Kerkelijke pers draagt een
ander karakter
Am
Vragen en antwoorden voor
de C.H.U. in Leiden
Viro hield zich bezig met
Zuid-Afrika
O";
NIEUWE LETDSCHE COURANT
3
WOENSDAG 21 SEPTEMBER 1955
I Vacanlie-indrukken uil Duitsland 11
Hoe vindt U onze PRIJSbaby
N Kerkbode is meer „kerkbrief" dan
in Nederland
p. yOOR IK MIJN BELOFTE aan het eind van het eerste artikel, om met u
eens de Duitse kerkelijke pers in te zien, inlos, eerst nog iets, dat mij
j bijzonder trof. Zoals ook bij ons dikwijls voorkomt, luiden de kerkklokken,
n t« als het uur van de openbare kerkdienst geslagen heeft, met dit verschil,
nds- dat bij ons de klok luidt voor de uurslag en ik nu eerst de uurslag hoorde
en daarna het klokgelui. Maar wat wij niet kennen is het volgende. Ik ver
telde u al, dat ook aan het eind van de dienst een kort liturgisch gedeelte
ten" voorkomt. De voorganger staat dan weer voor het altaar. Nu komt in dit
gedeelte ook een kort gebed voor, overeenkomend met ons gebed voor de
nood van alle Christenheid en voor land en volk. En dan luidt de kerk-
W* we€r> a*s ^et ware om de wereld buiten de kerk te laten horen,
i>t dat er nu in de kerk voor hen gebeden wordt.
1
iden Maar na deze aanknoping aan het eer-
ia7g ste artikel nu iets over en uit de kerke-
•tse- ^ke pers- Voor me Hg* de „Evangelische
j h„ Kirchenbote" voor het gebied om
aar- dekenaat. Dat is voor alle kerken, die
rondom een bepaalde plaats liggen,
deken van dat gebied woont. Men
denke aan het gebied van een bisschop
,n in verkleinde vorm.
1 „Kerkbriel"
Deze kerkbode ziet er heel anders uit
dan wij gewoon zijn. In de eerste plaats
staan er geen predikbeurten in, die vindt
men wel in de dagbladpers. Maar boven
dien miste ik er elke advertentie in. Hei
is dus veel meer een „kerkbrief" dan
onze kerkbodes. Terwijl bij ons de kerk
bode elke week of soms elke veertien
dagen komt, verschijnt deze kerkbrief
iej. eens per maand. Hier voor me ligt i
mer zes van dit jaar voor de maanden
Juni en Juli en op Zondag 21 Augustus
had ik nog geen nummer van Augustus.
Ik vermoed, dat Augustus overgeslagen
er- wordt. Het is ook maar een klein blaadje
nd- dubbel zo groot als een velletje gevou-
wen postpapier. Het is dus in vorm er
t ln tijd van verschijning echt een kerk-
7ee brief.
:nd Je je op dit blad abonneren, maai
er- dat is eigenlijk ook niet nodig. Je kunt
Je- het met andere kerkelijke bladen kopen
'■n- aan de uitgang van de kerk. Toch mag
u niet de indruk krijgen, dat dit blaadj>
onbelangrijk is. U zult dit merken, wan
neer ik u een en ander uit de inhoud mee
deel.
Ik schreef al dat men de predikbeurten
in de dagbladpers kan lezen. Dat geeft al
aan, dat de verhouding tussen Kerk
dagbladpers goed is. Maar dat blijkt ook
tweemaal uit dit blaadje. Zowel ove
ingebruikneming van een kerkgebouw als
.30 over een jeugddag en een zendingsfeest
wordt meegedeeld, dat de dagbladpers die
uitvoerig, deels met foto's, heeft versla-
ek gen.
20 Het blaadie begint met een meditatie
over psalm 8 2, waarin de mooie
elt merking voorkomt, dat het een vergissing
oo is te menen, dat de mens door beschou-
00 wing van de natuur tot het geloof in God
zou kunnen komen. Neen, de dichter stond
M in een verhouding tot God, voordat hij
als zanger van Gods heerlijkheid optrad.
n De kerk, die ln gebruik genomen werd
vs (zie boven) heet „Drie-eenheidskerk", de
10 kerk, waar ik twee Zondagen was. „Op-
standingskerk". Vindt u dat ook niet
,n betere namen dan wij dikwijls gebrui-
30 ken? Zowel de jeugddag als het zendings
feest werden op Zondagmiddag gehouden,
t» nadat men merendeels 's morgens in de
kerkdienst was samengekomen.
