
door de dokters De Bruyne, Donders.
Den Haan, Hartman, Pleiter en Ver-
brugge.
Welke apotheek?
De avond-, nacht- en Zondagsdienst der
apotheken te Leiden wordt van Zaterdag
24 Sept. 13 uur tot Zaterdag 1 Oct. 8 uur
waargenomen door apotheek Van Drie-
sum. Mare 110, tel. 20406, en de Zuider
apotheek, Lammenschansweg 4, 23553.
B e atrix-boom (pj e)
WIJ, NEDERLANDERS, eren nu een-
maal graag ons Koninklijk Huis.
Dat doen we met ons hart. en dat doen
we met uiterlijke tekenen.
Een van die uiterlijke tekenen is bij
voorbeeld de linde in het Plantsoen.
De Beatrix-linde.
U moet vandaag of morgen eens gaan
kijken. Hij staat een meter of dertig
van de ingang Korevaarstraat verwij
derd.
Nu maak lk me sterk dat prinses
Beatrix volgend jaar, als ze ingeschre
ven is als student aan onze Hogeschool,
die linde best eens zal zien. Als ze op
de wandeling is met vriendinnen. Of
wanneer ze op een bankje haar dic
taten nog eens wil Inzien, zoals zoveel
studenten doen.
En wat ziet ze dan?
Een tierige, sterke, Jonge boom, die
op waardige wijze zijn plaats in het
groene gazon inneemt, tussen de oude
plataan en de machtige olmen. Een
mooi, sprekend symbool van wat het
Nederlandse volk in zijn kroonprinses
ziet?
O nee. Ik zei het al: u moet eens
gaan kijken.
Een bloedarmoedig, mager gevalle
tje, dat amper levenskracht genoeg be
zit om blaadjes voort te brengen. Een
17-jarig tobbertje, dat zijn moeizaam
verkregen groene tooi nauwelijks tor
sen kan en daarom als eerste zijn sie
raden weer afgooit, terwijl zijn hoog
bejaarde zusters nog onbelemmerd en
onversaagd hun donkere, overdadige
bladerkroon tentoon spreiden.
Er is ook een bordje bij, dat de wan
delaar vermeldt van doen te hebben
met de Beatrix-linde. Maar van die
zelfde wandelaar wordt enige fanta
sie en combinatievermogen en rebus-
aanleg vereist, want het flesgroene
emaille en de zachtoranje letters zijn
op alle fronten beschadigd.
De Beatrix-linde.
Het naarste boompje uit het hele
Plantsoen.
Wel. mijnheer Galjaard, Is daar niet
wat op te vinden?
Beatrix-linde
Colonne moet sterker
ipEN PAAR MINUTEN voor een
goede zaak. Maandag om 11 uur
begint de boot van het Rode Kruis
met 71 invalide patiënten uit Leiden
en omgeving te varen. De afvaart is
aan de Havenkade en de tocht door
ons land duurt een week.
Dit feit is voor ons aanleiding, 'n drin
gend verzoek van het Rode Kruis te
Leiden door te geven. Het spreekt van
zelf, dat men voor deze reis een groot
aantal helpers nodig heeft. Zij moeten
het eten klaarmaken, de patiënten be
staan, de gezelligheid elke dag zo'n
beetje „organiseren", kortom de week
op de boot in alle opzichten verzorgen.
Rij de organisatie van dit alles is
het weer eens gebleken, dat de colonne
van Leiden te klein is. Wil zo'n groep
verschillende taken op zich kunnen
nemen, dan moeten er toch wel hon
derd actieven zijn. Dat aantal haalt
men nu lang niet en er komt nog by,
dat er altijd een zeker percentage
„nonvaleurs" is, op wie men eigenlijk
niet al te veel meer kan rekenen.
Voor de komende reis heeft men dan
ook mensen van andere afdelingen
moeten aantrekken. Gelukkig is men
daarin geslaagd. Maar Leiden had het
zélf willen doen. omdat het in de eer
ste plaats een Leidse aangelegenheid
ls.
Overigens is men voor de assistentie
van elders uitermate dankbaar. Het co-
lonnewerk is onmisbaar. Noemen we
alleen maar de bloedtransfusiedienst,
de hulp bU rampen en het vervoer van
Invaliden.