Verspreid
Merendeels, want zeer veel gelovigen
wonen verspreid en kunnen zeer moeilijk
regelmatig kerkelijk meeleven. Deelne
mers aan de jeugddag, onder wie ook vele
volwassen gemeenteleden, legden 100 of
soms 130 km per fiets af. Bij de voorbe
reiding van de jeugddag was men het er
over eens, dat prediking en bijbelstudie in
het middelpunt moesten staan.
Een eigenaardig probleem wordt aan de
orde gesteld in het dilemma: gemeente-
Jeugd of jeugd van de bond. Bij de ge-
meentejeugd behoort elke gedoopte jonge
j Christen, die belijdenis deed. Bestaat er
vraag naar gemeenschap tussen gelijkge-
zinde jonge mensen, dan spreekt men van
een jeugdbond. Als voorbeelden worden I.
genoemd bijbelkringen en Christelijke
padvinders. Maar er wordt sterk de na
druk op gelegd, dat deze organisaties de
aansluiting met het geheel van de ge
meente niet mogen verliezen.
Aan de zendingsdag werkten niet al
leen kerkelijke, maar ook niet-kerkelijke
zangkoren mee, die behalve zendingslie
deren ook volksliederen zongen.
Oost-Duitsland
Een apart artikel beveelt het zenden
van pakketten aan de broeders en zusters
ln Oost-Duitsland aan. De pakketten moe
ten van pergoon tot persoon gezonden
worden. Elk gezinslid in Oost-Duitsland
mag één pakket per maand ontvangen,
maar dan ieder van een andere afzender.
Aan de pastorieën kunnen adressen uit
Oost-Duitsland worden afgehaald.
Op 10 Juli werd ln de Roomse kerk te
Augsburg een brief van de Paus voorge
lezen, waarin de Augsburger godsdienst
vrede van 1555, die de godsdienstige een
heid van Duitsland verbrak, de zwaarste
misdaad tegen het Avondland en zijn cul
tuur werd genoemd. Hier nu komt de
Landskerkeraad van Beieren tegen op met
de opmerking, dat Duitsland en Europa
slechts geholpen zijn met een godsdien-
stige eenheid, die in de Waarheid gegrond
is. Augsburg betekent de vrijheid voo:
zuivere Woordverkondiging en de vrij- 1
heid van belijdenis. Alleen het ernstig
nemen van de Waarheid kan bestaan in
de wereldbeschouwelijke botsingen
deze tijd
Doopgetuigen
Een reeks vervolgartikelen wil de juist
verschenen orde van de Verenigde Evan-
gelisch Lutherse Kerk toelichten. In het
nummer, dat ik voor me heb, komt een
artikel voor over het „Evangelische Pa-
tenamt", de kwestie dus van doopgetui-
gen. Deze zaak ligt wel heel anders dan
ns. Terwijl bij ons het optreden t
getuigen bij de doop (alleen als de ouders
geen belijdend lid zijn) bijna geheel in on-
bruik is geraakt, treden in de Lutherse
Kerk in Duitsland twee of drie getuigen
naast de ouders op. Met ouders en getui
gen moet voor de doop over de betekenis
de doop gesproken kunnen worden.
De getuigen dragen bijzondere verant
woordelijkheid, wanneer één of beide
ouders niet tot de Lutherse Kerk beho-
De getuigen moeten lid zijn en in
staat het kind op te voeden in Christe
lijke geest. Ieder belijdend Evangelisch
Christen kan getuigen. Men mag er
afzien als getuige op te treden, w
men vreest voor het geschenk, dat
als getuige zou moeten geven of i
men denkt verplicht te worden tot
stoffelijke hulp.
Uitgesloten als getuige is, wie tot geen
Kerk behoort of wie zijn plicht ten aan
zien van zijn eigen kinderen niet na
kwam of wie de Gemeente publiek erger
nis gegeven heeft.
Ik meen, dat deze kerkbode een goede
indruk geeft van het interne kerkelijk
1 van de Lutherse Kerk. Een volgend
maal trekken we de kring nog iets breder.
een paar Zondagsbladen wilde ik u
dan iets laten zien van de positie van de
Kerk in de wereld.
Dr H. J. Westerink.
„Leiden heeft ten opzichte van zijn
uitbreiding geen overdreven wensen"
De afdeling Leiden van de Chr. Historische Unie heeft zich gisteravond
in het wijkgebouw Rehoboth beziggehouden met een aantal vragen en op
merkingen over het leven in Leiden, zoals dat tegenwoordig reilt en zeilt.
De aanleiding hiertoe was de pas-verschenen begroting van de gemeente
voor het volgend jaar, die over enige tijd gedurende vier, vijf of nog meer
dagen in de raad zal worden behandeld. De heer Van der Kwaak, wethou
der van financiën en voorzitter van de afdeling der Unie, wijdde er vóór
de bespreking een globale en korte beschouwing aan.
verontrustender vormen aannemen. De
Linnaeushöf wacht slechts op
goedkeuring van G. S.
Men heeit de plannen fe Bennebioek
reeds kant en klaar
Het kan één, misschien nog twee weken duren, maar dan weet de stichting
Linnaeushöf waar ze aan toe is. De plannen voor de Linnaeushöf te Ben-
nebroek hebben al heel wat stof doen opwaaien en er kwam een verbod
om door te gaan met de werkzaamheden, maar men heeft nu goede hoop,
dat men binnenkort aan de slag kan en dat op de streefdatum, 1 April 1956,
de poorten van deze vollegrondstentoonstelling ook inderdaad open gaan.
Op een gisteren te Haarlem belegde
persconferentie heeft men nog meer bij
zonderheden aan de openbaarheid prijs
gegeven. Eerst belichtte de architect, de
heer De Most van Speijk, de historie van
de Linnaeushöf. Hij bracht bovendien
voren, dat de aanleg niet eenvou-
:al zijn, omdat de hof aesthetisch ln
evenwicht moet worden gebracht met een
omgeving, die van een fors karakter is.
De architect verzekerde met nadruk,
dat iedere „kitsch" bij de aanleg hem
vreemd zal zijn, evenals uitingen van een
pseudo-romantische stijl. Een voordeel
noemde hij het. dat alles in één hand is.
Men heeft niets te maken met indivi
duele of groepsinzendingen, waardoor zo
gauw de eenheid wordt verstoord. Daar-
:al men op de Linnaeushöf een mi
ni aan naambordjes zien en hele
maal geen reclame of namen van inzen-
Beplanting
De voorgenomen beplanting doet geen
ifbreuk aan het oude geheel. Waar eens
de tennisbanen waren deze verdwenen
tijdens de crisis in de dertiger jaren
komt een regelmatige aanleg, hoofdza
kelijk gazon met vakken bolgewassen.
Inmiddels is de weide omgeploegd, daar
de zode zeer slecht was. Er komt echter
gras op, nadat men een humus-aag
heeft aangebracht.
Tevens zal men hier water moeten aan-
Het interieur van de Evangelisch Lutherse kerk te Lohr in Duitsland.
Men lette op de alles beheersende plaats van het altaar in tegenstelling
met de onopvallende kansel (rechts). Onder het altaar staan de woor
den: „Ik ben de Opstanding en het Leven".
voeren, omdat het peil van het grondwa
ter er zeer laag is. Een motor zal water
oppompen; een beekje zal dan de onder-
grrfndse drains van water voorzien en zo
verdrogen van de zode voorkomen.
De plannen voor het restaurant zijn al
kant en klaar. Het wordt een strak, mo
dern „prefab"-gebouw, dat plaats biedt
aan 600 personen en dat gebouwd zal
worden met het front naar de weide. De
plaats waar het gebouw verrijzen zal.
wordt twee-en-een-halve meter opge
hoogd, zodat de bezoekers een mooi uit
zicht op de weide zullen hebben. Het
restaurant wordt omgeven door een ter
ras. dat iets lager ligt In tegenstelling
met de tentoonstelling, die in October zal
sluiten, blijft het restaurant het gehele
jaar geopend.