Wilt u .lezer, er dus eens over den
ken, hoè u kunt meehelpen om de
personele positie van het plaatselijke
Rode Kruis nog wat te versterken?
Zoals u weet, is het adres niet meer
Rijnsburgerweg 3, maar Rapenburg 35.
Invaliden met vacanlie
T\E BELANGSTELLING voor de zes
dagen durende Rode-Kruis-tocht
met Lei denaars en chronische-invali-
den uit de omgeving is heel groot, vér-
telde de heer De Wit, administrateur
van het Rode Kruis in Leiden, ons.
Er gaan er Maandag 71 mee, wan u>ie
36 Leidenaars. „En als er vandaag nog
twintig zouden afvallen, had ik er mor
gen onmiddellijk twintig bij, want er is
een behoorlijke „reservelijst."
Het moet volgende week dan ook
wel goed worden op de „Kasteel Sta-
verden". Maandagmorgen om half 7
begint de inscheping en om 11 uur is
het vertrek. (Tussen haakjes: de Ha
venkade wordt voor nlet-belangheb-
benden afgesloten).
De scheepsarts van de weck is me)
dokter Verbrugge, die wordt geassi
steerd door helpers en helpsters van de
colonne Leiden en colonnes uan om
ringende dorpen. Hun aantal is dertig.
Daarnaast zullen er veertig aan de wal
dienst doen, uoornamelijk bi; het
transport.
Maandagavond is Gouda de pleister
plaats, Dinsdag Wijk b(j Duurstede,
Woensdag Arnhem, Donderdag Tiel,
Vrijdag Roterdam en Zaterdag weer
Leiden.
De „Kasteel Staverden" is voor dit
doel een prachtig schip. Het is groot en
heeft veel glas. Deze week heeft het
dienst gedaan voor patiënten uit Dor
drecht. Vanmiddag zou een groep men
sen met de algehele schoonmaak begin
nen, zodat de boot Maandagmorgen
brandschoon Leiden binnenvaart.
Nu...
Rector magnificus
WE MAANDAG j.l. ik zeg
leven we als goede
Leidenaars niet altijd mee met onze
universiteit? ik zeg: nu we Maan
dag j.l. het rectoraat hebben helpen
overdragen van prof. dr J. N. Bakhui
zen van den Brink aan prof. dr A. E.
van Arkel, kwam ik er vanzelf toe om
eens te snuffelen in oude boeken, om
iets te weten te komen over het rec
torsambt in vroeger tijden.
Je komt dan allerlei leuke dingen
tegen. Hèbt u effe?
Het rectoraat van een universiteit
wa? in de Middeleeuwen een van de
luisterrijkste ambten. Men noemde de
rector „de koning der universiteit" en
zijn waardigheid stond gelijk met die
der grootmeesters der ridderorden en
der geestelijken en wereldlijke vors
ten.
Ik zuig dit niet uit mijn duim. Dit
vertelt allemaal dr G. D. J. Schotel, en
die kan het weten.
De rector van Boulogne bijvoorbeeld
was met hoger gezag bekleed dan de
aartsbisschop.En toen bij zekere plech
tigheid de Leidse rector magnificus
Pestel aan de linkerhand van raads-
pensionnaris Van de Spiegel ging, zei
deze dat hij het denkbeeld niet kon
verdragen, dat een rector der Leidse
Hogeschool aan de linkerzijde van een
raadspensionnaris liep.
Het adjectief „magnificus", dat
„luisterrijk" betekent, werd in het ein
de van de 15de eeuw bij de naam „rec
tor" gevoegd. Een titelgradatie, die al
leen de rijksvorsten genoten.
Tabberd- en konijnengeld
pROFESSOR VAN ARKEL is de
huidige rector magnificus der
Leidse universiteit. Maar wie was nu
de allereerste?
Wel. dat was professor Petrus Tiara,
door de Prins van Oranje persoonlijk
benoemd. Later deed het Hof van Hol
land dit.