AHiche
Dat men in Bennebroek niet van halve
maatregelen houdt blijkt uit het feit, dat
men in afwachting van de goedkeuring
de affiches reeds klaar heeft. Een knap
ontwerp van Rein Dirksen met een grote
donker lila-rose tulp, die in de open kelk
een „kleurenfoto" van de aan te leggen
Linnaeusbof vertoont.
Zoals gezegd Is, men verwacht deze of
de volgende week de beslissing van Ge
deputeerde Staten. En als deze gunstig
is, gaat de volgende dag de eerste spade
reeds in de grond. Het wordt voor de
stichting inderdaad hoog tijd, dat men
weet waar men aan toe is. Want over
enkele weken is de planttijd voor de tul
pen weer aangebroken. Voor de
is het nu reeds tijd.
Uitbreidingsplan Leiden
Boerhaavelaan
Nu de raad in Augustus van dit jaar
ten behoeve van een bouwplan van 108
woningen heeft besloten tot onteigening
van een deel van de grond gelegen tus
sen Mariënpoelstraat en Boerhaavelaan.
is herziening van het uitbreidingsplan
voor die gronden urgent. In verband
hiermee hebben B. en W. een partieel
uitbreidingsplan doen ontwerpen. Voor
de voortzetting van de bebouwing langs
de Zuid-zijde van de Boerhaavelaan heeft
men daarin ook de daar liggende gronden
opgenomen.
Burgerlijke stond1 van Leiden
GEBOREN: Erik, z v K Otte en M G
Pieterse; Gerarda F, d v M v d Zwan en
E J Meijers; Gradus, z v T Nas en C M
le Maitre; Ingrid E en Tom E resp d en z
v A N E Pols en W E Dexel; Cornelia Th
M. d v J B Blom en M W Luk; Wille-
mlna, dvC Houwer en M A v Klaveren;
Antje C, d v J J Romkema en II J Katje.
ONDERTROUWD: P Geeven en A W S
v d Riet; H G B v Berkel en J J v Wouw;
H M v Loon en C M Krol; J v d Schrier
en L J Lagendijk; L Sambrink Sanderink
en N Ottenhof; J Pijl en W M A Hoppe-
zak; H J K Finger en G C Bennlng; W
Uriot en M J v Eijk; J A v Elburg en A C
Oudshoorn; J v Kampen en T H v Gor-
kum; W Lek en C de Graaf; W J de Jong
en M T Galjaard; J Otto en W Paauw;
B A Klaul en G J Vis; C W v Venetien
en T de la Bije; W F Fielemon en E
Vinkestijn; P F Bongers en M Mingelen;
N A de Jong en R G M Koppers.
GEHUWD: T W Pet en C W Snoeker;
W R Kollewijn en M A van den Heuvel;
A P de Busschere en E de Wekker; C G
Spierenburg en E H Kwestroo; H Peute
en C A A de Jong.
OVERLEDEN: A K N Feijmant, z, 2 d;
W Hillebrand, man. 77 j; J C van Dam,
huisvr van De Ridder, 60 j.
Het Haagse mannenkoor „Die Haghe
Sanghers", dirigent Jos Vranken Jr, gaat
in October een tournee naar Heidelberg
en Zwitserland maken.
1 „Schattig 1" zult u ongetwijfeld zeggen. Maar met dit antwoord bent
u er niet, als u tenminste aan onze grote prijsvraag wenst deel te
nemen. Met vijf of minder woorden zult u dan moeten typeren wat
deze baby door middel van gezichtstrekken en/of gebaren uitdrukt. In
feite dient u dus voor het foto-onderschrift te zorgen, iets wat gewoonlijk op
de redactie geschiedt.
Tot 22 October a.s. zullen we elke Woensdag en Zaterdag de foto van
een prijsbaby publiceren. En bij elk dezer portretten (in totaal tien) stellen
wij u dezelfde vraag als vandaag: Karakteriseer met vijf of minder woorden
wat de baby zegt, doet of denkt. Hierbij kunt u natuurlijk uw fantasie de
vrije loop laten, 't Maakt voor ons weinig uit, of u het kind woorden in de
mond legt, welke het nog niet kan spreken, of gedachten toemeet, welke
alleen in het brein van volwassenen spelen.
Voor de 26 meest originele onderschriften loven we de volgende prezen uit:
een eerste prijs van 50 gulden
vijf prijzen van 10 gulden
twintig prijzen van 5 gulden
De inzending van de tien baby-karakteristieken opent op 24 October a.s.
en sluit op 31 October daaraanvolgend. U dient de onderschriften dus ge
zamenlijk aan ons Bureau te zenden en niet één voor één. Bewaar daarom
deze foto.
Half November hopen we de namen en adressen der prijswinnaars te
publiceren, zomede de drie series karakteristieken, welke, naar het oordeel
der jury, *t beste zijn geslaagd.
Let op de nummers van de komende Woensdagen en Zaterdagen! De por
tretten der pr(jsbaby's, welke daarin worden gepubliceerd, zullen u onge
twijfeld genoeglijke uurtjes verschaffen!
In zijn openingswoord zei de heer Van
der Kwaak, dat de Unie zich wil laten
leiden door de dingen, die ons in de Bij
bel zijn geopendbaard. En dus niet door
het politieke program alleen. Het poli
tieke program is niet in staat, op de be
langrijke vTagen van het leven een klaar
antwoord te geven.
De heer Van der Kwaak moest tot zijn
spijt constateren, dat bij de jongeren te
•einig zin voor studie wordt gevonden
n dat bij vele ouderen de inspanning
ook al gaat tanen.
en aanzien van het Herderlijk Schrij-
van de generale Synode der Her
vormde Kerk merkte de heer Van der
Kwaak op. dat er een kleine groep is die
zich in de handen wrijft, dat er
kleine groep is, die zich in de handen
wringt, en dat er ten derde een grote
groep is, waarvoor het niet onmogelijk
is, dat z(j het contact met de geestelijke
leidslieden verliest. Dat laatste zou zeer
bereurenswaardig zijn voor onze natie.
Spr. deed een dringend beroep op allen
er mee te maken hebben, dat de
spanningen tussen volk en leiding der
Kerk niet te groot worden. Want wordt
die spanning te groot, dan zouden de ge
volgen wel eens ernstig kunnen zijn. De
banden kunnen dan namelijk wel
springen.
Met berekking tot de toestand
hoogconjunctuur was de heer Van der
Kwaak niet op optimistisch gestemd.
Men zegt, dat we leven in een tijd van
welvaaTt, maar velen vragen zich toch
niet zonder angst af, hoe lang dat nog
zal duren. Men waant zich in weelde
maar het afbetalingssysteem gaat e*"*eds
Militaire mars op de
derde October
Der traditie getrouw zal op 3 October
wederom een militaire mars door Leiden
worden gehouden. Voor het stadhuis
wordt het défilé afgenomen. Deelnemende
troepen zijn het tamboercorps van de Nat.
Reserve district Friesland, de kapel van
de Marine Luchtvaartdienst, een detache
ment van de studentenweerbaarheidsver-
eniging Pro Patria, detachementen Mari
niers en Marine Luchtvaartdienst, en wel
twee compagnieën van elk zestig man; de
Johan Willem Friso kapel, vier compag
nieën van de Koksschool ter sterkte van
telkens twee maal zestig man; een com
pagnie ter sterkte van twee maal zestig
van de Nationale Reserve, district
Den Haag; een detachement Bewakings
compagnie Leiden ter sterkte van veertig
een detachement van 334 Transport
Squadron van zestig man, het tamboer
corps Nationale Reserve district Den
Haag, rijdend detachement technische
dienst, rijdende eenheid 109 TR BaMuCie,
tot slot een rijdende eenheid 116
Cadi. cie.
Agenda van Leiden
Woensdag
Schouwburg, 8 uur: K. en O., Ned. Co-
medie met „De man, de vrouw ei
moord" van André Roussln.
Stadsgehoorzaal, 8 uur: A-kring Leiden
B.B., propaganda-avond.
Kleine Burcht, 8 uur: Prinses-Irene-
padvindersgroep, ouderavond tien-Jarig
bestaan.
Pieterskerk, 8 uur: zangavond ten bate
van het nieuwe diaconessenhuis.
Burcht, 8 uur: Hesta, Crans en Co, emi
gratie-filmavond.
Gerecht 10, 8 uur: Tuinbouw en Plant
kunde, bloemenavond.