Tegenwoordig kan men maar één
jaar rector magnificus zijn. De secre
taris van de Senaat wordt dan zjjn op
volger. Maar in de 16de en 17de eeuw
gebeurde het wel o.a. met Tiara,
Lipsius, Helnsius, Gomarus en nog
enkele anderen dat zij langer aan
bleven. In 1631 evenwel bepaalden de
Staten van Holland dat hi), die In het
vorige Jaar rector was geweest, niet
op de nominatie mocht worden ge
steld, maar minstens vier jaar moest
Het ambt van rector gaf niet veel
stoffelijke voordelen boven dat der ge
wone leeraren. Er was alleen een extra
toelage van f 50 („honorarium rccto-
ratus") en het dubbele tabberd- en ko
nijnengeld. zo lees ik In Schotel. Dat
tabberdgeld is wel duidelijk, maar dal
konijnengeld? Waren die konijnen om
op te eten in de eerste plaats, of om
het „bont" voor de tabberd te leveren?
Dat weet ik echt niet. In elk geval, dat
geld bedroeg tezamen f 120. Niet veel,
maar in die tijd was het toch mecgc-
Het aantrekkelijke van het rectors-
ambt was eigenlijk de eer. Als de rec
tor naar de academie ging, hetzij om
college te geven of een promotie by te
wonen, hetzy de vergadering van de
Senaat te presideren, dan werd hU
steeds vergezeld door de pedel (dat
betekent eigenlUk: gerechts- of uni
versiteitsbode) „in staatsie", d.w.z.
met toga en scepter. „Kom daar nu
erels om!" zou de oude heer Stastok
zeggen. En by academische plechtig
heden had hy de voorrang, zelfs boven
Curatoren.
Die „luisterrykheld" is tegenwoordig
wel wat minder. Maar de salariëring is
een stuk beter.
En een mens moet nu eenmaal leven,
ln deze dure wereld.
Zelfs een rector magnificus van de
Leidse Universiteit.
JHVEE MIEREN, die in
Goedereede
In zand en zeep en soda deden,
Verklaarden aan een journalist.
Dat menig mier iets heel moois
[mist,
Als hij zijn leven lang blijft
[sjouwen,
Hetgeen zij als gemier be
schouwen.
baden. Dit lukt ook, aan de zijde van een
verdorven millionnairs-zoonlje. Van
pure narigheid wordt de moeder nog
erger ziek, en de misère s'-ijgt ten top,
als de rijke jongeling naast het meisje
ook nog haar zuster begeert. De perverse
schoonheid weet het zo te arrangeren,
dat de rijkaard gelegenheid krijgt de on
schuldige zuster 4e overweldigen. Moe
der overlUdt door deze harde slagen,
doch de zuster en haar verloofde vinden
elkaar weer op haar graf. Het enige, wat
de schoonheid dan nog te doen staat, is
de verdorven jongeling neer te schieten,
en men heef', zelfs de onsmakelijkheid
gehad deze moord in close-up zichtbaar
te maken. Een biecht van het verdorven
meisje, ten overstaan van een geestelijke,
besluit dan ddt walgelijk geheel. Zelden
is het hoongelach, dat herhaaldelijk in de
zaal omhoog steeg, zo gerechtvaardigd
geweest als thans.
(Treurig lot van een i-crdorven meisje,
verworden tot afstotelijk melo-drama).
Karavaan
In kleuren en omlijst met aardige
volksliedjes kwam „Karavaan", een
film gemaakt rond de trek naar het Wes-
'en van Amerika, by Rex op he< doek.
Hoewel gemaakt naar een boek, dat de
patriottische titel „Erfenis der Vade
ren" draagt, is het meer een weergave
van menselijke eigenschappen geworden,
zoals hebzucht, moed en liefde. Hoewel
de film verdiensten heeft en het eind
goed is (hij komt haar tódh halen) kun
nen we u toch niet enthousiast aanbeve
len een tocht naar Rex te ondernemen.
(Gebruikelijke Western, nu eens in kleu
ren en met volksliedjes).
Nogmaals Jules Verne
De fraaie verfilming van Jules Verne's
„20.000 mijlen onder zee" is nog een
weck ln> Trianon te zien. Gelukkig wee1:
men goede films als deze ook nog te
GEMEENTE LEIDEN
Officiële publicaties
SCHOUWEN VAN WEGEN, LANEN, ENZ.