Prediker, 8 uur= Bijbelkioskvereniglng,
filmavond.
Donderdag
O., Ned.
Schouwburg, 8 uur: K.
Comedie met „De man, de vrouw en
moord" van André Roussin.
Lunchroom V. en D., half 11, half 3
4 uur: modeflitsen najaar 1955.
Middelstegracht, half 310 uur: ver
koopdag moederkrans Herv. wijkgemeen-
te Pniël.
Burcht, 8 uur: Ned. Volleybalbond, af
deling Leiden, ledenvergadering.
L.F.C.-terrein, 8 uur: licht-voetbalwed
strijd BB.Marine-luchtmacht Valken
burg.
VrUdag
Stadsgehoorzaal, 8 uur: Wiener Sënger-
knaben.
Ambachtsschool, 8 uur: diploma-uitrei
king tweejarige opleiding in het bedrijf.
Stationsweg 12, half 12: aandeelhou
dersvergadering N.V. Leidsche Duin
water Maatschappij.
Kleine stadszaal, 8 uur: districtspropa-
ganda-avond ARJOS, prof. mr J. A. Die
penhorst over nieuwe vraagstukken.
Leiderdorp. Irene, 8 uur: propa
ganda-avond Geref. Jeugdcentra!?, spre
ker ds C. Gilhuis van Den Haag.
Tentoonstellingen
Rijksmuseum voor volkenkunde, 109
uur: „Zo zien zij ons" (de Europeaan ge
zien door andere volken), tot 2 October.
Rijksmuseum voor volkenkunde, 105
uur: Japanse kleurendruk-houtsneden
(Utagawa Kuniyoshi, tot 20 November).
Prentenkabinet, Kloksteeg 25, 25 uur:
Italiaanse en Nederlandse chiaroscuro—
houtsneden uit eigen bezit (tot 1 Oct).
Apotheken
Apotheek Herdingh en Blanken, Hoge-
woerd 171, tel. 20502, en apotheek Reijst,
Steenstaat 35, tel. 20136.
AVISO 30 ct.
B.B.-avond alleen voor
genodigden
De propaganda-bijeenkomst van de B.B..
vanavond in de Stadsgehoorzaal te hou
den, ls uitsluitend bedoeld voor hen die
hiervoor een uitnodiging hebben ont-
MR G. VAN N. VILIOEN BESPRAK DE POSITIE VAN
BLANKEN EN NIET-BLANKEN IN DE UNIE
De critiek van Europese zijde op de toestand in Zuid-Afrika komt de Zuid-
Afrikaan soms enigszins vreemd voor. Men moet beslist enige tijd in het
land hebben gewoond, zowel tussen blanken als zwarten, wil men een juiste
kijk op de problemen krijgen en een positieve critiek kunnen leveren; en
positieve critiek uit het buitenland is iets dat Zuid-Afrika zeer nodig
heeft. Zo sprak gisteren in het gebouw van de Nationale Levensverzeke-
rings Maatschappij, Rapenburg 8, mr G. van N. Viljoen voor de Vereniging
voor Internationale Rechtsorde („Viro").
financiële spanningen in bepaalde ge
zinnen zijn zo groot, dat het niet lang
meer zo kan. In dit verband verwees de
heer Van der Kwaak naar de Troonrede,
die nu ook niet een in alle opzichten
gunstig geluid laat horen
Natuurlijk
De heer Van der Kwaak merkte ten
slotte iets op over de voorgestelde uit
breiding van het grondgebied van Lei
den. Deze uitbreiding is nodig, zo zei
hij, anders zouden teveel voorzieningen
moeten worden getroffen op een te eng
gebied. De wensen van Leiden kon de
heer Van der Kwaak niet overdreven
noemen. Hij hoopte dat de betrokken
autoriteiten daar zoveel rekening mee
tullen houden, dat Leiden de kans
krijgt om zich op natuurlijke wijze te
ontwikkelen. Als we er grondgebied bij
krijgen, zijn er ongetwijfeld grote moei
lijkheden opgelost, maar we krijgen er
andere voor in de plaats.
Na de pauze kon men vragen stellen
op allerlei gebied. De heer Van der
Kwaak en de raadsleden van de CHU
waren aanwezig om die zo goed mogelijk
te beantwoorden. Daarbij kwam onder
meer de noodzakelijkheid van een ver
hoogde bouwactiviteit ter sprake.
Schrijf vrijblijvend een briefkaartje aan:
Hoofdvertegenwoordiger: J. G. LAMME
Bothastrait 3-Lelden•Telefoon 2 35 27
Na enige inleidende woorden van de
voorzitter, de heer dr H. M. J. Hart.
kreeg mr G. van N. Viljoen het woord,
die na een studietijd in Leiden binnen
kort weer naar zijn vaderland hoopt te
rug te keren, en voordien nog bereid waj
gevonden een lezing voor de „Viro" U
houden.
Van de huidige bevolking van Zuid-
Afrika bestaat ongeveer 21% uit blanken;
de rest wordt gevormd door de z.g n
..naturellen" of „bantoes" en een klein
percentage Aziaten. Door een beleid van
achterstelling en onderdrukking is de
blanke minderheid van de bevolking ja
renlang meester in dit land geweest. Op
het ogenblik heeft Zuid-Afrika drie po
litieke nartijen: de conservatieve Ver
enigde Partij, de Liberale Beweging, die
gelijke rechten voorstaat van alle inwo
ners. ongeacht hun ras, en de Nationale
Partij. De aanhangers van deze laatste
zijn van mening, dat de blanken niet het
recht hebben hun. beschaving aan de „na
turellen" op te dringen, maar dat op hen
de plicht rust de „bantoe" te laten ken-
ismaken met hun. cultuur, om hem daar-
a de Eelegenheid te geven zelf een hem
bevredigende synthese te scheppen.
Einddoel
Het einddoel van deze partij Is een zo
groot mogelijke territoriale gescheiden
heid van blank en zwart te krijgen. Of
dit misschien op den duur zal leiden tot
een totale gescheidenheid, zal de toe
komst leren. Op haar programma staat:
a de economische redding van de „natu-
rellenreservaten". waar de landbouw
tot jammerlijke armoede Ls verval
len, b, de zorg voor een geografische ge
slotenheid tussen de verschillende .jiatu-
rellengebieden", c. het vestigen van in
dustrieën in de nabijheid van de reserva.
en d. het plaatselijk zelfbestuur in
deze gebieden.
Er is in de laatste jaren reeds veel ten
eunste van de „naturellen" veranderd.
Spr. illustreerde dit met enkele voorbeel
den, als: een hogeschool, studiebeurzen,
grote verbeteringen t o.v. het onderwijs
in het algemeen. Posten, die vroeger
slechts door blanken werden ingenomen,
eden nu ook aan niet-blanken toever
trouwd. Dit alles geschiedt nog wel on
der toezicht, maar de „bantoe" voelt dat
hij zelf actief werkzaam is. Over het al
gemeen wordt de begunstiging van die
(werkzaamheid door de desbetreffende
minister sterk naar voren gebracht De
exploitatie van arbeidskrachten wordt
niet meer aangewend in het voordeel
van de blanke, maar komt ten gunste van.
de eigen gemeenschap.
In de bespreking, die op de lezing van
mr G. van N. Viljoen volgde, kwamen
nog andere interessante aspecten ter spra
ke, als: 't verschil in levensbeschouwing
en gedachtesfeer tussen de rassen.
Wereldkampioenschap
accordeon te Brighton
Twee stadgenoten houden
onze kleuren hoog
De C.I.A. (Confederation Internationale
des Accordeonistes) organiseert jaarlijks
de wereldkampioenschappen accordeon.
Dit jaar worden deze in Engeland gehou
den. De badplaats Brighton is hiervoor
uitgezocht Zeventien landen nemen hier
aan deel, te weten: Argentinië, Australië,
Amerika, België. Denemarken, Duitsland,
Engeland, Frankrijk, Finland, Hongarije,
Ierland, Italië, Noorwegen, Nederland,
Polen, Zweden en Zwitserland.
Bovendien heeft Rusland de toezegging
gedaan twee candidaten te zullen zenden.
De namen hiervan zijn nog onbekend.
Ons land wordt vertegenwoordigd door
de kampioen der beroepsspelers Harry
Mooten, Amsterdam en de kampioen
amateurs, onze stadgenoot Henny Langt
veld.