Burgemeester en .Wethouders van Lei
den brengen ter openbare kennis, dat te
beginnen op Dinsdag 4 October 1955,
krachtens het bepaalde bij artikel 17 der
verordening van 6 Juli 1899 (Gemeente
blad no 15) laatstelijk gewijzigd bij ver
ordening van 9 Juli 1928 (Gemeenteblad
no 22) op wegen, lanen, straten, enz. en
wateringen en sloten, schouw zal plaats
hebben over alle wegen, lanen, paden,
straten, kaden, pleinen, hofjes, stegen,
sloppen of poorten en gangen, benevens de
daarin gelegen of daartoe behorende brug
gen en andere kunstwerken, voorzover die
bijzonder eigendom zyn, en zonder ver
hindering door of vanwege rechthebben
den voor het publiek verkeer openstaan,
alsmede over alle wateringen en sloten
en de riolen ter vervanging daarvan ge
maakt, benevens de daartoe behorende
sluizen, duikers, bulzen, toegangskokers
en dergelijke werken, voorzover die bU-
zonder eigendom zyn.
LEIDEN, 23 September 1955.
Agenda van Leiden
Geref. Jeugdhuis, 8 uur: Geref. Jeugd
verband, G. Tulp over: Film en film-
critlek.
Stadsgehoorzaal, 8 uur: personeelsver
eniging N.V. J. J. Krantz Sc Zn, cabaret-
Maandag
Havenkade, 10 uur: vertrek van de
„Kasteel Staverden".
Stadhuis, 2 uur: gemeenteraad.
Schouwburg, 8 uur: abonnementsvoor
stelling, Haagsche Comedlo met muzikaal
zomerblijspel „Pas op, kijk niet om".
Dinsdag
Schouwburg. 8 uur: abonnementsvoor-
stelling. Haagsche Comedie met muzikaal
zomerblijspel „Pas op, kyk niet om".
Stadsgehoorzaal. 2 uur: MaatschappU
voor Toonkunst, 46ste jeugdconcert (Rott
Philh. Orkest).
Stille Rijn 13, 8 uur: heropening wyk-
gebouw Marewijk.
Oegstgeest, Het Witte Huls, 8 uur:
modeshow Eerste Oegstgeester Confec-
tlehandel.
Tentoonstellingen
Rijksmuseum voor volkenkunde, 10—9
lir: „Zo zien zij ons" (de Europeaan ge
en door andere volken), tot 2 October.
Rijksmuseum voor volkenkunde, 10—9
ur: Japanse kleurendruk-houtsneden
(Utagawa Kunlyoshl, tot 20 November).
Prentenkabinet, Kloksteeg 25, 2—5 uur:
Italiaanse en Nederlandse chiaroscuro—
houtsneden uit eigen bezit (tot 1 Oct).
Apotheken
Apotheek Van Drlesum, Mare 110, tel.
20406, en de Zuider-apotheek, Lammen
schansweg 4, tel. 23553.
Leger des Heils houdt
bazar aan Hooigracht
De afdeling Leiden van het Leger des
Heils heeft, van vele kanten geholpen,
een prachtige hazar voorbereid. Dins
dagmiddag vindt om 3 uur de opening
plaats, waarna tot 10 uur 's avonds het
gebouw Hooigracht 30 voor het publick
geopend blijft. Woensdag kan men ook
van 3 tot 10 uur terecht. Donderdag ia
de bazar alleen van 'n avonds half 8 tot
ur geopend. Na de sluiting worden
vergebleven artikelen by opbod ver
kocht
Burgerlijke stand van Leiden
GEBOREN: Ludnvica dr v T. H. R. v.
d. Leek en A. L. Guldemond, Andreas H.
i v N. H. van Buuren en P. G. E. van
Velzen; Pleter zn v H. Stouten en M. van
Leeuwen; Simon P. zn v L. Steijgcr en
_r. de Graaf; Cornelia dr v H. van
Vliet ?n M. de Vries; Johannes C. zn v A.
an Swieten cn C. J. vsn Boheemen;
Adrians E. dr v J. H. Heus cn P. van
Herpen; Hendrlcus zn v J. Segijn en A.
Nagtegaal; Ronald W. zn v A. H. Pesant
i J. S. de Boer.
OVERLEDEN: G. Lubbers huisvrouw v
Van der Heijden, 73 Jr; H. Wallaard, huls-
w v Van den Hoed, 78 Jr.