De BBC zal een reportage uitzenden
van 9 tot 10 uur 's avonds (BBC Light
Programme).
Een tiental internationale Juryleden li
hiervoor door de C.I.A. aangewezen
uitgenodigd.
Voor Nederland is, evenals de vc
gaande jaren, onze stadgenoot Lauw Boel-
laard uitgenodigd als jurylid te komen.
Ds KleermakeT bedankt
voor beroep
Ds N. Kleermaker, Herv. predikant te
Leiden, die een beroep ontving uit Vee-
nendaal, heeft voor dit beroep bedankt.
B. de Vries, havenmeester van Am
sterdam, heeft de pensioengerechtigde
leeftijd bereikt en zou bij gevolg per 1
Januari a.s. ontslag nemen B. en W. van
Amsterdam zullen de raad echter verzoe
ken. het ontslag op te schorten tot 1
Januari 1957.
Komt er iederatie van
personeelsverenigingen?
Maandagavond kwam een aantal afge-
sardigden van personeelsverenigingen
uit Leiden en omstreken ln de kleine
Burchtzaal bijeen. Op deze vergadering
o.l.v. de heer P. Erades, secretaris van
de personeelsvereniging van Royal Type
writers, alhier, werden de plannen be
sproken om te komen tot de oprichting
van een federatie van personeelsvereni
gingen.
De voornaamste doelstelling van de
federatie zouden moeten zijn: bevordering
van een nauwere samenwerking tussen
de circa 80 personeelsverenigingen in Lei
den e.o. teneinde ervaringen te kunnen
uitwisselen en meer georganiseerd epon
te kunnen beoefenen.
Tot leden van een voorlopige commis
sie zijn benoemd de heren Nleuwland,
Nagtegaal. Toren en P. Erades, met assis
tentie van mevrouw Van der Geest. Zo
spoedig mogelijk zal een definitief bestuur
worden gekozen. De bijeenkomst Is ge
houden op in'tiatlef van db personeels
vereniging De Royalisten.
VOORSCHOTEN
Een goede start van de
Christen-vrouwenbond
De Ned. Christen vrouwenhond heeft
gisteravond in „Irene" het nieuwe ver
gaderseizoen op indrukwekkende wijzs
ingezet: de opkomst was zó massaal, dat
er geen plaatsje onbezet was. In haar
openingswoord stelde de presidente,
mevr. Mechelse, als motto voor de ko
mende wlntercampagne: de liefde tot
God en de naa6te.
Van de leden werd al direct activiteit
gevraagd. Op de eerstvolgende vergade
ring zullen candidaten gesteld moeten
worden wegens het bedanken als secre
taresse van mevr. Eggink en de perio
dieke aftreding van mevr. Rietmulder.
Het verdere gedeelte van de avond
stond ln het teken van de Nederlandse
Heidemaatschappij, die met woord (van
de heer Schut) en beeld (film) de dames
een indruk gaf van het veel omvattende
werk, dat door deze vereniging (die geen
oveiheldelnstelllng ia) wordt verricht.
Ter inleiding werd een belangwekkende
film gedraaid over het leven van de
bijen. Eén van de dames was zó onder
de indruk gekomen van dat arbeidzame
en nuttige volkje, dat ze zich voornam,
nooit meer een bij dood te 6laan.
De heer Schut (van de Heide Mij) ver
telde hierna een en ander over het ont
slaan en de doelstelling van deze vereni
ging: opvoering van de productiviteit van
de Nederlandse bodem in de ruimste zin
het woord. De mooie geluidsfilm:
„Langs ongebaende Klingen" die hierna
werd vertoond, was voor velen een open
baring wat betreft de activiteiten van de
Ned. Heide Mij. En die bleken vele. Wei
nigzeggende begrippen, zoasl ruilverka
veling. waterbeheersing en verbetering
wegenstelsel werden door deze film tot
belevenissen, zodat ondanks het late uur
de aandacht tot het laa'ste gespannen
bleef.
Tafeltennis
Er zullen ook dit jaar drie teams van
S.V.L.V. tafeltennis aan de competitie
van de NT.T.B. deelnemen. De teams ko
men uit in heren derde klasse, dames
vierde klasse en jongens Juniorenklasse.
